Agam Sutra Satik 41A Oghniryukti MoolSutra 2a

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 214

मृलं-५९० कालः, भीतः' त्रस्तो वा यदि भवति तथाऽपि व्याहृन्यते, क्षुते वा व्याहन्यते, छिनत्ति वा-यदि मारिवादिस्तिर्यक् छिन्दन व्रजति. ततश्चभिरनन्तरादितः कालस्य वधो भङ्गो भवतति। मू. (९९१) आगम इरियावहिया मंगल आवेयणं तु मरुनायं।
सव्वेहिवि पट्टविएहि पच्छा करणं अकरण वा ॥ वृ. आगत्य च गुरुसमीपमीर्यापथिकां प्रतिक्रामति. कायोत्सर्ग चाष्टोच्छासंपञ्चनमस्कारं चिन्तयति, तेनैव चोत्सारयति, मङ्गलमिति पश्चनमस्कार उच्यते, ततईयापथिकां प्रतिक्रम्य गुरोः आवेदयति' निवेदयति कालमित्यर्थः । अत्र मरुओ-बंभणो तेनैव ज्ञातं दृष्टान्तः, तंजहा-कम्हिइ पट्टणे धिज्जायाणं राइणा दिन्नं, तेसिं च घोसावियं जो सामन्नो सो गेण्हउ आगंतूणं भागं एत्थ, एवं हक्कारिए जो आगतो तेन लदो भागो. जो पुन गामाईसुगतोसो चुक्को, एवं साहवि दंडधारिणा घोसिएजे उवडत्ता टिया निवेदिए यकालेजेहिंसज्झाओपट्टविओ ताणं स जाओ दिन्नइ, जे पुन विकहादिणा ठिया ताणं सन्झाओ दिजइ, जे एन विकहादिणा ठिया ताणं सजझायकरणं न दिज्जड़ा एतदेवाह-सर्वैः साधुभिःस्वाध्याये प्रस्थापिते सति पचा-त्तेभ्य: स्वाध्यायकरणं दीयते, ये पुनः कालग्रहणवेलायामुपयुक्ता न स्थिताः न स्वाध्यायप्रस्थापनवेलायां सन्निहिता भूतास्तेभ्य स्वाध्यायकरणंनदीयते। इदानिमरुककथानकम्मू. (९९२) सन्निहियाण वडारो पट्टविय पमाय नो दए कालं।
बाहिठिए पडियरए पविसइ ताहेव दंडधरों॥ वृ. सन्निहितानां त्रैविद्यब्राह्मणानां ‘वडारो' वण्टकः आकरणं आह्वानं यथासन्निहितानां, ये तु नागतास्तेषां नवण्टको-विभागोजातः, एवमत्रापि 'पट्टविय'त्तिस्वाध्यायपयस्थापन यैः कृतं तेभ्यो दीयते स्वाध्यायः, ये पुनः प्रमादिनस्तेभ्यो न दीयते काल इति, काले गृहीते स्वाध्यायो भवति. पुनश्च निवेदिते सति काले पुनर्बहिरन्यः प्रतिजागरकः प्रेष्यते, पुनश्च तत्र बहिःस्थिते प्रतिजागरके सति ततो दण्डधारी प्रविशतीति। मू. (९९३) पट्टविय वंदिए या ताहे पुच्छेइ किं सुयं भते!।
तेवि य कहंति सव्वं जंजेन सुयं व दिटुं वा ।। वृ. पुनश्चासी प्रस्थापितस्वाध्यायो वन्दितगुरुश्च सन् तदा साधून पृच्छति दण्डधारी, यदुत हे भदन्त ! भवतां मध्ये केन किं श्रुतं ?, तेऽपि च साधवः कथयन्ति सर्वं यद्यन श्रुतं गर्जितादि दृष्टं वा कपिमुखादि । पुनश्च तत्र केषाभिर्जिनादिशङ्का भवति ततश्र को विधिरित्यत आह. मू, (९९४) एक्कस्स दोण्ह स संकियंमि कीरइ न कीरए तिण्हं ।
सगणमि संकिए परगणमि गंतुन पुच्छंति॥ वृ. एकस्य गर्जितादिशङ्कित क्रियते स्वाध्यायः, द्वयोर्वा. त्रयाणां पुनर्गजिताद्याशङ्कायां न क्रियते स्वाध्यायः एवं यदि स्वगणे शङ्का भवति ततश्चैवंविधायां स्वगणे शङ्कायां सत्या परगणे' अन्यगच्छे गत्वा न पृच्छन्ति, किं कारणं?, यत इह कदाचित्स कालग्राहकः साधूरुधिरादिनाऽनायुक्त आसीत् ततश्च देवता कालं शोधयितुं न ददाति. तत्र तु परगणे नवं. अथवा परगण एव कदाचिदनायुक्तः कश्चिदभवति इह तु नैवं. तस्मात्परगणो न प्रमाणमिति । इदानीं यदक्तमासीत् कालचतुष्के नानात्वं वक्ष्यामः' तत्प्रदर्शयन्नाहमू. (९९५) कालचउक्के नाणत्तयं तु पादोसियमि सब्वेवि ।
__समयं पट्टवयंती ससेसु समं व विसमं वा ।।