________________
સાધનોનું સન્દર્ય
ઉપદ્રવી. માતાપિતાએ ત્રાસી જઈને તેને કાઢી મૂકયો. જબરો તાકાતવાળો, ઊંચો, મજબૂત એવો દઢપહારી જંગલમાં ચાલ્યો જાય, છે. ત્યાં ચોરોના સરદાર એવા એક પલ્લીપતિએ એને જોયો. એને પૂછયું : “તું કયાં જાય છે? તારે શું જોઇએ છે.” દઢપહારીએ કહ્યું:
મારે કોઈ મુકામ નકકી નથી, માત્ર આધાર શોધું છું. આધાર મળશે ત્યાં રહી જઈશ.' પલ્લીપતિએ એના દેહનો બાંધો, શરીરની મજબૂતી અને ખમીર જોઈ એને પોતાની સાથે રાખી લીધો. એને તો એના ધંધામાં એવા જ ક્રૂર અને મજબૂત માણસની જરૂર હતી. લૂંટફાટ–ચોરી-મારામારી એ જ જેનો ધંધો. એને તો આવો માણસ ખૂબ ખપમાં આવે. જેને જેવો જોઈતો હતો તેવો મળી ગયો. સૈને પોતાને અનકૂળ મળી જાય છે. અફીણીને ચોરા પર અફીણીઓ મળી રહે, ભકતો પોતાના જેવાને મંદિરમાં શોધી લે, જ્ઞાનીઓ જ્ઞાનદરબાર અને દાડિયા પીઠામાં પોતાના સંગાથી શોધી લે. સૈ એકબીજાને અનુકૂળ વાતો કરે. અનુકૂળતા ઊભી થઈ જાય. ન થાય તો વાતો દલીલો કરી, અનુકૂળતા ઊભી કરે.
એક ભાઈ મને મળવા આવેલા એમના મોઢામાંથી બીડીની ઉગ્ર વાસ આવતી હતી. મેં કહ્યું : “ભાઈ, તમે નીચે જઈને મોઢું સાફ કરી આવો.' તો કહે છે: “મેં સિગારેટ પીધી છે. એ કાંઈ ખરાબ વાસ નથી. એના ધુમાડાથી તો જંતુનો નાશ થાય છે!" વ્યસનીની આવી નિર્માલ્ય દલીલો હોય છે.
યોગ એટલે મન-વચન-કાયા અને વૃત્તિઓનું ચેતા સાથે * જોડાણ. પતન કે ઉત્થાનનો આધાર એ જોડાણ ક્યાં થાય છે તેના
