Aatma Praptino Saral Upay

Author(s): Ramniklal Savla
Publisher: Ramniklal Savla

Page 38

પ્રભુ! તું તેમના મોહપાશમાંથી નીકળી જા. હવે લુંટાવાનું રહેવા દે. તું તારા એકત્વ – વિભક્તપણાને (પોતાથી એકત્વ અને પરથી વિભક્ત) પામી એકલો નિજાનંદને ભોગવ.
૬૭. ‘જો ઇચ્છો પરમાર્થ તો કરો સત્ય પુરુષાર્થ' :
સ્વભાવની અનુભૂતિ કરવી તે પોતાના હાથની-પુરુષાર્થની વાત છે. ‘મૂળ તત્ત્વ શુદ્ધાત્મા છે તેને જો' તે શુદ્ધાત્મા જ્ઞાનસ્વરૂપી જ્ઞાનથી વણાયેલો છે, તેમાં અધૂરું જ્ઞાન નથી. અધૂરું દર્શન નથી, પણ તે પરિપૂર્ણ જ્ઞાન, દર્શન ને સંયમની – ચારિત્રની મૂર્તિ છે.
ચૈતન્ય દ્રવ્ય મિથ્યાત્વને લઇને વિપરીત પરિણમ્યું છે, પણ સ્વભાવે દર્શન-જ્ઞાન-સંયમની મૂર્તિ છે; તે પોતાનું આચરણ છોડીને વસ્તુતઃ પરમાં ગયું નથી, સંયમમય તેનો સ્વભાવ છે. પર્યાયમાં ઊંધું થઇ ગયું છે તો પણ તે છે તો જ્ઞાનમૂર્તિ, દર્શનમૂર્તિ, સંયમમૂર્તિ, જ્યાં વિકલ્પોની આકુળતા નથી, એવી નિરાકુળ આનંદમૂર્તિ ચૈતન્ય-જ્ઞાનની મુદ્રા, સંયમની મુદ્રા આનંદની મુદ્રા એવી આશ્ચર્યકારી અનુપમ મુદ્રાવાળું ચૈતન્ય-અનાદિકાળથી બહારમાં અટવાઇ ગયેલ છે.
જ્ઞાનીઓ કહે છે ‘હે ભાઇ! તું પાછો વળ, પાછો વળ; તારા ઘરમાં જા, તારા ઘરમાં જા, તારા ઘરમાં જ બધી રિદ્ધિી સિદ્ધિ ભરેલી છે. બહારમાં ક્યાં ગોતે છે? જ્યાં અનંત ગુણોથી ભરપુર ચૈતન્ય પ્રભુનો દરબાર છે ત્યાં ઘરમાં જા ને!' તે ગુણમૂર્તિ ચૈતન્યપ્રભુને જે ઓળખે છે તે ધન્ય છે!
તારા
-
ચૈતન્ય દ્રવ્ય પર દષ્ટિ કરે તો બધી પર્યાયો (યથા સંભવ) શુદ્ધ પરિણમે, આખી દિશા બદલાઇ જાય, વિભાવની દશા પર તરફ છે, દ્રવ્યસ્વભાવ તરફ દૃષ્ટિ જતાં પર્યાયમાં આખી દિશા બદલાય છે. શુદ્ધતારૂપ પરિણમન થાય છે.
જેમ પશ્ચિમમાંથી પૂર્વ તરફ મુખ ફેરવે તેમ દ્રવ્ય તરફ મુખ ફેરવતાં પર્યાયને પીઠ દેવાણી, દિષ્ટ ગઇ ભગવાન તરફ, નયન ભગવાનને નિરખવા લાગ્યા, હાથ તે તરફ જોડાવા માંડ્યા, સાઘકના પગલાં તે તરફ ભરાવા માંડયાં. એવા મંગલમય ભગવાનના દર્શનથી પર્યાયમાં મંગલ પ્રભા પ્રસરી, અંતરમાં એવા શાયકદેવનો સ્વીકાર કરતાં પર્યાયમાં એ શાયકના દર્શન થાય છે. એ જ