Book Title: Sadhanonu Saundarya
Author(s): Chitrabhanu
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005886/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanona saundartha and pUjya citrabhAnujI (zrI caMdra prabhasAga2jI) Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonu sAndarya : pravacanakAra : 'citrabhAnujI' (pUjya zrI caMdraprabhasAgarajI) navabhArata sAhitya maMdira 134, prinsesa sTrITa, muMbai - 400 002 jaina derAsara pAse, gAMdhI roDa, amadAvAda-380 001 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SADHANONUN SAUNDARYA BY PUJYA CHITRABHANUJI AvaraNa : ThAkora rANA prakAzaka : dhanajIbhAI pI. zAha navabhArata sAhitya maMdira, 134, prinsesa sTrITa, muMbaI - 400 00ra jaina derAsara pAse, gAMdhI roDa, amadAvAda - 380 001 AvRtti : AThamI punarmudraNa 1991 kiMmata : 23-00 mudraka : Imeja jhavera roDa, mulunDa (ve.) * phona : pa61 33 06 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya keTalIka vastuo nitya navIna che. vasaMta vaitAlikanA gAna sadA ajaraamara hoya che. pUjyazrI citrabhAnuzrInI vANI ane vyAkhyAnanuM Ave che. e vANImadhumAM haMmezAM taMdurasta mIThAza che. ne bhedabhAva vagara harakoI tene ArogI zake che. pUjyazrI "citrabhAnunI pravRttio hamaNAM vizvanA AMgaNe vidhavidha pravAhomAM gatimAna banI che. emaNe potAnA vyakitatvathI pravRttionA vizALa phalakane AvarI lIdhuM che, chatAM temanI amIdaSTi zrIjIvana-maNi TrasTa mAthe haMmezAM rahI che ne avAranavAra ochAvattA amIrasanAM chAMTaNA karatI rahI che. vAcakone A eka vizeSa amIrasanuM chAMTaNuM lAve che. ene Akhe ane kAne aDADI, aMtare utArI pAvana thaIe. -lAlabhAI ma. zAha (pAMcamI AvRttimAMthI) Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma na januM gAMvakA, bina jAne ti jAUM ; calate calate juga bhayo, pAva kosa para gAMva. maitrIbhAvanuM pavitra jharaNuM muja haiyAmAM vahyA kare, zubha thAo A sakala vizvanuM evI bhAvanA nitya rahe. guNathI bharelA guNIjana dekhI haiyuM mAruM nRtya kare, e saMtonAM caraNakamalamAM muja jIvananuM artha rahe. dIna, kUra ne dharmavihoNA dekhI dilamAM darda rahe, karuNAbhInI AMkhomAMthI azruno zubha srota vahe. mArgabhUlelA jIvanapathikane mArga cIMdhavA Ubho rahuM, kare upekSA e mAraganI toya samatA citta dharuM. citrabhAnunI dharmabhAvanA haiye hai mAnava lAve, verajheranAM pApa tyajIne, maMgala gIto sai gAve. E-) Queen's View, 28-30 Walkeshwar Road. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhAtano parAga AtmAmAM anaMta zakitao che ema ApaNe sAMbhaLIe chIe. paNa AtmA arUpI hoI ene ApaNe carmacakSuthI joI zakatA nathI ke darzana karI zakatA nathI. paNa jayAre vividha zaktiothI bharelI koI -viziSTa vyakitanAM darzana thAya che tyAre ApaNane pratIti thAya che ke AtmA anaMta zakitaono svAmI che. evI ja anubhUti mane pU. caMdraprabhasAgarajI (citrabhAnu) mahArAjanAM darzane thaI. vidvatA, pratibhA, vakatRtva, cintana, lekhana ane AdhyAtmika sAdhanAthI nItaratuM mAdhurya-A badhI zaktione eka saMpathI pUjyazrImAM eka sAthe vaselI joI mAruM mastaka zakitaonA A svAmIne namI paDayuM. emaNe potAnA prabhAvazALI vyaktitvathI amArA jevAM lAkho yuvaka-yuvatIone preraNA ApI jAgRtinA prabhAtamAM kheMcyuM che. muMbaInI vidyApITho,kolejo, mahAvidyAlayo ane zALAomAM emanA zabda guMjI rahyA che. emane sAMbhaLavA yuvaka varga AturatAthI rAha jue che. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - muMbaInI pacaraMgI prajAnA AcAramAM ahiMsA ane vicAramAM anekAntanI ujajavaLatA lAvavA emaNe je gauravabharyuM kArya karyuM che tenuM Alekhana Aja nahi paNa AvatI kAlano itihAsa ja karI zakaze. muMbaInI zerIe zerIe karuNAmaya vItarAganI vANIne vahAvI emaNe kalpI na zakAya e rIte lokahadayanuM parivartana karyuM. ahiMsAnI bhAvanAne utkaTa banAvI, muMbaInI mahAnagarapAlikA sudhI pahoMcADI, ahiMsArUpI je eka svapna hatuM tene sAkSAta karyuM, jenA paDaghA dezanA khUNekhUNe Aje paDI rahyA che. - emanI ArSadRSTine samAja dhIredhIre anusarI rahyo che, ane samAja-jIvanamAM AvatA parivartananuM uSAdana e rIte ApaNe karI zakIe chIe. emaNe sthApelA divya-jJAna saMghanI anekavidha pravRttio ane e saMsthA dvArA pragaTa thatAM vicArapracUra kalAtmaka pustakone vidhvabharamAM adabhuta AvakAra maLyo che. e pustako vAcI dUradUrathI pravAsIo emane maLavA Ave che, emanA UMDA ciMtanano lAbha le che ane pAchA sthAne jaI pote je meLavyuM che te levA bIjAne maLe che. Ama, dIvAthI dIvo pragaTe e padhdhatie Aje jaina dharmanuM tatvajJAna bhAratanA sImADA vaTAvI dUradUra sudhI pahoMcI rahyuM che. A mana ekAdazInA divase laMDanathI B. B. C. nA niSNAto ahIM AvI, emanAM pravacana ane jIvanacaryAne Telivijhana mATe rekarDa karI gayA e prasaMga kone preraNA sAthe AhalAda na Ape? A badhuM Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batAve cheke bhAtivAdathI thAkelA pazcimanA mAnavIone AtmajJAnanI tIvra kSudhA jAgI che te AvI vibhUti ja tRpta karI zake. emanI vANInI eka viziSTatA che. AgamanA kaThinamAM kaThina tattvone eozrI ekadama saraLa ane sAdI bhASAmAM mUke che. emanA vicAromAM gahanatA che ane bhASAmAM saraLatA che. evuM kaMika e vANImAM che je mANasanA hRdayane sparzI jAya che. A vANInI asara jagatabharanA vidvAno para paNa paDI rahI che. Aje ApaNe tyAM bhAgye ja evo koi vaktA ke cintaka haze je emanA vicAro ane pustakothI `paricita nahi hoya. AgaLa vadhIne kahyuM to keTalAkanAM vaktavya ane lakhANomAM paNa emanI ja spaSTa chApa jaNAi Ave che. A pravacano 'divyadIpa' mAM chapAyA hatA. vAcakonI mAgaNI vadhatA ane 'divyadIpa'nA aMko atyAre aprApya thatAM emA pragaTa thayelAM pUjyazrInA prapaMcanone A saMgraharUpe bahAra pADavAmAM Ave che. mArA jaeNvA keTalAya vAcakone A pustaka eka smaraNanodhanA saMgraharUpe gamI jaze teMmA mane zaMkA nathI. pUjya munizrI yuga yuga jIvo ane ahiMsAno sadeza vizvanA * khUNekhUNe pahoMcADo evI huM prabhucaraNe prArthanA karuM chuM. 0 Lord ! Lef my head bow unto him; Who hath kindled the flame of religion in my heart! 1-1-65 DA. vIrendra pI. zAha M. Com., Ph. D. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukrama 1. lakSmInA bhAgya dAnathI khIle che 2. vidhA sukRtathI dhanya bane 3. cittana e parama tatvanA vinizcaya mATe che. 4. vANI paropakAra mATe ho mAnavadharma bhakitanuM mAdhurya 7. yoga prApti mATe 8. sidhdhAto bhUlIne mAtra pUjA ja karatA rahIzu ? 9. vicAra, uccAra ane AcAra Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakSmInAM bhAgya dAnathI khIle che ! - A pravacanamALAmAM, manuSyane maLelA sAdhanono vicAra karavAno che. sAdhanano sadupayoga thAya, to e mAnavajAta mATe AzIrvAdarUpa banI jAya che; eno durupayoga thAya to e ja abhizApa banI jAya che. mAnavIe sAdhanono sadupayoga na karyo. tethI e bhavobhava bhaTakato Avyo che. ene sAdhana maLyAM, paNa e sAdhaka na banyo. jenAthI taravuM joIe, zakita meLavavI joIe, tene badale tenAthI eNe vinAza saryo. je sAdhanothI eNe taravAnuM hatuM, tenAthI ja e DULyo. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya - 10 A sAdhanono upayoga kema karavo, tenuM A cintana che. khetaranI surakSA mATe cotarapha vADa bAMdho, emAM kapaDuM bharAI jAya ne tame kheMco to kAM to kapaDuM phATe, kAM to vADa tUTI paDe, paNa saMbhALIne kADhazo to kapaDuM paNa nahIM phATe ne vADa paNa raheze. tema jiMdagI-jIvana kAMTAmAM phasAya nahIM ne surakSita sthAne pahoMce, e mATe A sAdhano batAvavAmAM AvyA che. AzlokamAM mAnavanI cAra zakitaonuM varNana che. e zakitaono-sAdhanono je sadupayoga kare che e mAnavI traNe lokamAM, jagatarUpI kapALamAM tilaka samAna zobhe che. e cAra zakitao che lakSmI, vidhA, mana ane vacana. Aje ApaNe lakSmIno vicAra karIe. saMsAramAM paisAnI ghaNI jarUra che. mAnavI pAse jIvananirvAha mATe paisA na hoya, to tenI samAjamAM kimata kaMI nathI ! jyAre sAdhu-saMto pAse paisA hoya te enI kiMmata kaMI nathI ! sAdhupaNAmAM arthanA tyAganI bhAvanA mukhya bhAga bhajave che. saMto kahe che ke A lakSmI vikAsa mATe che; vilAsa mATe, vinAza mATe ke vyabhicAra mATe nathI. lakSmInA durupayogathI to mAnava paNa mAnava maTI pazu jevo bane che. paNa eno sadupayoga thAya to e AzIrvAdarUpa thaI jAya. jene lakSmI maLI che, te puNyazALI che ke je pavitra mArge potAnI pravRtti calAve che te? e pravRtti cAlu na rahe, to lakSmI sthagita bane che. lobhanA khAbociyAmAM gaMdhAya che ! Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya jIvanamAM lakSmInI upayogitA che, e hakIkata che. divALInA zubha divasomAM, terasane divase konI pUjA thAya che? lakSmInI, dhananI. caudasane dahADe zaktinI ane divALIne divase vidyAdevInI pUjA thAya ' che ne? Ama traNe varadA che; dhanadA, zakitadA ne.vidyAdA che. - ahIM paNa badhI zakitamAM paheluM sthAna lakSmIne maLyuM che. tene sanmAnavAmAM AvI che. tyAre te lakSmI halakI che, ema kema hevAya? eno durupayoga karanAra halako che. lakSmI yogama mATe che, saMgraha mATe nahi. Aje ApaNe vicAra karavAno che ke e lakSmIne kevI rIte vAparavI. dAnamAM vAparazo to dAna vaDe e tamArI, tamArA gharanI, tamArA dezanI zobhA vadhAraze ane parigrahamAMthI mukata karaze; ciMtAnA bhArathI halakI karaze. ' . zAstramAM paNa parigraha parimANa vrata kahyuM che. temAM mANasanI zobhA chupAi che. mAnavI pAse maryAdita dhana hoya, to tene koI herAna na kare. tenAM saMtAno paNa kusaMskArI na thAya. jema vadhArepaDato khorAka maLe to zarIramAM zero utpanna thAya, ne pramANasara maLe to tenuM jIvana - taMdurasta ane svastha thAya. tema dhana mATe paNa samajavuM. mAthA paranA vALanI ja vAta karo no vadhAre rAkho to e garamI kare, te vadhAre khAya ne AMkhanI ADA paNa Ave. eTalA mATe ja to tame paisA ApIne paNa vALa kapAvo cho. dhana paNa vALa jevuM che. te tamArI pAse vALanI jema pramANa pUratuM hoya to ja sAruM, nahitara 'AMkhanI upara AvI darzana rokavAnuM. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakSmInAM bhAgya dAnathI khIle che ! 12 - lakSmI AvyA pachI, mANasa traNa jAtanA banI jAya che : lakSmIdAsa, lakSmInaMdana ane lakSmIpati. keTalAka dhana AvatAM tenA dAsa banI jAya che, tenA tAbedAra tarIke rahe che. jIvana sudhI tenI sevA ja karyA kare. bIjA lakSmInA dIkarA hoya che. lakSmI jema AjJA kare, tema te Acare. nandana eTale putra. e AzA bahAra kema jAya? paNa trIjo, je lakSmIno svAmI hoya che, e jIvanabhara ene chUTe hAthe vAparyA ja kare che. aMta samaye ene ema na thAya ke huM vAparyA vinA mUkIne jAuM chuM. eno AtmA to sAkSI pUre ke meM jIvanane jIvI jANyuM che, lakSmIne vAparI jANI che, pati banI lakSmIne sadupayogamAM kharacI lahAvo lIdho che. tame lakSmIne vAparo nahIM, sArA mArge kharco nahIM, tamArA gharamAM atithi Ave tyAre paNa dilanA udAra bano nahIM to chevaTe e pazcAttApa mUkI jAya che.. " vizvano e aphara niyama che ke mAnavI bheguM kare che, paNa aMte e badhuM ahIM ja mUkIne jAya che. badhuM sAthe laI javAnuM hota to mANasa potAnA pyArAM, putra-putrIone ane prANapiyAone mUkIne jAta? saMsAramAM arthanI jarUra che, paNa tenI paNa maryAdA joie tamArA bUTanI ja vAta vicArone . to bUTa paganA mApathI moTA hoya. gabaDI javAya; nAnA hoya to paga cholAI jAya; barAbara hoya to je musApharI thAya. tema lakSmI paNa vadhAre hoya to mANasane gabaDAvI mUke che, ane sAva na hoya to kaMgAla karI mUke che. e maryAdita - pramANasara joIe. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakSmInA bhAgya dAnathI khIle che ! keTalAka mANasone to chellI ghaDI sudhI dhananI vyavasthA kema karavI, teno ja vicAra cAlato hoya che. enu mana A cintAmAM hoya tyAM prema ane prakAza mATe jagyA ja kayA? dhana jemajema detA jAo tematema e saMpatti paNa vadhatI jAya che. dhana sanmArge vAparavAthI kadI khUTatu nathI. 13 lakSmI vAparo to enI suvAsa vadhe, lakSmInI vRdhdhi thAya. na vAparo to e kSINa thAya che. loko vastupALa-tejapALane yAda kare che. itihAsa paNa A nAmone jatanathI jALavI rAkhe che. e kayA dezanA hatA te sAthe koi saMbaMdha nathI, paNa tenI audAryabharI dAnavRtti sAthe, tene saMbaMdha che. e puNyazALInA dharamAM anupamAdevI eka Adarza nArI hatI. e puNya*ane prakAzanI kaDI hatI. bhAgya eka suMdara vastu che. eka divasa vastupALa dhana dATavA mATe jamInamA khADo khode che. tyAMthI paNa puNyayoge dhananA caru maLe che. tyAre anupamAdevI kahe ke : jene nIce javu hoya te dhanane nIce dATe ane jene UMce javu hoya te UMce sthaLe -sanmArgamA vApare!" A TUMkuM paNa marmALuM vacana vastupALane gamyuM, ane eNe AMbunA zikhara para UMce bhavya maMdiro baMdhAvyAM. Aje vastupALa-tejapALa ke anupamAdevI nathI paNa emanAM sarjanane zobhAvanArA sthApatyo UbhA che. emanI saMpattine nahi, sukRtyone sai| abhivAdana kare che. A jinamaMdize bhAratIya kalA ane zalpanA adabhuta namUnA to che ja paNa vItarAganAM samatA-saiAndaryano Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya " thai ha1. paNa AviSkAra che. A kArIgarI jotAM prekSakonAM mana ane mastakanamI paDe che. A che sukRtamAM vaparAyelI lakSmInI sugandha. jema varSo pahelAMnuM sarjana Aje paNa ApaNane preraNA Ape che tema ApaNe paNa jIvanamAM evuM kaMIka nirmANa karavuM joie je jIvone vikAsamAM upayogI thAya. Either write things worth reading or do things worth writing - kAM vAMcavA jevuM lakhI jAo athavA lakhavA jevuM kaMIka karI jAo. . lakSmInA traNa prakAra che : dAna, bhoga ane nAza. eka ghIno Dabbo hoya te koIne khavaDAvazo to khAnAra badhA sajI thaze. gharamAM roTalA para copaDo, to tame rAjI thAo paNa e AgamAM baLI jAya to du:kha thAya. pahelAmAM AtmAnI prIti che; bIjAmAM dehatRpti che; trIjAmAM vyathA che. lakSmI gharamAM AvyA pachI ene niyamita vahetI rAkhavI. joie. gaMgAnA pANI juo. e satata vahe che ne kinArAone lIlA rAkhe che. eka jagyAe ja e rahe athavA eno saMgraha thAya to e baMdhAya ane gaMdhAya. lakSmI paNa baMdhAya ane saMgRhIta thAya to ciMtA-bhaya, vaimanasya UbhA karyA vinA rahe ja nahi. lakSmI kema maLe che teno vicAra karyo che ? mahenatathI ja maLe che ke puNyathI ? tamArA gharamAM ghATI-nokara che. 24 kalAka majUrI Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAmInAM bhAgya dAnathI khIle che ! kare che. tame rAjI thaI keTalA paisA ApavAnA ? pAMca ke pacIsa. te biyAre jIvanabhara zrama kare toya zrImana na thAya, ane tame gAdI para paDayA ho toya lakSmI cAlI Ave che, kAraNake tyAM tamAruM sukRta ke 'puNya raLe che. puNyano prakAza jyAM sudhI hoya tyAM sudhI sukha; pachI to sAMja DhaLavAnI. e na Ave te mATe lakSmIne cirasthAyI banAvavA dAna Apo. baiTarIno pAvara vAparyA pachI khalAsa thAya to tame zuM karaze cho? bIjo nAkho cho. temAM navuM zreya sukRtyothI upArjana karavuM joIe. jAgatA rahevuM. puNya sAdhana che, sAdhya nathI. molanI UMcAie pahoMcavA pUNya pagathiyArUpa che. eTale nizcaya ane upAdAnane nAme sAdhya para pahoMcatAM pahelAM nisaraNIne lAta mAravAno pramAda na karavo. kheDUta khetaramAM eka dANo zepe che, to cAra mahine tenA so dANA thAya che. bIje varSe hajAro thAya. Ama, eka bImAMthI anekagaNuM thAya. yogya bhUmimAM vAvavAthI ekanuM anekagaNuM phaLa maLe che. mATe A sAta sarvottama kSetramAMthI, je kALe jenI AvazyakatA hoya temAM lakSmI vAparavI. ' * eka bagIco hoya, temAM sAta kayArA hoya; koimAM gulAba hoya, koimAM mogaro hoya; koimAM jAsUda hoya; vaLI koimAM sArAM zAkabhAjI paNa hoya; paNa bagIcAno kurALa mALI sAta kayArAmAMthI je kayArAnuM pANI sukAI gayuM hoya tyAM te reDe. tenA manamAM koI kayArA pratye bhedabhAva nathI, paNa jarUriyAta jyAM hoya tyAM reDavAnI bhAvanAnI che. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sAndarya 16 sAte kSetro kAmanA che; mAtra vivekaSTinI ja AvazyakatAM che. je kayArAmAM pANI nAkhavAnI jarUriyAta che temAM pANI na reDo ane jyAM jarUriyAta nathI tyAM reDo, to bane baLe : eka sUkA duSkALathI ane bIjuM ativRSTithI. mATe dAnamAM paNa dRSTinI AvazyakatA che. dAna pachI Ave che bhoga. saMsAramAM raho to gRhasthAirthI, sAdAithI raho. jANItAne zarabata ApavuM ane ajANyAne pANI paNa nahIM, evo tucchatAbharyo bhedabhAva manuSyane na zobhe. Aje tamAre tyAM sukhanA divasa AvyA che to du:khInA AMsu lUcho. mANaso sAthe premathI varto. nokaranI lAcArIno lAbha lai ochA pagAre cAkarI lai, enI jIvanadorI ochI na karo. tame khIlo. saiAne khIlavA do. tame koine bolAvatA nathI, tamAruM puNya bolAve che. tamArA puNyano prabhAva joi, loko tamAre tyAM levA Ave che. puNya paravArI jaze tyAre saiA kaheze ke tyAM javuM ThIka nathI; tyA kaMi nathI. je mANasa ApaNA bAraNe AvIne Ubho che, tene ApaNA jevI ja Akho che. ApaNA jevA ja svapno ane bhAvanAnI Urmio che. AvelAne tarachoDo niha. bhoga eTale ApaNe ekalA ja khAIe ema nahi, paNa AvelAne ApI, vaheMcIne khAie. jyAM dila che, diladArapaNuM che, tyAM tana-mana-dhananI saMpatti vadhyA ja kare che. koi atithi thai tamAre dvAre Ave tyAre tame tene premathI sUko roTalo khavaDAvazo, toya ene e mITho lAgaze. paNa kamanathI zrIkhaMDa-purI khavaDAvazo, to e jheramAM pariNamaze. mATe dAna Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakhInAM bhAgya dAnathI khIle che! Apo, lakSmI vAparo to manathI vAparajo. Ama, premathI vAvelI lakSmI, jyAM jazo tyAM tamArI AgaLa prakAza banaze. " eka garIba mANasa roja coLA ane tela khAI kaMTALI gayo hato. ene thayuM, lAva banevIne tyAM jAu. kAraNake enA banevI moTA zrImaMta hatA. te zaheramAM rahetA hatA, eTale banevIne tyAM e Avyo. e divase banevIne thayuM: roja badAmanI kAtarI ane mIThAI khAI thAkI gayA chIe. Aje pharasANa banAvIe,khetarethI tAja coLA maMgAvI, tela ne coLA khAvAno progrAma goThavyo. * bahenane khabara nahIM ke bhAI mIThAI khAvA Avyo che. bahene to khUba premathI AgrahapUrvaka bhAIne jamavA besADayo. bhANAmAM coLA AvelA joI, bhAIe pUchyuM : are, tame ahIM kayAMthI? paDakhe eka DAho mANasa beTho hato, e samajI gayo. teNe dhIrethI kahyuM, "bhAI ! mANasa TrenamAM Ave che. paNa takadIra tArathI Ave che. maMjhAyA vinA je maLyuM te premathI cUpacApa khAI lo.' sAmA mANasanA takadIra evA hoya che tyAre roja mIThAI khAnArA paNa e divase coLA khAvAnuM vicAre che. jyAre bhAgyahIna mIThAI khAvA Icche che, tyAre tene tyAM paNa coLA ja khAvA maLe che. A bhAgya lakSmInAM dAnathI khIle che. * tamAro sAro divasa che, to dAna vaDe hAthane zudhdha karatAM zIkho. le khUba ane devAmAM kAMI nahIM; jamavuM badhAnuM ane jamADavuM koine nahIM; to evo vyavahAra kayAM sudhI cAlaze ? Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya 18 kheDUta khetaramAMthI mAla utAre che. jarUra hoya teTalo potAne mATe rAkhe che, paNa khetaramAM hoya tyAre enuM dhAnya Dhora khAya, mora khAya ane thoDuM cora khAya. vadhe te ene maLe. e anAja zrama-parasevAvALuM che, chatAM enAmAM dAnanI bhAvanA UMDeUMDe paDI che. dAna na kare, bhoga na kare, to e nAza thavA mATe beThuM ja che. * mANasa vApare nahi ane sadupayoga na kare to enAM saMtAno uDAve. bApane rUpiyAnI paNa kimata hoya che. jyAre dIkarAne mana dasa rUpiyA paNa kaMI nathI. eka zrImaMtanA chokarAne meM kahyuM: "tuM mAsika traNaso rUpiyAne hAthakharca kema rAkhe che?" te kahe : "traNaso. to mane ochA paDe che. zuM karuM mane vadhAre maLatA nathI !' mane thayuM ke Ane samajAvavo vyartha che. ene zrama zuM che tenI khabara nathI. pachI paisAnI kiMmata ene kema samajAya ? A prasaMge mane nadI ne taLAvanuM rUpaka yAda Ave che. eka divasa taLAve nadIne kahyuM: "he nadI, tuM unALAnA divasomAM sAva sukAI jAya che, kAraNake tuM ATha mahinA vahIne tAruM jaLa vahecI nAkhe che! pachI tArI pAse te vakhate korI dhagadhagatI retI ja dekhAya che. jyAre huM pANI kevuM saMgraha karIne rAkhuM chuM !'' nadIe kahyuM: "tArI vAta sAcI. tuM game teTaluM saMgrahe paNa unALAmAM to tAruM pANI paNa sukAI ja jAya che. rahe che, to nAnAnAnAM khAbociyAM bharAI rahe che. jemAM jIvajaMtuo ja utpanna thAya che. vadhArAmAM temAM paga mUkanArA bicArA tArA kAdavamAM kheMcI Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ layamInA bhAgya dAnathI khIle che! jAya che ! huM vahuM chuM to mArA baMne kinArA para vRkSo kevAM khIlI UThe che. ane grISmamAM paNa mArI pAse AvanArane huM kaMI nahIM to chevaTe nizaza to nathI karatI. retImAM thoDo khADo khode to huM vIraDInuM mIThuM pANI ApIne tene tRpta karuM chuM" | nadI ne taLAvanI A vAta vicAravA jevI che. - eka divasa hemacaMdrAcArya mahArAja pANI padhAryA. rAjA kumArapALe khUba zradhdhA ane bhakitathI guruvaryanuM svAgata karyuM. AcAryazrInA zarIra para thIMgaDAvALuM khAdInuM vastra hatuM. prasaMgopAtta vinamabhAve kumArapALe gusvaryane kahyuM: "Apane mArA jevA anekAneka bhakato che. samAja para Apano ananya upakAra che chatAM ApanA zarIra para AvuM jADuM thIMgaDAvALuM vastra joI amane lobha thAya che.' - AcArya mahArAje javAba Apyo : "he rAjana, huM thIMgaDAMvALAM kapaDAM paheruM e tamane khaTake che, paNa tamArA samAjanA keTalAka sAdharmika ba6, anna ane vastra vagara TaLavaLe che, tene tame vicAra karyo , jema zarIramAM AtmA beTho che, ne AtmA zarIranI saMbhALa rAkhe che, tema samAjamAM AvA AtmavAna mANaso joIe, je dAna ne dharmathI samAjane sukhI rAkhe . Aje samAja ane mANaso vacce asamAnatAnI dIvAla UbhI thaI che, jene dUra karavAnI jarUra che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya - 20. Aje muMbaI jevAM zaheromAM pacAsa rUpiyA laI sukhasagavaDa sAthe khAvAnuM ApanArI hoTala maLaze, paNa tamane prema-bhakita ke sAdharmika baMdhanuM sagapaNa jovAnuM nahi maLe. eka roTalAmAMthI aDadho roTalo bIjAne khavaDAvavAnI bhAvanAvALAne ja, svAbhAvika sukha-zAMti ne AnaMdano anubhava thaze. zALibhadrajIe pUrvanA rabArInA bhAvamAM zuM zuM karyuM hatuM, e vAta tamane khabara ja haze. divALIno divasa che. gAmamAM sarvatra AnaMda che. chokarAo AnaMdathI ramI rahyo che. sai khAdhelI mIThAI gaNAvI jAya che. tyAre pelo rabArIno putra khIra mATe raDI rahyo che. enI mA bicArI putranAM AMsu joIne bebAkaLI thaI jAya che. ' , AMsu to paththarane paNa pigaLAve. eTale mAtAnuM hadaya dravI jAya temAM navAI zI? ADozIpADozIo mAtAne sIdhuM ApI, raDatA. bALakane zAMta karavA ane khIra banAvI ApavAnuM kahe che. pADozamAMthI AvelA A cokhA ane dUdhanI khIra banAvI, mATInA vAsaNamAM pIrasI, mA pANI bharavA jAya che. mATInuM vAsaNa che, temAM cokhA-sAkarathI banelI khIra ThaMDI thAya che. garama khIra jaladI ThaMDI thAya to peTamAM jAya, e ja vicAra bALakanA manamAM ghoLAyA kare che. tyAM ene eka dazya yAda Ave che. enA eka bhAibadhe eka divasa guru mahArAjane ghare Agraha karI laI jaI, supAtramAM dAna ApI, Akho divasa anumodanAnA AnaMdamAM Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakSmInA bhAgya dAnathI khIle che ! vitAvelo te prasaMga ene sAMbharI Ave che. ene thAya che : mane paNa Aje evA muni maLe to ! paNa mAruM evuM bhAgya kayAM che?" enA dilamAM Ama dAnano jharo khaLabhaLI UThe che, te ja kSaNe eka tyAgI tapasvI munirAja mArga parathI pasAra thAya che. bhAvanAnI kevI prabaLa asara ! 1 e rabArI bALaka khIra paDatI mUkI bhAvanAnA AvegamAM Ubho thai emanI pAse jAya che ane e tyAgI munivaryane ghera bolAvI lAve che. ucca bhAvanAthI muninA pAtramA khIra reDI de che, ane AnaMdathI enuM mana bharAi jAya che. tenu mana Aje divALI saphaLa karyAnuM madhura gIta gAtu thai jAya che. tyAM to kAma pUrNa karI mA pAchI ghare Ave che. khIra badhI khalAsa thayelI joi ene navAi lAge che. bALaka paNa kevuM gaMbhIra! eNe dAnanI baDAi na mArI. A rabArI marIne zALibhadra thAya che ! dAna jeTaluM sahaja haze, jeTalu prema ane karuNAthI bhareluM haze, jeTaluM zudhdha haze, eTaluM e cetanAne UrdhvagAmI banAvaze. attaranI bATalInuM vicAro. bATalInu DhAMkaNa baMdha hoya tyA sudhI enI suvAsa dIrghajIvI rahe che, tema ja A dAnanu jharaNu jeTalu premabhInuM haze teTaluM ja UMDANane sparzaze. sTImanA (varALanA) jorathI seMkaDo Tana vajananI gADI kheMcI javAya che ne? bhAvanAmAM AvI zikta nathI ema koNa kahe che? paNa te bhAvanA, baLavAna saMkalpamaya hovI joie. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyA sukRtathI dhanya bane gaI kAle ApaNe "dAnAya lakSmI' e viSaya para vicAra karyo. Aje "sukRtAya vidyA para vicAra karIe. - keLavaNI zA mATe che, bhaNavAno hetu zo che, teno Aje vicAra karIzuM. vidyA sukRta mATe hovI joIe. jIvana kema jIvavuM e enA dvArA jANavAnuM maLe. keLavaNI eTale pAThazALA ke skUlamAM jai zikSaNa levuM eTaluM ja nahIM, paNa AtmA ane zarIrano viveka-tenuM nAma keLavaNI. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyA sukRtathI dhanya bane keLavaNI eTale prema, prakAza ane preraNAno saMgama. prema enA saMbaMdhone karuNAthI suMvALA banAve che. prakAza enA mUMjhAtA jIvanane ajavALuM ApI mArga mokaLo kare che. ane preraNA enA viSamatAthI murajhAtA jIvanane baLa ApI upara uThAve che. 23 sAmAnyata: Aje vyAvahArika keLavaNIno pracAra eTalo thayo che ke bI. e. to kai hisAbamAM nathI. tamane yAda che ke 20-25 varSa pUrve, meTrika pAsa thayelAonu paNa sthAna hatu ane bI.e. thayelo to samAjamAM bahu vidvAna kahevAto. jayAre Aje to ema. e. vALAneya nokarI zodhavI paDe che ane dhaMdhAmAM koi sthAna nathI. AmAM meTrikavALAnI to gaNatarI ja zI? mAtApitAne eka AzA hoya che ke mAro putra vidhA saMpAdana karaze, to tenu jIvana suMdara banaze; e sa MskArI ane sukhI banaze, ane kuLa ajavALaze. eka pitAe enA putrane iMglaeNMDa baeNrisTara thavA mokalyo tyAre tenA bIjA mitre kahyuM : 'kamAine e bahu paisA lAvaze.' tenA pitA lakSmInA pUjArI na hatA; saMskArI jIvanamAM mAnatA hatA. temaNe mitrane kahyuM : 'mAro putra eka paNa nirdoSa mANasane beDAvaze to mArA vIsa hajAranA kharcane huM saphaLa mAnIza. paisA to abhinetA ke dANacoro paNa meLavI zake. mAro putra e mATe nahi, paNa vidyA mATe jAya che.' je sukRtane mArge lai jAya, tenuM nAma vidhA. je vidyA vicAromA zudhdhi UbhI na kare, vicArone suMdara ane sa MskArI na banAve te vidhA Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya * 24 nahIM, paNa mAnavInA magaja para ladAyelI DigrIo che. jema dAna vagaranI lakSmI sukha ApatI nathI, tema mAnavIne sukRta vagaranI vidhA AnaMda ke zAMti ApatI nathI. dUdhanI aMdara tejAbanuM ekAda TIpuM paDI jAya to te dUdha phATI javAnuM. paraMtu gulAbanA esensanuM eka TIpuM nAkhavAthI te kolDaDreika banI javAnuM. e dUdhanuM nAma paNa palaTAI jAya che ! vadhu suMdara banI jAya che. keLavaNI pAmyA pachI mAnavInA manamAM A rIte vicAronI suvAsa na Ave, to tenI mahattA kaMi nathI. bhaNelo te e ke jenA manamAM kharAba vAta na Ave. zikSita e ke jenA mukhamAMthI asabhya, asaMskArI zabda na nIkaLe. jemajema vidyA saMpAdana kare tema tema sArA vicArono jIvanamAM saMgraha thato jAya. jenI pAse satya ne svAzrayI jIvana hoya, zuci bhAvanA hoya. sukRtanI keLavaNI pAmelo vidyArthI potAnA guNo vaDe mAbApanI gerahAjarImAM, temanI yAda tAjI karAve che. bhagavAna mahAvIra svAmIne ApaNe yAda karIe chIe tyAre temanAM mAtA-pitA koNa hatAM, e paNa saheje yAda AvI jAya che. mA-bApa saMtAnane dhanano vAraso Ape che. paraMtu paisAno vAraso Apavo ke na Apavo tenI bahu mahattA nathI. mahattA che Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 vighA sukatathI dhanya bane saMskArano vAraso ApavAmAM kAraNa keLavaNI vinAno ke adhyAtmajJAna vinAno mAnavI kyAM jaI aTakaze e kalpI zakAtuM nathI. - pahelAnA jamAnAnA mANaso thoDuM khapa pUratuM bhaNatA hatA, - chatAM emanAmAM chaLa-prapaMca jevA durguNo alpa hatA. zAMtithI jIvanarAjya cAlatuM. Aje zikSaNa vadhyuM che, paNa sukRtono abhAva che eTale jIvanamAM zAMtino paNa abhAva che. AjanA zikSaNathI duniyAne ghaNa maLavA chatAM jIvanane ochuM maLyuM che. - gAMdhIjI yuropa jatA hatA. jatAM pahelAM teo mA pAse AzIrvAda levA gayA. pUtaLIbA eka saMskArI mAtA hatI. putrane AzIrvAda ApatAM kahyuM : "tuM paradeza bhaNavA jAya temAM huM rAjI chuM. paraMtu paradezamAM dharma kema pALIza e mane samajAva.' A saMskArI mAtA gAMdhIjIne bAjumAM rahelA upAzrayamAM garamahArAja pAse laI gaI. e jANatI hatI ke vratadhArI tyAgI gurao je hitazikSA Apaze, te ghaNI upayogI ane preraNAdAyI thaze. keTalIka pratijJA, dhruvatArakanI jema jIvanamAM mArgadarzaka banI jAya che. - guru mahArAje, dArU na pIvo, mAMsa na khAvuM ane paradA rAgamana * na karavuM-A traNa pratijJA ApI, moTA manathI zubhAzIrvAda ApyA. gAMdhIjIe A vAta potAnI AtmakathAmAM paNa lakhI che. " jaina muni pAse lIdhelI A pratijJA gAMdhIjIne vAraMvAra yAda - AvatI; eTaluM ja nahIM, paNa ghaNI vAra evAM pralobhano paNa jIvanamAM Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya AvyAM hatAM. enAthI teo calita thaI gayA hota to e mahAtmA gAMdhI na hota, mAtra mohanadAsa ja hota. A pratApa mAtAe ApelA saMskArano che. dhananI dhamAlamAM ne dhamAlamAM mA-bApa Aje saMtAna mATe saMskRtino vicAra karavA paNa samaya kADhatAM nathI. paraMtu tethI nukasAna gharamAM ja thAya che. je mahApuruSo thayA che, je suprasiddha thayAM che, te badhA vidhAnA pratApe thayA che. vidyA meLavyA bAda temaNe jIvanamAM ene utArI che, pacAvI jANI che. lAkha rUpiyA maLavA ke meLavavA jeTalA saraLa che, teTalA e pacAvavA ke vAparavA sahela nathI. tame meLavelA rUpiyAno paNa tamAre sarakArane javAba Apavo paDe che ne? Tekasa bharavo paDe ne? vidyAnuM paNa ema ja che. jeTaluM bhaNyA ho teTaluM sArA mArge kAma lAge, to samajo ke e sukRtanuM che. hAthamAM pena letAM tamAro AtmA sAkSI pUrvaka kahI zake ke huM A pena vaDe evo akSara nahIM lakhuM ke jethI mArI sarasvatI lAje; akSara lakhatAM lakhatAM to mArA jIvanane a-kSara eTale ke zAzvata banAvIza, to e vidyAM suMdara che. baMgALamAM IzvaracaMdra vidyAsAgara nAme eka vidvAna thaI gayA. mitrane vidAya ApI sTezana para e UbhA hatA. e ja vakhate gADImAMthI Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyA sukatathI dhanya bane eka yuvAna banArasathI bhaNIne ghera pAcho javA Utaryo. pAse eka baeNga hatI. pelAe khAdInAM vastradhArI IzvaracaMdrajIne pUchyuM: "tame majUra cho?' javAba ApyA vagara temaNe mUMgA moDhe baeNga upADI lIdhI. mArgo ane galIo vaTAvatAM, e yuvAnanuM ghara AvyuM. yuvAne gharamAM baeNga mukAvI pUchyuM : "bhAI, keTalA paisA ApuM?' javAbamAM vidyAsAgare kahyuM : "huM ApanA mAtA-pitAnAM darzana karavA IcchuM chuM.' eTalAmAM to enA moTA bhAI aMdarathI doDI AvyA. emaNe emane oLakhI lIdhA ane vinamrabhAve vidhAsAgarane page paDI kSamA mAgI; padhAravAnuM kAraNa pUchyuM. marmamAM hasIne vidyAsAgare kahyuM, "tamArA nAnA bhAI eTaluM badhuM bhaNIne AvyA che ke tenA bhArane lIdhe A bega paNa te upADI na zakyA yuvAna A vAkaya sAMbhaLI khUba zaramAI gayo! e tarata samajI gayo ke A vyakita bIjI koI nahi paNa baMgALane keLavaNIthI bharanAra IzvaracaMdra vidyAsAgara che. zaramAyelA yuvAnanI pITha thAbaDatAM vidyAsAgare kahyuM: "tAre zaramAvAnI jarUra nathI. mAruM mahenatANuM e ja ke AjathI tuM svAzrayI banIza ane koIne boja nahi bane. to huM mAnIza ke mane mArI majUrI maLI gaI che. - Aje jagatamAM sArA vicArone jIvanArA ane preraka bananArA ochA thayA che; vijJAna vadhyuM che; eroplena ne jeTa vimAno zodhAyAM che; paNa mANasomAM mANasAI ochI thatI jAya che. Aje amerikAnA Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM saundarya - 28 pramukha keneDIne eka jhanUnI mAnavIe, paLavAramAM hato na hato karI dIdho. e mAnavImAM sukRtapUrNa vidyA hota to AvuM aghaTita kAma e kadI karata? * Aje saMzodhana ane zodhakhoLamAM jagata ghaNuM AgaLa vadhI gayuM che. paNa mAnavI sadavicAromAM keTalo AgaLa vadhyo che? dasa varSa pUrve e jyAM hato, tyAMthI e pAchaLa che ke AgaLa? mAnavIne zuM sArA mANasonI jarUra nathI? duniyAnA saMzodhakoe mahenata karI sarjeluM kArya, eka gADo mAnavI eka kSaNamAM dhULabheguM karI nAkhaze. Aje duniyAmAM sArA mANasane pedA karavA karatAM, tevA mANasane khoI nAkhavA ramatarUpa banI gayuM che. bhaNIne azAMti UbhI karavI, kalaha Ubho karavo e vidyA nathI. zrI jhINA buddhinA khAM hatA, paNa teNe hiMdanA be bhAga karyA. Ama, e ja budhdhi mAnavajAtane abhizAparUpa banI gaI, ane eka bhUminA saMtAne be bhAgamAM vaheMcAine Aje laDI rahyA che !' vidyAvALo AtmA na hoya, guNavAna hoya. tene thAya ke mane vidhA maLI to tenA prakAza vaDe huM mAro rasto prema ane kartavyamaya kema banAvuM A prakAranA puMjathI lokone aMdhakAramAMthI prakAza tarapha kema doruM? nAnakaDuM kiraNa banI mAruM jIvana dhanya kema banAvuM? * e divase savAranA samAAramAM amerikAnA pramukha jona keneDInI hatyAnA samAAra AvyA hatA. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vighA sukatathI dhanya bane " jyAM sudhI ApaNe sArA nahIM thaIe, tyAM sudhI jagata sAruM nahIM thAya. jyAM sudhI ApaNI bhAvanAo-vRttio-icchAo kharAba haze, tyAM sudhI sArAne jIvavA devAnuM ApaNane nahIM game. tiLa, vidhAnI prApti pAchaLa sukRtanI bhAvanA hoya, to ApoApa adhyAtmanI bhAvanA jIvanamAM AvatI jAya. mArAmAM AvI bhAvanA. che. huM Ama IcchuM chuM, Ama jIvavA mAguM chuM, e rItanI prArthanA ane kAmanA kaze. sarjana vinA siddhi nathI. - eka moTuM makAna hoya; emAM tame bAjubAjumAM rahetA ho. tame zAkAhArI bhojana kare, pelo pADozI mAMsAhArI hoya to gALo dIdhe kiMi nahi vaLe. te mATe tamAre tenAmAM sAro vicArapravAha reDavo paDaze, premathI samajAvavo paDaze. karuNA ane yuktiothI ene gaLe e vAta utAravA prayatna karavo paDaze. ane dhIraja rAkhI, tamAre A kAryamAM * AgaLa vadhavuM paDaze. to eka divasa enA para tamArA premanI asara jarUra thaze. paNa tame kaho ke mAre zI paDI che, maraze. te enI durgadha roja tamane maLaze ane te divase tame nahi to tamArA chokarAo para, enA AhAranI asara paDaze ane tamArA gharamAM e pApa pravezaze. mATe AMkhamicAmaNAM karyuM nahi cAle. jagatamAM rahevuM che to A paristhiti samajavI paDaze. sAro vicAraka ne sAro lekhaka, duniyAnA pravAhane palaTAvI zake che. samAjane e sArA vicAro ApI magajane bharI nAkhe che. huM to " vicArane sahI (hastAkSara) sAthe sarakhAvuM chuM. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sendarya 30 1 lAkha rUpiyAno ceka lakhelo hoya, paNa temAM sahI karI na hoya ta? e kAgaLanI kiMmata kaMI ja nathI. je penathI e akSaro lakhyA, e penanI paNa kimata kaMI nathI. kimmata to e cekamAM je sahI kare che tenI che. e sahI na hoya to benka ceka pAcho vALe. Aje sArA prANavAna vicAronI jarUra che. vicAro sArA thAya to mAnavI sAruM, kAma karyA vagara raheto nathI. eka sAthe AcArapUrNa vicAra, hajAro : mANasone preraNA ane prakAza Ape, ane aneka zubha bhAvanAo UbhI kare. " zrI tilaka vakIlAta karatA hatA tyAranI A vAta che. eka navayavanA temanI pAse arajI lakhAvavA AvI. arajI lakhAI gaI ne vinAne ApI paNa dIdhI. paraMtu emaNe na joyuM e navAvanAnuM rUpa ke na nIrakhyuM enuM saudarya pAse beThelA mitre vyaMgya karyo. "teto rUpasaindaryanI mahephila paNa na mANI? zrItilaka : Avo vicAra paNa ApaNI vidyAne lajave che. ApaNeya bahena beTI to hoya no bhaNelA ane saMskArI Ama karaze to samAja kayAM jaze?.. vidyA zarTa, pATalUna ke nekaTAImAM nathI. sadaguNa-sadavicAra ane susaMskAramAM che. jAnavarane bahArathI juo, mANasane aMdarathI. bahAranA dekhAva parathI mANasanuM mApa na nIkaLe. eka mANasa pakSIone dANA nAkhato hato ane sAthesAthe vaTemArguone zAMtithI Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyA sakatathI dhanya bane javA vinaMtI paNa karato hato. keTalAkane thayuM ke A kevo bhalo mANasa cho paNa e pAradhI hato. e kharI rIte pakSIone dANA nAkhavAnI sAthe potAnI jALamAM e paMkhIone phasAvavA mAgato hato. dukAnamAM koI gharAka maLavA Ave. tame teno bhAvathI Adara satkAra kaze; paraMtu e badhuM gharAkane ja mAthe ne? popakAra mATe to nahi ne? " mANasa samAjamAM lokakalyANanI pravRtti kare che paNa potAnA AtmAne ekAMtamAM jaI pUche che ke mArI pravRtti pAchaLa kaI bhAvanA che? ApaNe ja ApaNA nyAyAdhIza banavAnuM che, te pachI bIjAnA. ApaNe ApaNA vicAranA saMzodhaka thavAnuM che, kriyAnA cokIdAra banavAnuM che. ema karIe to ja jAgRti AvavAnI. vyAkhyAna ke sadavicAra tamane palaTAvatAM nathI paNa palaTAvAnA vicAra Ape che. jJAna ke vidhA tamane tAratAM nathI, paNa taravAnI kaLA zIkhave che. taravAnuM to chevaTa tamAre ja che. " budhdhi dvArA, samajaNa dvArA jIva mAtra sAthe maitrI karavAnI che. ApaNI AMkha, mitranI AMkha jevI hovI joie. mitranA doSa, mitra na kADhe to koNa kADhaze? mitra bhUla kare to ApaNuM haiyuM baLe. e sukhI thAya to ApaNe sukhI thaIe. AvI vizALa dRSTi keLavavA mATe ja sukRta vidyAnuM mahatva che. Ama, vidyA AvAM suMdara kAryo arthe ja che. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintana parama tatvanI anubhUti mATe che Ajano vicAra ciMtana-mananano che. manana kare e manuSya; paNa manana zAnuM karavuM? Aje e zodhavAnuM che. sAmAnya mANasa dareka vastune IndriyothI jue che, vivekI mANasa ja dareka vyakti ane vastune cittananA cIpiyAthI upADe che ane maitrInI AMkhathI jue che. indriyo keTaluM alpa jue che? pANInA pyAlAmAM AMkhathI Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DIDa vinA parama tatvanI anubhUti mATe che juo to zuM dekhAya? eke jIva dekhAya? paNa ilekaTro-mAIkoskopa (Electro-microscope) thI jozo te hajAra jIva dekhAze. je AMkha sAdhana vinA joI zakatI nathI, e sAdhanathI ene dekhAya; ane sAdhanathI paNa je na dekhAya, te jJAnIne jJAnathI dekhAya. mahApuruSo kahe che: IndriyothI mana sUkSma che; paNa manathIya sUkSma jJAna che-prajJA che. Aje manuSyane parama tatva prApta karavAno avasara maLyo che. Avo suavasara bIje kayAMya nathI. pazugatimAM ajJAnatA che, narkagatimAM jIvone duHkha sahevAnuM che, devagatimAM vaibhava-vilAsa che, jyAre manuSyagatimAM ja sAcI samajaNa dvArA vikAsa karavAno che. A cAra gatimAM manuSyane ja viveka, vartana ane vicAra karavAnI taka che. eNe parabrahmanI ciMtA karavAnI che. ene badale manuSya Aje paramanimnanI ciMtA karavAmAM paDI gayo che. je liphaTa UMce mahelamAM laI jAya che, tenA dvArA e nIce khADAmAM paNa jaI zake che. je parabrahma che, paramAtmA che te AkhA vizrvanA aNue aNumAM che. AtmA gayo, eTale zarIra maDaduM che. mATe ja zarIramAM je caitanyanuM tatva chupAyeluM che, tene anubhava karIe. * Ajano manuSya cAra vastunI ciMtA kare che : (1) paiso (2) pyAra (3) putra-putrIo ane (4) prasidhdhi-A cAramAM tenuM mana zekAyeluM che. A badhAnI ciMtAnA bojathI e vadhu ne vadhu dabAto jAya che. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya . 34 - bhagavAna pAse, guru pAse, jyAM e jaze tyAM e enI ja ciMtA, karaze. A mananI TAMkImAM jyAM sudhI sArA vicAro nahIM pahoMce tyAM sudhI AvI khoTI ciMtA karavAnuMya nahI maTe. ' kahevAya che ke sAtamA narke ahIMthI sIdhI rIte janArA koI jIva hoya, to te eka manuSya ane bIjo taMdulikamaccha che. arthAta manuSya jema Urdhvagati pAmavA bhAgyazALI che, tema adhogati pAmavA paNa kamanasIba che. jevI mati tevI gati. * jJAnI puruSo kahe che ke tame tamArI jAtane zAntithI ekAMtamAM besI traNa prazno pUcho. huM koNa? huM kayAMthI Avyo? huM ahIMthI kayAM javAno? A traNa praznonA vicAramaMthanathI tamane navuM ja mAkhaNa maLaze. manamAM cittanano ravaiyo cAlaze to jIvananuM navanIta upara Avaze. Aje koI potAne pUche che ke huM zuM karavA A pravRtti karuM chuM? zA mATe prabhunI pUjA karuM chuM? zA mATe prema karuM chuM? kone prema karuM chuM? pUjA karyA pachI, koI divasa ema thayuM che ke he prabhu ApanI daSTi kevI samAna che! phUla jema DAbA ke jamaNA hAthano bheda rAkhyA vinA, baMnene suvAsita kare che, tevo samAna bhAva amArAmAM kayAre jAgaze? pUjA e potAnAmAM ja paramAtmA jovAnI pavitra paLa che. tame koIne maLavA jAo. ene maLavAnuM na bane to tame kaho Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 cinanA parama tatvanI anubhUti mATe che phero niSphaLa gayo.' ema sAmAyika karyA pachI jIvanamAM thoDI paNa samatAnI jhAMkhI na thAya to tamane lAge che ke samaya sArthaka na thayo? sAmAyikamAM ApaNe rAga-dveSane samatulAmAM mUkavAnA che. sAmAyika parabrahmanI anubhUti mATe che; UMDANamAM UtaravA mATe che. tame kahezo ke ekanI eka vAta vAraMvAra vicAravAthI zuM maLe? paNa e na bhUlatA ke meMdInAM pAna jarAka pIsavAthI teno raMga na Ave. ene to zrama laI jema pIso tema vadhu raMga Ave che. dUdhamAM hAtha nAkho to tamArA hAthamAM mAkhaNa na Ave. e meLavavA khUba valoNuM karavuM paDe che. pIparane paNa 64 pahora sudhI pIsavAmAM Ave to ja temAM rahelA guNadharma bahAra Ave che. to ja e mAtrA ane rasaiSadhi bane. - raMga lAvavA mATe meMdI pIsavI paDe, pIparamAMthI sarva kADhavA jamaharAvI lUMTavI paDe, chAzamAMthI mAkhaNa kADhavA e valovavI paDe, amara AtmAnI anubhUti mATe lAMbo vakhata ciMtana, manana, dhyAna karavuM paDe. * sAdhanA vinA, khAIpIne mokSa maLato hoya to badhAne AnaMda thAya. na sAdhanA, na mana, na svAdhyAya, na ekAMtamAM dhyAna, na tapa, na tyAga; Avo sasto dharma maLe to kone na game? bhogI jIvoe to bhogane paNa yoga mAnyo. bhogathI yoga nahi, sega maLe. - Aje vistAra vadhyo che, paNa UMDANa nathI. dharmakriyAno vistAra Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya che, paNaciMtananuM UMDANa nathI. pravRttinI pAchaLa kharI rIte vicArasaraNI ja bhAga bhajave che. meMdInAM pAna pahelAM lIlAM hoya, pasyA pachI lAla bane che. dUdhamAM Ama juo to kaMI na dekhAya, paNa valovyA pachInuM mAkhaNa hAthe evuM coTe ke sAbuthI paNa jAya nahIM. pIpara khAo to tamane kAMI na thAya. paNa cosaTha prahara gheTalI khAo, to garamI garamI thaI jAya. A che ciMtana ane mananano mahimA. sAmAyika eka Asana che; eka sAdhanA che. eka AMsane besIne sAmAyikamAM zAMtapaNe vicAravAnuM che ke huM mukata, baMdhanamAM kema paDayo? huM mukitano pravAsI, ahIMno vAsI kema thaI gayo? huM kayAM chuM? ahIM huM zuM karavA Avyo hato ane zuM karI rahyo chuM? .. A rIte aMdaranA ekAMtamAM parabrahmano anubhava karavAno che. saMkucitatAmAMthI vizALatAmAM javuM, enuM ja nAma parabahma. vizva AkhuM mAruM che ane huM vizvano chuM A vicAra vizALatA vinA kayAMthI Ave? je mANasa baMdhanathI baMdhAyo che, te chUTo thavA mATe sarva prathama baMdhanane DhIlA karaze. pachI teno tyAga karI, toDIne mukta thaze. tema mANasa, viSaya kavAyanAM baMdhanamAM baMdhAyo che. tene zithila karavAne badale, e tene vadhAre daDha banAve che. game che baMdhano, ane vAto mukata thavAnI karIe, te kema cAle? tuM AgaLa vadhavAnI vAta kare ane pagalAM pAchAM bhare to maMjIle kema pahoMce? Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintana parama tattvanI anubhUti mATe che eka mANase eka popaTane pAjarAmAM pALyo hato. meM tenA mAlikane pUchayuM : 'tame zA mATe Ane pUrI rAkhyo che?" teNe javAba na ApatAM bAraNuM kholyuM. popaTa mukata thayo. e UDayo, paNa baMdhanamAM ja sukha mAnanAro e, gaganamAM cakakara mArI, pharI pAcho pAjarAmA AvIne bharAi beTho. 37 mane thayuM : ApaNe paNa emAnA ja chIe. ApaNane paNa, baMdhananA pAjarA game che. e popaTa janmathI evo TevAyo hato ke uDADo topaNa pAcho pAMjarAmAM ja bese. mukta AkAzano svAbhAvika AnaMda mANavAnu e bhUlI gayo che. ahIM ja eNe potAnu sukha mAnyuM che. Aje ApaNI dazA paNa AvI ja che. jAtrAe jaie topaNa ghyAna dhaMdhAnuM, upadhAna kare, paiASadha kare athavA sAmAyika kare, topaNa ciMtA saMpattinI. je sthaLe chUTavAnu che, chUTavA mATe jaie chIe, tyAM paNa baMdhana ! anukULa putra hoya, anukULa patnI hoya, anukULa zarIra hoya, anukULa makAna hoya ane anukULa saMpatti hoya e Ajano mokSa. paNa e mokSa nathI, paNa sukhano bhrama che. sAdhanano Teko che. sAdhana khasatA, jyA sukha dekhAya che, tyAM ja du:kha dekhAze. UMDANathI vicArazo to jaNAze ke A bahAranA sukhanI Asakti ja du:khanI jananI che. pANInI TAkI jeTalI UMcI hoya, eTalu UMce pANI caDe che, tema manane, UMcA vicAro vaDe UMcu banAvIe to magaja sudhI sadavicAra pahoMce. tana mATe naLanA pANI che, jyAre mana mATe dhyAne jJAnanA pANI che. vANI ane pANI vinA pavitra thavAtu nathI. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonu sAndaryaM dareka gAmamA javA mATe rAjamArga-saDako hoya che. tema mokSanI . saDaka kaI? mokSanI saDaka che-samyagra-darzana, jJAna ne cAritrya. 3. darzana eTale tattvano prathama dRSTie sparza. sparzanI sAthe AtmAmAM divya jhaNajhaNATI thAya che. jJAna eTale tattvanuM Antaradarzana. vastunA badhAM pAsAonu jJAna. e jJAnanA AnaMdanA anubhava pachI, e tattvanuM AnaMda-svarUpe vyaktimAM saMkramaNa thavuM, tenu nAma cAritrya.. darzana-mAnavuM, jJAna-jANavuM, cAritrya-mANavuM, mAnavajIvana eka apUrva utsava che. emAM jIvane jANIe, AtmAne mAnIe ane AnaMdane mANIe. nayasAranI vAta khUba prasidhdha che. e jaMgalamAM lAkaDA levA gayA hatA. bAra vAgyAnA samaye khAvA mATe roTalo kADhe che. bhUkha to evI lAgI che ke paththara paNa pacI jAya. khAvAnI vAta karo to badhAne khAtA AvaDe che. paNa nayasAre vicAryuM ke A jaMgalamAM mArI jema mane koi bhUkhyo maLe to kevu sAruM? ekalo khAu, tenA karatAM A roTalAne bhAgavAmAM bIjo koi bhAgIdAra hoya to? pahelAnA mANaso mAnatA ke khAvuM kharuM paNa thoDuM bIjAne ApIne, bhAga pADIne khAvuM. nayasAra jaina nathI, paNa mAnava che. mAnavane chAje evo e vicAra kare che. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 cinane parama tatvanI anubhUti mATe che - adhyAtmanI badhI ImArato A mAnavatAnA pAyA para UbhI thAya che. bhale pachI ene koI dharma ke sadaguNa na kahe! AvA mAnavamAM pachI ApoApa zradhdhA, zravaNa ne saMyama Ave che. - kone ApavuM? e vakhate nayasArane jAti, deza ke dharmanuM baMdhana nahotuM. enI najara dUra cAlyA jatA eka pravAsI para paDI. ene jotA ja, enI cetanAmAM AnaMdanI jhaNajhaNATI thai. Ama, tene e prathama kSaNe ja darzanano sparza thayo. jANo cho, sabhyatA zuM che? namana. premabharyuM Atithya ane te. ApavuM juone, vRkSo name che ane Ape che. vikAsa yAtrA kudaratamAM vRkSothI zarU thAya che. eTale e khIle che. zuM ekendriya evA vRkSano guNa paNa mANasamAM nahi rahe? . sanmukha jaI nayasAre kahyuM, "mahArAja, mane lAbha Apo.' - AhAra, pANI patAvI zAMta thayA pachI pUchayuM : "mahArAja, tame A aTavImAM kyAMthI? mahArAje javAba Apyo: "huM sAthIothI chUTo- bhUlo paDayo nayasAre kahyuM : "mahArAja, A aTavI bhayaMkara che. AmAM je bhUlyA, te jIvathI gayA. A jaMgala vAdha-siMha-hAthIothI bhareluM che. cAlo, huM Apane ApanA sAthI sAthe meLavI ApuM." Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya - 40 nayasArane muni jaMgala vaTAvatA jAya che. munie jaMgalane aMte, parvatanI dhAre eka nAnakaDI keDI para UbhA rahI pUchyuM: "A jaMgalamAM bhUlA paDelAnuM zuM thAya? bhUlA paDelAno bhoga vAgha ane varu le ne? tema jIvananA jaMgalamAM bhUlA paDelAone paNa krodha-mAna-mAyA-lobharUpI pazuo cIrI khAya che.' jaMgalamAM bhUlA paDelAne to paMtha maLI paNa jAya, paNa je jIvanamAM bhUlA paDayA che, temanuM to pUchavuM ja zuM? jIvanamAM bhUlA paDelA kema jAgaze? dhana ne madanI sattA pAchaLa je bhUlA paDayA che, temane satyanI keDI kema jaDaze? dharmanI kone jarUra che? te vAta paNa A uparanA saMvAdathI samajAze. kAraNa ke garIba to du:khathI paNa kahevAno ahe bhagavAna, have mane choDAva." paNa zrImata? mahArAje kahyuM : "he nayasAra ! teM mane jaMgalamAMthI rasto batAvyo, tane dhanyavAda. paNa tuM jIvanano rasto jANe che? bhAI, jIvanano mArga darzana, jJAna ane cAritrya che.' eka sAro vicAra manamAM Ave to emAMthI aneka sArA vicAra janme. paNa Aje sArA ane sAcA vicAra karavAno samaya kayAM che? A bhArata deza, je ahiMsA-dharmano pUjArI che tyAM Aje katalakhAnA ne matsyaudhogo vadhI rahyA che. Aje evo samaya Avato jAya che ke mAnavI deDakAMonI paradeza nikAsa karI hUMDiyAmaNa UbhuM karavAnI dhamAlamAM paDyo che. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cinanA parama tatvanI anubhUti mATe che - jyAM megharatha ane zibirAja jevA rAjA hatA jemaNe pArevA mATe potAnuM mAMsa ApavAnI taiyArI batAvI hatI. kumArapALe to gujarAtamAM pazuvadha mAtra para pratibaMdha mukAvI karuNAnI bhAvanA jagADI hatI. AvA aneka Adarza rAjA jyAM vasyA hatA, te prajA to kevI Adarza hovI joIe paNa Aje zI dazA che! vidhAnasabhAmAM Aje adhatana katalakhAnAM kholavAnI vicAraNA thAya che. khAdI paheranArAo evI sabhAmAM jaIne tALIo vagADe che; paNa ahIM ja ahiMsAnuM khUna thAya che. dayAno nAza thAya che. je . sidhdhAMta para deza AjhAda thayo tenI emAM makarI che, upahAsa che. pazcimanA dezomAM vejiTeriyana sosAyaTIo che. vanaspati-AhAra e zudhdha,svaccha ne zAMtidA che, ema teo vijJAna ane tarkathI siddha kare che. hiMsA ane bhaitiSpAdano pavana phUMkAya che. Aje mananaciMtananI khUba AvazyakatA che. ciMtana vinAnA netAonA netRtva heThaLa rahelI AvatI kAlanI peDhInuM bhaviSya zuM? ciMtana karavAthI ekanI asara bIjA para thAya che. relavenA eka DabbAne dhakako lAgaze to bIjA badhA DabbAne lAgyA vagara nahIM rahe. manane dhakako lAgyo eTale samajajo ke pAMce Indriyo para enI asara thavAnI ja . eTale munie nayasArane kahyuM : "tame zAMtithI vicAraze. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya 42. jIvananI aTavImAM bhUlA paDelAnuM zuM thAya? pachI e tene namo arihaMtANaM' padanuM mahatva samajAve che. namo eTale ahaMne bahAra kADhavA ane premanA prakAzane nimaMtrA jhUkI javuM. ari eTale aMdaranI nabaLAio, rAgadveSarUpI nabaLAIo ja ari che. zatru che. hatANa eTale jItanAra, haNanAra rAgadveSanA. A mahAmaMtrathI vitarAganA prakAzane aMdara nimaMtrI aMdhakArane jItI sabaLa bano. Ama, e jIvane, tattvanA sparza sAthe anubhavano parama AnaMda thAya che. te vadhAre koI jANato nathI, paNa koIka sAruM che, teTaluM to jANe ja che. sUryodayanI pahelAM aruNodaya thAya, tema jJAna pahelAM darzana thAya che. divya jIvananI AvI jhAMkhI thayA pachI AtmAne bIjuM jIvana nahIM ja game. Aje samAjamAM ATalA roga kema? koIne blaDaprezara, koIne hAI prezara, to koIne lo prezara che. rahevA mATe jagyA ne paheravA mATe vastra joie. te mATe mANasa ATalo zAne herAna thAya che thoDIka vAra zAMta thaIne vicAra karIzuM to jIvananuM sAcuM mUlya samajAze. mananA maMthana vinA mastInuM mAkhaNa kema maLaze? Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 cintana parama tatvanI anubhUti mATe che - mana ghaNuM caMcaLa che. e phAve tema vicAryA kare che. eka rAjA zAnti mATe bagIcAmAM gayo. tyAM jaI eNe ArAma karyo, paraMtu sAmethI koi rAjA sainya laI AvI rahyo che, tema tene jaNAvyuM, ane enA manamAM tarata bhayapreraka vikalpa udabhavyo : "e mArA para caDAI kare te pahelAM huM ja tene mArI nAkhuM!" ane pachI to pUchavuM ja zuM! enuM mana mAravA ane kApavAnA kAme lAgI gayuM. eNe manathI yudhdha AdaryuM. Ama, manamAM ne manamAM eNe badhI pApanI ghaTamALa ghaDI kADhI. mahAbhArata manamAM sarjAyuM. * sAmethI AvI rahelA rAjAe joyuM te gAmano rAjA bagIcAmAM beTho che, eTale teNe premathI praNAma karI kahyuM : "huM dUranI jAtrAe nIkaLyo chuM. Apa ahIM ja maLyA e sAruM thayuM. huM Apane vinaMtI karavA ja Avato hato. Apa paNa mArI sAthe jAtrA karavA padhArI mane lAbha Apo.' A rAjAne thayuM ke hAza ! A pAtra nathI, jAtrALu che. paNa jovAnI khUbI to e che ke eka jAtrA karavA jAya che, to bIjo ene mAravAno vicAra kare che. jagatamAM mANaso, Ama, vagara vicAre ja, magajamAM zAMti lAvavAne badale azAMti sthApe che. ciMtako kahe che: he mAnavI! zatru che te paNa tuM ja che; mitra che te paNa tuM ja che. jevAM caramAM paherazo tevuM tamane dekhAze. daSTi tevI sRSTi tatvamasi. kavi dalapatarAma ne nATayakAra DAhyAbhAino prasaMga yAda Ave Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya 44 che. eka kavi che, to bIjA nATayakAra. banne svataMtra chApAmAM lakhatA.' mANasajAta ghaNI irSALu, IrSAthI DAhyAbhAI potAnA chApAMmAM lakhe che: dalapatarAma te "ekalI strIo gAya tevAM joDakaNAM ja lakhe che. temAM zuM tatva che? jyAre kavi dalapate e lakhyuM: "DAhyAbhAI to Akho divasa bhavanI bhavAI ja lakhe che. e nATaka nahi, bhavAI ja che" eka divasanI vAta che. amadAvAdamAM paryuSaNanA divaso hatA. sthaLe sthaLe sAdhumahArAja pravacana ApatA hatA. eka tyAgI munirAjanuM pravacana sAMbhaLavA DAhyAbhAI jaI caDyA. , - tyAgIo pAse zuM hoya? maitrInI vAto. te divase e viSaya para vyAkhyAna ApatAM munivarye kahyuM : "mananuM vastra maitrInA jaLathI dhovAya nahi to A jIvana gaMdu-meluM-apavitra banI rahe. pachI bhale e mAnava mahAvidvAna kema na hoya nATyakAra DAhyAbhAI e jamAnAnA zreSTha snAtaka ne nATyakAra hatA. temane thayuM ke huM nATaka lakhuM chuM, saMskArI vAto karuM chuM, paNa mArA patramAM kavi dalapatabhAI mATe sarasvatIne zarama Ave tevAM lakhANa lakhAya to mArA mananA paDadA para ene mATe keTalA verajhera bharyA che? mAre mAruM mana dhovuM joie. vyAkhyAna pUruM thayuM. paNa pelo vicAra na aTakyo. e gayA ? sIdhA kavinA ghara tarapha kavi hIMcakA para beThAbeThA sopArI khAtA hatA. temaNe dUrathI joyuM to DAhyAbhAI galImAM AvI rahyA che ! thoDI vAramAM to DAhyAbhAI, kavi dalapatabhAinA gharanAM pagathiyAM caDatA thayA. kavine Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 cintana parama tatvanI anubhUti mATe che kSaNabhara to bhrama thayo. mAro zatru mAre bAraNA dIvAthI dIvo pragaTe ema, beunAM aMtaramAM mAnavatAnA dIpaka pragaTa thayA. ghaNe varSe zatruonI Akho mitra thavA mATe bhegI thaI. baMne hIMcakA para beThA. DAhyAbhAIe vAta mUkI : "bhAI, huM tamane eka vAta karavA Avyo chuM. raNakSetra para yudhdha baMdha thavAnuM hoya tyAre samarAMgaNamAM eka jhaMDI UbhI karAya che, te jhaMDI sapheda hoya che. A vAta sAcI che? 1. kavine A vAta kevuM rUpAMtara leze enI kalpanA na AvI. TUMkamAM temaNe kahyuM : "hA, vAta sAcI che.' DAhyAbhAIe pAghaDI utArIne sapheda jhaDI coTI batAvatAM kahyuM: kavirAja, A jhaMDI ApaNe mAthe kudarate UbhI karI. haju ApaNe vAyudhdha karyA karIzuM?" . A TUMkA vAkaye kavinA dilane halAvI nAkhyuM. kavine khyAla AvI gayo. e UbhA thayA. DAhyAbhAIne bheTI paDyA. AMkha bhInI thaI. temanA moDhAmAMthI zabdo sarI paDyA: "tame keTalA mahAnAlamAM mAgavA mATe mArA dvAre AvyA? kharekhara, tame - jIvananA sAcA nATayakAra cho !' - zatru maTI kSaNamAM baMne mitra banyA. e ja klama je varSo sudhI veranAM jhera varasAvatI hatI, te have maitrInuM jharaNuM vahAvavA lAgI. pachI to jIvyA tyAM sudhI ekabIjA, ekabIjA mATe sAruM ja lakhatA gayA. 'AnuM kAraNa -vitA parabramaha vinitrayIva ! . Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya dRSTi palaTAI jAya to jIvana palaTAyuM samajo. samAjamAM paNa daSTi palaTAI jAya to navI daSTi Ave. eTale vastunuM hArda samajavA mATe sAcuM jJAna joie. Ama paheluM vicAra darzana, bIjuM jJAna ane trIjuM cAritrya. kALacakano vicAra karo to A jIvana bindu samAna lAgaze. AtmazAntinA sukhano vicAra kare to devI sukho paNa tRNa samAna lAgaze. mananapUrNa sadavicAra, mAnavInA AcArane suvAsa Ape che, ane AcAra jIvanamAM AvatA anAcAranI durgadhane dUra kare che. A AtmAne svasvarUpamAM karyA vinA, parabrahmanI pichAna vinA kyAMya sukhazAnti maLanAra nathI! Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANI paropakAra mATe ho ! Aje ApaNe bhASAno vicAra karIe chIe. bhASA mAnavInI apUrva sidhdhi che. mANasanA mananA bhAvonuM e vAhana che. bhakita ane bhAva; sneha ane saiAhArda bhASAnA mAdhyama dvArA vyakata thAya che. aMdara 'ghUMTAtu tattva A bhASA dvArA bahAra pragaTa thAya che. A bhASA mANasa ane pazu bannene maLI che, paNa mANasanI bhASAno anuvAda bIjI bhASAmA thai zake che. aMgreja aMgrejImAM bole, to teno anuvAda gujarAtImAM thai zake; bhAratavAsI hindImAM bole to eno anuvAda aMgrejImAM thai zake. paNa kUtarAnI bhASAno anuvAda Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya 48 bilADAnI bhASAmAM thAya? A rIte mANasanI bhASA, pazunI bhASAthI viziSTa che. paNa ethIya vadhAre mahattA to e che ke mANasanI bhASA, koIkanA vikAsa ane preraNAnuM prabaLa sAdhana banI zake che, ane A ja bhASAno viveka vinA upayoga thAya to kaMIkanAM udvega, patana ane vinAzanuM nimitta paNa banI bese che. mATe ApaNe vicAra karavAno che ke bhASA kema vAparavI? tame jANo cho ke sArI ane kImatI vastu para cokI hoya, pahero hoya; A bhASA para paNa tema ja che. batrIsa to dAMta rUpI jenA cokiyAta che ane be hoTha rUpa jenI AsapAsa killA che, evI jIbhamAM bhASA che. bhASA kevA rakSaNa nIce che ! kAMTo, vIMchI ke sarpa je na karI zake te A bhASA karI zake che. sarpanuM jhera utArI zakAya, paNa jIbhanA DaMkhanuM jhera kAtila hoya che. A jhera to bhavobhava cAle. eTale bhASA viveka mAge che. vivekI karatAM avivekI mANaso ghaNA che. te evuM bole ke ApaNane sAMbhaLatAM paNa zarama Ave. e paNa mANasa che, chatAM emanA magajamAM AvI kharAba vAto kema AvI? emanI vANImAMthI AvA kharAba zabdo kema jharyA te jarA vicArIe. jIbha to pavitra vastu che. enA para prabhunuM nAma rame. mA sarasvatI enA para vAsa kare, ane brAhmInuM jyAMthI avataraNa thAya che e ja jIbha, Aje kevI rIte loko vAparI rahyA che, teno zAMtithI vicAra karIe to lAge, ke mANaso vANInA vyavahAra vakhate, vivekane ane vicArane vIsarI jAya che. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANI paropakAra mATe ho! tamArI jIbhathI tame tamAruM ne pArakAnuM ghaNuM bhaluM karI zako cho. A jIbha vaDe sAruM khAI zakAya che, sAruM pI zakAya che ne sAruM bolI zakAya che. jevA mANasanA saMskAra ! - eka divasanI vAta che. IglenDathI khAsa eka hoziyAra elacIne hindustAna mokalavAmAM Avyo hato. ahIM AvI teNe e ja kAma karavAnuM hatuM ke hindustAnanA rAjAo kevA che? rAjanIti kevI che? temanAmAM samajaNa keTalI che? A badhuM jANIne eNe tyAM jaI hevAla rajU karavo. ahIM AvIne e sIdho lakhaunA darabAramAM gayo. enI aMgrejI bhASA rAjavI jANato na hato. rAjavInI bhASA aMgreja jANato na hato; eTale vacce dubhASiyo rAkhavAmAM Avyo. te aMgrejInuM urdU kahe, ne urdanuM aMgrejI kahe. - e jamAnAnA navAbonAcamAM, mujarAmAM, nRtya ne mahephilomAM masta hatA. temane potAnA rAjyanI ke prajAnI ciMtA na hatI. badhuM kAmakAja rAjyanA maMtrIo karI letA. navAbe IMglenDanA elacIne prazna karyo : "tamArA rAjAne begamo keTalI che?" dubhASiyo rAjanItimAM nipuNa hato. teNe vicAryuM ke A pramANe huM aMgrejane prazna pUchIza to tene lAgaze ke A navAbo ekalI bhoganI ane IzkanI ja vAto kare che. eTale dubhASiyAe pheravIne pUchyuM : "ApanI kebineTamAM keTalA sabhyo bese che? Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sAndarya 50 elacIe javAba Apyo ke ra12. dubhASiyAe navAbane kahyu ke 12 begamo che. pachI navAbe puchAvyuM ke tenA zAhajAdA keTalA che? enu bhASAMtara dubhASiyAe karIne pUchyuM : 'tamArI kaeNbineTanA membarone keTaluM' bhaththu maLe che? cUTaNI tame kevI rIte karo cho?" navAbe Ama elacIne vAtomAM bagalA keTalA, kUtarA keTalA ne mahephila karavAnA sthAno keTalA? e ja vAto pUchI. tenA jIvanamAM bhArobhAra vikAra ane vilAsa hato. jyAre teno anuvAda karI rAjanItijJa dubhASiyAe rAjyanuM vyavasthAtaMtra kevuM che? kara tame keTalo lo cho? Ama AkhI vAta elacIne pheravIne pUchI. A vArtAlApathI elacIne thayuM ke hindustAnanA rAjAo bhale kaMi na jANe, paNa rAjanItimAM ApaNAthI Utare evA nabaLA nathI. viziSTa vANIthI Avo prabhAva paDyo. gharamAM dhI barAbara vAparo to tenI rasoi sArI bane. paNa ghIne 108 vAra dhUo to e jhera bane. ApaNA vacanamA kaTAkSa hoya, kaTutA hoya, baDAi mAravAnI ne bIjAne utArI pADavAnI bhAvanA hoya to te DaMkharUpa ja nIvaDe ne? ApaNe sAmA mANasanuM mAna jaLavAya tevuM, ochuM paNa gaiAravabharyuM vacana bolavu joie. ahaMkArathI mANasa zobhato nathI, alaMkArathI zobhe che. mAnavIno A alaMkAra eTale paropakArI vacano. vAk bhUSaNaM bhuussnnaam| Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51 vANI paropakAra mATe ! mANasamAM rahelA AtmAne mAna ApatAM zIkhavuM joIe. zI. khabara ke ahIM nIce beThelo AtmA paNa AvatI kAle ucca gatie janAro hoya ! ziSyA hovA chatAM mRgAvatI, caMdanabALA karatAM pahelAM kevaLajJAna pAme che. tapAso, gautamasvAmI karatAM prathama kevaLI bane che. jema moTaramAM sArI beka hoya to akasmAta thato bace che, tema vANI para beka hovI joIe. bolavAnuM ghaNuM mana thaI jAya, tyAre jIbhane kahevuM ke thoDA samaya mATe tuM cUpa thaI jA. te AtmAnI zakti AMkaDAthI nathI mApI zakAtI. ApaNe mANasa chIe. mANasa bhUlane pAtra che. e bhUlane sudhAravA mATe vANIne pavitra rAkhIe. ene mATe ApaNe tyAM mAphI, kSamA ne micchAmi dukakaDe vaparAya ItihAsa vAMcatAM ke sAMbhaLatA tame evuM kyAMya jANyuM che ke manathI kyAMya jhaghaDo thayo hoya? loko kahe che ke mahAbhAratanuM yuddha jugAramAMthI UbhuM thayuM, paNa huM tamane yAda ApavA mAguM chuM ke ahaMkArabharyA vacananA ghAthI e UbhuM thayuM * duryodhana utAvaLathI mahelamAM praveza kare che. sAme bAraNuM che ema kalpI, aMdara javA jAya che, tyAM e kAca sAthe athaDAI paDe che. eNe daravAjo kaccho, e kAca hato. temAM bAraNAnuM pratibiMba hatuM. Ama, e bhUmathI athaDAI paDe che. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya te pAcho phare che. draupadI sAmenA jharUkhAmAM UbhI che. te A banAva joine hasI paDe che, ane vyaMgyamAM kahe che: "AMdhaLAnA dIkasa to AMdhaLA ja hoya ne!' duyodhanane thAya che ke A to draupadI dvArA mAruM ane mArA vaDIlonuM apamAna thayuM! dharmahIna mANasa jIvanabhara potAnA apamAnane yAda rAkhe che. mANasa mare che, tyAre paNa e apamAnane yAda karato karato kare che. Ama, tenuM vera paraMparAe paNa baMdhAya che. I. sa. 1918mAM jarmanIne gulAma banAvAyuM hota, to hiTalara na pAkata. hiTalara e apamAnanI khetIno pAka che, veranuM pariNAma che. sAmAne namAvIne samAdhAna na karatA. temAM tame jItyA ema mAno cho, paNa koIne pADIne tame UbhA nahIM rahI zako, hArano badalo hAra ja hoya che. tamArAthI bIjo koI baLavAna nIkaLaze, ne e tamane pADaze 35rameLa che vohama eTale prabhu mahAvIra kahe che: premanA vArithI kodhane dhUo.. premadInA zabdathI veranAM bIja vavAya che ne temAMthI mahAbhArata nIpaje che. apamAna e DaMkha che. te sahelAIthI pIgaLato nathI. vera mANasAIne ja bALI mAre che. duryodhananA kapALamAM coTa lAgI hatI. e eNe sahI lIdhI, paNa dilamAM lAgelA vANInA tIrano ghA na rUjhAyo. eNe tyAM ja manamAM - saMkalpa karyo ke mane AMdhaLAne dIkaro kahe che, tene nirvastra na kare to huM duryodhana nahIM Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANI paropakAra mATe ho! bhagavAna vardhamAnane caMDazika sarpa DaMkha mAre che. zarIramAMthI dhArA vahe che. javAbamAM prabhu ugra banatA nathI. vANInA prahAra karatA nathI. zAMtithI bujajha bujajha" kahe che. bhagavAna sapane pratibodhavA, zAMta karavA premanI amRtavANI varasAve che. prema hRdayanAM dvAra kholI nAkhe che. premamAM hRdaya sarva samarpaNa karI de che. joyuM ne! lohIne badale ahIM dUdha vahe che. zabdomAM jAdu che: e jhera paNa che ane amRta paNa che. zatrune paNa mitra banAvI zake zrAvakanuM lakSaNa kyuM? je roja sAMbhaLe te zrAvaka. te samajaNa ne zradhdhapUrvaka AtmAno avAja sAMbhaLe che kAraNake sAMbhaLanArane vivekano prakAza maLe che, sAcuM bhAna thAya che. mANasa jJAnano bhUkhyo che. tene khorAkanI jarUra che. te khorAka maLe kyAMthI? vANImAMthI. vANI sArI to mANasa sAro. | mANasanI mANasAIne samRdhdhithI mApavAmAM AvI nathI; mapAya to te dilathI ja mapAze. koIne halako na pADe. koInuM koI divasa apamAna na kare. nahito mANasAInI rAkhamAMthI Aga bhabhUkI UThaze. emAMthI avAja nIkaLaze ke ANe mAruM apamAna karyuM che ! pAMDavo vanamAM gayA. zrIkRSNa duryodhanane samajAvavA gayA ke tuM vadhu nahIM to pAMca gAma pAMDavone Apa. huM tane dharma samajAvavA Avyo chuM. emaNe ghaNI suMdara vAto kahI, paNa teNe e na sAMbhaLI. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya 54 | duryodhane kahyuM: "ApanuM badhuM tatvajJAna huM sAMbhaLIza, paNa A take nahIM. ApanI vAta suMdara che. paNa dharmano upadeza sAMbhaLavAno A avasara nathI. jugAramAM dharma kevo? ApanA chaLa ane kapaTamAM nyAya kevo ! gAnami thI 4 | pravRtti. nAnA ghare na . me nivRttiH| ke nApi devena hRdi sthitena yathA niyukto'smi tathA kromi| "Apa dharmanI vAta karo cho. huM mUrkha chuM, evuM paNa mAnazo nahIM. A badhuM sArI rIte jANuM chuM, paNa tene huM svIkArI zakato nathI; tenA mArge jaI zakato nathI. eka strInI lAja levI e bhayaMkara adharma che, e huM jANato nathI, evuM kaMI nathI. paNa mane duHkha che ke evA adharmanA mArgathI huM pAcho vaLI zakato nathI.' tenA hadayamAM devatva nahotuM paNa verabhAva hato. devatva hota to kSamAne mArge dorAta. paNa tenA hRdayamAM verano deya che. kaDavAzanuM haLAhaLa che. vANImAM jeTalI tAkAta che eTalI aNabaoNmbamAM nathI. . maMtra zuM che? maMtrathI ApaNI suSupta zakitane prabudhdha karIe chIe. maMtra eTale zabda. zabdamAM adazya tAkAta paDelI che. kUtaro najIka Avato hoya ane haDa-haDa karaze to e paNa tarata bhAgI jaze. mANasane premathI kaho: "padhAro to te jarUra AvavAno. paNa jamADyA pachI kaho ke tamArA jevA bekAro ahIM ghaNA Ave che; jamADavA paDe eTale jamADIe chIe Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANI paropakAra mATe ho! ATalAM aziSTa vacanothI sArAmAM sAruM khAdheluM paNa baLIne bhasma thaI jAya che. eka garIba, sUko roTalo ApIne kahe : "tamArA jevA sapuruSanAM pagalAM amArA jevA garIbanA gharamAM kyAMthI? to jamanAra para kevI asara thAya? zabdono kevo jAduI prabhAva che ! " mane eka dezya yAda Ave che. eka bhikhArI bahu ja vRdhdha avasthAe bhIkha mAgato hato. te rastAmAM lAMbo hAtha karI Ubho hato. tene mAgatAM AvaDatuM hatuM, paNa e bolyA vinA je maLe tethI e saMtoSa mAnato. mArga parathI aneka mANaso jatA. koI joyA karatA, koI hAMsI karatA. koI paiso be paisA ApatA. koI TIkA paNa karatA. mANasanI jAta ghaNI vicitra che. mANasa kaMi na karI zake, to TIkA to karI zake. je loko kaMI nathI karatA, te beThAbeThA A kAma sarasa rIte karatA hoya che. A vRdhdha bhikSuka pAse thaIne, eka sajajana pasAra thayo. tene kaMI ApavAnI bhAvanA thaI. khissAmAM hAtha nAkhyo. kAMI na maLyuM. badhAM khissAM joI lIdhAM. kaMI na maLyuM. pAkITa ghera rahI gayuM hatuM. te sajajanane ApavuM hatuM, paNa ApI na zakyo. manamAM du:kha thayuM. teNe bhikhArIne sahAnubhUtibharyA mIThA zabdomAM kahyuM : "dAdA, Aja khisuM khAlI che. dila che, paNa dravya nathI, zuM karuM? mArA ghare Avazo? Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya vRdhdha javAba Apyo: "bhAI, ghaNA ghaNuM Ape che, paNa enA karatAMya tame mane ghaNuM ghaNuM ApyuM che. tame je nehabharI sahAnubhUti batAvI te mAre mana ghaNuM che. dhana ghaNA Ape che, paNa mane koI ApatuM nathI. snehano zabda koinA moMethI sAMbhaLyo nathI. Aje tame mane e sAcA snehabhInA zabdo ApyA che ane e vRdhdhanI AMkhanA khUNe eka AMsu jhUlI rahyuM. mANasa mANasane maLe tyAre vAtodvAvicArano vinimaya thavo joIe. tene badale ekabIjAnI niMdA ane kApavAnuM zarU kare te zuM yogya che? mAnavI pAse zabdanuM zastra che paNa teno sadupayoga nathI. eno sadupayoga thAya to A saMsAra svarga bane. A ujajaDa jIvana naMdanavana bane. jJAnIo kahe che ke vANIthI popakAra thAya to bolo, anyathA mana raho. na bolatA AvaDe to mauna rahevuM e sujJanuM kartavya che. mATe ja traNe lokarUpI bhAlamAM, tilaka samAna thavA cothuM sAdhana vANI kahyuM che. vANI mANasanuM bhUSaNa che. A bhUSaNathI mANasa zobhe che. AnA dvArA e ghaNAne sahAyaka banI zake che; ghaNAne zAtA ApI zake che; ghaNAne preraNA ApI zake che. vANI dvArA e UMcAmAM UMcA sthAne pahoMcI zake che. vANIne vicArIne, vivekanA vastrathI gALIne vAparIe. tamArI pAse vidyA ochI haze to cAlaze, paNa viveka ocho haze te nahi cAle. dhana ochuM haze to cAlaze paNa vANI halakI haze te nahi cAle. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57 vANI paropakAra mATe ho! ApaNe mATe A subhASita amRta che : mAnavI pAse dAna mATenI lakSmI ho; sukRta mATe vidhA ho; parabrahma mATe ciMtA ho, ane paropakAra mATe vANI ho. A cAra bheTa je mAnavI pAse che haze e mANasa traNe bhuvanamAM tilaka samAna gaNAze. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnava dharma (zAMtinagara jekaba sarkala para vasatAM bhAIbahenoe, dazerAnA tA. 29-6-63nA divase pUjya candraprasAgarajI citrabhAnujInuM eka pravacana "mAnavadharma para goThavyuM hatuM. e vizALa maMDapamAM hajAronI mAnavamedanI samakSa ApelA pravacananI preraNAthI ghaNAya mahArASTriyana bhAIbahenoe dArU ane mAMsa choDavAnI pratijJA lIdhI hatI. pravacanano sAra ahIM rajU karIe chIe) duniyAmAM dharmo ghaNA che paNa mAnavadharma eka che. jaina ho ke baidhdha ho, hindu ho ke musalamAna ho, zIkha ho ke khristI ho, paNa hakIkatamAM sai mAnava che. mAnava e mukhya nAma che; bAkI badhAM Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 59 mAnava dharma ahIM vizeSaNa che. Aje vizeSaNo eTalAM mahattvanAM banI gayAM che ke mULa nAma zaiNa banyuM che; are! bhulAtuM jAya che. mAnava, e badhA vizeSaNothI mukata thaIne potAno vicAra kare, to ene khyAla Ave ke potAno dharma zo che? tame kudaratamAM joze to jaNAze ke vastuno svabhAva e dharma che. dareka cetana vastune ke jaDa vastune potAno dharma che; potAno svabhAva che. agni uSmA Ape che, phUla sugaMdha Ape che. zeraDI mITho rasa Ape che, dhUpa vAtAvaraNa svastha kare che. Ama, prakRtimAM se potAno dharma bajAvye jAya che. viSama ane vikaTa paristhitimAM paNa e potAno dharma nahi choDe ! caMdanane bALo topaNa suvAsa ja Ape che ne? zeraDIne kolamAM pIlo toya mITho rasa ja Ape che ne? sonAne AgamAM tapAvo toya e pILuM suvarNa ja raheze. e potAnA suMdara svabhAvane kevAM anurUpa hoya che? potAno dharma choDavo, eTale potAnA astitvane gumAvavuM. mAnava ja potAno A dharma bhUlI gayo che. eka kavie AjanA mAnavatA-bhUlelA mAnava mATe ThIka ja lakhyuM che : khIlIne phUla bIjAne suvAsa Ape che, dIpaka baLIne bIjAne ujAsa Ape che; phakata che mAnavI evo A AkhI duniyAmAM; je pote jIvavA, bIjAne trAsa Ape che.' mAnava pote mahAna che, paNa e potAne bhUlI jAya che tyAre Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya yudhdha, kalaha, kaMkAsa ane kajiyA karI, jIvanane eka yAtanA banAvI mUke che. AvA mAnavIne enI mULa yAda tAjI karAvavA, tahevAra ane parva nakakI karyA che. jemake, Aje dazerA che. loko rAma-rAvaNanI kathA cAMda karavAnAM. sItAnA satanI kathA saMbhArI, preraNA meLavavAnAM. satyanA ane ziyaLanA mArge AgaLa vadhavAnI pratijJA laI jIvanane sugaMdhita keTalA karavAnA? rAvaNanAM pUtaLAM bALe zuM vaLe? parva mANasane jagADanAra eka elArma che. ghaNA kahe che: prakRti to jaDa che. tame jaDanI upamA me Apo cho? paNa pakRtimAM kevI vyavasthA ane saMvAditA che, te vicAryuM? sUrya kevo niyamita Uge che? e kaMI tamArI prArthanAnI pratIkSA nathI karato. samaya thatAM e AkAzamAM dekhAyo ja hoya. sAgaramAM bharatI ane oTa paNa kevAM niyamita Ave to mANasa UMghI jAya che paNa e na cUke. cetanavaMta mANasane A prakRti UMghamAMthI jagADe che AvI rIte, parva paNa mANasane yAda apAve che ke tAro dharma zuM che? mANasa potAno dharma samaje, to e mitra che; na samaje to e duzamana che; vahemano paDachAyo che. eka dharmazALAmAM be mANasa sAthe rAtavAso rahyA. bane bAjubAjumAM gAdalAM nAkhIne sUtA. baMnenAM khIsAmAM paisA che. ekane thAya che : "A kaDako che. bIjAne thAya che: pelo kaDako che. e to sAmAnya che ne ke jenI pAse dhana hoya, te sAmAne nirdhana paNa mAne ne kadIka cora paNa mAne. baMne sAthe sUtA, paNa avizvAsane lIdhe Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnava dharma ekene UMgha na AvI. savAra paDI. koIke pUchyuM tyAre emaNe kahyuM : "ame baMne sAthe rahyA. sAthe UMdhyA,' tatvaciMtaka to pUchaze ke sAthe UMdhyA ke sAthe jagyA? sAthe sAthe rahyA ke dUra dUra rahyA? emanI vacce to agviAsanI totiMga dIvAla hatI, tyAM sAthe kayAM rahyA? mANasanI sthiti A che. uparathI e mANasa che paNa aMdara to anAdi kALathI cAlI AvatI pazutA ja haju enAmAM beThI che. kodha kare che, tyAre mANasa kevo dekhAya che? lAla lAla DoLA kADhato, AvezanA phUMphADA mArato ane vANImAMthI viSa varSAvato mANasa sarpanA . saMskAra nathI sUcavato? potAne vaLagelI pazutAne mANase TALavAnI che ane te mATe potAno dharma vicAravAno che. potAnA svarUpanA vicAra vinA, svatva Ave tema nathI, ane paratva TaLe tema nathI. vicAra karatAM svadharma samajAya. mANasano dharma 'ze? pahelo niyama te maitrI, agara ni:svArtha prema. mANasamAM ane pazumAM ahIM tarata bheda jaNAI Ave. uttama mANasa ni:svArtha prema karI zake che, pazu te nahi karI zake. kUtaruM mAlikane cAhe che. mAlika Ave tyAre nAce, kU, peTa batAve, paga cATe kAraNake mAlika tene roTalo Ape che. paNa te ja kUtaruM bIjA ajANyA mANasane joI bhasavAnuM. jyAre uttama mANasa ni:svArtha bhAve, premane mATe ja prema kare che. tamAre muMbaIthI beMgalora javAnuM hoya, tamArI pAse bhAtuM hoya, bhUkha lAge tyAre sukhaDIno Dabo kholI khAvA beso tyAre bAjumAM pATiyA para je sahapravAsIo hoya tene AmaMtraNa ApIne, dharIne kaho Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya cho ne ke bhAI, kaMIka lezo? Ama bolavA pAchaLa tamArA mAnavaprema chupAyelo che. prema to hAtha laMbAve che. potAne mATe banAvelI sukhaDI bIjAne dharavAnI e udAratA batAve che. ApyA vinA khAya to mANasanuM dila jhaMkhe. Ama, prema-maitrI AgaLa vadhatAM, vadhAre nirmaLa ane zudhdha bane che. saMtono prema joyo? emane mANasa game tema saMbhaLAve toya te anukaMpAthI kahe che : "barAbara che. tuM haju nAnuM bALaka che. bALakane viveka na hoya; e to dhULa paNa moMmAM nAkhe. paNa mA ene dhULa khAto bacAve che. e ene jhUMTavI laI kahe che ke tuM bALaka che eTale A dhULa jevA zabdo tuM moMmAM bhare che. tene bacAvavo joie. Ama, sAcA saMto sahana karIne paNa jagatane zAMti ane zItaLatA Ape che. mANasa jema potAnI jAtane joto thAya tema te vadhAre ne vadhAre udAra ane UMco thato jAya. paisAdAra paisA kamAya che tyAre kevo kaThora hoya che. paNa enI mAnavatA jAge che tyAre e hajAronI ane lAkhonI sakhAvata kare che ne? sAmAnya mANaso, je pAyadhunIthI ahIM sudhI pagapALA cAlIne Ave che, te paNa bhUkhyAne joI pAvalI ApI devAnA. je potAnI sagavaDa mATe nathI kharcatA, te bIjAne Ape che. mAnavatA jAge tyAre AvA sadaguNo Ave ane thayelI bhUlo para pazcAttApa thAya. AMkhamAMthI AMsu Tapake ane sudhAravAnI vRtti jAge. kalakattAmAM svarUpa nAme eka sukhI mANasa hato. te saMganA kAraNe madirAnA vyasanamAM lapeTAI gayo. pachI to dArU vinA ene cAle ja nahi. dArU enA jIvananuM mukhya aMga thaI gayo. eka divasa varSomAM Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnava dharma enA baMgalAnA kaMpAunDanI dIvAlamAM moTuM gAbaDuM paDyuM. eNe kaDiyAne bolAvyo ane kahyuM: "tamAre Aje ja A gAbaDuM pUravAnuM che." kaDiyo kahe : "Aje to huM vacanathI baMdhAyelo chuM. kAle AvIza." svarUpa kahe : "kharekhara, tuM kAle AvIza? pharI nahi jAya?" kaDiyAe saraLa paNa sacoTa uttara vALyo: "sAheba, zuM Apa maneM dArUDiyo dhAro cho? huM dArU nathI pIto ke bolIne pharI jAu ke bhUlI jAuM. kaDiyo to gayo paNa svarUpa enA zabdo sAMbhaLI vicAra karato thaI gayo. are, dArUDiyAnI ATalI halakI chApa ! eka kaDiyAthI paNa huM halako? zuM vyasanane kAraNe mANasa ATalo nIco UtarI jAya che? ane e aMdara gayo. dArUnI UMcAmAM UMcI kImatI bATalIo hatI te lAvIne gaTaramAM pheMkI dIdhI e ja kSaNe enA manamAM prasannatAnI eka lahera UThI. e haLavo haLavo thaI gayo. vyasanamuktino A AnaMda che. mANasa pApathI pAcho vaLe che tyAre je sukha e anubhave che, te apUrva che, kAraNake te potAnA sahaja svabhAva tarapha vaLe che; maLa ane melathI mukata thAya che. sArAmAM sArI vastu paNa AsapAsanA vAtAvaraNane lIdhe kharAbamAM kharAba paNa dekhAya. pAradarzaka sphaTikanI pAchaLa kALI vastu paDI hoya to e sphaTika, zveta zubha hovA chatAM kALuM dekhAya. * mANasa paNa vAtAvaraNa ane saMyogone lIdhe Avo bane che. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM samartha ja bIDI ke dArU pInArane pUcho. A Teva janmathI sAthe laIne Avyo che. ke? kharAba vastu ekadama nathI karI zakAtI. e mATe dhIredhIre Teva pADavI paDe che. mArA dUranA eka kAkA hatA. huM nAno hato tyAre emanI pAse besato, ramato. eka divasa kahe : "beTA, ahIM Ava. cAla, jorathI eka dama lagAva joIe.' ema kahI eNe mArA moMmAM bIDI mUkI. meM dama mAryo zuM kahyuM? gUMgaLAI gayo, gaLuM ane magaja bharAI gayAM; AMkhamAM pANI AvyAM. khAMsI ja khAMsI. mAro to dama nIkaLI gayo. kAkA gabharAyA. meM kahyuM: "kAkA, biskITa ke caoNkaleTa ApavAne badale A dama mAravAnuM tame zuM kahyuM?" Aje ghaNAne huM vyasanamAM DUbelA jouM chuM tyAre mane mArA e kAkA yAda Ave che. jeNe paNa bIDI ke sigAreTa pIvAnI zarUAta karI haze tenI dazA pahelAM to mArA jevI ja haze ne! dhImedhIme mANasa e kharAba vastuothI TevAI jAya che. pachI tene te vastu vagara cAlatuM nathI. pahelAM mANasa Teva pADe che. pachI Teva ja mANasane pADe che. * gALathI TevAyelA mANaso, alpavirAma ane pUrNavirAmanI jema halakA zabdo vAparatA hoya che. paNa sArA mANasane evo zabda AvezamAM paNa momAM nahi Ave, koi apamAna kare ke kodha Ave tyAre mANasa kevI samatulA rAkhe che tenA parathI enI jIvanasAdhanA samajAya che. madanamohana mAlaviyAjI mATe eka mANasa anucita vAto lakhato hato. tyAre eka patrakAra mitre salAha ApI IMTano javAba paththarathI. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa mAnava dharma 6 Apo to e cUpa thai jaze.' mAlaviyAjI kahe : je jabAna para sarasvatI birAje che tyAM halakA zabdo Avaze to mA zAradA kayAM jaze? kaLiyuge dharmane pUchyuM : 'huM kayA jAuM? mAre mATe jagyA kayAMya nahIM?" dharme kahyuM : tu tyA jaine raheje jyA jugAra hoya, corI hoya, hiMsA hoya, atyAcAra hoya, dArU hoya.' kaLiyuga kahe : 'dArU, jugAra, corI ane atyAcAra badhA ja eka ThekANe bhegA thAya te kema khabara paDe?" dharma kahe : * jyAM tane paiso UbharAto dekhAya, dhanano Dhagalo dekhAya, tyAM A cAre vastu haze.' kaLiyuga kahe : badhA paisAdArone tyAM A cAre hoya?" dharma kahe : Ubho rahe. jarA samaja, nahIM to bhUla karIza. je gharamAM dharma hoya, saMta-samAgama hoya, sadAcAranI pratiSThA hoya tyAM A cAramAMnuM eke nahIM hoya.' paisA vinA dharma ane nIti svacchaMda bane che. paiso Ave tenI sAthe durjana Ave; dhImedhIme durjananA saganI TevathI mANasa kharAba thato jAya. A kharAbIne rokavAno eka ja mArga che. sajajana sage satsaMga vadhArI AtmanirIkSaNa tarapha vaLo. tame tamane ane tamArA kAmane jotA thAo, pUchatA raho, ke huM mAnava chuM to Aje meM mAnavane zobhe tevuM zuM karyuM? tamAre khudane . A prazna pUchavAno che. khuda eTale khudA-a khuda tenuM ja nAma khudA. khudane samaje te AtmA khudA che. khuda potAne jonAro, bIjAnI sArI . vastu joi rAjI thavAno. enu mana maitrIthI chalochala bharelu rahevAnuM. enI AMkhamAMthI amI TapakavAnuM. Aje lokonuM mAnasa badalAyuM che. sukhIne joi baLyA kare. kahe : 'kAle ahIM rakhaDato hato, nokarI karato hato, Aje moTaramAM jAya Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya che. A baLatarA zA mATe? Ama duHkhI thavAthI kaMI vaLatuM nathI. sukhIne joI IrSyA thAya ane duHkhanA pratye tiraskAra kare. A jamAnAnuM e mAnasa che. sabhAmAM akabara kahe : "huM pATiyA para eka lITI doruM chuM, tene bhUsyA vinA, tene aDakayA vinA, nAnI banAvo." badhA kahe ke nAnI banAvavI hoya to pote pheravavuM paDe, tene jarA bhUMsavI paDe. badhA ja bheMsanArA che! irSAno svabhAva che ke jemAM doDe to teno paga pakaDavo ane pADavo. birabala Ubho thayo. pATiyA pAse gayo. akabara kahe : "mArI lITIne saMbhALaje." birabale ceka lIdho, te lITInI bAjumAM evaDI moTI lITI dorI ke tenI sarakhAmaNImAM akabaranI lITI nAnI thaI gaI. sAva nAnI, jANe virATa pAse baTuka ! sidhdhAMta A che ! tamArI lITI moTI banAvo. tame koIneya gALa daIne ene nAno na banAvo. tema karavA jatAM to mANasa pote ja nA bane che. jenA haiyAmAM maitrI hoya te bIjAno vikAsa ane pragati joIne rAjI thAya che, ane du:khIne joI enA haiyAmAM karuNAno srota vahe che. e bhojana karato hoya tyAreya ene bhUkhyA jIvono vicAra Ave. ziyALAmAM eka suMdara pathArImAM oDhIne sUto hoya tyAre ene mArga para TADhamAM pUjatA, TUMTiyuM vALIne paDelA mAnavI sAMbharI Ave ane ArAmathI chAyAmAM beTho hoya tyAre tApamAM zrama karatA garIbo ene yAda AvyA vinA na rahe. kAraNa? e mANasa che. mANasane dila che, Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavadharma ane e dilano dharma maitrI ane karuNA che. A karuNAthI enuM citta ve che. ene kaMika karavAnu mana thAya che. ene potAnAmAMthI kaMika ApavAno, tyAga karavAno vicAra jAge che. 63 AvA vicArone sateja karavA, jAgRta karavA mATe A parvo che. parvo mAnavanA AtmAne DhaMDhoLavAmA nimitta bane che. A parvanA utsAhamaya vAtAvaraNamAM ApaNAmAM paNa ullAsa jAge che ane zudhdha prema ane maitrInI preraNA maLe che. vizALa gagananA maMDapa nIce jema prANI mAtra che, tema tame Aje A maMDapamAM jAtanA, bhASAnA, prAMtanA ane vADAnA bhedabhAva bhUlI je maitrI ane premathI maLyA cho, te joi saiAne AnaMda thAya paNa mane to vadhAre AnaMda thAya che kAraNake tame je premabharyo * vyavahAra mANaso sAthe Aje dAkhavyo che, evo prANI mAtra pratye sadAya dAkhavazo evo sakalpa karyo che. A divasomA thatI hiMsA aTakAvavAmAM tana, mana ane dhanathI sAtha ane sahakAra ApI pratijJA karI che. Ajano A samaya dhanya ane amara thai gayo. che. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhakitanuM mAdhurya viSNava maMdira dariyAsthAnamAM ApeluM vacana) manuSya janmanuM phaLa,te mola che, svataMtratA che. janma zA mATe maLyo? mukti mATe. badhe badhuM ja prApta thAya che, paNa mokSa to phakata " manuSyajanma dvArA ja thAya che. te prApta karavAnA sAdhano zAM, ane kaye mArge jaIe to mokSa maLe, te vicAravAnuM che. mokSano upAya ane yogya sAdhana na maLe, to ahIM ja bhaTakavuM paDe, janma vyartha jAya. mahApuruSoe enA upAya ane sAdhanone jJAnanA prakAzamAM ekAMta ane dhyAnanA avakAzamAM zodhI kADhayAM che. jevI prakRti tevAM sAdhana. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 69 bhaktinuM mAdhurya dharma eka chatAM upAsanA judIjudI hoya, gAma eka chatAM rastA judAjudA hoya. paNa aMte eka ThekANe bhegA thAya che. karma, bhakita ane jJAna A traNe paMtha Ama judA dekhAya che, paNa e mokSanAM ja sAdhana che. jIvana eTale jJAna, bhakti ane karma. triveNIno saMgama. A traNanA milanathI saMgamanuM tIrtha bane che. gaMgA, yamunA ane sarasvatI judI nadIo dekhAya, paNa saMgama thAya tyAM tIrtha bane che. * eka ja sAdhanane vaLagelA mANaso, Aje ekabIjAnA mArgane vakhoDe che. sAdhanA karavAne badale, kalaha ane kaMkAsamAM emanAM jIvana veDaphAya che. jJAnavALo, bhaNelo komaLa-bhIno-ArTa na hoya to enA haiyAmAM dharmavRkSa UgatuM nathI. jJAnI to bhakti ane bhAvathI bharelo hovo ghaTe. bhakata potAno samaya rAgamAM na kADhatAM, tyAgamAM vitAve che. ahIM beThelAM bhAIbaheno bhakita mATe bhegAM thayAM che. nahi to sinemAmAM jata ane tyAM vAsanAne udIpta karata. jyAre ahIM prabhunA bhajanamAM cittane AnaMda ApI, bhAvadvArA ene unnata banAve che. - bhakirtanI zakita mANasanA hRdayane bhInuM ane komaLa banAve che. sUradAsanuM dRSTAMta to sau koI jANo ja cho! te kahe che: "AMkha vinAnA mane to ghaNI AMkhovALA dorI rahyo che." aMdhanA akasmAta ochA thAya che, paNa dekhatA lapasI lapasIne paDI rahyA che! mAnavInA jIvanamAM keTalA akasmAta thAya che? rastA para paDe to tene koI Ubhoya kare, paNa jIvanamAMthI paDe ene koNa Ubho kare? A mATe hRdayanI zradhdhAnI AkhanI jarUra che. AtmavizvAsa bahu moTI vAta che. AtmavizvAsa tophAnI dariyAmAM vahANa cAle che. AtmazradhdhA vinA kyAMya cAlatuM nathI. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sarSa | mArI pAse eka sudhAraka bhAI AvyA. te kahe : "mahArAjazrI, ame zradhdhAmAM mAnatA nathI. amAre te (Figers and facts) AkaDA ane dAkhalA joie.' meM temane kahyuM: "saMsAramAM meM ekeya evo mANasa joyo nathI ke je zradhdhA rAkhyA vinA jIvI zake. tame basamAM beso cho tyAre tame DrAivarane oLakho cho? to kahe : nA, tyAre DrAivara para tamArI jiMdagIno vizvAsa tamAre mUkavo paDe che ne! te DrAivara para vizvAsa na hoya to tame basamAya na besI zako. te ja rIte vizvAsa rAkhI tamArA rUpiyA beMkamAM mUko cho. vizvAsa rAkhI rasoiyAnI rasoI khAo cho. vizvAsa rAkhyA vinA kayAMya cAlI zakatuM nathI. tame vimAnamAM jAo cho tyAre tamArI AkhI jiMdagI vimAnIne soMpo cho; kAraNake vizvAsa che. prema hadayanAM baMdha dvAra paNa kholI de che. maitrInA prakAzane AdhAre aMdhakAra chatA premadIpakane AdhAre ja aMdhakAranI pele pAra javAya che. sUradAsamAM zradhdhAno e dIvaDo hato. te bhagavAnanuM smaraNa, ciMtana karato, gIta gAto, cAlyo jAya che. enuM mana premanA pAnathI tRpta che. viSayathI koI tRpta thayo hoya tevuM nahi maLe. atRpti e sUkI tarasa che. e jAge tyAM ciMtana-smaraNa na maLe; tenA cittamAM na madhuratA ke suMdaratA maLe. badhuM ja lUkhuM lUkhuM-jANe dhagadhagato to. je maLe tene e bALIne bhasma kare. premabhakti paththarane pratimA banAvI pUje che. premanI AMkha vyaktimAM sadaguNanI samaSTi joI zake che. prema ja kAmamAM rAma ane bhogImAM paNa yogInAM darzana karI le che. eTale premabhakitane vivekanI Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktinuM mAdhurya parama AvazyakatA che. vivekano bhomiyo bhUlA paDelAne sva-dhAma pahoMcADe. sUradAsa cAlyA jAya che. mArgamAM khADo Ave che. paNa ene premabhikatano hAtha spa che. A hAthano sparza nAjuka che. A hAtha premano che. kadAca te sarakI jaze, tema dhArI sUradAse tene khUba majabUta pakaDI rAkhyo. prema aMtaryAmI che. e pakaDAya? khADAmAMthI pele pAra utArI, e hAtha sarakI jAya che. prema baMdhana nahi mukti che sUradAsa khAlI hAthe rahyA. hadaya bharAI AvyuM. - bhakatonI dazA AvI ja hoya che. bhakata raDato hoya, to tene duniyA pAgala kahe che. paNa evA pAgalo ja A paramatattva pAme che. rUpiyAnAM kAgaLiyAM tijorImAM hoya che; bhakti aMtaramAM che. premabhakita jevuM madhura ekeya nathI. hAtha chUTatAM sUradAsa kahe che : "kayAM jAu? kayAM pokAra karuM?" badhA pUche che: zuM khovAyuM?, te kahe che: "paramatatvano sparza gayo." tyAre paisA gaNanAra kahe che : "gayo to gayo. emAM zuM khoyuM? paisA ke patnI to nathI gayA ne? paisAnA pUjArIone premanuM A gIta samajAya? bhakatanuM mana maitrIthI madhura che. ene to game che paramatatva. emAM ja e rame che. tenA sivAya koI vastumAM enuM mana lAgatuM nathI. * eka strI hatI. teno pati bAra varSe paradezathI Ave che. tenA sAsu-sasarA dIkarAne levA jAya che, paNa bAIne ghera rAkhI jAya che. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya paNa te bAI jaladI jaladI kAma patAvI eka pagadaMDIe te patine nihALavA doDI jAya che. rastAmAM bAdazAha akabara eka suMdara gAlIcA " para namAjano samaya thavAthI namAja paDhato hoya che. bAI to tenI dhUnamAM che. te mastAnI banI che. tene khabara nathI ke bAdazAha zuM karI . rahyA che? e to dhUnamAM che. gAlIcA para paga mUkIne cAlI jAya che, tenAM dhULavALA pagalAM, gAlIcA para paDayAM, eTale akabare namAja paDhatAM magaja gumAvyuM. teNe cokIdArane hukama karyo ke te pAchI phare tyAre pakaDIne, mArI pAse ene hAjara kaccho. patinA darzana najaramAM bharI e pAchI phare che. enuM mana prasanna che. hukama pramANe mANasoe kahyuM: bAI, tane bAdazAha akabara bolAve che. te bAdazAhanI sanmukha AvI UbhI rahI. bAdazAhe pUchayuM: "A gAlIcA para paga mUkI janAra tuM hatI? teNe kahyuM: "jahAMpanAha! mane khabara nathI. kadAca huM paNa hoiza. huM premadIvAnI chuM. te samaye meM Apane na joyA. mArA manano kabajo tyAre mArA dilanA bAdazAhe laI lIdho hato. mArA samagra caitanyanuM astitva mArA priyatama evA mArA patimAM hatuM. mane mApha kare. paNa huM Apane eka vAta pUchuM ke te samaye Apa zuM karatA hatA?" bAdazAha kahe : "namAja paDhato hato. namAja konI? bhagavAnanI? allAhanI? ane tema chatAM tame mane joI? are, eka mATInA mAnavImAM mastAnI banelI huM, ApanA jevA bAdazAhane paNa na joI zakI, ane tameM bhagavAnamAM magna hovA chatAM, mArA jevI eka sAmAnya strIne joI. tema chatAM Ape tyAre namAja paDhatA hatA? A sAMbhaLI zANA akabara vicAramAM utarI gayA : "khare ja, mAruM aMtara hajI bhaktithI dhovAyuM nathI." sAbu-pANI cokhkhAM hoya to jema Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 bhakitanuM mAdhurya kapaDAmAM mela rahe nahi, tema bhakitabhInuM aMtara viSayovALuM hoya nahi. bhakitanI ArAdhanA Aje bahu ochI dekhAya che. sAcI bhakti hoya to prasAda vecAya nahi paNa vaheMcAya ! bhakti to hadayane dhoI, manane zudhdha karavA mATe che. AvI bhakti Ave to jJAna, bhakti ane karmano meLa maLe. to jIvana ja A triveNInA saMgamathI prayAga banI jAya che. * akabara bAdazAhe bAIne inAma ApatAM kahyuM: "bAI, tArAmAM jevI patibhakti che tevI mAsamAM prabhubhakita go!" sUradAsa raDI rahyA che. hAthamAM AveluM gayuM, paNa raDatAM raDatA ene eka vicAra Avyo: gayuM; paNa kayAM gayuM? hAtha maraDIne gayuM? sUradAsa pemathI kahe che : , "hAtha maroDa ke jAta ho, durbala jAne moya; aMtara meM se jo khaso, to marda bahuM meM toya.' bhagavAna ! tame baLavaMta cho; huM manathI nabaLo chuM. Apa * parvatane aMgUThAthI DolAvI zako cho. paNa tame mArA aMtaramAMthI khaso te huM tamane marda kahuM ! tamArI tejomaya mUrti to mArA haiyAmAM che. aMtaranA aNue aNumAM che. ' aMtara potAnA hAthamAM che, te bhakita aMtarane bhInuM bhInuM kare ' che. bhInA hadayamAM bhagavAnanA bhAvo UbharAya che. evA hadayamAM zuSkatA Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM saMdarya - 74 ke kaThoratA AvatI nathI. bhagavAnane yAda karIne e bhAvathI raDI paDe che. bhaktane ayogya kArya karatAM AMcako lAge che. kharAba kArya thaI jatAM, bhagavAna mArI pAsethI khasI jAya che, evo ene anubhava thAya che. duniyAmAM koI na jANe, paNa aMtaryAmI to badhuM ja jANe che. duniyAno suprima jaja tamAro ja AtmA che, ane te bhakatahRdayanA siMhAsana para beTho che. - bhakatanuM hRdaya nItimaya hoya che. eka bAju karma ane bIjI bAju jJAna hoya che. jJAnathI prakAza ane karmathI gati maLe che. bhakti vacamAM zobhe che, ne avalokana kare che, eTale bhaktine vacamAM rAkhI che. Ama, jJAna ane karma sAthe bhakita to hovI ja joIe. eka sAmAjika kAryakara bhAI hatA. kAma bahu kare, paNa kaDavI badAma khAdhI hoya tevuM temanuM mAM hoya. eka vakhata e pasAra thatI hatA. rastAmAM eka vaNajhAraNa bAI, ghaMTIe daLatAM bhajana gAI rahI hatI. pelA bhAI UbhA rahyA. madhura guMjana pUruM thatAM eNe pUchyuM : ' "bahena, tamane eka vAta pUchuM? tame kAma karatAM gAo cho zuM karavA? daLatAM gAvuM ane gAtA daLavuM A be kAmathI thAka na lAge? mUMgA mUMgA daLo to thAka ocho lAge ne vaNajhAraNe kahyuM : "bhAI gIta vagaranuM kArya e to vaitaruM kahevAya. zramamAM saMgIta hoya to e kAryamAM bhAva Ave. saMgItamAM zrama hoya to mana ujajavaLa thAya. gIta vagaranA zramano roTalo to Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 bhaktinuM mAdhurya kUtarAne nAkhIe to e paNa khAIne bhasavA lAge, baTakAM bhare. gIta vinAnuM kAma e te kaMi kAma che?' A sAMbhaLatA pelA bhAIne tatva samajAI gayuM. '. Aje mAnava bacakAM bharato ne bhasato saMbhaLAya che, kAraNake enI pravRtti pAchaLa koI saMgIta nathI. e mAtra sattA ane zrImaMtAinI pAchaLa ja doDI rahyo che. jJAna ane karma sAthe bhaktinuM mAdhurya AvI jAya to ja emAMthI kAryano saMvAda pragaTe che. jIvana koI vaitaruM nathI, saMvAda che. sAco dharma saMvAdamAM che. jema taMbUrAno tAra saMvAdamAM hoya to ja saMgIta pragaTe che tema jIvananA tAra paNa saMvAdamAM hoya to zAMti maLe. budhdhane eka bhakate puchayuM : "bhane! jIvana kevuM hovuM joIe? emaNe kahyuM: "sAraMgInA tAra jevuM. zithila paNa nahi, kaThaNa paNa nahi." tAra zithila hoya to saMgIta nIkaLe? nA. tema tAra kaThaNa hoya to sUra AkarA nIkaLe. tAra madhyama joie. tema jIvana paNa na bhogamAM hoya, na nIrasatAmAM hoya. e bhaktimAM sahaja prasanna hoya. - bhagavAna mahAvIre kahyuM che : "jIvana AMbA jevuM hovuM joIe. AMbo mITho madhura che. madhuratA ApI cAlyo jAya che. mANase jIvananI kaTutA samatAmAM ogALI madhuratA sarjavAnI che; caMDaAzikanA jherane pacAvI dUdhanI dhArA vahAvavAnI che. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya ahIM AvavA mATe prAraMbhamAM tame mAro AbhAra mAnyo. paNa e to mAro Ananda che. megha jema dharatInA pratyeka khUNe varase che, tema sAdhue paNa sthaLe sthaLe jaI dharmavarSA karavAnI che. megha vinA bolAve Ave che, koI paNa jAtanA bhedabhAva vinA meghajaLa varase che, sUrya prakAza Ape che, ane vAyu havA Ape che, tema dharma paNa saune bhedabhAva vinAM zAMti ane satya Ape che. jJAnIonA vacana duniyAnA kalyANa mATe ja che. vinA mUlya ja jJAnanI dhArA vahAvavAnI che. bIjA dezomAM jJAna vecAya che. Dela kArnegI to vyAkhyAnanI TikiTa rAkho, ane emAM lAkho kamAto. paNa A dezamAM zAna amUlya che. sUryanA prakAzanuM bila mahino thAya ane Ave to zuM thAya? garIbo to marI ja jAyane? paNa amUlya vastuo vinA mUlya ja maLe che. aMtarane dhoI ujajavaLa karanAra bhakita, e paNa amUlya vastu che. te ahIM vinA mUlya maLe che. A bhaktirUpI nyAyAdhIza jIvanamAM badhAM ja kAryone nyAya Ape che. A amUlya bhaktinAM nIrathI ApaNAM aMtara dhoI, cittane kuMdana jevuM ujajavaLa karIe to Ajano prasaMga ane divasa dhanya thAya. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cogaprApti mATe yoga eTale traNe baLonuM joDANa -manobaLa, vacanabaLa ane kAyabaLano pUrNa saMvAda. A traNenA milanathI janmatI zakti e yoga che. agni jema kacarAne bALI nAkhe che ema, aMtaramA rahelA karmanA kacarAne yoga bALI nAkhe che. manamAM saMgrahAyelA kaSAyonA gaMjane e rAkha karI nAkhe che. yoganI tAkAta durvAsanAne bALIne bhasma karavAnI che. bAMLavAmA paNa cokakasa vastune bALe che-je rIte tejAba sonAnI aMdara rahelA kacarAne bALe che, sonAne nathI bALato, sonAne to e vizudhdha banAve che, te rIte yoga kacarAne-SAyone bALe che ane AtmAne tejomaya banAve che. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya 4 bhagavAnanA darzanano AnaMdayoga-A zabdo barAbara samajo. darzana thAya to AnaMda thAya; paNa darzana pAmavA mana, vacana ane kAyAnA samAdhimaya yoganI AvazyakatA che. zrI AnaMdaghanajI mahArAje kahyuM che ke darzananA amRtano pyAlo maLe to janmamaraNanI tRSA zAMta thaI jAya, zAMti thai jAya, AnaMda-AnaMda chavAI jAya. darzanarUpI amRtapyAlo maLatAM jIvananI tarasa chIpI jAya-saMtoSa thaI jAya. A tarapha kaI? aMgrejImAM kahe che evI Dry thirst nathI ke jemAM pIo pIo topaNa azAMti ne asaMtoSa rahyA kare. jANe pIdhuM ja nathI evuM lAgyA kare. paNa A darzana -amRta pIo ne TADhaka vaLI jAya, saMtRpti thaI jAya. pachI bIjuM kaMI ja pIvAnI jarUra na rahe. A darzanane amRtapyAlo AnaMda AnaMda chalakAvI jAya. tRSA lAgI che. zenI? amRtapAnanI. paNa chatAM tuM to amRtapAna mUkIne jheranuM pAna karyA kare che. khUbI to e che ke mahinA ajJAnathI e jheranA pAnamAM sukha mAne che. amaratA to AtmadarzananA amRtapAnathI ja maLaze? darzana-darzana karato bahAranA jagatamAM pharato mANasa jJAnIone raNamAM jhAMjhavAnAM jaLa mATe doDatA-rakhaDatA rojha jevo lAge che. rojha pANI pANI karatAM raNamAM dhUmatAM mare che. A darzanarUpI amRta kayAre maLe? cittanA UMDANamAM Utare tyAre. sarovaranA jaLanA taraMgo zAMta thaI jAya che tyAre ja taLiye paDelI vastunuM spaSTa darzana thAya che. ema ja cittanA taraMgo zAMta paDe, Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogaprApti mATe ochA thaI jAya tyAre darzana thAya ane to ja AMtaradazA sudhare. ane AMtaradazA sudharatAM yoga lAdhe. yoga eTale saMyoga-joDANa. ene mATe cittanI vRttionA nirodhanI AvazyakatA che. cokakasa vastuomAMthI mukti meLavavAnI rahe che. kaI vastuomAMthI? to kahe che ke - khAnA, pInA, sovanA, milanA, vacanavilAsa jyoM kyoM pAMca ghaTAIe tyoM tyoM dhyAnaprakAza. uparanI pAMca cIjo ochI thAya che. paheluM che khAnA. khAvAnI lapa keTalI badhI karI mUkI che. Agale divase sAMje manabhAvatAM bhojana peTa bharIne-are, bhAvatA bhojana hoya to bhUkha karatAMya vadhu jamIne karelAM hoya che. paNa savAra paDatAM ja pUche: cAnI sAthe zuM banAvyuM che? khAkharA che? kaMI garama garama pharasANa banAvo ne ! caTaNI-athANA to Apo! biskITa ke sainDavica haze to cAlaze? A che savAranA pahoramAM ja khAvAnI dhamAdhama. savAranI khAvAnI dhamAla pUrI thAya ne bAra vAge tyAM pharI bhojananI dhamAla. aneka vAnagIo joIe. emAM koI vAgI na banI hoya to magaja gumAvI bese, kodha kare, dveSa paNa kare. koI mitrane tyAM - jamavA gayo hoya ne anukULa padArtha na maLe to kahe : phalANAne ghera jamavA gayo hato paNa jamavAmAM kaMI mAla ja maLe nahi. miSTAna hatuM, paNa pharasANamAM kaMI ja nahi." Ama peTa bharIne jamIne Ave, bhAvyuM paNa hoya, chatAMya doSa kADhe. bhojanamAMthI keTalA rAgadveSa jAge? Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM darya bAreka vAgye jagyA hoya, pachI ArAma kare. UThe. tyAM cA-dUdha-kophI-koko ke evuM ja kaMIka joIe. e patI jAya ne pAMceka vAgye pharI nAstA mATe kaMika joIe. ane sAMje agara rAtre pharI aneka vAnagIothI bharapUra Full dinner joIe. keTaluM khAya ! bhUkha hoya eTaluM ja nahi -are, pace nahi teya parANe khAya, kAraNake svAdiSTa che nA bhAve che ne eTale khAya. jANe khAvA mATe ja na jIvato hoya AvI Teva chekhAvAnI. A Teva ochI karavAnI karavAnI jarUra che. AmAM ghaNo samaya jato rahe che. Eat to live, not ive to eat. pachI Ave che "pIvA. AmAM paNa evuM ja. cA-kophI-koko-zarabata-soDA-lemana ane badhAthI caDe evo dArU. jAtajAtanuM ne bhAtabhAtanuM pIvAnuM. enI pasaMdagI, eno puravaTho, eno svAda, eno upayoga. AmAM paNa sAro evo samaya vyartha vItI jAya che. '' tyAra pachI Ave che "sovanA.' mANasanI jiMdagIno ghaNo samaya A UMgha laI le che. UMgha ALasane lAve che, ane ALasa manuSyane udhaInI jema kotarI khAya che. vadhu UMgha pramAdane lAve che, ane pramAda ane ALasa jyAM hoya tyAM koI zubha kAma thAya nahi. ALasu mANasa eTale kAMTA vinAnI ghaDiyALa, cAle paNa samaya na Ape. sAmAnya rIte taMdurasta mANasa mATe che klAkanI UMgha pUratI gaNAya. vadhumAM vadhu sAta kalAkanI. AthI vadhu UMdha manuSyanA utkarSa mATe avarodharUpa che. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogaprApti mATe have Ave che milanA - vyartha maLavAnI Teva. koI paNa hetu vagara vAto karavAthI mana zithila thAya che. eka bhAI bIjA bhAIne maLe tyAre pUche ke "kAM, zA samAcAra? sAMbhaLyuM, maganabhAie divALuM kADhayuM. kAM to, "pelAne nokarImAMthI rukhasada maLI ke phalANo cUMTaNImAM UDI gayo. tyAre bIjo paNa ema ja pUche : "kAM, chellA samAcAra (latest news), zA che?" Ama, jenI sAthe tene aMgata saMbaMdha nathI evuM koI bhAgI gayuM ke koie divALuM kADhayuM e sAMbhaLIneya tane zo phAyado paNa A to Teva paDI. AvuM badhuM sAMbhaLyA ane saMbhaLAvyA vagara cena ja na paDe ne pArakI vAtomAM UMDA UtarI jAya. ghaNAne lapa karavAnI Teva hoya che. kAM, hAla zuM kAma karo cho? keTalo pagAra maLe che? sAmAne game ke na game toya potAnI pIMjaNa cAlu rAkhe ne. vyartha samaya gumAve. A pIMjaNa karatI vakhate sAmAne madada karavAnI bhAvanA na haya, zakti paNa na hoya ane chatAM jene kahevAya che ne ke jhINuM kAte ema nAnInAnI bAbatomAM paNa rasa lIdhA kare. AkhA gAmanI phikara karyA kare. "kAjI), kyoM dubale? to kahe, ke sAre gAMva - kI phikara e kahevata mujaba potAnuM bhaluM karavuM bAjue mUkI, gAmanI kUthalI ryA kare. magaja AvI ja vAtothI ane khoTI ciMtAothI bhareluM rAkhe. pachI A magajamAM sArI vAto Ave kyAMthI? khAlI jagyAmAM badhe kacaro bharI rAkhe, pachI sArI vastu rAkhe kayAM! kabATamAM radI kAgaLa-patI bharI mUko ne pachI kaho ke kapaDAM mATe jagA nathI, kayAM mUkuM jagA nathI, paNa bhalA mANasa, pahelAM pelI pastI kADhI nAkha Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya ne patI gaI ke sArI cIjavastu mUkavA sAru ApameLe jagA thaze. kapaDAM sacavAze ne tuM sukhI thaIza. ema magajamAMthI paNa gAmanI upAdhirUpI pastI kADhI nAkha, ne mana sApha-cokhkhuM -nirmaLa rAkha, te AtmakalyANanI vAta kaMIka gaLe Utaraze. vagara phogaTanuM haLavuMmaLavuM baMdha karI thoDuM ekAMta sevatA thAo.. ekAMtamAM AtmAnuM smaraNa kare. ciMtana kare. sArAM pustaka vAMco. bhUtakALanAM sukhada smaraNo. jIvanayAtrA, sArI ghaDIo, sevAdAnanA prasaMgo ItyAdi yAda karaze. e prasaMgo sAthe vAta kare, emAM ramo, masta banI jAo. to tamane jarUra AnaMda Avaze, sukha maLaze. mana prasanna banaze. hA, yAda kare tyAre bhUtakALanI sArI ja vAta yAda karajo. kaTu prasaMga yAda na karatA. e badhA bhUMsatA javuM, nahitara sukhane badale duHkha maLe. manane uga thAya ne cittataMtra asvastha thaI jAya. ghaNAne evI kuTeva hoya ke sArA prasaMge ja kharAba vAta yAda kare. ghera lagnano prasaMga hoya, bhAvatA bhojana taiyAra thatAM hoya, jAna AvavAnI hoya, gharanAM badhAM suMdara vastra-AbhUSaNo paherI haratAMpharatAM hoya, maMgaLa gIto gavAtA hoya tyAre ja gharanI amuka vyakita, koi marI gayuM hoya tene yAda karI rovA bese, AMsu pADe, ochuM ANe ne raMgamAM bhaMga pADe. kAM to bhUtakALamAM koIe vahevAramAM ochuMvadhu karyuM hoya te yAda karI enI sAthe laDe, be cAra saMbhaLAve, vAtAvaraNa kaluSita kare ane TutAbharyuM vAtAvaraNa sarja. bhUtakALanI sArI vAto yAda Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogapati mATe karavAthI mana zAMta thAya che. ethI ApaNane AnaMda Ave che. ApaNuM hRdaya paNa udAra bane. koInI bhUlone ApaNe kSamA ApatAM zIkhIe. eNe bhUla karI to enA ajJAnanA kAraNe, ApaNe to kSamA ja ApIe. utsava eTalA mATe che ke mANasa bhUtakALanI kaTutAne bhUsI Ajane AnaMdathI mANe, paNa e kyAre bane? nakAmI vAtomAM samaya na veDaphIe ane ekAMtamAM zAMta citte suMdara vicAra karIe tyAre. chelle Ave che "vacanavilAsa'. arthahIna ane satvahIna vAtomAM samaya na gumAve. jeno koI artha nahi, jeno koI upayoga nahi, jenuM kAMI sAruM phaLa nahi evuM bolabola karavAthI vacanabaLa nirbaLa bane. A prakAranA vANIvilAsathI bUruM ja thAya, vacananuM jora ghaNuM che. kasamaye ane kasthaLe bolAyeluM vacana vinAza notare che. bahu bolavAmAM kyAMka evuM baphAI jAya ke jenuM pariNAma narasuM Ave. gharamAM jhaghaDA thaI jAya, gAmamAM kajiyA thAya ane vizALa jagatamAM bolavAmAMthI ja vizvayudhdha sudhI vAta vadhe. vANIno saMyama e zakitano saMyama che. vANI karatAM mananuM baLa vadhAre che. : A pAMca cIja ochI karo eTale aMdaranA dhyAnano prakAza lAdhe. samaya maLe tyAre ekAte dhyAna dharo. mina keLavo. vastune sahaja bhAve jotA zIkho. ene vaLagI na raho. ene choDatAM zIkho to duHkha, dveSa ke krodha na thAya. AtmA nijAnaMdamAM masta rahe. e bahAranA kaSAyonAM vAvAjhoDAthI calita na thAya. ane calita na thAya to ja nijAnaMdamAM masta thaI zake ane AnaMdayogano yoga thAya. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya yoganI bIjI vyAkhyA che vItarAganA darzananA AnaMdano yoga. darzanathI AnaMda thavo joIe. gamatI vastunAM darzanathI AnaMda thAya, dIkaro paradeza gayo hoya, bhaNIgaNIne lAMbe gALe Avato hoya, ene jotAM mAne keTalo umaMga hoya ! enuM darzana mAtAne keTalo AnaMda Apa e AnaMdane varNavavA mATe zabdonI jarUra na hoya. e sukha sArAya deha para dekhAya. AnaMdano ogha UchaLato hoyA yogIne paNa ema ja vItarAganA darzanathI romAMca khaDAM jaI jAya. enA mukha para ane samagra dehamAM AnaMdaAnaMda chavAI jAya. e vakhate bIjuM badhuM bhUlI javAya. vastu sAthenA rasAnubhavathI dehavismaraNa thaI jAya. prabhudarzanArthe jAo tyAre badhuM bhUlIne emAM ja lIna thavAno AnaMda mANo. sarva kaMI bhUlI jAo. tame ane prabhu basa ekAkAra thaI jAo. maMdodarI mahAdevI prabhu pAse nRtya karatAM badhuM ja bhUlI jatI. A che ekatAnatA, lIna thaI javAnI tanmayatA. mana matta ne masta thaI jAya, sthaLa, deza ane kALa bhUlI jAya. darzananA AnaMdathI yogamAM citta vilIna thaI jAya. maitrInI ekAgratAmAM, vizvarUpa thaI javAya. A prakArano yoga thAya te ja kevaLajJAnano pAyo che. marudevI mAtAne A yoga thayo. emane bIjA sAdhanonI jarUra na paDI. sAdhanonA upayogathI je vastu sidhdha karavAnI hatI te thaI gaI. pachI sAdhano chUTAM paDayAM. kavie kahyuM che : likhI likhAvana kucha nahi, nahi paDhane kI bAta, dulhA-dulhana mila gaye, phIkI paDI barAta. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogaprApti mATe - lagna mATe jAna nIkaLI hoya, khAvApIvAnuM hoya, raMgarAga hoya, AnaMdagIta gavAtAM hoya, ekabIjAne hoMzehoMze koLiyA devAtA hoya, paNa e badhuM kyAM sudhI! phakata hastameLApa sudhI? hastameLApa thaI gayo, jAnane zIkha apAI cUkI eTale tame tamAre ghera ane e emane ghera. sAdhya sadhAI cUkayuM. sAdhanonI jarUra na rahI. vItarAga darzananA AnaMdano yoga marudevI mAtAne thaI gayo. sAdhanono have khapa zo ? lAkaDAM be jAtanA hoya-okanuM ane bAvaLanuM. okane radho mAravAnI eTalI jarUra na paDe. sahejasAja ThIka karyuM ke suMvALuM thaI jAya, bAvaLane to raMdho mArImArIne thAkI javAya. gAMThaMgaDabA kADhI nAkho toya suMvALapa na Ave, kAraNake enuM ghaDatara evuM che. okanuM ghaDatara judA prakAranuM che. temanA vAtsalyabharyA komaLa cittanI keLavaNI ja evI hatI ke emane vAra na lAgI. - ' ziSya pUche che : 'paNa A to tame madevI jevA yogya AtmAnI vAta karI. evo koI dAkhalo che ke jeNe khUba pApa karyo hoya, kaSAyothI bharapUra hoya chatAM yogabaLanA pariNAme kevaLajJAna prApta karyuM hoya. adhogatino adhikArI hoya tene paNa yogabaLe A vastu (kavaLajJAna) prApta thAya kharI ke? "hA, evo paNa dAkhalo che. dRDhapahArImAM AvI badhI vastu hatI. teNe brahmahatyA, strI hatyA, gauhatyA tathA bALahatyA ema cAra hatyAM eka sAthe karelI. lokone A cAre pratye dayA-mAyA ane lAgaNI hoya che. evA A cAre jaNane mArIne narkano adhikArI banelo e daDhapahArI eka brAhmaNano putra hato. nAnapaNathI ja tophAnI ane Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya upadravI. mAtApitAe trAsI jaIne tene kADhI mUkayo. jabaro tAkAtavALo, UMco, majabUta evo daDhapahArI jaMgalamAM cAlyo jAya, che. tyAM coronA saradAra evA eka pallIpatie ene joyo. ene pUchayuM : "tuM kayAM jAya che? tAre zuM joie che." daDhapahArIe kahyuM: mAre koI mukAma nakakI nathI, mAtra AdhAra zodhuM chuM. AdhAra maLaze tyAM rahI jaIza.' pallIpatie enA dehano bAMdho, zarIranI majabUtI ane khamIra joI ene potAnI sAthe rAkhI lIdho. ene to enA dhaMdhAmAM evA ja krUra ane majabUta mANasanI jarUra hatI. lUMTaphATa-corI-mArAmArI e ja jeno dhaMdho. ene to Avo mANasa khUba khapamAM Ave. jene jevo joIto hato tevo maLI gayo. saine potAne anakULa maLI jAya che. aphINIne corA para aphINIo maLI rahe, bhakato potAnA jevAne maMdiramAM zodhI le, jJAnIo jJAnadarabAra ane dADiyA pIThAmAM potAnA saMgAthI zodhI le. sai ekabIjAne anukULa vAto kare. anukULatA UbhI thaI jAya. na thAya to vAto dalIlo karI, anukULatA UbhI kare. eka bhAI mane maLavA AvelA emanA moDhAmAMthI bIDInI ugra vAsa AvatI hatI. meM kahyuM : "bhAI, tame nIce jaIne moDhuM sApha karI Avo.' to kahe che: "meM sigAreTa pIdhI che. e kAMI kharAba vAsa nathI. enA dhumADAthI to jaMtuno nAza thAya che!" vyasanInI AvI nirmAlya dalIlo hoya che. yoga eTale mana-vacana-kAyA ane vRttionuM cetA sAthe * joDANa. patana ke utthAnano AdhAra e joDANa kyAM thAya che tenA Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogaprApti mATe para che. vikAra ane vyasano sAthe thAya to yoga patana paNa banI zake, ane AtmAnA ujajavaLa svabhAva sAthe joDANa thAya to e utthAnanuM sopAna banI jAya che. vyasanInI pAmaratA ane nirbaLatA e che ke e jemAM phasAyelo hoya temAMthI bahAra nIkaLavAne badale bIjAne vyasananI asmitA kutarkathI samajAvavAmAM potAnI zakita kharcI nAkhe che. - budhdhinA AvA kutarkamAM mArga bhUlelA cittane yoganA yama, niyama, Asana, prANAyAma, pratyAhAra, dhAraNA ane dhyAna dvArA nirmaLa ane zAnta karI samAdhino AnaMda mANavo e jIvananuM dhyeya - A UMcAIe AtmAmAM ja paramAtmAnuM darzana thAya. jIva ja zudhdha thatAM ziva thAya che. khudamAM zradhdhA jAgatAM e ja khudA che. kaMkara ja jaLamAM dhovAIne goLa thatAM zaMkara che. ahaM ja garva gaLatAM sohe thAya che. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sidhdhAto bhUlIne mAtra pUjA ja karatA rahIzuM ? ApaNe e jANavuM joie ke bhagavAna mahAvIra koNa hatA, emano janma kayA saMjogomAM thayo hato, ane prANI mAtrane tethI zo lAbha thayo? koi paNa mANasa mahattAvALo nathI hoto to tenA dIkarAo paNa tene yAda karatA nathI; to jagata to yAda kare ja kema? rAjAo sattA ane laDAimAM paDyA hatA, vaizyo zoSaNa ane Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sidhdhAMto bhUlIne mAtrapUjA ja karatA rahIzuM? bhogamAM paDyA hatA, brAhmaNo jAtivAda ane yajJamAM paDyA hatA ane zo phUTarbalanI jema Thokare caDI rahyA hatA. mAnavajAta du:khI hatI, tene koI AzvAsananI, sahadayatAthI temano hAtha pakaDe tevA mAnavInI jarUra hatI. tevA samaye, aMdhArAmAM jema sUrya prakAze tema bhagavAna mahAvIrano janma eka rAjakuLamAM thayo. AvA rAjakuLamAM janmavA chatAM, garIbonA ane vyathita AtmAonAM duHkhadardI temanAthI ajANyAM na hatAM. 30 varSanI bharayuvAna vaye bhagavAna mahAvIre saMsArano tyAga kayo. sidhdhi mATe sAdhanA ane saMzodhana jarUrI che. bhagavAna mahAvIre sADAbAra varSa sudhI ekAgra banIne evI sAdhanA karI ke jemAM khAvApIvAnuM, paheravA-oDhavAnuM bhulAI gayuM hatuM. saMpUrNa maeNnavALI e ugra sAdhanA hatI. e sAdhanA ane AtmasaMzodhanamAMthI bhagavAna mahAvIrane kevaLajJAna prApta thayuM. te samaye brAhmaNo kahetA ke ame zreSTha chIe ane bIjAM badhAM amArA aMgaupAMga che; tyAre bhagavAne jaNAvyuM ke tamArAmAM je AtmA che tevo ja AtmA eka zuddhamAM che, kIDI-makoDImAM che, sarva jIvamAM che. tamane jema sukha priya ane du:kha apriya che, tema temane paNa sukha priya ane du:kha apriya che. kIDIne paNa taDako gamato nathI. nAnAmAM nAnuM jaMtu paNa jIvavA cAhe che. bhagavAna mahAvIrane A pahelo vicAra hato. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya tame bIjAne sukha Apaze to te pharIne ane tamArI pAse ja Avaze, ane tame bIjAne duHkha Apazo to te paNa pharIne aMte tamArI pAse ja Avaze. duniyA goLa che. sukha yA du:kharUpI tame choDeluM bANa, ane duniyAnuM goLa cakakara lagAvIne chevaTe tamArI tarapha ja pAchuM pharaze e bhUlavuM na ghaTe. kAnamAM khIlA mAravA AvelA mAnavIne mATe paNa bhagavAna mahAvIre premanI lAgaNI batAvI hatI. gAMdhIjIne goDaseMe goLI mArI tyAre gAMdhIjI paNa moDhAmAMthI kaTu vacana na bolatAM bahe rAma bolyA hatA. jenA moDhAmAMthI gALa nIkaLe che e mahAvIrano ziSya banavAne lAyaka nathI. bhagavAna mahAvIranA upadezanI asara Aje paNa jagata para che. gAMdhIjI paNa e ja pagale cAlyA. harijana paNa eka mAnavI che. tame tene tarachoDaze to duzmana banIne e eka divasa tamAro virodhI thaze. zrI keneDI Flower of humanity - mAnavatAnuM puSpa hatAM. temaNe kaheluM : "kALI prajA hoya ke dhoLI prajA; e to cAmaDIno bheda che. bAkI badhAnI aMdara ekasarakho AtmA beTho che.' ' , Ajano jamAno jarAka koIne UMco caDelo jue to tene pADI de che, ane pachI galAsa bharIne pANI pAya che. pahelAM mAre che, pachI enAM pUtaLAM banAvIne enI pUjA kare che. eka vAra eka bhAI dilhI gayA. e eka mitranI sAthe samAdhi ghATa para gayA. tyAM mitranI nAnI chokarIe pUchyuM : "A samAdhi Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya nIce zuM dADhyuM che te tame jANo cho? traNa vastu : "satya, sAdAI ane ahiMsA. tenA para ApaNe bApujInI samAdhi banAvI che. ahIM AvI loko page paDIne kahe che : "bApu, tamane ame pUjIzuM, paNa maherabAnI karIne A traNamAMthI koIne bahAra nIkaLavA deze nahi." Ama, Aje sidhdhAMtone bhUlIne mahApuruSone AgaLa karavAmAM Ave che; aparigrahane badale Aje vadhAremAM vadhAre parigraha bhego karavAmAM Ave che; ahiMsaka dezomAM Aje vadhAremAM vadhAre hiMsA thavA lAgI che. ApaNe mahApuruSonA vicArone bhUlI jaIe chIe. ThekaThekANe maMdiro vadhatAM jAya che, pUjA vadhatI jAya che, paNa vicAro bhulAtA jAya che. bhagavAna mahAvIra mAnava hatA. AtmA hatA temAMthI e paramAtmA banyA. kaMkara paNa ema ghasAI ghasAIne chevaTa goLa bane, to zaMkara bane che. sAdhanA karatAM karatAM mAnava keTalo UMco jaI zake che tenuM dRSTAMta bhagavAna mahAvIra che. - ahiMsA pachI, jagatakartA viSe prabhue kahyuM : "A duniyA mANase ja banAvI che. mAnavI sAro bane to duniyA svarga jevI bane, ane mAnavI kharAba bane to duniyA naraka bane. AjanI lokazAhImAM - jema dareka mAnavI, prayatna karIne, lAyakAta hoya to vaDo pradhAna banI zake che, tema adhyAtma kSetranI aMdara, dareka AtmAne AgaLa vadhavAno sarakho haka che. tame paNa dhAro to mahAvIra banI zako cho. dareka AtmAnI aMdara e bhagavAna beThelo ja che. e aMdara rahelA bhagavAnane zodhavAnuM . kAma manuSya karI zake che.' Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sidhdhAMto bhUlIne mAtra pUjA ja karatA rahIzuM? ' hara *Ubho thaI jA, pramAda choDa ane AtmAnI zodha kara.' A temano bIjo vicAra. karmavAda para ja jagata UbheluM che. mANasa je banavA cAhe che te banI zake che. trIjo vicAra te anekAMtavAda-bhagavAna mahAvIranI e saMdaramAM suMdara zodha..dareka vastune judI judI dRSTithI juo. ene aneka pAsAM hoya che. teno eka pratyakSa dAkhalo laie. pahele mALe caDIne ApaNe joie te baMgale ne mANaso amuka ja dekhAya. bIjA mALa parathI, baMgalAnI pAchaLa zuM che te paNa dekhAya. trIjA mALa parathI, dUranI nadInA pravAho paNa dekhAya. cothA mALa parathI AkhuM zahera dekhAya; paNa aspaSTa. Ama jema upara jAo, tema darzana badalAtuM jAya che paNa dareka deya satya che. AnuM nAma anekAntavAda. ApaNe ekabIjAne vakhoDIe te nahi cAle. darekamAM vakhANavA jevuM paNa kaMIka hoya che ja. ApaNe e jotAM zIkhavAnuM che . koI ghau vINatuM hoya ane tene ApaNe pUchIe to kahe : "ghauM vINIe chIe." paNa nA, teo ghau nahi paNa kAMkA vINatA hoya che. A sApekSa bhASA ApaNe samajI levI ghaTe. tame TreinamAM beThA ho ane kaho ke carcageTa AvyuM, paNa carcageTa AvatuM nathI; mANaso carcageTa Ave che. tame kaho cho : "A roDa narImAna poInTa jAya che." roDanarImAna poInTa nathI jato, paNa te roDa paranA mANaso narImAna paoNInTa tarapha jAya che. ApaNe ekabIjAnI A sApekSa bhASA samajIe chIe tema, dareka prasaMge samajavA prayatna karIe te duniyAmAMthI ghaNA jhaghaDA ochA thaI jAya. jevI dRSTi hoya, tevI bhASA bane che. pUchavAmAM Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 93 sidhdhAto bhUlIne mAtrapUjA ja karatA rahIzuM? AvyuM: "pANIno glAsa kevo che? to ema kahe ke glAsa aradho khAlI che; bIjo kahe ke aradho bharelo che. khAlI magajavALAne e glAsa aradho khAlI lAge che; bharelA magajavALAne e glAsa aradho bharelo lAge che. aMdara pANI to eTaluM ja che. je tame kahevA mAgo cho, te ja ghaNI vAra sAmo mANasa paNa kahevA mAgato hoya che. mATe sAmAnuM sAMbhaLo. AvI samajaNamAMthI pema pedA thAya che. paNa Aje sai vAda para UbhelA che. samAjavAda, sAmyavAda, sattAvAda-Ama badhA alaga thaI rahyA che, bIjAne samajavA mAMgatA nathI. paNa A badhA tajvAda ane bakavAda che. mAnava anya mAnavInA bhAvo ane dharmo na samajI zake, to bIjuM badhuM nakAmuM che. AjanA ApaNA mAMdhAtAo sAmAne samajavAnI koziza kare to taMga vAtAvaraNa ghaNuM ochuM thaI jAya. eTale Aje duniyAne A anekAMtavAdanI bahu jarUra che. AvI samajaNa Avaze te ja yudhdha aTakaze, zaMti sthapAze. - eka vAra bApa-dIkaro laDI paDyA. dIkaro kahe : "huM Aje tamArI sAthe nahi jamuM. eTale bApa pATalo ne thALI laIne tenI pAse gayo. kahyuM: "tuM mArI sAthe nahi jame to kaMI nahi, huM tArI sAthe jamIza" dIkaro hasI paDyo. ane jhaghaDo zamI gayo. jagatanA vyavahAramAM ApaNe A lAvavAnuM che. . Aje loko bIjAne mAravA zastro bhegAM karI rAkhe che, paNa e samajatA nathI ke huM bIjAne mAravA zastro bhegAM karIza to bIjo Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sAndarya paNa mane mAravA zastro bhegA karaze. eTale beu zastrono tyAga kare to? 94 nyU YArkamAM eka vAra traNa mitro rAtre sinemA joine AvyA. upara javuM hatuM. liphaTa bagaDelI hatI. empAyara sTeTa bilDIMganA 60me . mALe rahetA hatA, eTale rasto kADhayo. nakakI karyuM ke vArtA karatAM karatAM caDIe. pahelA mitre eka vArtA kahI, 30 mALa gayA. bIjA mitre potAnI vArtA eka ja vAkayamAM kahI dIdhI ke ApaNe upara to AvyA paNa blAkanI cAvI ja nIce kAramA rahI gai che! Ama, Aje bAmba ane eNTamanI zodhamA mAnavI 60 mALa caDI gayo che. have tene lAgyuM, ke ahiMsArUpI cAvI to huM nIce bhUlI gayo chuM. A cAvI meLavavA mATe duniyAnI najara Aje bhArata tarapha maMDAi rahI che. saiA bhArata tarapha AvI rahyA che. loko ahIM AvI pahoMce te pahelA, ahiMsArUpI ApaNI cAvI bhAratamAMthI guma na thAya to sAruM ! jagatanI najara Aje bhAratanA ucca sidhdhAMto bhaNI vaLI rahI che, tyAre bhArata pote Aje bhaitika vilAsanI pAchaLa jai rahyuM che. kAngresanA adhivezana bharAya che ane mAMsAhAranA rasoDA thavA lAgyA che. jarAka to vicAra karo ke bhArata jevA dezamAM A zobhe ? gAMdhIjInI kAngresa mATe A laMka nathI? ApaNe bha|tika rIte vicArIe to emAM kaMi nathI, ane AdhyAtmika rIte vicArIe to emAM ghaNu badhu che. Aje tamArAmA kaLA, vijJAna vagere badhu ja haze, paNa mAnavatA nahi hoya, to e retI para UbhelA mahela jevuM banI raheze. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sidhdhAto bhUlIne mAtrapUjA ja karatA rahIzuM? Aje mahAvIra jayaMtIno maMgaLa dina che. te divase ApaNe pratijJA karIe ke mAre have mAnava banavuM che, tenA guNo gAvA che. bAhya nahi, AtarasamRdhdhithI samRdhdha thavuM che. " eka satAre lAkaDAno siMha banAvyo. penTare raMga pUryo. vaijJAnika tene jIvato karavA gayo. tyAM tatvaciMtake kahyuM : "UbhA raho. tamArI A kaLA kevI rIte kAma kare che te jovA mATe to koka jIvato rahevo joIe ne mATe mane jhADa para caDI javA do. te upara caDI gayo. pachI te jIvatA banelA siMha, pelA traNane mArI nAkhyA. philosophara pAMse to amI hatuM; teNe te chAMTIne traNane pharI jIvatA karyA Aje mAnavIe vijJAnanuM sarjana karyuM che. A sarjana ja Aje jANe mAnavInuM bhakSaNa karavA taiyAra thayuM che. ApaNe A na bhUlIe e jarUrI che. mAnavIe navI sarjana karelI zakita mAnavInA ja visarjananA kAryamAM na lAgI jAya te jovAnuM chepote taiyAra karelo siMha, potAne ja khAI na jAya enuM dhyAna rAkhavAnuM che. - bhagavAna mahAvIranA A vicAro mAtra jaino ke hiMdu stAnane ja upayogI che ema na mAnazo; sArAye vizvane tenI jarUra che. A vicArone prathama to jainoe AcAramAM mUkIne dAkhalo besADavo paDaze. duniyAmAM ekalA zabdo kAma nathI lAgatA. e zabdonI pAchaLa arpaNanI bhAvanA joIe; AcAranI ujajavaLatA joIe. kAto ja te asarakAraka nIvaDe che. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya Aje duniyAmAM dareka mANasa ema vicArato thayo che ke jagatanuM game te thAya, mAruM kalyANa thAya to basa. paNa e mANasa ema nathI vicArato ke duniyA ja nahi haiya to enuM astitva kaI rIte raheze? mahApuruSonA AvA vicAro ane emaNe ApelI preraNA ApaNane kAma lAge che; eTale bhagavAna mahAvIranI jayatI paNa AMtararASTrIya stara para ujavAya tema thavuM joIe. temanA vicAro sArI duniyAne, AjanA kaTokaTInA kALamAM khapa lAge tevA che. e sAMbhaLIne mANasanA dhyAnamAM Avaze ke pote khoTe raste che, te temAMthI pachI pAchA vaLatAM ene vAra nahi lAge. A mahatvanI vAto para ApaNe sai vicAra karIe. aparigraha-ahiMsA-anekAMtavAda vagere bhagavAna mahAvIranA sidhdhAMtone AcaraNamAM mUkavA ApaNe koziza karIe. paiso hoya to te paNa yogya mArga vAparatAM zIkho. jIvanamAM tyAga karatAM zIkho. nakakI karaze ke vadhAre kapaDAM nahi kharIdu; rezama ke motI nahi paheru, koDalIvaranA bATalA nahi vAparuM ane jIvanane sAduM banAvIza. ane pachI, sAdAithI bacAvelA e paisA, mArA baMdhu mATe vAparIza. * nadIne kinAre besIne eka kAMkare pANImAM nAkho cho to tenuM kuMDALuM thatAM thatAM TheTha sAme kAMThe pahoMce che. Aje ApaNe hai, copATInA A sAgarakinAre besI je saMkalpa karIzuM tenA taraMgo duniyAnA sAmA kinArA sudhI pahoMcI jaze. mATe ApaNe ApaNA ja Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97 , sidhdhAto bhUlIne mAtrapUjA ja karatA rahIzuM? jIvanathI sArI vastuonI zarUAta karIe. dhImedhIme tene paDagho 'sArAye vizvamAM paDI zakaze. bhagavAna mahAvIranA nirvANane 2500 varSa thavAne have mAtra daza varSa ja bAkI rahyA che. duniyAbharamAM e dina ujavAya te mATe ApaNe sai tana, mana, dhanathI prayatna karIe; ApaNe mAnavajAtane UMcI lAvavA kaMIka ApIe; bhagavAna mahAvIranA vicAro mujaba, ApaNA jIvanane ghaDavA koziza karIe; tema ja AvA zubha vicAro ane kartavyathI, ApaNuM ane anya sainuM jIvana divya banAvIe. (23-4-164 nI. sAMje muMbaI nagarInA lAkha lAkha bhakitabharyA naranArIoe prabhu mahAvIranuM janmalyANaka sAgarakinAre UjavyuM, te samaye ApelA vacananI TUMkI smRti nodha.) Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAra, uccAra ane AcAra Aje ApaNe saiA prabhu mahAvIranuM janma kalyANaka UjavavA sAgarikanAre bhegA maLyA chIe. A pahelA jaino mahAvIra jayatI mAtra potAnA dharmasthAnakonI paridhimAM UjavatA hatA. "A divya vibhUtino sadeza mAtra jaino pUrato maryAdita rAkhI ApaNe mAnavajAtane A mahAmUlA dhanathI vaMcita rAkhIe chIe." e vAta meM mArA mitro samakSa mUkI; jene pariNAme saiAnA sahakArathI ATha divasa mATe katalakhAnAM badha rahevA sAthe A virATa sabhAnA ApaNane darzana thAya che. sAthe besI prANImaitrI dina UjavavAnI taka maLI che. Aje bhagavAna mahAvIranuM janmakalyANaka mAtra jeno ja nahi paraMtu samasta prajA UjavI rahI.che. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 vicAra, uccAra ane AcAra bhagavAna mahAvIre prabodhelAM ahiMsA, anekAntavAda, karmavAda ane aparigrahavAda mAnavamAtrane to zuM paNa AgaLa vadhIne kahuM to prANImAtrane Avazyaka che. je je mahApuruSoe ahiMsA ane karuNAno prakAza Apyo che, ahiMsAnA tattvanuM saMzodhana karyuM che, evA sai. mahApuruSonI jayaMtI badhA sAthe maLIne Ujave ema ApaNe prArthIe. . AvA puNya-pavitra divase e mahApuruSanA tatvajJAnanuM ciMtana ane UMDANathI manana karI ene AcaraNamAM mUkIe. - himAlayamAMthI vahetI gaMgA AsapAsanA pradezo ane kinArAone hariyALA ane zItaLa karatI jema sAgaramAM bhaLe che, tema saMto ane vibhUtio paNa mAnavAnuM ane prANIonuM kalyANagAna karatAM karatAM mokSa prati prayANa kare che. te hakIkatamAM mahAvIra jayaMtI UjavavAno bIjo koI Azaya. nathI. paNa ApaNe jayaMtI UjavIe chIe tyAre ApaNane avalokana ane Atma - nirIkSaNa karavAno eka zubha avasara sAMpaDe che, puNya ghaDI Ave che. A puNya ghaDImAM ApaNe ApaNA AtmAnuM avalokana karIe, ane bhagavAnanI vibhUtine, A emanA ujajavaLa jIvananA ane prANImAtranA kalyANa mATe je upayogI sidhdhAMta che teno svAdhyAya karIe. ' tame jANo cho ke saMsAra parivartanazIla che. keTalIya vastu Ave che ane jAya che, paNa je satya che te zAzvata rahe che. bhagavAna mahAvIra satya hatA, eTale aDhI hajAra varSa pachI paNa zAzvata rahyA che. ApaNe Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya - 100 AMkha baMdha karIzuM to ema lAgaze ke bhagavAna hamaNAM ja thaI gayAM, jANe kAle ja thaI gayA. teozrInI smRti satata manobhUmi para tAjI ne svastha ane najIka hovAnI ApaNane kema pratIti thAya che? kAraNake e satya ApaNA hRdayanI pyAsa che, ane satya saMdeva zAzvata hoya che. vastuo badalAya, paNa satya badalAtuM nathI. Aje nahi. karoDo varSo pachI paNa bhagavAna mahAvIranAM prabodhelAM parama satyo badalAvAnA nathI. bhagavAna mahAvIrano AtmA paNa ApaNA AtmA jevo ja eka AtmA hato. teo uparathI nathI AvyA ke AkAzamAMthI nathI avataryA. paNa dharatI parathI UbhA thayA. dharatInI mATImAMthI bhagavAna kevI rIte banI zakAya te emaNe potAnA jIvanamAM jIvI batAvyuM. mAnavane mahAvIra banavAnI preraNA ApI. ' , tIrthakaromAM vardhamAna mahAvIra aMtima tIrthakara che. emanA jIvanaprasaMgo nihALI ane jIvana sidhdhAMtonA hArdamAM jIvIzuM to ApaNAmAM paNa prabhutAmAM parama teja pragaTaze. emano janma jANe prArthanAnA uttararUpa hato. saMkrAntine e samaya hato. zrI pArzvanAtha ane zrI neminAthe prabodhelo mArga bhulAyo hato. te samaye magadhanI dharatI para sidhdhArtha rAjA ane trizalArANIne tyAM A bALakane janma thayo, tyAre A dharatI para hiMsA ane surApAnanuM sAmrAjya vyApeluM hatuM, jAtivAda yudhdha caDyo hato. dharma kheMcAkheMcImAM paDyo hato. tarapha aMdhakAra vadhato hato. e samaye e aMdhakArane prakAzathI ujajavaLa karatA A parama tejano prAdurbhAva thayo. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 101 vicAra, uccAra ane AcAra vardhamAna e janmajanmanI sAdhanAnuM pariNAma che. sarva jIvone maitrI, karuNA ane ahiMsAthI suvAsita karI devAnI bhAvanAnuM phaLa che. e mAtAnA garbhamAM paNa vicAravA lAgyA ke mArA halanacalanathI mAtAne vedanA thatI haze, tethI temaNe aMgone saMkocI halanacalananI kiyA baMdha karI, paNa AthI to mAtA trizalAne ciMtA thaI ke mArA udaramAM rahelo garbha gaLI gayo ke zuM? A vicArathI mAtAe viSAdabharyA svare vilApa Adaryo. 1. mAtAne ajoDa prema joI temaNe potAnA pagano aMgUTho halAvI potAnA astitvane saketa tyAre mAtAjI AnaMdamAM AvI gayAM. mAtAnI mamatAne joI ane e mahApuruSe garbhamAM ja saMkalpa karyo; bhale A mAro chello janma pANImaitrI, anekAnta ane ahiMsAnI pUrNa sAdhanA mATe che, paNa jyAM sudhI mAtA-pitA jIvaMta che, tyAM sudhI temanI sevA ane zAtA vedanIya karmajanya lagnanI javAbadArI pAra pADyA vinA dIkSA nahi lau. - prabhuno A prasaMga mAtApitA pratyenA bhaktibhAva ane vinaya sUcave che. '. A AtmAnA Agamana sAthe ja rAjyamAM dhanadhAnya, prema, maitrI sukhazAMtinI vRdhdhi thavA lAgI. gharamAM, pati, lakSmInI vRdhdhithI mAtApitAe vardhamAna' nAma ApI nAmanI sArthakatA karI batAvI. che. bALaka vardhamAnanA janmanI khuzAlImAM rAjAe kedIone mukta karyA, pajAjanone prItibhojana ApyAM, prajAne lokone RNamukata karyA. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya 102 vardhamAna ATha varSanA hatA. tyAre potAnA mitro sAthe ramavA upavanamAM gayA. te vakhate eka deva parIkSA karavA Avyo, te ramatA bALakonI vacce sarpa thaI pragaTa thayo. bALako bhayabhIta thai nAThA. vardhamAne kahyuM : "Daro nahi, Dare te mare. ApaNe enuM kaMI bagADyuM nathI to e ApaNane zA mATe karaDe?" ema kahI nirbhayatAthI pUMchaDI pakaDI sarpane dUra karyo. vardhamAnane abhaya joine deva Azcaryacakita thaI gayo. vadhu eka kasoTI karavA te bALaka banI bALako sAthe ramavA lAgyo. eno dAva AvatAM e hAryo ane vardhamAna jItyA. ramatanA niyama pramANe deve vardhamAnane khabhe besADyA, ane deva tADanI jema vadhavA lAgyo. vardhamAnane thayuM ke A koI DarAvavA Avyo lAge che. tethI vardhamAne evI nasa dabAvI ke e bevaDa vaLI gayo ! ' garva gaLI jatAM eNe namana karI kahyuM : "vardhamAna, Apa mahAna che, mahAvIra cho. huM deva ApanAM caraNomAM namana karuM chuM." tyArathI vardhamAna "mahAvIra" kahevAyA. | e daivanamAM AvyA. mAtApitAnA Agraha ane potAne bhogavavAnA karmanA udayathI emaNe yazodA sAthe lagna karyA. puSpa ane parimala jevuM emanuM milana hatuM. premanI suvAsa emAM mahekatI hatI emanA premanA pratIkarUpa putrI janmI. e putrInuM nAma paNa priyadarzanA - paDyuM. vardhamAnanI pemauSmAmAM priyadanA ane yazodA khIlI rahyAM, ane prakAzathI prasanna hatAM. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103. - vicAra, uccAra ane AcAra bhagavAna mahAvIra aThThAvIsa varSanA thayA tyAre mAtApitA bane devaloka sidhAvI gayAM. have potAnI aMtarapreraNA pramANe sAdhanA mArge javA mATe teo mukata hatA. - zrI vardhamAne tyAganA mArge javAnI taiyArI karI moTA bhAI naMdivardhananI AjJA mAgatA temaNe kahyuM : "bhAI, mane mAre mArge javAnI rajA Apo. dUra-dUrathI agamano sAda mane bolAvI rahyo che. mAruM rAjya jyAM mRtyu thAya evI dharatI para nahi, paNa amRtanI AtmabhomamAM che. paMtha bolAvI rahyo che. janma, jarA ane mRtyuthI ribAtA prANIonI cIso mane saMbhaLAya che. mane javA do, muktine mArge javA do". . naMdivardhane vedanAbharyA kaThe kahyuM : "pitA ane mAtA jAya ane nAno bhAI paNa jAya tyAre mArA hRdayane zuM thAya tenI kalpanA to kare, vardhamAna ! dUrano sAda sAMbhaLanAro bhAI, mAre dardabharyo sAda nahi sAMbhaLe? sainI upara dayA karanAra potAnA moTA bhAI para dayA nahi kare? mAre khAtara be varSa ahIM tamArA A baMdhu sAthe raho." * mahAvIrano AtmA nehathI nItarato hato. teo moTA bhAInA nehane avagaNI na zakyA ane be varSa saMsAramAM rahyA paNa alipta paMkajanI jema. trIsame varSe mahAbhiniSkramaNa karI saMyama laI teo Atma saMzodhananI sAdhanAmAM lAgI gayA. - sADAbAra varSa sudhI apramatta rahI maina, saMyama, tapa ane te dhyAnamAM teo sthira thaI rahyA hatA. A sAdhanAkALa ghaNo kaparo hato. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya - A sAdhanA daramiyAna teo jhADa nIce dhyAnastha hatA. tyAM eka govALa Avyo ane "A mArA baLadane sAcavajo" ema kahI te jamavA gayo. bhagavAna mahAvIra to dhyAnamAM hatA. eTale govALanA gayA pachI baLada rakhaDavA cAlyA gayA. pelA govALe pAchA AvI joyuM to baLada nahotA. teNe mahAvIrane te viSe pUchyuM, paNa teo dhyAnamAM hatA, manamAM hatA. uttara na maLatA zevALa baLada zodhavA cAlyo. paNa baLada kyAMya na maLyA, tyAre e pAcho Avyo ane joyuM to baLada mahAvIra bhagavAna AgaLa AvIne UbhA hatA. govALane khUba gusso caDyo. ene thayuM ke A mANase ja baLada saMtADyA hatA. eTale te gALo devA mAMDyo paNa bhagavAna to dhyAnamAM hatA eTale enI sAme paNa na joyuM. AthI govALe zULanI khIlI karI mahAvIranA banne kAnomAM khosI dIdhI. vedanA asahya hatI. chatAM mahAvIra dhyAnamagna ja rahyA. deha para thatI pIDAne draSTA bhAve joI rahyA. dhyAnanI samAdhi na chUTI. bIjo prasaMga evo che ke eka vakhata InDe mahAvIra prabhune vinaMtI karI : "bhagavAna, A bAra varSa Apane bahu ja kaSTa paDavAnuM che; eTale Apa mane anujJA Apo, ApanI rakSA ane sevA mATe eka devane mUkuM". bhagavAne kahyuM: "indra ! mokSano mArga to kaMTakathI bharelo ja . Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 vicAra, uccAra ane AcAra hoya,e mArge janArAthI cokIdAra na rakhAya. madadathI bIjuM badhuM maLe paNa mokSa na maLe'. - AvuM hatuM mahAvIranuM mahAvIratva. trIjo prasaMga e hato ke eka divasa unALAnA baLabaLatA bapore vanavagaDAnA mArge teo jatA hatA. tyAM eka govALe temane rokIne kahyuM: "A raste na jazo. A mArgamAM eka bahu bhayaMkara nAga che. enI najara tamArA para paDatAM ja kAyA karamAIne DhaLI paDaze." - saraLa mArga to sai svIkAre. paNa A to mahAvIra ! parvata ArohaNa karanArA. jherane pacAve chatAM emanI prasannatA na jAya. e to cAlyA ujajaDa mArge mArgamAM eka rAphaDo Avyo ane e tyAM thaMbhyA. : mAnavagaMdha AvatA nAgarAja rAphaDAmAMthI bahAra Avyo. enI daSTi jherI hatI. najara paDe tyAM mAnava hoya ke vRkSa, paNa te DhaLI paDe. potAnA rAphaDA pAse ja Asana jamAvanAra mahAvIranI hiMmata sAme ene gusso caDyo ane gusso jherI AMkha vATe ulecAI rahyo. . sAgaranA pANImAM saLagato phaTAkaDo nAkhIe to sAgarane kaya na thAya... paraMtu phaTAkaDo ja bujhAI jAya tevuM banyuM. mahAvIra to premanA sAgara hatA. caDakezikanA kodhAgninuM jhera emane kazuM karI zakyuM nahi. enI AMkhanuM trATaka niSphaLa nIvaDyuM. khijAIne eNe mahAvIranA caraNe jorathI DaMkha mAryo. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya 106 daMza mAratI vakhate ene ema hatuM ke daMza lAgatAM ja A mANasa mUcha khAine enA para DhaLI paDaze. eTale pote cagadAI na jAya tethI e dUra rahyo. paraMtu e daMzamAMthI to dUdhanI sera chUTI! jIvamAtra pratyenA premanI e dhArA hatI. AjanA vijJAnanA yugamAM A atizayokita lAge che. huM bhAvanagaramAM hato tyAre 3. hemaMtakumAre AvI zaMkA uThAvelI. emaNe pUchayuM hatuM: "zuM A vAta upajAvI kADhelI nathI lAgatI? meM amerikA, IgleMDa vagere keTalAya dezomAM aneka jAtanAM oparezana karyA che ane joyA che, paraMtu meM kyAya, mAnavazarIramAMthI dUdha nIkaLatuM joyuM nathI. meM kahyuM : "DakaTara ! tame aneka oparezana karavA chatAM nathI joyuM; jyAre meM to vinA oparezane lohIne badale dUdha nIkaLatuM joyuM che. strIne mAtRtva prApta thAya che tyAre enA stana dUdhathI sabhara bane che ne! e dUdha kyAMthI AvatuM haze? zakaTare kahyuM : te vakhate lohInuM parivartana thaI jAya che.' meM pUchyuM kevI rIte thaI jAya che?" to kahe : "mAtAmAM vAtsalya pragaTe che, bALaka prati prema jAge che. meM kahyuM hatuM : "eka bALaka pratye jAgelA vAtsalyane lIdhe stanamAM dUdha chalakAI jatuM hoya te prANImAtra paratve jenA aMtaramAM asIma prema chalakAto hoya, enA aMgeaMgamAM dUdha vahe to navAI lAge?" Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107. vicAra, uccAra ane AcAra DAkTare hasIne kabUla karyuM A vAta gaLe utare che." daMza denAra pratye paNa dayA dAkhavIne enuM zIluM mo dUdhathI bharI devAra mahApuruSe sarpane karuNAmaya svare kahyuM : "bujha-bUjha bodha pAma. pUrva janmamAM tuM caDhezika nAmano sAdhu hato. krodhamAM akALa mRtyu pAmI tuM sarpa banyo. tuM Aja sudhI bahu saLagyo, have zAMta thA. tAro krodha ja tane saLagAve che. te tArA phodhAgnithI jagatane ja nahi, tArA aMtarane paNa ujajaDa karyuM che. have zAMtinA vArithI tene haryuMbharyuM banAva." - sarpanI AMkhono agni bhagavAnane na saLagAvI zakyo; jyAre emanI karuNAmayI vANIe to sarpanA aMtarane ThArI dIdhuM, ane sarpa bhagavAna mahAvIranAM caraNomAM namI paDyo. , tyArathI ja nAga rAphaDAmAM raheto... te AhAra mATe paNa bahAra na nIkaLato. e vAta jANIne govALiyAo rAphaDAmAM dUdha -dhI raDavA lAgyA, temaNe nAgapUjA AdarI. - sApanuM halanacalana baMdha thayuM eTale rAphaDAmAM kIDIo jAmI, e kIDIo caDezikanA zarIrane pholI khAvA lAgI. pote karelA DakhonuM prAyazcitta A rIte ja bhogavI zakAze, e bhAvanAne lIdhe, e potAnI sAdhanAmAM lIna rahyo. enA manamAM eka ja vAta hatI. kIDIonA DiMkhathI mane duHkha thAya che paNa mArA DaMkhathI keTalAnA prANa gayA? saine pahoMcADelI vedanAmAMthI jAgelI saMvedanAmAM eNe potAne maitrIthI ujajavaLa karyo. A maitrIpUrNa karuNAbhAvamAM sarpanuM rUpAntara devamAM thayuM. prema narane nArAyaNa banAve che. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya 108 bhagavAna mahAvIranI sAdhanA zikhara para zikharo sara karatI . hatI. e sAdhanAnI prazaMsA devarAje potAnI sabhAmAM karI. eTale saMgama nAmanA devane mahAvIranI parIkSA karavAnuM mana thayuM. enA manamAM eka vAtanI gAMTha hatI ke mAnavI eTale nirbaLatA. duHkha AvatAM e game tene mAnavA ke game te karavA taiyAra ja hoya. saMgame pahelAM to , khUba pratikULa upasarga karyA. aneka kaSTo ApyAM. emAM niSphaLa thatA evAM pralobhanabharyA aneka anukULa AkarSaNo sajaryA paNa e badhAmAM e niSphaLa jatAM e pote ja thAkyo.. cha mahinA sudhI aneka prakAranI pIDAo ApI toya bhagavAna mahAvIra aDaga rahyA. mahAvIrane svastha joine eno garva ogaLI gayo ane e prabhunA caraNamAM namI paDyo bhagavAna mahAvIranI AMkha vedanAthI bhInI thaI. AMsu sarI paDyAM. e AMsu emanA du:khanAM hatAM? nA, emanI vedanA to e hatI ke emanA samAgamamAM AvavA chatAM saMgame cha-cha mahinA sudhI malina vicAra karyA AvA pApa karavAthI ene devagatimAMthI nIce gatimAM javuM paDaze, e khyAlathI bhagavAna mahAvIranA hRdayamAM karuNA upajI. vizvamaitrI eTale zatru pratye paNa karuNA. A rIte sAdhanA dvArA karUNAno chaMTakAva karatA bhagavAna mahAvIre sADAbAra varSa sudhI aneka prakAranA upasargo sahana karyA ane Akhare sAdhanA ane ArAdhanAthI sADAbAra varSane aMte emanAM karmo nAza pAmyAM ane teo kevaLajJAna pAmyA. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 vicAra An A sAdhanAno prakAza duniyAne khUNekhUNe prasaryo. e kiraNa huM jyAM bhaNato hato, evA dUranA pradezamAM ke jyAMnI bhASA kannaDa che, emAM paNa prasaryo che. ' huM bhagavAna mahAvIra prati kevI rIte AkarSita thayo, e mArA jIvananI eka nAnI kahANI che. huM je prAMtamAM moTo thayo, tyAMnI bhASA gujarAtI nathI paNa kannaDa che; ane AjathI batrIsa varSa pahelAM huM jaina dharmathI paricita paNa nahoto. tyAM eka divasa kannaDa bhASAmAM bhagavAna mahAvarInA upadezano eka suMdara anuvAda vAMcyo. e vAkya hatuM : "je rIte AMbAnuM jhADa goTalImAM chupAyeluM che e rIte he mAnava ! tArA dehamAM paramAtmA-bhagavAna chupAyelo che, ene tuM zodhI le , " basa, A eka nAnuM vAkya mane sparzI gayuM. je rIte AMbAnI goTalImAM eka moTuM vRkSa che ane cakamakamAM Aga che, te prakAre ApaNA zarIramAM, ApaNI kAyAmAM ja paramAtmA che, Izvara che. A ja vAta bhagavAna mahAvIre potAnA jIvanamAM jIvIne pragaTa karI. nayasAranA jIvanathI prAraMbha thayelo vikAsa bhagavAna mahAvIranA jIvanamAM pUrNatAnA zikhare pahoMcyo. e mAnavamAMthI mahAmAnava banyA. bIjano caMdra pUrNa caMdra banyo. - bhagavAna mahAvIranI karuNA jIvamAtra pratye vahetI hatI. e mahAbhiniSkramaNa pAchaLa prANInI asahAyatAnuM darzana hatuM. emaNe joyuM ke duniyAnA jIvo atrANa che, nirAdhAra che. lobhI Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya - 110 ane laMpaTa puruSo, strIne gulAma tarIke rAkhatA hatA. eka eka puruSa nava strI, paMdara ane batrIsa strIo sudhI rAkhato jema Aje manuSya pazuone rAkhe che tema te rAkhato. strIonI A avadazA? koie kahyuM ke tenA strI svAtaMtrayam gati svAtaMtrane lAyaka nathI. strI svataMtratAno avAja uThAve puruSo ATalI ATalI strIone kema paraNI zake? puruSo potAnI kAmavAsanAne kAbUmAM-saMyamamAM rAkhavAne * badale strIone kAma ane narakanI khANa kahI vakhoDatA hatA. are, strInuM moM na jovAmAM dharma mAnI pavitratAno EkhAva karatA hatA. bIjI vAta : dharmanA ja nAma para pazuonA balidAna thatA hatAM, - adhvaryuM snAna karI, pavitra thaI, phUlo caDAvI devonI mUrti sAme ja yajJamAM abola pazuonI hiMsA karato. dazAzva magha karato. A joIne dilamAM karuNA upajI. trIjI vAta : jAtivAdano bheda ujaLiyAta loko zudra manuSyane tucchatA ane tiraskAranI dRSTithI jotA. tene eTalo anyAya thato ke tenI sAthe eka pazu jevo vyavahAra rAkhatA. kadAca pazune paNa sArI rIte rAkhatA haze. ene DheDha kahI, camAra kahI, zudra kahI kADhI mUkatA. te lokone acAnaka sparza thaI jato to Dhora mAra mAratA. A mAnavajAtanI bhayaMkara avahelanA hatI. manuSya jevA manuSyane zUdra kahI apamAna kare ! mAnavatA zuM marI paravArI ! prabhunA dilamAM A vastunuM duHkha hatuM, darda hatuM. (1) strInI parataMtratA (2) pazuono saMhAra (3) mAnavane radda gaNI pheMkI devA - Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 vicAra, uccAra ane AcAra aMdhazradhdhA vagere... darda ghaNA hoya paNa enuM nidAna eka ja hoya. bhagavAne tenuM mULa pakaDyuM. asamAnatAnuM mULa viSamatA hatuM. . emaNe vicAryuM ke viSamatA dUra thaze, to ja samAnatA Avaze. samAnatA Avaze to ja strI sanmAnanI bhAvanA jAMgaze, ane strI puruSathI sanmAna pAmaze. potAnAthI koi baLavAna zakitathI DarI ene rAjI rAkhavA pazuono saMhAra karavAmAM Ave che te baMdha thavuM joie. zudramAM paNa AtmA che, enuM darzana thatAM UMca-nIcanI bhAvanA dhIre dhIre lupta thaze. ane je karma saMsArI AtmAonAM samagra duHkhanuM mULa kAraNa che, te nAbUda thatAM AtmA pUrNa samAnatA pAze. je mahetAraja ane harikezIbalane loko zuddha kahetA hatA e macchIkumAra ane mahetara kuLamAM janmelA hatA. bhagavAne temane paNa dIkSA ApIne potAnA sAdhu banAvyA ane samAnatA ApI. . Aje ApaNe harijana udhdhAranI vAta karIe chIe, samAnatAnAM bhASaNa karIe chIe, paNa jIvanamAM ane vyavahAramAM kevI bhayaMkara viSamatA che? A man of words, and not of deeds is like a garden full of weeds bhagavAna mahAvIra mAtra zabdo bolI besI rahe evA na hotA. bhagavAna mahAvIre vicAryuM ke huM pUrNatA lAvavA mATe, samAnatA lAvavA mATe, viSamatA dUra karavA mATe, pahelAM huM mArA jIvanamAM pUrNa samAnatA lAvuM. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM saMdarya ( 112 te pahelA potAnA para prayoga karyo, pachI upadeza devAno prAraMbha karyo. pahelAM to emaNe asamAnatAnuM mULa evo vaibhava choDyo. potAnA priyajananAM AMsuthI paNa na thaMbhyA, mahAbhiniSkramaNa karyuM. manuSyanA jIvanamAM samAnatAnuM saMgIta Ave che vicAra, uccAra ane AcAranA saMvAdathI. A traNenA saMvAdamAM ja saMgIta che. A saMgIta jenAmAM guMje che e PERFECT MAN .pUrNa manuSya che. bhagavAna eTale pUrNa manuSya. * * * - jema vaijJAnika prayogazALAmAM jaI prayoga kare che tema mahAvIre sADAbAra varSa jIvananI prayogazALAmAM, A traNene sudhAravA ane ahiMsaka banAvavA prayoga karyA. vicAra dhyAnathI ahiMsaka bane, uccAra manathI ahiMsaka bane ane AcAra tapazcaryAthI ahiMsaka bane. vicAra, uccAra ane AcAra : A traNene ahiMsaka banAvavA mATe emane dhyAna, mana ane tapazcaryAnAM sAdhana jaDyAM. emaNe dhIre dhIre dhyAna dharatAM vicAromAM je ahe che, tene dhyAnathI nAha karI sohano anubhava karyo. paNa te karatAM pahelAM prabhue ahamane ogALavAno prayatna karyo. kavivara ravIndranAthe eka nAno prasaMga lakhyo che : "pUnamanI rAta hatI, huM oraDAmAM beTho hato ane kAMika lakhI rahyo hato. lakhatA lakhatA AMkhane ArAma ApavA meM battI baMdha karI. jevI battI karI tyAM ja mArA Azcarya vacce AkAzamAMthI pUrNimAnI cAMdanIe bArImAMthI Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 vicAra, uccAra ane AcAra ekadama aMdara pravezI mArA oraDAne prakAzathI bharI dIdho. kevo madhura, kevo zItaLa, kevo suMdara e prakAzA" prakAzane joi kavihRdaya dravI jAya che, emanuM dila bharAi Ave che. e vicAre che ke huM cha vAgyAthI beTho chuM, atyAre sADAnava thayA che, paNa sADAtraNa kalAka sudhI meM cAMdanIne kema na joI? emane samajAyuM ke A nAnI batI pUrNa caMdramAne prakAza je enA khaMDamAM AvI rahyo hato teno avarodha karatI hatI. nAnI battI baMdha karI to pUrNimAnI jayotsA AvatI dekhAI. A vicArathI e aMdara UtarI gayA, dhyAnamAM utarI gayA. emaNe vicAryuM ke paramAtmAnI jyotsA paNa AvI rahI che, paNa mArA ahano nAno dIvo paramAtmAnI yonA joI zakato nathI tyAre sohamane prakAza Avato dekhAya che, ane dilane, manane ane prANane bharI de che. . mahAvIra potAnA ahane dUra karavA dhyAnane pakaDyuM. dhyAnanA payogathI vicArane ahiMsaka banAvyo. - bIjI vAta vAyA. ApaNA uccAramAM eka prakAranI dvidhA bharelI che. ApaNe sabhA samakSa kAMI bolIe, ane ekAMtamAM kaI bIjuM ja bolIe. loko samakSa prazaMsA karIe ane lokothI dUra thatAM ekabIjAne kApavAnuM, ekabIjAnuM bagADavAnuM, ekabIjAnuM bUruM bolavAnuM zarU karIe chIe. ApaNI vANImAM madhuratA-mIThAza 'AvavI joIe tene badale vANI kAtila ane karkaza banI gai che. te kAtila ane karkaza bolI pahelAM ApaNane ja nukasAna kare che. pahelAM Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sAndarya to ApaNe mitabhASI banavAnuM che. bhagavAne ene mATe mAna batAvyuM. maiAnathI uccAranuM saMzodhana karI, zudhdha karI, syAdvAdI ahiMsaka vANI banAvavI. 114 have Ave che AcAra, jIvanamAM jyAM sudhI tyAga-tapazcaryA nahi Ave tyAM sudhI jIvana vilAsI rahe che ane vilAsI jIvana koi prakAranA kAmamAM AvatuM nathI. loko kahe che ke mahAvIra moTA tapasvI hatA. temaNe mAtra tapazcaryAnI ja vAta karI che. huM kahuM chuM ke mahAvIre tapazcaryAno virodha karyo che. emaNe kahyuM ke je ajJAnathI tapazcaryA kare che te mAnavane nIce lai jAya che. ajJAnatapa e kaSTa che. nirjarAnuM kAraNa nathI. emaNe hyu ke tamAro AcAra zudhdha ane suMdara banAvavA mATe tapa karo, paNa tapa daMbha na thai jAya ane atizaya thaine tamane parezAna na kare e viyAstA ro. vicAra, uccAra, ane AcAra e traNa sAdhanone ahiMsAnu rUpa ApavA mATe emaNe dhyAna, mAna ane tapazcaryAnA sAdhanothI potAnA jIvanane ahiMsAmaya banAvI lIdhuM. A sAdhanAne aMte emane je prApta thayuM enuM nAma kevaLa jJAna che. kevaLajJAna eTale PERFECT KNOWLEDGE saMpUrNajJAna e kevaLajJAnanA prakAzamAM emaNe je meLavyuM e ja emaNe duniyAne ApyuM. prabhue mAnavaAtmA mATe, prANImAtra mATe ane vizva mATe traNa vAta batAvI. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115 vivAra, uccAra ane AcAra prANI traNa vastuno icchuka che : sukha, maMtrI ane AjhAdI. A traNa vAtane bhagavAne suMdara vaLAMka Apyo. emaNe kahyuM ke mANasane sukha ja nahi, paNa zAMtivA kula joie che. A sukha IndriyonA sukhamAM nahi maLe. indriyonA sukhathI aMte thAkI javAya che. zAMtidA sukha saMtoSathI maLe che. A mATe emaNe pahelI vAta aparigrahanI batAvI. saMgraha karavAnI jhaMkhanA mANasane azAMtinI khINa tarapha laI jAya che. je saMcaya kare che, jemanI pAse ghaNuM dhana che, emane rAtre sUvA mATe davA levI paDe che. tame to davA vagara sUI jAo cho to sukhI koNa? bhagavAne batAvyuM ke zAMti ApanAruM sukha e ja sAcuM sukha ane e sukha saMtoSathI ja maLe. bIjI vAta batAvI mitranI. tame mitra zodho paNa ghaNI vAra mitro jo tamAro nAza kare che. kalabamAM laI jaI rAtre moDe sudhI jagADI, tamane vyasanane raste caDAvI tamAro vinAza tamArA ja mitra kare che. eTale bhagavAne kahyuM ke mitra e che je tamArA jIvanamAM AnaMda lAve. tamArA prANane AnaMdathI bharI de. naisargika AnaMdathI tamArA dilamAM mAnasika svasthatAnuM sukha utpanna kare, to mitra koNa?pappA zatru vaM mitra 2 bhagavAne kahyuM, tuM tAro mitra che ane tuM ja tAro zatru paNa che. tArA AtmAne ja tuM tAro mitra banAva. je AtmAne mitra gaNato nathI, jenAmAM apekSA ke avalokana zakita nathI, aMdara UtarI Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya 116 je potAne zodhato nathI, svayaM potAnI jAta sAthe saMbaMdha icchato nathI, potAnI sAthe besI thoDI kSaNo paNa pote vAta karato nathI e bahAranA mitrone zuM ' , ApI zakvAno che? bhagavAne kahyuM ke tame bIjAne zuM kAma mitra banAvo cho? tame pote ja tamArA mitra bano. tamAro mitra tamAro AtmA che. je sAco AnaMda ApanAro mitra che. trIjI vAta bhagavAne batAvI ke loko AjhAdI icche che. paNa AjhAdIno hetu zo che te bhUlI jAya che. AjhAdI maLavA chatAM dilamAM ane mukha para barabAdI dekhAya to ene samajavA mATe AjhAdInA rahasyane samajavAnI jarUra che. ApaNI AjhAdImAM Aje zuM sukha che te juo. jIvanamAM anIti che. rastA para juo to pazuono saMhAra thaI rahyo che. mArgamAM mAchalIo vecAI rahI che. pazuo para kUratAM AcarAya che ane nirbaLonuM zoSaNa thAya che. ApaNI mAnavatA ja jANe marI gaI hoya evI pratIti thAya che. ApaNA khAvAmAM, ApaNA vastromAM, ApaNA sAbumAM, cAre bAju hiMsAnuM pradarzana thaI rahyuM che. ApaNI AjhAdI zuM lAvI? hiMsA ja lAvI ke bIjuM kAMI? mitro vicAra karavA jevI A vAta che. huM jANuM chuM ke A vAta darda utpanna kare che. kriyAkAMDanI mUrchAnAmAM ApaNe satyane bhUlavA icchIe chIe, paNa bhUlavAthI te vAta dUra nahi jAya, sAme Avaze. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAra, uccAra ane AyAra bihArano dukALa, gujarAtano dukALa ane cAre bAju kudaratano prakopa mAnavanI mAnavatAnA abhAvanuM pradarzana nathI? 117 traNa divasa pahelA bihAranA mukhya pradhAna zrI mahAmAyA prasAda bihAramAM ApaNe je rAhata kendro zarU karyAM, te mATe potAnI prajA ane sarakAra taraphathI dhanyavAda pAThavavA AvyA hatA. tyAre meM temane kahyuM hatu ke bihArano duSkALa mAtra anna ApavAthI, vastra ApavAthI dUra thavAno nathI. e to ame ApIzu. ame nahi ApIe to amArI mAnavatA marI paravArelI gaNAze. paNa prajA UThaze, jAgaze, UbhI thaze to ja teno udhdhAra thavAno che. have tame prajAne jagADavAnu kAma karo. prajAmAM jAgRti Ave evI racanAtmaka pravRtti karavA-karAvavAmAM madada karo. ApelA vacanone satya puravAra karo to ja A bihAranI prajA prabhu mahAvIranA samayamAM jeTalI samRdhdha hatI, eTalI nahi paNa keTaleka aMze to . jarUra beThI thaze. A vAta sAMbhaLI emaNe kahyuM ke, bhagavAna amane sadabudhdhi Ape. meM kahyuM ke bhagavAne to karma pramANe ApI che. bhaMDAro to bharelA ja che paNa Aja sudhI ene daravAje tALu hatuM, have ApaNe tALuM kholI e daravAjA ughADavAnA che. bhagavAna mahAvIre kahyuM ke ApaNane je samRdhdha banAve, ApaNane je uThAve ane ApaNAmAM chupAyelI ApaNI divyatAne bahAra lAve evI AjhAdI lAvo. sukha icchazo to sukha maLaze paNa zAMti Ape evuM sukha iccho. mitra joize to mitra maLaze paNa AnaMda Ape evA AtmAne ja mitra Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanonuM sandarya - 118 banAvo. ane AjhAdI joie to te maLaze paNa, ApaNane AdhyAtmika rIte samRdhdha banAve evI AjhAdI meLavo. Aje bhagavAna mahAvIranA janmakalyANakano divasa hovAthI ApaNA hRdayamAM khUbakhUba bhAva ane ullAsa che. sai maLyA, paNa maLIne chUTA paDI A prasaMgane bhUlI jaIe to ApaNane sAco lAbha zo maLe? Aje ApaNe A pAvana prasaMganuM ciMtana karIe. A ciMtanamAMthI saMkalpazakti pragaTAvIe jethI ApaNA jIvanamAM vardhamAnano janma thAya. prabhu mahAvIranuM jIvana ane emanI sAdhanA sAgara samI vizALa che. e vize zuM kahI zakAya? enI to upAsanA ja hoya. ApaNe to bhAvapUrvaka namana karI eTalI ja prArthanA karIe ke pANI, prakAza ane pavana jevAM prabhue prabodhelAM dhyAna, mana ane tapa pANImAtranA AdhyAtmika svAthya mATe ho ane sarva jIvo ene pUrNa lAbha pAme. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suprasiddha ciMtana ne kuzaLa vyAkhyAnakAra 'citrabhAnunA apUrva graMtho ) (1) saurabha 30/jIvananA bAgamAM navIna vicAraNAnI bahAra lAve tevAM suMdara padyanA namUnA jevAM, rasabharapUra gAmaukitakono saMgraha, eka " eka maukitakamAM jIvananA bAgamAM navI saurabha pragaTe tevuM sArarUpa lakhANa che. A pustaka gujarAtI ciMtana- sAhityamAM navIna saurabha prasAre che. bheTa-InAma mATe paNa suyogya che. (2) jIvana-mAMgalya [ , 15/emanA vicAro samAjane yogya dora ane dizA Ape che. A saMgraha ucca jIvananI khevanA rAkhanArA sahu koIne preraka banI raheze. (3) dharmajIvananA ajavALA ' 40/dharmaratna prakaraNa vizenA pravacano che. sarvadharmI janane enA AdarzanI siddhi prati laI jAo e ja sAdhanA che. bhakitabharI, sneha bharI dharmaratnanI prApti mATe (4) biMdumAM sindha pa/sAdI AMkhe sAmAnya lAgatI ghaTanAmAM paNa jIvanakrAMtinAM bIja rahelAM che parI jelame evA mahAna puruSonA | 1 thaI che. (5) trIsa divasa | |rojabarojana yaka vArtA saraLa zailIthI dharma (6) pratibiMba