________________
(+++ફકર
કર શ્રવણત્પન્ન
કરી ફરફર કરફ
૧૧-ક્ષીરસમુદ્ર
तओ पुणो चंदकिरणरासिसरिसरिवच्छसोहं चउगमणवड्ढमाणजलसंचयं, चवलचचलुचायप्पमाणकल्लोललोलंततोयं, पडुपवणाहयचलियचवलपागडतरंग-रङ्गंतभंग-खोखुब्भमाणसोभंतनिम्मलउक्कडउम्मी सहसंबंधधावमाणोनियत्तभासुरतराभिरामं, महामगरमच्छ-तिमि-तिमिंगल-निरुद्धतिलितिलियाभिधाय कप्पूरफेणपसरं, महानईतुरियवेगमागयभमगंगवत्तगुप्पमाणुच्छलंतचोनि यत्तभममाणलोलसलिलं, पिच्छइ વીરોયસાય સારરયળ સોમવથા (I ૧૧) રૂ. ૭૪રૂ I
(તો પુ) ત્યાર પછી અગિયારમે સ્વપ્ન ત્રિશલા ક્ષત્રિયાણી ક્ષીરસમુદ્રને દેખે છે. તે ક્ષીરસમદ્ર કેવો?
(વંછિRURI સિવિનોé) ચન્દ્રમાના કિરણોનો જે સમૂહ, તેના સરખી અતિ ઉજ્જવળપણે મધ્યભાગની શોભાવાળો, (વામUવમાનિતસંai) ચારે દિશાના માર્ગોમાં અતિશય વધતા પાણીના સમૂહવાળા, અર્થાત્ તે સમુદ્રમાં ચારે દિશાએ અગાધ જળપ્રવાહ છે. વળી તે ક્ષીરસમુદ્ર કેવો છે?(વવવવનુdવપ્રમાવિનોનનોલંતતોગં) અતિશય ચંચળ અને ઘણા ઉંચા પ્રમાણના જે કલ્લોલો એટલો મોજાંઓ, તેઓ વડે વારંવાર એકઠું થઈને જુદું પડતું છે પાણી જેનું એવો, (૫ડુપવહીવલિયવનપાડતરંગ) સખ્ત પવનના આઘાતથી ચલાયમાન થયેલા અને તેથી જ ચપળ બનેલા જે પ્રગટ તરંગો, (તમંગ-) આમ તેમ નાચી રહેલા જે ભંગો એટલે તરંગ વિશેષ, (વોરમમાગોમતનિમ્નનBSી ) તથા અતિશય ક્ષોભ પામતી એટલે જાણે ભયાત થયેલી હોયની! તેમ ચારે બાજુએ અથડાતી, અને તેથીજ શોભી રહેલી, સ્વચ્છ અને ઉછાળા મારતી જે ઊર્મિઓ એટલે મોટા મોટા કલ્લોલો અર્થાત્ સમુદ્રના લોઢ, (Aસંવંઘઘવિમા નિયામસુતરાઉમા) આવી રીતના તરંગો ભંગો અને ઊર્મિઓ સાથે જે સંબંધ, તે વડે કાંઠા તરફ દોડતો અને કાંઠાથી પાછો ફરતો થકો અત્યંત દેદીપ્યમાન અને દેખનારાઓને પ્રેમ ઉપજાવનાર, (મામામડ-તિમિ-તિમિંગ-નિરૂદ્ધતિલિતિનિવા fમાવવપૂરપ) મોટા મગરમચ્છ, માંછલાં, તિમિ નામના સાધારણ મચ્છ, તિમિંગિલ નામના મોટા મચ્છ, નિરુદ્ધ અને તિલિતિલિક, વિગેરે જે જુદી જુદી જાતના જળચર જીવો; તેઓના પૂછાડાઓના આઘાતથી ઉત્પન્ન થયેલો છે કપૂર જેવા સફેદ ફીણનો વિસ્તાર જેમાં એવો, (મહીનતવિવેગમા વિમમાં ) મોટા મોટી નદીઓના જોશભેર દોડી આવતા જે પાણીના પ્રવાહો, તેઓથી ઉત્પન્ન થયેલી પાણીની ભમરીઓવાળો ગંગાવર્ત નામના આવર્ત વિશેષ એટલે ઘૂમરી વિશેષ, (શુપ્રમાણુળવંતપોનિ મમમનોભન) તે ઘૂમરીમાં વ્યાકુળ થતું અને ઘૂમરીમાં પડેલું હોવાથી અન્ય સ્થળે નીકળી જવાનો અવકાશ નહિ હોવાથી ઊંચે ઉછાળા મારતું, વળી ઊંચે ઉછળીને પાછું તે જ ઘૂમરીમાં પડતું અને તેથી જ ચક્રાકાર ભમી રહેલ ચપલ પાણીવાળો, (fપS$ વીરોવવાં નારીવાસોમવવII) આવા પ્રકારના ક્ષીરસમુદ્રને શરદ ઋતુના ચંદ્રમા જેવા સૌમ્ય મુખવાળી ત્રિશલા ક્ષત્રિયાણી દેખે છે (૧૨.):૪૩. ૧૨-દેવવિમાન
तओं पुणो तरुणसूरमंडलसमप्पभं दिप्पमाणसोहं उत्तमकंचण महामणिसमूहपवरतेय अट्ठसहस्स दिपंतनहप्पईवं कणगपयरलंबमाणमुत्तासमुञ्जलं जलंतदिव्वदामं ईहामिगउसभ तुरग-नर-मगर-विहगવાતા–નિર––સરમમા–સંસત્ત–વુંગર–વન–૩મયમત્તિ વિત્ત ધોવન્નમા– અમર દર
57 રક્રિય રસ્પર કરફ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org