Agam Sutra Satik 41A Oghniryukti MoolSutra 2a

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 127

१२४
नियुक्तिः मूलसूत्रं
पusकस्य स्त्रिया वा मूर्च्छा अनुरागा भवति । उक्तं चतुर्थस्थण्डिलमापातसंलोकरूपम् इदानीं तृतीयमापातासंलीकरूपमुच्यते, तत्राह
मू. (५१० )
आवायटोस तइए बिइए सलाय भव दोसा । ते दोवि नत्थि पढमे तर्हि गमनं तत्थिमा मेरा ॥
वृ. तृतीयं स्थण्डिलं यद्यप्यलीकं तथाऽप्यापातदोषेण दुष्टं वर्तत। उक्तं तृतीयम, इदानीं द्वितीयमनापातसलोकरूपमुच्यंत. तत्राह - 'बिइए सलाय भवे दोसा' द्वितीय यद्यप्यापातदोषो नास्ति तथापि संलीकता भवति दोषः उक्तं द्वितीयं स्थण्डिलं. इदानीं प्रथममनापातमसंलोकमुच्यते, तत्राह 'ते दोवि नन्थि पढमे' ते दोषा आपातजनिताः संलोकजनिताच न सन्ति प्रथमे स्थण्डिलेऽतस्तत्रैव गमनं कर्त्तव्यंय, तत्र चेयं 'मेरा' मर्यादा- वक्ष्यमाणा इयं नीतिरिति । तत्र यदुक्तं प्रथमस्थण्डिल गच्छतामियं मेरा साऽभिधीयतेमू. (५११) कालमकाले सन्ना काली तझ्याइ संसयमकालो । पढमा पारिसि आपृच्छ पानगमपुप्पियऽन्नदिसिं ॥
वृ. तंत्रा काले सा भवति अन्याइकाले सञ्ज्ञा भवति, कालो ततियाए 'त्ति 'कालः' सञ्ज्ञाकालः तृतीयायां पारुष्यां भवति संसयमकालो 'ति शेषकाले या सञ्ज्ञा भवति साऽकालसञ्जेत्युच्यते, 'पढमपोरिसि' त्ति तत्राकालसञ्ज्ञा प्रथमपौरुष्यां यदि भवति ततः 'आपुच्छ पानग’त्ति आपृच्छ्य साधून एतदुक्तं भवति-साधूनेवमसावापृच्छति यदुत भवतां किं कश्रिच्चङ्क्रमणभूमिं यास्यति न वा ? इति पुनः 'पानग' त्ति तदनुरूपं पानकमानयति, किंविशिष्टम् ? अपुष्पितं तरिकारहितं येन स्वच्छतया उदकभ्रान्तिर्भवति, 'अन्नदिसं'ति अन्यया पत्तनस्य दिशा उदकं गृह्यते अन्यया च दिशा चङ्क्रमणभूमिं प्रयाति येन सागारिकाशङ्का न भवति यदुतैते काञ्जिकेन शौचं कुर्वन्ति ॥
मू. (५१२)
अइरेगगहण उग्गाहिन्न आलोअ पुच्छिअं गच्छे।
एसा उ अकालंमी अनहिंडिअ हिंडिआ कालो |
वृ. अतिरिक्तं च तत्पानकं गृह्यते कदाचिदन्यसाधोः कार्य भवेत् सागारिकपुरस्ताद्वा उच्छोलनादि क्रियते । 'उग्गाहिएणं' ति उग्राहितेन पात्रबन्धबळुन पात्रकेण समानीय गुप्तं सत् 'आलाए'त्ति आनीयाचार्य-स्य तदालोच्यत, 'पुच्छिउं गच्छे'त्ति पुनस्तमेवाचार्य पृष्ट्रा चक्रमणिकया गच्छति इयमकाले सञ्ज्ञा अकालसज्जेत्यर्थः अहिण्डितानां सतां भवति कालसञ्ज्ञा पुनर्हिण्डितानांभिक्षाटनकालस्योत्तरकालं भुक्त्वा या भवति सा कालसञ्जा भवति । अन्ये त्वाहु:- अनहिंडिय हिंडियाकाला 'त्ति अहिण्डितानामर्थपारुषी-करणांत्तरकाले यका भवति सा कालसञ्जव, तथा हिण्डितानां भिक्षाभ्रमणभाजनात्तस्कान्नं या भवति साऽपि कालसञ्ज्ञोच्यते । मुक्त्वात्तरकालं या सञ्ज्ञा भवति तत्र किं कृत्वा कथं वा गम्यते ?
मू. (५१३)
कप्पऊणं पाए एक्केक्स्स उ दुवे पडिग्गहए। बाउं दो दो गच्छे तिण्हऽट्ट दवं तु घेतूणं ॥
वृ. पात्रकाणि कल्पयित्वा पत्ताई तम्पिऊण इत्यर्थः पुनरेकैकस्य साधाः पतद्ग्रहदयं दत्त्वा एतदुक्तं भवति योऽसौ तिष्ठति साधुस्तस्य आत्मीय एव एकः पतदग्रहो द्वितीयं तु पतदग्रहं योऽसौ साधुङक्रमण भूमि प्रयाति स समर्पयित्वा व्रजति अत एकैकस्य द्वो ही पढ़ग्रहौ भवतः । 'दो दो गच्छेति द्वौ द्वौ गच्छतः नैकेको गच्छति, तत्र च तिण्हड दवं च घेत्तृण' त्रयाणां साधूनामर्थ यावदृढकं भवति तावन्मात्र तो गृहीत्वा व्रजतः । त