________________
૧૦૩.
- વિચાર, ઉચ્ચાર અને આચાર
ભગવાન મહાવીર અઠ્ઠાવીસ વર્ષના થયા ત્યારે માતાપિતા બને દેવલોક સિધાવી ગયાં. હવે પોતાની અંતરપ્રેરણા પ્રમાણે સાધના માર્ગે જવા માટે તેઓ મુકત હતા.
- શ્રી વર્ધમાને ત્યાગના માર્ગે જવાની તૈયારી કરી મોટા ભાઈ નંદિવર્ધનની આજ્ઞા માગતા તેમણે કહ્યું : “ભાઈ, મને મારે માર્ગે જવાની રજા આપો. દૂર-દૂરથી અગમનો સાદ મને બોલાવી રહ્યો છે. મારું રાજ્ય
જ્યાં મૃત્યુ થાય એવી ધરતી પર નહિ, પણ અમૃતની આત્મભોમમાં છે. પંથ બોલાવી રહ્યો છે. જન્મ, જરા અને મૃત્યુથી રિબાતા પ્રાણીઓની ચીસો મને સંભળાય છે. મને જવા દો, મુક્તિને માર્ગે જવા દો”. .
નંદિવર્ધને વેદનાભર્યા કઠે કહ્યું : “પિતા અને માતા જાય અને નાનો ભાઈ પણ જાય ત્યારે મારા હૃદયને શું થાય તેની કલ્પના તો કરે, વર્ધમાન ! દૂરનો સાદ સાંભળનારો ભાઈ, મારે દર્દભર્યો સાદ નહિ સાંભળે? સૈની ઉપર દયા કરનાર પોતાના મોટા ભાઈ પર દયા નહિ કરે? મારે ખાતર બે વર્ષ અહીં તમારા આ બંધુ સાથે રહો."
•
મહાવીરનો આત્મા નેહથી નીતરતો હતો. તેઓ મોટા ભાઈના નેહને અવગણી ન શક્યા અને બે વર્ષ સંસારમાં રહ્યા પણ અલિપ્ત પંકજની જેમ. ત્રીસમે વર્ષે મહાભિનિષ્ક્રમણ કરી સંયમ લઈ તેઓ આત્મ સંશોધનની સાધનામાં લાગી ગયા.
- સાડાબાર વર્ષ સુધી અપ્રમત્ત રહી મૈન, સંયમ, તપ અને તે ધ્યાનમાં તેઓ સ્થિર થઈ રહ્યા હતા. આ સાધનાકાળ ઘણો કપરો હતો.
