Atmanand Prakash Pustak 014 Ank 09

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

૨૯૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
દષ્ટાંતથી તમને આપે છે પણ હાલાઓ! હવે છેલી સલામ છે. આખરના રામરામ છે ક્ષણ પછી હું હવે નહીં હોઉં” આ પ્રમાણે ભાષણ ખતમ થયું તેના મૃત્યુ. ની પથારી આસપાસ ભેગા થયેલા કુટુમ્બીજનેના પિકાર અને હાયવોય વચ્ચે તેણે એળનું જીવન ભેગવવું બંધ કરી દીધુ અને નિસ્તબ્ધ થઈને ખોખાની માફક પડયું. સર્વની રડારોળ અને આંસુની ધારાઓ જોઈને એક વૃદ્ધ એળે સર્વ કેઈને દીલાસે દેવા માટે નીચે પ્રમાણે ભાષણ કર્યું. આપણો વહાલો ભાઈ આપણને ત્યજીને ચાલ્યો ગયો નિરંતરને માટે આ બેગ ભૂમિનો પરિત્યાગ કરી ગયે પરંતુ આપણુ સર્વનું વહેલા મેડાએ નિર્માણ અવશ્ય ભાવી છે એ કૃતાંતની કરાળ શમસેર વડે આપણે સર્વ આજકાલ કપાઈ મરીશું એ વાત કેઈથી મિથ્યા કરી શકાય તેમ નથી. વગડાના ઘાસની પેઠે આપણે સર્વ કપાવાજ નિમોયા છીએ. આપણે શ્રદ્ધાથી એવી આશા રાખીએ છીએ કે મુવા પછી આપણને ઉચ્ચતર સ્થિતિ પ્રાપ્ત થાય છે. પરંતુ કોને ખબર છે કે એ આશા માત્ર પેટા દીલાસા રૂપિજ ન હોય! એ કહેવાતા ઉચ્ચતર જીવન સબંધે આપણને કોઈને કશુ પુરાવાથી સિદ્ધ થએલું જ્ઞાન નથી. આથી આપણું સર્વના કપાળે જે સામાન્ય ભાવી લખાએલું છે તેના ઉપર આંસુ ખેર્યા વિના છુટકે નથી, પરંતુ એ આંસુથી કાંઈ કાળને દયા આવે તેમ નથી. માટે ભાઈઓ ધીરજ રાખો અને જે સહન કર્યા વિના ચાલે તેમ નથી જ તેને સહીલ્યો” આમ ઘડીવાર વાતચીત કરી દીલગીર થઈ બધી એળે છુટી પડી ગઈ.
આપણને આ વાતો માંહેની એળોની મૂર્ખાઈ ઉપર હસવું આવ્યા વિના રહે તેમ નથી કીટમાંથી ભ્રમરના ભવ્યતર જીવનમાં પ્રવેશવા પૂર્વેની ક્ષણવારની જે નિશ્રેષ્ટ સ્થિતિ તેમને પ્રાપ્ત થાય છે, તેને તેઓ “મૃત્યુ ” ગણવાની બેવકુફાઈ કરે છે અને એ ક્ષણિક નિદ્રા પછી જે વિવિધરંગી પતંગની આકાશગામી સ્થિતિ તેને મળવાની છે તે તરફ તેમનું લક્ષ્ય હેતુ નથી તેથી તેઓ દીલગીર બની જાય છે, પરંતુ પ્રિયવાચક બંધુ ! તમે એ એળોની મુર્ખાઈ ઉપર હસશે નહી. કેમકે અમારી અને તમારી મુર્ખાઈ કરતા એ એની મુર્ખાઈ કાંઈ વિશેષ નથી. એ એળેના જીવનકમમાં મનુષ્યની મુર્ખાઈનું જ પ્રતિબિંબ છે. એ વાર્તામાં કાંઈ નથી માત્ર આપણે સમજીને આપણું બ્રાન્તિ માટે ખેદ પામવા જેવું છે.
મૃત્યુને ખરા અર્થ માત્ર એક પ્રવૃત્તિ મુકી બીજી નવી પ્રવૃત્તિમાં પ્રવેશવું એજ છે. એક ક્ષણવાર સુધી પણ જીવનમાં ત્રુટી આવતી નથી. પ્રવૃત્તિમાં ફેરફાર થાય છે તે વખતે પણ જીવન તે જેમનું તેમ નળ્યું જ રહે છે.
જ્ઞાની જનેના દષ્ટિબિંદુથી જોતાં “મૃત્યુ” છે જ નહી. એ નામજ અસત્ય છે, હડહડતુ જુઠ છે, માત્ર અજ્ઞાનજન્ય ભ્રાંતિ છે. મૃત્યુ એવું કશું જ નહી. જ્યાં