________________
- ૧૦૧
વિચાર, ઉચ્ચાર અને આચાર
વર્ધમાન એ જન્મજન્મની સાધનાનું પરિણામ છે. સર્વ જીવોને મૈત્રી, કરુણા અને અહિંસાથી સુવાસિત કરી દેવાની ભાવનાનું ફળ છે. એ માતાના ગર્ભમાં પણ વિચારવા લાગ્યા કે મારા હલનચલનથી માતાને વેદના થતી હશે, તેથી તેમણે અંગોને સંકોચી હલનચલનની કિયા બંધ કરી, પણ આથી તો માતા ત્રિશલાને ચિંતા થઈ કે મારા ઉદરમાં રહેલો ગર્ભ ગળી ગયો કે શું? આ વિચારથી માતાએ વિષાદભર્યા સ્વરે વિલાપ આદર્યો. 1. માતાને અજોડ પ્રેમ જોઈ તેમણે પોતાના પગનો અંગૂઠો હલાવી પોતાના અસ્તિત્વને સકેત ત્યારે માતાજી આનંદમાં આવી ગયાં. માતાની મમતાને જોઈ અને એ મહાપુરુષે ગર્ભમાં જ સંકલ્પ કર્યો; ભલે આ મારો છેલ્લો જન્મ પાણીમૈત્રી, અનેકાન્ત અને અહિંસાની પૂર્ણ સાધના માટે છે, પણ જ્યાં સુધી માતા-પિતા જીવંત છે, ત્યાં સુધી તેમની સેવા અને શાતા વેદનીય કર્મજન્ય લગ્નની જવાબદારી પાર પાડ્યા વિના દીક્ષા નહિ લઉ.
- પ્રભુનો આ પ્રસંગ માતાપિતા પ્રત્યેના ભક્તિભાવ અને વિનય સૂચવે છે.
'. આ આત્માના આગમન સાથે જ રાજ્યમાં ધનધાન્ય, પ્રેમ, મૈત્રી સુખશાંતિની વૃધ્ધિ થવા લાગી. ઘરમાં, પતિ, લક્ષ્મીની વૃધ્ધિથી માતાપિતાએ વર્ધમાન' નામ આપી નામની સાર્થકતા કરી બતાવી.
છે. બાળક વર્ધમાનના જન્મની ખુશાલીમાં રાજાએ કેદીઓને મુક્ત કર્યા, પજાજનોને પ્રીતિભોજન આપ્યાં, પ્રજાને લોકોને ઋણમુકત કર્યા.