Agam 24 Chhed 01 Nishith Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 24 Chhed 01 Nishith Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Amarmuni, Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Amar Publications

View full book textPrevious | Next

Page 176
________________

सभाष्य-चूर्णिके निशीथसूत्रे
[निशीषढारम् - जलंतानो एगपदेसि प्राते सेढीए, एत्थ तमुक्काए समुट्ठिते सत्तरस-एकवीसे जोयणसते उड्डे उप्पतित्ता ततो पच्छा वित्थरमाणे वित्थरमाणे सोहम्मीसारण-सणंकुमार-माहिंदे चत्तारि वि कप्पे प्रावरित्ता णं चिट्ठति, उड्ड पि णं जाव बंभलोए कप्पे रिट्ठविमाणपत्थडे संपत्ते, एत्थ तमुकाए णिट्ठिते ।
तमुकाए णं भंते ! किं संठिते पण्णते ? गोयमा ! अहे "मल्लग" संठिते, उप्पिं "कुक्कुडपंजर" संठाणसंठिते ।"
णिरया इति णरगा । ते य सीमंतगादिए। कण्ह-तमु-णिरता अप्पगासित्ता खेत्त-णिसीहं भवति । खेत्त-णिसीहं गतं । इदाणिं काल-णिसीहं -
काल-णिसीहं-रात्रिः । गतं काल-णिसीहं। इदाणि भाव-णिसीहं -
भवणं भावः । णिसीहमप्पगासं । भाव एव णिसीहं भाव-णिसीहं । तं दुविहं-आगमनो णोमागममो य । प्रागमओ जाणए उवलत्ते । गोमागमतो इमं चेव पकप्पज्झयणं । जेण सुत्तत्य-तदुभएहि अप्पगासं । एवं अवधारणे इति ॥६८॥
निशीथ इति कोऽर्थ : । निशीथसद्द-पट्ठीकरणत्थं' वा भण्णति । निशीथ इति -
जं होति अपगासं, तं तु णिसीहं ति लोगसंसिद्ध।
जं अप्पगासधम्म, अण्णं पि तयं निसीधं ति ॥६६।।
जमिति अणिदिटुं । होति भवति । प्रप्पगासमिति अंधकारं। जकारगिद्देसे तगारो होइ । सहस्स अवहारणत्थे तुगारो । अप्पगासवयंणस्स णिष्णयत्थे णिसीहं ति । लोगे वि सिद्ध णिसीहं अप्पगासं । जहा कोइ पावासिनो परोसे प्रागो, परेण बितिए दिणे पुच्छिो "कल्ले कं वेलमागप्रो सि ?" भणति 'णिसीहे" त्ति रात्रावित्यर्थः । न केवलं लकसिद्धमप्पगासं णिसोहं, जं अप्पगासधम्म अन्नं पितं णिसीहं। अक्खरत्यो कंठो । उदाहरणं-जहा लोइया रहस्ससुत्ता विज्जा मंता जोगा य अपरिणयाणं ण पगासिज्जति ।।६६।। अहवा दव्व-खेत्त-काल-भाव-णिसीहा अण्णहा वक्खाणिज्जंति ।
दव्व-णिसीहं जाणग-भव-सरीरातिरित्तं कतक-फलं, जम्हा तेण कलुसुदए पक्खित्तेण मलो णिसीयति, उदगादवगच्छतीत्यर्थः, तम्हा तं चेव कतकफलं दव्व-णिसीहं । खेत्त-णिसीहं बहिद्दीवसमुद्दादिलोगा य, जम्हा ते पप्प २जिय-पुग्गलाणं तदभावो अवगच्छति । काल-णिसीहं प्रहो, तं पप्प राती-तमस्स णिसीयणं भवति । भाव-णिसीह -
अट्ठविह कम्म-पंको, णिसीयते जेण तं णिसीधं ति ।
अविसेसे वि विसेसो, सुई पि जं गेइ अण्णेसि ।।७०।। अट्ट त्ति संख्या । विहो मेरो । क्रियते इति कर्म । पंको दव्वे भावे य । दवे उदगचलणी । भावे णाणावरणातीणि पंको । सो भाव-पंको णिसीयते जेण । तस्स भाव-पंकस्स णिसीयणा तिविहा-खो, उवसमो,
१ स्पीकरण.र्थम । २ जीव-पद्गलानाम् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org


Page Navigation
1 ... 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312