Aatma Praptino Saral Upay

Author(s): Ramniklal Savla
Publisher: Ramniklal Savla

Page 50

દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવમાં નથી. આવું વસ્તુસ્વરૂપ હોવાથી એક દ્રવ્યનું કાર્ય બીજા દ્રવ્યથી થાય તેમ બનતું નથી. જે નિમિત્તભૂત અન્ય દ્રવ્યના સ્વભાવથી કાર્ય ઉપજતું હોય તો નિમિત્તભૂત અન્ય દ્રવ્યના આકારે તેના પરિણામ થવા જોઈએ; પરંતુ એમ થતું નથી. આ સિદ્ધાંત છે ભાઈ પ્રત્યેક પદાર્થ પોતાનું કાર્ય કરવા સમર્થ છે અને પરના કાર્ય માટે તદ્દન પાંગળો છે, અકિંચિત્કર છે. આવી દ્રવ્યની સ્વતંત્રતાનો ઢંઢેરો અનંત તીર્થકરોએ પીટયો છે. ૧૫)અહા ! આત્મા જ્ઞાનાનંદની લક્ષ્મીથી ભરેલો ભગવાન છે. તેનો આશ્રય કરવાથી એક સમયમાં અનંત ગુણોની અનંત પૂર્ણ પર્યાયો પ્રગટ થાય છે. તેમાં કેવળજ્ઞાન ની પર્યાય પ્રગટ થાય છે તે પાતની થાય છે. તેમાં સંઘયણ અને મનુષ્યપણું નિમિત્ત હો, પણ એનાથી કેવળજ્ઞાન થતું નથી. કેવળજ્ઞાનની પર્યાયો અનંતકાળ સુધી પ્રગટયા કરે છતાં દ્રવ્ય તો ત્રિકાળ એવું ને એવું અનંત ગુણ રસથી ભરેલું છે. અહા! આવા નિજરસથી – ચૈતન્યરસથી ભરેલા ભગવાન આત્માને ઓળખી તેનો અનુભવ કરવો એનું નામ સમ્યગ્દર્શન છેએનું નામ ધર્મ છે. અને તે એકજ આ ભવમાં કરવા જેવું છે. બાકી બધું ધૂળધાણી ને વા-પાણી છે.
ભાઈ! જેને આ વાત અંતરમાં બેસી જાય તેનું પરાધીનપણું નાશ પામી જાય છે. નિમિત્તાધીન દ્રષ્ટિ ઉડી જાય છે અને સ્વાધીનતાના-સ્વસમ્મુખતાનો પુરુષાર્થ પ્રગટ થાય છે; અને આ મનુષ્યભવમાં આ જ કર્તવ્ય છે. ૧૬) આત્મા જ્ઞાનસ્વરૂપ છે, પોતે જ્ઞાન જ છે; તે જ્ઞાન સિવાય બીજુ શું કરે? આત્મા પરભવનો કર્તા છે એમ માનવું તથા કહેવું તે વ્યવહારી જીવોનો મોહ (અજ્ઞાન) છે. ૧૭) આત્મચિંતનપૂર્વક લખેલા પાંચ બોલ:
૧) પરમ પારણામિકભાવ છું. ૪) શુદ્ધ ઉપયોગોહં. ૨) કારણ પરમાત્મા છું.
૫) નિર્વિકલ્પો. ૩) કારણ જીવ છું.
આવા આત્માને જે દેખે છે તે સર્વ જીનશાસનને દેખે છે. ૧૮)સિદ્ધ છે તે જાણનાર દેખનાર છે. તેમ તું પણ જાણનાર દેખનાર જ છો. અધૂરા-પૂરાનો પ્રશ્ન જ નથી . જાણનાર-દેખનારથી જરાક ખસ્યો
-
-
-
-
-
-
- -