Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ matarA zrI mRgAvatazrIjI) zrI vallabhasUri smAraka nidhi, muMbai
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ matarA zrI mRgAvatazrIjI ) zrI vallabhasUri smAraka nidhi, muMbai
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI saMpAdaka ramaNalAla cI. zAha sahasaMpAdaka zaileza eca. koThArI gulAba deDhiyA prakAzaka zrI vallabhasUri smAraka nidhi muMbai mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI MAHATTARA SHREE MRIGAVATISHREEGEE COMMEMORATION VOLUME Editor- RAMANLAL C. SHAH Co-Editor-SHAILESH K. KOTHARI : GULAB DEDHIA First Edition: Published-January 1989 prakAzaka zrI vallabhasUri smAraka nidhi muMbaI prathama AvRtti - jAnyuArI 1989 kiMmata - rUpiyA pacAsa mudraka: komyuTrAphIka lAla rAMbhiyA gAlA naM. 10, bIje mALe, rAjA inDasTrIyala esTeTa, muluMDa (ve), muMbaI 400 080. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahattarA zrI mRgAvatIjInI stuti 0 pro. zrI jayakAnta (paM. azvinIkumArajI dAsanA ziSya) yA devI samalaJcakAra januSA saurASTradezaM zubham bAlyeDavAptavatI svamAtRvadana bhojAnmataM nirmalam pAkhaNDAditamovikAraharaNe yasyA vaco dIdhitiH / kalyANaM cakame nRNAM karuNayA sA bhAratI modatAm kAruNyAmRtapUrapUritalasad gAmbhIrya zobhAvatI siddhAntAnuguNAnukAri vasanaM dhautaM sadA vibhatI lokoddhAracikIrSayeyamasakRjjainaM mataM tanvatI anantasaujanyamavAkirantI sAdhvIratnamRgAvatI vijayatAM jJAnatviSA bhAsvatI lokasya daurjanyamapA karoti svatejasA nizchalacetaseyaM mRgAvatI maGgalamAtanoti dhyAnena saMnyastavibhedabuddhiH saMkalpadAsI kRtakAryasiddhiH tapodhanA zAstravicAra dakSA ... svakArya saMsAdhana vipramAdAM mRgAvatI trijagataH pratiSThA piMkopamUsphItaravAM vizuddhAm - mRgAmastasamastadoSAM vandAmahe nityamagAdhasattvAm saMsthApya yA saMskRtirakSaNArtha saMsthAH bahutra svavacaH vivaprabhAvaiH bhavyAkRti snigdha vinamrabhAvA mandasmitairapratima prabhAvaiH mahattarA jainavicAra zIlA sandehapuJjaJca nivArayantI svakaNThanisyanditapUtanadyAM manomalaM nurvimalIkaroti ajJAnapujaM viphalIkaroti hRdisthakAmAn saphalIkaroti dezasya dainyaJca vibhAvayantI vinaSTa saMkIrNa manovikArA mahAvrataM paJcakamAdadhAti gRhItadharmArjana suprakAza pravAhitajJAnamayAmbudhArA vibhAtu sAdhvIgatadivyatArA sadaiva dIneSvanukampamAnA vidvatsamArAdhanamIhamAnA anAthavidyArthiSu ceSTamAnA mRgAvatI zrIjagati pradhAnA mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahattarA zrI mRgAvatIjInI stuti - paMDita becaradAsa dozI (zloka-anuSTupa) dharmadhvajadharA prAjJA upadeSTrI prajAhitam / / AgatA gurjare pUrvaM, gurusAdhvI-samanvitA / / 1 / / zAstrAbhyAse susaMlInA, jJAnadhyAna parAyaNA / kurvANA satkathAM nityaM, loka dharma prabodhikA / / 2 / / sAdhvI mRgAvatI zAntA, mahattareti vizrutA ! yA viharantI paJjAbe, vijayate satIvarA // 3 // mRgAvatIyamAnA vai, gupti samiti sNyutaa| dezakAlau vijAnantI, sarva saMkleza vrjitaa| . sadA vijayate namrA, paJcayAma prapAlikA / / 4 / / dharmAbharaNaM dAntA, mohajAla vidArikA ||5|| vallabhaM guruM sadbhaktyA, smArikA pApa vArikA / tapasvinI saMyaminI, rASTra kalyANa vaanychikaa| guNAnAM grahaNe praSThA, suvratA bodha dAyinI // 6 // bAlikAnAM mahilAnAM, sarvAsAM dharmaprApikA / / 7 / / punAtu gurjaraM dezaM, zRNotu prema-prArthanAm / prApnotu mahAkIrti, ArogyaM dIrghajIvanam gurjare ca yathAkAlaM, AyAtu zrImRgAvatI / / 8 // .. janaM bodhayatu vizvaM, vIra-ziSyAmRgAvatI / / 9 / / atra vaH smarati nityaM, ajavAlI suzrAvikA / lalitA'pi naH tanayA, satataM japatitarAm / / 10|| vijJaptiM naH hRdi kRtvA, anukUlaM vo karotu bhoH! / becaradAsa ityevaM, vijJApayati bhAvataH / / 11 / / amerikAsthitA pautrI, kalyANI tu nirantaram / patre patre bhavatIM vai, namati stauti bhaktittaH / / 12 / / ityevaM mayA sadbhaktyA, stutA sAdhvI mRgaavtii| ciraM jIvatu jayatu ca, yAvad bhUtale bhAskaraH / / 13 / / sAdhvIM sujyeSThAM dharmiSThAM, suvratAM kila suvratAm / suyazAM suprajJAM sAdhvIM, vayaM vandAvahe mudA / / 14 / / mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vallabhasUri smAraka nidhi smAraka nidhi samiti zrI je. Ara. zAha DaoN. ramaNalAla cI. zAha zrI kAntilAla DI. korA zrI naTavaralAla esa. zAha zrI zaileza eca. koThArI zrI kumArapALa vI. zAha zrI kAntilAla haragoviMdadAsa zrI dAmajI ke. cheDA zrI umedamala hajArImala jaina - mAnada maMtrI zrI jayaMtIlAla mayAbhAi zAha - mAnada maMtrI zrI pratApabhAI ke. zAha zrI nagInadAsa je. vAvaDIkara maraNaseja para houM ke phAMsIe paNa, cahuM nita parama dazya unnata gatinuM satata che mane zaila' eka ja tamannA, hRdayamAM raTaNa hoya mRgAvatInuM. -] zaileza koThArI-zaila pAlanapurI)P) mahattarA thI mRgAvatIzrIjI
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vallabhasUri smAraka nidhinAM prakAzano 1.Lord Mahavir 2.Jainism 3. baMgAla kA Adi dharma 4.anubhava-jharaNAM 5.Jainism and Ahimsa 6.jaina sAhitya 7.Doctrine of Jainism C.Lord Mahavir and His Teachings 8. vizvaM dharma pariSada aura jaina dharma 10.Selected Speeches of Sri Virchand Raghavji Gandhi 11.Jainism (by Herbert Warren) 12.Lord Mahavir and Jainism 13.samayadarzI AcArya 14.mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI CB
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpAdakIya mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI' nAmano A graMtha pragaTa karatAM ame AnaMda anubhavIe chIe. parama pUjaya mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI vize vizeSAMko prasidhdha thayA che, paraMtu temanI pratIbhAnAM vividha pAsAMo upara prakAza pAtharanAra A prakArano smRtigraMtha A pahelo ja che. pUjaya zrI mRgAvatIzrIjIno AtmA eka bhavya, pavitra, mahAna AtmA hato. sATha varSanA AyuSyakALamAM emaNe je sAmAjika ane AdhyAtmika siddhio prApta karI lIdhI hatI te eka sAdhvIjI mATe advitIya prakAranI hatI. UMDo zAstrAbhyAsa, vyavahAranipuNatA, pavitra ane prabhAvaka vyaktatva ane AcAranI paripUrNa zuddhatA e badhAne kAraNe je koI vyakti emanA saMparkamAM Ave te temanAthI prabhAvita thayA vinA rahe nahi. teo gujarAtanAM hatAM ane jIvananI uttarAvasthAmAM paMjAbIonAM thaIne rahyA, balka teo jayAM jayAM jatAM tyAM tyAM te te pradezanA lokone teo potAnA che evo AtmIya bhAva anubhavavA maLato. bALaka hoya ke vRddha, strI hoya ke purUSa suzikSita hoya ke azikSita zrImaMta hoya ke nirdhana, jaina hoya ke jainetara emanI pAse evI karUNAbharI samadraSTi hatI ke, jemAM A badhA bhedonuM vigalana thaI jatuM. teo kALadharma pAmyAM tyAre aneka lokoe potAnI mAtAtulya sAdhvIjI gumAvyAno bhAva anubhavyo e ja emanI udAtta cAritrazIlatAnI pratIti karAve che. e prasaMge keTalA badhA mahAnubhAvoe emane potAnI smaraNAMjali arpI che. AvI eka mahAna vibhUti mATe eka sarasa smRtigraMtha pragaTa thAya evI bhAvanA keTalAka vaDIlo ane mitroe vyakta karI ane te pramANe ame A graMthanuM saMpAdaka karyuM che. A graMthamAM 'vijayAnaMda', "jaina tIrthakara" "vallabhasaMdeza'nA je vizeSAMko pragaTa thayA che temAMthI sva. pUjaya mRgAvatIzrIjInA ziSyA pU. sAdhvI zrI suvratAzrIjInI preraNA anusAra zraddhAMjali saMdezAo. zraddhAMjali kAvyo vagerenI sAmagrIno upayoga karyo che tathA keTalAka lekho navesarathI paNa lakhAvyA che. moTA bhAganI lekha sAmagrI A vizeSAMkomAMthI ame lIdhI che. ane te mATe te te viSeSAMkonA saMpAdako ane prakAzakonA tathA te te lekhako, kavio vagerenA ame atyaMta RNI chIe. pUjaya magAvatIzrIjI vizenA moTA bhAganA lekho hindI bhASAmAM lakhAyelA che. vaLI temAM keTalIka vAtonI punarukti thAya e svAbhAvika che. A badhA lekhono gujarAtI anuvAda karatI vakhate yathAzakti punarukti mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ TALavAno ame prayAsa karyo che ane ethI keTalAka lekho saMkSepamAM ApyA che ke jethI pustakanA vAMcanano rasa badhA jaLavAI rahe. keTalIka lekhasAmagrI ane sIdhI gujarAtI bhASAmAMthI paNa lIdhI che. A tamAma lekhakonA ame atyaMta RNI chIe. ame pUjaya zrI suvratAzrIjInI anumati anusAra e badhA lekho lIdhA che ane lekhono krama paNa ghaNokharo temanI saMmatithI ja goThavyo che. ame taiyAra karelI A badhI sAmagrI joI javA mATe pU. zrI suvratAzrIjI, pU. zrI suyazAzrIjI ane pU. zrI suprajJAzrIjI e traNe sAdhvIjI mahArAjano tathA zrI rAjakumAra jaina ane anya mahAnubhAvono ame hRdayapUrvaka AbhAra mAnIe chIe. judA judA vizeSAMkomAM pragaTa thayelA bIjA je keTalAka lekho, svIkRta maryAdAne kAraNe ame laI zakayA nathI evA te lekhakonI ame kSamA prArthIe chIe. A saMpAdanamAM lekho uparAMta zraddhAMjali saMdezAo ane zraddhAMjali kAvyo paNa levAmAM AvyAM che. emAM paNa saMjogo anusAra ane svIkArelI maryAdA anusAra keTalIka sAmagrIno ame A graMthamAM upayoga karI zakayA nathI te mATe paNa ame kSamA prArthIe chIe. pUjaya zrI mRgAvatIjIe aneka vyaktione preraka ane bodhaka patro lakhelA che. evA thoDA namUnArUpa patro ame A graMthamAM ApyA che. je patro ApyA che ethI paNa vizeSa sArA patro bIjA keTalAkanI pAse hovAno saMbhava che, paraMtu amArI samaya maryAdA anusAra tenI paNa pUratI , bhALa ame kADhI zakayA nathI te mATe vasavaso rahe che. amane ema lAge che ke, bhaviSyamAM pUjaya mRgAvatIzrIjIe lakhelA patronI, emane vize lakhAyelAM zraddhAMjali kAvyonI tathA emanA upara AvelA anya mahAnubhAvonA patronI eka eka svataMtra pustikA saMpAdita karavA jevI che. ke jethI pU. mRgAvatIzrIjInA vyaktitvane vadhu sArI rIte oLakhavAmAM te te sAmagrI sahAyarUpa thaI zake. A saMpAdanamAM amane A badhI sAmagrI ekatra karI ApavA mATe tathA samagra saMpAdanamAM yathocita mArgadarzana ApavA mATe pU. zrI suvratAzrIjInAM ame atyaMta RNI chIe. A graMthanirmANanA kAryamAM zrI AtmAnaMda jaina sabhA-muMbaIno uSmAbharyo sahayoga maLyo che. e saMsthAnA ame AbhArI chIe. pUjaya zrI mRgAvatIzrIjInA keTalAka phoTAo ame A graMthamAM ApyA che. je ApyA che te uparAMta paNa bIjA vadhu ane sArA phoTAo maLavAno saMbhava paNa che. bhaviSyamAM kayAreka A graMthanI AthI paNa vadhu samRdhdha sAmagrI sAthenI AvRtti pragaTa thAya evI abhilASA ame sevIe chIe. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ A graMtha prakAzita karavAmAM tathA graMthanA saMpAdanamAM pratyakSa ke parokSa rIte mArgadarzana ane sahakAra je koI taraphathI amane maLyAM che te sarvano ame AbhAra mAnIe chIe ane pUjaya mahattarA zrI mRgAvatIzrIjInA bhavyAtmAne smaraNAMjali arpIe chIe. saMpAdako mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakIya parama pUjaya navayugapravartaka AcAryabhagavaMta zrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAje potAnA vaDA dAdAguru, mahAna prabhAvaka pUjayapAda AcAryadeva zrI vijayAnaMdasUrIzvarajI (zrI AtmArAmajI) mahArAjanA ananya sevaka ane samartha paTTadhara tarIke jaina saMghanI dharmabhAvanAne ane jaina samAjanI zaktine TakAvI rAkhavA mATe jiMdagInA aMta sudhI je avirata puruSArtha karyo hato, te vartamAna yuganA jaina saMghanA itihAsamAM sonerI akSarothI aMkti banI rahe evo che. teozrInA A upakArone jaina saMgha kyAreya visarI zake ema nathI. satyamUlaka jJAnanI tathA nirmaLa cAritranI ArAdhanA tema ja anekAMtaddaSTinI sAdhanA dvArA aMtaramAM jogelI udAra tathA guNagrAhaka dRSTine lIdhe teozrInuM jIvana vizeSa upakAraka banyuM hatuM. tethI teo kevaLa jaina saMghamAM ja nahi, paNa jainetara vargamAM paNa eka dharmaguru tarIke khUba Adara ane bhakti meLavI zakyA hatA. teoe samAjamAM jema dhArmika jJAna sAthe vyAvahArika zikSaNanA prasAra mATe mArgadarzana ApyuM hatuM tema zAstrabodha mATe paNa prayAsa karyo hato, eTaluM ja nahi, jaina saMskRtinAM vividha aMgonA adhyayana-adhyApana tathA saMzodhana-prakAzana mATe eka jaina vizvavidyAlayanI sthApanA karavAnA paNa manoratha sevyA hatA, te suvidita che. AcAryabhagavaMtanI A jhaMkhanA to ApaNe pUrNa na karI zakyA ane have e pUrNa thai zake evA saMjogo paNa bahu ja ochA dekhAya che. daramyAnamAM jaina-jainetara jijJAsu vargane jaina saMskRtinA judAjudA viSayo-dharma, tattvajJAna, sAhitya, itihAsa, kaLA vagere viSayo saMbaMdhI yatkiMcita mAhitI ApI zakAya e ddaSTie zakya teTaluM sAhitya pragaTa karavAnA uddezathI, muMbaimAM 'zrI vallabhasUri smAraka nidhi'nI vikrama saMvata 2013mAM sthApanA karavAmAM AvI hatI. atyAra sudhI nidhi taraphathI 13 pustako pragaTa thayAM che. A graMthamALAnA 14mA pustakarUpe ApaNA parama upakArI, parama pUjaya mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI mahArAja vize graMtha pragaTa karatAM amane atyaMta AnaMda thAya che. vallabha smAraka dilhImAM pratiSThAno zubha avasara AvI rahyo che tyAre e pragaTa thAya che te amAre mATe savizeSa AnaMda ane gauravanI vAta che. mahattarA zrI magAvatIzrIjI CE
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ AmArA A pustaka prakAzananA kAryamAM sahakAra ApanAra parama pUjaya AcArya zrI vijayendradimnasUrIzvarajI mahArAja sAheba, parama pUjaya AcArya zrI vijayajanakasUrIzvarajI mahArAja sAheba tathA emanA vizALa sAdhu samudAyanI tathA pa. pU. zrI jazavaMtazrIjI mahArAjasAheba, pa. pU. zrI suvratAzrIjI mahArAjasAheba Adi sAdhvI samudAyanI AtmIyatAbharI lAgaNI mATe ame haMmezAM RNI chIe ane ame te saune sAdara vaMdanA karIe chIe. sva. pU. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjIe amArA upara karelA upakAronAM smaraNo paNa tAjAM ja che. emanA bhavyAtmAne ame aMjali ApIe chIe. * A smAraka nidhinI zarUAtathI ja, enI mAraphata jaina dharmanA siddhAMtono tathA jaina saMskRtino saraLa bhASA ane zailImAM paricaya karAvI zake evAM upayogI pustako prakAzita karavAnI bhAvanA dharAvanAra nidhinA bhataparva maMtrI zrI jagajIvana zivalAla zAhanuM da:khada avasAna thatAM nidhine eka bhAvanAzIla kAryakaranI moTI khoTa paDI che. teonI sevAone ame amArI aMtaranI aMjali ApIe chIe. - AzA che ke pU. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI vizeno A graMtha anekane cirakALa sudhI preraNA Apato raheze! li. umedamala hajArImala jaina jayaMtIlAla mayAbhAI zAha maMtrIo zrI vallabhasUri smAraka nidhi muMbaI mAgasara vada 10, vi. saM. 2045 somavAra, tA. 2-1-1989 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ krama lekha 1 mahattarA zrI mRgAvatIjI-ghaTanAsabhara jIvanapatha 2 pratibhAsaMpanna sAdhvIjI 3 ajoDa zAsana prabhAvikA 4 strI zaktinuM jIvanasaundarya 5 prajJAjyoti pUjyA mahattarAzrIjI 6 mahAna sAdhvI 7 aMtima vANI ane samAdhidarzana 8 e caraNonI sevA bhavobhava maLo 9 mArI zraddhAnuM kendra 10 mRgAvatIjI - bIjI mahattarA 11 jinazAsananI ananya vibhUtI mahattarA sAdhvIzrI mRgAvatIjI 12 AdhyAtmika pagalAMnI chApa anukrama 13 sAdhvIratna pUjya zrI mRgAvatIzrIjI 14 pU. sA. mRgAvatIzrIjIne aMtaranI zraddhAMjali 15 madhurabhASI samatAbhAvI zramaNI 16 AchA paricayanAM avismaraNIya saMsmaraNo 17 sukhada saMsmaraNa 18 sadguNanidhAna zrI mRgAvatIzrIjI 19 hArdika bhAvAMjali 20 mahattarAnuM mahAprayANa 21 utkRSTa ane amara dena 22 mahAna pathapradarzaka 23 kAMgaDAnuM bhavya aitihAsika cAturmAsa 24 jIvananI aMtima paLa sudhI 25 jaina samAjanuM bahumulya ratna 26 adhyAtmamAtA zrI mRgAvatIjI 27 jAjavalyamAna vibhUtI 28 sAkSAta mAtRtva 29 karmayoginI lekhaka pU. AcAryadeva zrImad vijayaindradikSasUrIzvarajI ma. sA. gaNivarya zrI nityAnaMdavijayajI tathA munivarya zrI dharmadhuraMdharavijayajI pU. sAdhvI zrI oMkArazrIjI pU. sAdhvI zrI jazavaMtazrIjI pU. sAdhvI zrI jayaMtaprabhAzrIjI pU. sAdhvI zrI sutratAzrIjI pU. sAdhvI zrI suyazAzrIjI pU. sAdhvI zrI suprajJAzrIjI paM. dalasukha bhAi mAlavaNiyA paM. hIrAlAla duggu jAnakI kAntIlAla DAhyAbhAi korA dIpacaMda esa. gArDI zreNikabhAi kasturabhAi pratApa bhogIlAla pU. citrabhAnujI ramaNalAla cI. zAha DaoN. lakSmImala siMghavI rAjakumAra jaina vinodalAla ena. dalAla baladevarAja jaina kAMgaDA tIrtha kimiTa paM. lakSmaNabhAi hI. bhojaka pyArelAla jaina zaileza hiMmatalAla koThArI vIrendrakumAra jaina DaoN. khurAnA vidhAbahena zAha mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI pejha naM. 1 8 " ...?? mana 15 cha 27 33 41 47 49 52 57 58 * * * * 9 68
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukrama (cAlu) o : za* paMka ha 4 amApta karI 30 pU. mRgAvatIjI mArI najare 31 vizvavAtsalyamUrti mRgAvatIjI 3ra vallabhasmArakano prakAza puMja 33 kaMika prApta karIne ja javuM che 34 Adarza jaina AryA 35 yugapraNetA mRgAvatIjI 36 zrI mRgAvatIjI mahArAja 37 devIzakti mRgAvatIjI mahArAja 38 kAMgaDA tIrthodvArikA pU. mRgAvatIzrIjI ma. 39 jaina zAsananI jyotine praNAma 40 khudIno khAtamo eTale khudAI - 41 mahAna tIrthodhdhArikA - 4ra divya AtmAnA darzana 43 mahAna vibhUti 44 mahAna sAdhvI 45 samatAmayI, kSamatAmayI 46 caMdana viSa vyApata nahi 47 jyAM jyAM najara mArI phare 48 yugo sudhI yAda raheze. 49 aMtaradIpanA ajavALAmAM 50 sAdhvIsaMdhanA ziromaNi 51 eka anokhuM adbhuta vyaktitva para dharmaniSTha mAtA 53 preraNA ane AzirvAdano dhodha 54 vicAronI udAttatA 55 sAdhvI samudAyanuM ujjavaLa ratna pa6 terI tU hI jAne 57 addabhUta avasara 58 vAtsalyamUrti mahArAjI * zraddhAMjali saMdezA zrImatI nirmalA udANI-madana zAMtilAla vanamALI zeTha nirmalakumAra jaina mahendrakumAra hIrAlAla jaina satyapAla jaina nAjaracaMda jaina jJAnacaMda jaina "sanakhataravI" umedamala hajArImala jaina caMdanalAla cAMda" paM. rUpacaMda bhaNazALI zAMtilAla nAhara bhagavAna rANA ravIndrakumAra saharAvata zrImatI lADorAnI jaina zrImatI kamalArAnI jaina surezAbahena mahetA nirmaLAbahena kAMtilAla zAha ku. arUNA AnaMda dAmajI kuMvarajI cheDA nagInadAsa je. zAha-vAvaDIkara ravIndra eca. mahetA sudhAbahena zeTha abhayakumAra osavAla TI. yu. mahetA pro. tArAbahena 2. zAha zAntilAla jaina (khilaunevAlA) narendra prakAza jaina jayaMtIlAla ema. zAha 9 6 105 107 108 110 126 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukrama. (cAlu) 127 129 : 130 * pariziSTa 1 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI vize keTalIka vizeSa mAhitI pU. mahattarAjI mahArAjanI potAnI vizeSa niyamAvalI pU. sAdhvIzrI sutAzrIjI mahArAja * mahattarA sAdhvIzrI mRgAvatIjI mahArAjanAM e kAya ke je sAdhvI saMghanA itihAsamAM pahelI vAra thayAM pU. sAdhvIzrI suyazAzrIjI mahArAja mahattarAjInA svabhAvanI vizeSatAo pU. sAdhvI zrI suprajJA zrIjI mahArAja muMbaimAM pUjya mRgAvatIzrIjI mahArAjanA jAhera pravacano - pUjya mahattarAjInAM cAturmAsa 2 viduSI sAdhvI zrI zIlavatIjIno svargavAsa ane ApaNuM kartavya sva. agaracaMdajI nahATA * sva. pUjya zrI zIlavatIzrIjI sva. ratilAla dIpacaMda desAi . * guru caraNomAM samarpita sAdhvI zrI sujyeSThAzrIjI pU. sA. zrI suvratAzrIjI ma. sA. 3 mahattarA zrI mRgAvatIzrIno akSaradeha - pa. pU. zrI mRgAvatIjInAM vacanAmRto * jIvanamAM sAdAinuM mahattva pU. sAdhvIjI mRgAvatIjI * sAdhvI saMdha aMge vinaMtI pU. sAdhvIzrI mRgAvatIzrIjI 4 patro AvelA tathA lakhelA) '131. 134 * I. 136 ' 138 : 142 144 146 1 48 150 thI pa keTalAMka zraddhAMjali kAvyo. '16 3 16 8 165 nArI zakti kA pratIka zrI mRgAvatIzrI ma. kI saMstApanA * zrI mahattarA mRgAvatIjI kI yAda svargIya mahattarAjIse zraddhAMjali * smRti nayA mArga dikhalAyA kahA~ jA rahe hoH munizrI navIna candra vijayajI zrI bhaMvaralAla nAhaTA sva. pro. rAma jaina nAtara jaina mahendrakumAra masta santoSa nAjara jaina suzIlakumAra "riMda" 190 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ gharanAsabhara jIvanapatha lekha zraddhAMjali saMdezA
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahattarA zrI mRgAvatIjI |ghaTanAsabhara jIvanapatha janma: | vikrama saMvata 1982, caitra suda sAtama i.sa. 1926, 4 eprila. janma sthAna: - rAjakoTathI 16 mAila dura saradhAra gAmamAM janma nAma: bhAnumatI pitAjI: zrI DuMgarazIbhAi saMghavI (muMbaimAM kApaDano vepAra hato. vi.saM. 1984mAM avasAna pAmyA) mAtAjI: ' zrImatI zivakuMvarabahena dIkSAgAma:. pAlitANA. vi. saM. 1995 poSa suda dazama 12 varSanI umare. dIkSAgura: " zrI zIlavatIjI mahArAja (saMsArika mAtA zivakuMvarabahena) dIkSAnAma: sAdhvI zrI magAvatIjI mahArAja AzAvartinI: kalikAlakalpataru ajJAnatimirataraNI, yugavIra, jainAcArya paMjAbakesarI parama pUjaya zrI vijayavallabha sUrIzvarajI mahArAja sAheba ziSyAsamudAya: (1) pa. pU. sujayeSThAzrIjI ma. sA. dikSA : I. sa. 1946 zIpora (gujarAta) kALadharma- dilhImAM (2) pa. pUsuvratAzrIjI ma. sA. dIkSA: 13, eprila 1959, ludhiyANA (paMjAba) (3) pa. pU. suyazAzrIjI ma. sA. dIkSA: 21, phebruArI 1971, muMbai (4) pa. pU. suprajJAzrIjI ma. sA. dIkSA : 24, me 1981, ludhiyANA abhyAsa : vyAkaraNa, kAvya, koza, chaMda, alaMkAra, saMskRta ane sAhityano. abhyAsa paMDita zrI harinaMdana jhA ane paMDita zrI choTelAlajI zarmA pAse karyo. jaina Agamono abhyAsa tathA jaina, baudhdha ane vaidika ene traNa paraMparAono tulanAtmaka abhyAsa jinazAsanaratna vijayasamudrasUri gurudevanI AjJAthI amadAvAdamAM AgamaprabhAkara zrI puNyavijayajI mahArAjanA mArgadarzana heThaLa paMDita sukhalAlajI, paMDita becaradAsajI ane paMDita dalasukhabhAi mAlavaNiyAjI pAse karyo. sarvadharma pariSadamAM: jaina dharmanA pratinidhi tarIke i. sa. 1953mAM kalakattAmAM cAturmAsa daramiyAna yojAyelI sarvadharma pariSadamAM jaina dharmanI apUrva prabhAvanA karI. pAvApurInA adhivezanamAM : I. sa. 1954mAM zrI gulajArIlAla naMdAnI adhyakSatAmAM pAvApurImAM bhArata sevaka samAja taraphathI yojAyelA adhivezanamAM 80 hajAra lokonI hAjarImAM jaina dharma upara pravacana ApyuM ane jaina dharmanI abhUtapUrva prabhAvanA karI. mahattarA nI magAvatImIjI
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ mugAvatIjI mahArAjanI preraNA ane nizrAmAM jinamaMdironA nirmANa, jINoMdhdhAra ane pratiSThAnAM kAryo ludhiyANA : suMdaranagaramAM 'zrI zAMtinAtha jaina maMdiranuM bhUmikhanana : zrI rAjakumArajI jaina (pravINa nITavera, ludhiyANA)nA zubha haste. zilAnyAsa: lAlA airAtIlAla (ena. ke. rabbara kaMpanI, dilhI) nA zubha haste. maMdiranuM nirmANa kArya pUjaya mRgAvatIjI mahArAjanI preraNAthI paripUrNa thayuM. sivila lAinsa ludhiyANAnA 'zrI AdinAtha jaina maMdira' mATe Arthika yogadAna apAvyuM, adhUruM kAma pUruM karAvyuM ane pratiSThA karAvI. cauDA bajAra, ludhiyANAnA jaina maMdiranA jIrNodhdhArano AraMbha karAvyo. kAMgaDA : taLeTImAM dharmazALAnAM cogAnamAM 'zrI AdinAtha jaina maMdiranuM bhUmikhanana zrI rAyasAheba rAjakumArajI, (ambAlA)nA zubha haste. zilAnyAsa : bAbu zrI rikhavadAsajI (hoziyArapura)nA zubha haste. pa. pU. zrI mRgAvatIjInI preraNA, zrI ratilAla dIpacaMda desAinA prayatna ane zeTha zrI zreNikabhAI kastUrabhAinA saujanyathI rANakapura tIrthamAMthI ANelI 50 varSa prAcIna, bhavya, vizALa prabhu AdinAthajInI pratimA kAMgaDA tIrthe te padharAvavAmAM AvI che. zrI vallabha smAraka ( dilhI) : smAraka sthaLa para 'zrI vAsupUjaya bhagavAnanA caumukha jaina maMdirano zilAnyAsa : zrI pratApabhAI bhogIlAla (bATalIbaoNya kaMpanI, muMbaI)nA zubha haste. caMdIgaDha : 28 sekaTaramAM 'zrI mahAvIra jaina zvetAmbara maMdiranuM bhUmikhanana : zAdIlAlajI jaina, (caMdIgaDha)nA zubha haste. zilAnyAsa : lAlA tejapAla padmakumArajI (paMjAba phebriksa li. caMdIgaDha)nA zubha haste. mAlora koTalA: nyAyAklonidhi jainAcArya zrImad vijayAnaMdasUrijI mahArAja dvArA nirmita "zrI jagavallabha pArzvanAtha zvetAmbara maMdirano jIrNodhdhAra karAvyo. saradhanA : zrI sumatinAtha jaina maMdirano jirNodhdhAra karAvyo. bhAratabharanAM nirmANAdhIna) aneka jaina maMdirone vipula Arthika yogadAna: rAyakoTa jaina maMdira, samAnA jaina maMdira, sunAma jaina maMdira vagere paMjAbanA maMdirone Arthika yogadAna apAvyuM. jagAdharI jaina maMdira, AgarAM vallabhanagara | jaina maMdira, mujaphapharanagara jaina maMdira, jhariyA jaina maMdira, dahANu jaina maMdirane Arthika sahAya karAvI. dakSiNa bhAratamAM cikamaMgalUra jaina maMdira ane digambara maMdirone yogadAna ApavA upadeza Apyo. magAvatIjInI preraNA ane pAvana nizrAmAM jaina upAzrayonAM nirmANa, jIrNodhdhAra ludhiyANA : vallabhanagara upAzrayanuM bhUmikhanana zrI saMdha, lAlA desarAjajI jodhAvAlenA zubha haste. zilAnyAsa : zrIpAla bihAre zAhanA zubha haste. jUnA bajAranA mahAvIra jaina upAzrayanA nirmANa mATe Arthika ma yogadAna apAvyuM. aMbAlA : vallabha niketana upAzraya mATe Arthika yogadAna apAvI adhu 1 1IvA. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAlerakoTalA ane ropaDa: upAzrayonAM bhUmipUjana, zilAnyAsa ane nirmANamAM Arthika yogadAna apAvyuM. rAyakoTa: rAyakoTanA upAzraya mATe ane amRtasara dAdAvADI mATe Arthika yogadAna apAvyuM. dilhI: 'zrI Atmavallabha premabhavana' kinArI bajArane Arthika yogadAna apAvyuM. saradhanA: upAzrayano jIrNodhdhAra karAvyo. dahANu : upAzraya mATe Arthika sahAyatA meLavI ApI. muMbai (khAra): paMjAba bhrAtR jaina sabhA, ahiMsA holanA vikAsa mATe mahattvapUrNa Arthika sahayoga apAvyo. maisUra: jJAnamaMdira (upAzraya)nuM nirmANa karAvyuM. caMdIgaDha : upAzrayanuM nirmANa karAvyuM. saradhAra: upAzrayano jIrNodhdhAra karAvyo. mRgAvatIjInI preraNA ane nizrAmAM saMpanna thayelAM gurubhaktinAM kAryo. ambAlA: i.sa. 1954nA ambAlAmAM cAturmAsa daramiyAna 'vallabhavihAra' samAdhimaMdiranuM bhUmipUjana, zilAnyAsa ane nirmANa. gurudhAma laharA: guru AtmAsamajInA janmanA 117 varSa pachI i. sa. 1956mAM jIrA gAmamAM rahI gurudevonA bhAvavAne sAkAra rUpa ApavA 'guru Atma kIrti sta'nA nirmANa mATe preraNA ApI. vArSika janmotsava meLA mATe 'gurudhAma laharA sthAyI koza' nA nAmathI phaMDanI sthApanA paNa karAvI. laharA sivila haoNspiTala mATe preraNA ApI. ajamera 21 phebruArI 1971 bhAyakhalA muMbaimAM pUjaya suyazAzrIjI ma. sA. nA dIkSAmahotsava prasaMge jinazAsanaratna zrImad vijayasamudrasUrijI ma. sA. nI dIkSASaSTi nimitte ajameranA zrI Atmavallabhasamudra jaina upAzrayane rUpiyA sATha hajAranuM yogadAna apAvyuM. jaMbUsara- (AcArya zrImad vijayajanakasUrijI ma. sA. nI janmabhUmi) zrI Atmavallabha samudra ArAdhanA bhavananuM nimArNa karAvyuM. gurudhAma padayAtrA saMgha : pU. mRgAvatIjInA upadeza ane nizrAmAM i. sa. 1977nA ludhiyANA cAturmAsa pachI 300 bhAi bahenono padayAtrA saMdha ludhiyANAthI gurudhAma laharA pahelI vAra gayo. laharA tIrthanA vikAsa mATe mahattvapUrNa Arthika sahAya apAvI. e avasara upara 2500 bhAi bahenoe gurutIrthanI yAtrA karI hatI. dilhI (vallabhasmAraka) 'zrIAtma vallabha saMskRti maMdira' mATe preraNA : 20 varSathI sthagita thayela vallabha smAraka mATe 1974mAM pharIthI kaThora tapa, tyAga ane sAdhanA vaDe lokomAM bhaktibhAva jAgRta karAvyo. zrI Atmavallabha jaina smAraka zikSaNa nidhi TrasTanI sthApanA karAvI ane jamIna kharIdAvI. bhUmikhanana: i. sa. 1979mAM lAlA ratnacaMdajI (R.C.R.D.)nA haste. zilAnyAsa : lAlA khairAtI lAla (ena. ke. rabara kaMpanI)nA haste. te prasaMge lAkha rUpiyAnuM bhaMDoLa ekatrita karAvyuM. zrI AtmAnaMda jaina sabhA-muMbaino rajata mahotsava: muMbaimAM 1967nA neminAtha maMdira-pAyadhunI upAzrayamAM cAturmAsa daramiyAna 'zrI AtmAnaMda jaina sabhA muMbai'no 3
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ c rajata mahotsava ane 'zrI mahAvIra jaina vidyAlaya'no suvarNa mahotsava ujavAyo. e prasaMge paMjAbamAMthI 500 gurubhakto 'guru vallabha samAdhi maMdira'nI sAmUhika yAtrA karavA muMbai padhAryA hatA. mAlerakoTalA : 'guru vallabha samAdhi maMdira'no pAyo, zilAnyAsa ane nirmANa. murAdAbAda : 'vijayasamudrasUri samAdhi maMdira'ne mahattvapUrNa Arthika yogadAna apAvyuM. aMbAlA: 'esa. e. ena. jaina hAiskUla'mAM lAlA tejapAla padmakumAra dvArA 'samudra haoNla'nuM nirmANa. jhaMDiyAlA: dAdAvADIno jIrNodhdhAra karAvyo. mRgAvatIjInAM sAMnidhya ane sadupadezathI zikSaNa saMsthAonuM nirmANa ityAdi. ludhiyANA : ludhiyANAmAM i. sa. 1956mAM pUjaya zrI mRgAvatIzrIjInA upadezathI tyAganI evI havA jAmI ke sarva jAtanA lokoe potAnAM AbhUSaNo utArI ApyAM. zrI AtmAnaMda jaina hAiskUlanA bhavya ane vizALa bhavananA nirmANa mATe lAkho rUpiyAnuM bhaMDoLa ekaThuM thai gayuM. hAla tyAM 4000 vidyArthIo abhyAsa karI rahyA che. ambAlA : 'zrI AtmAnaMda jaina kaoNleja' ambAlAne Arthika sahayoga ApavA mATe 'zrI Atmavallabha jaina eMyukezana phAunDezana'nI sthApanA karAvI. medhAvI ane nirdhana chAtrone Arthika madada karavA 'zrI Atmavallabha zIlavatI vidyArthI sahAyatA koza'no AraMbha karAvyo. ambAlAmAM esa. e. jaina hAiskUla, maoNDela skUla, kanyA vidyAlaya ane zizu vidyAlayanI pragati mATe Arthika yogadAna apAvyuM. bhAratanI jaina zikSaNa saMsthAonA vikAsa mATe artha siMcana: hoziyArapura, jhaMDiyAlA ane nakodaramAM zrI AtmAnaMda jaina skUlone prAthamikathI miDala ane miDalathI hAiskUla banAvavA preraNA ApI. guru vallabha janma zatAbdInA upalakSamAM beMgaloramAM rannA kaoNleja (digambara), siddhavana kaoNleja (dharmasthala-digambara), hAiskUla, muDabiTTI (digambara), mahAvIra jaina vidyAlaya, muMbai, pUjaya mAtAzrInI yAdamAM saradhAra pablika skUla, paTTI (amRtasara) mahAvIra skUla, jAnI skUla (meraTha) vagerene Arthika sahAya apAvI. lAyabrerIonI sthApanA: 'Atmavallabha premabhavana' dilhI, kinArI bajAramAM, 'sudharmA lAyabrerI'nI sthApanA. ambAlAmAM esa. e. jaina kaoNlejamAM 'zrImatI kauzalyAdevI harabhagavAnadAsa' (lAyabrerI) bhavananI sthApanA karAvI. banArasa : 'pArzvanAtha vidyAzrama'mAM be vidvAno taiyAra karavA ekAvana-ekAvana hajAranuM anudAna apAvyuM. mRgAvatIjInA upadeza ane sAMnidhyamAM saMpanna thayela janakalyANanAM kAryo. amRtasara ane rAjakoTanAM aMdha vidyAlayone Arthika madada apAvI. ludhiyANAnI misa brAuna haoNspiTalane Arthika madada apAvI. ludhiyANAmAM pU. mRgAvatIjInI preraNAthI lAlA lakSmaNadAsa osavAle potAnI mAtA akkIbAinA nAmathI AMkhanI haoNspiTala banAvI. lAlA vidyAsAgara osavAlanI 12 karoDanI yojanAvALI 'zrImatI mohanadevI kensara haoNspiTala ane risarca senTara'no zilAnyAsa pU. mahattarAjInA zubhahaste karAvavAmAM Avyo. pU. mRgAvatIjInA upadezathI i. sa. 1966mAM muMbaimAM bhAyakhalA cAturmAsa daramyAna madhyamavarganA sAdharmika bhAione sastA bhADAnAM raheThANa 'jaina nagara yojanA'no prAraMbha thayo ane bhaMDoLa ekatrita thayuM. mahattarA mI mugAvatIzrIjI
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ "amRtasaramAM sAdharmika sahAyatA mATe paisA phaMDa yojanA' zarU karavAmAM AvI. dilhImAM rohiNImAM 21 jUna 1985na roja vallabhavihAra (zrI Atmavallabha grupa hAusIMga sosAyaTI)no zilAnyAsa. zrI vallabha smArakanA prAMgaNamAM 15 jUna 1985nA roja 'zrI Atmavallabha dharma jazavaMta meDikala phAunDezana' saMcAlita 'vijayavallabha jaina homyopethika auSadhAlaya'no lAlA dharmacaMdanA haste zubhAraMbha karavAmAM Avyo. zrI mahAvIra jaina haoNspiTala surata, vijaya vallabha haoNspiTala vaDodarA, vijayavallabha kilanika jammu, vijaya vallabha auSadhAlaya jagarAMva, vijayavallabha homyopethika auSadhAlaya ludhiyANA vagere aneka tabIbI kSetrone Arthika yogadAna ApavAmAM AvyuM. Cel mAtA cakrezvarI devInA sarahadda tIrthanA vikAsa mATe mahattvapUrNa Arthika yogadAna ApavAmAM AvyuM. 21 jUna 1981nA ahIM padhAryA. tIrthodhdhAra mATe rUpiyA 60 hajAra tarata ja ekatra thai gayA. mRgAvatIjInA upadezathI ludhiyANAmAM 'upAdhyAya sohanavijaya prinTiMga presa'nI sthApanA karavAmAM AvI. sAdharmika bhAio mATe 'zrI sohanavijaya udyoga kendra'nI sthApanA karavAmAM AvI. beMglora-gAMdhInagaramAM mRgAvatIjInI preraNAthI 'hIrAcaMda nAhara deva bhavana'no zilAnyAsa karavAmAM Avyo. mAlerakoTalAmAM 'jJAnacaMdajI jaina dharmazALA' ane 'rozanalAlajI jaina dharmazALA'nuM nirmANa karavAmAM AvyuM. saradhAramAM 'vijayavallabha atithibhavana'nuM nirmANa karavAmAM AvyuM. hastinApura dharmazALAmAM 3 blaoNka mATe ane tIrthIvakAsa mATe mahattvapUrNa yogadAna ApavAmAM AvyuM. kAMgaDAtIrthanI dharmazALAnA 16 rUma mATe yogadAna ApavAmAM AvyA. jIvadayAnAM kAryo: mAMDala gauzALAmAM tithi, rAdhanapura pAMjarApoLamAM tithi, bikAneramAM dukALa vakhate dahANuthI ghAsacArAnA vegana mokalAvyA. dara varSe jIvadayA mATe preraNA ApI gauzALAo ane pAMjarApoLone Arthika madada mokalAvI. pajAbanA gAmegAma ane zahe2ezaheramAM mRgAvatIjInA krAMtikArI upadezathI aneka yuvaka-yuvatIoe daheja na levAnI pratijJA lIdhI. aneka strI-puruSoe lAlI, lipasTika, phezana parastI, mAMsa, iMDA ane zarAbano tyAga karyo. mRgAvatIjIe maMdiro, gurudvAro, carca, sanAtana maMdiro, masjido, jela, Azrama, agiyArI, medAna, bajAra vagere jAhera sthaLoe sAcA mAnavI banavAno upadeza Apyo. paMjAbamAM yuvaka maMDaLonI sthApanA. dilhI, aMbAlA, maisUra, meraTha, saradhanA vagere sthaLoe mahilA maMDaLonI sthApanA. vIra saMgIta maMDaLa,zAhadarA satsaMga maMDaLa, muMbai, mAlora koTalA, ludhiyANA, ambAlA zibironuM Ayojana karavAmAM AvyuM. laharA (jIrA)mAM netrayajJanuM Ayojana ane paTTI, ambAlA, ludhiyANA vagere zaheromAM svAdhyAya maMDaLonI sthApanA karAvI. zrI vallabha smArakanI vividhalakSI yojanAne sArI rIte calAvavA bhinna bhinna TrasTonI sthApanA karAvI. 1. zrI Atmavallabha jaina smAraka zikSaNa nidhi TrasTa. 2. zrI vAsupUjana jaina zvetAmbara Tempala TrasTa. 3. devI padmAvatI ceriTebala TrasTa. 4. zrI vallabha smAraka bhojanAlaya TrasTa. 5. bhogIlAla laheracaMda iMsTITayUTa oNpha IMDolojI TrasTa. mahattA zrI maMgAvatImIjI
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6. sAdhvI sujayeSThAzrI ceriTebala TrasTa 7. mAtA padmAvatI devI dharmArtha TrasTa. 8. zrI vallabha smArakanI vyavasthA jALavI rAkhavA lokone preraNA ApI 50 lAkha rUpiyAnA TrasTa banAvyA. jenI ardhI Avaka smArakane maLatI raheze. muMbaimAM mAtA guru zrI zIlavatIzrIjI mahArAjanA smaraNArthe 'zrI Atamavallabha zIla saurabha TrasTanI sthApanA karAvI. baheno ane sAdhvIone prAkRta ane saMskRtanuM zikSaNa TrasTa dvArA ApavAnI vyavasthA che. lokone preraNA ApI aneka zaikSaNika ane ceriTebala TrasTonI sthApanA karAvI. i.sa. 1972mAM muMbaimAM jinazAsanaratna vijayasamudrasUrijI mahArAje mRgAvatIjIne "jaina bhAratI'nI padavI pradAna karI. i. sa. 1979mAM kAMgaDA tIrthamAM paramAra kSatriyodhdhAraka gacchAdhipati AcArya zrI indrannisUri mahArAje magAvatIjIne 'mahattarA' ane 'kAMgaDA tIrthodhdhArikA'nI padavI pradAna karI. jaina bhAratIjInI nizrAmAM ane zrI dIpacaMda gArDInI adhyakSatAmAM vallabha smArakanA zilAnyAsanA avasare akhila bhAratIya TvetAmbara jaina konpharansanA 24mA adhivezananuM 29 navembara 1979nA roja saphaLatApUrvaka Ayojana karavAmAM AvyuM. ludhiyANA, mAlera koTalA, dilhI vagere sthaLoe "zrI AtmAnaMda jaina mahAsabhA'nA ghaNAM adhivezano mRgAvatIjInI nizrAmAM thayAM. zrI vallabha smArakanA prAMgaNamAM mRgAvatIjInA AzIrvAda, preraNA ane nizrAmAM saMpanna thayela kAryo devI padmAvatIjI maMdira: bhUmikhanana : lAlA rAmalAlajI pradhAna zilAnyAsa : choTelAlajI zAhadarA pratiSThA: zAMtilAlajI uddaghATana: tilakacaMdajI muhAnInA suputro zIla-saurabha vidyAvihAra : chAtrAvAsanuM uddaghATana : dIpacaMda esa. gArDI. bhogIlAla laheracaMda IsTITayUTa oNpha IDolojI : uddhATana: pratApabhAI bhogIlAla 'zrI vallabha smAraka bhojanAlaya" uddaghATana : tilakacaMdajI munhAnInA suputronA haste. pU. mRgAvatIzrInI nizrAmAM 4 ane 5 ogasTa 1985nA zrI bhogIlAla laheracaMda saMsthAnanA upakrame bhAratIya ane jaina purAvidyAnA gaNamAnya tattvavetAonI eka vidyuta goSThinuM Ayojana karavAmAM AvyuM hatuM. zrI vallabhasmArakamAM bhavya gura pratimAjInI pratiSThAno lAbha zrI AtmavallabhanA ananya bhakta zailezabhAI himmatabhAI koThArIe lIdho. maharA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ nirmANAdhIna bhagavAna vAsupUjaya maMdiramAM sthApita thanAra bhavya jaina pratimA ane gurumUrtinI pratiSThAno lAbha: bhagavAna vAsupUjayajI- lAlA dharmacaMda, padamakumAra, vI. sI. jaina. bhagavAna pArzvanAthajI- zAMtilAlajI, motIlAla banArasIdAsa. bhagavAna AdinAthajI- rAmalAla IndralAlajI. bhagavAna muni suvratasvAmI- narapatarAya bairAyatIlAla. gautama svAmI- zAMtilAlajI vijayAnaMdasUri- gaNezadAsa pyArelAla, rAjakumAra rAyasAheba vijayavallabhasUrijIcandraprakAza komala kumAra. guru samudrasUri ratanacaMda jaina enDa sansa sAdhu mahArAja upAzraya nirmANa lAbhano AdezadevarAjajI. sAdhvIjI mahArAja upAzraya nirmANa lAbhano Adeza- tilakacaMda enDa sansa. kAryAlaya nirmANa lAbhano Adeza- airAtIlAlajI, motIlAla banArasIdAsa, rAmalAlajI, ratanacaMdajI. alpAhAragRha nirmANa lAbhano AdezalAbhacaMda rAjakumArajI. atithigRha nirmANa lAbhano Adeza- aruNAbena abhayakumAra osavAla. aitihAsika cAturmAsa I.sa. 1978mAM kAMgaDA himAcala pradezamAM cAturmAsa karI 55 varSathI baMdha AdinAtha bhagavAnanA maMdiranA dvAra kholAvyAM. magAvatIjInI preraNAthI kAMgaDA tIrtha bhojanazALAnI sthApanA thai ane dharmazALAno vikAsa karavAmAM Avyo. maisUramAM sAdhvIjIno prathama cAturmAsa. vallabhasmAraka sthaLa para 1984mAM prathama cAturmAsa. muMbai khAramAM paMjAba jaina bhrAtRsabhA ahiMsA haoNlamAM prathama cAturmAsa. padayAtrA: gujarAta, saurASTra, mAravADa, paMjAba, muMbaI, kalakattA, mahArASTra, pUnA, karNATaka, maisUra, beMglora, mUDabidrI, jammu, himAcala pradeza, uttara pradeza vagere sthaLomAM lagabhaga 60 hajAra mAilanI padayAtrA karI. bhASAjJAna: prAkRta, ardhamAgadhI, pAli, saMskRta, gujarAtI ane hindI upara prabhutva, urdu, baMgALI, mAravADI ane aMgrejI bhASAonuM paNa sAruM jJAna hatuM. bacapaNathI ja deza rakSaNanI pratijJA lai, gAMdhI raMge raMgAi, svAtaMtrya sainiko sAthe AMdolanamAM sakriya bhAga lai zudhdha khAdI dhAraNa karI. bhagavAna mahAvIranI ra500mI nirvANa varSa ujavaNIne saphaLa banAvavA athAga prayatno karyA. bhUtapUrva vaDA pradhAna zrI morArajI desAI, kAzmIranA mukhyamaMtrI zrI banzI gulAma mahamada, zrI gulajArIlAla naMdA, zrImatI tArakezvarI siMhA, himAcala pradezanA zikSaNamaMtrI zrI daulatasiMhajI cauhANa, himAcala pradezanA mukhya nyAyAdhIza zrI TI. yu. mahetA, maisUranA mahArAjA, mAlerakoTalAnA navAba, bhAvanagaranA mahArAjA zrI kRSNasiMha , zrI dAdA dharmAdhikArI, vinobA bhAve jevA vyakita vizeSo sAthe mulAkAta thai. devalokagamana: vi. saM. 2042nI ASADha suda bArasa 18 julAI 1986 savAre 8-15 kalAke zrI vallabhasmAraka mukAme. mahattA nI magAvatInI
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratibhAsaMpanna sAdhvIjI pa pU AcAryadeva zrImad vijayaIndradinasUrIzvarajI ma. sA. jaina bhAratI mahattarA sAdhvI zrI mRgAvatIjI mahArAjanA svargavAsanA samAcAra sAMbhaLI hArdika du:kha thayuM che. viduSI sAdhvIjInuM vyaktitva bahumukhI hatuM. emanuM gahana adhyayana ane pratibhAsaMpanna vyaktitva jaina samAja mATe gauravano viSaya hatAM. paMjAba kesarI yugavIra pa.pU. vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanA sAmayika ciMtanathI prabhAvita thai mRgAvatIjI emanAM AjJAvartinI banyAM ane emanA vicAronA pracAra mATe samasta dezamAM vihAra karyo. gAmegAma ane nagara-nagaramAM vyAkhyAna ApI bhAratIya saMskRtinI paraMparAone akSaNa rAkhavA mATe emaNe yuvAzaktine preraNA ApI hatI. sAmAjika saMgaThanane majabUta banAvI ane daheja prathA sAme avAja uThAvI emaNe dezanI naitika jAgRtimAM phALo Apyo. dilhImAM nirmANAdhIna 'vallabhasmAraka' mATe teo samarpita hatAM. jaina samAjanuM A mahAna smAraka sau koinA AkarSaNanuM kendra banI raheze. A smAraka vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanI puNyasmRtimAM banI rahyuM che. mRgAvatIjIe smAraka sthaLe rahI smAraka mATe potAnuM jIvana ApI dIdhuM. mRgAvatIzrIe kAMgaDA tIrthanA uddhAramAM paNa agraNI rahI prAcIna tIrthanA punaruddhAra mATe preraNA ApI hatI.' emanA javAthI samagra jaina samAjane UMDo AghAta lAgyo che. emanI khoTa purAya evI nathI. vallabha smAraka paripUrNa thAya e emanI aMtima bhAvanA hatI. sau bhAibaheno e kAryanI abhivRddhi mATe sahayoga Ape e emanA pratye sAcI zraddhAMjali che. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ ajoDa zAsana prabhAvikA D gaNivarya zrI nityAnaMdavijayajI tathA munivarya zrI dharmadhuraMdharavijayajI * guru vallabhanA samudAyanAM ajoDa zAsana prabhAvikA, jina zAsana rUpI gagananAM advitIya tejasvI tArikAnuM Ama ekAeka kharI javuM atyaMta du:khada che. A kSati guru vallabhanA samudAyane ja nahi, paraMtu samasta jaina samAjane ja pahoMcI che. guru AtmArAmajInuM sAhasa, guru vallabhasUrinI dUradarzitA ane guru samudrasUrinI gurubhaktino triveNI saMgama thavAthI mRgAvatIjInuM jIvana tAraka tIrtha rUpa banyuM hatuM. svargavAsI gurudevo pratyenI emanI zraddhA ane samarpaNanI bhAvanA anukaraNIya hatI. guru vallabhanuM nAma emanAM romeromamAM vaseluM hatuM. vallabhasmArakanuM nirmANa emano zvAsocchavAsa banI gayuM hatuM. asAdhya vyAdhinI asahya vedanA hovA uparAMta macchara-DAMsa vagerenA parISaha sahana karatAM karatAM emaNe jIvananA aMtima zvAsa sudhI smAraka bhUmi na choDI, je emanI Adarza gurubhaktinuM pratyakSa pramANa che. vallabha smArakanA kAryane jhaDapathI pUrNa karIe e ja sAcI zraddhAMjali haze. A akalpita ghaTanAthI bhalabhalAnuM mana vicalita thai jAya e svAbhAvika che. paraMtu tame jANo ja cho ke, jayAre paramAtmA mahAvIre paNa potAnI jIvanadorIne laMbAvavA asamarthatA batAvI to ApaNI zI visAta? zAsana deva emanA AtmAne parama zAMti Ape e ja aMta:karaNanI prArthanA che. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ zokamagna samudAyane saMbodhatA zrI rAjakumAra jaina kALadharma pachInuM. aMtima darzana
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ zokamagna samudAya zokamagna samudAyane saMbodhatA zailezabhAi koThArI
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjyazrInI pAlakhI zokamagna samudAyane saMbodhatA emanAM mukhya ziSyA pU. zrI. suvratAzrIjI
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ strIzakitanuM jIvanasaundarya D pU. sAdhvI zrI kArazrIjI vizvamAM dareka jIvAtmAmAM anaMta zakita bharelI che. jIva zakitano sadupayoga athavA durupayoga kare che. je potAnI zakitano upayoga samAja, rASTra ke adhyAtma mATe kare che tenuM nAma itihAsa ane jana samudAyamAM amara thai jAya che. mahAna thavA mATe jIvanamAMthI mAna-apamAnane haTAvavAM paDe che. anukULatAne dUra karI pratikULatAne sahana karanAra sanmAnapAtra banI zake che. sukomaLa hovA chatAM gulAba kAMTA vacce vikase che ane potAnI suvAsa daze dizAomAM pahoMcADe che, janamanane AkarSita kare che. - pUjaya mahattarAjI mATe koi paNa prakAranI atizayokita vagara kahI zakIe ke emanuM jIvana naMdanavana jevuM hatuM. vananI aMdara kayAMka kayAMka hiMsaka pazuo ane jherI jIvajaMtuo jovA maLe che. paraMtu naMdanavanamAM to cAre dizAomAM kayAMya paNa bhayAnakatA ke viSamatA jovA nahi maLe. pUjaya mahattarAjInA jIvanamAM kaSAyonI kAlimAM na hatI, paraMtu pratibhA, namratA ane vApitAnI lAlimAM hatI. emaNe potAnI vANIthI anekanA manane zAtA pahoMcADI hatI, koinuM mana dubhavyuM na hatuM. * strIzakita eka ajoDa zakita che; saMsAranI mahAna zakita che. ApaNA itihAsamAM rANI vikToriyA ane rANI elijhAbethe apUrva rAjaya karyuM hatuM, e ja rIte dhArmika itihAsamAM yAkinI mahattA vagere sAdhvIoe paNa jaina samAja para mahAna upakAra karyo hato. Aje e pramANe mRgAvatIjI mahArAje paMjAba kesarI yugavIra AcArya zrI vijayavallabhasUri mahArAjanA eka- eka vacanane jIvanamAM tANAvANAnI jema vaNI laIne samAja para khUba upakAra karyo che. ' . baDA baDAI nA kare bala na bole bola, hIrA mukhane nA kahe, lAkha hamArA mola. mahAna vibhUti kadi potAnA mukhe svaprazaMsA na kare. emanAM kAryo ja mahAnatA batAvI de. mRgAvatIjIe dilhImAM gurunA nAmano amara DaMko vagADayo che. . ApaNe hamezAM kAryanA pariNAmane joie chIe. paraMtu UMDANathI jovA jaie to khyAla Ave ke, e kAryanA prAraMbhamAM kevI muzkelIo paDI hoya che. e muzkelIono sAmano samatA, dhairya ane sAhasathI karavAmAM Ave to ja aMte saphaLatA maLe che. ' bAvaLa vAvavAmAM bahu zrama nathI paDato ane e ApoApa kAMTA Ape che. AMbo vAvavAmAM khUba zrama paDe che ane lAMbe gALe tenA para phaLa Ave che. tevI rIte ja magAvatIjIe vallabha smAraka mATe bhagIratha puruSArtha karyo che. emaNe potAnI badhI zArIrika ane mAnasika zakitaone e kAme lagADI hatI. jIvananA aMtima zvAsa sudhI kArya pUrNa karavAnI emane abhilASA hatI. vallabha smArakane e preraNA sadAya maLatI raheze. emanA saMta AtmAne zAMti maLe. teo jayAM ho tyAMthI ApaNane preraNA maLatI rahe. sadgata pUjaya sAdhvIzrIne koTi koTi vaMdana ! mahattarA zrI magAvatImIjI
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ prajJAjayoti pUjayA mahattarAzrIjI || pU. sAdhvI zrI jazavaMtazrIjI jagameM jIvana zreSTha vahI, jo phUloM sA muskAtA hai, apane guNasarabhase jagake kaNa-kaNako mahakAtA hai.' mA vasundharAnI godamAM aneka phUla khIle che ane karamAI jAya che. paraMtu amuka phUla evA paNa hoya che ? je karamAIne paNa pRthvIne sugaMdhathI bharI jAya che. A vizva parivartanazIla che. bauddha mAnyatA anusAra paLa-paLa parivartana thatuM rahe che. jaina mAnyatA anusAra saMsAranA mULa tattvo-pudgalono svabhAva ja che ke, navA navA paryAyo dhAraNa karavA. jIvananuM sauthI moTuM parivartana mRtyu che. mRtyu Ama to prakRtino kaThora niyama che. e kaThora hovA chatAM bodhadAyaka che. jayAM navajAta zizuno janma ApaNane AnaMda Ape che tevI rIte ja koInI vidAya ApaNane sAvadhAna banAvI de che. saMsAranA sau loka jANe che ke, jeNe janma dhAraNa karyo che tene mRtyu paNa nakkI che ja. jenI sAthe milana thayuM che, tenAthI viyoga nakkI che ja. amuka vyaktio evI hoya che je javA chatAM amara banI jAya che. teo potAnA mRtyune paNa mahotsava banAvI jAya che. emanI vidAya paNa duniyA mATe preraNAstrota banI jAya che. ' - kAMgaDA tIrthodvArikA, jaina bhAratI pUjaya mahattarAzrIjI mahArAja paNa eka evAM prajJAjayoti hatAM. gura vallabhanA mizanane pUrNa karavA mATe jIvananI aMtima kSaNa sudhI teo pravRta rahayAM hatAM. emanA jIvananI saumyatA ane vANInI madhuratA saune emanI tarapha AkarSI letI hatI. je koI eka vAra paricayamAM Ave te sadAyane mATe emanA thai jatAM. | dilhImAM vallabha smAraka karavAnuM AhvAna emaNe jhIlyuM hatuM. kAMgaDA tIrthano uddhAra karavAno zreya emane ja jAya che. emanI vANImAM sarasvatI ane lakSmI banneno vAsa hato. je zabda emanA mukhamAMthI nIkaLato te pUrNa banIne raheto. emanA vacano para lakSmI to meghadhArAnI jema varasatI hatI. emanI kAryakuzaLatA, vyavahAradakSatA ane sahanazIlatA anupama hatAM. gurubhakti emanA romeromamAM bheravI hatI. aMtima samaye tana vyAdhigrasta hatuM, paraMtu mana to samAdhimAM ja lIna hatuM. jIvananA aMtima zvAsa sudhI teo cetanAyukta rahayAM hatAM. eka-eka vyaktine bolAvIne teo kSamApanA karI Atmazuddhi karatAM rahayAM ane jene je kAma soMpavAnAM hatAM te soMpatAM gayAM. emanA kALadharmanA jevA samAca: sAMbhaLyA ke vajrapAtano anubhava thayo. pahelAM to e vAta mAnavA mana taiyAra na hatuM. emanA javAthI jaina samAjane bhAre khoTa paDI che. pUjayA mahArAjI jene samAjanA kohinUra hIrA hatA. emanuM jIvana mAtra anumodanIya ke prazaMsanIya ja nahi, anukaraNIya paNa hatuM. zAsanadevane prArthanA che ke, emanA AtmAne zAMti Ape ane ApaNane saune emano viyoga sahana karavAnI zakti Ape. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAna sAdhvI D pU. sAdhvI zrI jayaMtaprabhAzrIjI koI kahe che mRgAvatIjI svargastha thayAM, koI kahe che ke, emanuM dehAvasAna thayuM, to koI kahe che teo ApaNI vaccethI cAlyAM gayAM. huM kahuM chuM, kharekhara ema nathI. dareka mAnavInA hRdayamAM jenuM sthAna che te svargastha na thaI zake, 'kALa tene kaMi na karI zake. pArthiva zarIrathI bhale nathI, paNa potAnAM kAryothI teo ApaNI vacce amara che. aMtima zvAsa sudhI jemaNe yugavIra AcAryazrInA pratIka rUpa vallabha smAraka banAvavA preraNA ApI, kAryamAM prANa pUryA. teo 'vallabha' banI gayAM hatAM. priya banI gayAM hatAM. * emanA guNonuM varNana kayAMthI karI zakAya? jema UMDA UtaratAM jaie tema vadhu ne vadhu guNono paricaya thato jAya. marAThImAM kahevata che, 'lahAna mUrti paNa thora kIrtiI emanuM jIvana paNa evuM ja hatuM. nAra abaLA nathI, nArI zakitahIna nathI,nArI paraMtatra nathI- evuM emaNe potAnA jIvana dvArA siddha karI batAvyuM. samAjane sudaDha ane vikAsazIla banAvavA strIzakitane samAjamAM yogya sthAna ApavuM paDaze. A vAta yugavIra AcAryazrIe kahI hatI ane emaNe nArI utkarSa mATe aneka prayatno karyA hatA. mahattarAjInI pratibhAsaMpanna mukhAkRti saunAM haiyAM jItI letI. teo AbAlavRddha saunI sAthe premapUrvaka vAto karatAM. emanA jIvanamAM dRSTAMta rUpa namratA ane saraLatA hatI. teo A banne mahAna sadguNono yaza potAnI mAtAne ApatAM. namratA kharekhara mAnavIne mahAna banAve che. namratA mAtA, pAlaka, pAyArUpa ane AdhAra ApanAra che. " paMjAba, gujarAta, mahArASTra, madhyapradeza, mALavA ane uttara pradezamAM emaNe potAno jJAna-prakAza phelAvyo hato. dharma ane samAjanAM aneka kAryo karanAra viduSI, vibhUti, mahAna nArI, mahAna sAdhvIne koTi koTi vaMdana karuM chuM. - - mahattarA thI magAvatIzrIjI
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtima vANI ane samAdhidarzana D pU. sAdhvI zrI suvratAzrIjI saMsArabhAvathI pUrNa rIte nirlepa, jJAna svabhAvI, potAnA AtmacaMdranI cAMdanImAM vikasita kamalinInI jema saMpUrNa bhAvamaMDaLane potAnA jJAnanI sugaMdhathI bharI denAra mArI dharmamAtAe potAnA jIvananI aMtima saMdhyAe je preraNA-saMdezo Apyo te rajU karI rahI chuM. traNa-cAra mahinAthI teo vAraMvAra kahetAM hatAM ke, huM mArI taiyArI karIne beThI chuM.' guru vallabhanA vacanone pharI pharI uccAratAM rahyAM ke, "mRtyu mATe sadAya taiyAra raho; mRtyuthI Daro nahi, temaja mRtyunI AkAMkSA paNa na karo. mane mRtyuno koi bhaya nathI. AvatI kAle mota AvatuM hoya to Aje Ave, Aje AvatuM hoya to atyAre Ave. huM dareka avasthAmAM khuza chuM. mAruM dhyAna prabhunAM caraNomAM lAgeluM che. mRtyu to jIvananI saccAI che. jIvana utsava che to mRtyu mahotsava che. A zarIra have jarjarita ane malina thai cUkyuM che. A kAyA kyAM sudhI cAlaze? huM zrI saMdha paMjAba ane zrIsaMgha dilhInI sevAothI khUba prasanna chuM. huM mArI jIvanasAdhanAthI paNa prasanna chuM. huM mArI sAdhvIonI sevAothI paNa khUba prasanna ane saMtuSTa chuM. huM cothA ArAno anubhava karI rahI chuM. jo be-cAra varSa maLI jAya to paNa prasanna chuM athavA atyAre ja prabhunAM caraNomAM sthAna maLI jAya to paNa prasanna chuM. mArA prabhu. jayAM paNa je rIte rAkhaze huM khuza chuM. AtmAno svabhAva AnaMdamaya che. huM badhI avasthAomAM AnaMdamAM chuM. jayAM sudhI huM svamAM sthita chuM, tyAM sudhI zarIra asvastha rahe to paNa koI phikara nathI." mahattarAjI khUba prasanna dekhAtAM hatAM. ane kahetAM hatAM ke, "koNa jANe prabhunI mArA upara keTalI kRpA varasI rahI che. mane A takalIphanI koi pIDA, vedanA, darda ke baLatarA kaMi ja nathI. mane khabara ja nathI paDatI ke mane koi takalIpha che. zvAsamAM thoDI takalIpha paDe che, jo mAro zvAsa ThIka thai jAya to atyAre paNa pATa upara besI eka kalAka vyAkhyAna ApI zakuM.' jayAre emane AkhI AkhI rAta UMgha nahotI AvatI tyAre amane khUba ciMtA thatI hatI. teo prasannatA sAthe kahetAM ke, "A to ghaNI sArI vAta che ke, rAtanA ekAntamAM huM mArA prabhunuM adhika dhyAna dharI zakuM chuM. AnAthI moTuM sadbhAgya bIjuM zuM hoI zake! huM to zatruMjaya giranAra, Abu, sameta zikhara, tAraMgA vagere tIrthonI pavitra mAnasayAtrA mahattarAjI rAtanA AnaMdaghanajI mahArAja, cidAnaMdajI mahArAja vagere mahApuruSonAM bhajana, stavana, pada jAte gAtAM ane potAnI sAdhvI zrI suyazAjI pAsethI sAMbhaLatAM. sAthe sAthe gAtAM ke, "aba hama amara bhaye, na mareMge.' mRgAvatIzrIjIne AyuSya ochuM maLyuM. emane pAMca varSa vadhu maLI jAta to AkhAya vizvane batAvI deta ke, eka sAdhvI zuM karI zake che. teo mAtRzaktinI mazAla hatAM. eka divasa pahelAM ja jANe emane potAnA aMtima samayanuM jJAna thaI gayuM hatuM. emaNe anazana laI lIdhuM hatuM. amArA ghaNAM prayatno chatAM emaNe pANInuM eka TIpuM paNa na lIdhuM. narsane lUkojha caDAvavA bolAvI, paNa emaNe tema na thavA dIdhuM. sAMjanA cAra vAge jayAre DaoNkTare ghenanuM ijekzana ApI suvaDAvI devA prayatna karyo ke jethI gyukojha caDAvI zakAya. paraMtu emaNe to UMghanI davAne jAgRtimAM pheravI devI hoya ema samAdhimAM besI gayAM. ane kahyuM, 'arihaMta bhagavAnano dIvo karo, mAre samAdhimAM besavuM che.' e pahelAM badhA kAryakartAo sAthe smArakanI vAto karI ane kSamA mAgI temane AzIrvAda ApyA. mahatta thI bhagAvatInI
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ | * potAnI dIkarIo jevI sAdhvIono moha jANI emane saMbodhita karatAM kahyuM ke, "dhIraja dhAraNa karajo, raDatAM nahi. himmata rAkhajo. vIra banI jJAna, dhyAna ane AtmakalyANanA mArga para AgaLa vadhajo. mArA AzIrvAda tamArI sAthe che.' tyAra pachI coryAsI lAkha jIvayoninA jIvonI kSamA mAMgI. caturvidha AhArano tyAga karyo ane jAte ja paccakakhANa' nuM uccAraNa karyuM. AgarAthI zrImatI uSAbahena AvyAM ane amadAvAdathI paMDita becaradAsa (emanA vidyAguru)nAM patnI zrImatI ajavALI bahena e samaye AvyAM. emane AzIrvAda ApI samAdhimAM besI gayAM. stotra pATha karavAmAM Avyo. thoDI vAra pachI emaNe kahyuM 'tame sau zAMtacitta thaI jAo. mane koI sparza na kare. mArI dhyAnadhArAmAM viba paDe che. aMte potAnI sAdhvIone paNa bahAra javA Adeza Apyo ane kahyuM ke, huM mArA ane mArA prabhu vacce koI ADa rAkhavA nathI icchatI." teo lagabhaga poNA pAMca kalAka sudhI e ja avasthAmAM ardha padmAsananI mudrAmAM besI rahyAM. e avasthAmAM, DaoNkTaronA mata anusAra emanA asahya dardane kAraNe pANI pAMca miniTa sudhI besavAnuM paNa zakya nahotuM. jene DaoNkTaro zarIranA baLa para asaMbhavita mAnatA hatA, teo ene AtmabaLa vaDe saMbhavita banAvI rahyAM hatAM. saMparNa saMdha A drazya joi Azcaryacakita thai gayo, kAraNa ke, AvA prasaMge paNa mahArAjazrInA mukhamaMDala upara apAra zAMti, saumyatA ane prazamarasa chalakAi rahyAM hatAM. zrI prakAzabhAi pustakovALA jayAre doDha kalAka sudhI logassano pATha saMbhaLAvatA rahyA hatA tyAre, 'Arugga borilAbha samAvivara muttama dita' pada Ave tyAre emanA hAtha joDAI jatA hatA ane AMkho bhAvathI pUrNa thai UThatI. AMkho zaMkhezvara dAdA tarapha maMDAI rahetI. A rIte mahArAjazrI 60 varSanuM AyuSya pAmyA. keTaluM jIvyA e mahattvanuM nathI, kevI rIte jIvyA e mahattvanuM che. emaNe ApaNane jIvatAM to zIkhavyuM hatuM, have vIra manuSyonI jema maravAnuM paNa zIkhavI gayAM. emaNe potAnA jIvanano avadhikALa jANI lIdho hato, tethI sau prathama guru mahArAja vijayavallabhasUrIzvarajInI pratimAjIno Adeza apAvI dIdho. guru vallabhanI pratimAnI bolI guru Atma vallabhanA divAnA parama gurubhakta zrI zailezabhAI koThArIne ApI mahArAjajIe paMjAbIone kahyuM ke, "AnAthI huM paMjAbI ane gujarAtI gurubhaktone nehatAMtaNe bAMdhI rahI chuM. sAdhvIjI mahArAja kevAM dIrghadraSTA hatAM. bIje mahine cAra bhagavaMta ane cAreya gurudevonI bolIo paNa pUrNa karAvI dIdhI. sAdhu mahArAjanA upAzrayanuM vacana paNa laI lIdhuM sAthosAtha atithigRha, kenTIna ane kAryAlayanA makAnonAM vacana paNa meLavI lIdhAM. pablika skUlanI vAta cAlI rahI che te paNa jaladI pUrNa thaI jAya evI zakyatA che. A be mahinAmAM pUjaya mahattarAjIe je je kAryo karyA te smArakanA itihAsamAM vikrama rUpa che. emane mAtra 45 AgamonuM jJAna ja na hatuM, paraMtu 45 AgamonA pote sAkAra rUpa hatAM. emanI aMtima traNa bhAvanAo hatI. prathama bhAvanA hatI AtmasAdhanAnI, bIjI hatI vallabha smArakanA svapnane sAkAra karavAnI ane trIjI bhAvanA hatI samasta jagatanA kalyANanI. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ e caraNonI sevA bhavobhava maLo | LpU sAdhvI zrI suyazAzrIjI mahattarA sAdhvIjI zrI mUgAvatIjI mahArAja prabhu zaMkhezvara pArzvanAtha ane guru AtmavallabhanA caraNomAM sarvabhAvathI samarpita hatAM. emanA jIvanamAM vinayathI samarpaNa, samarpaNathI jJAna, jJAnathI sAdhanA, sAdhanAthI tapa ane cAritra rUpI aneka dhArAo eka sAthe vahI prabhunA caraNomAM maLatI hatI. AtmAno abhyAsa, vidyAnuM adhyayana ane samAjanA du:khadardanuM ciMtana teo hamezAM karyA karatAM hatAM. A traNe guNa saMtanA hRdayamAM jovA maLe che. pUjaya mahArAjajIe jayArathI dIkSA lIdhI te divasathI AtmArAdhanA ane zAsanaprabhAvanA ja emanA jIvananuM lakSya banI gayAM hatAM. vRkSa jema phaLaphUle che tema te vadhu ne vadhu namatuM jAya che. mahArAjajIe paNa jaina Agama, veda, rAmAyaNa, bAibala, kurAne zarIpha vagere dharmazAstrono talasparzI abhyAsa karyo hato. jJAnI hovA chatAM jJAnanuM gumAna emane sparzI zakayuM nahotuM. emanuM bAhya darzana namatAnA guNathI ojasvI ane AkarSaka hatuM. AMtarika darzana jJAnanI garimA ane . AtmasAdhanAnI carama sImAe pahoMceluM hatuM. emanuM aMtaHkaraNa sphaTika jevuM nirmaLa hatuM. teo kahetAM hatAM ke, huM prabhucaraNomAM sarvabhAvathI samarpita chuM. prabhu ja mane hAtha pakaDIne calAve che, mArA prabhu je kaMI kare che te ThIka kare che. meM to mArI naukA emanA hAthamAM soMpI dIdhI che, teo ja ene pAra utAraze." A samarpaNabhAvathI teo pratyeka kAryamAM siddhi meLavatAM hatAM. emanI pAse keTakeTalA bhaktajana saMbhaLAvatA hatA ane sukhI thaine pAchA jatA hatA. zrI ane sarasvatInI asIma kRpA varasatI hovA chatAM namratA, saraLatA, svAbhAvikatA ane mAnavamAtra pratye niHsvArtha premanI bhAvanA jevA emanA guNo bIjA mATe Adarza rUpa hatA. prANImAtranuM maMgala karanAra maitrIbhAvanA emanI rageragamAM vyApta hatI. mahattarAjI guru vallabhanAM vaphAdAra sipAhI hatAM. emaNe guru vallabhanI bhAvanAone pUrI karI. asaMbhavita kAmo saMbhavita banAvyAM. chatAM nAmanA ane kAmanAthI jalakamalavatuM nirmaLa rahyAM. A emano AMtarika guNa hato. potAnA snehapUrNa vyavahArathI teo saune potAnA banAvI letAM hatAM. teo guNane ja prathama sthAna ApatAM hatAM, tethI amIra ane garIba sau sarakhuM sanmAna pAmatA hatA. sevA, sAdhanA, samarpaNa ane saraLatA jevA ucca guNothI sAdhvI zrI sujayeSThAzrIjIe emanA hRdayamAM sthAna meLavyuM hatuM. eka tarapha guru vallabhanuM e bhavya smAraka, eka tarapha guru vallabhane pagale cAlIne je sthAna mahArAjIe meLavyuM ane e ja pavitra bhUmi upara sAdhvI zrI sujayeSThAzrIjInuM samAdhisthAna banyuM. je emanI niHsvArtha sevAnA phaLarUpa hatuM. kayAM guru vallabha, kayAM sAdhvI zrI mRgAvatIjI mahArAja ane kayAM sAdhvI sujayeSThAzrI mahArAja!! A saghaLuM sAcI gurubhaktine AbhArI che! mahArA zrI mRgAvatIzrIjI 15
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 jenA anugraha vaDe thatI zuddha buddhi jenI sadaiva ati nirmaLa zAMta ddaSTi, sonA hitArthe dilamAM dinarAta ciMte, so so hajo namana te guru pAdayugme. PS pU. zIlavatIjI mahArAja cAritra pALavAmAM soraThanI siMhaNa jevAM hatAM. paNa sAthe kumaLI kaLI jevI bAra varSanI dIkarIne jJAnadhyAnamAM kai rIte AgaLa vadhAravI enI ciMtA hatI. mana eka ja dhyeyamAM ramamANa hatuM ke, saMsAra choDayo -to A mArgamAM putrIne kai rIte agresara banAvuM! karatAM. Akhare sAdhumArganuM badhuM kAma pote saMbhALI putrIne bhaNavAgaNavAmAM nimagna karyAM. jayAM sArA paMDitono joga thato tyAM emane hAtha joDI prArthanA karatA. e jamAno AjanI najare sastAratano jamAno hato. chatAM paisAnuM mUlya ghaNuM hatuM. mRgAvatIjInI uMmara nAnI hatI, chatAM emano guNavikAsa pauDha vyakti jevo hato. mArI mAtA kevI kevI paristhitiono sAmano karI mane AgaLa vadhAravA mAge che enuM bhAna mRgAvatIjIne hatuM. eTale emaNe jJAnapipAsu banI zrutasAhityanuM AkaMTha pAna karyuM. jJAnakaDI bAlasAdhvI mRgAvatIjIne paMDitajI cha-cha kalAka bhaNAvatA. divasa bhaNavAmAM jato ane rAte pATha pAkA emanI buddhi'tIvra hatI. jJAnAvaraNIya karmano evo to kSayopazama hato ke, cauda varSanI uMmaramAM paNa roja saMskRtanA so jeTalA zloka teo kaMThastha karatA. vidyApremI mAtAgurue paMDitajIne vinaMtI karI hatI ke, 'mArI putrI saMskRtamAM vyAkhyAna ApI zake evI taiyAra karajo'. mahattarAjInA puNyapratApe paMDitajI paNa ucca koTinA prApta thayA hatA. emaNe moTA moTA dhuraMdhara AcAryone bhaNAvyA hatA. pote dhArApravAha saMskRtamAM bhASaNa ApI zakatA. e prakAMDa paMDitajInuM zubha nAma hatuM zrI choTelAlajI zarmA zAstrIjI. pUjaya mahattarAjIe beMgaloranI mahArAjA saMskRta kaoNlejamAM eka kalAka lagI dhArApravAha saMskRtamAM bhASaNa ApyuM. aMbAlA kaoNlejamAM paNa saMskRtamAM pravacana ApyuM hatuM. eka vakhata smArakamAM jApAnathI eka prophesara AvyA hatA jeo jApAnI, prAkRta ane saMskRta bhASA jANatA hatA. emanI sAthe paNa mahAttarAjIe saMskRtamAM vAtacIta karI hatI. A badho yaza mAtAguru zIlavatIjI mahArAja ane sevAsAdhanAsamarpaNanI mUrti sujayeSThAzrIjI mahArAjane phALe jAya che. mA to mA hatAM ja, paNa sujayeSThAjI mahArAje mahattarAjInI je sevA karI te anupama hatI. guru ziSyA vacce ATalo saMvAda joi hradaya pulakita thai UThe! sujayeSThAjI ziSyA hovA chatAM mRgAvatIjI temane mAtAnI upamA ApatAM. sujayeSThAjIe sevA paNa pUrNa vatsalabhAvathI mA jevI ja karI hatI. emanA puNyanI prabaLatA to ghaNI hatI, tethI ja emane udAra hitaiSI AcArya bhagavaMto maLyA ane evA ja guNagrAhI zrAvako maLyA ke jemaNe A bAlasAdhvImAM rahelI divyazaktine pArakhI lIdhI hatI. pUjaya mRgAvatIjI kahetAM 'jIvana eka pAThazALA che. huM to eka vidyArthinI chuM. bALaka pAsethI paNa jo jJAna prApta thatuM hoya to tenA ziSya banI grahaNa karavuM joie.' mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka vakhata parama pUjaya zrI udayasUri mahArAjanuM vyAkhyAna sAMbhaLavA teo gayAM hatAM. vyAkhyAnamAM cAra prakAranA zrAvakonuM varNana AvyuM. traNa prakAra to yAda rahI gayA. bacapaNanA kAraNe cotho prakAra bhulAI gayo. bIje AvI AcArya mahArAjane potAnI nirdoSa saraLa bhASAmAM bALasAdhvIe puchayuM. "mahArAja! Ape gaI kAle cAra prakAranA zrAvako pharamAvyA. emAM cothA prakAranA zrAvaka huM bhUlI gai, mane pharI jaNAvone?" AcArya mahArAjane paNa bALasAdhvIjInI bhASA ati madhura lAgI. emaNe sAme prazna karyo, "ATalI badhI jijJAsAthI pUche che ke zuM tAre vyAkhyAna ApavuM che?" mRgAvatIjIe javAba Apyo, 'jo ApanI kRpA hoya to ApIe!" AcArya bhagavaMta A uttara sAMbhaLI khUba prasanna thayA ane AzIrvAda ApyA. AvI namratAthI teo saunAM dila jItI letAM. navuM zIkhavAnI pArAvAra jijJAsAthI dareka viSaya zIkhavA tatpara rahetAM. Agama, jayotiSa, vaidaka ke sAmAnya jJAnanI jANakAra vyaktine mUgAvatIjI sAthe pAMca miniTanA vArtAlApamAM paNa AnaMda AvI jato. zAstrIya saMgItanA teo kharA premI hatAM. saMgItamAM tallIna thai jatAM tyAre gocarI, pANI, UMgha, davA, darda badhuM bhUlI jatAM. mahArAjajInuM jIvana sAgara jevuM vizALa hatuM. emanA agaNita kAryakSetro joi kahevAnuM mana thAya ke; amIrI kI to aisI kI ke apanA ghara lUTA baiThe, phakIrI kI to aisI kI ke khudA ke gharameM jA baiThe. jayavIyarAya sUtramAM niyANuM karavAno niSedha che, paraMtu ame to roja UThIne e ja prArthanA karIe chIe ke, T. zrI zaMkhezvara dAdAnuM zAsana, emanA caraNonI sevA, guru AtmavallabhanAM caraNonI sevA, pU. zIlavatIzrIjI, pU. mRgAvatIzrIjI ane pU. sujayeSThAzrIjI mahArAjanAM caraNonI sevA, mokSa na maLe tyAM sudhI bhavobhava maLajo! . vahetAM nirmaLa nIra zA nirbhaya ane nirdoSa je vAtsalyanA gheghura vaDalA sama suguNanA koSa je zAsanataNAM ziratAja bhAjana sajjanonI prItinA te pUjaya zrI zIlavatIjI, zrImRgAvatIjI, zrIsujayeSThAzrIjI mahArAjane bhAvathI karuM vaMdanA." jemanuM sAnidhya pAmIne jIvane zAtA vaLagI, AMtarika saMtApo upazamatAM, ane ciMtA, kaMTALo ane hatAzA vilIna thatAM. evA traNe AtmAonAM darzana karI jIvana dhanya dhanya banI jatuM. mahattarAzrI mRgAvatIjI mahArAje nAnapaNamAM ja adhyAtmayogI zrI AnaMdaghanajI mahArAjanuM jIvanacaritra vAMcyuM hatuM. e mahApuruSanI AdhyAtmikatA emanI rageragamAM vaNAi gai hatI. teo e samAjotkarSanA racanAtmaka ghaNAM ghaNAM kAmo karyA chatAM emanuM dhyAna AtmotthAna tarapha hatuM. teo kahetAM ke prabhuno A paMtha lIdho che, durlabha mAnava janma maLyo che to ahIMthI kaMIka prApta karI ja javuM che AdhyAtmika sAdhanA karavA mATe pahADo, jaMgalo. jharaNAM, kudaratI vAtAvaraNa, ekAtta sthaLo teone ghaNAM ja priya hatAM. emanuM to jIvana ja yogamaya hatuM chatAM paNa vadhumAM vadhu prabhubhaktimAM samayano saduyoga karavA mATe temaNe kAMgaDAtIrtha para cAturmAsa karyuM. paNa emanA jJAnarUpI amRtarasanuM pAna karavA tyAM paNa loko pahoMcatA. AthI mArA bI magAvatIthI
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ temanI sAdhanAnuM lakSya pUruM thatuM nahIM. kAMgaDA cAturmAsa karyA pachI mahArAjajI dilhI padhAryA. eka divasa pU. sujayeSThAzrIjI mahArAje sahajabhAvathI pUjaya mahArAjI mahArAjane kahyuM, "mahArAjajI, mAre to zAlibhadra banavuM che.' pUjaya mahArAjajI hasI paDayAM pUchyuM, 'tAre zAlibhadra zA mATe banavuM che?" pUjaya sujayeSThAzrIjI mahArAje 40 varSa sudhI sevA sAdhanA ane samarpaNa jevA uttamottama guNo dvArA hamezAM pU. mahattarAzrIjI mahArAjanA uttarasAdhaka banI apramatta bhAve se karI hatI. temaNe kahyuM, 'mahArAjajI, ApanAM samaya-zakti smArakanA vividha kAryone saMpUrNa karAvavAmAM jAya che. havethI Apane smAraka mATe koIne kahevuM nahIM paDe! huM zAlibhadra banI Apane madada karIza. pU. sujayeSThAzrIjI mahArAja ghaNAM mitabhASI hatAM. temanuM jIvana sphaTika jevuM nirmaLa hatuM. vacanomAM siddhi hatI.prabhu emanA nirmaLa hRdayanI prArthanA jaldI pUrI karatAM Avo anubhava pU. mahattarAjI mahArAjane hato. emanA hRdayanI nirmaLatAne pU. mahattarAjI mahArAja pArakhI zakayAM hatAM. ATalI vAtacIta thayA pachI lagabhaga sAtaATha divasamAM ja sujayeSThAzrIjI mahArAja kALadharma pAmyAM. mahattarAjI mahArAja sujayeSThAzrIjI mahArAjane kahetA ke, "hena! teM mArI ane mAtAgurUnI je sevA karI che eno badalo ame kevI rIte cUkavIzuM ' A mahattarAjI mahArAjanI mahAnatA hatI.paNa sujayeSThAzrI mahArAja kahetAM, 'mahArAjajI, meM to ApanI kAMi sevA nathI karI.' sujayeSThAzrI mahArAjanA kALadharma pachI thoDA samayamAM pU. mahattarAzrIjI mahArAje zrI vAsupUjaya Adi cAra jinabiMba, zrI gautamasvAmi, traNe gurumahArAjanI nAnI mUrti tathA guruvallabhanI vizALa pratimAnI bolI saMpUrNa karAvavAno saMkalpa karyo. pUjaya mahArAjajIe e bhAvanA zrI saMghanI sAme rAkhI. zrI saMghe saharSa svIkAra karyo. 13 eprila 1986 nI saMkrAntinA divase badhI bolIo saMpUrNa thai. paMjAbanA taMga vAtAvaraNanA kAraNe vizeSa mahAnubhAvo paMjAbathI AvI na zakayA. chatAM lokonAM umaMga, utsAha ane bhAvanA anerAM hatAM. sau manomana vicArI rahyA hatAM, prabhubhaktino. gurubhaktino Avo anero lAbha konA phALe jaze? koNa puNyazALI prabhune tathA guruvallabhane gAdI AsIna karaze? loko khUba utsAhathI bolI AgaLa vadhArI rahyA hatAM tyAM pU. mRgAvatIzrIjI mahArAje potAnA hRdayanI bhAvanA vyakta karI ke, bhAio mArI bhAvanA che ke koi paNa bolI savAlAkha maNathI nIce na javI joie. pu. mahattarA magAvatIzrIjI mahArAjanI amRtabharelI vANIne saue jhIlI lIdhI ane jotajotAmAM aDadhA kalAkamAM prabha pratimAo tathA gurupratimAonI 72 lAkhanI bolIo thaI. A sau mRgAvatIzrIjI mahArAjanI sAdhanA, ArAdhanA, tapasyA, sAcI gurubhakti ane naiSThika brahmacaryano prabhAva hato. emanI vANImAM lakSmI tathA sarasvatIno vAsa hato. sau Azcaryacakita hatAM ke A kAryamAM adazya rUpe koNa madada karI che! "mahArAjajI uparathI ApanA zAlibhadra madada karI rahyA hoya evuM lAge che." kharekhara pUjaya sujayeSThAzrIjI mahArAjanI gurubhakti paNa alaukika hatI. emAM jarA paNa zaMkAne sthAna nathI. Aje paNa e traNe nirmaLa AtmAonA AzIrvAdathI, emanI niSkAma sevAbhAvanAthI, emanI asIma kRpAthI sau kAryo sAnaMda saMpanna thAya che. A vallabhasmAraka mRgAvatIzrIjI mahArAjanI anokhI gurubhaktinuM pratIka banI saune dIrdhakALa sudhI AdhyAtmika preraNA ApatuM raheze. e traNe AtmAonA guNone jIvanamAM utAravAnI zakti prabhu amane paNa Apo. emanA pAvana pagale cAlI amo paNa AtmAnuM kalyANa karI zakIe evI prArthanA! mahArA zrI magAvatIzrIjI
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArI zraddhAnuM kendra D pU. sAdhvI zrI suprazAzrIjI I. sa. 1977nuM varSa mArI jIvanadhArAmAM AmUla parivartana lAvanAra varSa banI rahyuM. jenuM zreya mArI zraddhAnA kendrarUpa parama pUjaya jaina bhAratI, kAMgaDA tIrthoddhAraka, vallabhasmArakapraNetA mahattA zrI mRgAvatIjI mahArAjane jAya che. ludhiyANAmAM cAturmAsa praveza pachI lagabhaga 15 divasa pachI mane pUjaya mahArAjazrInI vANI sAMbhaLavAno avasara prApta thayo hato. e pahelAM mAtra be vakhata emanAM darzana pAmI hatI dararoja vyAkhyAna sAMbhaLavA jatI ane vyAkhyAna pUrNa thaye tarata cAlI jatI. madhura vANI ane tejasvI vyakitatvanI chApa mArA mana para rojeroja asara karatI jatI hatI. manamAM eka vaMToLa UThayo hato ke, pUjaya mahArAjazrI sAthe kaMI vAta karuM.paryuSaNa pahelAM emaNe gautamasvAmInI chaThTha karAvI. emAM bhAga levAnI mane paNa preraNA thaI. upavAsane kAraNe thoDo samaya upAzrayamAM besavAnI taka prApta thaI. thoDI vAra bAda meM mahArAjazrIne saMkoca sAthe kahyuM, 'mAre tamArI sAthe thoDI vAta karavI che,' emaNe bIje divase maLavAnuM kahyuM. milana thayuM. dazeka miniTa sudhI vAto thai. jIvananuM lakSya nakakI karavA thoDI salAha ApI. evo koi Agraha ja nahoto ke dIkSA laI lo. paraMtu mAruM mana ja badalAI gayuM hatuM. dIkSAnI bhAvanA : jAgRta thaI gaI hatI. ATha divasamAM to meM nizcaya karI lIdho ke, have to dIkSA ja levI che. emanA vyakitatvanI kevI mahAna asara hatI! kharekhara koI jAduI sparza hato. kAyamI jAdu koi aMgata paricaya nahoto. anya traNa mahArAjazrI sAthe to koI vAta paNa nahotI karI. basa manomana nizcaya thaI gayo. aTala nizcaya karI lIdho. e aTala nizcayanI kasoTI paNa khUba thaI. pUjaya mahArAjazrIe paNa kasoTI karI ane saMsArI parivAra taraphathI paNa kasoTI karavAmAM AvI. paraMtu e puNyAtmAnI, divyAtmAnI evI asIma kRpA hatI ke, huM nAnakaDI, sAmAnya emAMthI hemakhema pAra UtarI gaI. svapna paNa kayAM khyAla hato ke, prabhuno A veza A ja janmamAM prApta thaze jAdu thai gayo. huM jema jema mRgAvatIjInA saMparkamAM AvatI gaI tema tema mAru mastaka zraddhAthI jhUkatuM gayuM. pratIti thaI ke, keTaluM sahaja, suMdara ane saurabhapUrNa emanuM jIvana che ! dIkSA pahelAMnA cAra varSamAM huM mAtra traNa mahinA mATe ja ghare gaI hatI. emanI pAse AvyA pachI mane kayAreya koinI yAda ja na AvI. mRgAvatIjIe eTalAM sneha, mamatA ane vAtsalyano anubhava karAvyo ke AkhI duniyA saMkocAIne emanA caraNomAM AvI gaI. emaNe jIvana jIvavAnI kalA zIkhavI. nAnAmAM nAnuM kAma paNa kaI rIte, premathI ane dhyAnathI karavuM joie te zIkhavyuM. emanA potAnA anokhA niyamo hatA. sAdhvIjIvananI thoDI svIkRta maryAdAo paNa hatI. jenI pAchaLa emanuM eka moTuM lakSya hatuM. je vyakitamAM je prakAranI pratibhA jue teno vikAsa karavA khUba protsAhana Ape. mAro ema. e. no abhyAsa emanA protsAhanathI ja pUrNa thaI zakayo. huM nA- nA karyA karatI, paraMtu dareka vakhate preraNA ApI e kArya pUrNa karAvyuM. A rIte aneka vidhArthIone abhyAsa pUrNa karavA mATe emaNe preraNA ApI hatI. pUjaya mahArAjazrI sau para khUba sneha rAkhatAM hatAM. darekane evo anubhava hato ke, teo potAne vadhu prema kare che. teo khUba AnaMdI ane masta svabhAvanA hatAM. oNparezana ane aMtima divasomAM teo keTalI virala svasthatAthI jIvyAM! duHkha ke vedanAthI eka lakIra paNa emanA caherA para zodhI nahotI maLatI. aMtima samAdhi to emanA jIvananuM mahArA thI magAvatInI
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 Ca darpaNa hatuM. emanA guNonuM varNana ka2vAnI mArI pAse zakita kayAM che? huM to mATInuM eka kaNa chuM, zuM varNana karI zakuM.? e mahAna divya jayoti, prakAzapuMja pUjaya mRgAvatIjIne zraddhAMjali arpaNa karatAM huM to e ja mAguM chuM ke amArA jIvanamAM paNa emanA jevI samatA, saraLatA, ane svAbhAvikatA Ave. tathA saMyamapatha para AgaLa vadhatAM rahIe. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAvatIjI - bIjI mahattarA D pIDita dalasukhabhAI mAlavaNiyA janmanI jANa thoDA lokone ja hoya che. jemanA mRtyunI jANa thatAM lAkho lokonAM manamAM UMDo zoka vyApI jAya to samajavuM ke temanuM jIvyuM saphaLa che. evuM ja saphaLa jIvana pUjaya sAdhvI zrI mRgAvatIjI mahArAjanuM hatuM. AcArya haribhadrasUrie eka mahattarA yAkinIne amara banAvI dIdhAM che. paraMtu emanA kArya vize ApaNe eTaluM ja jANIe chIe ke, eka brAhmaNa paMDitane jaina dharmamAM dIkSita thavA teo nimitta banyAM hatAM. kintu bIjI mahattarA zrI mRgAvatIjInAM aneka kAryo ApaNI samakSa che. emanuM jIvana ApaNI vacce vItyuM che ane emanA prabhAvane ApaNe pratyakSa jANIe chIe. saurASTramAM rAjakoTanI pAse saradhAramAM emano janma thayo, paraMtu dIkSita thayA bAda pazcima bhAratathI pUrvamAM kalakattA sudhI ane uttara- dakSiNamAM emane koNa nathI oLakhatuM? sATha varSanA AyuSyamAM aDatAlIsa varSanA dIkSAparyAya daramyAna teo samasta bhAratamAM vicaryA hatAM. teo jemanA paNa paricayamAM AvyA, temanA mana para UMDI chApa pADI gayAM. gujarAtI sAdhvI hovA chatAM paNa paMjAbamAM emano prabhAva anupama rahyo che. pUjaya mahattarA mRgAvatIjIno nikaTa paricaya mane pahelI vAra lagabhaga cAlIsa varSa pahelAM AgrAmAM emanI mAtA ane guraNI pUjaya zIlavatIjInI ziSyA rUpe thayo hato. pUjaya zIlavatIjI jevAM tejasvI ane prabhAvaka jaina sAdhvI durlabha che. emaNe je samudAyamAM dIkSA lIdhI hatI tyAnuM vAtAvaraNa ucita na lAgavAthI pUjaya vallabhasUrijInA samudAyamAM rahevAnuM emaNe svIkAryuM hatuM. pUjaya zIlavatIjIe paMDita sukhalAlajIne pUchyuM hatuM ke, zrI mRgAvatIjIne saMskRta-prAkRtano abhyAsa karAvavo che, to e kArya kaI rIte karavuM joie? paMDitajIe mArgadarzana ApyuM ane e pramANe pUjaya mRgAvatIjI i. sa. 1960mAM amadAvAda AvyAM. te samaye meM joyuM ke emanI jijJAsAne koi aMta eka khaMDera jevA makAnamAM emane rahevA maLyuM, paraMtu emanuM dhyAna to bhaNavA tarapha hatuM. kaSTa tarapha nahotuM. lagabhaga cAra varSa sudhI tyAM rahIne paMDita becaradAsajI pAse jaina Agama ane anya mahattvapUrNa graMthonuM emaNe adhyayana karyuM. amadAvAdamAM ja thoDA samaya mATe teo lAlabhAI dalapatabhAI bhAratIya saMskRti vidyAmaMdiramAM rahyAM tyAre atyaMta najIkathI emanI jIvanapraNAlI jovAno avasara maLyo. tyArathI huM emanAthI prabhAvita thayo chuM. paraMtu vizeSa prabhAvita to tyAre thayo ke jayAre huM 1986mAM emanA upadezathI nirmita thanAra vallabha smArakamAM rahyo ane emanI jIvanacaryAno sAkSI banyo. teo sAdAI ane saMyamI jIvananI sAkSAta mUrti hatAM. teo khAdInAM vastro paheratAM hatAM ane teo evA gRhastho pAsethI ja khAdI vahoratAM ke jeo pote khAdI paheratAM hoya. meM najaronajara joyuM ke, AtmA ane zarIranI bhinnatAne mAnanAra vyakita kevI hoya che. vAto to ghaNAM loko kare che, paraMtu jIvanamAM e bhedane sAkSAta karavo e kaThaNa kAma che. AtmabaLa paNa zuM ane kevuM hoya che teno sAkSAtkAra paNa mane mahattarA magAvatImAM thayo che. Avela DaoNkaTarane pAchA mokalavAnI tAkAta paNa emanAmAM meM joI che. zarIra pratye AvI nirapekSatA jovAnuM devone paNa durlabha che. e huM jayAre mahArAjImAM joi zakyo tyAre mAruM mana vadhu prabhAvita thayuM hatuM. aneka lokono temanA pratye bhakitabhAva hato, paraMtu emanAmAM je namratA meM joi te anyatra durlabha che. vallabha smAraka jevA mahAna kAryanA nimitta banavA chatAM temanAmAM ahaMkArano leza aNasAra paNa jovA nahoto maLato. emanuM vyakitatva kevuM adbhuta hatuM! mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ | * potAnA bhakato pratye je vAtsalya emanAmAM hatuM te to emanI anupama deNagI che. sadAya hasatA caherAno eTalo prabhAva hato ke, emanI vAtane koi TALI nahotuM zakatuM. koIne paNa upadeza Apavo hoya ane enI pAsethI kaMI karAvavuM hoya to te mATe emanI potAnI ja nokhI padhdhati hatI. sAmenI vyakita keTaluM karI zakaze te jANyA bAda ja vAta karavI e emano svabhAva hato. bALako sAthe bAlabhAvathI, vAtsalyathI vAto karavI emanI prakriyA hatI. moTerAMo sAthe paNa premabhAvathI vAto karatAM hatAM. nAnI ke moTI bhAgye ja koI vyakita evI maLe jeNe emanI vAta svIkArI na hoya.. - koI moTuM kArya karyA pachI paNa potAnA ahaMkArone puSTa karyA vagara yazanI vaheMcaNI karavI e emano svabhAva hato. kAMgaDA jevA tIrthano uddhAra karyA pachI paNa pote kaMIka karyuM che evo ahaMbhAva emaNe kadI nahoto dekhADayo. anya koI hoya to A vAtane pharI pharI gAI vagADIne jAhera karatAM thAke ja nahi, paraMtu meM to eka vakhata paNa AvA mahattama kAryanI vAta emanA moDhe sAMbhaLI nathI. mAre mATe to A AzcaryanI ja vAta che. sAmAjika ane dhArmika sudhAraNAnAM kAryo karatAM karatAM paNa potAnA nityakramanAM dhyAna ane svAdhyAyane emaNe kayAreya aniyamita na banAvyAM. potAnA AtmAnI prAptinuM dhyeya emaNe kadI choDayuM na hatuM, te emanA aMtima divasonI jIvanacaryA joi sAMbhaLI kahI zakAya ema che. pUjaya mahattarAjInI sauthI moTI vizeSatA e hatI ke, teo zvetAmbara mUrtipUjaka saMpradAyanAM eka sAdhvI hatAM, chatAM emanAmAM koi sAMpradAyika saMkucita bhAva nahoto. emanA bhakatomAM badhA dharmo ane saMpradAyanA loko hatA. - pUjaya mahattarAjIne sAcI zraddhAMjali e ja haze ke, emaNe zarU karela kAryone ApaNe sau sucAru rIte pUrAM karIe. mane vizvAsa che ke, vallabha smArakanuM kArya jemanA hAthamAM che te avazya pUruM thaze. * pUjaya mahattarAjIe potAnI ziSyAone eTaluM sAruM zikSaNa ApyuM che ke, teo paNa bhaviSyamAM emanuM sthAna leze evI AzA che. prabhu mahattarAjanA AtmAne zAMti Ape mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ CA jinazAsananI ananya vibhUti mahattarA sAdhvIzrI mRgAvatIjI paM. hIrAlAla duggaDa jaina dharmamAM jAti, varNa, deza, ke janma sthaLanuM koi mahattva nathI. emAM to samyag-darzana, jJAna, cAritra ane tapomaya jIvananI maryAdAo AtmasAt karI adhyAtma jIvanane utkRSTa banAvavAnuM ja mahattva che. sAdhvI mRgAvatIjI potAnI vilakSaNa pratibhAne kAraNe jaina darzananA jJAna ane svAdhyAyanA kSetramAM avirata pragati karavA lAgyAM. amadAvAdamAM zeTha kasturabhAi lAlabhAinA sahayogathI choTelAla zAstrI, paMDita becaradAsa dozI, paMDita sukhalAlajI ane Agama prabhAkara munizrI puNyavijayajI mahArAja jevA prakAMDa vidvAno pAse bhagavatI sUtra vagere 45 Agamono talasparzI abhyAsa karyo. mahattarAjI hamezAM uccastaranA abhyAsa mATe vidvAno sAthe saMparkamAM rahetAM ja hatAM. anya saMpradAyanA manISI vidvAno pAsethI paNa teo ni:saMkoca jJAnArjana karatAM hatAM. i.sa. 1957mAM emanuM comAsuM ludhiyANAmAM hatuM. te samaye paMjAbamAM sthAnakavAsI saMpradAyanA AcAryazrI AtmArAmajI jaina AgamonA prakAMDa vidvAna mAnavAmAM AvatA hatA. mRgAvatIjI zAstrAbhyAsa mATe emanI pAse sthAnakamAM jai jJAna grahaNa karatAM hatAM. caitya (jina pratimA)no AgamomAM nirdeza hovAthI AcAryazrInI mAnyatA enA anya arthothI viparIta hovAthI banne vacce carcA thatI. e rIte gahana gaMbhIra viSayonI jijJAsAonuM spaSTIkaraNa thatuM rahetuM. mRgAvatIjInI vilakSaNa buddhithI prabhAvita thai AcAryazrI emane 'jaina bhAratI'nA nAme saMbodhana karatA. ane AcAryazrInA AgamajJAnathI prabhAvita thai mRgAvatIjI emane 'AgamamUrti'nA nAme saMbodhana karatA. (noMdha:- Aje evI mAnyatA ddaDha thai gai che ke, jaina sAdhvI Agamono abhyAsa na karI zake. paraMtu jayAre ApaNe prAcIna jaina sAhitya joie chIe to jANavA maLe che ke, sAdhvIo agiyAra aMgono svAdhyAya karatI hatI ane e sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM pAse pAraNAmAM jhUlatA bALaka vajrane agiyAra aMgonuM jJAna prApta thai gayuM hatuM. AgamomAM AvatA varNana parathI spaSTa thAya che ke, sAdhvIo paNa Agamano abhyAsa karatI hatI.) mRgAvatIjI mAtra jainadarzananAM ja jJAtA na hatAM. brAhmaNa, bauddha, khristI, zikha, islAma vagere dharmonA'sAhityanI jANakArI paNa emaNe meLavI hatI. dhArmika, sAmAjika ane rASTrIya akhabAro ane sAmayikonuM dhyAnapUrvaka vAMcana teo karatAM hatAM. teo baporanA eka vAgyAthI sAMjanA cAra vAgyA sudhI ekAMtamAM maunapUrvaka svAdhyAyamAM lIna rahetAM hatAM. AvA AcaraNathI emanuM jJAna sUryaprakAzanI jema prakAzita thatuM gayuM, jethI emanuM janmanAma 'bhAnumatI' sArthaka thayuM. emanI jJAnagarimA ane niraticAra cAritra-pAlanathI prabhAvita thai zAMtamUrti vijaya samudrasUrIzvarajI mahArAje emane 'jainabhAratI'nI padavIthI vibhUSita karyAM hatAM. vibhinna dharmo, dharma dRSTio, lokavyavahAra, rASTrIya gatividhi vagereno vistRta abhyAsa tathA ciMtana karavAthI emanI dRSTimAM vizALatA AvI hatI. samanvaya sAdhanAra anekAnta dRSTinI kaLA emane prApta thai hatI. enA pariNAma rUpe emanAmAM akAnta ke kadAgrahanA sthAna para samadaSTi-samatAbhAva jAgRta thayAM hatAM. rAga-dveSa dUra thai gayA hatA. mRgAvatIjInI mAnyatA hatI ke matamatAMtara, kadAgraha, tattvavAdanI kheMcatANa ke tarka-vitarkanA vitaMDAvAdamAM AtmakalyANa nathI. kaSAya ane rAga-dveSane tyajI devAthI ane samatAbhAvane dhAraNa karavAthI AtmakalyANa thAya che. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 23
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ GO 'emaNe e zraddhAne potAnA AcaraNamAM sArI rIte AtmasAta karI saphaLatA prApta karI, jenA prabhAvathI teo badhA lokonA mArgadarzaka banI zakyAM. vizALa daSTikoNathI emaNe dravya, kSetra, kALa ane bhAvane anukULa jinazAsananI prabhAvanAnAM kAryomAM potAnuM jIvana samarpita karI dIdhuM hatuM. mRgAvatIjInI jJAnadaSTi, dharmabhAvanA ane cAritrya saMpadAthI prabhAvita thaI AcArya bhagavaMta ane samasta saMdhe emane padavI pradAna karavA prayatno karyA ane e mATe emanI anumati meLavavA vAraMvAra Agraha karyo. paraMtu emaNe svIkRti na ApI ane ema kahI vAta TALI dIdhI ke, "mane padavIothI bhArekhama na banAvo. padavIo svIkAravA mATe huM mane potAne asamartha samajuM chuM. tame mArA mATe evI prArthanA karI ke, huM bhavobhAva AjIvana jinazAsananI sevA karI zake evI zakti mane maLo." chatAM paNa gacchAdhipati pUjaya AcArya zrI vijayendradisUri mahArAje vi.sa. 2035mAM kAMgaDA prAcIna mahAtIrthanI taLeTInI jaina zvetAMbara dharmazALAmAM mugAvatIjIne kAMgaDA tIrthodvArikA ane mahattarA'nI padavIthI alaMkRta karyA. potAnI icchA na hovA chatAM paNa zAsananAyaka AcAryazrInI AjJAne ziromAnya karI emaNe padavI svIkArI. guruAjJAne nA pADI zakAya ema hatuM ja nahi. vi.saM. 2009mAM mRgAvatIjIe kalakattAmAM cAturmAsa karyuM ane tyAM eka dharma pariSadamAM emaNe jaina dharmanuM pratinidhitva karI vidvatApUrNa ane hRdayasparzI pravacana ApyuM. e pravacanathI upasthita vidvAno ghaNA ja prabhAvita thayA. yugavIra AcArya zrI vijayavallabhasUrie emanI jJAnaprauDhatAne pichANI laI kalakattAmAM sAdhuvRndanI hAjarImAM saMgha samakSa pravacana ApavA anumati ApI. - AcArya zrI vijayavallabhasUrinI AjJAthI emaNe paMjAba tarapha vihAra karyo. rastAmAM pAvApurI, sametazikhara, rAjagRhI, caMpApurI, kSatriyakuMDa, guNiyAjI vagere tIrthonI yAtrA karI. 900 kilomITarano pagapALA vihAra karI teo paMjAba padhAryA ane aMbAlA zaheramAM cAturmAsa karyuM. pU. mRgAvatIjI je sthaLe virAjamAna hoya tyAM emane maLavA koI vidvAna Ave to te vidvAnanI vidvatAno lAbha saMghane paNa maLe e teo khAsa jotAM. - sana 1975mAM meraTha pAsenA saradhanA nagaramAM cAturmAsa karyuM tyAre tyAMnA upAzraya ane maMdiranA jIrNoddhAranA kArya mATe emaNe preraNA ApI ane AbAlavRddha saumAM dharmasiMcana karyuM. cAturmAsa daramyAna saMgha upara kharcano boja na paDe te khAsa lakSamAM rAkhyuM. huM emanA darzanArthe tyAre tyAM gayo to eka saptAha rokAi javA Agraha karyo ane divasanA pravacanamAM bolavA tathA rAte jijJAsuonI zaMkAonuM samAdhAna karavA kahyuM. A rIte saMdhamAM dharmabhAvanA vadhe te mATe teo sadAya utsuka rahetAM. pU. mRgAvatIjIe potAnI jAtane AcArya vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanA caraNakamalamAM samarpita karI dIdhI hatI. mahattarAjI paNa guru mahArAjanI jema nivRtti ane pravRttinA siddhAMtone lakSamAM rAkhI saMgha utthAnamAM lAgI gayAM hatAM. saMdhamAM saMgaThana majabUta karavA zrI AtmAnaMda jaina mahAsabhA (uttara bhArata)nA adhivezananuM emaNe Ayojana karAvyuM hatuM. dahejaprathA, vivAha-lagnanA nirarthaka kharca, ADaMbara vagere nakAmA kharacanA nivAraNa mATe emaNe prayatno karyA hatA. yuvaka-yuvatIone daheja na levA, na devA mATe pratijJA levaDAvI hatI. dhArmika zikSaNa zibiromAM mahilAo, puruSo, mahArA thI magAvatIzrIjI
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ yuvAno ane bALakomAM uttama saMskAro gatizIla thAya evuM emaNe Ayojana karyuM hatuM. dhArmika ane rASTrIya sevA mATe mahilA maMDaLo ane yuvA saMgaThanonI emaNe sthApanA karAvI hatI. vidhavAo ane sAdhAraNa sthitinA gRhasthone sahayoga ApavA sAdharmika phaMDanI sthApanA karAvI hatI. gurudeva dvArA sthApita zikSaNa saMsthAono uddhAra karyo hato. jaina dharmanA badhA saMpradAyo vacce ekatA sthApavA emaNe saphaLa prayAso karyA hatA. emanI vacanasiddhinA prabhAvathI aneka lokono uddhAra thayo hato. * pUjaya AcArya zrI vijayasamudrasUrie vallabhasmArakane mUrta rUpa ApavAnA prayAsone gati ApavAnI javAbadArI pU. mRgAvatIjIne soMpI. pU. mRgAvatIjInI preraNAthI zrI saMdha dilhIe karanAla roDa upara vIsa ekara jamIna kharIdI ane nirmANa kArya zarU karyuM. bhArata ane bhArata bahAranA jainonA sahayogathI A kArya jhaDapathI AgaLa vadhI rahyuM che. mahattarAjIe potAnI dIrdhadaSTi ane vicakSaNa buddhipratibhAthI smAraka nirmANanA kAryamAM evA niHsvArtha ane kazaLa yuvAnone joDI dIdhA ke je A kAryane pUrNa vegathI pAra pADI zake. dilhInivAsI lAlA kherAyatIlAla pAsethI emanA putra rAjakumArajIne A kArya mATe mAgI lIdhA. zrI rAjakumArajI deva, gura, dharma ane pitAjInI AjJAkArI bhakta che. vyApAramAM racyApacyA hovA chatAM smArakanA kAryamAM niHsvArthabhAvathI mAnada maMtrI tarIke sevA ApI rahayA che. zeTha zrI pratApabhAI bhogIlAla laheracaMda ane guru AtmavallabhanA ananya bhakta zrI zailezabhAI himmatalAla koThArIne A saMsthAmAM joDIne mahattarAjIe potAnI dIrdha dRSTino paricaya Apyo che. sAdhu-sAdhvInuM paheluM kAma potAnI jAtane sudhAravAnuM hoya che. jAtane sudhAravI eTale aMdaranA doSonuM nivAraNa karavuM. - mahArAjIe evuM samatApUrNa AcaraNa karI eka Adarza rajU karyo che. dararoja kalAko sudhI dhyAnamAM tallIna rahevuM. ekAMtamAM maunasAdhanAmAM magna rahevuM. eTale ja mRgAvatIjI cAturmAsanuM sthaLa paNa ekAMta ane zauta hoya tene pasaMda karatAM hatAM. i.sa. 1977mAM himAcala pradezanA kAMgaDA nagaranI mahAbhAratakAlIna prAcIna jaina zvetAMbara dharmazALAmAM emaNe cAturmAsa karyuM. tyAM jaina dharmInuM eka paNa ghara na hatuM. ahIM ATha mAsa sudhI rahI dUra nirjana sthaLamAM ekAMta ArAdhanAnI sAthosAtha e mahAna tIrthano emaNe uddhAra karyo. prabhunI pUjA ane prakSAla dararoja karavAnI sarakAra pAsethI rajA meLavI, kAraNa ke, ghaNAM varSothI A tIrtha purAtattva vibhAganA kabajA heThaLa hovAthI agAu mAtra phAgaNa suda 13, 14, ane 15nA jainone pUjA ane prakSAlanI chUTa maLatI hatI. ' Atma ArAdhanA vaDe emaNe AtmA ane dehanI bhinnatAne pUrNa rIte jANI lIdhI hatI. eTale aMtima samaye koi paNa vyaktinuM lohI potAnA zarIramAM jAya e mATe emaNe saMmati na ApI. ane kahayuM ke, meM AjIvananiraticAra brahmacaryavratanI ArAdhanA karI che. tyAre pAse baThela brahmacAriNI ziSyA sAdhvIzrI suvratAjIe potAnuM lohI ApavAnI vAta karI, to emaNe kahyuM, 'tamArI ArAdhanA, sAdhanA kadAca mArAthI paNa UMcI hoya. eTale huM ema paNa thavA na dauM. koNa kahe che, huM asvastha chuM. A nazvara zarIranuM rakSaNa karavAnuM koI prayojana nathI. mane haoNspiTalamAM laI javA koI vAhanano upayoga na karajo. huM pagapALA vihAra vratano bhaMga karavA nathI icchatI. thoDAM varSo pahelAM mArA oparezana mATe traNa kilomITaranuM aMtara pAMca jagyAe visAmo laIne meM pUruM karyuM hatuM. mane sTrecara upara paNa na laI javAmAM Ave te jozo.' jayAre kalakattAthI paMjAba tarapha prathama vakhata teo AvI rahyAM hatAM tyAre guruNI zIlavatIjI, pote mRgAvatIjI ane ziSyA sujayeSThAjI traNe gujarAtI sAdhvIo hatI. paMjAbathI ekadama aparicita hovAthI paMjAbI jaina gRhastho mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAthe AraMbhamAM samajavAmAM thoDI takalIpha paDI. ekAda varSamAM parasparano vyavahAra samajAI gayo. samaye palaTo khAdho ane paMjAbI jaina bhaktomAM mRgAvatIjInuM savizeSa sthAna kAyama thayuM. emaNe paNa potAnA pUjaya gurudevanI janmabhUmi ane dIkSAbhUmine potAnI banAvavAmAM gaurava anubhavyuM. mRgAvatIjInI jayeSTha ziSyA sevAbhAvI, saralasvabhAvI pUjaya sujayeSThAzrIjI kherAlu pAsenA sIpora gAmanA hatAM. sane 1946mAM emaNe dIkSA aMgIkAra karI hatI. sujayeSThAjIe potAnI guraNI mRgAvatIjInI 40 varSa sudhI ananyabhAve sevA karI. mRgAvatIjIthI pahelAM ja ATha mAsa pUrve teo samAdhipUrvaka kALadharma pAmyAM hatAM. vi.saM. 2016mAM hindI ane saMskRtanA paMDitA pU. suvratAjIe emanI pAse dIkSA lIdhI. muMbaimAM kacchanA nAnajI dhArazI cheDAnI putrIe dIkSA aMgIkAra karI jemanuM nAma suyazAzrIjI rAkhavAmAM AvyuM. pharI paMjAba AvyAM tyAre suprajJAzrIe dIkSA aMgIkAra karI. vallabhasmArakanA graMthabhaMDAramAM lagabhaga agiyAra hajAra hastalikhita pothIo che. e badhI pAkistAna ane samasta paMjAbamAMthI prApta karavAmAM AvI che. A pratonuM keTalaoNga taiyAra karavAnA kAryamAM viduSI sAdhvI zrI. suvratAzrIjI ane zrI suyazAzrIjI kAryarata che. sAdhvI suprazAzrIjI aMgrejI bhASAnA jJAna vaDe videzIone paNa jaina dharma ane jaina tattvajJAna samajAvI zake che. te potAnA jIvananI aMtima avasthAne pAmI jaI, mahattarAjIe potAnI pAse AvanAra saunI sAthe kSamApanA tharatA sAdhu-sAdhvIone kSamAyAcanAnA saMdezA mokalAvyA. zvetAMbara, digaMbara, sthAnakavAsI, terApaMthI vagere paricita sAdhu-sAdhvIo sAthe paNa kSamApanA karI. mRgAvatIzrIjIe saMthArAnA paccakhANa lai, pAMca kalAka sudhI AtmadhyAnamAM lIna rahI pArthiva zarIrano saMparka - choDI dIdho. 18 julAI 1986nA savAranA savA ATha vAge 60 varSanA AyuSyamAM 48 varSa dakSA paryAya pALI teo nibhAvathI svargavAsI thayA. prabhu mahAvIranI prathama sAdhvI saMghanI nAyikA caMdanabAlAnI ziSyA sAdhvI mRgAvatI hatAM. e Adarza ane ArAdhanAne sArthaka karanAra mahArAjI mRgAvatIzrIjI paNa Aje sAdhako pAse eka udAharaNa mUkI gayAM che. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ AdhyAtmika pagalAMnI chApa jAnakI (amerikAnA nyUyorka rAjayanA kaoNlDa sprIMga baMdaranA rahevAsI zrImatI jUna ela. phoga mRgAvatIjI mahArAja sAheba pAse vallabha smArakamAM zrAvikA tarIke eka mAsa rahyAM hatAM. A amerikana guhiNI 5. magAvatIzrIjInA paricayamAM 1976mAM AvyAM hatAM. A zraddhAMjali lekha emaNe spiriTyuala senTaramAM lakhyo hato.) jayAre huM vicAra karuM chuM ke, zrI mRgAvatIjI have pArthiva rIte rahyAM nathI ane huM emane pharIthI e rIte maLI zakavAnI nathI, tyAre huM aMgata rIte zokamagna nathI thai jatI, kAraNa ke, mahArAjazrI AdhyAtmika rIte to ApaNI vadhu nikaTa che. emanA divya AtmAno anubhava karuM chuM. ApaNe keTalA badhA bhAgyazALI chIe ke, emanA paricayamAM chIe. emane jANIe chIe. emanI nikaTa chIe ane emanA asIma snehano sparza pAmyAM chIe. ' ' 1976mAM bhAratanI yAtrA daramyAna huM pahelI vAra mRgAvatIjIne maLI hatI. mArA parama mitra zrI rAjakumAra jaina mane emanI pAse laI gayA. mRgAvatIjIe mArA jIvana para kevo moTo prabhAva pADyo teno aMdAja mane te vakhate | to na AvI zakayo. paraMtu 1981mAM emane pharIthI maLavA huM sadabhAgI thai. jevI huM emanI pAse beThI ke emaNe mArI AMkhomAM premapUrvaka joyuM ane pachI potAne mATe kahyuM, huM pUrNa nathI." basa eTaluM ja. emanI namratA, saccAi ane mAnavapaNuM jANe e pragaTa karI rahyAM hatAM. mane e vAta aMdarathI sparzI gaI. mArA mATe teo tyArathI sahayAtrI, gura ane mitra banI gayAM. he bhavya priya AtmA! tamane huM namaskAra karuM chuM.!" mArAmAM zraddhA mUkavA hRdayapUrvaka AbhAra mAnuM chuM. khUba aMtaranA UMDANathI tamArI prazaMsA karuM chuM. bhavya rIte nikharavAmAM tame khUba madada karI che tamane vaMdana karuM chuM. manthaNa vaMdAmi. huM je kAMI karuM chuM, je kAMi vicAruM chuM temAM huM temane mArAM mArgadarzaka, mArAM salAhakAra ane mArA preraka tarIke jouM chuM. huM mAnuM chuM ke, hajI teo mArI sAthe ja che, tamArI sAthe che, badhAnI sAthe che. temanuM tejasvI premALa smita hajI mArI smRtimAM taravare che. hamaNAM A lakhuM chuM tyAre mAruM haiyuM bharAI Ave che. kadAca, atyAre paNa teo ApaNAmAMnAM pratyekane ApaNAMthI banatuM zreSTha kArya karavAnI ane ApaNA mArgamAM je kaMI Ave te svIkAravAnI preraNA ApatAM haze. temano sneha zuddha ane niHsvArtha hato. emaNe mane eka vAra kahyuM hatuM: 'darekane samAna rIte cAho darake mATe samAna rIte kArya karo." teo daMbhI mANasanA daMbhane tarata pArakhI zakatAM hatAM. paraMtu teo tenAmAM rahelA guNane ja grahaNa karatAM hatAM. AtmanirIkSaNa karavAmAM temaNe mane madada karI hatI. jevI chuM tevI mArI jAtane cAhavA temaNe mane zakitamAna banAvI hatI. temanA mArI taraphanA vizvAsa ane preme mane mArAM gaurava ane hAma pAchAM apAvyAM hatAM. mArA mArgamAM AvatI sau vastuono svIkAra karavA temaNe mane madada karI hatI, mane khAtarI che ke mArI jema ghaNAne temanA advitIya dRSTAMta rUpa svabhAvanI madada maLI haze. mArI zaMkAonuM temaNe samAdhAna karyuM hatuM. ane sadAya jaina mArgamAM mAro vizvAsa kAyama karyo hato. temanuM niHsvArtha, paropakArI ane preraka jIvana Aje paNa saune mATe mArgadarzaka banI rahyuM che. jayAre aMdhArAM AvI UbhAM rahe che, mane khabara che ke tyAM prakAza paNa che. Adarza rIte mAruM jIvana vitAvavA huM temano namra sAthe sadAya cAhuM chuM. huM vItelA samaya bhaNI nihALuM chuM to mAruM haiyuM pharIthI bharAI Ave che. huM tyAre ghaNI bImAra hatI. temaNe mane khUba ja sneha ane anukaMpAthI potAnA bAhumAM lIdhI hatI. teo pote paNa tyAre ghaNAM bImAra hatAM. potAnAM badhAM zArIrika darda vacce paNa teo smArakanA kArya mATe divasabhara kAryarata rahetAM hatAM. oha! mRgAvatI mahArAja ! ame kayAre e UMcAIne AMbIzuM? mane jANe prabhuno sAda saMbhaLAya che: mahatta mA mugAvavAmA
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgavatIjI! tame ghaNuM sAruM karyuM che ghaNuM sAruM karyuM che !' - teo potAno divya vAraso ApaNane saune ane vizeSa rUpe zrI suvatIjI mahArAja, zrI suyazAjI mahArAja ane zrI suprajJAjI mahArAjane ApI gayAM che. pUjaya sAdhvI bhagavaMtone mArA pratyeNa vaMdAmi. aMtaranA Adara sAthe- jAnakI mahattarA thI magAvatImIjI.
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdhvIratna pUjaya zrI mRgAvatIzrIjI || kAntilAla DAhyAbhAI korA vizvamaMgalanI punita bhAvanAnA upadezaka parama pUjaya AcArya zrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanA sAdhvIgaNamAM agragaNya, anerAM sAdhvIratna jainabhAratI mahattarA sAdhvIratna pUjayazrI mRgAvatIzrIjI mahArAjazrIjInA samAdhipUrvaka vallabhasmAraka sthaLe kALadharma pAmyAne doDha varSa pUruM thavA AvyuM. samaya to nadInA vaheNa karatAM paNa. vadhu jhaDape pasAra thai jAya che ane chatAM vAtsalyanI vIraDI samAM e sAdhvIjInI puNyasmRti aMtara uparathI jarAya ochI ke AchI thai nathI. A che paramapUjaya sAdhvIjI mahArAjanI saunuM hita vAMchavAnI ane bhaluM karavAnI dharmabuddhino prabhAva. mahattarA magAvatIzrIjInA jIvananA mAnadaMDane nIrakhIe chIe tyAre ema lAge che ke jagatanA A bAgane bhAvanAnAM vRkSo ane tyAganAM puSpothI suzobhita rAkhanAra AvA sAdhvI mahArAjo che. mahAna viduSI sAdhvIjIe potAnA jIvanane mATImAMthI tananA ane mananA tApe tapIne attara banAvyuM hatuM. teozrInA sAnidhyanuM mane parama sadbhAgya prApta thayuM hatuM. potAnA cAritra ane suzIlatAthI emaNe mane ane mArA parivArane tarabatara karyA che. A yugamAM eka samartha yugapuruSa thaI gayA, svargastha yugavIra AcArya zrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAja. teo samAjakalyANanA cAhaka ane pragativAMchu prabhAvaka saMta hatA. temaNe potAnI AjJAmAM rahetA sAdhvIsamudAyanA vikAsa mATe pUrI anukULatA karI ApavAnI dIrdhadaSTi ane udAratA dAkhavI hatI. potAno ane potAnI sAdhvIsamudAyano vikAsa sAdhavA sadA prayatnazIla parama pUjaya zrI zIlavatIzrIjI mahArAja eka vyavahAradakSa, saMdA jAgRta ane zAsanabhaktiparAyaNa dharmaguruNI hatAM. sAdhvIjI zrI zIlavatIzrIjI mahArAjanAM ziSyaratna mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI mahArAjanuM nAma ane kAma bhAratanA zrI jaina saMghamAM khUba jANItuM che. sAdhvIjIvanano AhvAda anubhavatA hoya ema mukta mane traNeka dAyakA sudhI baMgALa, orissA, bihAra, uttarapradeza, paMjAba, hariyANA, madhyapradeza, rAjasthAna, mahArASTra, gujarAta vagere prAMtomAM vihAra karIne potAnA Atmatattvane ajavALavA sAthe emaNe dharmanI prabhAvanA karI ane eka kuzaLa, kalyANavAMchu bhAvanAzIla sAdhvIjI tarIke sarvatra suvAsa prasarAvI hatI. potAnI preraNA ane dharmadizanAthI emaNe jaina bhAibaheno uparAMta asaMkhya jainetara mahAnubhAvone dharmanA mArge vaLAvyA che. bAlavayamAM dIkSita thaI TUMka samayamAM vicakSaNa buddhithI aneka dharmagraMthonuM tattvarahasya temaNe meLavI lIdhuM. eTaluM ja nahi paraMtu pUjaya AcAryadevoe ane saMghanA zreSThioe paNa A ratnanuM pArakhuM karI, temane prakhara vidvAno pAsethI bhASA, vyAkaraNa, Agama ane bauddha graMtho tema ja anya dharmatattvonuM tulanAtmaka jJAna maLe evI vyavasthA karAvI ApI. je taka Aje jaina samAjamAM gaNIgAMThI sAdhvIone ja prApta thAya che. magAvatIzrIjI emanI saMyamArAdhanAmAM eTalAM ja tatpara ane kartavyaparAyaNa hatAM. emanI smaraNazakti paNa khUba ja tIvra hatI. gujarAtI, hindI, saMskRta vagere bhASAo upara emanuM prabhutva asAdhAraNa hatuM. dhArmika zikSaNanA pracAra ane prasAra mATe temaNe khUba ja jahemata lIdhI hatI. aneka saMskArI vidyAdhAmo mATe teo satata preraNAdAyI banyAM hatAM. jainazAsanamAM koI azikSita kema hoI zake? A prazna satata emanI samakSa upasthita raheto hato. pujaya AtmArAmajI mahArAjanA pUjaya vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanA samudAyamAM dIkSita hovA chatAMye temane saMpradAya zabda kayAMya naDayo nahoto. tIrthodvAranA kAryamAM zvetAmbara-digaMbara banne phIrakAone preraNAbaLa ApatAM hatAM. digaMbaranAM paryuSaNa- daza lakSaNI parvanI paNa temaNe ArAdhanA karAvelI. jainazAsananA sarva phIrakAo-paMthomAM mahArA thI magAvatIthIjI
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ teozrIne sahajapaNe sthAna maLatuM hatuM. jAtibheda temane sparzato nahoto. anya dharmI janasamudAya paNa khUba ja AdarabhAve - teone vaMdana karato hato. AcAryazrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjasAhebanI udAratA ane dIrdhadaSTithI AvAM viduSI sAdhvIjI samAjane maLyAM hatAM. vaDodarAmAM sAdhvI saMmelanamAM zrI magAvatIzrIjI mahArAjasAhebe sAdhvI saMghanA vikAsa mATe ane jinazAsananI sevA mATe kaTibaddha thavA kahyuM hatuM. A saMmelanamAM emanuM bahumAna pUjaya AcArya zrI vijayasamudrasUrIzvarajI mahArAja sAhebanI nizrAmAM thayuM hatuM. pIDita zarIre paNa satata pravacano ApavAM ke kAryo karavAM temane mATe sahaja hatuM. sahanazaktinI uttama sAdhanAthI cAritryapAlana teo karatAM hatAM. bALako ane strIonAM to teo kharAM hitaciMtaka hatAM. emanI AsapAsa baheno ane bALako ToLe vaLIne beThAM ja hoya ane teo saune kaMIka ne kaMIka hita zikhAmaNa ApatAM ja hoya. e drazya to Aje paNa najara sAme taravare che. - sAdhvIzrI zIlavatIzrIjI potAnI sAthvIputrInA abhyadaya mATe jIvanabhara tapa karatAM rahyA ane jJAnacAritranI nirmaLa ArAdhanA, vyApaka ane marmasparzI jJAnopAsanA dvArA zrI mRgAvatIzrIjIno zatadala kamaLanI jema vikAsa thAya e mATe teo jIvaMta vADa banIne emanI sadAya saMbhALa rAkhatAM rahyAM hatAM ema vinA atizayokti kahI zakAya. ziSyo potAnA gurune sarvasva mAnIne emanAmAM ja potAnI jAta ane sarvasvane samAvI de evA gurubhaktinA . virala dAkhalA zAstromAM noMdhAyA che ane Aje paNa jovA maLe che. paraMtu potAnA ziSyanA abhyadaya mATe guru potAnI jAtane arpaNa karI de, potAnuM sarvasva emAM ja samAvI de ane pote jANe ziSyamaya ja banI gayA hoya e rIte ja potAnI sAdhanAnI ane jIvananI badhI pravRttio goThave evuM to kayAreka ja bane che. A daSTie vicAratAM kahevuM joie ke, sAdhvI zrI zIlavatIzrIjI zrI mUgAvatIjImaya banI gayAM hatAM. potAnI ziSyA-putrInA vyaktitvamAM ja potAnuM samagra vyaktitva emaNe samAvI dIdhuM hatuM. paMjAbano pradeza mUgAvatIzrIjIne haiye vaselo hato. paMjAbIo paNa A sAdhvIratna pratye apAra bhakti dharAvatAM hatAM ane Aje paNa dharAve che. - jevI lokaprIti teoe paMjAbamAM meLavI hatI evI ja muMbainAM be cAturmAsa daramyAna meLavI hatI. muMbaImAM to emanI eka ja jhaMkhanA hatI ke, garIba ane madhyama varganA utkarSanI gurudevanI bhAvanA kevI rIte saphaLa thAya! A mATe emaNe yathAzakti prayatna paNa karyo hato. pUjaya mRgAvatI zrIjInA ziSyaratnomAM paNa vinaya, viveka, mitabhASitA, adhyayana pratyenI ruci, sevAparAyaNatA, nikhAlasatA vagere saguNo joi aMtara Thare che, citta AlAda anubhave che. saMvata 2024mAM pUjaya sAdhvIjI zrI zIlavatIzrIjI muMbaImAM samAdhipUrvaka svargavAsI thayAM tyAre temanA smRtimAM "zrI Atmavallabha zIlasaurabha TrasTanI racanA karI teozrIne vidheyAtmaka bhAvAMjali arpaNa karAI. A TrasTa dvArA prAkRta ane ardhamAgadhI sAthenA vyAvahArika zikSaNa mATe kanyAone chAtravRtti apAya che, tema ja sAdhvIjI mahArAjone abhyAsa karAvavA mATe paMDitonI vyavasthA karAya che. - parama upakArI, navayugasRSTA parama pUjaya AcArya zrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAje jinamaMdiro, zikSaNa mahatta zrI bhagAvatImI,
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsthAo ane vidyAmaMdironI sthApanA mATe preraNA ApI te sadAya jIvaMta rahe tevuM yogadAna che. mAnava mAtranA kalyANa ane utkarSa mATe teozrIe potAnuM jIvana samarpita karyuM hatuM.samAjahitanAM kALa, bhAva ane kSetra anusAra yugavIra AcAryazrIe mahattvapUrNa nirNayo laI dharma ane samAjanI yazapatAkA laherAvI che. emanI yazogAthA amara rAkhavA eka bhavya vividhalakSI kalAtmaka smAraka UbhuM karavAnI javAbadArI, gurubhakti ane guruRNamuktinI nirmaLa bhAvanAthI prerAI A pravRtti kAryAnvita karavAnuM kArya paMjAbanI zrI AtmAnaMda jaina sabhAe svIkArIne RNa cUkavavAnI apUrva taka maLavAthI dhanyatA anubhavI hatI. AcArya bhagavaMtanA paTTadhara prazAMta svAbhAvI AcArya zrI vijayasamudrasUrIzvarajI mahArAje potAnI dIrdhadaSTithI samaya paripakava thayAnuM jANI lIdhuM ane A kArya pUruM karavAnI javAbadArI kone soMpavI teno nirNaya nava varSa pUrve karI lIdho hato. vaDodarAmAM potAnA samudAyanA sAdhvI pUjaya zrI mUgAvatIzrIjI mahArAjane A kAryane sAkAra karavA | vi.saM. 2019nuM cAturmAsa dilhImAM karavAno Adeza Apyo. dhanyatA ane pUrA ullAsathI potAnA gurudevanI AjJAno [.. saharSa svIkAra karIne unALAno vihAra, TUMko samaya vagerenI muzkelIno jarAya vicAra karyA sivAya teo tyAM pahoMcI gayAM ane soMpavAmAM AvelI javAbadArI pUrNa karavAnA kAryamAM pUrI ekAgratAthI lAgI gayAM. smArakanuM kArya jhaDapI bane ane kAryakaronA utsAhamAM bharatI Ave te smayaka hetuthI nirmIta bhUmi levAya te mATe pUjaya mRgAvatIzrIjI satata preraNA ApatAM rahyAM. pariNAme eka varSamAM dilhI-rUpanagara jaina maMdirathI grAnDa TUMka roDa jevA dhorI mArga para jamIna kharIdavAmAM AvI. A vIsa ekara jamIna upara thanAra smArakabhavanamAM yugavIra AcAryazrInA udAra ane lokopakAraka jIvanane anurUpa dhyAna, adhyayana-saMzodhana, janasevA jevI anekavidha pravRttionuM Ayojana thaze. sAthesAthe kalAtmaka jinaprAsAda ane vividhalakSI saMskAralakSI pravRttionA kendranuM nirmANa thaze. ' . pUjaya magAvatIzrIjI mahArAjanI vyavahArakuzaLatA, prabhAva ane bhaktiparAyaNatAne lIdhe A kArya mATe mAtabara rakama maLI rahI che. nirmANa paMthe AgaLa vadhI rahelA A smAraka mATe pUjaya mRgAvatIzrIjI mahArAjanAM ziSyaratno pUjaya suvratAthIjI, pUjaya suyazAzrIjI ane pUjaya suprajJAzrIjI mahArAja satata prayatnazIla che. vallabha smAraka yuvA peDhInI AkAMkSAonuM sAcuM pratIka banI raheze. pUjaya mRgAvatIzrIjI mahArAja chellA traNavAra mahinAthI kahetAM hatAM ke, "mAro bega bistara bAMdhIne huM taiyAra beThI chuM. pUjaya AcAryazrI vijayavallabhasUrIzvarajInA zabdo vAraMvAra kahetAM hatAM, "mRtyu mATe sadA taiyAra raho. tenAthI Daro nahi, tathA tenI icchA paNa na karo. mane mRtyuno bhaya lAgato nathI. kAle AvatuM hoya to Aje Ave ane Aje AvatuM hoya to atyAre Ave. huM harahaMmeza khuza chuM. mAruM dhyAna prabhunA caraNomAM che. mRtyu to jIvananI saccAI che. jIvana mahotsava hoya to mRtyu mahAmahotsava che. kAyA jIrNa thai gai che, te kayAM sudhI cAle? huM paMjAba ane dilhI saMghanI sevAthI ghaNI khuza chuM. temaNe guramahArAjanI je ananya bhakti karI che tenAthI ghaNI prasanna chuM. huM mArA jIvananI sAdhanAthI, mArA sAdhvIjIonI sevAthI ghaNI prasanna chuM. AtmAno svabhAva AnaMdamaya che. huM harasamaya AnaMdamaya rahuM chuM zarIra asvastha thaI gayuM che, paNa AtmA to svastha che. mane ATalI takalIpho thaI paNa mane jarA paNa khabara paDI nahi ke mane ATalI pIDA thatI haze. prabhunI mArA upara mahera che. huM cothA ArAno anubhava karI rahI chuM. mane gvAsa levAmAM takalIpha thAya che paNa te jarA ochI thAya to pharI pATa para besIne ekAda kalAka vyAkhyAna ApI zake. AkhI rAta UMgha na Ave to saune ciMtA thatI hatI paNa huM to ekAntamAM prabhunuM dhyAna dharI zakI, AnAthI vadhAre khuzInI vAta kaI hoI zake? AkhI rAta zatruMjaya giranAra, Abu, sametazikhara, tAraMgA vagerenI yAtrA mAnasika rUpe karatI rahI chuM.' mahattarA mI mugAvatImIjI
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ " eka divasa pahelAM temane temanA aMtima samayanuM jJAna thai gayuM hatuM. ane anazana karI lIdhuM. te pachI kAMi paNa lIdhuM nahi ane kahyuM, 'arihaMta bhagavAnane dIvo karo. mAre samAdhi levI che.' pachI saunI sAthe kSamApanA karI. jIvananI aMtima paLonI khabara paDatAM, pUjaya vijayavallabhasUrijInI pratimAnI bolI pUrI karAvI. Ama temaNe temanAthI thai zake tevAM badhAM kAmo pUrAM karyAM. temane 45 AgamonuM mAtra jJAna na hatuM paNa jIvanamAM te sAkAra rUpe jovA maLatuM hatuM. temanI traNa bhAvanA hatI: (1) AtmAnI sAdhanA karavI, (2) vijayavallabha smArakane pUruM karavuM ane (3) jagatanuM bhaluM karavuM. temano chello upadeza hato ke: 'AkhA jagatanuM kalyANa thAo ane e kalyANa mATe kArya karo. pUjaya gurumahArAjanA AdezonuM sau pAlana kare, teonA saMkalpo pUrA kare ane sAcA ziSyo banavAnI bhAvanA jAgatI rAkhe A mArI aMtima bhAvanA che.' e jArjara mAna pUjaya sAdhvI mahArAjane ApaNI bhAvabharI anekAneka vaMdanA ho! 32 mahattarA zrI maMgAvatIthIjI
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ CO pUjaya sAdhvIjI mRgAvatIzrIjIne aMtaranI zraddhAMjali dIpacaMda esa. gArDI jaina bhAratI mahattarA sAdhvIjI mRgAvatIzrIjI mahArAjane Ama to huM ghaNAM varSothI jANato hato. sane 1966mAM zrI AtmAnaMda jaina sabhA-muMbaInA rajata mahotsava prasaMge teozrI muMbaI padhAryAM ane Thera Thera temanAM pravacano thayAM tyAre ja temanI zaktino sAco paricaya thayo. bhAyakhalAmAM cAturmAsa rahelA ane te samaye muMbaImAM garIba mane madhyama varganA kuTuMbone mATe sastA raheThANo banAvavA preraNA karI hatI. ane mane khyAla che te mujaba kAMdIvalImAM je mahAvIranagara banela che, te pUjaya sAdhvIjI mRgAvatIzrIjInI preraNAbaLe thayela che. zrI mahAvIra jaina vidyAlaya, muMbaInA suvarNa mahotsavamAM paNa sAdhvIjI upasthita rahelA ane phaMDa ekatra karAvavA mATe preraNAtmaka baLa pUruM pADela hatuM. bhagavAna mahAvIrano vizvavAtsalyano saMdezo laIne yugavIra AcArya zrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanA Adarzo ne jana jana ane ghara ghara sudhI pahoMcADavAnuM kArya mahattarAjIe hajAro mAIlano vihAra karIne mahattama kAma karela che. mAtA guru pUjaya zIlavatIzrIjI mahArAjanI sAthe 12 varSanI uMmare dIkSA lai pU. mRgAvatIzrIjI mahArAje nArIsamAjanA gauravanI pratiSThA karI che. emanIja preraNAthI ane nizrAmAM yugavIra AcArya zrI vijayavallabhasUrIzvarajI, ma. nI puNyasmRtimAM jainasamAjane gaurava apAve tevuM aitihAsika 'vallabha smAraka' mahAnagara dilhImAM banela che; tenA zilAnyAsa vidhi prasaMge tA. 26-11-1979nA akhila bhAratIya jaina zvetAMbara konpharansanuM 24muM adhivezana thayela tyAre sAdhvIjI mRgAvatIzrIjInI vyavahArakuzaLatA, prabhAvazIlatA ane bhaktiparAyaNatAno mane vadhu paricaya thayo. himAcala pradezamAM Avela kAMgaDA jaina tIrthamAM saMvata 2034nuM cAturmAsa rahelA ane A tIrthano vahIvaTa purAtattva khAtA pAsethI jaina saMghane apAvela che, te ghaTanA jANyA pachI mAruM mastaka A sAdhvI ratna pratye namI paDe che. pUjaya AcArya zrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAja tathA jinazAsanaratna AcArya zrI vijayasamudrasUrIjI mahArAja temaja gacchAdhipati AcArya zrI vijayaIndradisUrIjI mahArAjanI udAratA ane dIrghadRSTino lAbha laIne sAdhvIjI mRgAvatIzrIjIe jainazAsananA zobhArUpa kAryo karyAM che.zudhdha khAdImAM zobhatA sAdhvIjInA darzanathI meM paNa zAMtino anubhava karyo che. zukravAra tA. 18-7-1986 nA savAre potAnA jIvana paTane saMkelIne sadAne mATe vidAya thayelA pUjayazrInA puNyAtmAne aMtaranI zraddhAMjali ApI vaMdanA karuM chuM. mahattarA zrI magAvatIthIjI 33
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 madhurabhASI samatAbhAvI zramaNI 7 zreNikabhAI kasturabhAi Ca dIpakano prakAza to bUjhAya eTale aMdhAruM vyApI jAya, paraMtu keTalIka jayoti evI hoya che ke jemanI anupasthitimAM paNa emano prakAza ane prabhAva anubhavAya che. mahattarA sAdhvIzrI mRgAvatIzrIjI Aje ApaNI vacce nathI, tema chatAM emanA apAra vAtsalyathI, satyaniSThA ane sadapravRttiothI bharapUra tejasvI jIvanathI ApaNA hRdayamAM emanI mUrti ane emanA guNo sadAya jIvaMta che ane jIvaMta raheze. jayAre huM dilhI jato tyAre temanAM darzana karavAnI taka cUkato nahi. e samaye mane eka mahAna vibhUtino meLApa thayAno anubhava thato hato. emanI sAdhanAnI tejasvitA emanA caherA para sahaja ja pragaTatI hatI. ochAmAM ochI AvazyakatAo rAkhavAnI emanI tamannAno AbhAsa emanA jIvanamAMthI svAbhAvika rIte ja thato. zAstronuM gahana jJAna, UMDo abhyAsa, anekavidha saphaLa dharmakAryo ane sahuno apUrva bhaktibhAva maLyo hovA chatAM emanI saraLatA, samatA ane svAbhAvikatA khUbaja prabhAvaka rahetI. mAnavakalyANa ane jIvadayA taraphanI emanI avirata dhagaza emanI vANImAM satata pragaTatI rahetI, emanA upadezamAM pravAhita thatI ane emanAM dharmakAryothI sAkAra thatI. emanI pAse Ave te sahu koi potAnAM du:kha-darda bhUlI, navI preraNA meLavIne jatA. jaina saMgha ane jaina dharma mATenI emanI te ananya lAMgaNI joine huM haMmezAM prabhAvita thayo chuM. teo amadAvAdamAM Agamono UMDo abhyAsa karavA jayAre padhArelAM te samaye mArA pitAzrIe mane teozrI mATe Agamono abhyAsa karAvavAnI vyavasthA karavAnuM sopyuM hatuM. A samaye amadAvAdanA zAMtisAgara upAzrayamAM paMDita becaradAsajI dozI pAse Agamono abhyAsa karAvavAnI vyavasthA karavAnuMsadbhAgya mane sAMpaDayuM hatuM. jayAre jayAre mahattarA zrI mRgAvatIzrIjIne maLato tyAre teo khUba lAgaNIpUrvaka e ghaTanAnuM smaraNa karatAM hatAM. mahattarA sAdhvIzrIjIno janma saurASTranA nAnakaDA evA saradhAra gAmamAM thayo hato, paraMtu potAnAM kAryothI AkhA dezamAM teo vyApI gayAM hatAM. emanA jIvanakArya para daSTipAta karIe to khyAla Avaze ke emaNe samAjanA mAtra eka kSetramAM ja potAnI pravRtti karI nathI, balke samAjanA bahuvidha kSetromAM emanI satpravRttino prakAza phelAyelo che. aMdhazraddhA, vahema ke kurUDhio sAme teo aDaga yoddhAnI nirbhayatAthI jhajhUmatAM hatAM. koi nirjana jaMgalamAM raheluM paDe to paNa bhaya emane kadI sparzato nahi. paMjAbanA keTalAya zaheromAM emanI smRtirUpa koine koi saMsthA maLI Avaze. A saMsthAone majabUta banAvavAmAM sAdhvIzrI mRgAvatIzrIjInI preraNA maLatI ja rahetI. pAchaLanAM varSomAM bImArIthI gherAi gayAM hovA chatAM teo dharmathI saheja paNa vicalita thayAM na hatAM. eTaluM ja nahi paNa dilhImAM taiyAra thatA zrI vallabha smAraka mATe avirata preraNA ApatAM ja rahyAM hatAM. AthI ja Aje paNa zrI "vallabha smAraka"nA eka-eka khaMDamAM A madhurabhASI, samatAbhAvI zramaNInI smRti pragaTa thAya che. sAdhvIzrI mRgAvatIzrIjIne AdhyAtmayogI AnaMdaghanajI mahArAjanuM "aba hama amara bhaye na mareMge" pada khUba priya hatuM. potAnA dharmajIvanathI e padanA marmano pratyakSa ane sAkSAt paricaya karAvanAra mahattarA sAdhvIzrI mRgAvatIzrIjInA alaukika jIvanane mArAM koTi koTi vaMdana! mahattA thI magAvatIthIjI
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ AchA paricayanAM avismaraNIya saMsmaraNo pratApa bhogIlAla parama pUjaya sAdhvIzrI mRgAvatIjI mArA sAcA dharmaguru hatAM. teo mane dhArmika AcaraNanA mArge laI janAra ane mAre mATe ananya rIte pUjanIya hatAM. mAnavatA, karuNA, sAttvikatAsamatA, samadaSTi anekAntanA teo mUrtimaMtapratIkahatAM. sAmI vyakitane samajavAnI ane samajAvIne potAnI karavAnI adbhuta zakita temanAmAM hatI. temanI vANI ane vartanamAM evo asAdhAraNa jAdu hato ke, koI temanAthI vimukha na thaI zakatuM. emanI sAtheno mAro paricaya ghaNo ja ocho hato, paraMtu mArA sva. pitAzrI pratye temano Adara pitRbhAva jevo hato. teozrI eka vakhata amArA aMdherInA nivAsasthAne vicarelAM tyAre mArA kuTuMbIjanone emanI pratibhAnAM ananya darzana thayAM hatAM ane emanI amRta jharatI vANIno lAbha maLyo hato. paraMtu kamanasIbe mArA dhaMdhAkIya rokANane kAraNe huM e lAbhathI vaMcita rahayo ane eka ati nikaTanA sahavAsano eka suMdara moko gumAvyo teno mane hamezAM aphasosa | rahyo che. jo ke bhAyakhalA ane beMgaloranA emanA cAturmAsanAM rokANo daramyAna temanA vaMdanArthe maLI zakAyuM hatuM, paraMtu tyAre paNa temanI sAthe khAsa paricaya keLavI zakayo nahoto. - mArA pUjaya pitAzrInA duHkhada avasAna bAda mAre dilhI javAnuM thayuM. tyAre te vakhatanA zrIrAma milsanA dilhInA. selsa maeNnejara zrI navanItalAla mAraphata jANavA maLeluM ke parama pUjaya sAdhvIzrI emanI ziSyAo sAthe rUpanagaramAM vicarI rahayAM che. sadbhAgye temanAM vaMdana karavAnI mane abhilASA thaI. huM rUpanagaranA upAzraye pahoMcyo ane temane vinamrabhAve vaMdana karyA. emanI tathA emanI ziSyAonI sukhazAtA pUchI. mahararAjIe mArA pitAzrI tathA anya kuTuMbIjano bAbata ati vAtsalyabhAve pUchaparacha karI. e samaye temanA mukhAraviMda para AnaMdano mane je bhAsa thayo te avismaraNIya che. jo ke emanI sAthe anya koI vAta na thaI zakI. tyAMthI vidAya laI huM rUpanagara maMdire darzanArthe gayo. tyAM parama pujaya sAdhvIjI mahArAja temanA sAdhvIvRMda sAthe padhAryA ane bolIonI zarUAta thaI. bolI zAnI che teno mane jarA paNa khyAla na hato. bolI AgaLa vadhI rahI hatI. A samaya daramyAna zrI rAjakumAra jainano paricaya thayo. emaNe mane zrI vallabha smAraka bAbata vAta karI. temaNe mane jANa karI ke, smArakamAM vAsupUjaya bhagavAnanuM derAsara thavAnuM che. tenA zilAnyAsanI A bolI cAlI rahI che. mane paNa bolImAM bhAga levAnI preraNA thai. meM bolImAM bhAga levAnuM cAlu rAkhyuM. mArI bolI UbhI hatI tyAre pUjaya sAdhvIjInI sUcanA anusAra pharI bIjA koi divase bolI AgaLa calAvavAnA hetuthI baMdha rakhAI. meM bolImAM bhAga to lIdho hato, paraMtu mane jayAre khyAla Avyo ke maMdiranA khAta muhUrtano prasaMga to me mAsamAM AvavAno che, je samaye mArAthI hAjara rahI zakAya ema nahotuM, tethI meM nakakI karyuM ke, bolI jayAre have pharIthI zarU thAya tyAre temAM bhAga levo nahi. A prayojanathI meM mArA dilhI khAtenA pratinidhine A bAbatanI jANa karI ane bolI vakhate hAjara rahevA,paNa bhAga na levAnI sUcanA ApI. pachIthI mane jANavA maLyuM ke, je divase bolI AgaLa calAvavAno Adeza ApavAno hato te divase pUjaya sAdhvIjI mahArAje icchA vyakata karI ke, je rakama upara bolI chelle aTakI hatI tyAMthI koIe AgaLa bolavuM nahi. Ama bolIno Adeza mArI tarapheNamAM Apavo, ane tema ja thayuM. mahattarAjI pratye saune keTalo Adara ane prema che, tenI pratIti A hakIkatathI thAya che. jo ema na hota to, jarUra koI paNa mahAnubhAva, huM je rakama bolelo tenAthI bolI AgaLa dhapAvI zakata. mahatta mI magAvatIbI 35
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjaya mRgAvatIjInI icchA anusAra nirmANa thayela paristhitithI mArI javAbadArI vadhI gai ane haju keTalI vadhaze teno mane aMdAja na hato. jo ke mahArAjazrIne teno aMdAja jarUra haze. mane thayuM ke, zilAnyAsa vakhate kuTuMbIjano sAthe bhara unALAmAM dilhI javuM paDaze ane e javAbadArImAMthI mukata thaI zakAze nahi. aMte huM sahakuTuMba zilAnyAsa prasaMge hAjara rahyo. te prasaMge sAdhvIjI mahArAja, temanI ziSyAo ane tyAnA samAjanA bhAibaheno sAthe sAro paricaya thayo. badhAMnAM prema ane lAgaNIe mane mIThI mUMjhavaNamAM mUkI dIdho. enA phaLa svarUpe e badhAMnI sAthe ati nikaTano saMbaMdha dinapratidina thato gayo. tyAra bAda smArakamAM TrasTI tarIke rahevAnuM meM svIkAryuM. pUjaya sAdhvIjI cAturmAsa arthe ambAlAmAM hatAM tyAre beeka vakhata tyAM javAnuM thayuM. tyAre temaNe mane aMbAlAnI esa. e. jaina kaoNlejamAM sahAya karavAnI preraNA ApI. prathama to lAyabrerImAM sahAya karavAno prastAva mukAyo jeno meM sahaja svIkAra karI lIdho. tyAra bAda sAdhvIjI mahArAjane khabara paDI ke, lAyabrerI mATe dAna aMge vAta anya mahAnubhAvo sAthe thayela che. tyAre temaNe mUMjhavaNa anubhavI. huM jayAre pharI aMbAlA gayo tyAre temaNe saMkocasaha uparokata mUMjhavaNa mArI samakSa mUkI. mAre to emanI preraNAthI amuka rakamanuM dAna karavAnuM ja hatuM. tethI saMkoca vagara anya prastAva jaNAvavA vinaMtI karI. temaNe prasanna thaI kaoNlejamAM krIDAMgaNa mATe prastAva mUkayo, je meM tarata ja svIkArI lIdho. eka vakhata temaNe mane dharmanI kriyA ane vAMcana bAbata pRcchA karI. khUba ja glAnibharyA vadane ane saMkoca anubhavatAM meM jaNAvyuM ke A bAbatamAM huM taddana ochuM dhyAna ApI zakuM chuM. tyAre temaNe amuka thoDI sUcanAo ApI jenuM sahelAIthI pAlana karI zakAya. temanI e mUlyavAna sUcanAonuM tyArathI niyamita pAlana karuM chuM. AnA parathI e spaSTa thaze ke, sAmA mANasane pArakhI levAnI temanAmAM adbhuta zakita hatI. eTaluM ja nahi sAmI vyakitanI maryAdAone samajIne teo evAM sUcano rajU karatAM ke je sUcano mAnya rahe ane te vyakita AnaMdathI pALI paNa zake. tyAra bAda caMdIgaDhamAM paNa teozrInA cAturmAsanA rokANa daramyAna vaMdana karavAno mane lAbha maLyo ane emanI sAtheno paricaya vadhato gayo. . eka vakhata dilhInI mulAkAta daramyAna pUjaya mahattarAjInAM darzane huM gayo hato. tyAre temaNe mArA putra, putravadhU tathA pautra bAbata pRcchA karI ane emane maLavAnI teoe icchA vyakata karI.A bAbatanI vAta karatAM meM saheja saMkoca anubhavyo.mArI mUMjhavaNane haLavI karatAM karatAM temaNe kahyuM ke, bhAI A to karmAdhIna che. ane teno kSobha rAkhavo nahi. teodilhI Ave tyAre jarUrathI mokalavAM. mAro putra ane teno parivAra vaMdana karavA gayAM paNa kharAM, ethI temane prasannatA thaI ane mArA putra, putravadhU ane pautrane maLyAno AnaMda paNa thayo. mArA pUjaya pitAzrInA smaraNArthe pATaNamAM je saMskRtimaMdiranI sthApanA karI hatI te bAbatamAM teo rasa letAM ane tyAM cAlatI pravRtti vize pRcchA karatAM. temaNe jANyuM ke, parama pUjaya jaMbUvijayajI mahArAja paNa emAM rasa le che tyAre temaNe vizeSa AnaMda anubhavyo. - pATaNa sthApita bhAratIya saMskRtimaMdira aMge mane evo vicAra spharyo ke, mArA pitAzrInI icchA mujaba A saMsthAno vikAsa karavo hoya to dilhInI vallabha smAraka jevI saMsthAnA eka aMga tarIke tene joDavAmAM Ave to tenuM sAruM pariNAma Ave. mAro A vicAra meM zrI rAjakumAra jaine muMbai mAre tyAM UtarelA tyAre temanI samakSa rajU karyo ane kahyuM hatuM ke, pUjaya mRgAvatIzrIjIne ane tamane yogya lAge ane badhA ja TrasTIone A prastAva kabUla hoya to A bAbatamAM AgaLa vicAra karuM ke jethI e saMsthA vallabha smArakanA paTAMgaNamAM sthapAya. 36 mahattarA thI magAvatIthI
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ mArA hamezanA niyama mujaba mArI dilhI mulAkAta daramyAna pUjaya sAdhvIjInA vaMdanArthe gayo. tyAre bhAratIya saMskRtimaMdira bAbata vAta thaI. temaNe mane kahyuM ke, A to bahu sarasa vAta che ane ahIMnA TrasTIo paNa AvakAre che. emaNe je rakama kahI te rakama ApavAnuM meM svIkArI lIdhuM. A rIte pujaya magAvatIjI mahArAje dilhI smAraka sAtheno tathA paMjAba ane dilhInA sAdharmika bhAio sAtheno mAro saMbaMdha gADha banAvyo. A phaLazruti mATe huM sAdhvIjI mahArAjano khUba RNI chuM. ane A mATe mArI jAtane huM ati bhAgyazALI samajuM chuM. pragatinA prayAsa rUpe saMsthAne vizva vidyApIThano darajajo maLe te mATenA prayatno cAlu ja che. pUjaya sAdhvIjInA AzIrvAdathI jate divase A saMsthAne apekSita vizva vidyApIThano darajajo maLaze evI ApaNe sau apekSA rAkhIe. dharmane jIvanamAM kema utAravo ane dararojanA AcAravicAramAM kema vartavuM eno sIdho pratibodha pUjaya sAdhvIjI mahArAja aMgata rIte mane nahotAM ApatAM, paraMtu temanI sAthenI vAtacItamAM ane vyAkhyAnomAM je UMDI samaja temaNe 1 batAvI che tenI kaIka asara mArA upara thaI che, evo mane bhAsa thAya che. emanI samIpa jayAre jayAre huM jato tyAre emanA smitamaya vadananI eTalI UMDI chApa mArA upara paDatI ke, teo smAraka ane guru vallabhanA Adeza mujaba samAjodhdhAranuM je kArya AgaLa dhapAvatAM hatAM, te dizAmAM mAre paNa vadhAre ne vadhAre yathAzakita phALo Apavo joie.T. emanI AtmasAdhanA ghaNI ja ujajavaLa hatI. teo mahAtapasvinI ane dhArmika kriyAomAM pUrA kAryadakSa to hatA. | ja, paNa sAthosAtha emanA jIvananI balihArI kahuM to khAsa samAjodhdhAranuM emanA kAryo paNa mahatvapUrNa hatAM. ] emane kAMgaDAtIrthodhdhArikAnuM biruda apAyuM te yogya hatuM. e tIrthamAM pratimAnI pUjA. ApaNe karI zakatA na hatAM. emaNe potAnI vicakSaNa buddhi ane kAryadakSatAthI bAre mAsa pUjA thaI zake e rIte e tIrtha khulluM karAvyuM te AjanA jamAnAmAM nAnIsUnI vAta nathI, kAraNa ke AjanA jamAnAmAM paristhiti evI thai che raNa ke AjanA jamAnAmAM paristhiti evI thaI che ke, aMdaraaMdaranA matabhedone kAraNe ApaNe ApaNAM tIrtha sAcavI zakatAM nathI. pUjaya sAdhvIjInA pratibodhathI loko emanA sUcita kAryo mATe aDhaLaka paisA ApatA, paraMtu paisAno khoTo vyaya na thAya ane sAcA mArge ane sukAryo mATe ja nANAMno vaparAza thAya te mATe teo pUratuM lakSa ApatAM. emanA dhyAna bahAra koi vastu jatI nahi. chellAM doDha- be varSathI emanI nAdurasta tabiyatano prazna gaMbhIra hato. paraMtu tethI temanA kAryomAM te kayAreya aMtarAya rUpa thato nahi. teo hamezAM prasanna rahetAM. temanA mukha para smita satata pharakatuM ja rahetuM. potAnI bImArI nimitte kharca na thAya athavA to ocho thAya e emanA lakSamAM rahetuM. mArA jevA emanA bhakato emanA svAthya mATe kaMI paNa karI chUTavA taiyAra hoie, tyAre khoTo kharca na karavo ema kahI amane teo vAratA ane kahetA ke, "bhAio, zA mATe mArI pAchaLa kharca karo cho?" jayAre ame jaNAvatA ke, AmAM to amAro svArtha che, tyAre haLavAzathI hasatAM hasatAM teo kahetA ke, svArthI thavuM e sAruM na kahevAya.' chelle me mahinAnA aMtamAM paradeza gayo tenA cArapAMca divasa pahelAM ja temane maLyo hato. beeka mAsa mATe darzanathI vaMcita rahIza ema temane meM jaNAvyuM. tyAre emaNe dardanI darakAra karyA vagara harahamezanA smitathI javAba vALyo. amArI A mulAkAta AkharI hatI ema teo kaLI zakayAM hoya ema mane lAge che. temane mATe philipAInsathI 'phatha hilara' mokalavA mATe meM vAta karI tyAre khoTo kharca na karavAnI temaNe salAha ApI. paraMtu meM A bAbatano bahu Agraha rAkhyo. mane ema ke phetha hilara emane taMdurastI bakSe to haju vadhu vakhata smArakanA kAmane tathA gara vallabhanA Adarzone mahattarA nI magAvatIzrIjI 37
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgaLa dhapAvavAnA kAryone teo vega ApI zake. temaNe mane phetha hilara mokalavA mATe mArA ati Agrahane vaza thai hA to pADI paNa mane aMdarathI thatuM hatuM ke, phetha hilara dilhI mokalavAnuM nakakI thaze te pahelAM ja teo kadAca nA pADaze. | ane thayuM paNa ema ja. eTale phetha hilarano mAro prayoga zakaya na banyo. khera, banavAkALa banI gayuM. paraMtu emanA AyuSyanA aMtima cha-sAta saptAhanA samayamAM emanI sevA karavAno lAbha mane na maLyo. vaLI emanA samAdhidarzanathI paNa huM vaMcita rahyo. emanA aMtima kALa ane dehavilaya samaye paNa saMjogavazAta huM hAjara na rahI zakyo. teno mane abhAgIne atyaMta vasavaso hamezAM raheze. - pUjaya mahattarAjInuM jIvana to maMgalamaya hatuM, paNa emanA aMtima kALanA samayanI je vAta sAMbhaLI che ane dazyo, phoTo vagere dvArA je jovA pAmyo chuM te parathI ema lAge che ke, emanuM aMtima prayANa paNa mahAmaMgaLamaya hatuM. pUjaya mahattarAjI smArakanuM kAma tathA guru vallabhanA AdezathI je samAjodhdhAranuM kAma AgaLa dhapAvatAM hatAM te kAma temanA AzIrvAdathI emanI ziSyAo parama pUjaya sAdhvI zrI sutratAzrIjI, suyazAzrIjI ane suprazAzrIjInI nizrAmAM emanA bhakatajano AgaLa vadhAraze e ja AzA ane abhyarthanA che. - vallabha smAraka e sAcA jJAnanuM sImAcihna rUpa mahattama udAharaNa banI raheze. samagra duniyAne jJAnano prakAza Apaze ane vinAza tarapha dhasI rahelI duniyAne sAco mArga batAvaze. eTaluM ja nahi, DahApaNabharyA ane eka sUtratAvALA vAtAvaraNamAM duniyA TakI rahe e mATe preraNA ApatuM raheze. smArakanuM A dhyeya pAra paDe e mATe ApaNe sau satata prayatnazIla rahIe. | | ApaNI sAcI zraddhAMjali to e ja kahevAya che ke, mahattarAe cIMdhelAM kAryone AgaLa vadhArIe ane emaNe | TdarzAvelI AcArasaMhitAne jIvanamAM utArIe. 38 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ sukhada saMsmaraNa ] pU. citrabhAnujI mAnavajIvana eka yAtrA che, paramAtmA pratinuM prayANa che. A yAtrAmAM ApaNe keTalAM badhAMne maLIe chIe ane vikhUTAM paDIe chIe. paraMtu keTalAMka milana evAM hoya che je mana para cirakALa sudhI puNyanA prakAzanI chApa mUkI jAya che. evuM ja eka milana hatuM mahattarA sAdhvIjI zrI mRgAvatIjI sAthenuM, je visarAyuM visarAya tema nathI. sAdhvIjI zrI zIlavatIzrIjI ane sAdhvIjI zrI mRgAvatIjInuM cAturmAsa muMbaimAM hatuM. e daramyAna sAdhvI zrI zIlavatIjInuM svAsthya lathaDayuM. huM avAranavAra temanI zAtA pUchavA mATe jato. eka savAre samAcAra maLyA ke temanI tabiyata vadhAre gaMbhIra che, huM temanI pAse pahoMcI gayo. meM joyuM ke, bImAra hovA chatAM temanA mukha para avarNanIya zAMti hatI. temanI bAjumAM sAdhvI mRgAvatIjI beThAM hatAM. saunAM mukha para ciMtA hatI. AsapAsa sAdhvI suvratAzrIjI, sujayeSThAzrIjI Adi tArAmaMDaLanI jema beThAM hatAM. sAdhvI zrI zIlavatIjI jeTalAM vatsala hatAM, teTalAM vIra paNa hatAM. temaNe mane kahyuM, 'zuM deha koino zAzvata rahyo che ane AtmA koino maryo che? paNa mArAM A mRgAvatIjI kevAM DhIlAM thai gayAM che. tame to mArA dharmanA putra jevA cho, eka bhAi tarIke tamAre tene hiMmata ApavAnI che. ane enuM dhyAna rAkhavAnuM che.' meM kahyuM, ' Apa ciMtA na karo. te eTalAM komaLa ane dilanAM dayALuM che. je koinuMya du:kha joi nA zake teM mAtAnI vedanA te kema joi zake? e jeTalAM karuNAmAM komaLa che eTalAM ja saMyamapAlanamAM kaThora che'. thoDA vakhata pachI navakAramaMtranI ArAdhanA sAthe sAdhvIjI zrI zIlavatIjI samAdhipUrvaka kALadharma pAmyAM. sAdhvIzrI mRgAvatIjInI tejasvitA adbhuta hatI. ame avAranavAra jJAnagoSThi mATe maLatAM. eka vAra pUjaya munirAja puNyavijayajI mahArAja ane mAruM pravacana varalImAM sAthe hatuM. sAdhvI zrI mRgAvatIjI paNa pravacanamAM AvyAM hatAM. pravacanane aMte meM pUjaya muni puNyavijayajI mahArAjane kahyuM, 'jo, jo, tamArA ATalA sAdhuo je nahi karI zake tevuM mahAna kArya, mane vizvAsa che ke A zAMta dekhAtAM sAdhvIzrI mRgAvatIjI karaze.' e vAtane varSo vItI gayAM. sAdhvIjI zrI mRgAvatIjI dakSiNa bhAratamAM vihAra karatAM hatAM ane huM amerikAnA nyU yaoNrka sTeTa yunivarsiTImAM tattvajJAnanuM adhyApana kArya karato hato. dara varSe rajAomAM thoDAka vidyArthIone laine bhAratadarzane Avato ane pAlitANA- zatruMjaya, Abu, rANakapura vagere sthaLe dhyAna zibira rAkhato. eka vAra e arasAmAM amAro vArtAlApa zrImatI iMdirA gAMdhI sAthe dilhImAM goThavAyo hato. samAcAra chApAomAM AvatAM dilhI saMghe e sAdhaka bhAibahenonAM svAgata mATe eka viziSTa kAryakrama goThavyo hato. zrI Atmavallabha jaina smArakanA maMtrI zrI rAjakumAra khairAyatIlAle e yAtriko mATe prItibhojana goThavyuM hatuM. te vakhate khabara paDI ke, mArA ciraparicita tejasvI sAdhvI zrI mRgAvatIjI tyAM che. sAdhvI mRgAvatIjI potAnAM ziSyA sujayeSThA, suvratA, suyazA ane suprajJA sAdhvIjI sAthe jayAM birAjatAM hatAM, tyAM ame gayAM. ghaNAM varSo bAda ame maLyAM hovAthI keTalIka vAto thai, emaNe sahaja jijJAsAthI pUchayuM, "A badhAM zAkAhArI che?" meM kahyuM, 'hA. paNa tame emane ja pUchone !' emanI A jijJAsA pAchaLa UMDI dharmabhAvanA hatI. tethI emaNe keTalAka prazno temanI ziSyA dvArA aMgrejImAM pUchAvyAM ane enA uttara maLI gayA. emane jayAre khabara paDI ke, A jaina inTaranezanala meDiTezananA sAdhako mahattarA zrI magAvatIthIjI 39
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMsAhArano tyAga sAthe motI, rezama, hAthIdAMta, cAmaDAM ane kastUrI paNa vAparatAM nathI, tyAre to te AnaMdavibhora thaI gayAM emaNe kahyuM, 'A kharAM jaina, rUDhithI nahi paNa samajaNathI. bole nahi, paNa ahiMsaka jIvana jIvI jANe.' - emanuM haiyuM karuNAthI dravI gayuM. thoDI vAra aTakayAM pachI kahyuM, 'pUjaya gurudeva vallabhasUrIzvarajInuM paNa A ja svapna hatuM. A dhyeya paradezamAM pUrNa thaI rahyuM che, e jotAM keTalo AnaMda thAya che !" emanI AMkho premabhAvathI bhInI thai gai. - A joI amArA eka sAdhaka boba (bAhubali) kahe, "I see divine aura around her facel to bIjA sAdhaka robarTa mitra) kahe, 'My God! she is radiating Peaceful Vibrations!' to trIjA eka bahena jUna phoga (jAnakI) kahe, 'I feel deepPeace in her resence which I cannot describe !' ame chUTA paDayAM paNa amArA sAdhakonA mana para A karuNAmUrtinI eka kAyamI chApa aMkita thaI gaI. amArA senTaranAM eka bahena jAnakI to te pachI nyUyorkathI be- cAra vAra emanAM darzane AvI gayAM hatAM. phUla jevuM A vyakitatva ApaNI sAthe nathI, paNa emanAM saMyama ane kAryonI madhura suvAsa Aje paNa vAtAvaraNamAM satata maghamaghe che. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ sadguNanidhAna zrI mRgAvatIzrIjI D ramaNalAla cI. zAha parama pUjaya jaina bhAratI, mahattarA sAdhvIratna zrI mRgAvatIjI zukravAra tA. 18mI julAI, 1986nA roja dilhImAM vallabha smArakanA sthAnamAM savAre ATha vAge samAdhipUrvaka kALadharma pAmyAM. AgalA divasathI ja emane potAnI aMtima ghaDIno aNasAra AvI gayo hato. e samaye tyAM upasthita rahelA lokomAMthI keTalAkane vyaktigata nAma daIne emaNe kSamApanA karI lIdhI ane pachI AtmasamAdhimAM lIna thaI gayAM. bIje divase. 61 varSanI umare teo kALadharma pAmyAM. tera varSanI umare dIkSA laI aDatAlIsa varSanA dIkSA paryAya daramyAna emaNe zAsannotinAM ghaNAM kAryo karyA. emanA kALadharmathI eka tejasvI sAdhvIratnanI ApaNane khoTa paDI che. temanA kALadharmanA samAcAra dilhImAM ane bhAratabharamAM reDiyo, TI.vI. ane tAra dvArA prasarI gayA. emanI , aMtima yAtrA mATe gAmegAmathI aneka loko AvI pahocyAM. emanA pArthiva dehane vallabha smAraka khAte ja agnisaMskAra karavAmAM Avyo. eka mahAna jayoti sthULa rUpe bhUtakALamAM vilIna thaI gaI, sUkSma rUpe e jayoti anekanAM haiyAmAM cirakALa paryata prakAzatI raheze! pUjaya zrI mUgAvatIzrIjI eTale vartamAna samayanA sAdhvIgaNomAM eka parama tejasvI pratibhA. saikAomAM kayAreka jovA maLe evI emanI anokhI virala pratibhA hatI. aMgata saMparkamAM AvyA hoie to enI savizeSa pratIti thAya. eka sAdhvIjI mahArAja potAnA ekasaTha varSa jeTalA jIvanakALa daramyAna, ATalAM badhAM moTAM moTAM kAryo karI, karAvI zake e jevI tevI siddhi nathI. parizuddha cAritrapAlana, ananya prabhubhakti, dRDha AtmavizrvAsa, vizada vicArazakti, aDaga zraddhA, parama gurabhakti, bIjAnA hRdayane jItavAnI sahajasAdhya dharmakaLA, apAra vAtsalya, niraMtara prasannatA, UMDI samajazakti, anokhI dIrdhadaSTi, tAjagIbharI smRtizakti, Avazyaka vyavahAra dakSatA, pAtrAnusAra sadupadeza vagere jotAM emanAmAM vyAvahArika ane AdhyAtmika evA aneka ucca sadgaNono subhaga samanvaya thayo hato. ene lIdhe ja emanA kALadharmathI aneka lokoe eka mAtAtulya svajana gumAvyA jevI lAgaNI anubhavI che. mAtA guruNI pUjaya zIlavatI vinamratA ane vAtsalyanAM mUrtisamAM hatAM. potAnI putrI sAthvI- ziSyA mRgAvatIzrIjIne jJAna ane cAritranI ArAdhanAmAM susajja karIne AtmasAdhanAnA ujjavaLa paMtha tarapha dorI javAnI emanI bhAvanA hatI. e mATe emaNe satata lakSa ApyuM. potAnI mAtA pUjaya zIlavatIzrIjInA sAMskArika ane AdhyAtmika vArasAne pUjaya mRgAvatIzrIjIe savAyo samRddha karIne dIpAvyo. pUjaya mRgAvatIzrIjInI vicakSaNatA, vidagdhatA, tejasvitA ane buddhigrAhyatA joIne, emanA jevI sAdhvIne mATe jJAna saMpanna karavAnI vyavasthA karavAnuM pUjaya vallabhasUrijI, pUjaya samudrasUrijI, pUjaya zIlavatIzrIjI ane saMghanA zreSThioe vicAryuM. e mATe anukULa sthaLa amadAvAda jaNAyuM. pUjaya mRgAvatIjIe amadAvAdamAM traNa varSa rahI pUjaya puNyavijayajI mahArAja, paMDita sukhalAlajI, paMDita becaradAsajI, paMDita choTelAla zAstrI, paMDita dalasukhabhAI mAlavaNiyA vagere pAse bhASA, vyAkaraNa, koSa, Agama graMtho ane pUrvAcAryonA anya mahAna graMthonA parizIlana uparAMta anya dharmonA mahattvanA graMthonuM paNa adhyayana karyuM. A adhyayanane pariNAme mRgAvatIjInI vidyApratibhA ghaNI khIlI UThI. emanI e prakAranI pAraMgatatA joIne kalakattAmAM cAturmAsa daramyAna pUjaya vallabhasUrijIe emane vyAkhyAna ApavAnI anumati ApI. ethI mRgAvatIjInI vyAkhyAnazakti khIlI UThI. gujarAta bahAra, vizeSata: paMjAbamAM mahattA zrI magAvatIzrI
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ vicaravAnuM thatAM, vyAkhyAna mATe gujarAtI ane hindI ema banne bhASA upara emaNe prabhutva meLavI lIdhuM. temanAM vyAkhyAnonI zrotAo upara UMDI asara thatI, kAraNa ke, emanI zAstrasaMgata vANI hRdayanA UMDANamAMthI pragaTa thatI. lagabhaga be dAyakA pahelAM pUjaya zIlavatIzrIjI ane pUjaya mUgAvatIzrIjI jayAre muMbaimAM hatAM tyAre zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA DAyarekaTara murabbI zrI kAMtilAla korAe mane temano paricaya karAvyo hato. tyAra pachI muMbaImAM keTalIkavAra emane maLavAnuM thayuM hatuM. zIlavatIzrIjI apAra vAtsalyathI sabhara hatAM evuM emane maLatAM ja pratIta thatuM. eka vakhata huM emane vaMdana karavA gayo. pAcho pharato hato tyAre teo eTaluM bolyA, "bhAi, dAdaramAM aMdhAruM che. jarA sAcavIne jajo.' e vAkyamAM vAtsalyano evo abhUtaparva raNako mane saMbhaLAyo ke, Aja divasa sudhI e vAkya haju kAnamAM gUMjayA kare che. zIlavatIjI saMvata 2024mAM muMbaimAM kALadharma pAmyAM. emaNe mRgAvatIjIne evAM taiyAra karyAM hatAM ke emanAmAM emanI mAtAguruNI pUjaya zIlavatIzrIjInAM darzana thatAM. pUjaya mRgAvatIjIe potAnAM mAtAguNI zIlavatIjI sAthe saMvata 2024 sudhI eTale ke lagabhaga traNa dAyakA sudhI gujarAta, rAjasthAna ane paMjAbamAM vihAra karyo. tyAra pachI chellAM aDhAra varSamAM temaNe potAnI ziSyAo sAthe gujarAta, mahArASTra, karNATaka, bihAra, baMgALa, uttarapradeza, dilhI, paMjAba, himAcalapradeza vagere sthaLoe lagabhaga sATha hajAra mAIla jeTalo pAdavihAra karIne sthaLe sthaLe dharmanI prabhAvanA karI hatI. temaNe saMvata 2009mAM kalakattA-zAMtiniketanamAM sarva dharma pariSadamAM jaina dharmanA pratinidhi tarIke bhAga lIdho hato. saMvata 2010mAM pAvApurImAM bhArata sevaka samAja taraphathI yojAyelI zibiramAM temaNe bhAga lIdho hato. saMvata 2016mAM ludhiyANAmAM jaina zvetAmbara konpharansanuM 21muM adhivezana pUjaya vijayasamudrasUrijInI nizrAmAM yojAyuM tyAre mRgAvatIjInAM privacanothI prerAine 'vijayavallabha hAiskUla" mATe aneka bahenoe potAnAM ghareNAM utArI ApyAM hatAM. Azare 3700 vidyArthIo dharAvatI ludhiyANAnI A hAiskUla e mRgAvatIjInI preraNAnuM pariNAma che. emanI preraNAthI saMvata 2010mAM aMbAlAmAM "vallabhavihAra' nAmanA samAdhi maMdiranuM nirmANa thayuM hatuM. emanA upadezathI jariyA, laherA vagere sthaLoe jinAlaya, upAzraya, gurumaMdira, kIrtistaMbha, haoNspiTala, hAiskUla vagere thayAM che. emanI preraNAthI dilhImAM vallabha smArakanuM nirmANa thayuM. vaLI e smArakamAM bhogIlAla laheracaMda jaina ekeDamI oNpha inDolojikala sTaDIjha'nI sthApanA karavAmAM AvI che. mRgAvatIjI pUjaya AtmArAmajI mahArAja ane pUjaya vijayavallabhasUri mahArAjanA samudAyanAM hatAM, paraMtu temanAmAM sAMpradAyika saMkucitatA nahotI. udAra draSTithI jIvanamAM anekAntane caritArtha karanArAM teo hatAM. dakSiNa bhAratanA vihAra daramyAna digambara tIrtha mULabidrInI yAtrAe teo gayAM hatAM. ane e tIrthanA jIrNoddhAra mATe temaNe aneka lokone upadeza Apyo hato. mUrtipUjaka phIrakAnA hovA chatAM, sthAnakavAsI ke terApaMthI sthAnakomAM, kAryakramomAM teo upasthita rahetAM ane te te samudAyanA sAdhu sAdhvIone udAratAthI sAmethI maLavA jatAM. caMdIgaDhamAM hatAM tyAre digambara upAzrayamAM rahI cAturmAsa karyuM hatuM. ane digambarone paNa emanI vidhi anusAra emanA paryuSaNa parvanI-dazalakSaNI parvanI-ArAdhanA karAvI hatI. pote tapagacchanAM hovA chatAM kharataragaccha, acalagacchanA dhArmika prasaMgo, zibiromAM hAjarI ApatAM. AvA to aneka prasaMgo emanA jIvanamAM jovA maLe che. emanA anuyAyIomAM paMjAbanA keTalAya hinduo paNa che. emanI preraNAthI evA keTalAya paMjAbI hinduoe raheNIkaraNImAM mAMsamadirA choDI jaina dharmanA AcAra apanAvyA che. paMjAbamAM daheja vagerenA kurivAjone tilAMjali ApavA mATe emaNe aneka lokone upadeza Apyo hato. pUjaya mRgAvatIjI pote gujarAta-saurASTranAM vatanI hatAM, paraMtu bhAratIya paraMparAmAM sAdhu-sAdhvIonA hRdayamAM, 42 mahArA thI magAvatImIjI
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ CE pradezabheda hoto nathI. pradeza, bhASA, jAti ityAdinA bhedone teo sahaja rIte atikramI jAya che. pUjaya AtmArAmajI mahArAja paMjAbanA vatanI hatA. chatAM jayAre teo gujarAtamAM vicaryA tyAre gujarAtanA thai gayA. pUjaya vallabhasUri mahArAja vaDodarAnA vatanI, paraMtu vizeSapaNe paMjAbamAM vicaryA. ane paMjAbIo sAthe emanI AtmIyatA sadhAi gai hatI. potAnA guruvaryane anusarIne mRgAvatIjIe paNa paMjAba ane dilhIne potAnAM banAvI dIdhAM hatAM. emanAM eka ziSyA sujayeSThAzrIjI gujarAtI hatAM, je thoDA samaya pahelAM kALadharma pAmyAM. emanAM bIjA ziSyA suvratAzrIjI paMjAbanAM, trIjA ziSyA suyazAzrIjI kacchanAM ane cothAM ziSyA suprajJAzrIjI paMjAbanAM. A cAreya ziSyAo sAthe mRgAvatIjIne nihALIe tyAre bhASA ke pradezanA badhA ja bhedo vigalita thai gayA hoya evI sarasa Adarza rUpa ekatA, ekarUpatA e badhAmAM jovA maLe. jaina dharmanI hajAro varSathI cAlatI AvelI A eka viziSTa lAkSaNikatA che. anya AcArya bhagavaMtonA samudAyamAM ane anya dharmomAM paNa AvI lAkSaNikatA jovA maLaze. AdhyAtmika mArge gayelo mANasa nimna kakSAnA bheda-prabhedathI keTalo alipta ane ucca rahI zake che ane thai zake che tenuM A eka anupama udAtta nidarzana che. pU. mRgAvatIzrIjInA kALadharma pachI eka vAra pU. sAdhvIzrI sutratAzrIjI sAthe vAta thai tyAre gaLagaLAM thai emaNe mane potAno anubhava kahyo hato. emaNe kahyuM ke pote jayAre mRgAvatIzrIjI pAse dIkSA levAnI vAta kuTuMbamAM karI tyAre sagAMsaMbaMdhIoe teno virodha karatAM kahyuM ke 'tuM gujarAtI sAdhvI pAse zA mATe dIkSA le che ? teo gujarAtI--paMjAbIno bhedabhAva karaze ane gujarAta bAju vihAra karI jaze to tane pharI paMjAba jovA nahi maLe.' paraMtu huM mArA nirNayamAM makakama hatI. kAraNake mane mRgAvatIzrI mahArAjanA paricayamAM evuM kayAreya lAgyuM nahotuM. meM emanI pAse dIkSA lIdhI ane tyArathI teo kALadharma pAmyAM tyAM sudhI eka divasa to zuM, eka kSaNa paNa mane evo anubhava thavA dIdho nathI ke pote gujarAtI che ane huM paMjAbI chuM, emano AtmA evo mahAna UMcI dazAno hato. emanI pAse dIkSA laine huM to dhanya thai gai chuM ane je sagAMsaMbaMdhIoe tyAre virodha karyo hato teo paNa pachIthI to pU. mRgAvatIzrIjI pAse meM dIkSA lIdhI ethI bahu rAjI thai gayAM hatAM. chellAM keTalAMka varSothI pUjaya mRgAvatIjIno vihAra paMjAbamAM rahayo hato. pUjaya AtmArAmajI mahArAja ane pUjaya vallabhasUrijI mahArAjanuM mukhya kAryakSetra paMjAba rahayuM hatuM. ethI emanA samudAyanAM eka mukhya sAdhvI pUjaya mRgAvatIjInuM kAryakSetra paNa vizeSapaNe paMjAba rahe e svAbhAvika che. ludhiyANA, jalaMdhara, aMbAlA, hoziyArapura, caMdIgaDha, laharA, mAlerakoTalA jevAM mukhya nagaro uparAMta mArganAM bIjA nAnAM gAmomAM paNa aneMka jaina kuTuMbo sAthe pUjaya mRgAvatIjIno saMparka atyaMta gADha rahayo hato. pUjaya mRgAvatIjInI eka viziSTatA e hatI ke, teo nAnAM moTAM saune nAmathI oLakhe. eka vakhata maLe eTale emanA smRtipaTa upara e vyaktinuM nAma aMkita thai jAya. keTalAMka kuTuMbomAM bAra-paMdara sabhyo hoya to te badhAMne mRgAvatIjI nAmathI oLakhe ane emAMnI ekAda vyakti kayAreka emane vaMdana karavA jAya to teo AkhA kuTuMbanAM badhAM sabhyonAM nAma daine badhAMnI khabaraaMtara pUche ane badhAMne dharmalAbha kahevaDAve. emAM vayovRddha-vaDIlonAM nAma paNa hoya ane be-cAra varSanAM nAnAM bALakonAM nAma paNa hoya. AthI ja paMjAbamAM keTalAMya kuTuMbonAM sabhyone pUjaya mRgAvatIjI pAse vAraMvAra doDI javAnuM mana thAya. maLIne vaMdana kare tyAre eTalI ja AtmIyatA anubhavAya. pUjaya mRgAvatIjIne jAhera kAryomAM potAne dhAryA karatAM ghaNI vadhAre saphaLatA maLatI, tenuM kAraNa anekAneka vyaktio sAthenI A temanI ni:svArtha premaparAyaNa AtmIyatA hatI. kAMgaDAmAM cAturmAsa hatAM tyAre huM mArAM patnI ane dIkarI ci. zailajA sAthe tyAM gayo hato. amArI dIkarIno emane pahelI vAra paricaya thayo, chatAM tyAra pachI jayAre jayAre maLyo chuM tyAre ci. zailajAne enuM nAma daine teo acUka yAda kare. amAro putra mahattarA zrI mRgAvatIthIjI 43
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ ci. amitAbha amerikAmAM abhyAsa kare che ane emane kayAreya maLyo nathI. chatAM dareka vakhate ene paNa enA nAma sAthe yAda kare. patramAM paNa nAmono ullekha kare. maLI hoya ke na maLI hoya evI aneka vyaktionAM nAma yAda rAkhavAnI emanI pAse gajabanI zakti hatI. emanI smRti evI hatI ke emane lagabhaga sATha hajAra jeTalI gAthAo kaMThastha hatI. pUjaya mRgAvatIjInA pavitra jIvanano evo prabhAva hato ke upAdhivALA keTalAka loko emanA sAnidhyamAM zAMti anubhavatA. kaIka Apatti AvI paDI hoya, kaIka vyaktigata ke kauTumbika prazno hoya ane emanI pAse jaine mANasa vAsakSepa naMkhAve ane mAMgalika sAMbhaLI Ave to potAnA prazno ukalI jAya evA anubhavanI vAto ghaNA pAsethI sAMbhaLavA maLI che. gujarAnavAlA (pAkistAna)mAM pUjaya AtmArAmajI mahArAja kALadharma pAmyA hatA ane jayAM suMdara samAdhi maMdira baMdhAvavAmAM AvyuM hatuM tyAM hindustAna-pAkistAnanA vibhAjana pachI jaino jaI zakatA na hatA. zIkhone pAkistAnamAM AvelA temanAM gurudvArAomAM javA mATe pAkistAnanI sarakAra samAMtara dhoraNe jema chUTa ApatI hatI te ja rIte jaino mATe paNa gujarAnavAlAnI chUTa ucca kakSAnI sarakArI vyaktio sudhI potAnI vAta pahoMcADIne mRgAvatIjIe meLavI ApavAnuM kArya karyuM hatuM. pAkistAnanA gujarAnavAlAmAM ane anyatra jaina jJAnabhaMDAromAM keTalIya hastaprato rahI gaI hatI. pAkistAnanI sarakAra pAsethI emAMthI cha hajAra jeTalI jaina hastaprato magAvatIjIe pAchI meLavI lAvavA mATenuM potAnA AcArya bhagavaMtonI preraNA ane sahakArathI bhagIratha kArya karyuM. jaina-jainetara zreSThio, amaladAro, dhArAsabhyo, saMsadasabhyo, pradhAno temanuM kArya karavA tatpara rahetA. svargastha pUjaya guruvarya vijayavallabhasUrijI mATe yogya smAraka karavAnI yojanA vicAratI hatI, paraMtu varSo pasAra thavA chatAM sAkAra thatI nahotI. vaDodarAmAM pUjaya vijayasamudrasUrijIe A kAryanI javAbadArI upADI levA mATe pUjaya mRgAvatIjIne AjJA karI. AjJA thatAM mRgAvatIjI ugra vihAra karI dilhI pahocyAM. dilhI, aMbAlA, ludhiyANA, jalaMdhara, hoziyArapura vagere sthaLonA zreSThio sAthe vicAra vinimaya karIne te mATe jarUrI vihAra karyo. teo aMbAlAthI dilhI vihAra karatAM hatAM tyAre visAmo levA rastA paranA eka khetaramAM eka vRkSa nIce beThAM hatAM e vakhate e sthaLa ane enuM vAtAvaraNa emane eTalAM badhAM gamI gayAM ane jANe koI divya preraNA maLatI hoya tema manamAM bhAvanA thaI ke A ja sthaLe vallabha smAraka karavAmAM Ave to kevuM sAruM! jANe vallabha smArakane tyAM sAkAra thatuM manomana teo nihALI rahayAMdilhI AvI saMghanA AgevAnone vAta karI. dilhIthI 18-20 kilomITara dUra e nirjana sthaLe koNa jAya ane tyAM kevI rIte kAma thAya? vaLI tenI upayogitA keTalI? tevA prazno kadAca keTalAkane tyAre thayA haze. paraMtu samagra rIte jotAM saMghanA AgevAnone lAgyuM ke Aje bhale e sthaLa dUra hoya, paraMtu hAI ve para AvelI e vizALa, ramaNIya jagyA bhavya smAraka mATe badhI ja rIte anukULa che. samaya jatAM dilhI zaherano vikAsa thaze tyAre e sthaLa dUra nahi lAge. e pramANe nirNaya levAyo ane e ja sthaLe bhavya smAraka mATenI yojanA thai. hajAronI janamedanI vacce mahotsavapUrvaka lAlA airAtIlAla jainanA hAthe zilAnyAsano kAryakrama thayo. tyArathI dAnano pravAha vadhu vegathI vahevA lAgyo. Aja divasa sudhImAM be karoDathI vadhu rUpiyA tyAM kharcAi cUkayA che. ane haju paNa dAnano pravAha to e vizALa yojanA mATe vaheto ja rahayo che. tabiyata asvastha chatAM pUjaya magAvatIjInI upasthitimAM vizeSata: saMkrAMti dinanI ujavaNI vakhate chellA thoDAka mahinAomAM ja botera lAkha jeTalA rUpiyAnAM vacano maLI cUkayA che. pUjaya mRgAvatIjInI A eka viziMSTa labdhi hatI. pUjaya mRgAvatIjIne haMmezAM khAdI paheravAno niyama hato. A niyamane teo custapaNe pALatAM hatAM. emanI 44 mahattA zrI magAvatImAjI
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ badhI ziSyAo paNa khAdI ja dhAraNa kare. vaLI emano evo paNa niyama hato ke je vyakti jAte khAdI paheratI hoya tenI pAsethI ja khAdInuM kApaDa vahoravuM. tyAga ane sAdAinI emanI bhAvanA keTalI UMcI hatI te A niyama parathI joi zakAya che. dilhInA zrI rAmalAlajI sAthe magAvatIjI vize vAta nIkaLatAM temaNe kahyuM hatuM ke magAvatIjI paMjAbamAM jayAre vicaratAM tyAre eka gAmathI bIje gAma javAmAM emane rasto batAvavA mATe tathA sAdhvIjIonA rakSaNa mATe koI sAthIdAracokIdAra mokalavAnuM sUcana karIe to teo teno InkAra karatAM. teo kahetAM ke ame amArI meLe amAro mArga zodhI laizuM. amane koIno Dara nathI. ame nirbhaya chIe, ane vihAramAM amArI sAthe koI puruSa cAlato hoya e amane gamatuM nathI. amArA cAritrapAlanamAM ame eTalA custa rahevA icchIe chIe. pUjaya magAvatIzrIjI potAnA brahmacaryamAM, sAdhvI tarIkenA potAnA cAritrapAlanamAM atyaMta dRDha hatAM. sAMjanA pratikramaNa karyA pachI teo koi puruSanuM mukha jotAM nahi ane te pramANe potAnI ziSyA sAdhvIone paNa sAcavatAM. keTalAMka varSa pahelAM mRgAvatIjIne chAtImAM kensara thayuM hatuM tyAre oparezana vakhate emaNe je dhairya ane ddaDha cAritrapAlana karyuM hatuM. tenI vAto paNa temanA pratye atyaMta AdarabhAva pedA kare evI che. dilhImAM teo oparezana mATe ebyulansamAM nahi paNa nava kilomiTara page cAlIne hospiTala gayAM hatAM. ghaNI azakti hatI chatAM liphaTano upayoga nahoto karyo, paNa dAdara caDIne gayAM hatAM. hospiTalanAM bIjAnAM vAparelA sAdhano - thamamiTara, injakazananI sIrIMja, blaDaprezara mApavAnuM yaMtra vagere na vAparatAM potAnA alaga rakhAvyAM hatAM. potAnI pATa judI rakhAvI hatI. oparezana vakhata potAne koinuM paNa lohI caDAvavAmAM na Ave te mATe khAsa sUcanA ApI hatI. oparezana pachI DaoNkaTare kahyuM hatuM ke zarIre parasevo na thavo joie ane te mATe paMkho vAparavo, paraMtu mRgAvatIjIe tenI paNa nA pADI hatI. hospiTalamAM potAnI jagyA evI pasaMda karAvI hatI ke jayAMthI roja savAranA jinamaMdiranA zikharanAM darzana thai zake. hospiTalamAM keTalAye dAkataro, nasa, anya dardIo vagere roja temanI pAse vAsakSepa nakhAvavA AvatAM. oparezana pachI hospiTalamAMthI jayAre temane rajA ApavAmAM AvI tyAre paNa liphaTa sTrecara ke vAhanano emaNe upayoga nahoto karyo. rastAmAM cAlatAM cAlatAM thAkI jAya to ziSyA sAdhvIjIno Teko lai UbhA rahetAM. ema dhIme dhIme vihAra karI dilhImAM dariyAgaMjathI rUpanagara pAMca divase teo pahoMcyA hatAM. ravivAra, tA. 15mI jUna, 1986nA roja dilhImAM saMkrAMtinA divasa nimitte tema ja svargastha pUjaya AtmArAmajI mahArAjanI puNyatithi nimitte eka kAryakrama yojavAmAM Avyo hato. te prasaMge mArA mitra zrI zailezabhAI koThArI sAthe tyAM mAre upasthita rahevAnuM thayuM hatuM. e prasaMge be divasa pUjaya mRgAvatIjI pAse besavAnuM sadbhAgya sAMpaDayuM. potAne kensarano vyAdhi thayo che ane divase divase AyuSya kSINa thatuM jAya che e vize pote svasthatApUrvaka, samatApUrvaka sabhAna hatAM e emanI vAtacIta parathI spaSTa thatuM hatuM. kensaranA vyAdhinA kAraNe zArIrika pIDA asahya rahetI. thoDuMka bolatAM hAMpha caDI jato. paMdara-pacIsa miniTathI vadhAre besI zakAtuM nahi. tarata sUi javuM paDatuM. vaLI pAchI svasthatA Ave eTale beThAM thAya. vAtacIta kare. kAne ochuM saMbhaLAtuM eTale bIjAone moTethI bolavA kahetAM e paNa barAbara na samajAya eTale emanI ziSyAo emanA kAna pAse moTethI pharIthI te te vAkyo bole ane mRgAvatIjI te pramANe prasanna vadane uttara Ape. emanI zArIrika asvasthatA ATalI badhI hovA chatAM emanuM Atmika baLa ghaNuM moTuM hatuM. Agale divase bahAragAmathI padhArelA ghaNAM badhAnI sAthe satata vAtacIta karavAno parizrama thayo hato. saMkrAMtinA divase emanI nizrAmAM smAraka paranAM jina maMdironI jina pratimAonI bolI bolavAno kAryakrama hato. eTale e divase sabhAmAM pAMca-cha kalAka satata besavuM paDe ema hatuM. pUjaya mRgAvatIjInuM AtmabaLa eTaluM mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 Ca moTuM hatuM ke satata pAMca-cha kalAka sudhI teo svasthatApUrvaka beThAM ane kAryakrama daramyAna prAsaMgika vakatavya paNa rajU karyuM. e ja divase bapore AtmAnaMda jaina sabhAnA kAryakartAo ane pratinidhionI sabhA hatI. temAM paNa lagabhaga aDhI kalAka teo svasthatApUrvaka beThAM hatAM ane doravaNI ApatAM rahayAM hatAM. e prasaMge zarIranI aMdaranI asahya pIDA chatAM prasanna ane sasmita vadane badhI kAryavAhImAM emaNe bhAga letAM joyAM tyAre emanI A Atmika zaktinI savizeSa pratIti thai hatI. pUjaya mRgAvatIjInA pArthiva dehano agni saMskAra vallabha smArakanA sthAnamAM thayo emAM paNa koi daivI saMketa haze! e prasaMge emanI smRti mATe vIseka lAkha rUpiyA jeTaluM phaMDa thoDA kalAkamAM ja thayuM e paNa jevI tevI vAta nathI. pUjaya mRgAvatIjInA haiyAmAM sarva jIvo pratye premano, kalyANano srota eTalo badho vaheto rahayo hato ke agni saMskAra vakhate sittera eMzInI uMmaranAM mANaso paNa bolatAM hatAM ke, 'Aje ame jANe amArI mAtA gumAvyAMnuM du:kha anubhavIe chIe.' pUjaya mRgAvatIjIne AthI vadhu suMdara aMjali kayA zabdomAM hoi zake? mahattarA zrI maMgAvatImIjI
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ hArdika bhAvAMjali | DaoN. lakSmImala siMghavI mahattarA sAdhvI zrI mRgAvatIjInA vilakSaNa vyakitatva ane kRtitvanuM varNana karavA zabdakozamAM seMkaDo vizeSaNa vidhamAna che. paraMtu emanA svabhAva ane prabhAvanI mArmika anubhUtio anirvacanIya ane zabdAtIta che. be dAyakA pahelAM meM mahattarAjIne prathama vAra sAMbhaLyAM ane emanAM darzana karyA. enAM pahelAM 1960-62mAM zeTha kasturabhAi lAlabhAinI dIrdhadaSTi ane racanAtmaka sahayogathI amadAvAdamAM jaina Agama ane saMskRta prAkata sAhityano emaNe abhyAsa karyo hato. emanI sAthe vAto karatAM evo anubhava thayo ke, jANe eka mUrta preraNA sAthe saMvAda thaI rahyo che. evuM lAgyuM ke, emaNe bhAratIya manISAnA AdhArabhUta mUlyone potAnAmAM AtmasAta karyA che. emanI vidvatA ja nahi, balka emanuM jIvanadarzana, manuSyaniSThA, samanvayadaSTi, ane saMkalpazakita eka evA Alokita ane ujajavaLa saMmohananI sRSTi racI Ape che ke, jethI sAttvika utsAha ane vizvAsanI abhivRddhi thAya che. teo eka zvetAmbara jaina sAdhvI hatAM, chatAM emanAM pravacanamAM, jIvanadarzanamAM,kAryazailImAM ke emanI karuNAmAM koI paNa prakAranI saMkucitatA na hatI. manuSya mAtranAM maMgalamaya jIvana mATe emanI niraMtara sAdhanA hatI. ApaNA RSioe bhUmine mAtA ane potAne pRthvInA putra kahI paricaya Apyo che. e vyApaka saMkalpanAmAM eka maMtra A paNa che ke, nAnA dharmANAm pRthvI yathaukasam / mahAkavi prasAdanA zabdomAM jo bauddhika ane AdhyAtmika pariprekSyamAM joie to mahattarA mRgavatIjI mATe ]. ApaNe kahI zakIe ke, tuma devI, Aha ! kitanI udAra. yaha mAtRmUrti he nirvikAra. he sarvamaMgale! tuma mahatI, sabakA du:kha apane para sahatI. kalyANamayI vANI kahatI, tuma kSamA nilayameM ho rahatI. pahelI vakhata jayAre zrI. vI. sI. jaina sAthe huM emanAM darzana karavA gayo tyAre mane mugAvatIjI mahArAjanI vakatRtvazakitano paricaya maLyo. emanI pragatizIla krAMtikArI ane sAmAjika daSTine samajavAno avasara maLyo. emanI svapnadarzI saMgaThanakSamatAnI jhalaka nihALavAno avasara maLyo. emanI vANImAM jJAna, darzana ane cAritryanI ratnatrayI abhimaMDita hatI. emanA saMbodhanamAM eka sacetana ubodhana hatuM. pharI vAra maLyo tyAre emanuM svAthya sAruM na hatuM, paraMtu emanA AzIrvAdabharyA smitamAM, emanA utsAhamAM ane emanI rtimAM asvasthatAno koI AbhAsa varatAto nahoto. teo zubhra zveta khAdI paheratAM hatAM. emanI sAdAI ane saraLatAmAM emanI tapasyA ane sAdhanAnuM vaNATa hatuM. teo pote jaina sAdhvInAM kaThina vrata anAyAsa rIte pAlana karatAM hatAM ane emanI ziSyAone paNa emanI e ja preraNA hatI. emanA svabhAvamAM eka sahaja mUtA, UMDANa ane mAnavatAnAM darzana thatAM hatAM. teo viduSI hatAM chatAM emanI vidvatAmAM koi ADaMbara ke koi dekhAva na hato. ciMtako, kalAkAro, sAhityakAro ane bhAratIya paraMparA mATe emanA hRdayamAM vizeSa sanmAna hatuM. mahattarA nI magAvatIzrIjI
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ - mane yAda che ke, vallabha smArakamAM emaNe prAcIna hastapratone keTalI kALajIthI sAcavI hatI ane potAnI dekharekha heThaLa vargIkaraNa karAvyuM hatuM. jayAre huM tyAM gayo tyAre koI alaukika vAtsalyabhAvathI emaNe mane alaga alaga alamArIomAM goThavelI hastaprato batAvI hatI. A kAryamAM emaNe potAnI ziSyAone utkRSTa tAlIma apAvI ane preraNA ApI. vallabha smAraka mRgAvatIjI mahArAjanA karmaTha jIvananI eka zreSTha upalabdhi che, je sadAya ApaNane emanA vyakitatva ane kRtitvanI yAda apAvatuM raheze. ahIMnI bhUminA kaNekaNamAM,bhavana ane khaMDakhaMDamAM, mUrti ane sarva vastuomAM emanI AdhyAtmika sAdhanA ane kAryakuzaLatAnAM darzana thatAM raheze. - mahararAjInuM vyakitatva eka aitihAsika krAMtidarzI ane suvarNasaMpanna vyakitatva hatuM. teo preraNAnA ananya ane akSaya strota hatAM. emanuM jIvana ane dehAvasAna caitanyanI yAtrAno pramANa- puMja che. emanI siddhio ane siddhionI asIma saMbhAvanAo samAjanA mAnasamAM eka kIrtimaMdiranA rUpamAM cirasthAyI thaI gaI che. huM parama zraddheyA mahattarAjIne zraddhAMjali arpita karuM chuM ane emaNe Apela preraNA ane saMkalpone samAjanI amUlya, avismaraNIya ane pavitra mUDI samajuM chuM. 48 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAttarAjInuM mahAprayANa D rAjakumAra jaine A duniyAmAM mRtyu e kAMI pahelI vAranI ghaTanA nathI. paraMtu amuka vyaktionuM jIvana evuM mahAna hoya che ke, temanA javAthI mAnavatAne sadIo sudhI pratIkSA karavI paDe che. be divasa pahelAM ja mRgAvatIjInI tabiyata ciMtAjanaka hatI. vallabha smArakamAM darzanArthIonI bhIDa jAmI hatI. bahAra prAMgaNamAM akhaMDa jApa cAlu hatA. bhAi-baheno zAMta citte zaMkhezvara pArzvanAthanI chabI sAme zAMta mudrAthI navakAra mahAmaMtrano jApa karI rahyAM hatAM. AkhI rAta loko sUtAM nahi. asAdhya bImArI chatAM mRgAvatIjI manoyogapUrvaka UThI pAMca kalAka sudhI samAdhimAM besI rahyAM. emanA dehAvasAnanA samAcAra sAMbhaLI jagyAe jagyAethI loko umaTI paDayA. bapore mRgAvatIjInA pArthiva dehane darzanArthe samAdhi mudrAmAM jayAM teo pravane ApatAM hatAM e sthaLe mUkavAmAM Avyo. khUba ja hRdayasparzI dazya hatuM! baheno codhAra AMsue raDI rahI hatI. nakkI karavAmAM AvyuM ke, zanivAra tA. 19mI julAie sAMjanA pAMca vAgye vallabha smArakamAM mAtA padmAvatInA maMdiranI pAse emano aMtima saMskAra vidhi karavAmAM Avaze. rAtathI ja paMjAbanA aneka zaheromAMthI bhaktonI baso bharAI bharAIne AvavA lAgI. savAra sudhImAM to hajAro loko ekaThA thaI gayA. bhAgye ja evI koI vyakti haze jeNe jIvanamAM magAvatIjInAM eka vakhata darzana karyA hoya ane Aje hAjara na hoya. ludhiyANAthI 14 basa bharAIne AvI. aMbAlA, samAnA, ropaDa, mAlera koTalA, jAlaMdhara, jaDiyAlA, paTTI, caMDIgaDha, madrAsa, muMbaI, saurASTra, meraTha, AgarA, zivapurI, murAdAbAda, hoziyArapura, jammu, amadAvAda vagere sthaLothI hajAro bhakto vallabha smArakamAM ekaThA thayA. uttara bhAratamAM bhAgye ja koi sthaLe ATalI moTI saMkhyAmAM jaina dharmIo eka sAthe bhegA thayA haze. vallabha smArakamAM sarvatra mAnava maherAmaNa laherAto hato. badhAnA hoTha para mahArAjanA divya jIvananAM punita smaraNo hatAM. baporanA 11 vAge dharmasabhA zarU thai je cAra vAgyA sudhI cAlI. eka tarapha mahattarAjInA pArthiva dehane darzanArthe mUkavAmAM Avela hato. maMca para sAdhvI samudAya birAjamAna hato. samasta bhAratanA jaina dharmanA cAre saMpradAyanA pramukha mahAnubhAvoe mRgAvatIjIne zraddhAMjali arpita karI. bhAratanA mAnanIya rASTrapati taraphathI emanA sainya sacive puSpAMjali arpita karI. mRgAvatIjInI smRtine cirasthAyI banAvavA eka TrasTa sthApavAnI yojanA rajU karavAmAM AvI. tarata ja lAkho rUpiyA TrasTa mATe bhegA thai gayA. sAdhvI suvratAzrIjIe hRdayasparzI pravacana ApyuM. sau raDI paDayAM. aMte pAlakhI UMcakavAno samaya AvI pahoMcyo. hajAro kaMThamAMthI avAja UThayo. 'jaya jaya naMdA, jaya jaya bhadrA': sAMje pAMca vAge aMtima saMskAranA sthaLe sau AvI pahoMcyAM. chelle mRgAvatIjInA pArthiva zarIrane agnidAha karavAmAM Avyo. dhairyanA baMdha tUTI paDayA. sau raDI paDayAM. "mahattarAjI amara rahe, sAdhvI magAvatIjI amara rahe' no nAda guMjavA lAgyo. sau asahAya mudrAmAM dimUDha thaIne e divya zarIrane AkhothI adazya thatuM joI rahyA. sUrya astAcaLe pahoMcI gayo hato. AkAzamAM lAlImA chavAI gaI hatI. kolAhala zAMta thaI gayo hato. dhIre dhIre rAta UtarI AvI hatI. nizcita che ke, pharIthI savAra paDaze. pharIthI sUrya Ugaze ane jIvanaratha dharmamArga upara AgaLa vadhaze. pharIthI, mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNane mUAvatIzrIjI jevA bhavya AtmAno bheTo thaze. teo kahetAM hatAM, 'jIvana utsava che ane mRtyu mahotsava che. - sAdhvI mRgAvatIjInI vidAyathI uttara bhArata ja nahi, samasta bhAratanA emanA bhaktone AghAta lAgyo che. emaNe aneka mahAna kAryo karyA. jIvana arpaNa karI dIdhuM. bhagavAna mahAvIranA zAsanano pracAra tathA prasAra karavA emaNe je kaMI karyuM te zabdAtIta che. jaina samAje saMkalpa karyo che ke, pUjaya mRgAvatIzrIjI mahArAje je vallabhasmArakanuM kArya upADayuM hatuM, te sarvAga suMdara rIte pUrNa thaze ja. mahArAjasAhebane potAnA nAmanI leza mAtra lAlasA nahotI. emaNe sevAnA mAdhyama vaDe samAjanA utthAna mATe jIvanabhara prayAsa karyo. huM mAnuM chuM ke, emaNe ApaNane eka evo Adarza rAha cIMdhI batAvyo che ke, jo ApaNe e mArge cAlatA rahIe to samAjanI unnati avazya thaI zake. chellA cAra-pAMca mahinAthI emanuM svAthya sAruM na hatuM. chatAM emaNe kadI enI ciMtA na karI. kharekhara to 1977thI emane kensaranA roganI zarUAta thai gai hatI. paraMtu potAnA zarIranAM sarva prakAranAM kaSTa sahana karavAnuM mahattarAjI zIkhyAM hatAM. doDha varSa sudhI koine roganI emaNe khabara paDavA na dIdhI. aMtima samaye paNa emaNe kahyuM hatuM ke, 'mArI upara je kaSTa che, huM tene A zarIranA mAdhyamathI ja choDI javA icchuM chuM sAthe laI javA nathI icchatI." samAjane emanA roganI khabara paDI tyAre emano ilAja karavAmAM Avyo. ethI pAMca varSa sudhI emanI tabiyata sArI rahIM paraMtu tyAra bAda roga anya koi mArge AgaLa vadhato rahyo. jenI eka varSa sudhI koIne khabara na paDI. mArca mahinAmAM joyuM ke, mahArAjazrIne be mahinAthI tAva Ave che ane tAva niyaMtraNamAM nathI. daIne teo kadI caherA para lAvatAM ja nahi. nAnI amathI vAta to teo kahetA ja na hatAM. ilAja zarU thayo tyAre khyAla Avyo ke, roga ghaNo UMDe sudhI UtarI gayo che. - mRgAvatIjI kahetAM, "mane koI ciMtA nathI. mArA zarIrane roga lAgu paDayo haze, mArA AtmAne koI roga lAgu nathI paDayo." niraMtara teo AdIzvara prabhu ane zaMkhezvara pArzvanAthano jApa karatAM hatAM. ghaNA ilAja karavAmAM AvyA. dilhI ane muMbaithI DaoNkaTara AvyA. vaida AvyA, AyurvedanA AcArya AvyA. homiyopetha AvyA, chatAM kaMi kAragata na nIvaDayuM. mRgAvatIjI to sahevAnuM zIkhyA hatAM, kahevAnuM nahotAM zIkhyAM. ... chelle emaNe badhAne yAda karyA. samAjanA badhA AgevAnone yAda karyA. jemane emaNe yAda karyA teo hAtha joDI emanI sAme AvyA. zArIrika kaSTanI parAkASTAe paNa emaNe badhAne micchAmi dukkaDam kahyuM. sAthesAtha e paNa kahyuM ke, tame badhAMe mArI khUba sevA karI che. mArAthI koi bhUla thaI gaI hoya to kSamA karajo. lAlA rAmalAlajIne yAda karyA, lAlA ratanacaMdajIne yAda karyA, mane bolAvyo. bhAI zAMtilAlakhilaunevAlAe to be-traNa varSa sudhI mahArAjasAhebanI evI ananya sevA karI che, jethI teo AvA sthaLe cAturmAsa karI zakayAM. zAMtilAlabhAIne eka vAra nahi sAta vAra khamAvyA. rAjakumArajI aMbAlAvAlAne bolAvIne kahyuM ke, "aMbAlA zrIsaMghane huM mana, vacana ane kAyAthI micchAmi dukkaDam karuM chuM.' mArA hRdayanI vAta mahArAja sAhebane karI. "mahArAjasAheba! ApanuM to dRDha manobala che. jo cAho to jIvI zako cho.' bhUgusaMhitAnI eka kaMDalI emaNe ravivAre joi hatI. emAM eka vAta lakhelI hatI ke, A (magAvatIzrI) jIva mahAna che. aneka varSothI e mokSe javAnI taiyArImAM che ane ghaNI vAra jaina sAdhu-sAdhvI banI cUkela che. akabara bAdazAhane emaNe pratibodha pamADayo hato. te samaye A AtmA padmA nAme sAdhvI hato. pahmA sAdhvI viduSI hatAM ane pachI dakSiNa bhAratamAM gayAM hatAM. emanuM lakheluM sAhitya prakAzita-aprakAzita dazAmAM che. 50 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAra bAda A AtmAe, candrabhAgA ane rAvI nadInA vacceno pradeza siyAla (siyAlakoTa)mAM janma lIdho hato ane alpAyumAM avasAna thayuM hatuM. e AtmA atyAre mRgAvatInA nAme che. vadhumAM lakhavAmAM AvyuM hatuM ke, A AtmA anaMta kAryo karanAra che, aneka upakAra karanAra che. jene AzIrvAda Ape che, tenuM duHkha dUra karI, pIDA potAnA upara laI le che." magAvatIzrIjIe bhagusaMhitAnI A badhI vAto sAMbhaLI, paNa kazuM bolyAM nahi. bahu Agraha karyo tyAre chevaTe anicchAe kahyuM ke, "A badhI vAto satya che. koika bhavamAM aSTApada parvatanI parikramA paNa karI hatI ane bhagavAna pArzvanAthanI ArAdhanA karI hatI.' dareka vyakti potAnuM hRdaya DhaMDhoLI joI zake che ke, mRgAvatIzrIjIe enA upara kevA kevA upakAra karyA che. magAvatIzrIjI mahArAjanI kAma karavAnI rIta ja koi adabhUta hatI. paisA kadI emaNe mAgyA nahotA. emaNe to pratyeka vyaktinA hRdayane jItyuM hatuM. AjanI yuvA peDhI, je pazcimanA zikSaNa ane saMskArothI prabhAvita che, enuM dila paNa mahAttarAjI jItI zakayAM hatAM. pUjaya mahArAjanA pArthiva dehane agnisaMskAra karyA pachI emanAM asthimAMthI eka asthimAM emanI mukhAkRti jovA maLI e paNa eka adbhuta ghaTanA che. A asthi pU. suvratAzrIjI pAse che ane ghaNAMe enAM darzana karyA che. mahattarAja vize je kaMI paNa huM kahIza te alpokti banI raheze. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ utkRSTa ane amara dena | vinodalAla ena. dalAla mRgAvatIjI saMskRta ane prAkRta sahita aneka bhASAomAM pAraMgata hatAM. emanI vANInI ojasvitA zrotAnA hRdayane jItI letI hatI. teo vinaya, viveka, kSamA ane dayAnI mUrti hatA. kAryadakSatA, sAhasa ane zairya emanAM viziSTa lakSaNo hatAM. temanI sAdhanA, ArAdhanA ane cAritrabaLamAM cuMbakIya AkarSaNa hatuM. bhagavAna mahAvIranA zAsanamAM mRgAvatIjI mAtRzaktinA unmeSarUpa hatAM. potAnA AcaraNa ane kartavya vaDe mRgAvatIjIe jinazAsana ane jaina samAjane ujjavala banAvyuM che. yugadraSTA jainAcArya vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanA mizanane arthAta saMgaThana, sevA ane zikSaNanI pravRttione emaNe potAnI tapasyA ane kAryazaktithI vadhu vegavaMtI banAvI. jayAM jayAM teo vicaryA tyAM tyAM emaNe bhagavAna mahAvIra prabhunI vANIne vahetI mUkI. aneka jinAlaya, dhArmika pAThazALAo, mahilA saMgaThano, yuvAmaMDaLo, samAja sudhAraNAnAM kAryo, cikitsA kendro, jIrNoddhAra ane tIrthoddhAranA prazaMsanIya ane cirasmaraNIya kAryomAM potAnI anupama zakitano emaNe ujaLo hisAba Apyo che. - mRgAvatIjIe potAnA jIvananA aMtima dAyakAmAM vallabha smArakanA kArya dvArA gurudeva vijayavallabha sUrIzvarajInI yAdane kAyama karI che ane sAthesAtha sakala jaina samAjanuM gaurava vadhAryuM che. A smArakanuM bhavya kalAtmaka nirmANa ane enI vividhalakSI yojanAo hamezAM samAjane preraNA ApatAM raheze. prabuddha samAja ane AvanArI peDhI A bhagIratha prayAsane ucita rIte mUlavaze. ajJAna-timirataraNI, kalikAla kalpatarU yugavIra jainAcArya zrImad vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAja jayAre 22-9-1954mAM muMbaImAM kALadharma pAmyA tyAre mRgAvatIjI potAnI mAtAguruNI zIlavatIjI ane suziSyA sujayeSThAjI mahArAja sAthe hariyANAnA aMbAlA zaheramAM birAjamAna hatAM. samasta jaina samAja subdha ane kiMkartavyavimUDha banI gayo hato. bhAratanA badhA AgevAnone ekatrita karI mRgAvatIjIe gurudevanuM bhavya smAraka dilhImAM racavAno upadeza Apyo. smAraka eka jIvaMta ane javalaMta saMsthA bane e emano upadeza hato. emaNe vicAra mUkayo hato ke, A smArakamAM eka vizALa pustakAlaya tathA graMthabhaMDAra banAvavAmAM Ave jethI saMzodhako tyAM besI zodha-saMzodhana karI zake ane e rIte graMthabhaMDAranI jALavaNI paNa thaI zake. prAcIna kalAyukta vastuonuM saMgrahasthAna ane suyogya sAhitya-prakAzana mATe saMsthAna sthapAya evI icchA paNa mRgAvatIjIe rajU karI hatI. gurudeva vijayavallabhasUrie vaDodarAmAM eka vakhata kahyuM hatuM ke, 'DabbAmAM baMdha paDeluM jJAna dravya zrata che. te AtmAmAM Ave tyAre bhAva zruta bane che. jJAnamaMdironI sthApanA karI saMtuSTa na thaI jAo. eno pracAra paNa thAya e mATe kAryarata raho.' gurudeva vijayavallabhasUrIzvarajIe vaDodarAmAM janma lai, jIvana paryata paMjAba, rAjasthAna ane muMbaino uddhAra karyo. emaNe haMmezAM khAdInAM vastro dhAraNa karyA ane bhAratanI rASTrabhASA bananAra hindIno upayoga karyo. bhAratanA bhAgalA vakhate potAnA jIvanA jokhame guMjarAvAlAthI paMjAbIone bhArata laI AvyA hatA. paMjAbano saMgha gurudevano upakAra kaI rIte bhUlI zake? i.sa. 1973mAM rASTra saMta zAMtamUrti AcAryazrI vijayasamudrasUrIzvarajI mahArAja vaDodarAmAM birAjamAna hatA. emanI nizrAmAM eka sAdhvI saMmelana maLyuM hatuM. saMmelana pachI emaNe mRgAvatIjIne tarata dilhI tarapha vihAra karavAnI para mahattarA zrI magAvatInI
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ AjJA ApI ane Adeza Apyo ke 'vijayavallabha smArakanA nirmANa kAryane agratA ApI ene saMpanna karAvo.' mRgAvatIjI 22 mArca 1973nA roja vaDodarAthI vidAya thayAM ane ugra vihAra karI 1 julAI 1973nA dilhI padhAryA ane dilhImAM rUpanagaramAM cAturmAsa karyuM. cAturmAsano AraMbha thatAM ja emaNe kaThina abhigraha dhAraNa karyA. bhAta, mIThAi, goLa, sAkara vagereno tyAga karyo. suzrAvaka lAlA zrI ratanacandajI tathA madana kizorajIe paNa ema ja karyuM. evo nirNaya karyo hato ke, jayAM suMdhI smAraka mATe jamInanI kharIdI na thAya tyAM sudhI uparokta vastuono upayoga na karavo. ethI thoDA samaya pachI samAjamAM navI cetanAno saMcAra thayo. bhagavAna mahAvIranA 2500mAM nirvANa varSamAM eTale ke I.sa. 1974mAM zrI Atma vallabha jaina smAraka zikSaNa nidhi TrasTanI sthApanA pUjaya sAdhvIjInA upadezathI karavAmAM AvI. 12 jUna 1974nA TrasTa karavAmAM AvyuM ane savA cha ekara jamIna dilhI rAjayamAM jI.TI. karanAla roDanA 22mA kilomITara para kharIdavAmAM AvI ane 15 jUna 1974nA rajIsTrezana karAvavAmAM AvyuM. AthI emano abhigraha pUrNa thayo. jamInanI cAre bAju dIvAla banAvavA mATe 16 jUna 1974nA saMkrAMti samArohamAM bahenoe ITa ane paththaro mATe hajAro rUpiyAnAM vacana sAdhvIjI mahArAjanI preraNAthI ApyAM. smAraka mATe samAjaziromaNi sva. zeTha zrI kastUrabhAI lAlabhAinuM mArgadarzana maLyuM. emanI dekharekha heThaLa zeTha ANaMdajI kalyANajI peDhI (amadAvAda)nA niSNAta zilpI zrI amRtalAla mUlazaMkara trivedIe smAraka bhavananI rUparekhA taiyAra karI. kastUrabhAie A nidhinA Adya saMrakSaka padano svIkAra karIne moTo upakAra karyo. zrI dIpacaMda esa. gArDo. zrI je. Ara. zAha, zrI zreNikabhAI kasturabhAI ane zrI mANekabhAI betAlA A nidhinA vartamAna saMrakSako che. A TrasTa akhila bhAratIya stara para banAvavAmAM AvyuM che. madrAsa, beMgalora, muMbaI, amadAvAda, rAjasthAna, dilhI, hariyANA, ane paMjAbanA prabuddha ane sakriya kAryakartAo enA TrasTI che. amerikA, IMglenDa ane jApAnanA paNa eka-eka TrasTI hovAthI A TrasTane AMtararASTrIya svarUpa maLyuM che. - bhagavAna mahAvIranA 2500mA nirvANa varSanA rASTrIya kAryakramane nizrA ApavA rASTra saMta zAMtamUrti AcArya samudrasUrijI mahArAja dilhI padhAryA. 30 jUna 1974nA dilhImAM emano bhavya praveza karAvavAmAM Avyo. 1lI julAinA AcArya bhagavaMta sakala parivAra sAthe rUpanagara padhAryA ane tyAM cAturmAsa karyuM. nirvANa mahotsava dhAmadhUmathI rASTrIya stare manAvavAmAM Avyo. te samayanA vaDApradhAna zrImatI IdirA gAMdhIe vizALa janasamUhane saMbodhana karyuM hatuM. mahotsava pachI AcArya samudrasUrijIe paMjAba tarapha vihAra karyo ane vallabha smArakamAM paNa pagalAM karyAM. samasta bhUminI parikramA karI emaNe potAne hAthe pAyAmAM sarvatra vAsakSepa pradAna karyo. zrI saMghane AzIrvAda ApyA. bhUmi dhanya thaI gaI. pUjaya mahattarAjI 11 me 1976nA savAre cha vAge smArakanA sthaLe padhAryA. sthaLanI bhavyatA joI gadda thaI gayAM. deva ane gurunuM ciMtana karatAM karatAM aneka kalpanAo temanA manamAM pharapharavA lAgI. gurudevanI suMdara mUrti, bhagavAnanuM suMdara maMdira ane bALakonI zALA jANe emanA manamAM sAkAra thavA lAgyAM. te vakhate temaNe gurubhakto samakSa potAnA mananA bhAva vyakta karatAM kahyuM, 10 varSa pachI ApaNe gurudeva vijayavallabhasUri mahArAjanI dIkSA zatAbdI ujavavAnA chIe tyAM sudhI A nirmANa kArya saMpanna thai javuM joie. vayovRddha AcArya samudrasUri kALadharma pAmatAM AcArya vijayendradinasUrie sudharmAsvAmInI pATane suzobhita mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ca karI . emaNe vijayavallabha smAraka yojanA mATe mRgAvatIjIne potAnI hArdika zubhecchAo ApI ane kArya AgaLa vadhAravA AzIrvAda ApyA. i.sa. 1978mAM mRgAvatIjIe kAMgaDAnA prAcIna killAnI nIce jaMgalamAM AvelI jaina dharmazALAmAM cAturmAsa karyuM. itihAsa sAkSI che ke, koi paNa sAdhu-sAdhvIe Aja sudhI tyAM cAturmAsa nahotuM karyuM. mRgAvatIjInuM A cAturmAsa emanA sAhasanI amara yAda ApyA karaze. cAturmAsa daramyAna emaNe e tIrthano uddhAra karAvyo ane purAtattva vibhAga pAsethI AdinAtha bhagavAnanI pratimA jaina saMghane pAchI apAvI, sadAne mATe darzana ane pUjAno lAbha emaNe samAjane apAvyo. A eka abhUtapUrva upalabdhi che. vartamAna AcArya vijayendradintasUri mahArAje A mahAna upalabdhi para atyaMta prasannatA vyakta karI hatI ane mRgAvatIjIne mahattarAnI upAdhithI alaMkRta karyA hatA. pUjaya sAdhvI yAkinI mahattarAnA devaloka pachI aneka sadIo bAda pahelI vAra mRgAvatIjIne mahattarAnI padavI pradAna karavAmAM AvI hatI. 54 27 jUna 1979nA mRgAvatIjI dilhImAM pharIthI padhAryAM. emanI preraNA ane nizrAmAM 27 julAinA smAraka sthaLa para nirmANa nidhinA adhyakSa lAlA ratanacaMdajInA varada haste bhUmipUjana karavAmAM AvyuM. mahattarAjInI apIlathI lagabhaga 16 lAkha rUpiyAnA dAnanA vacana tatkALa maLI gayAM. vallabha smAraka jaladImAM jaladI taiyAra thai jAya e vicAra mRgAvatIjInA manamAM satata ghUmavA lAgyo. emanI pAvana nizrAmAM eka vistRta yojanA banAvavAmAM AvI ane 28, 29 ane 30 navembaranA tridivasIya virATa samArohanuM Ayojana karavAmAM AvyuM. zilAnyAsanI sAthosAtha zvetAmbara jaina konpharansanuM 24muM abhivezana paNa bharavAmAM AvyuM. ziAnyAsano lAbha suzrAvaka vayovRddha lAlA khairAyatIlAla jaine lIdho. 29 navembaranA zilAnyAsanI thoDI vAra pahelAM mRgAvatIjInuM mArmika pravacana thayuM ane tenA phalasvarUpa 25 lAkha rUpiyAnA vacana maLyAM. bahenoe AbhUSaNa utArIne ApI dIdhAM. 21 eprila 1980nA bhagavAna vAsupUjayanA caumukha maMdirano zilAnyAsa dhAmadhUmathI zreSThivarya pratApabhAI bhogIlAla ane parivAra dvArA saMpanna thayo. nirmANa mATe bharatapura jillAnA bAMsI pahADapurano gulAbI paththara pasaMda karavAmAM Avyo, je raMga, zakti ane kotarakAma mATe vadhu yogya lAgyo. 1981mAM bhAi-bahenonA zramadAnathI haoNsTelanuM nirmANakArya zarU thayuM. mahattarAjInA kensaranA asAdhya rogathI zrAvako ciMtita hatA, paraMtu mahattarAjIne enI jarA paNa ciMtA na hatI. khUba ja anunaya vinaya pachI mahattarAjIe oNparezana mATe saMmati ApI ane 17me 1980nA muMbainA prakhyAta DaoNkTara praphulla desAIe DaoNkTara ke.sI. mahAjananI haoNspiTalamAM oNparezana karyuM. oNparezana pahelAM ane pachI mRgAvatIjIe sAdhu samAcArInI maryAdAonuM pUrNatayA pAlana karyuM. teo pagapALA cAlyA ane liphaTa, sTrecara vagereno upayoga na karyo. thoDA mahinA bAda pagapALA vihAra karI teo hariyANA ane paMjAba tarapha gayAM. aMbAlA ane caMDIgaDhamAM cAturmAsa karyAM. i.sa. 1983nuM cAturmAsa mRgAvatIjI dilhImAM kare evI bhAvabharI vinaMtI mAlerakoTalA jai karavAmAM AvI. 1983nA aMtamAM emaNe bhAvanA vyakta karI ke, A suMdara sthAnamAM pragaTa prabhAvI mAtA padmAvatIdevInuM paNa eka suMdara svataMtra kalAyukta maMdira racavuM joie. 18 jUna 1984nA roja dilhI saMghanA agresara lAlA rAmalAlanA varada haste mRgAvatIjInI pAvana nizrAmAM bhUmipUjana karavAmAM AvyuM. mRgAvatIjInI preraNAthI maMdira nirmANa mATe cAra lAkha rUpiyAnAM vacana tatkALa prApta thayAM. 19 jUna 1984nA zrI choTelAlajI jaina zAhadarAvAlAnA varada haste zilAnyAsa karavAmAM Avyo. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAryakartAonA aMtaramAM AnaMdanI lahera pharI vaLI. kAma eTalI jhaDapathI AgaLa vadhavA lAgyuM ke, cAra mahinAnI aMdara maMdira nirmANanuM kArya pUruM thayuM. haoNsTela nirmANanuM kArya paNa pUruM thavA AvyuM. - mRgAvatIjIe haoNsTelanA bhoMyataLiyAnA makAnanuM udghATana ane mAtA padmAvatInA maMdiranI pratiSThA mATe 10 ane 11 me 1984nA be divasanA samArohano Adeza Apyo. eka kAyamI bhojanazALA mATe preraNA ApI. haoNsTelanA bhoMyataLiye saMzodhana kArya mATe bhogIlAla laheracaMda IsTiTayUTa oNpha IDolojInI sthApanA karavAnI yojanA banAvI. be divasanA samArohamAM, javAharalAla naheru vizva vidyAlayanA kulapati DaoN. daulatasiMha koThArInI adhyakSatAmAM A badhuM kArya pAra paDayuM. smArakanA saMrakSaka zreSThivarya zrI dIpacaMda esa. gADanA varada haste zIlasaurabha vidyAvihAra haoNsTela blokano udaghATana vidhi thayo. zrI pratApabhAI bhogIlAle potAnA sva. pitA zreSThivarya bhogIlAla laheracaMdanI puNya smRtimAM bhogIlAla laheracaMda saMsthAnanuM uddaghATana karyuM. kAyamI bhojanazALAnuM uddaghATana tilakacaMda mhAnInA suputro zazikAntabhAI, ravikAntabhAI ane narezakumAre karyuM. padmAvatIdevInA maMdiranI pratiSThA lAlA zAMtilAlajI, (motIlAla banArasIdAsa peDhIvALA)e karyuM. mAtA pavatInI pratimA jonArane maMtramugdha banAvI de evI che. sukomaLa cahero ane divya daSTi darzakane AnaMda ApI jAya che. samasta bhArata dezamAM koI paNa adhiSThAyaka devanuM kalAtmaka ane vAstukalAne anurUpa banAvavA Avela A prathama maMdira che. 8 thI 10 phebruArI daramyAna eka AMtararASTrIya jaina konpharansanuM Ayojana ahiMsA inTaranezanale karyuM. trIje divase badhA pratinidhione vijayavallabha smArakanA sthaLe nimaMtravAmAM AvyA. mRgAvatIjInI nizrAmAM A samArohanI adhyakSatA yunivarsiTI grAnTa kamizananA adhyakSA zrI mAdhurIbahena Ara. zAhe karI. zreNikabhAI ane pratApabhAI 'bhogIlAla paNa padhAryA hatA. suzIla muni paNa samArohamAM upasthita rahyA hatA. deza-videzanA pratinidhioe kalAtmaka nirmANa ane zodha kAryane joI mukta kaMThe prazaMsA karI. smArakanI AsapAsanA gAmavAsIonI kaIka sevA karavAno vicAra mRgAvatIjInA manamAM phUryo. eka davAkhAnuM zarU karAvavAnI bhAvanA vyakta karI. lAlA dharmacandajIe e bhAvanAne puSTi ApI. 15 jUna 1985nA roja zrI Atmavallabha jazavaMta dharma meDikala phAuMDezananA nAme eka homiyopethika davAkhAnAnuM udghATana karavAmAM AvyuM. gAmaDAnA loko ane smArakanA zilpIone eno lAbha maLavA lAgyo. zrI vijayavallabha smAraka TrasTa pAse atyAre 20 ekara jamIna che. eka gaganacuMbI smAraka prAsAda ane eka jaina maMdiranuM atyAre nirmANa kArya cAlI rahyuM che. mAtA padmAvatInuM maMdira, zrI vallabha smAraka bhojanAlaya ane bhogIlAla laheracaMda IsTITayUTa oNpha IDolojI zarU thaI gayAM che. bhAvi nirmANamAM eka skUla, pRthaka zodhapITha bhavana, cikitsAlaya bhavana, atithi gRha, skUla haoNsTela, sTApha kavATarsa, kenTIna ane kAryAlayano samAveza thAya che. phUla-jhADa, pagadaMDIo, phuvArA vagerethI suzobhita A sthAne thoDA samayamAMja pUrNa thaI jaze. saMskRta ane prAkRtanuM adhyayana, adhyApana, prAcIna graMtha bhaMDAro upara zodha kArya. sarvopayogI sAhitya prakAzana. dhArmika ane vyAvahArika zikSaNa, zramaNa maMDaLa mATe adhyayana suvidhAo, samAjasevA kAryakrama, yoga ane sAdhanA zibiro vagerenuM Ayojana thaze. A saMsthAna bhAratanI rAjadhAnI dilhImAMthI satya, ahiMsA, aparigraha vagereno saMdeza vizva sudhI pahoMcADavAne mATe mAdhyama rUpa banaze. A smAraka saMkulanA nirmANamAM karoDo rUpiyAno kharca thavAno che. moTI rakamanuM kharca thai cUkayuM che. mahattarA zrI magAvatIzrIjI 55
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ mUgArvatIjIe samAjanI aMdara je dharma ane dAnanI bhAvanA jAgRta karI che tethI atyAra sudhI badhuM kAma nirvina rIte cAlI rahyuM che. paraMtu vizALa kArya ane vadhatI jatI moMghavArImAM A mahAna saMsthAnano kArobAra kaI rIte cAlaze enI ciMtA mahattarAjIne hatI. emaNe samAjanA zrImaMtone eka navo vicAra Apyo ke, teo potAnuM dharmArtha TrasTa sthApita kare ane tenA vyAjamAMthI ardhI rakama smArakanA nirvAha phaMDa mATe Ape. mRgAvatIjInI preraNAthI lagabhaga 50 lAkha rUpiyAnuM TrasTa sthApavA mATe lokoe vacana ApyAM che. - 1986nA AraMbhamAM mRgAvatIjInI tabiyata pharIthI bagaDatI gaI. sau ciMtita thaI gayA. paraMtu mRgAvatIjI to koi paNa prakAranI ciMtA vagara kahetA, "svamAM sthita chuM.' mahArAjIe potAnI divya dRSTithI Adeza Apyo, ke, mukhya smAraka bhavanamAM birAjamAna thanAra vijayavallabhasUri mahArAjanI bhavya pratimA, tathA jina maMdiramAM sthApita thanAra bhagavAnanI cAra pratimAonI bolIo bolAvavAno Adeza Apyo. 15mI jUna 1986no divasa ahIM eka mahAna parva rUpe manAvavAmAM Avyo. e divase mahAna krAMtikArI AcArya zrImad vijayAnaMdasUrIzvarajI (AtmArAmajI) mahArAjanI puNyatithi, uttara bhAratanI AtmAnaMda jaina mahAsabhAnuM 25muM adhivezana, bhagavAna vAsupUjaya svAmInA maMdiramAM birAjamAna thanAra cAra arihaMtadeva ane guru bhagavaMtonI pratimAonI bolIo ane aSADha saMkrAMti mahotsavanA upalakSamAM eka vizALa dharmasabhAnuM Ayojana thayuM. jemAM bhAga levA hajAro gurubhakto ane samasta uttara bhAratanA zrI saMghonA pratinidhio padhAryA. pUjaya mahattarAjInI nizrAmAM samagra kAryakramanuM Ayojana karavAmAM AvyuM hatuM. potAnA zarIranI asvasthatA chatAM savAranA 9 vAgyAthI baporanA 3 vAgyA sudhI cha kalAka kAryakramamAM satata upasthita rahyAM. A adhivezanamAM yuvakone emanA viziSTa sAhasa ane zaurya mATe "zrI kAlikAcArya zaurya suvarNa padaka' enAyata karavAmAM AvyA. bolIo bolavAmAM AvI. be upAzraya banAvavA mATe be mahAnubhAvoe taiyArI batAvI. A rIte mAMdagIne na gaNakArI mRgAvatIjIe khUba moTAM dAna ekatrita karavA preraNA ApI. pUjaya maMgAvatInA zreSTha prayatnothI vallabha smArakanuM nAma deza-videzamAM pahoMcI gayuM. vallabha smAraka e mRgAvatIjI taraphathI samAjane anupama, utkRSTa ane amara dena che. smArakathI samasta jaina samAjanuM gaurava vadhyuM che. ' mRgAvatIjInuM nirmaLa cAritra, vacanasiddhi, kartavyazakti tathA dharma ane guru pratyenI niSThA advitIya hatAM. mahArA thI mRgAvatIzrIjI
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAna pathapradarzaka D baladeva rAja jaina dezanA bhAgalA pachI paMjAba sAdhu sAdhvIothI vaMcita thaI gayuM. paMjAbakesarI vijayavallabhasUri mahArAje viduSI sAdhvI zrI magAvatIjIne paMjAba pahoMcavAno Adeza Apyo. mRgAvatIjI aMbAlAmAM hatAM tyAre muMbaImAM AcArya : bhagavaMtano svargavAsa thaI gayo. zrI AtmAnaMda jaina mahAsabhA,paMjAba taraphathI mahattarAjInA sAMnidhyamAM aMbAlAmAM guNAnuvAda sabhA thaI, jemAM guru vallabha smAraka racavAno nirNaya karavAmAM Avyo. paMjAbakesarInA paTTadhara rASTra saMta zAMtamUrti zrI vijayasamudrasUri mahArAjanI AjJAthI emaNe bIjAM zaheromAM paribhramaNa karyuM. ludhiyANAmAM emanA svAgatanI taiyArIo karavAmAM AvI. upAzrayane badale khullA medAnanA maMDapamAM pravacanonuM Ayojana karavAmAM AvyuM. cAre bAju sArvajanika bhASaNono DaMko vAgI gayo. pravacanomAM jaino uparAMta anya dharmanA bhAibahenonI vizeSa saMkhyA dhyAna kheMcatI hatI. mugAvatIjIe khaMDanamaMDananI rIta choDI samanvayanI vAta pravacanomAM karI. aneka AryasamAjI saMsthAo, sanAtana dharmasabhA vagere taraphathI potapotAnAM sthAnomAM baporanA pravacanonuM Ayojana karavAmAM AvyuM. sAthosAtha dahejanI kuprathA dUra karavA AMdolana calAvavAmAM AvyuM. Arya samAjI netA zrI kizorIlAlane netRtva soMpavAmAM AvyuM. zrI AtmAnaMda jaina hAiskUla ludhiyANAnA navA bhavana mATe vyAkhyAnamAM apIla karavAmAM AvI. cAre bAjuthI rUpiyAno varasAda thayo. mahilAo potAnAM AbhUSaNa utArIne ApavA lAgI. A dRzya mArI jiMdagImAM pahelIvAra joyuM. eMsI hajAra rUpiyA bhegA thayA. (te vakhate sonAno bhAva so rUpiyA tolAno hato. lokoe lakSmI ane | sarasvatIno meLApa joyo. eka bAla sAdhvInuM ATaluM mahAna kArya! sau daMga thai gayAM. mahAsabhAnA mahArathIo je mRgAvatIjIne bAla sAdhvI samajatA hatA teo jotA ja rahI gayA. vallabha smAraka dilhI mATe pAMsaTha hajAra rUpiyAnA vacana maLyAM. ludhiyANAno saMdha dhanya dhanya thaI gayo. ludhiyANA sivila lAinsanA zrI AdinAtha jaina maMdiranI pratiSThA mUgAvatIjInI nizrAmAM anokhI rIte thaI. ane dilhInA zrIsaMgho vacce saMbaMdho nehabharyA ane dhaniSTha banyA. pUjaya mahattarAjIe potAnI ziSyAone pUrNa vAtsalyathI taiyAra karI che. viduSI sAdhvI zrI suvratAzrIjI mahArAja ati saraLa svabhAvanAM, bhavya AtmA che. mahattarAjIe potAnA jIvanakALa daramyAna ja potAnuM uttaradAyitva emane soMpyuM hatuM. pUjaya suyazAzrIjI ane pUjaya suprazAjIzrI mahArAja paNa tejasvI zramaNI ratna che. mahattarAjI eka sAdhvI mAtra nahotAM. eka mahAna krAMtikArI ane labdhisaMpanna avatAra hatAM. koI paNa samAjane A kakSAnAM pathapradarzaka sadIomAM kayAreka ja maLe che. e mahAna AtmAnA caraNomAM huM e ja prArthanA karuM chuM ke, ApaNA samAjane teo jayAM ho tyAMthI mAgadarzana ApatAM rahe. emanA kALadharmathI jANe eka phala kharI paDayuM ane udyAna verAna thai gayuM. mahattarA zrI magAvatIzrIjI 57
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 kAMgaDAnuM bhavya aitahiAsika cAturmAsa ] kAMgaDA tIrtha kamiTa kAMgaDA bhAratanA prAcIna jaina tIrthomAM eka atyaMta prAcIna ane mahattvapUrNa tIrtha che. ahIM yAtrA karavA mATe aneka sthaLethI yAtrALuo Ave che. kahevAya che ke - mleccha - musalamAnonA atyAcAro, AkramaNo ane dharatIkaMpathI A nagarane aneka vakhata nukasAna thayuM che. 1978mAM mRgAvatIjIe A tIrthamAM cAturmAsa karyuM ane tIrthano punarudhdhAra karAvyo. himAcala pradezamAM parvatIya pradezamAM kAMgaDA eka ramaNIya sthaLa che. nagaranI dakSiNa dizAmAM parvatanI suMdara Tocaupara eka prAcIna vizALa killo che. kahevAya che ke, mahamada gajanavIe A killA para caDAi karI ahIMthI dhana - dolata, hIrA - javerAta vagare lUMTI gayo hato. dharatIkaMpane kAraNe hAla e killo eka khaMDeranA rUpamAM Ubho che. killAnI aMdara eka zvetAmbara jaina maMdira che. jemAM zyAma varNanI, retALa paththaranI zrI AdinAtha bhagavAnanI prAcIna vizALa pratimA vidyamAna che. e uparAMta killAnI aMdara jaina saMskRti ane sabhyatAnA ghaNA avazeSa maLI AvyA che. ghaNAkharAM staMbho tUTelA che. bAvana dorIonI nizAnI che. saMbhava che ke prAcIna kALamAM ahIM bAvana jinAlaya hatuM. killAnI chata parathI dekhAtuM cAre pAsanuM prakRti saundarya manane mugdha karI de evuM che. dhyAna sAdhanA mATe A sthaLa khUba ja sAnukULa che: killAnI aMdara je maMdiramAM bhagavAna AdinAthanI vizALa pratimAjI birAjamAna che, te maMdira thoDA samaya pahelAM purAtattva vibhAganA adhikAramAM hatuM. jainone A prAcIna tIrthanI yAtrA, pUjA, sevA, bhakti vagere lAbha hoLInA avasara para phAgaNa suda 13, 14, ane 15nA maLato hato. A divasomAM meLAnuM Ayojana karavAmAM AvatuM hatuM lokonI tIvra icchA hatI ke, A pAvana tIrtha bhakto mATe darzana ane pUjA arthe sadAya khulluM rahe. moTA moTA netAoe A aMge ghaNA prayatno karyAM chatAM saphaLatA na maLI. yugaddaSTA paMjAbakesarI vijayavallabhasUrijI mahArAja dUradarzI hatA. emane A tIrthanA punarudayano AbhAsa maLI gayo hato. teo kAMgaDA tIrthane paMjAbanuM zatruMjaya banAvavA icchatA hatA. emaNe yAtrIone rahevAnI suvidhA UbhI karavA lAlA makanalAla pyArAlAla ane gujarAvAlAne A pradezamAM jamIna kharIdavA mATe preraNAApI. guru mahArAjanI icchAne pUrNa karavA AryA mahattarA mRgAvatIjIe 1978mAM kAMgaDAmAM cAturmAsa karavAno saMkalpa karyo. ahIM cAturmAsa karavA pAchaLa emanI evI bhAvanA paNa hatI ke, ahIM zAMta, ekAnta, nirjana pradezamAMAtmasAdhanA karI zakAya. emaNe A vicAra darzanArthe AvelA bhaktomAMthI lAlAzAMtisvarUpa ane bAbu rikhavadAsa samakSa vyakta karyo. banne zrAvakoe e vAtano umaLakArabhera svIkAra karyo. potAnA saMkalpa anusAra mRgAvatIjIe 23 jUna 1978 zukravAranA divase potAnI traNa ziSyAo sahita baTAlAthI vihArano AraMbha karyo. unALAmAM vihAra karavo muzkela hato. lU gAla dajhADI de evI hatI. kyAreka kyAreka anarAdhAra varasAda varasI avarodha sarjato hato. nAdurasta tabiyata, chatAM mRgAvatIjI dRDha saMkalpathI AgaLa vadhI rahyAM hatAM. himAcala pradezanI sImAmAM praveza karatAM ja AkAzane AMbavA UbhAM hoya evA uttuMga zikharo dekhAyAM. cAre bAju lIlIchama vanarAji, jharaNAMonI kaladhvani ane nadIonI nirmaLa dhArAoe manane mohita karI dIdhuM. prakRtinAM suMdara dRzyone jotAM jotAM teo 7mI julAinA roja navA kAMgaDA pahoMcyAM. mahattarA zrI maMgAvatIthIjI
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAMgaDAmAM jaina maMdironA avazeSa tathA zilAlekha e vAtanI sAkSI pUre che. 15mI-16mI sadI pachI kAMgaDAmAM prAcIna jaina maMdira khaMDita thai gayAM che. kahevAya che ke, chellAM 500 varSamAM koi paNa jaina sAdhvIjIe kAMgaDAmAM cAturmAsa nathI karyuM. atyAra sudhInI prApta mAhitI anusAra mRgAtavIjInuM cAturmAsa e prathama aitihAsika cAturmAsa hatuM. kAMgaDA tIrtha kamiTinA sabhyoe cAturmAsa praveza vakhate svAgata samArohamAM ludhiyANA, jAlandhara, aMbAlA, jaDiyAlA, hoziyArapura, jIrA ane paTI vagare paMjAbanA vividha zaheronA seMkaDo loko mRgAvatIjInuM svAgata karavA upasthita rahyA hatA. cheka muMbaithI eka bogI bharIne bhakto padhAryA hatA. jaMgalamAM maMgala thai gayuM. AkAzamAM kALA vAdaLa chavAyelAM hatAM. himAlayanI bhUmi A mahAna vibhUtinuM jANe svAgata karavA talapApaDa banI gai hatI. e divasa bhaktinI carama sImAno divasa hato. paMjAba-kesarI guruvallabhanA nAmano jaya jayakAra cAre dizAomAM guMjI rahyo hato. nAcatA- gAtA, dhAmadhUmathI sau jUnA kAMgaDA pahoMcyA. muMbaino saMgha ahIM agAuthI upasthita hato. samudAya dharmazALAmAM pahoMcyA. dharmazALAmAM yAtrALuone rahevA mATe yogya vyavasthA karavAmAM AvI hatI. pAse ja eka medAnamAM svAgata samAroha.mUzaLadhAra varasAda paNa zarU thayo. chatAM samAroha suMdara rIte pAra paDayo. A utsavamAM bhAga lenAra himAcala pradezanA zikSaNamaMtrI zrI daulatasiMhajI cauhANa ane vidhAnasabhAnA adhyakSa zrI zravaNakumAra cauhANe mRgAvatIjInA kAMgaDA cAturmAsanI yojanAnI khUba prazaMsA karI. santa samAgamathI saune lAbha thayo. mRgAvatIjIe guru vallabhanA vacana anusAra kAMgaDA tIrthane zatruMjaya samAna banAvavA mATe killAnI pAse taLeTImAM eka nUtana, ramaNIya, suMdara zikharabaMdha maMdira zAstrIya rIte bAMdhavAnI yojanA rajU karI. muMbainA saMghe A vAtane vadhAvI lIdhI. thoDA samayamAM enuM nimArNa kArya zarU thai gayuM. svAgata samAroha pachI sau loko potapotAne sthaLe vidAya thayA. hoziyArapuranI thoDI baheno bIbI phUla cambI, gaurAM bahena ane tilaka suMdarI maharAjazrInI sevA mATe tyAM rokAi. dharmazALAnuM sthaLa jayAM mRgAtavIjI rahyAM hatAM te, kAMgaDAnuM sauthI suMdara sthAna che. evuM lAgatuM hatuM ke, e kaNva RSino Azrama che athavA vasiSTha RSinI tapobhUmi che. dharmazALAnI copAsanuM vAtAvaraNa khUba riLAyAmaNuM che. dUra dUra sudhI khetaronI hariyALI, sUryodaya ane sUryAstanA manamohaka dazyo, pAsethI vahI jatI nadIno kalanAda, pakSIono kalarava ane barapha para sUryakaraNothI AnaMda sAkSAt thai UThato hato. A anupama saundaryamaMDita sthAna para bhagavAna AdinAthanAM darzana karavA, sevA-pUjA karavA sau koi Atura hatAM. mRgAvatIjIe bhaktonI A icchAnI pUrti mATe jApa zarU karyA. hoziyArapurathI AvelI zrAvikAone paNa jApa karavAnI emaNe salAha ApI. sau niSThApUrvaka jApamAM lIna banI gayAM. jApanA 17mA divase 9mI ogasTa 1978nA roja purAtattva vibhAganA adhikArI ApameLe mRgAtavIjInA darzanArthe AvyA. mahattarAjIe emanI sAme jainone pUjAno adhikAra maLavo joie evo prastAva mUkayo. 15 miniTanA vArtAlApe jAdu karyo. adhikArI sajajana paNa jaina hatA. mahArAjanI bhAvanA tarata samajI gayA ane prastAvano amala paNa karI dIdho. maMdiranA dvAra je traNa divasa khullA rahetAM hatAM, te cAra mAsa khullAM rahe evo adhikAra Apyo. badhA prasanna thayA. moTA moTA netAo 55 varSathI prayatnazIla chatAM, saphaLatA nahotI maLatI. mRgAvatIjI dvArA asaMbhava kArya saMbhava thai gayuM. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAturmAsa daramyAna mRgAvatIjI roja baporanAM3 vAgyAthI 4 vAgyA sudhI vyAkhyAna ApatAM hatAM. kAMgaDAnA pahADI lokA vyAkhyAna sAMbhaLavA AvatA hatA ane khuba tanmayatAthI sAMbhaLatA hatA. kyAreka-kyAreka to baheno bhaktirasamAM bhAvavibhora banI gIto gAi UThatI. magAvatIjIe saraLa ane madhura bhASAmAM emane jaina dharmanI jANakArI ApI. mahArAjajInA upadezano eTalo UMDo prabhAva paDyo ke, e loko gharamAMthI kyAreka nIkaLatA sApa, vIMchI, kAnakhajUrA vagare jIvone mAravAnuM choDI abhayadAna ApyuM. eTaluM ja nahi emaNe dArU, iMDA, mAMsa ane vyasanono tyAga karyo. paryuSaNa parvano kAryakrama vidhipUvarka yojAyo. dilhI, hoziyArapura, ludhiyANA, meraTha, ujajaina vagere zaheromAMthI AvelA bhaktoe savAra ane bapora kalpasUtranuM zravaNa karyuM. rAtanA zAMta ane ramya vAtAvaraNamAM pahADI strIo AdinAtha ane gurumahArAjanA bhajano gAtAM gAtAM bhAvavibhora banI jatI tyAre AsapAsanA pahADo guMjanathI bharAI jatAM. paryuSaNa parvamAM pUjA, prabhAvanA,saMghapUjana, kIrtana, pratikramaNa, cosaTha pahorI pauSadha ane vividha tapazcaryAmAM saue bhAga lIdho: kSamApanAnA kAryakramamAM saue jIvamAtranI kSamA mAgI, maitrIbhAvanA ddaDha karI. A cAturmAsa daramyAna dezanA vividha bhAgomAMthI badhA maLI lagabhaga 10 hajAra jeTalA yAtrALuo ahIM padhAryA hatA. kAMgaDAmAM bhagavAna AdinAthanA darzanArthe prathama vakhata ATalI moTI saMkhyAmAM yAtrALuo AvyA hatA. atyAra sudhI cAturmAsa sudhI ja bhagavAnanA darzana - pUjA karavAnI chUTa maLI hatI. mRgAvatIjI ene kAyamI banAvavA icchatA hatAM. A kAryanI sidhdhi mATe temaNe niraMtara sAdhanA, prArthanA ane jApa karyA. 20 okaTobaranA roja purAtattva vibhAganA ucca adhikArI samakSa vastusthiti mUkI. mahArAjanAM vacanothI prabhAvita thaI adhikArIe tarata kAryAlayamAMthI maMdira kholavAno lekhita Adeza mokalI Apyo. eTaluM ja nahi, killAnI cAvIo paNa tIrtha kamiTine soMpI dIdhI. sAcA sAdhakanI sAdhanAno pratApa hato. kAMgaDAmAM prabhuno darabAra haMmeza mATe mukata thaI gayo. sarvatra AnaMda pharI vaLyo. jaya jayakArathI AkAza bharAI gayuM. 23 okaTobaranA roja bhUmi sudhAranA adhikArIo nirIkSaNa arthe A tarapha AvyA. dharmazALAmAM AvajAva joI emane kuhala thayuM ane maMdira jovA AvI pahoMcyA. mRgAvatIjIne paNa maLyA. emaNe maharAjazrIne kahyuM, "himAcala pradezamAM khetIvADIno badho AdhAra varasAda che. AkhuM varSa varasAda na paDavAthI lokone bhAre muzkelI che. mATe ame pANInI yogya vyavasthA karavA ahIM AvyA chIe. A kArya mATe mRgAvatIjInA AzIrvAda mAgyA. mahArAjajIe maMgalakAmanA karI ane AzIrvAda ApyA. adhikArIe kahyuM. "Ape amArA himAcala pradezane pAvana karyo che. ame dhanya thayAM chIe." vakhatovakhata A jaMgalamAM aneka maMgalakArI mahotsavo ujavAyA. vijayavallabhasUrijI mahArAjanIsvAgarohANa tithi nimite AgarA ane hoziyArapurathI bhakto padhAryA. guramahArAjane zraddhAMjali arpavAnA kAryakrama thayA ane pahADI hAiskUlamAM miSThAne bhojana ApavAmAM AvyuM. kArataka suda bIjanA divase guru mahArAjano janmadivasa dhAmadhUmathI ujavavAmAM Avyo. hoziyArapuranA lAlA zAMtilAlajI nAhare dharmazALA pAchaLa vallabha vATikA banAvavAno vicAra rajU karyo. eka sarakArI adhikArIe bIjI tarapha bALako mATe pArka banAvavAnI yojanA rajU karI. e kAryamAM sahayoga ApavA saue utsAha batAvyo. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ divALI pachI navA varSanI savAre maMgAvatIjI potAnI ziSyAo sAthe prabhudarzana karI rahyAM hatAM. e samaye himAcala pradezanA zikSaNamaMtrI zrI dolatasiMha cauhANa darzanArthe padhAryA. dharmacarcA, zikSaNacarcA ane bhajana kIrtanano kAryakrama thayo. zikSaNamaMtrIe mRgAvatIjInA himAcalapradeza padhAravAnA ane ahIM dharma pravRtti karavAnA pavitra kArya mATe khUba prasannatA vyakta karI. himAcala pradezanA sUmasAma nirjana jaMgalamAM have lagAtAra AvanajAvana zarU thaI gaI. eTaluM ja nahi, himAcala pradezanA badhA jaina avazeSo ane prAcIna itihAsanI sAcI rIte zodhakhoLa zarU thaI gaI. cAturmAsa pachI paNa vihAra karI dUra na javA vinaMtI karavAmAM AvI. nUtana jinAlayanuM bhUmipUjana ane zilAnyAsa vakhate mRgAvatIjI upasthita rahe evI vinaMtI karavAmAM AvI. maharAjajI rokAI gayAM. dharmazALAnA prAMgaNamAM racAnArA nUtana jinAlayanA bhUmipUjana ane zilAnyAsa samArohamAM AcAryazrI vijayendrannisUrijI maharAjanI nizrAmAM baTAlA nivAsI gurubhakta paMju zAha dharmacaMda parivAre caturvidha saMgha kADhyo. 17 sAdhu-sAdhvI bhagavato paNa emAM joDAyo hato. 10 phebruArI 1979nA savAranA 8.15 kalAke dAnavIra guru bhakta rAyasAheba rAjakumArajInA haste kAMgaDAnA A prAcIna tIrthamAM nUtana jinAlayanuM bhUmipUjana karavAmAM AvyuM. bapore 12.40 kalAke vizALa janamedanInA jaya jayakAra vacce bAbu rikhavadAsajInA haste zilAnyAsa samAroha saMpanna thayo. emane "zrAvakaratna'nI upAdhithI sanmAnita karavAmAM AvyA. . hoLInA tahevAra vakhate himAcala pradezanA mukhya nyAyAdhIza zrI TI. yu. mahetAnI adhyakSatAmAM hoLIno utsava ujavavAmAM Avyo. prA. candravarkara e.pI.e kAMgaDA tIrthanA itihAsanI zodhakhoLa vize AkAzavANI para vArtAlApa Apyo. TUMkamAM, Aya mahattarAjInA dRDha saMkalpa, puNya pratApa, japa-tapa ane sAcI ArAdhanAnA prabhAvathI varSothI baMdha paDela aitihAsika jaina maMdirono punarudhdhAra thayo. bhaktonI suvidhA mATe dharmazALAno vikAsa thayo ane eka nUtana jinAlayanuM nimArNa paNa thayuM. mRgAvatIjI A mahAna kAryane joI AcAryazrI IndrannisUrijI mahArAje emane 'mahattarA" ane "kAMgaDA tIrthodhdhArikA'nA padathI vibhUSita karyA. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvananI aMtima paLa sudhI paDita lakSmaNabhAI hI. bhojaka pUjaya mahArAja zrI mRgAvatIjI mahArAjasAhebane Ama to huM ghaNAM varSothI jANato hato. AgamanA abhyAsa mATe teo temanAM mAtuzrI-guruNI zrI zIlavatIzrIjInI sAthe amadAvAda AvelA ane be comAsAM karelAM. pUjaya AgamaprabhAkara munizrI puNyavijayajI mahArAjasAheba pAse amadAvAdamAM luNasAvADAnA upAzraye teo darzana karavA AvatAM. te vakhate huM hastalikhita pustakonuM sUcipatra banAvavAnuM kAma karato. vi. saM. 1971mAM pUjaya AgamaprabhAkara munizrI puNyavijayajI mahArAjasAhebe muMbai vAlakezvaramAM comAsuM karyuM. te vakhate pUjaya mahArAjIe muMbaI khAramAM ahiMsA haoNlamAM comAsuM kareluM. te vakhate huM pUjaya Agama prabhAkarajInI sAthe vAlakezvaramAM hato ane ghaNI vakhata maLavAnuM thayeluM. - bhAratanA bhAgalA paDayA te pachI paMjAbanA je gAmo pAkistAnamAM gayAM te gAmonA tathA sarahadanAM keTalAMka bIjAM gAmonA jaina pustaka bhaMDAro dilhI rUpanagaramAM lAvavAmAM AvelA. tenuM sUcipatra banAvavA mATe zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA mahAmaMtrI zrI kAMtilAlabhAI DI. korAe mane dilhI AvavA mATe lakhyuM. lagabhaga bAra hajAra hastalikhita pustakono aMdAja karyo. mArAthI AvaDuM moTuM kAma nahi thaI zake ema meM te mATe azakita batAvI. te vakhate zrI korA sAhebe mane pUjaya mahArAjI zrI mRgAvatIjI pAse javAnuM kahyuM ane amadAvAda gayA pachI mAre sUcipatra banAvavA aMge riporTa lakhavo evI sUcanA karI. pUjaya mahattarAjI te vakhate caMDIgaDhamAM digambara jaina maMdiranI dharmazALAmAM birAjamAna hatAM. temanI sAthe temanI cAra ziSyAo, pUjaya sAdhvIjI zrI sujayeSThAzrIjI, pUjaya sAdhvI zrI suvratAzrIjI, pUjaya sAdhvI zrI suyazAzrIjI ane pUjaye sAdhvI zrI suprajJAzrIjI mahArAja hatAM. meM temanAM darzana karyA ane dilhInA hastalikhita pustakonA sUcipatra aMge pU. mRgAvatIzrIjIne vAta karatAM kahyuM, 'mArAthI ekalA hAthe AvaDuM moTuM kAma thavuM azakaya che, paNa jo ApanI A ziSyAo kAma karavA taiyAra hoya to huM mArgadarzaka banuM.' ' pUjaya mahattarAjIe utsAhathI kahyuM, "mArI ziSyAo kAma jarUra karaze ane huM pote paNa karIza. e sAMbhaLI mane utsAha Avyo. te pachI teozrInA hAthe sUcipatra banAvavAnA kAryano zubhAraMbha thayo. - varSothI baMdha paDelAM pustakonAM patro (pAnA) gaNIne dhULane bhakitapUrvaka sApha karIne pratyeka graMtha upara kAgaLanAM vijhana caDAvI, upara graMthanAma lakhI pastakono paricaya lakhavAnuM zarU thayuM. A kAryamAM ziSyAo vadhAre samaya ApI zake e hetane lakSamAM rAkhIne potAnI aMgata paricaryAmAMthI teone mokaLAza ApI ane jJAnanuM kArya karavA teo preraNA ApatAM rahyAM. mArI 70 varSanI umare dilhI jeTale dUra jai A kAryamAM sahabhAgI banavAnuM zreya paNa teozrIne AbhArI che. jayAre paNa huM dilhI jato tyAre lAlabhAi dalapatabhAi vidyAmaMdira-amadAvAdamAMthI paccIsa-trIsa divasanI rajA laIne jato. chelle jayAre jUna mAsamAM gayo tyAre 12 julAI 1986 sudhI rajA maMjUra karAvIne gayo hato. dilhIthI amadAvAda AvavAnI mArI. tA. 12 julAinI TikiTa maMgAvI lIdhI hatI. pUjaya mahattarAjInI zArIrika sthiti sArI na hatI. teozrIe eka divasa mane pUchayuM ke, keTaluM rokAvuM che. meM kahyuM ke, 1ramI julAinI mArI TikiTa AvI gaI che. teozrIe mane 19mIe amadAvAda javA sUcavyuM. te pramANe meM 19 julAinI TikiTa maMgAvI. pUjaya mahattarAjI 18mI julAInA divase savAre kALadharma pAmyAM. zuM keTalAka divasa pahelAM teo potAnI A vAta pAmI gayAM haze? mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ca kALadharmanA be divasa agAu 16mI julAie mane khAsa aMdara bolAvI kahyuM ke, A jJAnabhaMDAranA kAma mATe eka varSa sevA Apo.... meM mArI keTalIka takalIpho batAvI, vaLI kahyuM ke, 'sUcipatranuM kAma to ApanI ziSyAonA hAthe pUruM thavA ja AvyuM che. chatAM paNa mArA sahakAranI jarUra paDaze to huM ApIza. Apane bolatAM paNa zvAsa caDe che. te saMyogomAM AvI vAtomAM zrama lo cho te ucita nathI.' Aje mane lAge che ke, teozrI te vakhate pustakabhaMDAranA kAmanI mane bhalAmaNa karI rahyAM hatAM. A prasaMgathI phalita thAya che ke, teozrI chellA zvAsa lai rahyAM hatAM te vakhate paNa temanA cittamAM smAraka ane tenA jJAnabhaMDAranI vicAraNA cAlu hatI. teozrI svabhAve AnaMdI hatAM. jIvananI aMtima paLa sudhI samatA sAcavI zakayAM hatAM. dhanya jIvana jIvI gayelAM pUjaya mahattarAjIne zata zata vaMdanA! mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 63
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina samAjanuM bahumUlya ratna | pyArelAla jaina DA utA, lagabhaga vIsa varSa pahelAM pUjaya mahArAja zrI mRgAvatIjIne huM vaDodarAmAM pahelI vAra maLyo hato. amerikAthI bhAratanI mulAkAte huM Avyo hato ane te vakhate mahArAjazrI vize ghaNuM sAMbhaLavA maLyuM hatuM. te vakhate teo jaina sAdhu-sAdhvIjIomAM udayamAna thatA sitArA hatA. mahArAjazrI sAthe nikaTanA paricayamAM rahelA mArA sadgata bhAI zrI zAMtisvarUpajIe mArI bhAratayAtrA daramyAna mahArAjazrIne maLavA kahyuM hatuM ane vaDodarA sAthe AvyA hatA. mane yAda che ke, mahArAjazrI sAthenI mArI prathama mulAkAtamAM ja mane lAgyuM hatuM ke, huM eka pUrNa premamaya, nama, hetALa ane mAnavatAvAdI mahAna vyakitane maLI rahyo chuM. emanA caherA para apUrva smita hatuM. vAtacIta daramyAna tamane pratIti thAya keteo tamAro khyAla rAkhe che. temanI pAse adbhuta jAdu hato. eka vijJAnI hovAne nAte huM temane ane temanA jIvanakAryane ghaNI sArI rIte samajI zakato hato.. mahArAjazrIe mane kahyuM ke pote mArA vize jANatAM hatAM. kAraNake teo pote AcAryazrI vallabhasUrIzvarajI mahArAjanAM AzAvartinI hatAM. jeo mArA paNa gura hatA. samAna gura hovAne kAraNe mArA manamAM gAMTha majabUta thaI ane huM emanAM kAryo pratye Adara vyakata karato thayo. emanAM vizALa jJAna, nigraMtha mana ane jIvanamAM potAne zuM prApta karavuM che enA spaSTa dRSTikoNathI huM khUbaja prabhAvita thayo. A udAtta guNoe prathama nAnakaDI mulAkAtamAM ja mane mahArAjazrI sAthenA nikaTanA saMparkamAM mUkI dIdho. mAre te ja divase bapora pachI vaDodarAthI nIkaLavAnuM hatuM, paraMtu mahArAjazrIe kahyuM ke, bIje divase savAre mAre jaina samAja samakSa vaDodarAmAM mahArAjazrInI preraNAthI sthapAnArI jaina zaikSaNika saMsthA vize bolavAnuM che. huM inkAra na karI zakayo. mahArAjazrI sAthenI vaDodarAnI A mulAkAtathI huM manomana anubhavavA lAgyo ke, huM emane ghaNAM lAMbA samayathI oLakhuM chuM. cAra-pAMca varSanA gALA bAda unALAmAM huM pharIthI bhArata Avyo hato. mAre mahArAjazrInAM darzana karavAM hatAM, mArA bhAI zAMtisvarUpajI mane ludhiyANA mahArAjazrI pAse teDI gayA. tyAM cAlI rahelA eka moTA kAryakramamAM bolavA mATe mahArAjazrIe mane kahyuM. bIje divase paNa amArI mulAkAta thaI. meM joyuM ke, teo je upadeza ApatAM hatAM tene potAnA AcaraNamAM mUkI siddha karI batAvatAM hatAM. mArA manamAM emanA pratye khUba ja AdarabhAva utpanna thayo. huM mArA bhAIne ghaNI vAra kaheto ke, ApaNo samAja keTalo badho bhAgyazALI che ke, ene doravaNI ApanAra mahArAjazrI maLyAM che. mahArAjazrInI mulAkAta bAda teo mane daravAjA sudhI mUkavA AvyAM. eka mahAna AtmAnI namatA mane sparzI gaI! mahArAjazrIne trIjI vAra huM kAlkAdevI pAse Avela kAsolImAM maLyo. khUba aMdhAruM thaI gayuM hatuM. tethI e TUMkI mulAkAtamAM huM mahArAjazrInAM mAtra darzana karI zakayo. bIje divase mAre amerikA tarapha prayANa karavAnuM hatuM. baphelomAM sTeTa yunivarsiTI oNpha nyu yorkenA phijhikasa DipArTamenTamAM huM prAdhyApaka tarIke kAma karuM chuM tyAM mAre pharaja para hAjara thavAnuM hatuM. - 1984mAM mahArAjazrIne dilhImAM huM chellI vAra maLyo. muMbaImAM Ayojita AMtararASTrIya kaoNnpharansamAM pravacana ApavA huM bhArata Avyo hato. dilhInA Atmavallabha jaina smArakamAM tyAre eka agatyano kAryakrama cAlato hato. mahArAjazrIe mane saMdezo mokalAvyo ke, smArakanA kAryakramamAM upasthita rahI mAre kaMIka kahevuM. meM eno saharSa svIkAra karyo. bIje divase huM smAraka khAte gayo, chatAM huM tyAM eka paNa zabda na bolI zakayo. gaLAnI ociMtI takalIphane kAraNe mAro avAja besI gayo hato. huM khUba nirAza thayo. kAryakrama bAda huM mahArAjazrInI mAphI mAgavA mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ gayo. mahArAjazrI mArI lAgaNI samajI gayAM ane emaNe mArI pAsethI vacana lIdhuM ke, mArI bhAratanI AgamI mulAkAta vakhate mAre vallabha smArakamAM be kalAka gALavA. jeno meM saharSa svIkAra karyo, paNa tyAre huM jANato nahoto ke, mahArAjazrInAM pharI vAra darzana karavAnuM mArA bhAgyamAM nathI. zrI rAjakumAra jaina mahArAjazrInI tabiyatanA samAcAra mane mokalatA hatA. temane sAruM thai gayuM evuM jANyuM tyAre khuzI thai hatI. paraMtu ApaNo e AnaMda cirajIMva na banyo. pharIthI jUnA dardI humalo karyo ane julAI 1986mAM teo nazvara deha choDI gayAM. ApaNA sau mATe e ati AghAtajanaka hakIkata hatI. tIvra buddhi pratibhA, agAdha jJAna, pRththakaraNa ane tarkazakitane kAraNe mahArAjazrI potAnI TUMkI jiMdagImAM ghaNI moTI javAbadArI upADI zakayAM hatAM. temanuM vyakitatva bahumukhI hatuM ane teo jaina samAjanA bahumUlya ratna hatAM. samAjanA kalyANa mATe emaNe potAnuM smasta jIvana samarpI dIdhuM hatuM. AvuM abhUtapUrva vyakitatva ApaNane kayAM jovA maLaze? mane khAtarI che ke, emanA svArpaNanA madhura phaLa ApaNA samAjane jarUra eka divasa maLaze ja. A nAnakaDo lekha lakhatAM huM vicArI nathI zakato ke, emaNe mane zuM zuM kahyuM hatuM.emanA manamAM aneka vAto bharelI hatI. jaina samAjanA zrImaMto ane garIbonI samasyAo, bALakonuM zikSaNa vagere aneka bAbatone mATe emaNe khyAla karyo hato. teo jANatAM hatAM ke, A yuvAno bhAvi jaina samAjanA staMbha che. mATe emano yogya vikAsa thAya. emane yogya zikSaNa maLe ane zistanA pATha zIkhavA maLe, jethI teo samasta jaina samAjane eka DagaluM AgaLa lai jAya. mahArAjazrInI anupasthitimAM ApaNA samAjanA dareka sabhya ghaNI ghaNI javAbadArIo upADavAnI che. emaNe darzAvelA mArga para ApaNe cAlavAnuM che. emanuM kArya niraMtara cAlu rahevuM joie. emanA mizanane paripUrNa karavAno pahakAra ApaNI sAme Ubho che. samAjanA sau sabhyonI jema mahArAjazrInuM dehAvasAna mAre mATe paNa eka aMgata khoTa che. huM bhAratamAM hou ke paradezamAM hou tethI pharaka nathI paDato. emanA sadAcaraNa mATe huM emano haMmezAM ati Adara karato rahyo chuM. svargamAMthI pUjaya AcArya vallabhasUrijI ane pUjaya mRgAvatIjI ApaNane nihALatAM haze ke, A dharA upara ApaNe ApaNAM kartavya kaI rIte bajAvI rahyAM chIe. teo hara haMmeza ApaNI sAthe ja che ane raheze! mahattarA zrI magAvatI bIjI
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyAtmamAtA zrI mRgAvatIjI | | zaileza hiMmatalAla koThArI hajAro hoTha jemanI prArthanA ane kIrtigAthAmAM pharapharatA hoya ane hajAro kalama jemanI jIvanasuSmAne kAgaLa para utAravAmAM vyasta rahI hoya evA mahAna vibhUti jaina bhAratI mahattarA sAdhvIzrI mRgAvatIjI mahArAjanA jIvana saMbaMdhI khyAtanAma jaina zreSThio, patrakAro, prAdhyApako ane bhakatoe potapotAnI rIte rajuAta karI che. pachI mane thayuM ke, huM emAM vadhAre zuM lakhuM? emanA jIvananuM darzana to dareka lekhamAM vyakata thayuM ja che, mAre te ja pAchuM rajU karavuM? tema nahi to zuM lakhavuM? vyakitagata rIte pUjayazrInI amIkRpA meLavavA huM bhAgyazALI banyo chuM tenuM bayAna karavuM? Ama huM avaDhavamAM hato, tyAM to vicAra Avyo ke, jema navakAra mahAmaMtrano vAraMvAra jApa karavAthI te jUno thato nathI. tema mahAna vibhUtionA jIvanadarzanano vAraMvAra ullekha karavAthI te jUnuM banI jatuM nathI balake, emanA preraNAdAyI jIvanamAMthI ApaNane zakita maLe che. dRDha nizcaya karIne mArI (ekalAnI ja nahi anekanI) adhyAtmamAtA pUjaya zrI mRgAvatIjI mahArAjane aMjali ApavA mATe ja lakhIza. alabatta e putrabhASA ja haze, chatAM vAcako ene svIkArI leze evI AzA che. mArA AyuSyanA dhanya divasomAM mane mahAna jainAcAryo pUjaya AtmArAmajI ane pUjaya vijayavallabhasUrIzvarajInA jIvana ane kAryane samajavAno suyoga maLyo. A banne mahAtmAonI samakSa bhautika rIte bhakitabhAvapUrvaka upasthita rahevAno yoga na maLyo, paraMtu temanA jIvanakArya ane upadezathI atyaMta prabhAvita thai mane eka viziSTa baLa maLyuM ane te baLamAM utarottara vadhAro thato gayo, tenuM zreya pUjaya mRgAvatIjI mahArAjane ja che. pUjaya vallabhasUrijInA jIvanakArya ane upadezane saMpUrNa ane sarvAgINa rIte anusaranArAM mRgAvatIjInA jIvananuM eka vaiyakitaka pAsuM hatuM. te hatuM temanuM adbhuta mAtRvAtsalya. emanI chatrachAyAmAM janArane sadAya mAtRvAtsalyanI anubhUti thatI. emano svabhAva puSpathI paNa komaLa hato. - dIvo pragaTAvatAM tenAM asaMkhya tejakaNo dvArA cAre bAju prakAza phelAI jAya che, agarabattI pragaTAvatAM vAtAvaraNamAM sugaMdha prasarI jAya che te pramANe mRgAvatIjIe potAnA jIvanakALanI kSaNekSaNa lokakalyANa, jJAnaprakAza ane janaseva mATe kharacI che. saMvata 1982nA caitra suda sAtamanA janmelAM A nArIratnanI jIvanayAtrA duHkhathI zarU thaI hatI. sATha varSa sudhI emano jIvanadIpa sadAya prakAza pAtharato rahyo ane potAnI ujajavala jayotithI anekanAM jIvanamAM prakAza pAtharato rahyo. be varSanI umare pitAnI chatrachAyA gumAvI. tyAra bAda be bhAIo ane eka bahena paNa gumAvyAM. have kuTuMbamAM bhAnumatIbahena (saMsArika nAma) ane mAtA zivakuMvarabahena be ja jaNa rahyAM. duHkhanA pahADa nIce divaso pasAra karavA lAgyA. paraMtu mAtAe putrIne tyAga ane vairAgya taraphano mArga paNa batAvI dIdho. aMte visaMvata 199pamAM pAlitANAmAM siddhagirinI pavitra chAyAmAM mA-dIkarIe dIkSA grahaNa karI. zivakuMvarabahena sAdhvI zrI zIlavatIjI ane bhAnumatIbahena sAdhvI zrI mRgAvatIjInA nAme dIkSita thayAM. mAtA guraNI ane putrI ziSyA banyAM. have mRgAvatIjIe akSaya jJAnanA mArge gati karI. paMDita sukhalAlajI, paMDita becaradAsajI ane zrI dalasukhabhAi mAlavaNiyA pAsethI vyAkaraNa, AgamagraMtho ane pUrvAcAryonA mahAna graMthono ane anya dharmonA mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahattvanA graMthono abhyAsa karyo. pariNAme emanI vidyApratibhA soLe kaLAe khIlI UThI. kalakattAnA cAturmAsa daramyAna pUjaya vallabhasUrijI mahArAjanI AjJAthI sau prathama vyAkhyAna ApyuM. hajAro loko mRgAvatIjIne sAMbhaLavA umaTatA. emanI vyAkhyAnazakitanI zrotAo para bhAre asara thatI. pachI to gujarAta, rAjasthAna, karNATaka, paMjAba ane himAcala pradezamAM potAnI zakitano DaMko vagADayo. emanA 48 varSanA dIkSA paryAyamAM lagabhaga 60 hajAra mAila jeTalo pagapALA vihAra karI sthaLe sthaLe emaNe dharmanI prabhAvanA karI hatI. zAMtiniketanamAM sarvadharmapariSadamAM jaina dharmanA pratinidhi tarIke tathA pAvApurImAM hajAronI medanImAM potAnI saraLa chatAM prabhAvaka vANIthI lokonA hRdayamAM UMcuM sthAna prApta karyuM hatuM. zrI gulajhArIlAla naMdA ane zrI morArajI desAi emanAM pravacanothI khUba prabhAvita thayA hatA. jayAre jayAre mAruM mana dunyavI bAbatothI thAkI jatuM, kaMika ujAsa mATe mana valakhAM mAratuM, tyAre tyAre huM emanI pAse doDI jato. emanA pavitra komaLa hAthathI vAsakSepa leto. emanI vAtsalyapUrNa madhura vANIthI mArA manane apUrva zAMtibaLa maLatuM. A prasanna krama lAMbA samaya sudhI cAlu rahyo. pariNAme mArAmAM emanI mAtRvAtsalyanI AbhA prasaratI ja rahI. mArAmAM rahelI sarva nabaLAio ane khAmIone meM emanI samakSa kahI saMbhaLAvI hatI. koI paNa bAbata chupAvI nahotI. ane kaMika aMze huM emAM saphaLa paNa thayo hato.' bIjA koI bhAgyazALI bhAvakanI jema mArI pAse emanA hastAkSaramAM lakhAyelA emanA aneka kRpApatro che. je mAre mATe emanuM mUrta svarUpa ja che. pUjaya AtmAnaMdajI mahArAja tathA pUjaya vallabhasUrijI mahArAjanA sarvadharmasamabhAvanA Adarza sAthe jaina dharmanI uccatama koTie doravaNI ApanAra pUjaya mRgAvatIjI mahArAja bahujana samAja mATe eka tIrtharUpa thaI gayAM. AjIvana brahmacarya ane sAdhvIvrata dhAraNa karavA chatAM anekanAM vAtsalyapUrNa mAtA banI gayAM. daMhanI mAtA to ghare ghare hoya che paraMtu adhyAtmamAtAvirala hoya che. evA samartha adhyAtmamAtAnI pavitra smRtimAM mastaka namAvI A zraddhAMjali samApta karuM chuM. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU. gurudevanI chabi nihALatA mahattarAjI pU. gurudevane vaMdana karatA mahattarAjI
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMjAba kesarI pa. pU. AcArya zrI vijaya vallabhasUrIzvarajI ma. sA. paMjAba dezoddhAraka pa. pU. AcArya zrI vijayAnaMda sUrIzvarajI ma. sA.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ jina zAsanaratna pa. pU. AcArya zrI vijaya samudrasUrIzvarajI ma. sA. pU. AcAryadeva bhImA vijaya inAdina sUrIzvarajI ma. sA. pU. AcAryadeva zrImad vijaya IndraditrasUrIzvarajI ma. sA.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ ziSyAo sAthe mahattarAjI zizune vAsakSepa ApanI mahattarAjI
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAjavalyamAna vibhUti vIrendrakumAra jaina zAstromAM kahyuM chuM ke, je loko sAdhu sAdhvIo pAse potAnAM nAma, yaza, prasiddhi ke pratiSThAne lIdhe jAya che, teo temanI pAsethI eTalo lAbha nathI lai zakatA. paraMtu je loko sAdhu sAdhvIo pAse temanA saMyama ane AcaraNane kAraNe jAya che, teo potAnA AtmAnuM kalyANa karI le che. c) khUba ja adbhuta saMyoga hato, mahattarAjInA vyakitatvamAM e banne vastuo eka sAthe maLatI hatI. bhAratabharamAM anupama lokapriyatA, pratiSThA, sanmAna ane prasiddhi, niraMtara emanA caraNa pakhALatI rahetI. bIjI tarapha manuSyajIvananA sarvazreSTha guNothI saMpanna emanuM pavitra ane preraNAdAyI vyakitatva samasta jaina samAjane potAnI AbhAthI Alokita karatuM hatuM. zAstrakAro kahe che, dharmatattvanuM jJAna prApta karyA vagara jeo je kaMi kare che te mAtra kriyA che, dharma nathI. jeo dharmane jANI le che teo kriyAzUnya banI jAya che. mahattarAjInAM eka vakhata darzana karanAra paNa jANe che ke, emanA darzanathI Atmika zAMti prApta thatI hatI. e sukha maLatuM hatuM jene zabdomAM vyakata na karI zakAya. e sugaMdhano anubhava kare che, teo batAvI nathI zakatA paraMtu vakhatovakhata kheMcAi ne pahoMcI jAya che. mahattarAjI kahetA, huM je kaMi chuM te gurubhakatane lIdhe chuM. guru vallabhanI bhakita. Aje emanI bhikata, emanI sAdhanA, emanI lagana, emanI tanmayatA, emanuM sAhasa, emanI niSThA samasta jaina samAjamAM eka Adarza rUpa mAnavAmAM Ave che. kahe che ke, jJAnIonA jIvanamAM jJAna meLavatAM meLavatAM evo divasa Ave che, jayAre jJAnanuM pustaka hAthamAMthI sarI jAya che. bhaNavAnuM kazuM nathI rahetuM. AcaraNa jJAna banI jAya che, jJAna AcaraNa banI jAya che. jemaNe mahattarAjIne nikaTathI joyAM che, teo jANe che ke, mahattarAjI kai rIte gurubhakitamAM nimagna hatAM. teo gurubhikata dvArA bolatA, gurubhikata jotAM ane gurubhikatano ja upadeza ApatAM. emanI cAre bAju eka adbhuta ane pavitra vAtAvaraNa sarjAi gayuM hatuM. emanAM darzanathI tIrthayAtrA jeTalo AnaMda prApta thato. emanI AMkhomAMthI karuNA varasatI hatI. emanA dvArA apAyela maMgala vAsakSepa emanI lokamaMgalanI akSayabhAvanAnA pratIka rUpa hatI. emanA prakhara ane tejasvI jIvananI vairAgyasaritA jayAMthI vahetI tyAM gurubhakata ane dharmakarmano pAka laherAi UThato. 68 emanA jevI netRtvanI kSamatA bahu ochAM sAdhu-sAdhvIomAM haze. bhAratamAM Aje jaina samAjamAM jeTalI yojanAo AkAra lai rahI che temAM 'vallabha smAraka' advitIya che. A sadInI te sauthI moTI nirmANa yojanA che. enuM badhuM zreya mahattarAjIne jAya che. karoDo rUpiyAnA kharce rAjadhAnI dilhInI pAse taiyAra thatuM A smAraka AMtararASTrIya mahattva dharAve che. gata be dAyakAmAM paMjAbanAM aneka zaheromAM je yAjanAo saMpanna thai te badhIne mahattarAjInA AzIrvAda prApta thayA hatA. dharma ane AtmasAdhanAnI sAthosAtha emaNe lokamaMgaLa mATe je preraNA ApI tene Aje sau koi saMbhAre che. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAkSAta mAtRtva | | DaoN. khurAnA pujaya mahArAjajI sAdhvI mRgAvatIjInA devalokagamanathI ApaNI vacce eka zUnyAvakAza pedA thayo che. mAro saMbaMdha to chellA thoDA vakhatathI thayo, paraMtu darzana mAtrathI evI pratIti thatI ke, e to e ja ciraparicita mA che. eka milanamAM ja amArI vacce mAtA ane saMtAnano saMbaMdha baMdhAI gayo. emanAmAM ananya mAtRtvazakita hatI ane vANImAM sahaja bharapUra zAMti ane AtmavizvAsa hatAM, jenAthI aLagApaNAno bhAva kayAreya varatAyo ja nahi. mahArAjajI thoDA samayathI bhayaMkara rogathI grasta hatAM. paraMtu emaNe sahajatA, zAMti ane haste moDhe ja e rogane AvakAryo hato. roga ane emanA zAMta svabhAva vacce jANe hoDa lAgI hatI! aMtakALa lagI zAMtimAM bhaMga na paDayo ane AtmabaLanI jIta thaI. teo mAtRtvane sAkSAt batAvanAra "mA" hatAM. emanI pAse potAnI duHkhabharI kathA lAvanArane jarUra AzvAsana maLatuM. ene evuM thatuM ke, "meM mAne kahI dIdhuM che. have mAruM kaMI nahi bagaDe. huM have surakSita chuM, samaye samaye emaNe Apela nirdezo bahu ja mahattvapUrNa pramANita thatA hatA. badhA bhakatone navAI lAgatI ke, kayAMya gayA vagara mahattarAjane A jJAna kyAMthI prApta thai gayuM haze! tapa, saMyama ane mitabhASitA emanA alaMkAra hatA. emanA vize kaMI paNa kahevA zabdo ochA paDe ema che. jema hajAro DALIovALuM koI vRkSa hoya ane enA chAMyaDAmAM sukha prApta karanAra yAtrI jo enAM pAMdaDAM gaNavA, bese to e asaMbhava kArya che, tema emanA vize kahevuM eTaluM ja muzkela che. . emaNe mane AzIrvAda svarUpa yugavIra AcAryazrI vijayavallabhasUrIzvarajInuM eka citra ApyuM. jemAM AcAryazrInA zabdo lakhelA hatA, na huM jaina chuM, na bauddha, na vaiSNava, na zaiva, na hindu ke na musalamAna chuM. huM vItarAgadeva paramAtmAe batAvelA zAMtinA mArga para cAlanAra eka pathika chuM. ' mane e citra eTaluM game che ke, huM hamezAM tene mArI pAse rAkhuM chuM. mahattarAjInuM e ja mahAna jIvanadarzana hatuM. e mahAna AtmAne zraddhAMjali ApavI eTale emaNe batAvelA mArga para cAlavA prayatna karavo. mahattarA zrI magAvatI bIjI
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmayoginI T vidhAbahena zAha A jagatamAM ghaNAM jIvo avatAra dhAraNa karIne viyogane prApta kare che. paNa te ja bhavya jIvane dhanya che, je jagatamAM potAnI amara kIrti mUkI jAya che. AvI ja adhyAtma jagatamAM jhagamagAtI jayoti svarUpa karmayoginI ke jemaNe vayaM potAnuM svarUpa pragaTAvI vizvamAM vizva-vAtsalyanA pavitra paramANao phelAvyA che evI divya vibhUti bA. ba pUjaya mRgAvatIjI mahAsatIjInA dehavilayathI na pUrAya evI asahya khoTa ekalA jaina jagatane ja nahi, paNa samasta vizvanA zAMtipriya samAjone paNa lAgaze. - pUjaya svAmIbA samasta jaina jagatamAM eka aNamola nispraMtha sAdhvIratna hatAM. teoe jaina Agamono UMDo abhyAsa karI, tenA siddhAMtonA rahasyone hRdayamAM utArI, teno pracAra ane prasAra karyo. pUjaya mahAsatImAM bahumukhI AdhyAtmika ArohaNa, kSamAbhAva, saraLatA, RjutA, AcAraniSThA ane zAsana prati samarpaNabhAvanAM Azcaryajanaka mAtrAmAM darzana thatAM hatAM. sahajAtmAnaMdI pujaya mahAsatIjI zramaNa saMskRtinAM saMrakSaka ane saMvardhaka hatAM. emanI vANImAM madhuratA, AMkhomAM pyora ane jIvanamAM karaNA bharelI paDI hatI. emanA vicAromAM vizva maMgalanI bhAvanA laherAtI hatI. emanuM ciMtana, manana svaMya mATe ja nahi, paNa sarvajana- hitAyanA lakSe hatuM. - emanA nivRttiyogane UMDANathI dharmakrAMtinA pagale pagale pravRttiyoganI krAMti racavAnA teo cetanavaMtA praNetA hatAM. emanAmAM pragaTela jJAnano prakAza jagatane tema ja zAsanane ajavALato hato. emanA vicAra saMkIrNa ke sAMpradAyika nahotA. emanAmAM pUrvagraha, ahaMtA, mithyAbhimAna ke svakhyAtinI AkAMkSA nahotAM. mahAna AtmArUpe sarva dharmo pratye samabhAva, sanmAna ane maitrIbhAvanA alaukika yoganuM maMgaLa milana hatuM. nikaTabhavI pUjaya tAraka svAmIbAno AtmA jIvananI aMtima paLa sudhI potAno deha dardathI jhUlato hovA chatAM AtmabhAvane jarAya bhUlato na hato. deha dardane sahana karatuM hatuM ane hRdaya paMca parameSThine vaMdatuM hatuM. Ama mRtyune paDakAra karatAM karatAM saMsArane jJAnatejathI jhaLahaLAvI saurASTranI saMtaprasUtA bhUmi upara janmelI karmayoginI pUjaya satIjIno mahAdIpaka mRtyune mahotsava banAvI AMtaracakSune ujamALa karI carmacakSuo sAmethI sadA sadAne mATe anaMtamAM vilIna thai gayo che. kharekhara A mahAna AtmAe jeTaluM jIvanathI samajAvyuM che enAthIya adhika mRtyuthI samajAyuM che. teo vizvazAMtino vaDalo ane zAsananI dhruvatArikA hatAM. potAnI kula 60 varSanI AyumAM emaNe 48 varSanI samajajavala dIkSA paryAyanI sAdhanA sAdhI. jemane sarasvatI mAtA eTale ke jinavANI prasanna hatI evI jJAnazakita ane smaraNazakitanI sAkSAt mUrti samAM teo svarUpamAM lIna thaI gayAM. AvI maMgaLamUrtine zata zata koTi koTi vaMdana karuM chuM. mArI parama kRpALu paramAtmAne namra prArthanA che ke, AdhyAtmika yoginInI preraNAthI cAlatI vallabha smAraka yojanA uparAMta sarvajana hitAya pravRttio avirata pragati karatI rahe. pUjaya svAmIbAe sAkAra karela svapnAone saphaLatApUrvaka vizva samakSa rajU karI teozrInI sAcI yAdanA hakadAra banavA tenA niSThAvAna kartavyaparAyaNa ane niHsvArtha saMcAlako, kAryakartAone apUrva baLa prApta thAo e maMgaLa bhAvanA darzAvuM chuM. mahattarA nI magAvatIzrIjI
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImatI nirmalA udANI-madana payuSaNa parva nimitte huM mUgAvatIzrIjInAM darzana karavA prathama vAra gai hatI, tyAre teo "dharmalAbha'zabdathI AzIrvacana daI rahyAM hatAM. emanI AMkho parathI mArI najara anyatra gai ja nahi. e AMkhomAMthI karuNA varasI rahI hatI, e AMkhomAM eka prakAranI anupama, asAmAnya sAMtvanA bharapUra hatI. - mRgAvatIjI mahArAjanAM pravacanomAM kadI paNa anya dharmanI niMdA sAMbhaLavA na maLatI, anya dharma pratye hamezAM sahiSNutAno, samatAno bhAva jovA maLato.evuM ghaNI jagyAe jovA maLe che ke loko svamatanA samarthana mATe anya matanuM khaMDana kare che. paraMtu mahArAja sAheba kadI koinI niMdA na karatAM. A vAtanI mArA mana upara khUba UMDI chApa paDI che. emanI pAse bALaka Ave ke vRddha Ave, garIba Ave ke amIra Ave, badhAne emanA sadbhAvano pUro lAbha maLato. A bAbatathI huM khUba rAjI thaI chuM. emanI AcArasaMhitAmAM daDhatA, AjanA parivartanazIla samAjamAM bahu ja noMdhapAtra ghaTanA che. zrI mahAvIra prabhunA zAsanamAM je AcArasaMhitA nirdhArita che, emAM koI pheraphAra karavAnI jarUra nathI evuM mahatarAjI daDhapaNe mAnatAM emanuM jIvana paNa e AcAra-saMhitAnA Adarza daSTAMta jevuM hatuM. emanA svabhAvanI saumyatA, ArdratA, vinamratA ane vyavahAramAM tejasvitA e badhuM AcAranI daDhatA ane vyavahArazuddhine kAraNe paripUrNa hatuM ema huM mAnuM chuM. - koI paNa sAdhu ke sAdhvI samAjanI jarUriyAtothI kayAreya apiricita na rahI zake. jo ema thAya to dharmanAM mULa UMDAM nathI jaI zakatAM. vartamAna samAjanI badhI AvazyakatAo AkAMkSAo ane abhilASAone dhyAnamAM rAkhI vallabha smArakanuM nirmANa thai rahyuM che. smArakanA kAmamAM to mRgAvatIjInuM yogadAna che ja, uparAMta emAM prANa pUravAmAM paNa mahattvano bhAga mahArAjIe bhajavyo che. smAraka dvArA dharma ane bhAvanAno vikAsa, jaina dharmanAM adhyayana ane zodhakArya mATe suvidhA, prAcIna jaina sAhityanA saMgrahanI vyavasthA ane AsapAsanA grAmavistAra mATe zikSaNa, svA ane kalyANakArI pravRttionuM nirmANa karavuM vageremAM emano mahattama phALo hato. bIjI eka vAtano mArA para khUba prabhAva paDayo che. sAdhvI hovA chatAM mRgAvatI'mAM rASTrIya bhAvanA pracura hatI. emaNe 1942nA svAtaMtrya AMdolana pachI hamezAM khAdI paherI. khAdI pAchaLa je bhAva che eno Adara karyo ane sauthI moTI vAta to e hatI ke je khAdI pahere tenI pAsethI ja teo khAdI vahoratA. mArA jevI mahilAne e saubhAgya prApta nahotuM thayuM. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 vizvavAtsalyamUrti mRgAvatIjI zAMtilAla vanamALI zeTha vItarAgatA eka mahAna Adarza che ane vAtsalya enuM pragaTa rUpa che. mahattarA mRgAvatIjIno Adarza vItarAgatAne jIvanamAM pragaTa karavAno hato ane e sAdhyanI siddhi mATe emaNe jaina zikSaNa ane dIkSA aMgIkAra karyAM hatAM. prAraMbhamAM sAdhAraNa 'jana'mAMthI jJAna ane ciratranI be mAtrA apanAvI 'jaina'tva prApta karyuM. jaina dIkSA dhAraNa karI ahiMsA ane anekAntanA samanvaya rUpa vAtsalyamaya jIvana banAvI vItarAgatAnI sAdhyasiddhi mATe teo lAgI gayAM ane jIvanabhara jhujhatAM rahyAM. emaNe jaina dIkSA aMgIkAra karI hatI. jaina saMpradAyamAM zikSita ane dIkSita thavA chatAM mahattarAjI sAMpradAyikatA sudhI aTakI na gayAM. emanA jIvanamAM samabhAvavRti prabaLa hovAthI saMpradAya, mata, paMthanA vyAmohathI teo virakata hatAM. e ja emanA jIvananI viziSTatA hatI ane e ja emanI pratibhA hatI, pratiSThA hatI. pUjaya mRgAvatIjI mahArAja vAstavamAM mahattarA hatAM. mahAnathI paNa mahAna hatAM. mahattarA yAkinI mahArAje vItarAgatAnA AcAravicAra dvArA AcAryavarya zrI haribhadrasUri jevA diggaja vidvAnane potAnA dharmaputra banAvyA hatA. AcArya haribhadrasUri paNa potAne mahattarA yAkinIsUnu kahevaDAvavAmAM gaurava anubhavatA hatA.te ja pramANe mRgAvatIjI mahArAje paNa vItarAgavRtti ane samabhAvavRttinA AcAra- vicAra ane pracAra dvArA dezanA pratyeka prAMtamAM vihArayAtrA karI jaina-ajaina lAkho lokone potAnA vizvavAtsalyanA niSkapaTa vyavahArathI vizALa dharmanI pratIti karAvI hatI. emaNe potAnA jIvanakALamAM je je dhArmika kAryo karAvyAM ane dharmasthAnonI nirmita karAvI te badhAM emanI dharmakIrtinAM jIvaMta smArako che. vallabha smAraka ane bho. la. prAcyavidyA pratiSThAna emanA aMtima jIvanamAM sarvocca dharmazikharanA kaLaza rUpe siddha thaze emAM zaMkA nathI. AcArya haribhadrasUrie vItarAgatAno udghoSa karatAM kahyuM che ke, 'zvetAmbaratva ke digambaratvamAM mukita nathI, paraMtu kaSAyamukita arthAt vItarAgatAmAM ja vAstavika mukita che.' A vItarAgamUlaka mArga ne ja mahattarAjIe jIvanamAM mUrtarUpa ApyuM ane jIvanaparyaMta emaNe vAtsalyapUrNa vyavahAra vaDe vItarAgatAno ja pracAra prasAra karyo. vizvavAtsalya dvArA vItarAgatAne pragaTa karavI e emano jIvanasaMdeza hato. A vizvazAMti ane vizvamaitrInA jIvanasaMdezane ApaNe sau jIvanamAM utAravAno prayatna karIe, e ja vItarAgatanI sAdhikA vizvavAtsalyamUrti mahattarA mRgAvatIjIne sAcI zraddhAMjali haze. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ CB vallabha smArakano prakAzapuMja ... nirmalakumAra jaina tIrthaMkara bhagavaMtonI dezanAno samasta bhAratamAM ane vizeSarUpe paMjAbamAM pracAra ane prasAra karavA mRgAvatIjIe potAnuM samasta jIvana samarpita karI dIdhuM hatuM. 48 varSanA dIkSA paryAyamAM emaNe 60 hajAra mAilano pagapALA vihAra karyo hato. sarvatra zramaNa saMskRtinA guNagAna gAyA ane saMkucita dIvAlone dUra karI lokone nikaTa ANyA. saMpradAyavAda kadI emanI sAme TakI na zakayo. i. sa. 1979mAM emanA varada haste vallabha smArakano zilAnyAsa thayo hato. karoDo rUpiyAnI A yojanAne emanI preraNA ane dekharekhanuM sadbhAgya prApta thavAthI enI niraMtara pragati thatI rahI che. sAdhvIjInA romeromamAM gurubhakatano saMcAra hato. teo potAnA jIvananAM badhAM kAryo: zreya gurujIne ApatAM hatAM. emaNe dilhI, muMbai, madrAsa ane samasta bhAratanA saMdhono sahayoga sAdhI A kArya mATe prerita karyAM. emanI vANImAM adbhuta zikata hatI. loko emanA saMketa mAtrathI potAnuM sarvasva samarpita karavA taiyAra rahetA hatA. mRgAvatIjInI AMkhomAMthI vahetI karuNA sahaja rIte ja hRdayane bhAvavibhora banAvI detI hatI. emanA cAritryanI zuddhi ane suvAse emanA sva-rUpane divya banAvI dIdhuM hatuM. emanuM darzana thatAM ja manamAM dhanyatA vyApI vaLatI hatI. emanI traNa ziSyAo zrI suvratAzrIjI mahArAja, zrI suyazAzrIjI mahArAja ane zrI suprajJAzrIjI mahArAja emanAM adhUrAM kAryo pUrNa karavA samAjane mArgadarzana Apaze evI pUrI zraddhA che ! mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 73
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaMika prApta karIne ja javuM che ] mahendrakumAra masta vallabha smArakanA rUpamAM eka vizuddha bhAratIya vidyAmaMdiranA preraka pUjaya mahattarA mRgAvatIjI mahArAja hatAM. bhAratIya vidyAo, vADmaya, itihAsa, saMzodhana ane zikSaNanuM A dhAma ananya banI raheze. jaina dharmanA siddhAMto pratye pUrNa rUpe samarpita jIvana, kaThora sAdhanA, tapa ane tyAgathI mRgAvatIjInuM vyaktitva evuM prakhara ane tejasvI banyuM hatuM ke, emaNe hAthamAM lIdhela kAryone acUka saphaLatA maLatI. emanA svabhAvamAM netRtva ane manobaLanI adbhuta kSamatA hatI. teo jaina zvetAmbara samAjanAM sAdhvI hatAM, chatAM emanA saMparkamAM AvanAra sau koi emanAthI khUba ja prabhAvita thatAM hatAM. emanA varada AzIrvAdamAM saunAM du:kha ane dAridrayane dUra karavAnI adbhuta zakti hatI. teo AbAlavRddha saumAM ati priya hatAM. aneka zaikSaNika, sAmAjika ane sAMskRtika saMsthAonAM praNetA pUjaya mRgAvatIjI jayAM jayAM gayAM tyAM emanA jIvananI mahAnatA ane pavitratAthI prabhAvita thai loko samAja kalyANArthe badhuM nyochAvara karI detA hatA. dhArmika ane sAmAjika kSetramAM emaNe rUDhivAdane choDI pAraMparika mAnyatAone vartamAna saMdarbhamAM prastuta karI hatI. svadezI AMdolananA samarthanamAM teo jIvanabhara khAdInAM vastro dhAraNa karatAM hatAM. temaNe aneka lokone pratibodha ApI dhArmika jIvana jIvavA prerita karyA hatA. saMgaThana, zikSaNa, sevA, zAkAhArano pracAra, ahiMsaka jIvana, madhyama varganuM utthAna, satsAhityanuM prakAzana ane prasAra jevAM aneka kAryo mATe preraNA ApI emaNe samAjanA hitanA pAyA majabUta karyA che. jaina kaoNleja, aMbAlA mATe emaNe kAyamI phaMDanI sthApanA karavA preraNA ApI hatI. dilhInuM padmAvatIdevInuM maMdira emanI sUjhasamajanuM Adarza udAharaNa banI raheze. laharA gurudhAma tIrthanuM nirmANa tathA beMgaloramAM vallabha janma zatAbdInuM Ayojana emanI ananya gurubhaktinAM jIvaMta udAharaNa che. sarva dharma konpharansa-kalakattA ane rASTrIya sarvodaya saMmelana-jhariyAmAM emanAM mananIya vyAkhyAno thayAM. beMgaloranI yunivarsiTImAM adhyAtma ane dharmanI AvazyakatA aMgenA seminAramAM pravacana ApavA emane nimaMtravAmAM AvyAM hatAM. thoDA samayathI mRgAvatIjI ane vallabha smAraka ekamekanA paryAyarUpa banI gayAM hatAM. bhaviSyamAM e saMsthA potAnuM mastaka unnata karI saMsAramAM potAnI bhavyatAnI carama sImAno sparza karaze ane yugo sudhI sAdhvIjInI yazogAthAnuM gAna karatI raheze. 'jIvanamAM kaIMka meLavIne, kaIMka prApta karIne ja javuM che'... dilhInA upAzrayamAM pUjaya mahattarA sAdhvI mRgAvatIzrIjI dvArA uccArAyelA A zabdo Aja paNa kAnamAM guMje che. jIvana zuM che? yoga zuM che? AdhyAtmika vikAsa zuM che? zarIra ane AtmA vacce zo bheda che? A viSaya para mahattarAjI askhalita pravacana ApI rahyAM hatAM e dRzya mArI najara sAme Aje paNa tAjuM che. kuMDalinI yoga ane tene jAgRta karavA tathA sAcA sukhanI anubhUti sudhI pahoMcavA vize teo adhikArathI bolI rahyAM hatAM. bhagavAna pArzvanAthanI pratimA upara nAganI pheNane prabhunI jAgRta kuMDalinInA pratIkanA rUpamAM mRgAvatIjI jotAM hatAM. prabuddha zrotAone teo potAnI pAse je kaMi hatuM te badhuM samajAvI rahyAM hatAM. pote je prApta karyuM hatuM te lUMTAvI rahyAM hatAM. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAMgaDAnA aitihAsika cAturmAsanA maMgaLa prAraMbha (comAsI caudaza) no divasa hato. logassanI eka paMkita 'ArUSNa bohi lAbha, samAvihara muttama di-svastha zarIra, nirogI mana, jJAnano bodha ane samAdhipUrNa maraNa kaI rIte prApta thaI zake. A viSaya para emaNe doDheka kalAka vyAkhyAna ApyuM. - potAnA jJAna ane vakatRtvanA gahana UMDANa sAthe teo atyaMta kuzaLatAthI saraLatAno anubaMdha karI rahyAM hatAM. dareka zrotAne pratIti thaI rahI hatI ke, Aje teo potAne ja saMbhaLAvI rahyAM che, pote ja vaktA che ane pote ja zrotA che. je. kRSNamUrti kahetA hatA; 'jIvana jIvavAnI kaLAmAM moTe bhAge to mRtyunI kaLA samAviSTa che.' mahattarAjIe A gUDha satyane sArI rIte samajI lIdhuM hatuM. samAdhimaraNa vize teo khUba sUkSmatAthI samajAvI rahyAM hatAM. aMtima samaye dehanI kevI mudrA hovI joie, gvAsa kayAM sthira thayelo hovo joie, kai bAju upara uThavI joie, dhyAna kayAM hovuM joie ane AtmA dvArA paramAtmAne AliMgananI anubhUti kevI hovI joie?.... samAdhimaraNa (samANivara muttama dita)nA saMdarbhamAM A badhI vAto mahattarAjI samajAvI rahyAM hatAM. sAmAnA (paMjAba)mAM eka vyAkhyAnamAM teo eka navI dizA tarapha prakAza pheMkI rahyAM hatAM. janmamaraNa, cAra gati, manuSyanI utpatti, saMskAra, karmabaMdha ane karmomAMthI mukti vagere viSayo para bolatAM emaNe Adhunika vijJAnanA jina" (Gene) nAmanA viryANunI zAstrokta vyAkhyA e rIte karI ke, ame sAMbhaLanArA sau daMga thai gayA. svAnubhavone sarva sAdhAraNa sudhI pahoMcADavAmAM emane sahaja AnaMda maLato hato. yoganI vibhinna mudrAono emane pUrato abhyAsa hato. keTalAya yoganA Asano ane prekSAo vize teo vAraMvAra samajAvatAM hatAM. manuSyanA sahaja vikAsamAM emane akhUTa zraddhA hatI. svAdhyAya ane svane oLakhavAnI jarUriyAtane teo naramAMthI nArAyaNa banavAnuM prathama sopAna samajatAM hatAM. vata, niyama, ke saMkalpa ApavAnI paNa emanI eka anokhI rIta hatI. saMkalpa ke niyama lenAranI sahaja aMta:preraNAne ja teo mukhya bAbata samajatAM hatAM. eka divasa vihAra karatAM karatAM emaNe kuMDalinI yoga, samAdhi, sAkSIbhAva ane AtmabodhanI carcAmAM kahyuM ke, 'khodatA raho, khodatA raho, eka divasa to raNamAM paNa pANI maLI Ave che. emanA vizvAsa ane nizcaya ATalA aTala hatA. banne hAthanI AMgaLIone joDI, ATha AMgaLIonA covIsa anubhAga para covIsa tIrthakarone vaMdanA karI tathA siddhazilAnI kalpanA karavAnI rIta samajAvatAM mahArAjI bolyA, 'pUjaya nemisUrijI mahArAja A vidhine sonAnI khANa kahetA hatA.' Tutha ijha ena avaeNranesa oNpha dha ToTAlITI oNpha ekajhIsTansa - kathana anusAra mahattarAjI vAstavamAM jIvananI samagratAne samajayAM hatAM; eno sAkSAtkAra karyo hato. emanA arthapUrNa zabdo yAda Ave che. "jIvanamAM jarUra kaIka pAmIne javuM che. prApta karIne javuM che.' mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI * 75
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ hIrAlAla jaina i.sa. 1960mAM mahattarA mRgAvatIjI mahArAja jayAre ludhiyANA padhAryA tyAre sthAnakavAsI AcArya pUjaya zrI AtmArAmajI mahArAja pAse Agamano abhyAsa karavA AvatAM hatAM. tyAre emanI vilakSaNa vidvatA ane pratibhA joI AcArya mahArAja Azcaryacakita thaI jatA hatA. ane mRgAvatIjI paNa AcAryazrInuM agAdha AgamajJAna joI emane AgamamUrti' kahetAM hatAM. - chelle huM jayAre vallabha smAraka para emanA darzanArthe gayo tyAre prasannatAthI emaNe kahyuM, "bhAI hIrAlAlajI! "sAruM thayuM tame AvI gayA. mAre becAra vAto tamane kahevI che. meM sAMbhaLyuM che ke, DaoNkTaro mArA zarIramAM lohI caDAvavA mAge che. paraMtu huM to Ajanma brahmacAriNI chuM. huM mArA zuddha lohImAM koI bhogInuM azuddha lohI nahi bhaLavA dauM. samAjane kahejo mane lohI ApavAmAM na Ave.' tyAre pUjaya suvratAzrIjI mahArAje kahyuM, 'huM mAruM lohI ApIza.' 'nahi suvratA! saMbhava che ke tamArA bhAvapariNAma mArAthI UMcA hoya. huM tamArA bhAvamAM aMtarAya banavA nathI icchatI. A sAMbhaLI sutAzrIjI mahArAja mauna thaI gayAM. . huM ema paNa kahevA mAguM chuM ke, mArI vadhu bimArImAM huM bhAnamAM na houM tyAre mane haoNspiTala ke narsiMga homamAM laI javA jo koi vAhanano upayoga karavAnuM vicAre to evuM na karatA. huM pAdavihAra vratano bhaMga karavA icchatI nathI. thoDAM varSa pahelAM mAruM eka oNparezana thayuM hatuM. tyAre pAMca visAmA laI huM oNparezana thiyeTara sudhI pahoMcI hatI. huM tyAM sudhI kahuM chuM ke, mane sTrecare upara paNa na laI javAmAM Ave. mane zarIra pratye koi moha nathI. zarIra nAzavaMta che. nAzavaMtane bacAvavAno prayAsa karavo vyartha che.' huM mRgAvatIjI mahArAjanI vAtano koI javAba na ApI zakyo. emanA ddaDha manobaLa, tapa ane tyAgane manomana vaMdI rahyo. e mahAna vibhUtinA caraNomAM akhila bhAratIya TvetAmbara sthAnakavAsI jaina konpharansa taraphathI zradhdhAMjali arpaNa karuM chuM. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ yugapraNetA mRgAvatIjI satyapAla jaina dIvo prakAza Ape che, vRkSa chAMyaDo Ape che. sarovara tarasa chIpAve che ane jJAnI puruSo jJAna Ape che ane mArgadarzaka bane che. mAtra jJAna vaDe ja nahi paraMtu potAnA AcaraNa ane mUdu vANI, pavitratA ane ucca dhyeyo vaDe teo bIjAnA pathapradarzaka bane che. Aje kathanI ane karaNI vacceno sumeLa ochI jagyAe jovA maLe che. jJAna jIvanane sparzI zake, Adarzo AcaraNamAM mUkI zakAya tyAre bahumukhI pratibhAyukata je jJAnaguNasaMpanna jIvana taiyAra thAya che tevuM mahattarAjI jevAmAM jovA maLyuM che. AtmakalyANanI sAthosAtha mAnavasamAjanI sevAno samanvaya mRgAvatIjImAM ajoDa rIte jovA maLato hato. emanAmAM dAdA gurudeva zrI vijayAnaMdasUrIzvarajI mahArAja jevI nIDaratA, vIratA ane teja hatAM. paMjAbakesarI ! yugavIra AcArya zrI vijayavallabhasUrijI mahArAjanA jIvananI pUrtirUpa mRgAvatIjInuM jIvana hatuM. mRgAvatIjInI vidratA ane Atmika zakitanuM mApa kADhavAnuM kArya saraLa nathI. krAMtinI kAMti emanA caherA para dekhAI AvatI hatI. sAmAjika kurivAjo, ADaMbara ane vyartha kharacAo sAme emaNe saune sAvaceta karyA hatA. jIvanamAM sAdAI ane tyAgane sthApita karavA emaNe khAsa Agraha sevyo hato. mRgAvatIjI zrI Atmavallabha- samudra paraMparAnA tejasvI sAdhvIratna hatAM. jinazAsanaratna zAMtamUrti zrI vijayasamudrasUri mahArAjanA jIvanamAMthI emaNe saraLatA, gaMbhIratA, ane AtmaciMtana jevA guNo grahaNa karyA hatA. mRgAvatIjI hamezAM saune svAdhyAya ane mauna sAdhanA mATe preraNA ApatA hatA. kudaratI upacAra ane bhAratIya upacAra paddhatimAM emane aTala vizvAsa hato. mAnasika rogomAM AdhyAtmika rItathI upacAra karavAnI salAha ApatAM hatAM. mRgAvatIjInA jIvana upara mahAtmA gAMdhIjInA vicArono prabhAva paNa jovA maLato. potAnA AlocakonI vAta teo dhyAnapUrvaka sAMbhaLatAM, svIkAratAM ane e aMge manana karatAM. vartamAna AcArya zrI vijayaIndradinasUrIzvarajI mahArAjanAM teo AjJAvartinI hatAM. vinamrabhAvathI potAnAM kAryono yaza teo AcAryazrIne arpaNa karatAM hatAM. pUjaya mRgAvatIjInA caraNakamaLamAM koTi koTi vaMdana karuM chuM. * mahattarA zrI magAvatIzrIjI *
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 zrI mRgAvatIjI mahArAja nAjaracaMda jaina zrI zIlavatIjI ane zrI mRgAvatIjInuM cAturmAsa AgarAmAM zeTha lAbhacaMdajInA gharanI pAse rozana mahollAmAM thayuM hatuM. tyAre mRgAvatIjIno koyala jevo avAja, adbhuta rUpa ane tejasvitAthI sau darzako-zrotAo jotA ja rahI jatA. AgarAthI temaNe sIdhA kalakattA vihAra karyo ane sarvadharma konpharansamAM bhAga lIdho. potAnI vANIthI janagaNanA mananA adhinAyaka banI gayAM. guruvallabha evA jhaverI pArakhu hatA ke, emaNe A jhaverAtane pArakhI lIdhA. guru vallabhe emane paMjAba padhAravAno Adeza Apyo. ludhiyANA pahoMcI sarva prathama sthAnakavAsI AcArya zrI AtmArAmajI mahArAjanA AzIrvAda lIdhA. beMgalora ane maisUramAM to vihAra daramyAna bhAre dharmaprabhAvanA thai. tamiLanADumAM pro. subrahmaNyam darzane padhAryA ane khUba khuzI vyakta karI. iMDiyana eksapresa akhabAre emane prema ane zAMtinA dUta tarIke biradAvyAM. caMr3IgaDhamAM digambara jaina maMdiramAM cAturmAsa karyuM. zrI lakSmInArAyaNa maMdiramAM eka suMdara vyAkhyAna pravacana ApatAM kahyuM, maMdira ane tIrtha komanI jAna che. mRgAvatIjIe hRdayanI vizALatAthI kahyuM hatuM, "meM sahetu zrI digaMbara maMdiramAM cAturmAsa karyuM che. huM badhAMne eka sarakhA samajuM chuM. ame A agAu muMbaimAM sthAnakamAM cAturmAsa karyuM hatuM.' mRgAvatIjI samasta komanAM jAna, Ana, zAna ane mAna rUpa hatAM. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ daivIzakti mRgAvatIjI mahArAja U jJAnacaMda jaina "sanakhataravI' I mRgAvatIjIe asaMkhya lokone mAMsa, madirA, IDA, sigAreTa vagerenA vyasanamAMthI mukti apAvI. jUnA kurivAjo dura karavA lokone saphaLatApUrvaka samajAvI zakyA. strIonuM raDavA-kUTavAnuM baMdha karAvyuM. yuvAnone daheja tyAganI pratijJA levaDAvI. lagnamAM bhAMgaDAnAca baMdha karAvyo. sAmAjika kSetramAM mRgAvatIjI jevI AdhyAtmika vyaktinA prayatnothI ghaNA ja noMdhapAtra pheraphAro thayA. kAryarata zikSaNa saMsthAone potAnA prabhAvaka pravacanothI loko pAsethI anudAna apAvyAM. saMsthAonI kAyApalaTa karI dIdhI. prAkRta bhASAnA pracAra mATe potAnI guruNI zIlavatIjI mahArAjanI smRtimAM 'zrI Atma-vallabha-zIla-saurabha TrasTanI sthApanA karAvI. maisUramAM zrImad vijayavallabhasUri mahArAjanI smRtimAM zikSaNa saMsthA zarU karAvI. A uparAMta aneka sthaLe jaina skUla-kolejo, pustakAlaya ane auSadhAlayane vividha prakAre Arthika madada apAvIne . e saMsthAone unnata banAvI. ludhiyANAmAM AdinAtha bhagavAnanuM maMdira pUrNa karavAnI preraNA ApI ane tenI pratiSThA karAvI. ludhiyANAne paMcatIrthI nuM nAma ApI zAMtinAtha jaina maMdiranA nirmANamAM yogadAna ApyuM. gurUdhAma laharA (jIrA)mAM kIrtistaMbhanI sthApanA karAvI. pAvApurI tIrthamAM vIjaLIkAma mATe preraNA ApI ane e kArya thai gayuM. ambAlAmAM vallabhavihAranI sthApanA karAvI. zrI AtmAnaMda jaina mahAsabhA-uttara bhAratanuM potAnuM mudraNAlaya zarU karAvyuM. potAnI yogyatA, vidvatA, pratibhA ane dUraMdezI vaDe mRgAvatIjIe jIvanamAM sarva kSetromAM sarvazreSTha kAryo mATe addabhUta preraNA ApI hatI. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAMgaDA tIrthodvArikA pUjaya mRgAvatIzrIjI mahArAja D umedamala hajArImala jaina parama pUjaya nyAyAMbhonidhi AcAryazrI AtmArAmajI (vijayAnaMdasUrijI) mahArAjanA svargavAsa pachI teonI smRtimAM yugavIra AcAryazrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanI preraNAthI vi.saM. 1997 caitara suda 1 (sane 1941)mAM zrI AtmAnaMda jaina sabhA-muMbainI sthApanA karavAmAM AvI hatI. vi.saM. 2022 (sane 1966)mAM sabhAne 25 varSa pUrAM thatAM hoi, A saMsthAno rajata mahotsava pUjaya sAdhvIjI zIlavatIzrIjI mahArAja tathA tema ane prabhAvazALI ziSyA sAdhvIjI magAvatIzrIjI mahArAjanI zubha nizrAmAM ujavaNI karavAnI rajUAta mArA sAthI maMtrIzrI sva. rasikalAla nAthAlAla korAe karela ane sabhAnI miTIMgamAM A vAtane saue saharSa vadhAvI lIdhI. baMgALa, bihAra, orissA, uttarapradeza, madrAsa, beMgalora, paMjAba ane gujarAtamAM pUjaya sAdhvIjIoe be dAyakA sudhI vicarIne dharmajAgRti ane lokajAgRtinuM kArya karI rahyAM hatAM tenAthI huM vidita hato paNa mAre teono nikaTano paricaya sane 1966 sudhI thayelo nahi. zrI AtmAnaMda jaina sabhAnA rajata mahotsava prasaMge pUjaya sAdhvIjIone vinaMtI karavAmAM AvI te pachI teozrI, amadAvAdathI vihAra karIne sau prathama muMbaimAM bhIvaMDI padhAryA tyAre amoe bhavya svAgatanI taiyArI karela hatI. pUjaya mUgAvaMtIzrIjIe sabhAnA kAryakarone jaNAvela ke benDavAjA sivAya ame praveza karIzuM ane utsAhanA atirekamAM benDa bolAvazo to ame bhIvaMDIthI vihAra karIne muMbaine badale bIjA pradezamAM vihAra laMbAvazuM! A vAta jANyA pachI benDa-vAjA koi sthaLe ame rAkhela nahi. bhIvaMDImAM darzana-vaMdana karyA, paNa teozrInI nikaTamAM AvavAno lAbha maLyo nahi. e pachI pUjaya sAdhvIjI mRgAvatIzrIjI mahArAja nA jAhera pravacano muMbainA upanagaromAM goThavAvA lAgyA ane zrI Atmavallabha saMdezavAhaka samitinA eka adanA sevaka tarIke pracArAdi kArya bhaktibhAvathI meM saMbhALI lIdhuM hatuM. pUjaya sAdhvIjI mahArAjanA mananIya vyAkhyAno yojavA mATe upanagaronA saMdhonA AgevAnonI vinaMtIo uparAupara AvavA lAgI. - muMbaimAM bhAyakhalA zeTha motIzA jaina derAsaramAM pUjaya sAdhvIjI mahArAjanuM cAturmAsa nakkI thatAM, tA. 29-5-1966 nA roja pAyadhUnI-goDIjI derAsarathI svAgata saraghasanuM bhavya Ayojana thayela ane tethI prabhAvita thaine pUjaya mRgAvatIzrIjIe zrI rasikabhAi korAne bolAvIne AnaMda vyakta karatAM kahyuM : "tame eka AcAryane zobhe tevo cAturmAsa praveza karAvyo che." | rasikabhAI korAe javAbamAM kahyuM : "mahArAjajI A badho utsAha ane bhaktibhAva A umedamalajIne AbhArI che. te vakhate sAdhvIjIe pUchayuM: 'umedamalajI koNa? emano to paricaya karAvo.' te divasathI pUjaya sAdhvIjIonI nikaTamAM AvavAnuM sadabhAgya mane prApta thayuM hatuM. zrI AtmAnaMda jaina sabhAnA rajata mahotsavanI ujavaNI prasaMge pUjaya sAdhvIjInI preraNAthI savAlAkhanI rakama ekatra karavAmAM Avela ane A rakamano upayoga muMbainA jaino mATe raheThANa UbhA karavAmAM vAparavAno nirNaya sabhAnI miTIMgamAM karela. pUjaya AcAryazrI vijayasamudra sUrIzvarajI mahArAjanI preraNAthI kAMdivalImAM 344 kuTuMbone mATe mahAvIranagara UbhuM karavAmAM Avela che, te mujaba ekadama sAdhAraNa jaina kuTuMbone sArA vAtAvaraNamAM vasAvavA mATe pUjaya sAdhvIjIe Atma-vallabhanagara UbhuM karavA AtmAnaMda jaina sabhAnA kAryakarone 1966mAM preraNA karI hatI ane savAlAkhanI rakama mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ jamIna meLavavAmAM vAparavI tema nakkI karyuM hatuM. e pachI Atma-vallabha samAja utkarSa samiti niyukta karI nAlA sopArAmAM jamIna meLavI hatI. Aje nAlA sopArAmAM Atma-vallabhanagara nirmANa thai rahela che, temAM prerakabaLa pUjaya sAdhvIjI mRgAvatIzrIjI hatAM. teno ullekha karatAM AnaMda anubhavuM chuM. pUjaya sAdhvIjI mRgAvatIzrIjI mahArAja sane 1983mAM aMbAlAmAM cAturmAsa rahelA tyAre kAMgaDAtIrthanA vadhu vikAsa mATe meM pUjaya sAdhvIjIne patra lakhela ane A patramAM meM lakhela ke, Apa paMjAbamAM vicaro cho paNa kAMgaDA tIrthano puna:rodvAranuM kAma ghaNuM bAkI hoi, e pratye vizeSa dhyAna Apo. tyAre temaNe mane je patra lakhela hato te Aje paNa mArI phAilamAM akabaMdha jaLavAi rahyo che te rajU karuM chuM. "aMbAlA, tA. 5-2-1983 parama gurubhakta suzrAvaka bhAizrI umedamalabhAi Adi saparivAra yogya sAdara dharmalAbha. Apano patra maLyo. Ape je kAi lakhyuM che te badhI pU. gurutrayInI kRpA ane vartamAna AcArya mahArAjanA AzIrvAdano pratApa che. to kevaLa nimittamAtra banuM chuM. Apa tathA saunI zubhabhAvanA mArI sAthe che. teno mane AnaMda che. kAMgaDAtIrthanA vikAsa mATe-nUtana jinamaMdiranA nirmANa mATe lAlA zAMtisvarUpajI vigerene kahevAmAM khAmI rAkhI nathI. patramAM vizeSa zuM lakhuM? Apa mane jema kaho tema hajI paNa huM kAMgaDA javA ane kAma karavA taiyAra chuM. kAMgaDAtIrthanI bhakti mArA hRdayamAM che. tIrthabhakti karatAM mAruM kalyANa thAya tema huM icchuM chuM. ApanI bhakti, sneha, svArpaNa ame kadI bhUlyA nathI. ApanA sevAnA guNo viSe mArA hRdayamAM ananya mAna che ane haMmeza raheze eTale kAMgaDAtIrtha mATe tame jema kahezo tema karavA taiyAra chuM. vadhumAM aMbAlA kaoNleja mATe kAryakaro muMbai AvI rahyA che to dhyAnamAM jarUra lezo. -sAdhvI 'mRgAvatInA sAdara dharmalAbha kAMgaDA tIrthanA vikAsa mATenI pUjayazrInI je bhAvanA ane temanA jIvananuM aMtima lakSya hatuM te A patrano ekeeka zabda bole che. eTale mAre vizeSa lakhavuM nathI. paNa pUjayazrInA mArA upara AvelA patronI phAila kholIne Aje puna: vAMcuM chuM tyAre temano ekeeka zabda hRdayane sparze che. jethI huM mArI jAtane dhanya mAnuM chuM. vallabhasmArakanA kArya mATe eka bhAie sAdhvIjI mahArAja pAse ceka buka dharIne kahyuM: 'sAheba, Apane je rakama bharavI hoya te lakho.' te vakhate sAdhvIjIe je javAba Apyo te vAta ame chellA dilhI gayelA tyAre jANIne chakka thai gayAM. temaNe te bhAine hasatAM hasatAM kahyuM: 'ceka buka lakhavI ja hota to A tyAga zA mATe? tame dharmane mArge vaLo te mATe bhekha svIkAryo che." Ama teoe samAjautkarSanA kAryo mATe karoDonA dAno preraNA karI apAvyA che paNa yAcanA karI nathI. kAMgaDA tIrthodvArikA, mahatarA, jaina bhAratI mRgAvatIzrIjInA caraNakamaLomAM vaMdana karI aMjali arpI chuM. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 81
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina zAsananI jayotine praNAma | caMdanalAla "cAMda' mahattarA mahAsatI mRgAvatIzrIjInAM prathama darzana meM dilhImAM sva. zAdIlAlajI jaina sAthe lagabhaga 17-18 varSa pahelAM karyAM hatAM. prathama darzanathI ja emanA bAhya vyaktitvanI jAduI asara anubhavI hatI. emanI moTI AMkhomAM vAtsalya ane karuNAno sAgara laherAI rahyo hato. camakato bhAlapradeza, bharelo cahero ane hoTha para ramatuM smita darzanArthIne rokI rAkhe. prathama paricaye ja jANe zItaLa cAMdanImAM, karuNA ane vAtsalyanI gaMgAmAM avagAhana karI rahyo hou evuM anubhavyuM che. bAhya vyaktitvanI sAthosAtha aMtaraMga vyaktitvano sAkSAtkAra lagAtAra ghaNI vakhata darzana, pravacana ane vArtAlApamAM thayo che. - ahiMsA haoNla khAra-muMbaImAM mRgAvatIjInA cAturmAsa vakhate emanAM darzana karavAno ghaNI vAra lAbha maLyo hato. amuka kAryakramomAM saMcAlana karavA, kAvyapaThana karavA ane bhASaNa karavAnA paNa suavasara mane prApta thayA hatA. mahattarA mRgAvatIjInuM bAhya vyaktitva jeTaluM bhavya, AkarSaka ane prabhAvaka hatuM, enAthI paNa emanuM aMtaraMga vyaktitva vadhAre mohaka ane preraka hatuM. jema jema emanA nikaTa saMparkamAM AvIe tema emanAM guNa, vizeSatAo ane jJAnano paricaya thato hato. mRgAvatIjI guNagrAhaka hatAM. emanAmAM pramodabhAvanI pracuratA hatI. sAmAnya guNone paNa mahattvapUrNa batAvI teo sAmenI vyaktine protsAhita karatAM hatAM. teo pratyeka vyaktimAM rahelA guNone jotAM ane enI anumodanA karatAM. teo zvetAmbara mUrtipUjaka saMpradAyanA AcArya vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanA ziSyA hatAM, chatAM samasta jaina samAjanI jayotirUpa hatAM. teo saMpradAyavAdathI para hatAM. saraLa ane guNaSTisaMpanna svabhAvane kAraNe sau koine e potAnAM lAgatAM. teo kharA arthamAM e gurunI ziSyA hatAM, jemaNe vakhatovakhata kahyuM che, na huM jaina chuM, na bauddha, - vaiSNava, na zaiva, na hindu ke na musalamAna chuM. huM to vItarAgadeva paramAtmAnA batAvelA zAMtimArga para cAlanAra eka pathika chuM.' - mRgAvatIjInuM ciMtana vyApaka ane hRdaya vizALa hatuM. e kAraNe jainonI sAthe ajaino paNa emanA pratye agAdha zraddhAbhAva rAkhatA hatA. . sadAya prasanna rahevuM e emanI AgavI vizeSatA hatI. kensara jevA vyAdhine paNa emaNe hasI hasIne sahana karyo. jANe mIrAMbAI jherano kaToro amRta samajIne pI rahyAM hoya! aneka vakhata darzana karatI vakhate meM joyuM che ke emanA caherA para kayAreya viSAdanI chAyA jovA ja nahotI maLatI. jayAre juo tyAre bALakanI nikhAlasatA emanI AMkhomAM ramyA karatI jovA maLe. emanA svargavAsa pahelAM bhArata jaina mahAmaMDaLanA adhyakSa zrI nRparAja jaina sAthe huM darzanArthe smAraka para gayo hato. te divase emanI tabiyata vadhu kharAba hatI. thoDA samaya pahelAM ja sUtAM hatAM. tethI ame darzana na karI zakayA. bIjI vAra to e mahA prasthAna karI cUkayA hatAM. manamAM to eka kSaNa du:kha thayuM ke aMtima darzana nahi karI zakayo, pachI tarata bIjI kSaNe urdU zAyaranI paMktio yAda AvI, dilake AInemeM hai tasvIre yAra kI, jaba bhI cAhA, gardana jhukAI dekha lI' teo ApaNA hRdayamAM birAjamAna che. ApaNe mAthuM namAvI hRdayamAM nirakhIzuM to acUka darzana thaze. amuka mANaso potAnA zarIra mATe jIve che ane zarIranI ciMtAmAM ja jIvana pUruM kare che. amuka mANaso evA hoya che je potAnA dehanI sAthe kuTuMba ane samAjanA hita mATe paNa thoDuM kaMIka kare che; paraMtu keTalAka evA bhavyAtmAo mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 2
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ hoya che je zarIrathI upara UThI AtmakalyANanI sAdhanAmAM satata magna rahe che ane lokakalyANanI maMgalabhAvanA kare che. mahAsatI mRgAvatIjI AtmakalyANamAM jAgRta rahenAra ane lokakalyANa mATe samarpita evAM jainazAsananI jayoti hatAM. nazvara zarIrathI naSTa thavA chatAM sadAya e divyajayoti prajjavalita raheze. ane ApaNA aMdhArAM dUra karatI raheze! e jayotine praNAma karuM chuM! mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 83
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ khudIno khAtamo eTale khudAI | paM. rUpacaMda bhaNazALI pUjaya mahattarAjInA jIvananA aMtima varSamAM ja mane emanA saMparkamAM AvavAnuM sadbhAgya prApta thayuM hatuM. emanA vize sAMbhaLyuM ghaNuM hatuM, paraMtu nikaTa AvavAno avasara nahoto Avyo. parama snehI zrI zailezabhAI koThArIe mane dilhI AvavA nimaMtraNa ApyuM hatuM. mAre mahArAjazrInA svAthya aMge vAtacIta karavI hatI. emanI ziSyAo ane nikaTanA zrAvako pAsethI thoDI vigato jANavA maLI. mRgAvatIzrIjI to potAnA roganI paravA nahotAM karatAM. vAto karatAM evuM lAgyuM ke, teo rogathI khUba ja pIDAya che. bhAizrI narendra prakAza jaina pAse beThA hatA. emaNe kahyuM, 'mahArAja sAheba ! ApanI vAto ghaNA divasa sudhI mAnI. have ame nahi sAMbhaLIe. have ApanI sAravAra vize ame kahIzuM tema Ape karavuM paDaze." meM je upacAra mATe sUcana karyuM hatuM. temAM tAjI vanaspatino rasa pIvAno upacAra hato. mahattarAjIe sahaja bhAve kahI dIdhuM, " A vAta to sAdhudharmanI maryAdAonI bahAranI che. huM evuM nahi karI zakuM.' emanI AMkho ane vANI dvArA emanI dRDhatAnI pratIti thatI hatI. aMte vaidhajIne teDAvavAno nirNaya levAyo. bIje divase zrI narendraprakAza bhAratanA prakhyAta vaidharAja zrI nAnakacaMdane teDIne AvyA. sArI evI vAtacIta pachI mRgAvatIjI e auSadhi levA taiyAra thayAM. A AkhAya vAtAvaraNamAM pUjaya mahattarAjInuM eka citra mArA manamAM aMkita thayuM hatuM. emanI sAthe vAto karavA beTho. draDhabe kalAka ghaNAM viSayo para vAto thai. aneka gUMcavaNa bharelA viSayo vize paNa emanA vicAra spaSTa hatA. ane enuM kAraNa, emanuM UMDuM adhyayana hatuM. pUjaya guruvarya vallabhasUrIzvarajI mahArAjanI padhdhati hatI ke, 'vAtanA mULane pakaDI lai, carcAmAM paDayA vagara samAdhAna prastuta karI devuM', mRgAvatIzrIjI sAthenA saMvAdamAM e ja padhdhati jovA maLatI hatI. sauthI moTI vAta to e hatI ke magAvatIzrIjI kadI potAne vize kazuM kahetAM ja nahotAM. ATaluM jJAna, ATalA moTA kAryo chatAM nAmanuM nAmonizAna nahi ! badhuM ja gurunA nAme rajU karatA. na ziSyAo vadhAravAno moha, na pratiSThAno moha ke na potAnA mATe koI smAraka banAvavAno moha temanAmAM hato. potAnAM mAtA guNIjI prati agAdha zradhdhA ane bhakita hatAM, vAtacItamAM mugAvatIzrIjI eno kRtajJatAthI ullekha karatAM, paraMtu emanuM smAraka banAvavAno koI vicAra sarakho paNa emaNe karyo nahoto. je kaMI paNa kaMryuM guru vallabha nAme, paramAtmAnA nAme karyuM emaNe kAMgaDA tIrthano udhdhAra karI ananya kArya karyuM. jayAM ekeya jaina kuTuMbanuM ghara nahotuM evA sthaLe saMpatti ane sAdhanonA abhAvane gaNakAryA vagara guruvaryanA nAme kArya pAra pADI dIdhuM. rAmAyaNamAM je sthAna rAmabhakata hanumAnanuM che, te ja sthAna A gurubhakatANInuM che. guru vallabhanA anaMta upakAronI yAda ApanAra smArakanuM kArya paNa mRgAvatIzrIjIe upADayuM. deva, guru ane dharmanI triveNI bhakitanuM e saMgama sthAna che. mane to vAraMvAra e vicAra Ave che ke, e AtmA keTalo ucca hato ke, jene huMpada ke ahaMnI bhUkha nahotI. upAdhyAya yazovijayajIe potAnA prasidhdha graMtha "jJAnasAra'mAM kahyuM che, huM ane mArunA mohe A AkhA jagatane aMdha banAvI dIdhuM che.' pUjaya mahArAjInuM hRdaya sadAya jAgRta hatuM. jJAnacakSu sadAya khullAM rahyAM ane emanAmAM 'huM" ane "mArano moha kadI pravezI na zakyo. ApavaDAI emane kadI AkarSI na zakI. jeNe khudIno (ahaMbhAvano) khAtamo karI dIdho hoya tenAmAM khudAi (izvaratva) ApoApa AvIne vase che. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAna tIrthodhdhArikA zAMtilAla nAhara ludhiyANA mahAnagara jainomAM jaina nagarInA nAme prasidhdha che. ludhiyANAnA saMdhe pUjaya mRgAvatIjI mahArAjanI preraNAthI Atma-vallabha e be guruvaronI yAdamAM jaina hAyara sekanDarI skUla zarU karavAno nirNaya karyo. jaina-jainetara seMkaDo zraddhALu bhAioe dhanano varasAda varasAvI dIdho. Aje e sarasvatI maMdira jaina zAsananI gauravazALI saMsthA tarIke zobhAyamAna che. ludhiyANAmAM mahattarAjInI e prathama mahattvapUrNa saphaLatA hatI. - jIrAnI pAse laherA gAma guru vallabhanA ArAdhya gurudeva zrI vijayAnaMdasUrijI mahArAjanI janmabhUminuM gAma che. e mahAna jainAcArya gurudevanI pAvana smRtimAM mRgAvatIjIe je AhvAna ApyuM teno saMghe saharSa svIkAra karyo. A tIrthabhUmi upara guru AtmArAmajInI anupama yAda rUpe, "vizAla AtmakhaMbha" nI racanA thatAM gAmanI apUrva zobhA banI gayela che. dara varSe seMkaDo zraddhALuo gurUdhAmanI yAtrAe Ave che. sarahiMda paMjAbanI prAcIna aitihAsika vIrabhUmi che. guru goviMdasiMhanA be vIra bALakonuM balidAna ahIM ja ApavAmAM AvyuM hatuM. bALakone dIvAlamAM caNI dIdhA hatA. e vIra bhUmi upara ApaNAM zAsanadevI cakrezvarI devInuM prAcIna, camatkArI, aitihAsika maMdira AveluM che. A AThaso varSa prAcIna tIrthasthAna para mRgAvatIjI eka vakhata padhAryA hatAM. thoDA samaya pahelAM AtaMkavAdIo A maMdiranA AbhUSaNa corI gayA hatA. A sthaLa surakSita na hatuM. kAryakartAoe nA pADI chatAM nIDara mahArAjazrI potAnI ziSyAo sAthe traNa divasa tyAM rokAyAM. eka rAte khUba varasAda paDyo. vIjaLI jatI rahI. badhA yAtrALuo bhayabhIta banI gayA. paraMtu mahArAjI hasatAM-hasatAM sauno utsAha vadhArI rahyAM hatAM. thoDI vAramAM vAtAvaraNa zAMta thaI gayuM. - guru vallabhanA priya paTTadhara, rASTrIya saMta, parama guru bhakta jainAcArya zrI vijayasamudrasUrijI mahArAjanI hArdika zubhecchAone mAna ApI mRgAvatIjIe cakrezvarI devInI A tIrthabhUmi para bhagavAna AdinAthanA maMdiranA nirmANa mATe preraNA ApI. kAryakartAonI vinaMtIne mAna ApI amRta kuMDamAM magAvatIjIe vAsakSepa nAkhyo. emanA AzIrvAdathI Aje e maMdira anupama rIte zobhI rahyuM che. himAcala pradezanA nagarakoTanA prAcIna killAmAM kaTaucavaMzIya mahArAjA suzarmacandra dvArA pAMDava samayamAM bhagavAna AdinAthanuM maMdira banAvavAmAM AvyuM hatuM. "vijJapti trivaNi' nAmano A tIrtha saMbaMdhI patra vAMcI vijayavallabhasUrijI mahArAje A lupta prAya: tIrtha zodhI kADhayuM hatuM. mugAvatIjIe kAMgaDAnA A aitihAsika maMdirano udhdhAra karyo. AvA mahAna tIrthodhdhArikA zrI mRgAvatIjIne koTi koTi vaMdanA. ' mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ .? | divya AtmAnA darzana | bhagavAna rANA jayAre mahArAjazrI dilhImAM divya vANI ane sadvyavahAranA mAdhyamathI adhyAtmajJAnanI lhANI karI rahyAM hatAM. tyAre eno lAbha mane paNa maLyo hato. emano divya prema pAmIne mane apAra zakti ane preraNA maLyAM che. mahArAjazrInuM jIvana pavitra ane sAdAIthI pUrNa hatuM. mArI draSTie mahArAjazrI pUrNa yogI, pUrNa guru ane potAnA gurunA pUrNa ziSya hatAM. teo badhAnAM hatAM paraMtu jemaNe sAcI zradhdhAthI potAnI jAtane samarpita karI teo mahattarAjInA jJAnano vizeSa lAbha meLavI zakyA. - dharmanA nAme juThANAM ane banAvaTa AcaranAra loko sAthe emane koI saMbaMdha na hato. teo kahetA, "dekhADo na karo, paNa satyanuM AcaraNa karo to ja sAcA zikSita banI zakazo'. teo mane premathI kahetA, 'rANA, tame mAna, ijajatanI ciMtA na karajo. paraMtu satyano prakAza phelAya e rIte jAtane taiyAra karajo. saune sneha Apajo. satata sevA karajo'. * mAre mATe sarasa dinacaryA batAvI ke jethI mane dhyAna, svAdhyAya ane niSkAma sevA mATe samaya maLe. huM ghaNIvAra jijJAsAthI satsaMga mATe mahArAjazrI pAse kheMcAIne pahoMcI jato. mArA mitrone vAta karI to teo paNa emanAM darzanano lAbha laI zakyA. eka vakhata mitronA Agraha ane mArI prabaLa icchAthI mahArAjazrIne huM vinaMtI . karI beTho, "mArA gAmamAM padhArI gAmavAsI bhAibahenone lAbha Apo.' mahArAjazrIe mArI prArthanAno svIkAra karI lIdho. je divase teo amArA gAmamAM padhAravAnA hatA tenA thoDA samaya pahelAM koike gAmavAsIonA manamAM mArI virudhdha bhaDakAvI dIdhA. jayAM pravacana thavAnuM hatuM tyAM koI na pahoMcyuM ane dUra UbhA rahI mAre vize kahevA lAgyA ke, huM lAlacu ane svArthI chuM. jayAM pravacananuM Ayojana thayuM hatuM te jagA huM haDapa karI javA mAguM chuM evuM evuM paNa kahyuM. huM pote AvI vAtothI ajANa hato. A badhuM joI mane khUba duHkha thayuM ane roSa paNa thayo. mArA e bhAvane mahArAjazrI pAmI gayAM ane kahyuM, 'rANA, badhAne prema karo, to krodha na Ave.' huM mArI sthitino vicAra karavA lAgyo. mArA bhAio mArA mananA bhAva samajI zakyA hota to! thoDI vAra rahIne jou chuM to eka eka karIne ghaNAM loko mahArAjazrInA caraNo pAse AvIne UbhA. pravacana thayuM ane nAnA mahArAja (suyazAzrIjInA) kaMThe suMdara bhajana paNa sAMbhaLavA maLyuM. tyAra bAda sau mahArAjazrI pAsethI jANe manomana kSamA mAgI rahyA hatA. mahArAjazrIe saune AzIrvAda ApyA. tyAra pachI e loko mArI mAphI mAgavA lAgyA ke, mane galata samajI beThA hatA. mane te thayuM A badho mahArAjazrIno prabhAva che. teo badhA pratye samabhAva rAkhe che ane saune dharmalAbha Ape che. mahArAjazrIno satsaMga maLyo ene apAra kRpA ja kahevI joie. emanA mukhethI madhura ane jIvanopayogI upadeza sAMbhaLavA maLyo. sAce ja huM kahI nathI zakato ke mane zuM zuM prApta thayuM che! smAraka para javAthI evI pratIti thatI ke, have bIjuM kaMI nathI joItuM. have himAlaya javAnI jarUra nathI ke nathI jarUra ekAMtamAM mauna dhAraNa karavAnI. have huM anubhava karuM chuM ke, mArA vicAromAM mahArAjazrInI zakti kAma karI rahI che. gura vallabhanA nAmathI mahArAjazrIe dilhImAM eka staMbha racyo che, jayAMthI satata zAMtino nAda, jJAnano prakAza. dIna dukhIonI sevA, sAdhaka sAdhvIonI sAra saMbhALanuM kartavya bajAvanAra eka nahi paNa hajAronI saMkhyAmAM mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahattarAjInA anuyAyIo Avaze. emUno divya saMdeza saMsAranA khUNA khUNAmAM phelAvI mAnavakalyANa karaze. A rIte mRgAvatIjI videha thayAM to paNa sadAya amara raheze. zaMkarAcArye kahyuM che, "koI mahAna AtmAno saMga maLavo saubhAgyanI vAta che. mane paNa e avasara maLyo che ane huM dhanya thaI gayo chuM. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAna vibhUti | ravIndrakumAra saharAvata 1985nA Disembara mahinAmAM mane pUjaya mahattarAjInA darzanano lAbha maLyo hato. tyAre kaMika vizeSa prakAranI anubhUti mane thai hatI. emane jotAM ja mArA manamAM emanA pratye agamya zraddhA UbharAI AvI. enuM kAraNa 0 AvI. anuM kAraNa zuM hatuM, te to huM pote paNa samajI nathI zakyo. basa, mahattarAjI sAthe saMparka jALavI rAkhavA icchA prabaLa thai gai. sadAya darzana karavA mATe mana AtUra rahetuM. kAmakAjamAM aneka prakAre vyasta hovA chatAM kyAMkathI paNa samaya kADhI darzana karavA smAraka para huM pahoMcI jato. maharAjazrInI pAse besI parama zAMtino anubhava karato. huM emano asIma prema joi Azcaryacakita thai jato ane vicArato ke, mahattarAjInI najaramAM jaina ke ajainanAM koi bheda nathI. vAstavamAM e mahAna ti sAdhvI zrIjIne bhUlavAnuM kaI rIte zakya che? emanA svargavAsanA samAcAra sAMbhaLyA paNa mAruM mana e vAta mAnavA taiyAra nahotuM. thoDA samaya pahelAM to phUlanI jema smita varasAvatAM joyAM hatAM. e duHkhada samAcArathI mAro che zvAsa ghUMTAvA lAgyo hato. AMkhomAMthI AMsuonI dhArA cAlI. moMmAMthI eka zabda na nIkaLe. thoDA samaya pachI acetana avasthAmAM paDayo rahyo. kuTuMbIjano mArI hAlata joI gabharAI gayAM. mahattarAjIe rAte svapnamAM darzana dIdhAM. teo kahevA lAgyAM, "ravIndra, tame hamezAM zrI bhagavAna rANA sAthe je rahejo. jIvanamAM sadAcAra ane brahmacarya apanAvI prabhunI ArAdhanA karatA rahejo. kArya karatAM karatAM jIvanane zreSThatA tarapha lai jajo. zubha kAryo ja jIvananI sArthakatA che. game tevI sthiti Ave paNa dharmapathathI vicalita na thatA." savAre UThayo tyAre zarIramAM khUba pIDA hatI. zarIramAM eTalI zakita na hatI ke, dilhI jaI pahoce. pujaya sAdhvI zrIjI sAthenI AraMbhanI eka nAnakaDI mulAkAte ja mArA manamAM evo mALo racI Apyo hato ke, karavAnuM mAre mATe azakya che. mAro aTala vizvAsa che ke, sAdhvIzrIjI cokakasa koi mahAna daivI zakita hatAM. emanA kALadharmathI meM AdhyAtmika mAtA gumAvyAno satata anubhava karyo che. - mahArAjI pAse AvanAra vyakita emanI banI jatI. emanI vAta sadAya ziromAnya gaNatI ane potAnuM sarvasva nyochAvara karavA taiyAra thaI jatI. dilhI smArakanA sahAyako ane zubhecchako enuM pratyakSa udAharaNa che. ' temaNe mAtra paMjAba mATe ja nahi samasta vizvanA kalyANa mATe kArya karyuM che. smArakanA koI karmacArI pratye ke koi zreSThi pratye emano vyavahAra eka sarakho raheto. samabhAva e emano svabhAva hato. te emaNe potAnuM jIvana evuM saMyamI banAvyuM hatuM ke, e jIvana ja eka daSTAMta rUpa banI gayuM hatuM. emanI divya jayotirmaya tasavIra eka kSaNa paNa najarathI dUra thatI nathI. meM smArakanI najIkanA gAma nagalI-pUnAnI strIonI mukhe sAMbhaLyuM che ke, jayAre A smAraka mATe jamIna kharIdavAmAM AvI tyAre tyAM rahevA mATe koi makAna nahotuM. paraMtu mahattarAjI ane traNa ziSyoo eka jhUMpaDImAM rahetAM hatAM ane amArA gAmamAMthI gocarI vahorI jatAM hatAM. eTale A badhuM emanA ddaDha saMlpanA pariNAme ja zakya banyuM hatuM. - evAM pUjaya mahArAjIne zata zata vaMdana! mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ [] zrImatI lADorAnI jaina pUjaya mRgAvatIjI mahArAja pAse eka vAra janAra vyakita kAyama emanI banI jatI. emanI vANImAM koi adbhuta jAdu hato. mahattarAjInA devalokagamananA dasa divasa pahelAM huM ekalI emane maLavA sAMje gai hatI. pAchA pharavAnI vyavasthA vize emaNe pUchayuM. huM barobara pAchI jai zakuM e mATe badhI pUchatAcha karI. sUcanAo ApI. kevI mamatAthI e badhAnuM dhyAna rAkhatAM hatAM! mahattarAjI koi paNa zrAvaka ke zrAvikone koi niyama levA Agraha na karatAM. koi saradArajI maLavA Ave to tene vAhe gurujInuM nAma levAnuM kahetA. emaNe badhA dharmo pratye UMcI bhAvanA batAvI hatI ane Adara karyo hato. samAraka mATe karoDo rUpiyA ekaThA karavAnA hatA, chatAM teo koine paisA ApavAnuM kahetAM na hatAM. ApoApa paisA AvatA jatA hatA. padmAvatI mAtAnA maMdira mATe paisA lakhanAra thAkI gayA, lakhAvanAra AvatA ja jatA hatA. mahattarAjI koi kArya mATe preraNA ApatAM, pachI te kArya thai ja gayuM samajo. na koi paNa saMdhanI koi samasyA hoya to teo premathI samAdhAna karI ApatAM. zrI vijayAnadasUri, zrI vallabhasUri, zrI samudrasUri mahArAja emanA romeromamAM vaselA hatA.mahattarAjInuM evuM koi vyAkhyAna nahi hoya jemAM emaNe vartamAna AcAryabhagavaMta zrI indradintasUrIzvarajInuM nAma na lIdhuM hoya. baheno dareka kSetramAM AgaLa vadhe evI mahArAjasAhebanI icchA hatI. dilhImAM mahilAmaMDaLanI sthApanA karavA emaNe preraNA ApI hatI. pUjA bhaNAvavAnuM zIkhavyuM ane praznottarI vaDe bahenonuM jJAna vadhAryuM hatuM. Aje dilhI mahilA maMDaLanuM je UMcuM nAma che te emanI preraNAne pratApe che. zvetAmbara, digambara, sthAnakavAsI ke terApaMthI sau emanAM darzane AvatAM. sau zrAvaka-zrAvikAo smAraka mATe tana,mana, ane dhanathI kArya karIe e ja mahattarAjI pratyenI sAcI zraddhAMjali haze. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI shi
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 90 samatAmayI, kSamatAmayI ] zrImatI kamalArAnI jaina i.sa. 1981nA jUna mAsanI bhayaMkara garamI, tavAnI jema tapatI pagadaMDIo, Aga varasAvato sUrya, gAla dajhADI de evI lU AvA AvA kaSTadAyI aMtarAyone sahana karatAM karatAM pUjaya mRgAvatIjI mahArAja potAnI ziSyAo sAthe AgaLa vadhI rahyAM hatAM. paMca parameSThInuM dhyAna dharatAM pAMca sAdhaka sAdhvIjIo sarahindanI sImA sudhI pahoMcI. 27 jUna 1981nA roja mahattarAjI sarahindathI vihAra karI saMdhyAratI pahelAM tIrtha para pahoMcI gayA. 28 tArIkhe savAre dUra dUrathI zraddhALu bhakato AvavA lAgyA. aneka mahAnubhAvo padhAryA hatA. paMjAbanuM e parama sadbhAgya che paMjAba kesarI vijayavallabhasUrijI mahArAja, jinazAsanaratna vijayasamudrasUrijI mahArAja, vijayendradintasUrijI mahArAjanI anukaMpAthI jaina bhAratI mahattarA mRgAvatIjI mahArAja paMjAba padhAryAM hatAM. emanI vANImAM sarasvatIno vAsa hato. teo jayAM jatAM tyAMnA sthAnano uddhAra thai jato. sarahiMdanA cakezvarI devInA maMdiranA jIrNodvAra mATe mRgAvatIjInI preraNAthI sATha hajAra rUpiyA ekatra thai gayA. mRgAvatIjI nArI jAtinuM gaurava hatAM.emaNe tapa, tyAga, saMyama, adhyayana ane madhura vANIthI potAnI zreSThatAno anupama purAvo Apyo hato. emanAM mana, vacana ane vANImAM samatAnI maMdAkinI pravAhita hatI. emaNe na koine ucca gaNyAM ke na koine nIca gaNyAM. anekAntanI bhAvanAnI teo sAkSAta mUrti hatAM. mahimAmayI, mamatAmayI, maitrImayI, zrI mRgAvatI ! samatAmayI, kSamatAmayI, mahattarA zrI mRgAvatI ! mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ caMdana viSa vyApta nahi T surezAbahena mahetA prANI mAtra para potAnI naisargika karuNAnI amRtavarSA karanAra jaina bhAratI mahattarA mRgAvatIjI mahArAjanuM vyaktitva mahAna hatuM. I.sa. 1961nI vAta che. mahArAjazrIe Agama abhyAsa mATe gujarAta tarapha vihAra karatI vakhate guruvarya samadravijayajI mahArAjanI janmabhUmi pAlI mAravADanA khoDa gAme teo padhAryA hatAM. tyAMnA zrAvakonI vinaMtIthI tyAMnA upAzrayamAM pravacana ApavA emaNe saMmati ApI hatI. baporanA be vAgyAno samaya hato. vizALa zrotAvarga sAme asmalita vANIthI mahArAjazrI pravacana ApI rahyAM hatAM. vacce mahArAjazrIne evo bhAsa thayo ke, zrAvaka varganuM dhyAna kayAMka bIje che. teo bhAvAbhibhUta nathI lAgatA. chatAM AvA vikalpanI upekSA karI emaNe potAnA pravacananuM sAtatya jALavI rAkhyuM. vastusthiti e hatI ke, simenTa, koMkriTanA e suMdara, vizALa bhavanamAM koNa jANe kayAMthI eka moTo jherI sApa AvIne mahArAjazrInI bAjumAM paDelA ghAne vIMTaLAIne beTho hato. emanA ghUMTaNa para pheNa mAravA prayatna karato hato. AkhI sabhA kiMkartavya vimUDha banI gai hatI. have zuM thaze ? bhayanI lahera cAlI gai. sujayeSThAzrI mahArAjanuM dhyAna jayAre emanA tarapha gayuM to teo gabharAIne ekadama cIsa pADI uThayA, "mahArAjajI! sApa.... sApa. mRgAvatIjI thoDuM ochuM sAMbhaLatAM hatAM. teo samajayAM ke, sujayeSThAzrIjIne kaMika joie che. pUchayuMzuM joIe che?" tyAre emanuM dhyAna potAnI godamAM AvI gayelA sApa para gayuM. teo tarata ja zAMta bhAvathI samAdhistha thaI gayAM. jethI sarpane emanA taraphathI koi pIDA na pahoMce. basa, thoDI ja vAramAM e bhayaMkara jherI sApa bIjI bAjuthI nIce UtarI cUpacApa javA lAgyo. mahArAjazrIne surakSita joi badhAM UbhAM thaI gayAM. eka jaNe sApanI upara rajAi nAkhI dIdhI. pUjaya mUgAvatIjI hajI dhyAnastha sthitimAM hatAM. tyAre mAtAguru pUjaya zIlavatIjI mahArAje kahyuM, "e mRgAvatI! UTha, UTha, kayAM sudhI beThI raheze? sApa to cAlyo gayo.' mRgAvatIjI samAdhimAMthI UThayAM, lokone dUra karI sApa pAse gayAM ane zAMti maMtra saMbhaLAvyo. lokone kahyuM, "ene herAna na karatA. ene enA raste javA do." thoDIvAramAM sApa cAlyo gayo. tyAra bAda koIke kahyuM ke, ATalo moTo nAga hato, to nAgaNa paNa jarUra ATalAmAM ja kayAMka haze. bIjA badhA rAte sukhe sUI na zakayA. pUjaya mRgAvatIjI mahArAja to sahaja bhAvathI nidrAmagna thaI gayAM. jANe kAMI banyuM ja nathI. Avo apUrva prabhAva joI mane paMkti yAda AvI gaI. 'saMta na choDe saMtai, koTika mile asaMta, caMdana viSa vyApata nahi, lipaTe rahata bhujaMga' jenAM jIvanamAM ahiMsA pratiSThita thayelI che, te satparuSanI saMgAthamAM krUra ane hiMsaka prakRtino jIva paNa verabhAva choDI de che. maharSi pataMjalinA A zabdonuM pratyakSa darzana mahattarAjInA jIvanamAM jovA maLe che. khoDa gAmathI vihAra karI saMgha anyatra jaI rahyo hato. rasto sAMkaDo hato ane rastAnI banne bAju khADA hatA. sAmethI eka vipharelo pADo doDato Avato hato. sau loko bhayabhIta thaI Amatema doDI gayA. paraMtu mRgAvatIjI zAMta ane gaMbhIra mudrAmAM UbhA rahyAM. mAtAguru zIlavatIjIe kahyuM, 'mRgAvatI ! dUra thaI jA. e bhaDakeluM prANI tArI zAMti (ane karuNAne nahi samaje.' mahattarA nI magAvatIzrIjI
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ paraMtu mRgAvatIjIne potAnA tapobaLa upara pUro bharoso hato. badhAM jotAM ja rahI gayAM. te madonmata pADo garIba gAya banIne mAthuM namAvI mahArAjazrInI sAme AvIne Ubho rahI gayo. zIlavatIjI bolI uThayAM, "mRgAvatI! ame to gabharAI gayAM hatAM. beTA! teM to kamAla karI. meM mArA AyakhAmAM AvuM kadI joyuM nathI.' mahattarAjI kahetAM hatAM ke, dayA, karuNA, ahiMsA, prema ane maitrI potAnA jIvanamAM zarU karo. emanI kathanImAM karaNIno raNako hato. tethI eno prabhAva anero hato. teo kahetAM, premathI badhAne jIto. ane emaNe sAkSAta ema karI batAvyuM hatuM. - eka nahi, be nahi, aneka prasaMga emanA jIvanamAM evA banyA che ke, je dvArA dayA, ahiMsA, AtmasaMyama ane maitrInA alaukika daSTAMto jIvaMta banyAM. emanuM samagra jIvana ApaNane upadezanI jagyAe AcaraNamAM AsthA rAkhavAnuM sUcavI jAya che.' mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ jayAM jayAM najara mArI phare nirmaLAbahena kAMtilAla haragoviMda zAha parama pUjaya prAtaHsmaraNIya guruNI mATe kayA zabdomAM kayA bhAva lakhavA e ja sUjhatuM nathI. mArA romeromamAM emanuM nAma kotarAyeluM che. vAtsalya jharatI vANI, saumya, surekha ane amI jharatuM mukhaDuM tathA aDola Asana nAkhIne beThela yoginI preraNA ApI rahela che ke, saMsAramAM to jhaMjhAvAta sAthe duHkha ane saMkaTa Ave che. saMsAramAM rahevA chatAM virakata bhAvathI rahIe to jIvana saphaLa thaI jAya. AvA preraNAdAyaka udgAro hajI saMbhaLAyA kare che. muluMDanivAsI mArA sasarA pujaya haragoviMdadAsa bApAne pujaya zIlavatIjI mahArAja sAthe nikaTano paricaya hato. pU. mRgAvatIjI tyAre nAnAM hatAM. pUjaya paMDita becaradAsajI pAse bhaNAvavAno prabaMdha karyo hato. cAturmAsa pravezanuM mUhurta bApAne pUchIne nakkI karatAM. muMbaithI vihAra karIne dahANuM cAturmAsa karyuM. pAlaghara sudhI gocarIpANI hAive para jhUMpaDAmAM besIne vAparatA tyAre | hAive para vasati khAsa na hatI. beMgalorathI ugra vihAra karI muluMDamAM traNa divasa amArA nivAsasthAne rokAyA hatA. e vakhatanI madhura vANI , hajI yAda Ave che. dilhImAM emane ame haoNspiTalamAM maLavA gayAM hatAM e prema nItarato cahero joine UThavAnuM mana na thAya, haoNspiTalano ghaMTa vAge tyAre na chUTake UThavuM paDe. chello meLApa 1-6-86nA smAraka para thayo. guraNI zaMkhezvara pAzrvanAtha ane AtmavallabhanA raTaNamAM magna hatAM. darzana karI ame vidAya letA hatAM tyAre kahyuM "bahena raDavuM nahi. samaya Ave tyAre pula sAtheno saMbaMdha badhAMe choDavAno che. tame guruvallabhanuM smaraNa zraddhApUrvaka karatAM rahejo. gurudevanA AziSa tamArI sAthe che' teo Aje pratyakSa rUpe bhale sAme nathI, paNa parokSa rUpe to mananI sAme ja UbhAM che. jayAM jayAM najara mArI Thare tyAM guru vallabha dekhAya che jayAM jayAM najara mArI phare tyAM mRgAvatIjI dekhAya che. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ yugo sudhI yAda raheze | D ku. aruNA AnaMda janma ane mRtyu jIvananA be aMtimo che. jIvanadhArAnI sArthakatA tyAre che jayAre e koi tarasyAnI tarasa saMtoSI zake. mRtyu paNa e manuSyanuM sArthaka kahevAya che, je sva ane parano bheda bhUMsI AtmalIna thaI jAya. mRgAvatIjI mahArAjano AtmA evo mahAna hato ke emanAM janma ane mRtyu sArthaka thaI gayAM. mahArAjanuM saMpUrNa jIvana zAsanasevA, samAjasevA ane rASTrasevAmAM vItyuM. tapa, saMyama, ane viziSTa adhyayanamAM paripakvatA prApta karI emaNe dharmapracAranuM kArya karyuM. emaNe samasta bhAratano pagapALo vihAra karI vividha pradezomAM potAnI madhura vANIthI janajIvanamAM naitika jAgaraNa, dharmabhAvanA ane saMskRtino pracAra karyo. samAjamAM phelAyela daheja jevA kurivAjo sAme avAja uThAvyo ane madhaniSedha, zAkAhAra ane ahiMsAnA tattvo para vizeSa bhAra Apyo. emaNe aneka zaikSaNika saMsthAonA nirmANa mATe lokone prerita karyA. saMpUrNa bhAratabhUmi emanI kAryakSetra hatI, paraMtu paMjAbane emanI vizeSa kRpAdraSTi maLI. kAMgaDA, ludhiyANA, aMbAlA, laharA vagere aneka kSetronAM adhUrAM kAryo emanI preraNAthI pUrNa thayAM che. ja pUjaye guruvarya vijayasamudrasUrijI mahArAjanA AdezathI mahattarAjIe vallabha smArakano kAryabhAra saMbhALyo ane potAnA jIvananA aMtima zvAsa sudhI e yojanAne pUrNa karavA kALajI lIdhI. teo je niSThAthI zramaNa paraMparAne anurUpa AdhyAtmika jIvana jIvyAM ane saMdha, samAja tathA rASTranI sevAmAM temaNe je phALo Apyo te amUlya che. samasta jaina samAja yugo sudhI emane yAda karato raheze. ' emanA pratye ApaNI sAcI zraddhAMjali e haze ke, ApaNe badhA emanA jIvanamAMthI preraNA laI emanA sadguNone - ApaNA jIvanamAM apanAvavA prayatna karIe. 44 mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtaradIpanA ajavALAmAM 7 dAmajI kuMvarajI cheDA ArSadraSTA pa. pU. A. zrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAja ane temanA samagra samudAya dvArA thayelAM loka kalyANanA kAryoe jaina zAsanamAM itihAsa sarjayo che. jJAna, tapa, tyAga ityAdi aneka saMpadAothI jemanuM jIvana samRddha hatuM evA divaMgata sAdhvI mRgAvatIzrIjI e ja paraMparAnA viziSTa guNo dharAvatAM prajJAvaMta sAdhvI hatAM. paMjAbanA jainonuM eka parama sadbhAgya che ke pU. sAdhvIjIe temanI jJAnanI pipAsAne saMtoSI, tapa ane tyAganI bhAvanAne puSTi ApI, sevA ane karuNA nitaryA abhigama vaDe mAtAtulya lAgaNI vahAvI. pU. mRgAvatIjInA kALadharmanA eka mahinA pahelAM temanA vaMdanArthe dilhI javAnuM thayuM. pU. sAdhvIjI haMmezA khAdI paheratAM, paheravAno Agraha rAkhatAM ane khAdIno upayoga karanAra pAsethI kapaDuM vahoratAM. pUjayazrIne khAdI vahorAvavAnI mArA aMtaranI icchA hatI. AgrahapUrvaka sAdhvIjIne vinaMtI karI ke, sevApUjA vakhate jarUra khAdIno upayoga karuM chuM to vahorAvavAno lAbha Apo. saraLatAthI premabhAve mArA Agraha ane lAgaNIne samajI, kApaDano svIkAra karI, vahorAvelI khAdIne svahaste potAnA zire aDADI temaNe maMda smita dvArA ArzIvAda ApyA. huM AnaMda vibhora banI rahyo. bIje divase savAre pharI temanA darzananI dhanya veLA AvI. vinamrabhAve mane kahe dAmajIbhAi tame je khAdI lAvyA cho te amArA khapa karatAM ghaNI vadhAre che vaLI, pota kaMika vizeSa jhINuM hovAthI sAdhvIjIone vAparavAmAM saMkoca thaze. to ema karo, mArA pUratI khAdI huM svIkAruM chuM ane vadhArAnI khAdI, AkolAmAM birAjamAna pU. A. bhagavaMta zrI vijaya indradintasUrijI ma.sA.ne vahorAvajo mane AnaMda thaze. tamane lAbha maLaze.' sAmI vyakitanA Agrahano premabhAve svIkAra karavo paNa, vastunA upayoganI maryAdAne samajI AcAravicAramAM viveka na cUkavo e temanA hRdayanA guNane samajI eka mAtAnA snehanI saravANImAM huM jhabakoLAi gayo. lagabhaga mahinA pachI temanA kathaLatA jatA svAsthyanA samAcAra jANI, satata chellA traNeka divasa sudhI jinabhakitanAdanI sAthe temanI sanmukha besI rahevAnuM banyuM. zvAsanI saragamanA ghUMTAtAM layamAM jANe khovAi javAyuM. aMtima ghaDI AvI pahoMcI. mAnavamaherAmaNanA dUdhavatA nAdamAM 18mI julAi 1986nA dine temanA dehAMta pachInI pAlakhIyAtrAmAM zire aDADIne pote vahorelI khAdI temanA nazvara dehanuM AvaraNa banI temanI sAthe agnimAM lapeTAi jatI hatI. tejarekhAnI eka divya jayota jANe temanA samagra dehane vIMTaLAi, urdhvagatine AMbI jatI hatI. pU. sAdhvI suvatAzrIjI ma. sA. sAthenI eka vicArayAtrAmAM mane A vAtanuM smaraNa temaNe karAvyuM. hetanA tAMtaNe vaNAyelI khAdIno eka eka tAMtaNo mArA aMtaradIpane jANe ajavALI rahyo. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI h2
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdhvI saMghanA ziromaNi D nagInadAsa je. zAha-vAvaDIkara bhUtakALanuM smaraNa karuM chuM, to mahattarA sAdhvIjI mRgAvatIzrIjI mahArAjanA paricayamAM AvavAno suavasara mane maLyo, e vAtane vIseka varSano samaya thayo. * pUjayazrInAM mAtA-guru pUjaya sAdhvIjI mahArAja zrI zIlavatIzrIjI tathA temanAM be ziSyAo pUjaya sujayeSThAzrIjI ane pUjaya suvratAzrIjI sAthe amadAvAdathI vihAra karIne sane 1966mAM muMbaI padhAratAM, bhIMvaDImAM sau prathama praveza hato. te divase mArA mitra ane zrI AtmAnaMda jaina sabhAnA mAnada maMtrI sva. zrI rasikalAla nAthAlAla korAe mane teono paricaya karAvyo hato. - pUjaya sAdhvIjI mRgAvatIzrIjI mahArAja muMbaimAM cAturmAsa rahevAnA hoi, gurubhakatoe "zrI Atma-vallabha saMdezavAhaka samitinI sthApanA karI hatI. pUjayazrInAM dara ravivAre judA judA sthaLoe jAhera pravacano yojAtA ane te pravacano lakhIne bhAvanagarathI prasiddha thatA"jaina" sAptAhikamAM prasiddha thAya te kArya parama gurubhakata zrI umedamalajI hajArImalajI jaine mane sopyuM hatuM. tethI dara ravivAre pUjayazrI pAse javAnuM thatuM. Ama, emanI nikaTa paricayamAM AvyA pachI emanI aneka AMtarika zakitaonA ane sAdhvIjIvananAM zobhArUpa aneka saMghRNonAM darzana karavAnuM sadbhAgya huM prApta karI zakyo hato. eka prasaMga mArI smRtimAM barAbara kotarAI gayo che. pUjayazrInuM sane 1967nA varSanuM cAturmAsa muMbaimAM pAyadhunI khAtenA zrIneminAthajI upAzrayamAM hatuM. te samaye teo pATa upara besIne vyAkhyAno ApatAM hatAM. bhAIbahenonI vyAkhyAna samaye khUba sArI hAjarIthI eka varge sAdhvIjI puruSo sAme vyAkhayAna ApI na zake ema kahI virodhano vaMToLa Ubho karyo hato ane te mATe eka AvezabharI nanAmI patrikA paNa pragaTa thai hatI. AthI zrI rasikabhAI korAe "bhagavAna mahAvIre pravartAvela saMskRtinA khamIranA baLe ja sAdhvI samudAya potAnA astitvane TakAvI zakayo che, ane sAdhvI zakitao jaina dharmanA pracAra mATe vyAkhyAna Ape te matalabanuM lakhANa zAstrIya purAvA sAthe mane Apela ane meM A lakhANane vyavasthita karI chapAvavA ApatAM pahelAM pUjayazrIne vAMcavA ApyuM hatuM. A lakhANa vAMcIne pUjayazrIe mane kahyuM, "nagInabhAi lakhANamAM viveka jALavavA sAthe zAstrIya vAto mUkI che te barAbara che, paNa A vAtanA virodhIo A patrikAthI zAMta besI nahiM rahe. zrI rasikabhAI khUba ja saMvedanazIla ane bhakitasaMpanna che, eTale teo pratyuttara ApavA mATe A patrikA tarata taiyAra karavAnuM kahe, paNa mane to lAge che ke, A bAbatono kazo ja javAba ApavAnI jarUra nathI. ApaNe ApaNI zakitano, samayano sadupayoga karavAno che. Aje samAjanI ekatA mATe ghaNuM ghaNuM karavAnuM che. tamArA jevI yuvAzakita A ja vAta para dhyAna Ape. virodhIo enI meLe zAMta thai jaze. ane na thAya to paNa tenI ciMtA karavAnI jarUra nathI. ApaNe to naciMtapaNe AnaMdathI ApaNuM kArya karyuM javAnuM. jIvanamAM sukhI thavAno eka upAya che ke koi paNa vivAdathI dUra rahevuM ane mana para koI paNa prakArano bhAra na rAkhavo. satyakAryonI anumodanA ane tanAvamukata jIvana je AtmAne tArI zakaze. pUjaya mRgAvatIzrIjInI A amRtavANI sAMbhaLIne mAruM mastaka temanI AvI samayocita udAta bhAvanA sAme namI paDayuM. temano A prasaMga lakhavA beTho tyAre mane thayuM ke bhAratavarSa ane jaina dharma kevA unnata ane gauravabharyuM che ke jayAM jIvanane sparzatI AvI nAnI chatAM mahattvanI vAtane paNa mRgAvatIzrIjI jevAM sAdhvIjI mahArAja kevo suMdara vaLAMka ApIne racanAtmaka rAha batAvI zake che. sane 1979mAM vallabhasmAraka dilhInA sthaLa para zilAnyAsanA prasaMga sAthe akhila bhAratIya jaina zvetAmbara, mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ konpharansanuM 24muM adhivezana rAkhela. A kArya mATe konpharansanA mAnada maMtrIzrI jayaMtabhAi ema. zAha, zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA mahAmaMtri zrI kAMtilAla DI. korAnI sAthe huM paNa traNeka divasa pahelAM dilaDI pahoMcelA. smAraka sthaLa para pujayazrIe sthiratA karelI. e prasaMge jIvananI vizvamaitrIgAmI sAdhanAne baLe emanAM vicAra -vANI- vartanamAM vyApI gayelI vatsalatA jovA maLI. muMbaIthI spezyala TrenamAM mArAM patnI uSA, mArA mAtuzrI,mArA nAnA bhAinA patnI jayoti ane tenA bALako paumila ane zreNikane laIne tA. 28-11-79 nA saMdhyAkALe pUjayazrInAM vaMdanArthe gayo. paNa bhakitazIla ane jijJAsu bhAI -bahenonuM jUtha sAdhvIjI mahArAja pAse beTheluM joi, dUrathI darzana karI, pachI AvIe tema nakakI karI ame cAlavA mAMDayuM eTale sAdhvIjI suyazAzrIjIe mane bUma mArI kahyuM "nagInabhAi, mahArAjazrI Apane bolAve che. ame tarata ja pAchA pharyA ane pU. mRgAvatIjIzrIjI mahArAje vAsakSepa Apyo. ThaMDInA divaso hoi, mAro bhatrIjo paumila dhrujato hato te joIne pUjayazrIe pUchayuM:dilhImAM ThaMDI vadhu hoya che. tame A bAbA mATe garama paheravAnuM kaMI lAvyA cho? huM javAba ApavAmAM acakAyo eTale tarataja bAjumAM beThelA eka paMjAbIbahenane kahyuM ha merA bhAI hai, isa bacce ke lIye eka garama sveTara zIdhra lAnekA prabandha kijiye mArAM patnI uSAe kahyuM sAhebajI kAMI jarUra nathI.. pUjayazrIe khUba ja lAgaNIbharyA zabdomAM kahyuM. "moTI vyakitaonuM dhyAna rAkhanArA ghaNAM che. AvA samaye mAre tamAruM dhyAna rAkhavAnuM che." e pachI rAtrinA naveka vAge ame je sthaLe rahelAM tyAM eka bahena tathA bhAi AvyAM ane banne bAbA mATe tathA mArA mATe garama sveTara, maphalara bheTa tarIke svIkAravAno atyaMta Agraha karyo, tyAre temanAM prema ane lAgaNInI bhAvanAno asvIkAra na karI zakayo. mArA mATe A prasaMga navo hato. aneka jaina agraNIonI hAjarI ane smAraka sthaLa mATe dAna ekatra karavAnA, preraNA ApavAnA samaye mArA jevI nAnI vyakita mATe je vAtsalyabhAva 5. sAdhvIjI magAvatIzrIjIe batAvyo te mArA jIvananI sauthI preraka ane yAdagAra ghaTanA che. ' - chelle pUjayazrInI bimArInI jANa thatAM dilhI jaI darzana karavAnI khUba icchA hatI, paNa saMjogavazAta huM jaI na zakayo teno mane aphasosa che. to bIjI bAju 48 varSanA dIrdha saMyamajIvanano udAtta ane preraka jIvanano paricaya lakhavAnI zrI umedamalajI jaina tathA (sva) zrI rasikabhAI korAe mane je taka ApI ane meM taiyAra karela pUjayazrIno paricaya zrI AtmAnaMda jaina sabhAmAM chapAvIne muMbaimAM maLela divaMgata sAdhvIjI ma.sA.ne zraddhAMjali sabhAmAM hAjara rahelA saune pahoMcADavAnI vyavasthA karI te paNa mArA jIvananuM moTuM sadbhAgya che.. mArA upara teozrIno vAtsalyabhAva khUba hato. avAranavAra patro lakhI zAsana pravRtinA samAcAra sAthe teo khabara aMtara pUchAvatA ane temanA paricayamAM AvelA mArA kuTuMbanA darekano nAmollekha patramAM karatAM hatAM. aMtamAM AtmasAdhaka zramaNIne zobhe tevI vivekazIlatA ane tejasvI vyakitatva dharAvanAra pUjayazrIne A take mArI bhAvabharI aMjali arpita karuM chuM. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka anokhuM adbhuta vyakitatva | ravIndra eca. mahetA. parama vaMdanIya jaina bhAratI mahattarA sAdhvIzrI mRgAvatIjInA darzana karavAnuM ahobhAgya AjathI pAMceka varSa pahelA mane mArakoTalA khAte prApta thayeluM. A agAu koi sAdhu-sAdhvInAM saMparkamAM huM Avyo nahoto, balake evI icchA thai nahotI. paraMtu mRgAvatIjIne huM maLyo na hota to sAdhu-sAdhvI jagatanI e mahAna viduSIne na maLavAno raMja sadAya rahI jAta. - zuddha jADI khAdInA vastromAM dhIragaMbhIra chatAMya bALa-sahaja nirmaLa hAsya, AMkhomAM apAra karuNA, sAmAnya kadanI A asAmAnya vAtsalyamUrtinA caherA paranuM prakhara teja, vANImAM nItaratI saumyatA ane prajJA-pratibhA joI mane mArI preraNA-zakita sAkSAta maLI gai. tyAra bAda jayAre jayAre huM temane maLyo chuM te prasaMganA saMbhAraNAM mArA jIvananI aNamola mUDI rUpa banI gayAM che. te pachI cAreka mAsa bAda dilhInA rUpanagara upAzrayamAM temanAM darzana mATe huM gayo hato. tyAre temane vadhu nirAMte maLI zakAyuM. te vakhate dharmanI ArAdhanA, svAdhyAya, ane gRhasthajIvananI temanI vAtothI huM khUbaja prabhAvita thayo hato. ame bAra jaNa tyAM gayAM hatAM. saunA nAma temaNe pUchI lIdhAM. e nAma pachI kadI teo bhUlyAM na hatAM. emanI yAdRzakita adbhuta hatI. teo koI vrata ke bAdhA mATe Agraha karatAM na hatAM. ame jayAre tyAMthI pAchA pharI rahyA hatA tyAre amArA upara gelerImAMthI teo jANe karuNA varasAvatAM hoya, tema temanI hatheLImAMthI amI kiraNo varasatAM hatAM. A dRzya mArA mAnasapaTa para hajI paNa akabaMdha chavAyeluM paDayuM che. e aNamola saMbhAraNuM che. temane huM pharI jayAre jayAre maLyo chuM tyAre mAruM hRdaya ApoApa gadgadita thaI jatuM. temanI karuNAdaSTi mATe huM haMmezAM tarasato. pratyeka mulAkAtamAM temanAM vyakitatvanA judA judA pAsA huM joI zakayo chuM. dareka vakhate mArI zraddhA vadhu ne vadhu daDha thatI gai che. maLavAno saMtoSa ane pharI maLavAnI adamya icchA sAthe huM tyAMthI pratyeka vakhata Avyo chuM. - pAradarzaka dRSTisau pratye ananya premabhAva, apAra karuNA, sAmenI vyakitanA vyakitatvane ane sukhaduHkha vAMcI zakavAnI addabhUta zakita ane saumya vANImAM jJAna ane karuNAmaya AtmabhAvano nakakara raNako saMbhaLAto. eka AtmIyajana hRdayanA UMDANe UtarI vAta karatuM hoya tevI rIte hRdayane bhIMjavI de evuM vyakitatva e mahattarAjInI vizeSatA hatI. jJAna, darzana ane cAritryanI teo sAkSAta pratimA hatAM. emanA darzanathI jIvana dhanya thaI jatuM. jaina samAja upara mahattarAjInA anaMta upakAra che. emanI rageragamAM dharmaparAyaNatA ane sevAtatparatA vaNAyelAM hatAM. bIjAnAM prazno ane du:khone potAnI jhoLImAM vahorIne sAmI vyakita mATe sAMtvana ane hUMphano AdhAra banI jatAM. temano eka eka bola samAja mATe ziromAnya hato. mRgAvatIjIe cIMdhelo mArga AtmakalyANanI keDI tarapha dorI jato hato. sarva jIvanA sukhano vicAra ane sarvadharma samabhAvano maMgalabhAva emaNe keLavyo hato. temanI nizrAmAM seMkaDo lokopayogI kAryo, vividhalakSI yojanAo, sarasvatI maMdiro, dharmazALAo, tIrthakSetro, saMskAradhAma, jJAnazibiro, pAThazALAo ane jIvadayAnA kSetromAM aneka yAdagAra kAya thayAM che. emanAM dUraMdezIpaNAthI ane yogya mArgadarzanathI sarvakAryomAM saphaLatA maLI che. 98 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ vallabha smAraka eka adbhuta ane ajoDa kArya che. eno joTo bhAratabharamAM jaDavA muzkela che. A smArakana vikasatuM jemaNe joyuM che, te saune khabara che ke, mRgAvatIjIe pratipaLa smAraka mATe ciMtA ane kALajI rAkhyAM hatAM. mRgAvatI zrIjInA aMtima divasono huM sAkSI chuM. asahaya vedanA vacce paNa teo ajabanuM AtmabaLa dharAvatAM hatA. smAraka khAtenA nivAsa daramyAna teo apAra janasamudAyane maLatAM rahyAM che, saune teo rojiMdI Avazyaka dharmakriyAo, mArgadarzana ApatAM rahyAM che. dharmadhyAna ke svAdhyAyanA niyamomAM jarA paNa zithilatA AvavA nahotI dIdhI. temano cahero aMtima kSaNa sudhI prakhara teja ane samatAthI jhaLahaLato hato. aMtima saMdhyAe temaNe lIdhela samAdhinuM jonArA sau mATe advitIya hatuM. temanA caherAnA tejane darzane Avela koI paNa kadI bhUlI nahi zake. kevuM adbhuta e dazya hatuM. temane niyatino khyAla hato eTale smArakanAM kAryo bane eTalI tvarAthI pUrNa thAya evI adamya icchA sau kAryakaro samakSa darzAvI hatI. | aMtima saMdhyAe saMpUrNa sabhAnapaNe samAjanA agraNIo ane saMghanA adhipatione bolAvIne emaNe kSamApanA karI lIdhI hatI.. sadehe temaNe je kAryo karAvyAM che te bemisAla che. videhe paNa teo saMsthAne adazya madada karaze evo kaoNla temaNe potAnI ziSyA pUjaya sAdhvIzrI suvratAzrIjIne Apela che te vAta sau koI jANe che. vallabha smArakanI pUrNatA ane temaNe darzAvela mArgane anusaravuM e ja emane sAcI zraddhAMjali arpI kahevAze. zata zata vaMdana hajo e ajaraamara mAtA mRgAvatIzrIjInA bhavya AtmAne. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhaniSTha mAtA -- sudhAbahena zeTha mA zabdanA uccAraNa mAtrathI hRdaya AnaMdathI chalakAi jAya che. mAtAnI sarakhAmaNI dharatImAtA sAthe karavAmAM Ave che. jananI ane janmabhUmine svargathI paNa mahAna mAnavAmAM Ave che. nArI dareka rUpamAM saMsArane kaIMka ne kaIka pradAna kare che. jaina dharmamAM paNa mAtAnuM sthAna muThThI UMceruM che. sUrya jevA tejasvI putrane pUrva dizA dhAraNa kare che. te rIte dharma ane AtmakalyANanA patha para agresara bananAra saMtAnane sarvaguNasaMpanna ane dharmIneSTha mAtA ja janma Ape che. CB jayAre guru AtmArAmajI mahArAja dIkSA levAnI AjJA levA potAnI mA pAse gayA to mAtAe nAnakaDA putra dIttAne pUchayuM: 'beTA, tuM jaina dharmanA kaThina niyamonuM pAlana kaI rIte karI zakIza?" tyAre dIttAe javAba Apyo, 'mA, huM to kSatriya bacco chuM. huM evA nAnakaDA niyamothI gabharAto nathI. huM to ahiMsArUpI talavArathI AMtarika zatru rAgadveSa upara vijaya prApta karIza.' potAnA putranI AvI ddaDhatA joi mAtAe putrane AzIrvAda ApyA. mAe to putranI parIkSA levI hatI. rUpA mAtAnA AdhyAtmika saMskArono e camatkAra hato. guru vallabhanI mAtA jayAre aMtima zayyA para hatI tyAre cAreya bhAio mAtAnA bichAnAnI AsapAsa AMsunAM toraNa bAMdhI beThA hatA. guru vallabhanuM saMsArI nAma chagana hatuM. mAtAe pUchyuM, 'beTA chagana, kema udAsa che? zA mATe raDe che?" chagane mAtAne sAmo prazna pUchayo, mA, tame mane konA bharose choDI jAo cho?" mAtAe kahyuM, "beTA chagana, huM tane vItarAga prabhunA bharose choDI jai rahI chuM.' mAtAnA A zabdone chagane jIvanamAM AtmasAta karI lIdhA. samaya pAkatAM guru AtmArAmajI mahArAja pAse Atmadhana prApta karIne chaganamAMthI jagavallabha banI gayA. A paNa IcchAmAno camatkAra hato. pUjaya mRgAvatIjI mahArAjane mahattarA banAvanAra emanAM mAtA pUjaya zIlavatIjI mahArAjano camatkAra ApaNe sau jANIe chIe. AjanI mAtAo paNa potAnA saMtAnomAM evA saMskAronuM siMcana kare ke, Atma-vallabha ane mahattarAjI jevAM amUlya ratno pAke. AjanI mAtAo vinaya, tyAga ane sAdAine jIvanamAM apanAve evI pUjaya mahattarAjInI bhAvanA hatI. eTalA mATe teo darekane svAdhyAyanA paccakkhANa ApatAM hatAM. 100 Aje mahattarAjI mahArAja ApaNI vacce nathI, paraMtu ApaNane zraddhA che ke, e mAtA mahattarAjI jayAM haze tyAMthI ApaNA sau para ArzIvAda varasAvatAM raheze. mA kadI potAnA saMtAnone bhUlI zake, bhalA? mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ preraNA ane AzIrvAdano dhodha abhayakumAra osavAla pUjaya mRgAvatIzrIjI mahArAja mArA mAtAnA sthAne hatAM. jayAre jayAre huM manathI azAMta thai jato tyAre emanA caraNomAM jaine besato. teo mane AzIrvAda ApatAM hatAM. sukha ke du:khanA koi paNa prasaMge teo sadAya preraNA ApatAM hatAM. mane yAda che ke, 1982mAM jayAre huM vyavasAyamAM ekalatAno anubhava karavA lAgyo tyAre mahArAjajIe mane khUba ja AzIrvAda dIdhAM hatA. emanA nirmaLa vAtsalyapUrNa zabdo hajI manamAM gUMje che, "beTA! hamezAM tAruM bhaluM thaze.' e samaye emaNe be kalAka lagAtAra preraNA ApI jethI huM utsAhita thayo, mArAmAM AtmavizvAsa baMdhAto gayo ane enAthI huM ATalA moTA kArobArane svasthatAthI saMbhALI zakyo. pUjaya mRgAvatIzrIjI mahArAje mArA upara karelA upakAro huM gaNAvI zakuM ema nathI. teo mArA mATe preraNA ane AzIrvAdanA dhodha samAna hatAM. huM mArA dilhInA zrAvakabhAio ane pUjaya sutratAzrIjI mahArAjane e ja kahIza ke,pUjaya mRgAvatIjI mahArAja mATe ahIM vallabha smAraka para badhuM ja karavA huM taiyAra chuM. mArI sarva prakAre sevA ApavA taiyAra chuM. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 101
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ vicAranA udAttatA [] TI. yu. mahetA jayAre huM himAcala pradezanI hAikaoNrTanA mukhya nyAyAdhIzanA pade simalAmAM hato tyAre eka savAre eka patra mane maLyo. patramAM mane 'bhAi' tarIke saMbodhavAmAM Avyo hato. kAMgaDAnA killAmAM zrI AdinAthajInI pratimAnI sthApanAnA samAraMbhamAM upasthita rahevA nimaMtraNa Apato e patra hato, e patra mahAsatI mRgAvatIjI mahArAje lakhyo hato. e samAraMbhamAM hAjara rahevAmAM thoDI pratikULatA hatI. paraMtu patramAM je uSmA hatI tene lIdhe meM pratikULatAne anukULatAmAM pheravI lIdhI. huM kAMgaDA pahoMcI gayo. CB pUjaya mRgAvatIjI mahArAjane maLavAno A mAre mATe prathama prasaMga hato. mahAsatIjInuM mULa vatana rAjakoTa pAse AveluM che huM ane mArAM patnI paNa tyAMnA chIe. uttara bhAratanA jaina ane ajainonA hRdayamAM mRgAvatIjInuM je mAnabharyuM sthAna che. te jANI khUba ja sukhada Azcarya thAya evuM che. huM jema jema mahattarAjInA vizeSa paricayamAM Avato gayo tema tema mane pratIti thatI gai ke, je koi emanA paricayamAM Ave te emane anahada Adara ane sanmAna Ape che. emanI mukta udAra vicArasaraNIne kAraNe teo sAMpradAyikatAnI maryAdAo oLaMgI gayAM hatAM. syAdvAda jaina tattvajJAnanuM jhaLahaLatuM zikhara che. e syAdvAdane mahAsatIjIe sahaja ane kudaratI rIte AtmasAta karyo hato. jaina dharmanA pAyAnA sidhdhAMtonA jJAna ane samajadArIne lIdhe sAdAi ane karuNAno udaya emanA jIvanamAM thayo hato. anya dharmonA sadguNonI teo sarAhanA karatA. jayAre jayAre emanI sAthe meM tattvajJAna aMge carcA karI che tyAre tyAre mane hamezAM emanA vicAronI udAttatAnAM darzana thayAM che. sAtho sAtha emanI najara jaina saMtoe darzAvela saMyamanI kaDaka AcArasaMhitA para paNa rahetI. teo prakhara vaktA hatAM, paNa emanA vaktatvanuM mukhya AkarSaNa emanA cAritryano prabhAva hato. saMzodhana kAryamAM emaNe je rasa lIdho ane kArya karyuM te kharekhara prazaMsanIya che. zrI Atmavallabha jaina smAraka-dilhI jevI ajoDa saMsthAnuM nirmANa emanI preraNAthI thayuM, e sadAya smaraNIya heze. emaNe darzAvela patha para pagalAM pADIe e emane mATe uttama zraddhAMjali kahevAze. 102 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdhvI samudAyanuM ujajavaLa ratna pro. tArAbahena ra. zAha aDhI hajAra varSa pahelAM tIrthakara bhagavAna mahAvIre AtmAnI zuddhino ane samAjanI sarvAgINa sukhAkArIno vicAra karyo. emaNe strIzaktine pichANI, e zaktino vikAsa thAya ane strI paNa mokSanI adhikArI banI zake e bhAvanAthI temaNe jayAre caturvidha saMghanI sthApanA karI tyAre temAM sAdhu jeTaluM ja sAdhvIne ane zrAvaka jeTaluM ja zrAvikAne gauravabharyuM sthAna ApyuM. bhagavAne saMghanI sthApanA karatI vakhate jaina sAdhvI pAsethI je prakAranAM kAryonI apekSA rAkhI haze, zIlasuvAsita jIvana jIvatI mokSArthI sAthvI kevI hoya tenI kalpanA karI haze, e apekSA ane e kalpanA mahattarA mRgAvatIjImAM A viSama kALamAM ApaNane jovA maLI. eka sAdhvI nirdhAra kare ane puruSArtha kare to kevuM bhagIratha kAma karI zake tenuM ujajavaLa dRSTAMta temaNe pUruM pADayuM. dharma ane samAjajIvananA kSetre pU. mRgAvatIjInuM bhagIratha kArya, temanI anupama siddhi ane Atmonnati jotAM ema lAge ke emanuM jIvana jainadharmanA itihAsanuM eka ujajavaLa prakaraNa banI raheze. samagra sAdhvI samudAyamAM teo sImAstaMbha banI rahyAM hatAM! pU. mRgAvatIjI atyaMta puNyazALI AtmA hatAM. pU. vallabhasUri mahArAjanA samudAyamAM temaNe dIkSA lIdhI, potAnA saMsArI mAtA sAdhvI zIlavatIjInI temane preraNA maLI, prAtaHsmaraNIya AgamaprabhAkara puNyavijayajI mahArAja ane pU. paMDita sukhalAlajI jevA vidyAguru temane maLyA. nijI pratibhA to temanI pAse hatI je A badhAne lIdhe temanI zakti vividha kSetre khIlI. sAdhvI saMghano vikAsa thAya e hetuthI yugadarzI ane samayajJa AcArya vallabhasUri mahArAje potAnA AjJAvartI sAdhvI-samudAyane zAstronuM adhyayana karavA ane dharmapravacana karavA anujJA ApI hatI. temanI A samayAnusArI dIrdhadaSTine kAraNe sAdhvIsamudAyamAMnAM aneka tejasvI sAdhvIone ghaNo lAbha thayo. pU. mRgAvatIjImAM zIla, sAmarthya, vidyAbhyAsa ane lokamAnasa ghaDavAnI dhagaza ityAdi hatAM. temane A anujJAno paNa lAbha maLyo. saMskArI, gauravapUrNa, preraka ane dhIragaMbhIra vANI vaDe temaNe pravacano dvArA jainadharmano pracAra karyo. nArI pAse, pachI bhale e game te svarUpe hoya, saMsArI hoya ke sAdhvI, vAtsalyanI amogha zakti hoya che ane tene kAraNe premathI lokone upadeza ApI, temanI truTio dUra karI, te temane saMskArI banAve che. pU. mRgAvatIjI jaina sAdhvI hovAne kAraNe Atmonnati e temanuM mukhya dhyeya hatuM, chatAM samAjane e kema bhUlI zake! temaNe aneka vyaktionI mUMjhavaNo dUra karI che ane temane sanmArge vALI che. temanA upadezathI kazuMka prApta karanArI vyaktio temane AdarapUrvaka kRtAbhAve yAda kare che. temanA jIvananI eka anokhI aitihAsika ghaTanA te himAlayamAM kAMgaDA tIrthamAM temaNe cAturmAsa karyuM te che. pU. vallabhasUri mahArAje himAlayamAM khaMDiyera banI gayelA ati prAcIna jaina kAMgaDA tIrthano jirNoddhAra karavAnI icchA sevI hatI. A bahu kaparuM kAma hatuM. potAnA gurunI icchA pUrNa karavA pU. mRgAvatIjIe puruSArtha Adaryo. temaNe jaMgalamAM verAna ane keTaleka aMze jokhamI bhUmimAM cAturmAsa karavAno nirNaya karyo. potAnI cAra sAdhvI ziSyAo sAthe temaNe tyAM cAturmAsa karyuM. paMjAba ane dilhInA jaina saMghoe khUba premathI temanI sevAbhakti karI. keTalAka kuTuMbo to cAtumAsa daramiyAna tyAM ja rahyA hatA. zrI AtmAnaMda jaina sabhA Ayojita karelI yAtrAma mArA pati DaoN. ramaNalAla zAha ane amArI putrI ci. zailajA sAthe kAMgaDA tIrthanI yAtrAe javAnI mane taka sAMpaDI hatI. Aje paNa e maMgaLa avasara najara sAme taravare che. sAdhvIjI magAvatInA cAturmAsa pravezano avasara hato. mahattarA zrI magAvatIzrIjI 1O3
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ izvaranI kRpA varasatI hoya tema varSanI dhArA varasI rahI hatI. bhIMjAvAnI paravA karyA vinA pU. mRgAvatIjInuM pravacana badhAM ja eka citte sAMbhaLI rahyAM hatAM. zrotAomAM mAtra jaino ja nahi, jainetaro paNa hatA. UMcA rAjadvArI hodA dharAvanAra mahAnubhAvo paNa hatA. jaMgalamAM jANe maMgala vanyuM hoya evo anubhava thayo hato. eka anokho yAdagAra punita e avasara hato. guruzrI vallabhasUri mahArAja pratyenI temanI bhakti ananya hatI. vallabha smArakanuM nimaNi e gurabhaktinuM ujajavaLa pratIka che. vallabhasmArakanI tasue tasu bhUmi dharma arthe vaparAya, loko eno lAbha laI sarvAgINa vikAsa sAdhe tevI temanI prabaLa icchA hatI. ame sadbhAgI hatAM ke vallabhasmArakanuM khAta muhUrta thayuM e prasaMge paNa hAjara rahI zakyAM hatAM. vallabhasmAraka mATe joitA nANAM mATe temaNe potAnI madhura preraka vANI vahAvI ane lokoe mana mukIne dhana ApyuM ane tana, mana, dhanathI sAtha Apyo. keTalAMka kuTuMboe e kAryane potAnA jIvananuM mukhya kartavya banAvyuM. guru vallabhasUrinuM puNya, pU. mRgAvatIjIno puruSArtha ane aneka zraddhALuM mahAnubhAvonI sevAne kAraNe vallabhasmAraka saMzodhana ane dharma ArAdhanAnuM aneruM dhAma banI raheze, eka AMtararASTrIya AkarSaka kendra banI raheze evI pUrI zraddhA che. pU. mUgAvatIjInI siddhio, vidvatA ane cAritryazIlatAne kAraNe temane "jaina bhAratI', 'sAdhvIratna', 'zAsana prabhAvikA', 'mahattarA" vagere birudothI samAje bahu ucita rIte sanmAnyAM che. ame jayAre jayAre temanAM darzane gayAM chIe tyAre pavitra jaMgama tIrthanI yAtrAe jaine pAvana thayAM hoie tevo bhAva anubhavyo che. pU. mRgAvatIjI saMskRta bhASA para prabhutva dharAvatA ane saMskRtamAM vyAkhyAno paNa ApI zakatAM. amArI putrI ci. zailajA saMskRta bhASAmAM bolI zake che e jANI temane atyaMta AnaMda thayo hato. teo paMDitA zailajA' kahIne bolAvatAM. patromAM paNa tene yAda karatAM ane maLIe tyAre amArA saMtAno ci. amitAbha ane ci. zailajAne nAma daine acUka yAda karatAM. pU. mRgAvatIjInA AzIrvAda ane amIdraSTi e amArI aNamola mUDI che. - pU. mRgAvatIjInuM preraka ane pavitra jIvana jotAM badhAM ja phirakAnA jaina saMghone vinaMtI karavAnuM mana thAya che ke samasta sAdhvI saMghane tejasvI banAvavo hoya to jJAnopAsanA mATe yogya vyavasthA karI ApavAmAM Ave, temane pustako, paMDito, abhyAsI vidvAna vyaktionAM lAbha maLe tevo prabaMdha karI ApavAmAM Ave ke jethI temano vikAsa thai zake. sAthe sAthe samAjanA utkarSa mATe lekhana ke vyAkhyAno dvArA kAma karavAnI temane anukULatA karI ApavAmAM ve. ema thaze to sAdhvI saMsthAmAM vadhu teja Avaze. ane te dvArA temanI tathA samAjanI unnati sadhAze. vaLI ethI pU. mRgAvatIjInuM yogya tarpaNa karavAnI kRtArthatA paNa ApaNe anubhavI zakIzuM. pU. mahattarA mRgAvatIjIne amArA koTi koTi vaMdana! 104 mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ terI tU hI jAne D zAntilAla jaina (khilaunevAlA) kahevAya che ke, haraNonuM jhuMDa je khetaramAM jaI UbhA pAkane khAI jAya, tyAM e choDavAM para dazagaNo pAka Ape che. kAraNa ke, haraNonI jIbhamAM, lALamAM kudaratI rIte evI koI alaukika zakti hoya che. mahApuraSo, saMto ane mahAtmAonI vANImAM enAthI paNa vadhu zakti hoya che. je vacana sahaja rIte uccAravAmAM Ave te sAce ja pUrNa thaIne ja rahe che. mArA jIvananI paNa eka adbhuta kathA che. dilhInI sadara bajAramAM Aga bhabhUkI uThI. plAsTika to agnidevatAnuM priya bhojana che. traNa mALanI cAra dukAno ane be moTA godAma plAsTikanA ramakaDAMthI bharelAM hatAM. e ja divase traNa lAkha rUpiyAno mAla paradezathI Avyo hato. vaidha ke hakIma jaDIbuTIno arka nAnakaDI zIzImAM bharI de che. basa, e ja pramANe agnidevatAe vIsa dukAnono sAra-arka-vIsa muka rAkhamAM ardhA kalAkamAM kADhI dIdho. daza phAyara brigeDavALA jotA ja rahI gayA. e bhayAnaka drazya joI huM pAgala jevo hataprabha thaI gayo. mAruM eka ja sadbhAgya hatuM ke, e divasomAM pUjaya mRgAvatIjI mahArAja rUpanagaranA upAzrayamAM virAjamAna hatAM. mArA mitrasaMbaMdhIo mane sAdhvIjInI pAse teDI gayA. huM khUba raDayo, kalpAMta karato rahyo, huM jayAre zAMta thayo tyAre mRgAvatIjI mahArAja bolyAM, "suMdaram! ati suMdaram! bUdhuM ThIka thaI jaze. gabharAo nahi guru vallabhanI jarUra kRpA thaze. badhuM ThIka thaI jaze.". mana vihavaLa hatuM. cAre bAju mAtra aMdhakArano ja bhAsa thato hato. vyathA avarNanIya hatI. bIje ke trIje divase sadara bajAranI saLagI gayelI dukAno dilhI myunisipAliTIe amArA nAma para karI dIdhI. 2 pakSa ane sagAsaMbaMdhIoe khuba madada karI ane AzvAsana ApyuM. sArAMza e ke, bAlabrahmacAriNI mahArAjanI jivA para zrI ane sarasvatIno vAsa hato. emanA para guru vijayavallabhasUrijI ane guru samudrasUrijIno varada hAtha hato. vacana siddha thayuM. sthiti gaI kAla karatAM Aje kaMika judI ja che. haraNAM carI gayAM hoya evAM khetaro jevI dazA thai. vIsa gaNo vadhu vyApAra thavA lAgyo. kema thayuM! zuM thayuM! huM zuM jANuM! mAM! terI tU hI jAne, suMdaram! ati suMdara! durlabha hai darzana Apake, saMta kisako nasIba hote hai. saMta jina ke karIba hote hai, 'sAbara' ve khuza nasIba hote hai. pUjaya mahArAjInI pAse jayAre paNa koI Ave tyAre pahelI najare ja teo AvanArane ALakhI letAM hatAM. snehapUrvaka besADe, enI vyathAkathA sAMbhaLe, sAMtvanA Ape, basa, e ja emanI dIrghadraSTi, sahAnubhUti ane amogha vazIkaraNa zakti hatI. mana, vacana ane karmamAM mahAtmAo eka sarakho vyavahAra rAkhe che. pUjaya mRgAvatIzrIjInuM jIvana sAdhakanuM jIvana hatuM. ADaMbara, mAyA, mamatA, kapaTane emAM sthAna nahotuM. jJAna hatuM paNa jJAnanuM abhimAna nahotuM. tyAga hato paNa tyAgano dekhAva nahoto. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 105
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. saumya zAnta mUrti thI - sAgara sama gaMbhIra thI, meru sI akaMpa thI - dharatI sI dhIra thI. ravi sama tejasvinI - zItala caMdra samAna thI, sAdhana mahAna thI - vo sAdhaka mahAna thI. ati kaThora jIvana anAsakata, aura hRdaya meM saralatA, prazAMta mukhamaMDala, dukhiyoM ke liye makhana sI mRdutA. jina zAsana kI komala kalI, guravacana nibhAne meM bajaraMga balI. 106 mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ CE ] narendra prakAza jaina parama pUjaya mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI sAthe mAro ane amArA samasta parivArano saMbaMdha atyaMta AtmIya hato. huM emanI pAse smAraka upara vAraMvAra jato ane jaina dharmanA ghaNA viSayonI temanI sAthe carcAvicAraNA thatI. parama pUjaya zrI jaMbuvijayajI mahArAjanA huM satata saMparkamAM chuM ane emano eka graMtha ame chApyo che. te jANI pUjaya mahattarAjI jyAre paNa huM pU. jaMbuvijayajI mahArAja pAse jAuM tyAre potAnI vaMdanA kaheDAvatA. ane temanI pAsethI vAsakSepa lAvavAnuM khAsa kahetA. pUjaya mRgAvatIzrIjIne AgamajJAtA pUjaya puNyavijayajInI jema pUjaya jaMbuvijayajI pratye apAra AdarabhAva hato. amArA parivAranAM sabhyo pUjaya pitAzrI, pUjaya cAijI, mArAM patnI sau. anurAdhA vagere paNa temanAM satata saMparkamAM rahetA ane yathAzakti temanI sevAbhakti karatAM. pUjaya mahArAja sAhebanI sevA karavAno mane adbhuta avasara prApta thayo hato. je janmojanmanI tapasyA pachI paNa kadAca na maLata. chellA traNa mAsamAM savAra-sAMja je vAto emanI pAsethI sAMbhaLavA maLI e avarNanIya che. pUjaya mRgAvatIzrIjInA aMtima samaye emanI pAse besIne huM cAra kalAka sudhI logassano jApa karato rahyo. bIjAM sAdhvIjI mahArAja OMOM hauM zrIM no jApa karatAM hatAM. e rIte pUjaya mRgAvatIzrIjIe aMtima zvAsa lIdhAM. e bhavyAtmAnA aMtima prayANa vakhate amane emanI bAjumAM upasthita rahevAnuM maLyuM e amAruM parama sadbhAgya che. e aMtima samayanuM avarNanIya divya ddazya mArA cittapaTa upara sadAyane mATe aMkita thai gayuM che. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 107
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAtsalyamUrti mahattarAjI -- jayaMtIlAla ema. zAha parama vaMdanIya mahattarA sAdhvI zrI mRgAvatIzrIjI mahArAjasAhebanA caraNomAM koTi koTi vaMdana karuM chuM. pUjya mahattarAzrIjI jyAre muMbaimAM bhAyakhalA, pAyadhunI zrI neminAtha upAzrayamAM ane khAra ahiMsA haoNlamAM cAturmAsa mATe padhAryAM hatAM tyAre emanA vyaktitvano paricaya thayo hato. temanI sAthe temanAM mAtA guruNI pUjya zIlavatIzrIjI mahArAja sAheba paNa hatAM. huM dararoja vyAkhyAnamAM jato hato paNa vizeSa kaMi paricaya nahoto. AtmAnaMda jaina sabhAnA kAryakartAnA nAte kaMi kAmasevA koya to pUchIne AvI jaie. tyAra bAda teozrI vihAra karI dahANu padhAryAM tyAM paNa temanA darzana vaMdanano lAbha maLyo hato. teozrInuM vyaktitva evuM prabhAvaka hatuM ke, koi paNa vyakti jo eka vakhata emanAM paricayamAM Ave to tenA jIvanamAM cokkasa parivartana AvI jAya. chellAM keTalAMka varSothI mahArAjazrI paMjAbamAM vicaratAM hatAM. kAMgaDAtIrthanA cAturmAsa praveza vakhate upasthita rahevAno amane lAbha maLyo hato. ame vakhatovakhata vicAra karatA ke,mahArAjazrInAMdarzane jaie paNa saMjogovaza nahotuM jai zakAtuM. 1985nA mArca mahinAnI tArIkha AThamIe huM saparivAra sAdhvIjI mahArAjanAM darzana karavA smAraka para gayo hato. thoDo samaya rokAi aMbAlA javuM hatuM eTale mahArAjazrInI rajA lIdhI. tyAre emaNe madhura svare vAtsalyabhAve kahyuM ke, 'bhAi, ATalA vakhate AvyA cho ane Ama jhaDapathI cAlyA jAo cho?' emaNe saMbhAraNA rUpe mane eka pustaka, mArAM patnIne zrI zaMkhezvara pArzvanAtha bhagavAnanI dhAtunI pratimA tema ja mArA pautrane noTabuka ane pensila bheTa ApyAM. AzIrvAda ApI, mAMgalika saMbhaLAvI rajA ApI. A sahaja snehabhAva AgaLa ame gadgad thaI gayAM hatAM. mahattarAzrIe pUchyuM ke, zrAvikAne have kema rahe che? mahArAjazrI muMbai hatAM tyAre mArAM patnInI tabiyata sArI rahetI nahotI, ane te bAra-paMdara varSa sudhI kharAba rahI hatI. A vAtane ATalAM varSo vItIgayAM chatAM yAda karIne mahArAjazrIe khabara pUchI hatI. kevo ananya vAtasalyabhAva hato! teozrI kALadharma pAmyAM tenA eka mahinA pahelAM eTale 15 jUna 1986nA roja zrI AtmAnaMda jaina sabhAnA traNa maMtrIo zrI umedamalajI, zrI rasikabhAi korA zrI dAmajIbhAi cheDA ane huM, ame badhA saparivAra smAraka para cAra divasa sudhI rahyA hatA. tyAre mahattarAzrInuM svAsthya sAruM nahotuM. amArI sAthe savAra, bapora ane sAMja babbe kalAka sudhI vArtAlApa karyo. sone yAda karyA. e vAtsalyanuM varNana karavA zabda nathI sUjhatA. teo vAraMvAra ati namrabhAve kahetAM ke, ame to bhAi amArA zrAvakothI ujaLA chIe. sau amAruM keTaluM badhuM dhyAna rAkho cho. keTale dUradUrathI parizrama veThIne ahIM Avo cho. 108 amane sUcanA ApI ke, zrI umedamalajI vaDIla che, saMsthAnA prANa che, emaNe amArAM cAturmAsa saphaLa rIte muMbaimAM karAvyAM che. tamArI pharaja che ke, emano Adara karajo. temanA svabhAvanI viziSTatA e hatI ke, darekane e potAnAM lAgatAM. sAmenI vyaktine jItI levAnI emanI mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ P kaLA ananya hatI. ame jyAre vidAya lIdhI tyAre amane thayuM ke, ApaNe mahArAjazrInAM darzana ka2vA varSamAM eka vakhata to AvavuM joituM hatuM. paNa na AvI zakyA teno raMja che. paraMtu cAra divasa mahattarAzrInAM sAMnidhyamAM rahevA maLyuM e sadbhAgya ja kahevAya! temanA manamAM koinA pratye rAga ke dveSano bhAva na hato. eTale caherA para sadAya nirdoSa hAsya jovA maLatuM hatuM. chelle jyAre teozrI kALadharma pAmyA tenA be divasa agAu mane temanI nikaTa rahevAno lAbha maLyo hato. teno yaza zrI zailezabhAi koThArIne jAya che. teo mane parANe lai gayA hatA. ATalA du:khanI vacce paNa mRgAvatIzrIjI vItarAga paramAtmA pratye atUTa bhakti dharAvatA hatA. zrI zaMkhezvara pArzvanAtha bhagavAnanuM dhyAna dharatAM dharatAM dhyAnAvasthAmAM dehatyAga karyo. e du:khada samAcAra sAMbhaLI bhAratabharamAMthI je bhakto doDI AvyA, temane saune eka ja lAgaNI thaI ke, ame amArI mA gumAvI che. apAra vAtsalyamUrti mahattarAjInA caraNomAM koTi koTi vaMdanA. zrI zIlavatIjI mahArAja zrI sujyeSThAzrIjI mahArAja zrI mRgAvatIjI mahArAja mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 109
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahattarA sAdhvIzrI mRgAvatIjI mahArAjanA devalokagamana nimitte ahIM eka sabhAnuM Ayojana karavAmAM AvyuM hatuM. jemAM navakAramaMtrano jApa karavAmAM Avyo ane zrIsaMghanA netAgaNe divaMgata AtmAne zraddhAMjali arpita karI. zreSThiyavarya zrI manasukhalAla dozI taraphathI aMtarAya karmanI pUjA bhaNAvavAmAM AvI hatI. viduSI sAdhvIzrI suvratAzrIjI Adi ThANAne amArA taraphathI sAMtvanA Apajo. dhairya dhAraNa karavA sivAya koI mArga nathI. mahattarAjInA svargavAsathI samasta saMghane eka na purAya evI khoTa paDI che. mahArAjIe bAlavayamAM dIkSA lai je rIte saMyama, sAdhanA, samAja sevA saMghonnati ane vallabha smAraka jevI AMtararASTrIya yojanAmAM je samarpaNabhAvathI kArya karyuM che te prazaMsanIya ane anumodanIya che. |_| AcArya vijaya janakacandrasUrijI mahArAja puNe (mahArASTra) - tamane kayA zabdomAM sAMtvanA ApuM! mRgAvatIjI mahArAja sAheba kevaLa tamArAM ja nahi, paraMtu samasta jaina samAjanA prANa hatAM. emanA javAthI tame ja anAtha nathI thayAM. kharekhara to ApaNe sau anAthatAno anubhava karIe chIe. ame eka divasa vallabha smAraka pare rokAyAM hatAM e banAva jIvanabhara avismaraNIya banI raheze. emaNe keTalo sneha ane keTalI mamatA amArA pratye batAvyAM hatA! mAtA potAnI dIkarIne kadAca ATalo prema nathI ApI zakatI! emaNe mane to potAnI nAnI bahena mAnI hatI. * jinazAsananuM aNamola ghareNuM chinavAI gayuM che. Aje ApaNe kaMgALa thaI gayAM chIe. mahAsatIjI mahArAjanI maMjula mUrti rahI rahIne manamAM jhabakI jAya che. atItanA UMDANamAM DUbakI mAratAM khyAla Ave che ke, AcArya devanAM caraNomAM pUjya guruNIjIne beThelAM jouM chuM. zuM emanI namatA! zuM emanI jijJAsA! zuM emanI nirbhIkatA! badhuM Aje yAda Ave che. Aje ApaNI pAse emanA Adarza mojuda che je sadAya ApaNane mArgadarzana ApyA karaze. T sAdhvIzrI mahendrAthI maraja 110 mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhAratI mahattarA sAdhvI zrI mRgAvatIjI mahArAjanA kALadharmanA samAcAra sAMbhaLIne duHkha thayuM che. viduSI sAdhvIjInuM vyaktitva bahumukhI hatuM. emanuM gahana adhyayana ane pratibhAsaMpanna vyaktitva jaina samAja mATe gauravano viSaya hatAM. paMjAba kesarI yugavIra AcAryazrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanA ciMtanathI prabhAvi thai mRgAvatIjI emanAM AzAvartinI banyAM ane emanA vicAronA pracAra mATe emaNe samasta dezamAM vihAra karyo. gAmegAma ane nagara-nagaramAM vyAkhyAna ApI bhAratIya saMskRtinI paraMparAone azruSNa rAkhavA mATe emaNe yuvAzaktine preraNA ApI hatI. sAmAjika saMgaThane majabUta banAvI ane daheja prathA sAme avAja uThAvI dezanI naitika jAgRtimAM emaNe phALo Apyo hato. dilhImAM nirmANAdhIna 'vallabhasmAraka' mATe teo samarpita hatAM. jaina samAjanuM A mahAna smAraka sau koInA AkarSaNanuM kendra banI raheze. A smAraka vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanI puNyasmRtimA banI rahyuM che. mRgAvatIjIe smArakanA sthaLe rahI smAraka mATe potAnuM jIvana samarpita karI dIdhuM. kAMgaDA tIrthanA udhdhAramAM paNa agraNI rahI prAcIna tIrthanA punarudhAra mATe temaNe preraNA ApI hatI. emanA " javAthI samagra jaina samAjane UMDo AghAta lAgyo che. emanI khoTa purAya evI nathI.. vallabha smAraka paripUrNa thAya e emanI aMtima bhAvanA hatI, sau bhAibaheno e kArya pUrNa karavA sahayoga Ape e emanA pratye sAcI zradhdhAMjali che. pUjya AcArya zrI vijaya IndrannizrInI preraNAthI zradhdhAMjalinA puSpa rUpe akolAnA zrIsaMghe emanA adhUrA kAryane gati ApavA devadravyamAMthI rUpiyA 21 hajAra ApavAnuM nakakI karyuM che. T sAdhvIzrI sumatizrIjI mahArAja ane zrI jaina zvetAmbara mUrtipUjaka saMgha * , akolA. sAdhvI mahattarAthI magAvatIjInA Akasmika kALadharma pAmyAnA samAcAra sAMbhaLI amane du:kha pahoMcyuM che. emaNe ApaNane je mArga batAvyo che, ene anusarIe e ja emanA pratye sAcI zradhdhAMjali banaze. emaNe gurudevanA mizanane pUrNa karavA potAnI jAtane samarpI dIdhI. vallabha smAraka emanI kIrtine akSaNa banAvI rAkhaze. sAdhvIzrI sumaMgalAzrI mahArAja nAgaura. mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjya mRgAvatIjInA nidhananA samAcAra sAMbhaLI amane khUba duHkha thayuM che. e puNyAtmA prati ame bhaktibhAvapUrvaka guNAnuvAda karIe chIe ane prabhune prArthanA karIe chIe ke, emanA AtmAne zAMti pradAna kare. emano AtmA bhaktajanone mATe sadAya pathapradarzaka banI raho! - amara muni tathA vIrAyatana parivAra (rAjagRhI-bihAra) sAdhvIzrI mUgAvatIjI jaina itihAsanAM eka amara sAdhvI tarIke sadAya yAda raheze. emaNe jaina saMgha ane mAnava kalyANa mATe je mahAna kArya karyuM che te cirasmaraNIya raheze. . -munizrI nagarAjajI. viduSI sAdhvI zrI mRgAvatIjI mahArAjanA svargavAsanA du:khada samAcAra jANyA. teo eka zAsana-prabhAvi ane parama viduSI sAdhvI hatAM. emanA javAthI jaina zAsanane ane vizeSa rUpe paMjAbanA jaina samAjane khUba ja moTI khoTa paDI che. jinazAsana devane e ja prArthanA che ke, emanA AtmAne parama zAMti ane samAdhi prApta thAo! AcAryazrI padmasAgarasUrijI mahArAja sAdhvIzrI mRgAvatIjI mahArAjanA svargavAsanA samAcAra sAMbhaLI khUba du:kha thayuM che. pUjya gurudevanA samudAyamAM teo eka siMhaNa hatAM. gurudevanAM kAryo je himmatathI emaNe karyo che te anumodanIya che. emanA svargavAsathI smArakanA kAmamAM khUba ja khoTa varatAya che. paraMtu bahena! tame paNa siMhaNanI putrI cho, e ja utsAhathI kArya karo. badhAne gurudeva sahAyatA karaze. himmata hAryA vagara smArakanA kAryamAM maMDayA rahejo. I panyAsa zrI padmavijayajI mahArAja RSikeza (u. pra) , 112 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramapUjaya magAvatIjI mahArAja sthaLa rUpe bhale bhUtakALamAM vilIna thaI gayAM paraMtu sUkSma jayoti rUpe aneka saMsthAonA prANa ane preraka hatAM. sAmAjika ane rASTrIya cetanAnA preraka AdhArasthaMbha hatAM. potAnA gurudevanA samAjakalyANanA Adarzo gheraghera pahoMcADavA mATe chellAM 48 varSathI mahattarAjIe saMyamayAtrA svIkArI ananya niSThA ane bhakitapUrvaka dharma tathA samAjotkarSano prasAra karyo hato. tIvra jijJAsA, madhura kaMTha,komaLa hRdaya, saumya pratibhA, nikhAlasatA ane svataMtra ciMtana vaibhava jevI lAkSaNikatA maMgAvatIjI mahArAjamAM jovA maLatI hatI. emanA pavitra AtmAne zata zataH vaMdana karI parama zAMti icchIe chIe. je.Ara. zAha zrI mahAvIra jaina vidyAlaya (muMbaI) |. pujaya magAvatIjI mahArAjanuM ahiMsA bhavanamAM cAturmAsa hatuM. sAdagI ane saumya vyavahArathI emaNe saunAM dila jItI lIdhAM hatAM. teo saMpradAyavAdathI upara UThI jainatva tarapha AgaLa vadhyAM hatAM. jainonI ekatA mATe ApaNe kAryarata rahIe. emaNe darzAvelA kAryo dvArA zradhdhAMjali arpIe. nUparAja jaina bhArata jaina mahAmaMDaLa jainAcArya zrI vijayavallabhasUrijI mahArAjanA pagale sAdhvIjI magAvatIjIe sAdharmika utkarSanA kAryo upADI lIdhelAM.hajAro bhakatonA hRdayamAM teozrInuM anokhuM sthAna hatuM. mANekalAla vI. savANI AtmAnaMda jaina sabhA-(muMbaI) mahattA sAdhvIzrI mRgAvatInA nidhananA samAcAra sAMbhaLIne ame khUba vyathita thayA chIe. bhAre haiye ame nata mastaka thai emane zraddhAMjali arpita karIe chIe. emaNe je mArga ApaNane batAvyo che e ja ApaNo AdhAra banaze. jayaMta ema. zAha-mahAmaMtrI jaina zvetAmbara konpharansa-(muMbaI) mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 113
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Aje e vAta mAnavA mana taiyAra nathI ke, mahattarA sAdhvI mRgAvatIjI mahArAja ApaNI vacce nathI. e mahAna vibhUtinA darzana karanAra dareka vyakitane thatuM ke, mahArAja sAheba potAnA pratye khUba sneha, khUba vAtsalya batAve che. jene pUcho te eka ja vAta kaheze, mahArAja sAheba potAnI khUba najIka hartA. jema ApaNe eka phoTogrAphane joine kahIe ke, e mArI tarapha jue che, paraMtu Aje e hakIkatano svIkAra karavo paDaze ke, teo aneka smRtio potAnI pAchaLa choDIne gayAM che. ' mahArAja sAheba pratye ApaNI sAcI zraddhAMjali be zabda ke be AMsuthI nahi pUrNa thAya, ApaNe emanAM adhUrAM kAryo pUrNa karavAno saMkalpa karavAno che. e ja emane sAcI zraddhAMjali che! - kherAyatIlAla jaina pradhAna zrI jaina zvetAmbara mahAsabhA (uttara pradeza) zramaNa saMskRtinA amara gAyikA mahattarAmahAsAdhvI mRgAvatIjI mahArAja bhagavAna mahAvIranI paraMparAmAM yazasvI sAdhvI thai gayAM che. vallabha smArakanA rUpamAM je puNyatIrtha emaNe samAjane Apela che te yugo sudhI emanI dUradarzitA ane upakAranI gAthA gAtuM raheze. bhale paraMparAthI teo mUrtipUjaka samAjanuM pratinidhitva karatAM hatAM, paraMtu emanAM kAryo, emano upadeza ane emano vyavahAra sarva mATe hatAM, je koi emanI pAse jatuM te emanA ArzIvAda ane sneha meLavatuM. ratanacaMda jaina mahAsaciva-jaina mahAsabhA (dilhI) - parama viduSI mahattarA sAdhvIratna zrI mRgAvatIjI mahArAjano 18mI julAi 1986 nA roja svargavAsa thatAM samasta jaina samAjane, vizeSa rUpe uttara bhAratanAM jaina zvetAmbara mUrtipUjaka samAjane bhAre khoTa paDI che. uttara bhAratanI aneka jaina saMsthAo emanI preraNAthI vikasI hatI. zrI AtmAnaMda jaina koleja, aMbAlA upara emaNe vizeSa kRpA varasAvI hatI. kolejane Arthika saMkaTamAMthI bahAra lAvavA emaNe 'zrI Atmavallabha jaina ejayukezana phAunDezana' sthApavA mATe preraNA ApI hatI emanA vyakitatvamAM vAtsalya ane AtmIyatAno pravAha saune bhIMjavI jato. saMparkamAM AvanAra pratyeka vyakita emane potanA mAnatI hatI. pratyeka vyakita ema ja kahetI, 'mArAM mahArAjazrI khUba snehALa che.' A sthAnanA khAlIpaNAne bharavA koi upAya nathI. emanA caraNomAM mArA taraphathI, zrI AtmAnaMda jaina koleja TrasTa ane menejamenTa sosAyaTI tathA zrI Atmavallabha jaina ejayukezanala phAunDezana taraphathI zraddhAMjali arpita karatAM bhagavAnane prArthanA karuM chuM ke, ApaNane emanA batAvelA mArga para cAlavA, emanAM adhUrAM kAryo pUrNa karavA ane emanI prerita saMsthAonI pragatimAM sahAyarUpa thavA zakita pradAna kare. rAjakumAra jaina (aMbAlAvAlA) maMtrI, zrI aMtmAnaMda jaina koleja prabaMdhaka kamiTI aMbAlA zrI Atmavallabha jaina ejayukezanala phAunDezana (aMbAlA), 114 - mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjaya sAdhvI mRgAvatIjI svargavAsanA samAcAra jANI du:khanI lAgaNI anubhavI che emanAM kAryone AgaLa.vadhArIe e ja yogya zraddhAMjali haze. zrI Atmavallabha jaina smAraka zikSaNanidhi zAMti ane mAnavIya saMbaMdhonA vikAsa mATe kArya cAlu rAkhe ane mAnavakalyANa tathA jJAna pracAra mATe jAgRta rahe. pUjaya mRgAvatIjInA AtmAne cira zAMti maLo e ja prArthanA. vimalA sidhdhArtha ke. lAlabhAi (atula-valasADa) pUjaya mUgAvatIjI mahArAja eka evo prakAza puMja hatAM ke emaNe aneka AtmAomAM "jaina jayota' jagAvI che. ApaNe sau emanA mizanane samarpita thaie ane prabhu mahAvIrane evI prArthanA karIe ke, ApaNAmAM evI himmata ane vizvAsa Ape ke, ApaNe sAdhvIjInA akSaya vArasAne jALavI rAkhIe. , ratilAla pI. caMdarayA (laMDana) pujaya magAvatIjI mahArAje smAraka mATe potAnuM tana nyochAvara karI dIdhuM. adhUruM kArya pUruM karavAno saMkalpa karIe, emanI pahelI icchA hatI ke, sAdhvI zrI suvratAzrIjImAM mAruM rUpa jojo. ApaNe emanI banne icchAo pUrNa karavA prayatna karIe. zAsanadevane prArthanA karuM chuM ke, emanuM mArgadarzana ApaNane maLatuM raho. rAmalAla jaina (dilhI) jainabhAratI sAdhvIratna pujaya magAvatIjI mahArAjanA dehavilayathI UMDA AghAtanI lAgaNI anubhavI che. e bhavya AtmAne cira zAMti prApta thAo evI prArthanA karIe chIe. zrI AtmAnaMda jaina sabhA (mAlerakoTalA-paMjAba) mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 115
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjaya sAdhvI zrI mRgAvatIjI mahArAja vizALa dRSTikoNa dharAvatAM hatAM. vallabha smAraka mATe emaNe abhigraha karyo hato ane dudhano tyAga karyo hato. emaNe potAnI sarva kAryazakita smAraka mATe lagADI hatI. emanI vANImAM evI tAkAta hatI ke, eno anAdara karavAnuM saraLa na hatuM. vallabha smAraka samAjane Apela emanI sarvazreSTha bheTa che. emanAM apUrNa kAryone pUrNa karavA ApaNe saue prayatna karavo joie. ratanalAla jaina (bhUtapUrva dhArAsabhya) pUjaya mahArAjazrIjIe bhagavAna mahAvIranA "jIvo ane jIvavA do' saMdezane dhArmika kriyAkAMDa sudhI sImita na rAkhatAM ene vyAvahArika rUpa ApyuM. samAjanA lokonI muzkelIo ane ApaNI samasyAonuM samAdhAna karI dharmano pracAra karyo. vAstavamAM emaNe ApaNane sAcA jaina banAvavA pUrNa koziza karI. huM kahuM chuM ke, dharmanI sAthosAtha eka vyAvahArika vyakita banAvavAnI emanI zakita ananya hatI. teo samanvayavAdI ane samatAvAdI hatAM. sau pratye sadbhAvanA rAkhatAM hatAM. teo pote ja eka moTuM smAraka hatA. teo eka saMsthA hatAM. ApaNe je smAraka banAvIe tenI sAthe "samAjamAM ekatA sAdho' ne yAda karI bhagavAna mahAvIranA eka nejA heThaLe ekaThA thai, asalI smAraka sthApIe. mAnavasevA, saunI sevA ane sau pratye sneha e ApaNuM dhyeya banavuM joie. A zabdo sAthe pUjaya mahattarAjInA caraNomAM zraddhAMjali aparNa karuM chuM. dharmapAlajI osavAla (ludhiyANA) mRgAvatIjI pUrNa rUpe jaina dharma ane jaina tattvajJAnane samarpita hatA. emanI vidAyathI jaina dharmane moTI khoTa paDI che. emanA AtmAne parama zAMti maLe ane emanA ucca Adarzo vallabha smAraka dvArA sAkAra thAya evI prArthanA karuM chuM. Do. baMsIlAla bhaTTa (pazcima jarmanI) 116 mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ . pUjaya sAdhvI mRgAvatIjInuM jIvana ane kArya vizvanA sau jaino mATe Adarza rUpa hatuM. vallabha smArakanuM emanuM kArya ananya hatuM. samasta jaina samAjane na purAya evI khoTa paDI che. emanAM adhUrAM kAryo pUrAM karI sAcI zradhdhAMjali arpIe. Do. naTubhAi zAha ane sabhyo jaina samAja, lesTara (yuropa) pUjaya sAdhvIzrI mRgAvatIjInA acAnaka nidhananA samacAra sAMbhaLI du:kha thayuM che. sAdhvIzrI jaina samAjanA ujjavaLa nakSatra hatAM. teo jeTalAM sAdhanA ane tapazcaryA mATe prasidhdha hatAM eTalA ja jJAna ane zodhakArya mATe prasidhdha hatAM. bI. ela. insTITayUTa mATe to teo pAyAnA AdhArastaMbha hatAM. emanA nidhanathI jaina vidvat samAja ane sAdhusamAjane na purAya evI khoTa gai che. emanI parama gati mATe prArthanA karIe chIe. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI Do. prema sumana jaina jaina vidhA ane prAkRta vibhAga sukhaDiyA vizvavidhAlaya (udayapura) aMbAlAnA cAturmAsa daramyAna vallabhavihAra tathA AtmAnaMda jaina DigrI kolejanI sthApanA mATe mRgAvatIjIe preraNA ApI hatI . e kolejanA dIkSAnta samArohamAM pUjaya mahattarAjInuM pravacana sAMbhaLI zrI morArajIbhAi desAi khUba prasanna thayA hatA. bIjuM cAturmAsa ludhiyANAmAM karyuM. tyAre kurivAjonA nivAraNa mATe upadeza Apyo. yuvAnoe ene sAro pratisAda Apyo. zrI AtmAnaMda jaina hAyara sekanDarI skUla banAvavAnI preraNA ApI to bahenoe potAnA AbhUSaNo utArIne dAnamAM ApI dIdhAM. mRgAvatIjInI preraNAthI i.sa. 1960mAM adhivezananuM saphaLa Ayojana karavAmAM AvyuM hatuM. pUjaya vijayasamudrasUrijI mahArAjanI preraNAthI mRgAvatIjInI nizrAmAM sAdhvI saMmelananuM Ayojana karavAmAM AvyuM hatuM. paccIsomA mahAvIra nirvANa emanI preraNAthI anepha varSanI ujavaNI mATe badhA jaina samudAyone eka maMca upara lAvavA emaNe prazaMsanIya kArya karyuM hatuM. kAryone aNadhArI saphaLatA maLatI hatI. emanA bhavya AtmAne hArdika zradhdhAMjali arpaNa karuM chuM. tilakadhara zAstrI 117
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ parama pUjaya mahArAja mRgAvatIjInA svargarohaNanA samAcAra jANI mane romeroma du:kha thayuM che. emanA hRdayamAM keTalo sneha ane keTalo sevAbhAva hato ! mahArAjajI amara che, mAtra bhautika zarIra badalAyuM che. prabhu Apane A du:kha sahana karavAnI zakita pradAna kare. Do. rAmajI siMha (vibhAgAdhyakSa, gAMdhIvicAra vibhAga, bhAgalapura vizvavidyAlaya.-bhAgalapura) ca bhAratanAM mahAna vibhUti, Adarza saMyamI jaina bhAratI, mahattarA zrI mRgAvatIjI mahArAjanuM samasta jIvana anukaraNIya hatuM. devalokavAsI gurudevo pratye emanI zradhdhA anupama hatI. guru vallabhanuM nAma emanAM romeromamAM hatuM. emanI preraNAthI thayelAM kAryo yugo sudhI smaraNIya raheze. emanA svargavAsathI samAjane na pUrAya evI khoTa paDI che. emanAM adhUrAM kAryone tana,mana ane dhanathI pUrAM karIe. zAsana deva emanA AtmAne zAMti Ape e ja prArthanA che. 118 mahattarAjIno je vidyAprema ane jaina dharma vize adhyayana karavAnI je tIvra icchA hatI tenI zI vAta karavI?eTalA mATe to guruNI zIlavatIjI sAthe amadAvAda padhAryAM hatAM. koi paMDitanI vyavasthA karavAnI vAta thai. zIlavatIjIe kahyuM ke, ame paMDita zrI becaradAsajI pAse ja bhaNavA mATe amadAvAda AvyAM chIe. mRgAvatIjI amArA badhA tarapha mAtAnI jema vAtsalya, prema ane karuNA varasAvatAM hatAM. vallabhasmAraka pUrNa thaze e mRgAvatIjIne sAcI zradhdhAMjali haze! zAMtilAla jaina khilaunevAlA (dilhI) eka divasa paMDitajI khUba AnaMdita thai gayA. gharanA sabhyoe pUchyuM zuM vAta che? emaNe kahyuM, 'mRgAvatIjIe to ATalA thoDA divasomAM bhagavatIsUtrano abhyAsa karI lIdho che. emanI jJAna jijJAsA ananya hatI. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI lalitAbahena (maharAjInA vidyAgurlR paM. becaradAsa dozInAM jayeSTha putrI)
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina samAjano pAyo majabUta karanAra, aneka saMsthAonA preraka, guru vallabhanA bAgane sIMcanAra mamatAmUrti mahattarA mRgAvatIjI mahArAjanA javAthI mana zUnya banI gayuM che. emanuM dhyeya hatuM vallabha smAraka ananya bane. potAnuM sarvasva enI pAchaLa lagADI dIdhuM. emanA moMmAMthI je vacano bahAra paDe te pUrNa thaI jatAM. jayAM jayAM teo gayAM tyAMnA mahilA maMDaLone jAgRta karI dIdhAM. emano vicAra hato ke, bhAvi saMtAnane AdhyAtmika banAvavA mAtA zikSita ane dharmaparAyaNa hovI joie. zrI Atmavallabha jaina mahilA maMDaLa aMbAlAnI sthApanA mATe emaNe preraNA ApI hatI. madhura vANI, hasato cahero, mukha paranuM teja A badhuM saune AkarSI letuM hatuM. teo guNanI khANa hatAM. prabhu emanA AtmAne zAMti Ape ane sAdhvIgaNane tathA jaina samAjane e viyoga sahana karavAnI zakita Ape. ] zrImatI zimalA jaina| (aMbAlA) guru vallabhe mRgAvatIjInA rUpamAM ApaNane eka jayoti ApI. meM gura vallabhane nathI joyA, paraMtu emanA vize vaDIlo pAsethI vAto sAMbhaLI che ane pustakomAM te vAMcI che, mRgAvatIjI jayAre vyAkhyAna ApatAM tyAre evo anubhava thato ke jANe gura vallabhanuM e rUpa ApaNI samakSa che. tejasvI mukha, vilakSaNa budhdhi, mamatApUrNa hRdaya, dayAdravita-mana ane bIjAnAM du:kha joI UbharAi jatI AMkhoe rUpa have kayAM jovA maLaze? jayAre krodha, mAna, mAyA jevA kaSayono tyAga karI ApaNe ekatA sAdhIzuM tyAre mahattarAjIne sAcI zradhdhAMjali ApI kahevAze. nIlama jaina pUjaya sAdhvI zrI mRgAvatIjInA dehAvasAnathI saue duHkhano anubhava karyo che. vallabha smArakanI noMdha bhAratIya itihAsamAM sAMskRtika vArasA tarIke suvarNAkSare levAze. arihaMta devane prArthanA karIe chIe ke emanA pavitra AtmAne cira zAMti Apo. suzIlakumAra jaina mahAvIra InTaranezanala (dilhI) mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 119
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahArAjInA svargavAsathI Ajano divasa jaina samAjanA itihAsamAM atyaMta zokapUrNa divasa mAnavAmAM Avaze. emanA adhUrAM svapano pUrAM karavA sarvasva samarpa daie. . zrI ne vhe. mUrtipUjaka saMgha (baDIta meraTha) pUjaya mahattarAjInA svargavAsanA samAcAra jANI dukhanI lAgaNI anubhavI che. mahArAjIe potAnuM samasta jIvana lokonI sevAmAM samarpI dIdhuM hatuM. e sevAbhAva emane jarUra parama pada apAvaze. hakubhAI kApaDiyA (muMbaI) paramapUjaya magAvatIjI mahArAjanA svargavAsanA samAcAra sAMbhaLI amAruM kuTuMba du:khamAM DUbI gayuM. emanA AtmAnI zAMti mATe japatapadhyAna karela che. mahattarAjInA AtmAne cira zAMti maLo. kuMdanamala saMghavI (beMgalora). 5. mRgAvatIjInA svargavAsathI mAtra jainone ja nahi paraMtu samasta rASTrane khoTa paDI che. AvI vyakitao itihAsamAM sImAcihna rUpa banI jAya che. emanA AtmAne cira zAMti maLo. AtmArAma bhogIlAla sutariyA amadAvAda 120 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ parama pUjaya mRgAvatIzrIjI mahArAja sAhebanA kALadharma pAmavAthI ame khUba zokamagna thayA chIe. AvI pratibhA vakhatovakhata janmatI nathI. vAstavamAM ApaNe sau rAMka thai gayA chIe. amRtalAla mu. trivedI caMdulAla pI. trivedI (amadAvAda) pU. mRgAvatIjI mahArAjanA nidhananA samAcAra sAMbhaLI adhyApakagaNa ane chAtro zokasAgaramAM DUbI gayA che. sAdhvIzrI samasta jaina jagatanA bALakonA hRdayamAM samAyelA hatA. emanA AzIrvAdathI amAruM vidyAlaya Aje hariyANA prAntanI sarvocca ane agragaNya vidyAlayomAM sthAna pAmyuM che. divaMgata puNyAtmAne zradhvajali arpIe chIe. esa. e. jaina hAIskUla (aMbAlA) parama pUjaya sAdhvI mahattarA mRgAvatIzrIjI mahArAjasAhebanA kALadharmanA samAcArathI duHkhanI lAgaNI anubhavI che. aMbAlA zahera ane zaikSaNika saMsthAo upara emanA aneka upakAra che. emane cira zAMti maLo evI paramAtmA pAse prArthanA karIe chIe. AtmAnaMda jaina kanyA ucca vidyAlaya (aMbAlA) pUjaya magAvatIjI mahArAja jaina samAjanAM ananya preraka ane mArgadarzaka hatA. jaina saMsthAoe moTo AdhAra gumAvyo che. teo jaina philasUphInA UMDA abhyAsI hatAM. temanI sevAo itihAsamAM suvarNa akSare lakhAze. emanA pavitra AtmAnI zAMti mATe prArthanA karIe chIe.. esa. e. jaina-koleja (aMbAlA) mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 121
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAvatIjI jaina samAjanA koi eka saMpradAyanA na hatA paraMtu samAjanA eka Adarza tapasvinI, hitA, kalyANasAdhikA ane sanmArgaprerikA hatAM. teo ghaNAM varSothI jaina zAsananI prabhAvanA ane jaina tIrthaMkaronI vANInA pracAra-prasAramAM kAryarata hatAM. tyAga, tapasyAnI sAthosAtha vidratAno apUrva samanvaya mRgAvatIjImAM jovA maLato hato. CB sAdhvIjInI preraNAthI vallabha smAraka nirmANanuM kArya ucca koTie cAlI rahyuM hatuM.AvA parama prabhAvaka saMpa na sAdhvIjIno viyoga e ApaNA sau mATe ati du:khadAyaka ghaTanA che. akhila bhAratavarSIya zvetAMbara sthAnakavAsI jaina konpharansa parivAra divaMgatA sAdhvIjIne zradhdhAMjali aparNa kare che. emanA AtmAnI zAMti ane sadgati mATe prArthanA kare che. jaina samAjane akhIla kare che ke, pUjaya sAdhvIjInA AdarzonuM anukaraNa karI emane sAcI zradhdhAMjali aparNa kare. akhila bhAratavarSIya zvetAMbara sthA. jaina konpharansa parama pUjaya-mRgAvatIjI mahArAjanA nidhanathI zokamagna banyA chIe. zAsanadevane prArthanA karIe chIe ke, divaMgata AtmAne zAMti Apo. zrI bIkAnera jaina saMdha mahattarAjI mAtra jaina samAjanAM ja nahi samasta vizvanI mahAna vibhUti hatAM. potAnI Atmika zakitathI teo saune AkarSita karatAM hatAM, emaNe mahilAonA utkarSa mATe utkRSTa kArya karyuM che. dharma ane samAja sevA mATe yuvAnomAM navI cetanA jagADI. mAnavasevA ane madhyama varganA utkarSa mATe emaNe aneka kAryo karyAM. guru vallabhanA mizanane pUrNa karavuM e ja emano saMkalpa hato emane cira zAMti maLo evI prArthanA karIe chIe. roTarI kalaba opha aMbAlA siTI pUjaya mahattarAjIe jaina dharmanI apUrva sevA karI che. vallabha smAraka mATe athAga prayatna karyo che. sAdhvI mRgAvatIzrIjIne hArdika bhAvAMjali arpIe chIe. 122 zrI arjuda girirAja jaina zvetAmbara tapAgaccha upAzraya TrasTa indora mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ - parama pUjaya mUgAvatIjI eka atyaMta saumya ane daDhapratijJa vallabha sainika hatAM. emanA dehavilayathI zUnyavakAza sarjAyo che. jinezvaradeva ApaNane saune pAra UtaravA zakita Ape. zrI Atmavallabha jaina sevA maMDaLa sAdaDI-rANakapura (rAja.) zrI mRgAvatIjI mahArAjanI jayoti vilIna thaI javAthI jaina samAjane na purAya evI khoTa paDI che. emanA upadezathI samAjane lAbha thato hato. amane vizvAsa che ke, emanA jIvana kArya ane saMdezathI AvanAra peDhIone mArgadarzana maLatuM raheze! sevA bhAratI (navI dilhI) pUjaya mRgAvatI eka dedIpyamAna sUrya samAna hatAM. prabhu saune A AghAta sahana karavAnI zakita Ape. pUjaye sAdhvIjInA | amArA upara je ArzIvAda hatA te sadAya kAyama raho. marudhara mahilA zikSaNa saMgha (vidyAvADI-rAjasthAna) parama pUjaya mRgAvatIjI mahArAjanA nidhanathI atyaMta du:khanI lAgaNI anubhavI che. emanA AtmAne cira zAMti maLo. ApaNe emanA pagale cAlI zakIe e ja sAcI zraddhAMjali haze. zrI AdinAtha jaina zvetAmbara saMgha . (beMgalora) mahattarA sAdhvIjI zrI magAvatIjInA svargavAsathI samasta jaina saMghe AghAtanI lAgaNI anubhavI che. i.sa. 1967 nA ahIMnA emanA cAturmAsane sau yAda kare che. emanA AtmAne zAMti maLo. zrI jaina saMgha (masUra) mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 123
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5.5. sAdhvI magAvatIjInA svargavAsanA samAcArathI samasta saradhanA saMdhamAM zoka vyApI gayo che. emaNe saradhanA jevA nAnakaDA sthAna para cAturmAsa karI aneka upakAra karyA hatA. emanA AtmAne zAMti maLaze evI prArthanA che. zrI jaina zvetAmbara mUrtipUjaka saMgha (saradhanA meraTha u. pra saunI sevA-saune prema' e mahattarAjIno jIvanamaMtra hato. emaNe nArIzakitano anupama paricaya Apyo hato. ame sau bhAvapUrNa zradhdhAMjali arpIe chIe. zrI jaina zvetAmbara mUrtipUjaka saMgha (aMbAlA) * mAtRrUpa ane vAtsalyarUpa zramaNIratnanA svargavAsathI na purAya evI khoTa paDI che. emanA AtmAne akhaMDa AnaMda ane 1. zAMti maLo evI prArthanA karIe chIe. zrI bAbA gajjA jaina sabhA (tilaka nagara-ludhiyANA) - paramaviduSI mahattarAjInA svargavAsanA du:khada samAcAra sAbhaLI AghAtanI lAgaNI anubhavI che. jemanI pAsethI mArgadarzana meLavI jIvana sajAvyuM hatuM. emanA javAthI dizAhIna hataprabha banI gayA chIe. zrI mahAvIra jaina sabhA (kulluM himAcala pradeza) 124 mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainabhAratI mahattarAjInA svargavAsathI du:khanI lAgaNI anubhavI che. vallabha smAraka sadIo sudhI emanuM smaraNa karAvatuM raheze. emanA Adarzone anusarIe e ja sAcI zradhdhAMjali kahevAze. jaina sozyala grupa (dilhI) pUjaya magAvatIjI mahArAje yuvAnomAM sevAbhAvanA ane jaina dharmanA pracAranI bhAvanA nirmANa karI hatI. yuvAnone hamezAM emanI pAsethI mArgadarzana ane vAtsalya maLatAM. emane parama zAMti maLo e ja prArthanA. zrI Atmavallabha jaina sevA maMDaLa (aMbAlA) mahattarAjI jaina ekatAnA vizeSa prerikA hatAM.vallabha smAraka mATe emaNe karela kArya ananya che. emanI vidAyano vajAghAta emanI suziSyA sahana karI zake evI prabhu zakita Apajo. ApaNe sau dharmakAryamAM vizeSa ruci vadhArIe. uSA jaina taruNI mahilA maMDaLa (AgarA) pUjaya sAdhvI zrI mRgAvatIjIe jaina samAjanI pragati ane utthAna mATe jIvanabhara kArya karyuM nagara-nagaramAM ahiMsA, saMyama, taparUpI sadharmano pracAra karyo. emanA kALadharmathI jaina samAje eka amUlya ratna gumAvyuM che. mahattarAjIne parama zAMti maLo e ja prArthanA. zrI AtmAnaMda jaina sabhA (jammatavI) mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI rapa.
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahattarA sAthvIratna magAvatIjI mahArAja amarajayotimAM vilIna thaI gayAM. emaNe sAdharmI bhAione dharmano sAco mArga batAvyo hato. teo jaina samAja ane bhAratadeza mATe jJAnanI vibhUti hatAM. , zrI AtmAnaMda jaina sabhA (aMbAlA) mRtyu mahotsava tyAre bane jayAre jIvanane dharma, samAja ane rASTra mATe samarpita karela hoya. pU. mRgAvatIjI eka jhaLahaLatI jayoti banI puNyaprakAza pAtharI gayAM. temanI smRti amArA saunAM hRdayamAM sadAya raheze,emanAM kAryo kadi bhulAya evAM nathI. zrI muMbai jaina svayaMsevaka maMDaLa - pujaya mRgAvatIjInA devalokagamanathI samasta jaina samAjane khoTa paDI che. vallabha smArakanI eka-eka ITa emanI yazogAthA gAtI raheze. AgarA maMdiranA nirmANamAM paNa emanuM yogadAna prazaMsanIya hatuM. ame badhA nata mastaka thaI emane zradhdhAsumana arpita karIe chIe. zrI Atmavallabha jaina paMjAbI saMdha (AgarA) AcArya vallabha yaMga sosAyaTI, AgarA pujaya magAvatIjI mahArAje potAnA saMyamI jIvana dvArA jIvanano ucca Adarza pUro pADayo hato. bhAvi peDhIo emanI sevAo ane dharmapracArane yAda karatI raheze. Atmavallabha smAraka nidhi emanA dharmaprasAranuM jIvaMta dRSTAMta che. zodha saMsthAna, jaina kalA saMgrahasthAna ane pablika skUla mATenI emanI sevAo cirasmaraNIya raheze. emaNe acUka rIte parama pada prApta karyuM haze, paraMtu jaina samAjane moTI khoTa paDI che. ApaNe rAMka banI gayAM chIe. sumatiprakAza jaina surendra mohana jaina mahAvIra sinIyara maoNDela skUla (dilhI) 126 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTaH 1 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI vize keTalIka vizeSa mAhitI pariziSTaH 2 pariziSTa: 3 mahattarA zrI mRgAvatIzrIno akSaradeha pariziSTa: 4 patro (AvelA tathA lakhelA) pariziSTa: pa keTalAMka zraddhAMjali kAvyo mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjaya mahattarAjI mahArAjanI potAnI vizeSa niyamAvalI D pU. sAdhvIzrI suvratAzrIjI mahArAja 0 AjIvana khAdI paheravI. je khAdI paheratA hoya temanI pAsethI ja khAdI vahorAvavI. * gRhasthanA ghare gocarI mATe divasamAM eka vakhata ja javuM. * cAturmAsanA sthaLethI saMyamanirvAhanI Avazyaka vastuo na vahorAvavI. jo kyAreka levI ja paDe to alpamAtrAmAM levI. * pratikramaNa karatI vakhate cha Avazyaka pUrNa thaI jAya tyAM sudhI mauna rahevuM. * rAte pratikramaNa pachI bhAione na maLavuM. * savAre navakArasI sudhI ane bapore 12thI 3 vAgyA sudhI mauna dhAraNa karavuM. * rAte vyAkhyAna na ApavuM. rAtanA samaye Ayojita koI paNa samArohamAM bhAga na levo. * sAjai pratikramaNa zramaNI maMDaLa sAthe maLIne karavuM. dararoja eka so gAthAono svAdhyAya jarUra karavo. * hamezAM gocarI sAmUhika rUpe ja karavI. * potAnA samAcAra patete na lakhavA, potAnI nAnI sAdhvIo pAsethI na lakhAvavA ane zrAvaka-zrAvikAo pAse paNa na lakhAvavA. * dAna ke paccakakhANa mATe koIne baLapUrvaka Agraha na karavo. premapUrvaka samajAvavuM. kAraNa ke, manathI lIdhela paccakakhANa ane bhAvapUrvaka ApeluM dAna ja sthAyI hoya che. dharma sthApI nathI zakAto, sahaja utpanna karI zakAya che. * patravyavahAra atialpa rAkhavo. * nava dIkSita sAdhvIone 10 varSa sudhI gocarI mATe javA na devI. emane jJAna, dhyAna, svAdhyAya, mauna, vinaya, viveka vagere zIkhavavAM. * pacAsa varSanI umara sudhI ekalAno phoTo na paDAvavo. koI zahera ke gAmamAM praveza vakhate beMDavAjA na vagaDAvavA devAM. (I. sa. 195ramAM praveza vakhate ludhiyANA zrIsaMgha dvArA beMDano upayoga thayelo joI jayAre nAnA gAmanA loko paNa beMDanA upayoga mATe taiyAra thayA tyAre A vyartha kharcane rokavA A niyama lIdho.) * vihAra vakhate zrIsaMdhane koi nakAmo kharca na karAvavo. te potAnA nAmanA koI leMTarapeMDa, AMtaradezIya patra ke posTakArDa vagere na chapAvavAM. kSamApanA kArDa, dIpAvalI kArDa vagere koI paNa dhArmika utsavanA kArDa na chapAvavAM. binajarUrI kharca baMdha karavo. * bajAranI badhI vastuono AjIvana tyAga. mIThAi, ATo, meMdo, sojI, besana vagere nimitte bajAru khAdya padArthono tyAga. * posTathI pArsala maMgAvavA nahiM ane mokalavA paNa nahi. * sAdhanA, ArAdhanA vagere kriyAo samayasara ja karavI. savAranI mALAno jApa savAre ja karavo. sAMjanI mALAno jApa sAMje ja karavo. savAre vihAra hoya to paNa badhuM karIne ja vihAra karavo. mahattara zrI maMgAvatIzrIjI 127
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ * savAre cAra vAge UThavuM, rAte daza vAge sUI javuM. * jayAre paNa koI navo pATha levo hoya tyAre guru mahArAjanI chabI sAme laghu ziSya banI vinayapUrvaka pATha levo. 18 varSanI vaye emaNepakhkhANa lIdhA hatA ke, mAre be ja ziSyAo banAvavI che. jo emaNe IcchayuM hoya to emanI 40 jeTalI ziSyAo ema.e., pI.eca.DI. jeTaluM bhaNela zikSita baheno dIkSA levA taiyAra hatI. paraMtu emane bIjA guru mahArAja pAse dIkSA levA sUcavyuM. jene paNa dIkSA ApavAnI hoya tene pahelAM pAMca varSa potAnI pAse rAkhIne paccakkhANa ApatAM ke, tadna sAdhuvRttithI rahevuM rUpiyAne hAtha na lagADavo, koi gRhasthane ghare jamavA jAya to zrAvaka koi vastu ke paisA Ape to teno svIkAra na karavo. bhagavAna mahAvIranA 2500mA nirvANa varSanA upalakSamAM bajAranI badhI vastuono AjIvana tyAga karyo hato. 128 CE mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahattarA sAdhvIzrI mRgAvatIjI mahArAjanAM e kAryo ke je sAdhvI saMghanA itihAsamAM pahelI vAra thayAM pU. sAdhvIzrI suyazAzrIjI mahArAja * 1943mAM vIramagAmamAM zrI kalpasUtra subodhikAra ane bArasAstranuM vyAkhyAna. * 1948mAM rASTrapitA mahAtmA gAMdhIjInA svargavAsa nimitte mANasA (tA. vijApura)nI bajAramAM jAhera vyAkhyAna. * 195ramAM sametazikhara pahADa uparanA jalamaMdiramAM rAtrinivAsa. tyAM siMha, cittA vagere jaMgalI pazuonA bhayathI agAu koI paNa sAdhu-sAdhvIe rAtrinivAsa karyo na hato. 0 kalakattA harisana roDa, vivekAnaMda roDa ane manoharalAla kaTalA sthaLomAM terApaMthIonI 700 dukAno che. jayAM sALI to zuM koi sAdhumahArAjanuM paNa vyAkhyAna thayuM na hatuM, tyAM 1953mAM vyAkhyAna ApyuM. pAvApurImAM sarvadharma saMmelana zrI gulajhArIlAla naMdAnI adhyakSatAmAM maLyuM hatuM, temAM eMsI hajAra zrotAonI hAjarImAM jaina dharmanuM pratinidhitva karyuM. * * 1953mAM kalakattAmAM yugadraSTA AcArya zrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanI AjJAthI kharataragacchanA * kalpasUtra vize vyAkhyAna ApyuM. * 1954mAM aMbAlA kaoNlejamAM zrI morArajI desAInI hAjarImAM saMskRta pravacana ApyuM ane aMbAlAmAM guru vallabhanI samAdhinuM nirmANa karyuM. 1957mAM ludhiyANAmAM emanI preraNAthI hAiskUla bAMdhavA mATe jainajainetaroe ghareNAM utArIne dAnamAM ApI dIdhAM. 1956-57mAM kIrtistaMbha laharAnuM nirmANa. * 1960-61-62mAM amadAvAdamAM zeTha kastUrabhAI lAlabhAinA sahakArathI zAMtisAgara upAzrayamAM rahI Agama prabhAkara zrI puNyavijayajI mahArAja, 5. sukhalAlajI, pa. becaradAsa dozI ane zrI dalasukhabhAi mAlavaNiyA pAse Agamono abhyAsa karyo. * 1966mAM muMbaimAM goDIjI upAzraya, vAlakezvara, vilepArle, aMdherI, sAMtAkrujha, varasovA, khAra, kuralA, mulunDa, bhAMDupa, malADa, kAMdivalI, kAMdAvADI, bhAyakhalA, viThThalavADI, golavADa, copATI, marIna DrAiva, phorTa, aNuvrata samAsAra vagere sthaLoe jAhera vyAkhyAno ApyAM. pATaNavAlA bilDIMganA vyAkhyAnamAM kastUrabhAI lAlabhAI upasthita rahyA hatA. mahattarA zrI magAvatImIjI 129
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahattarAjInA svabhAvanI vizeSatAo pU. sAdhvI zrI suprazAzrIjI mahArAja vidvAno, kalAkAro, sAhityakAro, saMskRtajJonuM bahumAna karavuM. vidyArthIone bhaNAvavuM tathA anya prakAre sahAyatA ApavI. dIna, du:khI, rogI, asahAyane madada karavI. sadAya prasanna rahevuM ane sadkAryomAM maMDayA rahevuM. vAto, gappAM ke majAkamAM koino paNa samaya na bagADavo. aMdhavizvAsa, vahema, kurivAjothI dUra rahevuM. saMgha ane samAjane khoTA kharacamAM na paDavA devo. pakSapAta na karatAM madhyastha bhAvamAM rahevuM. dareka kAryane kharA dilathI karavuM. hAthamAM lIdhela kArya pUruM thAya tyAre ja choDavuM. * dharmanA UMDANa sudhI javuM. satyano pakSa levo. sAmI vyaktinA vicAro, tarka ane vAto sAMbhaLavAnI dhIraja rAkhavI ane yogya samAdhAna karavuM. jarUriyAto ghaTADavI. * tejasvI jIvana vitAvavuM. teja na gumAvavuM. prANa daine paNa pratijJAnuM pAlana karavuM. davAone badale prabhu prArthanA, lokonI zubhakAmanAo ane AzIrvAda upara vadhu vizvAsa rAkhavo. koinI paNa ekadama prazaMsA ke ekadama niMdA na karavI. 0 jJAna, saphaLatAane kIrti hovA chatAM paNa nirAbhimAna vRtti, saraLatA, samatA ane svAbhAviktAnA tANAvANAthI guMthAyeluM jIvana jIvavuM. 0 vyaktine tarata pArakhI levI, zIdhra nirNayazakti, ddaDha saMkalpa zakti, jhiMdAdilI ane AzAvAdI ddaSTikoNa prApta karavA prayatnazIla rahevuM. asatya ke anyAyanA pratikAra mATe puNya prakopa paNa batAvavo paDe to batAvavo. ahiMsaka * pratikAra mATe gAMdhIjIne saMbhAravA. * koi paNa deza,prAnta, jAti, liMga, vaya ke svabhAvanI vyakti sAme Ave ke, guNanA daravAjethI enA manamAM pahoMcI javuM ane ene potAnI banAvI levI. bIjAo mATe sahiSNu banavuM ane temane prema, sahRdayatA ane AtmIyatA ApavAM. 130 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaimAM pUjaya mRgAvatIzrIjI mahArAjanAM jAhera pravacano tArIkha viSaya - sthaLa Ayojaka (1) 27-4-1966 manuSya jIvananuM kartavya' zrI Atmavallabha haoNla zrI thANA jaina saMgha ' TebI nAkA, thANA (2) 28-4-1966 bhAratIya saMskRti zrI Atmavallabha haoNla zrI thANA jaina saMgha TaeNbI nAkA, thANA (3) 16-5-1966 ahiMsA darzana jaina bhuvana, sva. kapUracaMda jAdavajI badANI jaina sosAyaTI, sAyana parivAra 17-5-1966 mAnavadharma " vizrAMti' sva. kapUracaMda jAdavajI badANI . brAhmaNavADA roDa, mATuMgA parivAra (5) 25-5-1966 "yuga saMdeza' zrI pATaNa jaina maMDaLano marIna DrAivanA bhAI baheno haoNla ane zrI Atmavallabha marIna DrAiva saMdezavAhaka samiti zikSAnuM mahattva 26-5-1966 zrI mahAvIra jaina vidyAlaya sabhAgRha zrI mahAvIra jaina vidyAlaya govAliyA Tenka 28-5-1966 dharmano marma zrI copATI jaina zrI copATI jaina saMgha upAzraya zrI Atamavallabha saMdezavAhaka copATI samiti (8). 29-5-1966 zAsana prabhAvanA' zrI motIzA jaina derAsara zrI Atmavallabha saMdezavAhaka bhAyakhalA samiti . mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 131
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9) 10-7-1966 'AjanI paristhiti' zrI motIzA jaina derAsara zrI Atmavallabha saMdezavAhaka bhAyakhalA samiti (10) 17-7-1966 mAtRbhakti' zrI motIzA jaina derAsara zrI Atmallabha saMdezavAhaka bhAyakhalA samiti (11) 7-8-1966 dharma ane samAja zrI meghajI thobhaNa jaina zrI vardha. sthA. jaina saMgha dharma sthAnaka kAMdAvADI kAMdAvADI zrI Atmavallabha saMdezavAhaka samiti zrI bhAyakhalA jaina saMgha [pUjaya mRgAvatIzrIjI ane pUjaya pramodasudhAjI mahAsatIjInuM eka ja maMca parathI A jAhera pravacana thayuM hatuM.] (12) 14-8-1966 "samAjotkarSa (13) 15-8-1966 rASTrIya bhAvanA" zrI motIzA jaina derAsara. zrI Atmavallabha saMdezavAhaka , bhAyakhalA samiti zrI bhAyakhalA jaina saMgha zrI AtmAnaMda jaina sabhA (14) 21-8-1966 jIvanamAM sAdAinuM mahattva' . zrI motIzA jaina derAsara zrI Atmavarbha saMdezavAhaka bhAyakhalA samiti zrI bhAyakhalA jaina saMgha (15) 30-10-1966 Ajano yugadharma viThThalavADInA jAhera rastA para zrI viThThalavADInA bhAI baheno kAlabAdevI roDa (16) 20-11-1966 nibharyatA zemAM" (17) 11-12-1966 "anekAntavAda' bhAyakhalAno raMga maMDapa zrI bhAyakhalA jaina saMgha zrI Atmavabha saMdezavAhaka samiti 132 mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ (18) 25-12-1966 'satyanI upAsanA' bhAMgavADI- kAlabAdevI bhAMgavADInA rahevAsIo (19) 1-1-1967 zAsananI prabhAvanA' girikaMja' zrI Atmavallabha saMdezavAhaka marIna DrAiva samiti [A pravacana pU. rAkeza muni, pU. mRgAvatIzrIjI ane pU. pramoda sudhAjInuM - saMyukta rIte yojAyuM hatuM.] (20) 22-1-1967 gunegAra guNavAna banI zake?" (21) 23-1-1967 jIvanamAM dharmanI AvazyakatA' lAlavADI jaina derAsara upAzraya-lAlavADI zrI lAlavADI jaina saMgha (22) 26-1-1967 sAcI svataMtratA kyAre?" rAmajI aMdarajInI vADI zrI jaina yuvaka maMDaLa mATuMgA mATuMgA (23) * 2-2-1967 jIvananI sArthakatA" zrI mAhima jaina upAzraya zrI AdezvarajI mahArAja-mAhima keDala roDa, mAhima zrI mAravADI saMgha ane ceriTijha (24) 5-2-1967 jIvanamAM dharmanuM sthAna' ahiMsA haoNla zrI paMjAba bhAtR sabhA khAra (25) pa-3-1967 jaina dharmanI unnati' zrI malADa jaina upAzraya zrI malADa vhe. mU. pU. jaina saMgha AnaMda roDa, malADa 20-8-1967 'tapano mahimA zrI naminAthajI jaina derAsara zrI naminAthajI jaina derAsara upAzraya, pAyadhunI taLa kesTa mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 13.
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjaya mahattarAjInAM cAturmAsa krama sthaLa 1 verAvaLa 2 jUnAgaDha 3 pAlitANA 4 pAlitANA 5 vIramagAma 6 rAdhanapura 7 pAthAvADA sIpora 9 hiMmatanagara 10 kapaDavaMja 11 ghANerAva 12 nAgora 13 AgarA 14 jariyA 15 kalakattA 16 aMbAlA 17 mAlerakoTalA. 18 amRtasara 19 ludhiyANA 20 aMbAlA 2 1 kinArI bajAra- dilhI 22 saDhaurA 23 amadAvAda 24 amadAvAda 25 amadAvAda 26 porabaMdara 27 saradhAra 28 bhAyakhalA-muMbai 29 pAyadhUnI-muMbaI 30 dahANuM 31 maisUra vikrama saMvata 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 . sa. 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950. 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 134 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 beMgalora 33 khAra-muMbai 34 amadAvAda 35 dilhI 36 dilhI 37 saradhanA 38 dilhI 39 ludhiyANA .40 kAMgaDA 41 dilhI 42 dilhI 43 aMbAlA 44 caMDIgaDha 45 dilhI 46 smAraka-dilhI 47 smAraka-dilhI 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1936 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 [ASADha suda bArasa, 18 julAi 1986nA roja vallabhasmArakamAM devalokagamana thayuM.] mahattA zrI mRgAvatIzrIjI Ca 135
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ viduSI sAdhvI zrI zIlavatIjIno svargavAsa ane ApaNuM kartavya | sva. agaracaMdajI nahATA saMsAramAM pratipaLe asaMkhya prANIo janma le che ane mRtyu pAme che. janmanI sAthe maraNane avicchinna saMbaMdha che. jeNe janma ghAraNa karyo che te eka divasa to jarUra avasAna pAmaze ja. paraMtu maravuM enuM sArthaka che jene pharIthI janmavuM na paDe, athavA to ochAmAM ochuM anaMta saMsAranI lAMbI sapharane TUMkI karI zake. jeNe samyak darzana prApta karyuM che te sImita bhavamAM mokSa prApta karI zake che. AgaLa vadhIne kahevuM hoya to samyaka cAritranA pAlana karanAranI bhavabhramaNanI paraMparA ghaTI jAya che. jaina sAdhu-sAdhvIonuM jIvana saMyama ane tapathI pavitra banI jAya che. paMca mahAvratothI bAhya karmo AtmAmAM praveza nathI karI zakatAM. pUrvanAM karmonI tapa vaDe nirjarA thAya che. A rIte pAparUpa Azrava saMyama vaDe aTakI jAya che. navA karmo sAthe saMbaMdha gADha thato nathI. AvA AtmAo mokSanI nikaTa pahoMcavA samartha bane che. jaina tIrthakaroe prANI mAtrane dharmanA adhikArI mAnyA che. mAnavomAM puruSa strInA bheda mAnyA nathI, kAraNake, mokSa AtmAno thAya che, zarIrano nahi. AtmAmAM parama vikAsanI zakti strI ke puruSa bannemAM samAna rUpe jovA maLe che. zvetAmbara saMpradAye strIone paNa mokSanI adhikArI mAnI. paraMtu madhyakALamAM puruSa pradhAna dharmanI mAnyatA eTalI rUDha thai gaI ke, sAdhvIone ghaNAM adhikArothI vaMcita rahevuM paDayuM. muni ane AcAryonuM varcasva eTaluM vadhI gayuM ke sAdhvIonI zaktino samucita vikAsa na thaI zakyo. sAdhvI zIlavatIjI jUnI paraMparAnA sAdhvI hatAM. paraMtu emanAM ziSyA mRgAvatIjI Adhunika vAtAvaraNathI ghaNAM prabhAvita che. meM banne-guNI ane ziSyAnAM ghaNI vAra darzana karyA che. zIlavatIjImAM aneka vizeSatAo jovA maLI che. teo gaMbhIra hatAM potAnI ziSyAone vadhumAM vadhu yogya banAvavA sadA prayatnazIla rahetAM. enuM pariNAma e AvyuM ke, mRgAvatIjI emanI chatrachAyAmAM ghaNo vikAsa karI zakyAM. zIlavatIjI thoDo vadhu samaya hayAta rahyA hota to emanI ziSyAone AthI paNa vadhu lAbha avazya thAta. thoDA mahinA pahelAM huM muMbaI gayo hato tyAre khabara paDI ke, zIlavatIzrIjI bImAra che ane haoNspiTalamAM che tyAre to huM emanAM darzana na karI zakyo. paraMtu tyAra bAda zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA suvarNa jayaMtI mahotsava vakhate vidyAlayanA bhavanamAM emane thoDA svastha joi ghaNI prasannatA thaI. tyAre e aMdAja nahoto ke, teo ATalA jaladI svargavAsI thai jaze! e du:khada samAcAra jANI ghaNo AghAta lAgyo. sAdhvI saMmelana bharavAnI mArI utkaTa icchA hatI ane vidyAlayamAM magAvatIzrIjIne e aMge vAta paNa karI hatI. pAU~candra gacchanI anya sAdhvIjIo sAthe paNa mAre vAtacIta thaI hatI. sAhitya ane kalApremI munivara zrI yazovijayajI mahArAjane paNa sahayoga ApavA meM vinaMtI karI hatI. ApaNA AcAryo ane munimahArAjo atyAra sudhI sAdhvIonI mahAna zaktine vikasita karI sAcI dizAmAM upayoga karavAmAM vizeSa sahayoga nathI ApatA. huM badhAne vinama prArthanA karuM chuM ke, teo yugadharmane oLakhe ane bhAvi mahAna lAbhane najara sAme rAkhI sAdhvIjIonA utkarSamAM sAtha Ape. 136 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ - AcArya tulasInA netRtvamAM terApaMthI sAdhvIjIo pragati ane zAsanasevA karI rahI che. e ja rIte mUrtipUjaka saMpradAyanI sAdhvIjIo paNa adhikAdhika zAsanasevA karavA samartha thAo. sAdhuo karatAM sAdhvIonI saMkhyA vadhu che. teo badhI rIte yogya bane to vadhumAM dharmapracAra ane zAsanasevA thaI zake. mUrtipUjaka saMpradAyamAM kharatara gaccha, pAzrvacandra gaccha ane acala gacchanI sAdhvIo to svataMtra rIte vyAkhyAna Ape che. tapAgacchamAM mahAna AcArya vallabhasUrijIe potAnI AjJAvartI ane anya gacchanI sAdhvIone ghaNuM protsAhana ApyuM. te pramANe anya AcArya ane munigaNa paNa sAdhvIonI mahAna zaktine vadhu ne vadhu lAbhadAyI banAve. emanA zikSaNa mATe uttama vyavasthA kare. jethI sAdhvIo sArI lekhikAo ane vaktA tarIke bahAra Ave. samAjane strI paNa bahu AgaLa laI jaI zake che. bALakono vikAsa mAtA upara ja nirbhara hoya che. Aje zrAvaka ane zrAvikAo ucca zikSaNa prApta karI rahyAM che tyAre sAdhvIone paNa adhika yogya banAvavAnI AvazyakatA che. navA yuganI navI samasyAonuM samAdhAna karavAnI zakti ApaNAM sAdhvIjIomAM hovI joie. emanA sarvAMgI vikAsa mATe pUrNa suvidhAo ane protsAhana ApavuM joie. vartamAna yugamAM strI zaktino vikAsa karI eno yogya upayoga mahAtmA gAMdhIjIe karyo tenAM pariNAma ApaNI sAme che. Aje rASTranAM vividha sevAkSetromAM strIo pravRtta che. AcArya vinobA bhAvee paNa kahyuM che, strIo dezasevA ane zAMti kAryamAM vizeSa saphaLa thai zake che, kAraNa ke sevA emane gaLathUthImAM maLe che. gharamAM to teo sevA karatI ja rahe che. jo emano draSTikoNa udAra ane vizALa thaI jAya to dezanI sevA aneka rIte - ghaNI sArI thaI zake. vartamAna yuga navI ane jUnI vicAradhArAono saMdhi yuga che. ApaNe ApaNI paraMparAne surakSita rAkhI vartamAna yuganI vizeSatAone apanAvatA javAnuM che. ema nahIM karIe to ApaNe pAchaLa rahI jaizuM, jamAnAne sAtha nahIM daI zakIe to bhAvi peDhInA nimArNamA ApaNe asaphaLa ane ayogya TharIzuM. - pUjaya sAdhvI zrI zIlavatIzrIjInuM jIvana ApaNane ghaNI preraNA Ape che. je rIte emaNe sthaLe sthaLe pharIne potAnI ziSyAonA sahayogathI viziSTa dharma pracAra karyo ane potAnI ziSyAone adhikAdhika yogya banavAmAM sahayoga Apyo. e rIte ApaNe sau sAdhvI samAjanA utthAnamAM pUrNa sahayoga ApIe. ("sevA samAja sAptAhikanA pU zIlavatIjI puNya smRti aMkamAMthI sAbhAra) mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 137.
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva. pUjya sAdhvIjI zrI zIlavatIzrIjI | sva. ratilAla dIpacaMda desAI bhagavAna mahAvIre ahiMsAnI sAdhanAnA baLe nArIzaktine pichAnI lIdhI ane samAjamAM nArIvarganI pratiSThA karavA potAnA dharmasaMghamAM zrAvikAo ane bhikSuNIone AdarabharyuM sthAna ApyuM. nArIpratiSThA ane nArIutthAna e bhagavAna tIrthaMkare pravartAvela dharmasaMskRti dvArA vizvane maLelI aNamola bheTa che. bhikSuonA saMghanI jema bhikSuNIono saMdha paNa, potAnI AtmasAdhanAnI sAthe sAthe, janasamAjane dharmabhAvanAnA amRtanuM pAna karAvavA satata prayatnazIla rahevA sAthe, dezabharamAM vicarato rahyo che. jainadharmanA sAdhvI-saMdhamAM samaye samaye sAdhvIratno pedA thatAM ja rahyAM che, ane saMskRtine ajavALatAM ja rahyAM che. paNa bhagavAne samAjamAM nArIvarganI ATalI pratiSThA karavA chatAM, nArIvargathI pote caDiyAto hovAnA gumAnane puruSavarga na jItI zakyo, pariNAme nArIvarganA ane sAdhvIsamudAyanA vikAsanI sAme, dharmane nAme, sAdhusamudAye vaLI pAchA navA avarodho khaDA karI dIdhA, ane e rIte sAdhvIsamudAyanuM teja ane hIra rUMdhAvA lAgyuM. ane chatAM Aja sudhI A sAdhvIsamudAya potAnA astitvane TakAvI rAkhI zakyo, te bhagavAna mahAvIre pravartAvela saMskRtinA khamIranA baLe ja. A saMskRtinA khamIra uparAMta yuge yuge, bhale bahu ochA paNa, evA yugadraSTA jyotirdharo ApaNe tyAM thatA ja rahyA che ke jeo, ahiMsAnI sAcI bhAvanAne pichAnIne, nArIsamudAyanA gauravanI puna:pratiSThA karatA rahyA che, ane sAdhvIsamudAyanA utkarSa sAmenA avarodhonuM nivAraNa karIne ene vikAsanI preraNA ApatA rahyA che. * A yugamAM AvA ja eka samartha yugapuruSa thai gayA svargastha pUjya AcArya zrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAja. teozrI samAjakalyANanA cAhaka ane pragativAMchu prabhAvaka puruSa hatA, ane teoe, potAnI AjJAmAM rahetA sAdhvIsamudAyanA vikAsane mATe pUrI anukULatA karI ApavAnI dIrghadraSTi ane udAratA darzAvI hatI. pUjya AcArya zrI vijayalalabhasUrijI mahArAjanI AvI udAratA ane dIrdhadaSTino lAbha laIne potAno tathA potAnA nAnAsarakhA sAdhvIsamudAyano vikAsa sAdhavA sadA prayatnazIla rahenAra pUjya sAdhvIjI mahArAja zrI zIlavatIzrIjI eka vyavahAradakSa, sadAjAgrata ane zAsanabhaktiparAyaNa dharmaguraNI thaI gayAM. ' saMto, satIo, zUrAo ane sAhasikonI bhUmi saurASTra pUjya zIlavatIzrIjInuM vatana. rANaparaDA gAmamAM teono janma. emanuM nAma zivakuMvarabahena. traNeka pacIzI pahelAMnA e samayamAM kanyAkeLavaNInA to hajI zrIgaNeza. ja maMDAyA hatA; paNa tyAre vyavahArakuzaLatA, khaDatalapaNuM ane kAryasUjhanA saMskAra to bALakone mAtAnA dhAvaNa sAthe pAraNe jhUlatAM jhUlatAM ja maLatA hatA. dharmabhAvanAnuM bhAtuM paNa gharamAM ramatAM ramatAM ja maLI rahetuM hatuM. eTale vidyAnuM bhaNatara nahi jevuM maLavA chatAM saMskAraghaDatara to saheje thai jatuM hatuM. umara thaI ane zivakuMvarabahenano gharasaMsAra zarU thayo. emanA pati saradhAranivAsI DuMgarazIbhAI saMghavI kApaDanA vepArI hatA; ane muMbaimAM mULajI jeThA mArakiTamAM emanI peDhI hatI. zivakuMvarabahenano saMsAra sukhiyo hato ane saMsArIonA sukhanA sArarUpa cAra saMtAno gharaAMgaNAne killolamaya banAvatAM hatA. be putroe kuTuMbanA vArasanI mAtA-pitAnI AzA pUrI hatI, ane be putrIoe mAtAnA hetane varasavAnuM ThekANuM pUruM pADayuM hatuM. gharamAM saMpatti hatI, lADakoDamAM UcharatAM saMtAno hatAM ane DuMgarazIbhAI ane zivakuMvarabahenanA jIva maLelA hatA. saMsArI 138 mahArA zrI magAvatIzrIjI
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnavIo je sukhanI vAMchA kare e sukha A daMpatIne sAMpaDyuM hatuM. zivakuMvarabahene saMsArano sAra jANI lIdho ane mANI paNa lIdho ane jANe e sukhamaya samayanI kALaavadhi pUrI thai, ane jIvanano sAra zodhavAnI preraNA ApavA mATe, saMsAranI AkarAmAM AkarI asAratAno kaDavo anubhava karavAno kaparo samaya paNa AvI pahoMcyo! vi. saM. 1984mAM zrI DuMgarazIbhAino svargavAsa thayo. AkhA gharamAM ane zivakuMvarabahenanA aMtaramAM sUnakAra vyApI gayo. cAra saMtAnanI mAtA upara Abha ane nIce dharatI jevI asahAyatA anubhavI rahI. paNa hatAza thaye cAle ema na hatuM, duHkhane aMtaramAM samAvIne ane cittane svastha rAkhIne dhIrajapUrvaka saMsAranI majala kApavAnI hatI. chevaTe, bIjuM kaMI nahi to, kALajAnI kora jevAM cAra bALakone ucheravA mATe paNa jIvanane TakAvI rAkhyA vagara chUTako na hato; potAnI kamanazIbInA tApanI jhALa saMtAnone na lAge enI khevanA rAkhavAnI hatI. jIvatara khAruM khAruM thaI jAya evA kAramAM saMkaTa vakhate zivakuMvarabahene zANapaNa ane samatAthI kAma lIdhuM. muMbaino moha choDIne teo saradhAra AvIne rahyA, ane potAnAM lADakavAyAM dIkarA-dIkarIone ucheravAmAM jIva parovIne potAnA du:khane visAre pADavA lAgyAM. duniyAe to kahyuM che ke "du:khanuM osaDa dA'DA"--jema jema divaso vItatA jAya tema tema du:khano bhAra ocho ? thato jAya. paNa zivakuMvarabahenane mATe to jANe divaso pote ja du:khano bhAra laIne AvatA hatA, tyAM pachI aMtaranuM du:kha ochuM thavAnI to AzA ja zI rAkhavI? . vaidhavyanA AghAtanI kaLa vaLI na vaLI ane eka putra ane eka putrI sadAne mATe vidAya thaI gayAM! ATalAthI paNa jANe bhavitavyatAno roSa zAMta na thayo hoya ema, kuTuMbanA ekamAtra AdhAra samo soLa varSano juvAna putra TAyaphaoNiDanI bImArImAM gujarI gayo! dukhiyArI mAtAnA du:khanI avadhi AvI gai! dukhiyArI mAtA mamatA ane vAtsalanAM AMsu vahAvI rahI! ghara verAna banI gayuM, jIvana udAsa ane akAruM banI gayuM. eka vakhatanA sukhI ane bhaya kaTuMbamAM bAkI rahyA du:khanA jIvatA avazeSa samAM eka vidhavA mAtA ane enI bhalIbho dIkarI! kALa paNa jyAre kope che, tyAre pAchuM vALIne joto nathI! zivakuMvarabahenane saMsAranI asAratAnuM sukhanI asthiratAnuM ane jiMdagInI caMcaLatAnuM kharekharuM bhAna thayuM! mamatAnA AdhArarUpa saMtAnone sagI AMkhe maratAM jovA enA karatAM A jiMdagI ja saMkelAI jAya to zuM khoTuM? mAtA vimAsI rahI. paNa bIjI ja paLe jANe aMtaramAMthI avAja Avyo. to marIne A du:khazokabharyA jIvanathI chuTakAro meLavI lauM, paNa mArI jiMdagInA chellA avazeSa samI A putrInuM zuM? ane e putrI taraphanuM mamatAnuM baMdhane ja mAtAnI jiMdagIno AdhAra banI gayuM. e baDabhAgI putrInuM nAma kumArI bhAnumatI, e ja atyAranAM viduSI, suvatA, vAtsalya, saujanya ane vinamratAnI mUrti samAM sAdhvIjI zrI mRgAvatIzrIjI. zivakuMvarabahenanA du:khano ane emanI asahAyatAno koI Aro na hato. paNa sonuM agnimAM tapIne vadhAre tejasvI bane che, ema duHkhanA tApamAM mAnavInuM hIra vadhAre prakAzI UThe che. aNIne vakhate zivakuMvarabahene potAnA manane banAvI dIdhuM emanAM romaromamAM saurASTranI dharatInuM khamIra ane aMtaramAM dharmabhAvanAnuM teja bharyuM hatuM. vimAsaNa ke hatAzAmAM vadhu aTavAyA vagara emaNe utkRSTa maMgalamaya dharmanuM zaraNa svIkArIne jIvanane dharmamaMgalamaya banAvavAno saMkalpa karI lIdho. ane rakhene e saMkalpa DhIlo paDI jAya ke e saMkalpanA amalamAM moDuM thai jAya mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 139
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 eTalA mATe, vi. saM. 1995mAM tIrthAdhirAja zatruMjayagirinI pavitra chAyAmAM, zivakuMvarabahene potAnI nAnI putrI bhAnumati sAthe, dIkSA grahaNa karI. emanuM nAma sAdhvI zIlavatIzrIjI; emanAM putrInuM nAma sAdI mRgAvatIzrIjI. jIvanamAM jAgI UThelo saMkaTono jhaMjhAvAta zamI gayo ane mAtA ane putrI bhagavAna mahAvIranA sAdhvIsaMghamAM bhaLIne AtmakalyANa mATe saMyamamArganA puNyayAtriko banI gayAM! sAdhvIjI zrI zIlavatIzrIno zAstrIya abhyAsa to ocho hato, paNa emanuM prakaraNAdi prAthamika dharmagraMthonuM, sugama dhArmika pustakonuM, rAsAo, stavano, sajjhAyo vagerenuM ane bodhadAyaka Itara pustakonuM vAcana bahoLuM hatuM; ane emanuM vAcana jeTaluM vizALa hatuM, eTalI ja emanI smaraNazakti sateja hatI. emanI pAse beThA hoie to kathA-vArtAo, duhA-copAi, ramUjI TucakAono jANe bhaMDAra khUlI gayo hoya ema ja lAge, ane AnaMda-vinoda ane dharmakathAmAM vakhata kyAM pasAra thai jAya, enI khabara ja na paDe. sAdhvIjI mahArAjanI haiyAukalata, vyavahAradakSatA ane mANasane pArakhavAnI cakoradRSTi paNa navAi pamADe evI hatI. vakhata Avye nirbhaya banIne sAmI vyaktine vivekapUrvaka kaDavuM satya kahI devAnI Teva keLavIne to teoe guru vallabhanA ArzIvAda ane emanI AjJAne zobhAvI jANyAM hatAM. teonI (ane emanAM ziSyA-praziSyAnI paNa) guru vallabha pratyenI bhaktinuM mApa nIkaLI zake ema nathI; emanuM roma roma potAnA upakArI gurudeva pratyenI bhaktithI dhabakatuM hoya che. teonI AvI gurubhakti joine saheje khyAla Ave che ke e guruvaryanuM potAnI AjJAmAM rahetAM sAdhu-sAdhvIo upara keTaluM apAra vAtsalya hatuM ane teo emanI keTalI badhI hitaciMtA karatA hovA joie! A badhAM uparathI saheje ema lAge che ke guru vallabha to guru vallabha ja hatA! emanA jevA samasta zrIsaMdhanA sukha-du:khanA sAthI ane saune pragatine mArge AgaLa vadhavAnI preraNA ApanArA ane zrIsaMghanI pragati nIrakhIne rAjI thanArA guru virala-ativirala ja hoya che. sAdhvIjI zrI zIlavatIzrIjIe, jANe sAdhujIvanano AhlAda anubhavatAM hoya ema, mukta mane, beeka dAyakAo sudhI baMgALa, orisA, bihAra, uttarapradeza, paMjAba, rAjasthAna ane mahArASTramAM vihAra karIne potAnA Atmatattvane ajavALavA sAthe dharmanI prabhAvanA karI hatI, ane eka kuzaLa, kalyANavAMchu ane bhAvanAzIla sAdhvIjI tarIke sarvatra suvAsa prasarAvI hatI. teo jyAM jatAM tyAM bhagavAna mahAvIrano vizvavAsalyano saMdezo laine jatAM, ane mArA-tArApaNAno ke jaina-jainetarano bheda vIsarIne saune dharmanI vANI saMbhaLAvatAM. udAratA ane sarvajana-vatsalatAno A vAraso teone guruprasAdI tarIke ja maLyo hato, ema kahevuM joie. bALako ane strIonAM to teo sAcA hitaciMtaka hatAM. emanI AsapAsa baheno ane bALako ToLe vaLIne beThAM ja hoya, ane teo saune kaMika ne kaMika hita-zikhAmaNa ApatAM ja hoya--e dRzya to Aje paNa saunI najara sAme taravare che. teonuM saMghanA utthAnamAM moTAmAM moTuM ciraMjIva arpaNlR te emanAM putrI-ziSyA pUjya sAdhvIjI zrI mRgAvatIzrIjI jevAM tejasvI, nikhAlasa, svataMtra ciMtaka, prabhAvaka ane viduSI sAdhvIratnanI bheTa. protAnI sAdhvI-putrInA abhyudaya mATe teo jIvanabhara tapa karatAM rahyAM, ane jJAAna-cAritranI nirmaLa ArAdhanA ane vyApaka ane marmasparzI jJAnopAsanA dvArA zrI mRgAvatIzrIjIno zatadaLakamaLanI jema vikAsa thAya, e mATe teo jIvaMta vADa banIne emanI sadA saMbhALa rAkhatAM rahyA, ema vinA atizayoktie kahI zakAya. mahattA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ ziSyo potAnA gurune sarvasva mAnIne emanAmAM ja potAnI jAta ane potAnA sarvasvane samAvI de evA gurubhaktinA virala dAkhalA to zAstromAMya noMdhAyA che, ane najara sAme paNa jovA maLe che; paNa potAnA ziSyanA abhyadaya mATe guru potAnI jAtane arpaNa karI de, potAnuM sarvasva emAM ja samAvI de ane pote jANe ziSyamaya ja banI gayA hoya e rIte ja potAnI sAdhanAnI ane jIvananI badhI prakriyA goThave, evuM to kyAreka ja bane che. A draSTie vicAratAM kahevuM joie ke sAdhvIjI zrI zIlavatIzrIjI, sAdhvIjI zrI mRgAvatIzrIjImaya ja banI gayAM hatAM ane potAnI ziSyA-putrInA vyaktitvamAM ja potAnuM samagra vyaktitva emaNe samAvI dIdhuM hatuM. gurupade birAjatAM sAdhvI mAtAe potAnI putrI-ziSyAnA jIvanaghaDataramAM A rIte je phALo Apyo che. tenuM mUlya AMkI zakAya ema nathI. A badho guruvarya AcArya zrI vijayavallabhasUrIzvarajInI udAratA, dIrghadraSTi ane pragatipriyatAno ja pratApa. A mATe ApaNe e guruvaryano ane sAdhvI-mAtA tema ja putrI-ziSyAno jeTalo upakAra mAnIe teTalo ocho che . . sAdhvI mAtA-putrI vaccenA AvA dharmavAtsalyanI subhaga asara e samudAyanAM be sAdhvIjIo sujyeSThAzrIjI tathA suvratAjIzrIjI upara paNa jovA maLe che. emanA vinaya, viveka, mitabhASitA, adhyayana pratyenI rUci, sevAparAyaNatA, nikhAlasatA vagere guNo joI aMtara Thare che, citta AhvAda anubhave che. sAdhvIjI zrI zIlavatIzrIjI jema eka hetALa mAtA jevA mamatALu hatAM, evAM ja vakhata Avye teo saMtAnanA " bhalAnI khAtara kaDavuM osaDa pAnAra kaThora mAtAnuM rUpa paNa dhAraNa karI zakatAM hatAM. teo mamatA varasAvatAM hoya ke kaThoratA darzAvatAM hoya, e bannenI pAchaLa emanI ekamAtra manovRtti lAkonuM hita karavAnI ja rahetI. * paMjAbano pradeza to emane haiye ja vaselo hato, ane paMjAbIo paNa A sAdhvIratno pratye apAra bhakti dharAve che. paMjAbamAM teoe khUba lokacAhanA meLavI hatI. - ane, jevI lokaprIti teoe paMjAbamAM meLavI hatI, evI ja muMbainAM chellAM be cAturmAsa daramyAna muMbaimAM meLavI hatI. muMbaimAM to emanI eka ja jhaMkhanA hatI ke garIba ane madhyama varganA utkarSanI amArA gurudevanI bhAvanA kevI rIte saphaLa thAya? ane A mATe emaNe yathAzakti prayatna paNa karyo hato. chelle chelle, potAnA gurudeve sthApela zrI mahAvIra jaina vidyAlayano suvarNa mahotsava khUba zAnadAra rIte UjavAya e jovAnI emanI jhaMkhanA pUrI thai, ane emano AtmA pUrNa saMtoSa anubhavI rahyo. ane vidyAlayanI zAkhAomAM enI ujavaNI cAlu hatI te daramyAna ja teo vi. saM. 2024nA mahA vadi 4, tA. 17-2-68ne zanivAranA roja sAMjanA savA cha vAgatAM, muMbaimAM zrI mahAvIra svAmInA derAsaranA upAzrayamAM, 74 varSanI vaye, 30 varSano dIkSA paryAya pALI, samAdhipUrvaka svargavAsI thayAM. (zrI jayabhikhkhanA "jala ane kamala' pustakanI prastAvanA) mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 141
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurU caraNomAM samarpita sAdhvI zrI sujyeSThAzrIjI || pUjya sAdhvI zrI suvatAzrIjI ma. sA. jyAre bIja potAnA astitvane mATImAM vilIna karI devA taiyAra thAya che, tyAre ja laherAtAM khetaro, suMdara upavana ane vasaMtano prakRti vaibhava jovA maLe che. nadI samudramAM potAnI jAtane lIna karI devA taiyAra thAya che tyAre te pote samudra banI jAya che. bindu sidhumAM maLI pote sintha banI jAya che. agarabattinI jema aMtima kSaNa sudhI sevA, sAdhanA ane samarpaNanI suvAsa jemaNe copAsa phelAvI evAM sarvabhAvathI guracaraNomAM samarpita Adarza ziSyAratna sAdhvI zrI jayeSThAzrIjI mahArAja Aje ApaNI va paraMtu emano amara AtmA sadAya ApaNI sAthe ja che. emanA guNonI sugaMdha sadAya mAnavIne sAdhanA, sevA ane samarpaNano mArga cIMdhatI raheze. guracaraNomAM samarpita ananyabhAvathI sevAbhaktinI mazAla Adhunika yugamAM | ziSyo mATe eka javalaMta udAharaNa banI raheze. sevAbhAvI, saraLa svabhAvI, saunuM hita jonAra sAdhvI zrI sujayeSThAzrIjI mahArAjano janma kherAlu tAraMgAnI pAse Avela sIpora gAmamAM thayo hato. mAtAnuM nAma hIrAbahena ane pitAnuM nAma maNilAla paTavA hatuM. emanA | pitAjI bAra vratadhArI dharmaniSTha suzrAvaka hatA. gAmamAM teo bhagatane nAme jANItA hatA. sujayeSThAzrIjInuM gRhastha. nAma zAMtAbahena hatuM ane teo pitAjInAM lADakAM hatAM. 16 varSanI umare emaNe upadhAna tapa karyuM hatuM. emanI 19 varSanI umare emanA gAma sIporamAM I. sa. 1946mAM sAdhvI zrI zIlavatIjI ane sAdhvI zrI mRgAvatIjI mahArAjanuM cAturmAsa thayuM. emane jotAM ja zAMtAbahenane dharmanI laganI lAgI ane cAturmAsanI pUrNAhuti pachI tarata ja emaNe bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI. i. sa. 1947nA eprila mahinAmAM pUjaya paMjAbI AcArya vijaya umaMgasUrijI mahArAjanA haste emanI vaDI dIkSA thaI. emaNe prathama cAturmAsa AcArya mahArAjanI nizrAmAM karyuM. cAturmAsamAM sujayeSThAzrIjI mahArAje aThThAi tapanI ArANA karI. bIjuM cAturmAsa pUjaya pravartinI sAdhvI zrI devazrIjI mahArAjanAM prathama ziSyA pUjaya zrI dAnazrIjI mahArAjanI sAthe kapaDavaMjamAM karyuM. prabhu paMthamAM AgaLa vadhavA emaNe pUjaya garucaraNomAM rahI jJAnAbhyAsa karyo. jIvavicAra, navatattva, daMDaka, ladhu saMgrahaNI, traNa bhASya, karma graMtha, bRhata saMgrahaNahI, dazavaikAlika sUtra, uttarAdhyayana sUtra, saMskRta-hindI laghu kaumudI vagere dharma graMthono emaNe abhyAsa karyo. aMtima divasomAM zrI ratilAla dIpacaMda desAI likhita "maMgaLamUrti pustakano svAdhyAya karatAM hatAM, enuM vAMcana adhUruM rahI gayuM. dIkSA lIdhA pachI emaNe aThThAi, nava upavAsa, vAsa sthAnakanI oLI, navapadajInI oLI, jJAna paMcamI poSa dazamI, cha8, AThama vagere aneka tapazcaryA karI. vastuta emanuM jIvana ja tapa rUpa hatuM. vinaya, veyAvacca, svAdhyAya vagere Avyetara tapa emanA jIvanamAM tANAvANAnI jema vaNAI gayAM hatAM. vayovRdhdha, tapomUrti, mAtA guraNI zrI zIlavatIjI mahArAjanI tathA guruNI pUjaya mRgAvatIzrIjInI emaNe kullA cALIsa varSa be mAsa sudhI aviratapaNe sevA karI. saurASTra, gujarAta, rAjasthAna, uttarapradeza, paMjAba, himAcala pradeza, jammu, baMgALa, bihAra, mahArASTra, karNATaka vagere badhA pradezonI emaNe yAtrA karI. ugra vihAra karyA, vihAra daramyAna ghaNAM kaSTa sahana karyA. jayAM jayAM ( pagalAM paDayA tyAM tyAM lokonA mana para potAnA guNanI amITa chApa pADI. 142 mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaI, maisUra, beMgalora, paMjAba, uttara pradeza ke dilhInI guru vallabhanI saMsthAonuM kArya hoya ke smArakanuM kArya hoya, sAdharmika baMdhuonA utkarSanuM kArya hoya ke zikSaNa saMsthAonuM kArya hoya, dIna du:khIone sahAyatAnuM kArya hoya ke bimAra dardIo mATe haoNspiTalanI saha tanuM kArya hoya e badhAmAM potAnA guru mahArAjanI sAthe emano sahayoga sadAya raheto. aneka gurabhaktone emaNe preraNA ApI. guru mahArAje sAdhaka banI je sAdhanA karI ane saphaLatA meLavI temAM teo temanAM uttarasAdhaka banI rahyAM. kAMgaDA tIrtha para paNa emaNe ghaNAM jApa karyA hatA. vallabha smArakamAM paNa emaNe navakAra maMtra ane zaMkhezvara dAdAnA jApanI saMkhyA lAkhathIya vadhu pahoMcADI dIdhI hatI. bahu ochuM bolavuM ane Akho divasa pATha, prArthanA, mALA ane jApamAM nimagna rahevuM tathA guru sevA ane sadvAMcana e emanA dinacaryAnAM mukhya aMga hatAM. sAdhanA, sevA ane samarpaNa emano jIvanamaMtra hato, je aMtima kSaNa sudhI akhaMDa cAlato rahyo. pUjaya sujayeSThAzrIjI mahArAje potAnA guru mahArAja pU. zrI mRgAvatIzrIjImAM ja badhuM meLavI lIdhuM hatuM. guru mahArAjane pANI pAIne pachI pIvuM, gocarI karAvI pachI pote gocarI vAparavI, emanI davA ane sarva bAbatonuM lakSa rAkhavuM e emano svabhAva hato. teo sadAya svastha ane prasanna rahetAM. aMtima samaye paNa e ja bhAva rahyo hato. Akho divasa badhA kArya svasthatAthI karyA. sAMje pratikramaNa, kalyANa maMdira, mALA, jApa, saMthArA porasI jevI sAdhunI badhI kriyAo svasthapaNe karI. * acAnaka zvAsa caDayo ane traNa vakhata bolyA, "mArA mahAjanI saMbhALa rAkhajo! mArA mahArAjanI saMbhALa rAkhajo! mArA mahArAjanI saMbhALa rAkhajo! moTA mahArAja pUjaya zrI mRgAvatIzrIe emane kahyuM "mahArAja, mahAraja zuM kare che! choDa mahArAjane. bola, arihaMta, zaMkhadhvara dAdA, zrI Atma vallabha sadgurubhyonamaH" potAnAM gurujInI sUcanAnusAra ema bolatAM rahyAM, paNa pachI thAka lAgatAM kahyuM have nathI bolAtuM.' e joi moTA mahArAje kahyuM, "tuM have na bola. huM tane navakAramaMtra saMbhaLAvuM chuM.' moTA mahArAje traNa navakAra saMbhaLAvyA ane sujayeSThAzrIjI mahArAje kahyuM, "have mArAmAM kaMI rahyuM nathI.' basa, eTaluM kahetA ja emaNe mAthuM DhALI dIdhuM ane emano AtmA anaMtamAM lIna thaI gayo. aMtima kSaNa sudhI emane sArI zudhdhi rahI. ATha-daza miniTamAM badhuM banI gayuM. sau stabdha banI gayAM. jevuM jIvana hatuM tevuM ja temanuM devatAi mRtyu thayuM. temanuM jIvana dhanya dhanya banI gayuM Tu-caraNomAM emane sthAna maLayuM. emanI yAdamAM emanI bhAvanAnurUpa guruvallabhasmArakane pUrti rUpa TrasTa sthApita karavAmAM AvyuM. e emanI bhaktinuM ja phaLa hatuM. mAtRtulya sneha ApanAra he sujayeSThAzrIjI mahArAja! amane sahAya karajo. amane bhakti Apajo. jethI guru mahArAja ane jina zAsananI sevA karI zakIe. ApanI madhura yAdomAM khovAyelI ApanI nAnI bahena suvratAnAM koTi koTi vaMdana. mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 143
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa. pU. zrI mRgAvatIjInAM vacanAmRto 0 hAthamAMthI koI laI jaze, bhAgyamAMthI koI laI nathI zakatuM. D be hAtha, saccAi ane bhagavAna jenI pAse che te kadI bhUkhyo nathI raheto. | jIvananI avasthAne jevI banAvavI hoya tevI banAvI zakAya che. ApaNe pote nakkI karI zakIe chIe ke ApaNane kevA banavuM che. 0 ratha to bIjI vAra maLI jaze, paraMtu sArathi mArgathI calita thaI gayo to muzkelI thaI jaze. D te vidyArthI jJAna meLavI zake che, jenI bAjumAMthI cakravartI rAjAnI senA pasAra thaI jAya to paNa tenI tene khabara na rahe. e ApaNA hRdayamAM ahiMsA haze to sAdhanomAM paNa Avaze, bAkI ekalA ahiMsAnA sAdhanothI kaMI nahi vaLe. D gurumahArAja ApaNane prakAza Apaze, paraMtu cAlavuM to ApaNe ja paDaze. D ApaNe haLImaLIne rahIzuM, vahecIne khAizuM. || vakatRtvakaLA athavA vidvatA e sAdhutAno mApadaMDa nathI. AcAravicAranI zuddhi ane brahmacarya sAdhutAnA guNa che. ' vadhArAmAM vidvatA hoya to sonAmAM sugaMdha bhaLI samajo. bhASA manuSyanI UMcAIno mApadaMDa (tharmomITara) che. D jo gRhasthAzrama premapUrNa, zAMtipUrNa ane AnaMda bharyo na hoya to ApaNe bAkInA traNa Azramone sArA kema banAvI zakIzuM? T je bahAranuM dhana nathI vaheMcI zakato te jIvanano mahimA zuM vaheMcaze? D jIvanamAM AcaraNa nahi hoya to ApaNuM mAthuM be paganI alamArI banI jaze. . e prathama gurunA premapAtra bano; pachI vizvAsapAtra banazo, pachI kRpApAtra banazo, prema haze to vizvAsa Avaze ja ane vizvAsa haze to kRpA ApameLe varasaze. I vyAkhyAna ApavuM sAdhuno vyavasAya nahIM, svAdhyAya che. T sahaja maLavuM prakRti che. mAgavuM vikRti che. vaheMcavuM saMskRti che. D ApaNe badhAe phAyara brigeDanI jema upazamajalathI jhagaDAono aMta lAvavo che. 0 lobhI vyakti kadI prema ne karI zake, prema to gamatAno gulAla karavAnuM lhANI karavAnuM zIkhave che. je sarvasva ApI devA taiyAra che te badhuM meLavI le che. bIja jayAre potAnuM astitva ogALI de che tyAre bAga | hayobhaya bane che. maharA zrI mRgAvatIzrIjI 144
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ | je de che tene maLe che. je lUMTAve che tenA para varase che 'D jagatane sadAya ApavAnuM zIkho, kyAreya mAgavAnuM na zIkho. T samatA, saraLatA ane svAbhAvikatA e bhagavAna mahAvIra svAmInA dharmano sAra che. D dAna denAranuM jIvana phaLa-phUlathI lacelA vRkSa jevuM praphulla hoya che. aneka thAkelA musApharone te vizrAti ApI zake che. saMkrAMti bhajana zrI vallabhaguru ke caraNo meM, meM nita uTha zIza namAtA huM mere manakI kalI khIla jAtI he jaba darza tumhArA pAtA huM vallabha' nAma hI pyArA hai isahI kA muje sahArA isa nAma meM aisI barakata che jo cAhatA huM so pAtA huM jaba yAda tere guNa Ate hai duHkha darda sabhI mITa jAte hai meM banakara masta divAnA phira | gIta tere hI gAtA huM guru rAja tapasvI mahAmuni saratAja the tuma mahArAjo meM eka choTAsA sevaka huM kucha kahetA huA zaramAtA huM guru caraNo meM he arja yahI baDhatI dinarAta rahe bhakti merA manuSya janma saphala hove yahI bhakti kA phala cAhatA huM mahattarA zrI magAvatIthIjI 15
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanamAM sAdAInuM mahattva D pU. sAdhvIjIzrI mRgAvatIjI sAcuM sukha bhogamAM nathI, tyAgamAM che e ApaNe mahApuruSonA jIvanamAMthI zIkhavuM joie. adhyAtmayogI AnaMdadhanajI mahArAja tathA upAdhyAya yazovijayajI mahArAja tyAgI hatA. bAhya sakhanI AzA to bakarAnI dADhImAMthI dUdha dohavA jevI mithyA AzA che. yazovijayajI mahArAje kahyuM che ke, bAhya sukha bhogavI je hRSTapuSTatA Ave che e hakIkatamAM taMdurastI nathI, e zarIre caDelA sojA che.' svAmI vivekAnaMde kahyuM che ke, "eka aMza bAhya sukha, vIsa Tana du:kha lAve che.' upadeza prAsAdamAM pharamAvyuM che ke, bAhya sukhano AnaMda meLavanArA ane mAnanArA gaMdA nALAnAM vAsavALA pANImAMthI pyAsa bujhAvavAno mithyA prayAsa karanArA che. enA thakI pyAsa bujhAtI nathI, sukha sAMpaDatuM nathI.' rAjA puMDarIke gRhasthAzramamAM rahevA chatAM tyAgamAM ja sAcuM sukha che enI anumodanA karatAM karatAM Akhare dIkSA laine, mRtyu bAda sarvathA siddha vimAnamAM devapaNe janma lIdho ane tetrIsa sAgaropamanuM AyuSya bhogavyuM. e ja puMDarIka rAjAnA bhAi, jeo pahelAM mahAna tyAgI sAdhu hatA, paraMtu mananI, bAhya sukhanI lAlasAne vaza thaI bhAI) pAsethI rAjagAdI laI pote rAjA banyA ane viSayomAM phasAIne potAnuM jIvana tema ja pUrvenA saMyamano nAza karI,. maraNa pAmI sAtamI narakamAM tetrIsa sAgaropamanuM AyuSya pAmyA. T. sAdAithI jIvanamAM susaMskAra ane satsaMga maLe che. dharmadhyAna karavAnI bhAvanA jAgRta thAya che. jainazAsanamAM jinabimba ane jinAgama dharmanAM AdhAra che. Aje ApaNe pUjA ityAdi kAyamAM paNa ADaMbara bahu vadhArI dIdho che. ene lIdhe sthAnakavAsI ane terApaMthI samAjanA jaino, jinapUjAthI vegaLA thatA jAya che. vAstavamAM to temanA mahAna AcAryo, jinamUrti ArAdhanAne mATe prAthamika AlaMbana che enI kabUlAta rAkhe che. zrI bhagavatIsUtramAM varNavyA pramANe prabhu mahAvIra jayAre dhyAna prAraMbha karatA hatA tyAre teo eka pudgala upara daSTi sthira karavA sAthe dhyAna karIne pachI nirAkAranuM dhyAna dharatA hatA. ApaNA gharamAM sAdAi, zudhdhatA, sAttvika vicAro ane zudhdha khAnapAna jevuM vAtAvaraNa hovuM joIe. to ja te bALakonAM jIvanamAM Utare. bALakonA lohImAM jayAM sudhI saMskAra na reDAya tyAM sudhI badhuM vyartha che. ane AvA saMskAra lohImAM reDavA mATe mAtAmAM sAttvikatA, sadAcAra ane saMskAra joie. mAtA ja bALakane sAcuM zikSaNa ApI zake che. sau prathama saMskAra keLavavA mAtAe lAyaka banavuM joie. AjanI mAtA AbhUSaNa-phezanamAM eTalI badhI otaprota thaI gaI che ke, e enI jAtanuM ja bhAna bhUlI beThI che. paraMtu e sAco zaNagAra nathI. strInAM sAcA AbhUSaNa to che zIla, sadAcAra, sevA ane saMskAra. je strImAM A cAreya AbhUSaNa hoya te ja strI potAnAM bALakamAM lohInA saMskAra reDI zake. pUjaya vinobAjIe lakhyuM che ke, "pahelAnA jamAnAmAM puruSoe strIone vaza karavA ja nAka viMdhAvI ene zaNagAryuM kAna viMdhAvyA, hAtha ane paga AbhUSaNothI lAdI dIdhA. ene jhaverAtanAM AbhUSaNothI evI lAdI dIdhI ke e lathabatha | banI. gaI.' 146 mahattarA nI magAvatIzrIjI
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ strInuM jIvana gharamAM svacchatA, patibhakti ane bALakomAM saMskAra mATe che, ahIM tahIM bhaTakavA mATe nahi. kapaDAM ke jhaverAtano moha baMdha karo. rUpa ane rUpiyA dekhADavAnI cIja nathI. koI dhanavAna potAnA gharanA AMgaNamAM hajAro rUpiyAnI thelI ke noTo TIMgALI rAkhe che, evuM kadI tame joyuM che? ApaNA zAstromAM zRMgAranuM je varNana che eno sAra zuM che e koie vAMcyuM che? strIno zRMgAra zA mATe che? pati mATe ke duniyAne dekhADavA mATe? bAhya dekhAvathI sukha nathI maLatuM. jo ucca AcAra-vicAra, sAduM jIvana ane saMskAra haze to ApaNI pragati thaze. bhoganuM AkarSaNa ochuM karIne bAhya bhoga baMdha karavA joie. emAM strInuM sAcuM sukha che. ApaNA samAjanA bhAIo bhUkhyAtarasyA hoya, raheThANa vagara jayAM tyAM bhaTakatA hoya tyAre lagna ke bIjA utsavomAM ADaMbara ke khoTA kharacA baMdha karIne sAdharmika sevA karavI joie. paraMtu Ajano mAnavI bhoga, dhana ane lAlasAmAM ja racyopacyo rahe che. jayAM juo tyAM e ja ADaMbara! dhananI ja Aje bolabAlA che. AjanA jagatamAM koI yugamAM nathI banyuM evuM banyuM che. svAdhyAya, upadeza ke dharma karatAM dhana, vaibhava ane bhoganuM ane vilAsanuM prabhutva vadhyuM che. mAruM to nAma sUcana che ke, khoTo kharca ane ADaMbara baMdha karIne, vadhu nahi to thoDI sAdagI lAvo. jIvanamAM sAdAI Avaze to sArA vicAro Avaze. svAdhyAya vadhaze. dhyAna-yoga vadhaze. AdhyAtmika vAcana vadhaze. bAhya sukhano moha tajI Atara sukha, AtmAnuM sukha prApta thaze. (tA. 20-8-1966nA pravacanano sAra) mahArA zrI magAvatIthI 147.
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdhvI saMdha aMge vinaMtI | sAdhvIzrI mRgAvatIzrIjI bhagavAna mahAvIra svAmIno sAdhvIsaMdha tyAre ane Aje keTalo vizALa hato ane che! Aje to sAdhvIsaMghamAM nAnI nAnI umaranA sAdhvIjI mahArAjone joi, teono tyAga joI lokonA mastaka namI jAya che. nAnI umaramAM, yuvAvasthAmAM ane te paNa AjanA bhautika yugamAM tyAga karavo e kAMI nAnIsUnI vAta nathI. sAdhupaNuM levuM tyAga karavo temAM mukhya Azaya to AtmakalyANano ja che. AtmakalyANa karavA mATe samatA, saMyama, saraLatA, namratA, viveka, akiMcanatA, AcAravicAra A badhA ja guNonI AvazyakatA che. AtmArthI sAdhutAnI kasoTI paNa e ja che. vidvatA ane vakatRtva e kAMI AtmArthI sAdhutAnI kasoTI nathI A hakIkata che. AvI AtmArthI sAdhutAmAM svakalyANa raheluM che. AvA svakalyANecchuonAM hAthathI ja saMgha, , samAja, deza ane saunuM kalyANa thavAnuM che e nirvivAda che. paraMtu Avo varga zikSita hoya to kArya ghaNI AsAnIthI thaI zake! . Aje samaya evo Avyo che ke, lokomAM vyAvahArika zikSaNa vadhI rahyuM che. zaikSaNika kSetramAM, jJAna ane vijJAnanAM kSetramAM duniyA khUba ja AgaLa jaI rahI che. lokone AjanA vilAsI vAtAvaraNamAM AdhyAtmika bhUkha paNa jAgI che. bhAi-bahenomAM paNa UMDe UMDe AstikatA rahelI che. dhArmika bhAvanA paNa jovAmAM Ave che. 'jhukAnevAlA koI ho to nukanevAlI duniyA hai' A kathanAnusAra lokone dharmamArgamAM ruci utpanna karavI, vyasanothI mukta karavA, AcAravicAranI tathA khAnapAnanI zuddhi tarapha vALavA, sAdAI ane zremanI pratiSThA samajAvavI, Adarza gRhasthAzrama racavA preravA, samAjane nabaLo banAvatI kuprathAo ane bAhyADaMbaro ochA karI, saMdha samAja ane dezanI unnatimAM potAno phALo ApavAnI bhAvanA jagADavI. tyAgane apanAvI AdhyAtmika unnati tarapha javAnI preraNA ApavI. sAMpradAyika saMkucitatAno tyAga karI vyApaka, vizALa, udAra bhAvanA keLavavAnuM mahattva samajAvavuM ane e rIte prabhunA zAsananI . sAcI sevA karavAnuM premapUrvaka samajAvavAmAM Ave to ethI vyakti ane samAja bannene ghaNo lAbha thAya. A kArya mAtRzakti dvArA saralatApUrvaka thaI zake che. pUjaya paMjAbakesarI yugavIra AcArya zrI vijayavallabhasUrijI mahArAja ghaNI vAra kahetA ke, 'Aja sudhI dharmanI rakSA bahenoe karI che. ane baheno ja karaze.' mahAtmA gAMdhIjIe paNa kahyuM che ke, "jIvanamAM je kAMI pavitra ke dhArmika jevuM che, tenuM bahenoe vizeSa saMrakSaNa karyuM che." A uparyukta vAto vicAratAM saheje khyAla Ave che ke temAM paNa tyAganI mUrtio satI sAdhvIo keTaluM badhuM kArya karI zake ! A sAdhvIvarga jayAre vidyA ane jJAnanA kSetramAM khUba AgaLa vadhe, cAritrabaLa sAthe emane jJAna-vidyAnuM baLa maLe to emanAmAM kevuM teja pragaTe! sAdhvIomAM abhyAsa vadhaze to , lokopakAranuM kArya saMgha ane samAjanI unnatinuM kArya teo ghaNuM ghaNuM karI zakaze. samAjanA movaDIo, saMdhanA AgevAnoe A dizAmAM khUba vicAravAnuM che, ghaNuM karavAnuM che, ghaNuM karI zake tema che. pUjaya AcArya bhagavaMtonAM caraNomAM namra vinaMtI che ke, teo udAratApUrvaka A mahattarA zrI magAvatIzrIjI 148
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ mATe AjJA Ape. pUjaya sAdhvI guNIjI mahArAjo paNa potAnAM ziSyA-praziSyA sAdhvIjI mahArAjone AgaLa vadhAravA, abhyAsI banAvavA nizcaya kare. tejasvI sAdhvIjI mahArAjo paNa svakalyANArthe pUjaya gurUdevo ane guNIjI mahArAjanA caraNomAM namrabhAve A mATe vijJapti kare ane sAdhvIsaMgha svayameva svonnatinA zikhare pahoMcavAnI hiMmata ane bhAvanA keLave! ApaNA sAdhvIsaMdhamAM tejasvI ane viduSI sAdhvIo sekaDonI saMkhyAmAM taiyAra thAya tevI zakayatA che. jarUra phakta te dizAmAM samajaNapUrvaka prayatna karavAnI che. amuka sAdhvIjI mahArAjomAM to abhyAsanI, vidyAprAptinI lagana ane zAstrAbhyAsanI tIvra IcchA paNa jovAmAM Ave che, paraMtu teone te mATe anukuLatA maLatI nathI. A mATe zrI sathe khAsa vyavasthA, vizeSa sagavaDa vahelI take UbhI karavAnI ati AvazyakatA che. - bhAratanI rAjadhAnI dilhInI najIka zaherathI dUra prazAnta vAtAvaraNamAM khetaronI hariyALI vacce. prakRtinA sAnnidhyamAM pUjaya yugadraSTA ajJAnatimirataraNI AcAryazrI vijayavallabhasurIzvarajI mahArAjanuM mahApAvana smAraka banI rahyuM che. emAM zrI bhogIlAla laheracaMda nAmathI eka zodhapITha paNa cAle che. temAM ucca abhyAsIo saMzodhana saMpAdananuM kArya karI zake, bAkI nAnAM nAnAM sAdhvIjI tathA dIkSArthI baheno mATe saMskRta, prAkRta, vyAkaraNa, kAvya, sAhitya, nyAya vagerenA dhArmika abhyAsanI pUrNa sagavaDatA karavAmAM AvI che. dIkSArthI baheno mATe ochAmAM ochA traNa varSa ane vizeSa abhyAsa mATe pAMca varSano abhyAsakrama niyata karavAmAM Ave. AgamonA abhyAsamAM zrI dazavaikAlikasUtra, nadIsUtra, anuyogadvArasUtra, zrI uttarAdhyayanasUtra tema ja AcArAMgasUtra Adi aMgonA, darzana zAstronA, yoganA graMthono, kAvya, sAhitya, vyAkaraNano, saMskRta-prAkRta Adi viSayono te te viSayanA niSNAta paMDitone rAkhIne abhyAsanI vyavasthA thAya to na dhAreluM evuM suMdara pariNAma Ave. A mATe vidvAna zrAvakonI eka kamiTI banAvavI joie je sAdhvIjI mahArAjo saMyamayAtrA sAthe svasthatApUrvaka jJAnAbhyAsa karI zake te vize jarUrI vyavasthA kare. ApaNe tyAM paisAnI kamI nathI, utsavo ane bIjAM kAryomAM udAratAthI dravya vaparAya che. dharmakAryo yogya kALe yogya kSetre bhale thatAM rahe, paraMtu A kArya ati mahattvanuM che. A dizAmAM sthAnakavAsI zrI saMghe ghATakoparamAM zramaNI vidyApIThanI sthApavAnuM ghaNuM suMdara kArya karyuM che. te sarAhanIya, abhinaMdanIya che. gRhastho potAnAM vahAlAM bALakone bhaNAvavA mATe borDiMgamAM, pAThazALAmAM ane vidyAlayomAM cheka paradeza sudhI mokalI zake to pUjaya sAdhvIjI mahArAjo potAnI ziSyAone viThThIo banAvavA 20-25 ke 50-100 mAila kema na mokale ? jarUra mokale. jethI teonuM jIvana mahAna bane ane saMdhanuM hita sadhAya. dezane dharmapracAranA upakArano lAbha maLe. abhyAsArtha sAdhvIsaMghanA guruNIjI mahArAjone AthI vadhu zuM vinaMtI karuM? mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 149
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25-5-1970 viduSI sAdhvIzrI mRgAvatIzrIjI, sujayeSThAzrIjI sutratAzrIjI Adi yogya, sukhazAtA, amo jagaDIAthI vihAra karI surata Adi thai valasADamAM saMkrAnti karI gaI kAle dahANuM AvyA. pUnamacaMdabhAI Adi zrIsaMghe suMdara svAgata karyuM. muMbaIthI padhArelA bhAgyazAlIonuM suMdara bahumAna karyuM.tamAro pahelo patra jagaDIAmAM maLyo hato enI pahoMca vihAra AdinA kAraNe ApI zakayA nathI to te tarapha jarA paNa lakSa Apazo nahi. tamAro dharmasneha ane bhAvabhakita amone vAraMvAra yAda AvI jAya che. gaI kAle sauno lakhela patra Aje vAnagAMva AvIne vAMcyo. vAMcIne ghaNo ja AnaMda thayo. tamo evA kaThaNa pradezamAM ane garamImAM vicArIne je upakAra karI rahyA cho e cirasmaraNIya raheze emAM saMdeha nathI. haju 150 mAilano vihAra bAkI che. te zAntipUrvaka pUro karI beMglora pahoMcI jaina zAsanano ane gurudevanA zubha nAmano jayajayakAra karo eja amArI zubhakAmanA che. dahANu saMgha tamArA cAturmAsanA lIdhela lAbha aMge bIkAneramAM ghAsa tathA rokaDa nANuM sahAyatA rUpe je mokalAvyuM teno ullekha karI vyAkhyAnamAM dhanyavAda ApavAmAM AvyA. jammumAM navuM derAsara baMdhAya che. emAM lagabhaga lAkha savAlAkhano kharca thai gayo che. ane haju lAkha savA lAkhano kharca thaze to tamo A vAtano khyAla rAkhazo. badhA bhAgyazAlIone dharmalAbha jaNAvazo. amo ahi 25 sAdhuo chIe. muMbai cAturmAsamAM lagabhaga trIseka sAdhu thai jazuM tamo ame padhAryA hota to bahu sAruM thAta. AjakAla vyAkhyAtAonI khAsa jarUrata che. guru mahArAjanI kRpAthI je kArya mATemuMbai jai rahyA chIe te kArya sAMgopAMga pAra utare ane gurudevano jayajayakAra thAya ane AnaMdathI vihAra thAya eja bhAvanA rAkhIe chIe. mumukSaNI bhAratIbenane ghaNAM ghaNAM dharmalAbha jaNAvazo ane have e mumukSaNI kayAM sudhI raheze. dharmasneha rAkhazo. AnaMda samAcAra Apazo. amo AvatA ravivAre AgasI pahoMcavAnA chIe ane tyAMthI vihAra karI jeTha sudI 6nA muMbaI pahoMcavAnI bhAvanA che. da. samudravijayanA sukhazAtA 150 mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4-3-63 sAdhvI mRgAvatIjI, Apane vidita thAya che, bhAratIya saMskRtinA prakhara abhyAsI, saMskRta, prAkRta ane hindI bhASAonAM jANakAra tathA phrAnsanI lIyo vidyApIThanA bhAratIya saMskRtine lagatI vidyAzAkhAnAM adhyakSa madAma kole somavAra ane maMgaLavAra,mArca tA. 11 ane tA. 12, 1963nA be divaso daramyAna amadAvAdanI mulAkAte padhAravAnAM che. LA phrenca viduSI mahilAne bhAratanI sarakAre khAsa AmaMtraNathI bhAratanI mulAkAte bolAvyAM che. be divasanA amadAvAdanA temanA nivAsa daramyAna teo amadAvAdanA vidvAnone maLe tathA agragaNya saMsthAonI mulAkAta le tevI temanI icchA che. A aMge ApanI sAthenI teozrInI mulAkAta maMgaLavAra mArga tA.12, 1963 nA roja savAre 9-00 vAge zAMtisAgaranAM upAzrayamAM yojavAmAM AvI che. Apane A mulAkAtamAM samaya ane sthaLa anukULa haze evI apekSA rAkhavAmAM Ave che. A aMge ApanI saMmati darzAvato patra uparanAM saranAme vaLatI TapAla lakhavAnI kRpA karazo. Apano vizvAsu : narahari bhaTTa : nAyaba mAhitI saMcAlaka, mAhitI khAtuM gujarAta rAjaya mAha. zu 15 tA. 14-2-68 vinayAdiguNavaMta sAdhvIjIzrI jI. saparivAra joga sukhazAMtA vAMcazo. ahIM guru pasAthe zAMti che. mArA page paNa pahelA karatAM sudhAro che. zAsana devanA pasAye dhIme dhIme ArAma AvI jaze. Aje zrI yazovijayajInA patrathI tamArA dharmamAtA guraNIjI zIlavatIzrIjIne lakavAnI asara thayAnuM jANI ciMtA thAya che. temane mArA taraphathI sukhazAtA pUchazo davA-upacAra sAthe suMdara ArAdhanA cAlu rAkhazo. zAsana devanI kRpAthI temane zIdhra sAruM thAya. ane haju varSo sudhI potAnI ArAdhanA sAthe aneka AtmAone ArAdhanAmAM sahAyaka thAya e ja zubhabhAvanA. mArAlAyaka kAmakAja jaNAvazo. da. dharmavijayanI sukhazAta jaina maMdira, cembara muMbaI 400 071 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 151
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19-2-1971 OM maiyA sauthI pahelAM to A dIkSA saMdezamAM kAryakuzaLa ane dIrdha dRSTivaMta viduSI sAdhvI zrI mRgAvatIjI sAthvI vagerene huM abhinaMdana ApIza ke, "jayAre Aje comera dIkSAnI utAvaLamAM sAdhu sAdhvIo potAnAM dIkSArthI bhAI bahenone ghaDavAmAM kacAza sahI le che, tyAre bahena jayabhAratIne ghaDavAmAM sAdhvIjIe ghaNo sAro samaya Apyo che. kamArI bahena jayabhAratInI A dIkSA vakhate amArA parama pUjaya gurudevanAM niSThavAna sAdhvIo damayaMtIbAI sAdhvI, kalAbAI, svAmI tathA viduSI vinodinIbAI sAdhvI ThANA agiyAranI hAjarI paNa derAvAsI sthAnakavAsInI ekatAno aitihAsika namuno pUro pADaze. jainadharmanI vizvadharma banavAnI yogyatA AvA namUnAo pUrA pADIne ja siddha karI zakAze, te kahevAnI jarUra nathI | pUjaya AcAryazrI samudravijayasUri, pUjaya AgamaprabhAkara puNyavijayajI mahArAja Adi ThANA 30 ane sAthosAtha sAdhvI.' zrI kusumazrIjI, zrI prabhAzrIjI, zrI oMkArazrIjI tathA sAdhvI magAvatIbAI sAdhvI vagere ThANA 55, temaja damayaMtIbAI sAdhvI vagere ThANA 11 maLI soeka jeTalo sAdhusAdhvIo A maMgaLa ane pavitra prasaMge hAjara che. te saunA AzIrvAda pAmI navadIkSita bahena jayabhAratI evAM Adarza sAdhvI bane ke jema jaina dharmamAM nAtajAtane avakAza nathI tema judA judA gaccha ke saMpradAyamAM rahelAM sAdhusAdhvIo vacce bhedabhAva na rAkhatAM, eka ja bhagavAna mahAvIrane mAnanArAM cAreya phirakAonAM sAdhu sAdhvIo sAthe milanasAra svabhAva zrI vijayavallabhasUrijInuM te svapna sAkAra kare. bIjI bAju mAtra nArI dehane kAraNe Aje dIkSA levA chatAM naranArIno bheda je jainadharma jevA vizvadharmamAM pesI gayo che, tene paNa dUra karavAmAM sAdhvI magAvatI jevAM potAnAM pUjanIya gorANIne sAtha Ape. ema thavAthI janatara vargamAM paNa dArUmAMsa | jevAM mahAvyasano tanAvI naitika grAmasaMgaThanone savAMgI racanAtmaka kAryakaronI saMsthAo dvArA dezanI sarva prakAranI naitika AdhyAtmika uccatA mATe sAdhuonI jema dharmakrAMtipriya sAdhvIo paNa mahAna kAryo karI zake che te amuka kakSAe sAdhvIzrI mRgAvatIjIe batAvI ApyuM che, te sarva kakSAe batAvavAmAM teoe madadagAra nIvaDe ! A rIte paNa pramoda sudhA sAdhvIjInI jema sAdhvI damayaMtIbAi sAthe Aje sAdhvI sAdhvI vaccenI je snehagAMTha zarU thai che, tene sakriya rUpa ApI saddagata AcArya zrI vijayavallabhasUrijI mahArAja tathA amArA gurudeva sadgata pUjaya kavivarya paMDita zrI ' nAnacaMdrajI mahArAjanA AtmAne sAcI aMjali ApI tRpta banAve e ja zAsanadevane prArthanA. A puNya prasaMganI A rIte huM saphaLatA cAhuM chuM. li saMtabAla mahAvIra nagara AMtararASTrIya kendra, ciMcaNI, tA. dahANu- ji. thANA- mahArASTra, 15ra mahattarA zrI magAvatIjI
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ parama pUjaya sAdhvIjI zrI mRgAvatIjInI sevAmAM, - Apano 19-6-72no kAgaLa muMbaI thaIne ahIM kAle maLyo che. bA bImAra che. devagurakapAthI mAMDa bacyAM che. Apane yAda karyA hatAM. paraMtu patra nahIM eTale kayAM vicaro cho te khyAla nahI. jeNe rAga choDayo che, te patra moDo lakhe te guNa kahevAya eTale Apane te bAbata mAre kAMI kahevAnuM hoya nahIM. ApanA moDA moDA paNa kayAMkathI khabara maLatA hatA. chelle muni zrI jaMbUvijayajI mahArAja sAhebe lakheluM ke, mahAsatIjI darzane padhAryA hatAM. tamAro sAdhanAno prayAsa temane gamyo che. teo paNa sAdhanA mATe rANakapura jevA sthaLane cAturmAsa mATe pasaMda karI rahyA che. temano zrata vize bodha ghaNo sAro che, paNa tenA gUDha koyaDA ukelavAnI zakita teo sAdhanAmAMthI meLave che. muni zrI abhayasAgarajI mahArAja sAheba ahIM che. teo paNa sAdhanA karI rahyA che. tame traNeya jude jude raste eka ja sAdhya mATe prayAsa karI rahyAM cho. sau zAtAmAM cho te jANI AnaMda thayo. be ziyAo abhyAsa kare che te jANI vizeSa AnaMda thayo. ApanA banne kAna zAtAmAM che ke udde karAvI rahyA che? bAe ane cArue vaMdanA lakhAvI che. kAmasevA lakhazo. li. amRtalAla kAlidAsanI vaMdanA avadhArazojI. AdaraNIya mahArAjajI, vaMdanA. kuzaLa hazo. paMjAba zrI saMghanI paMjAba padhAravAnI vinaMtino Ape svIkAra karyo che te mATe paMjAba zrI saMdhanI taraphathI ame sau pratinidhio ApanA AbhArI chIe. samayano abhAva, garamInA divaso ane lAMbA vihArane kAraNe Apane je aDacaNa paDaze teno khyAla saheje AvI jAya che. chatAM paNa gurudevanA ArzIvAdathI A durgama mArga sugama thai jaze ane tame tamArA nizcaya tathA draDha saMkalpathI samayasara dilhI padhArI zakazo e vAtamAM lezamAtra saMdeha nathI. ApanA vihAra daramyAna kesariyAjI, nAthadvArA, rANakapura, ajamera vagere sthaLanA tIrthonI yAtrAno lAbha paNa maLaze. mArgamAM vyavasthAno je prabaMdha joie te niHsaMkoca jaNAvazo. bhagavAna mahAvIranA 2500mAM nirvANa mahotsava nimitte mAnavasevAnA kArya karavA mATe amane mArgadarzana maLI zake mATe dilhI padhAravA Apane ame Agraha karyo che. - tamArA vicAramAM je prakArano kAryakrama paMjAba zrIsaMdhe hAthamAM levo joie te pUrva ciMtana karI jarUra jaNAvazo. vaDodarAthI je samaye ame vidAya lai rahyA hatA tyAre Ape vizeSamAM kahyuM hatuM ke, A dizAmAM kArya karavA jevuM che. paMjAba zrIsaMghe A dizAmAM jarUra gaMbhIratAthI kArya karaze. thoDA divaso pachI Apane pharIthI maLavA prayAsa karIzuM. Apa sukhazAtAmAM hazo. ApanA ArzIvAdano abhilASI, ratanalAla jaina (dilhI) mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ tA. 30- 9- 1973 sAdhvIzrI mRgAvatIjI Adi samasta sAdara vaMdana, A patra suMdaralAlajI mAraphata lakhuM chuM. tamAruM cokkasa ThekANuM mAluma nathI. ane tame dilhI pahoMcyA cho ke nahi? te paNa jANato nathI. eTale A patra vahelo moDo maLaze ja. teno javAba uparanA ThekANe tame tamArI anukULatAe lakhajo chatAM pahoMca pUratu kArDa to tabiyata sArI hoya to taratamAM lakhI zako. badhAM sAdhvIjIo prasanna haze. vihAramAM pahelAM paga du:khato hato tethI kAMI aDacaNa AvI ? tame vAraMvAra kahetA ke mArA kathana upara dhyAna ApatA nathI. A vakhate tamArA kathana upara tame dhyAna ApyuM tethI ja lakhuM chuM. ahIM eka mAravADI aMdha vidyArthI bhaNato. te meTrikamAM 75 TakA meLavI pAsa thayo che. senTa jhevIyara kaoNleja aMgrejI sAthe zIkhI zakAya tethI tyAM dAkhala thayo che. ane sarakArI skolarazIpa maLaze te enA phI peTe ane tyAMnI hosTelamAM rahe to hosTelanA cArja peTe kolejavALA vaMsula karaze. paNa savAla enA khAnapAnano che. tyAM ; borDIMgamAM mahine lagabhaga rU. 70 kharca Ave che. paNa mAro vicAra evo che ke jo baMdobasta thaI zake to mahinAnA rU. 50 lekhe rUA. 600 madadanA ApavA. bAkInA khUTe te e pote prayatna karI meLavI le. athavA bIjI koI sAdI boDIMgamAM rahe. jethI Apaprayatna karavAno avakAza rahe. ane sAdagI paNa poSAya. .. jayAre paNa Apane anukULa taka maLe tyAre e vArSika rakama rUA. 600nI eka sAthe athavA kakaDe kakaDe mokalAvI zakAya. e ! rakama ratibhAi pAse raheze ane te vidyArthI dara mahine ke be mahinAnI sAthe lai Avaze. atyAre to A yojanA cAlu varSa pUratI che. AgaLa upara AvatI sAla paristhiti joI vicAra karAze. jayAre paNa ApanI pAse koI dAtA Ave tyAre enI zakita ane ruci joI goThavaNa karI zako. paNa mana upara bhAra veDhArazo nahi. jo saralatAthI sagavaDa thatI hoya to ja dhyAna rAkhavuM, badhAM sAdhvIonI barAbara sagavaDa thAya e prathama jovuM. tabiyata saMbhALa ane bhaNe. jayAre koI madada ApanAra nIkaLe tyAre uparanA ThekANe mArA nAme e rakama InsayoMDa karIne mokale jethI mane e rakama sIdhI maLI jAya ane mokalanArane temaja Apane pahoMca lakhIza. ahIM motIbena ane sazIlA Apa badhAne sAdara vaMdana lakhAve che. huM ThIka che. tame comAsAmAM goThavAva ane badhI rIte svastha bano, tyAre avAranavAra patra lakhI zako. hamaNAM to varasAdanA abhAve khetI sukAya che. ane mANasonA mana bahu ciMtita che. meM je paisAnuM sUcavyuM te mATe manamAM bhAra na rAkhatA. jayAre anukULa taka maLe tyAre vicAravuM li. 5. sukhalAlajI. anekAnta vihAra, saradAra paTela sTeDiyamanI sAme, po. navaraMga purA amadAvAda - 9, mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra9-10-77 dharmaniSTha devaguradhamapAsaka suzrAvaka bhAI zrI umedamalabhAI tathA zrI rasikabhAI korA tathA zrI dAmajIbhAI cheDA Adi saparivAra. sAdara dharmalAbha zrI umedamalabhAI tathA zrI dAmajIbhAinA hAthanA patro maLyA che. vAMcI atyaMta AnaMda thayo che. guruvallabhanI kRpAnuM phaLa che. pUjaya gurudevanA AzIrvAdathI Apa saunI yojanA taiyAra thai che ane ene pahele tabakake ghaNI saphaLatA maLI che. e jANI atyaMta AnaMda thayo che. amArI saunI prabhu pAse e ja prArthanA che ke, Apa sau kAryakartAone A zubha kAryamAM pUrNa saphaLatA maLo. gura vallabhanI bhAvanA du:khI zrAvako, garIba dIna bhAIo, darekane roTI, kapaDAM, makAna, zikSaNa, auSadha vagere sArI rIte maLe ane dharmabhAvanAmAM sthiratA meLavI zAsanarasika bane evI hatI. eka mahAna tyAgI samartha yogInI bhAvanA kadi khAlI jatI nathI. varSo pachI paNa phaLe che. Apa sau koi kAryakartAone jeTalA dhanyavAda ApuM teTalA ochA che. patra vAMcI tathA zrI kizorabhAI pAse vAta sAMbhaLIne haiyuM gadgad thai rahyuM che. ghaNuM ja gamyuM che. have 500 raheThANa jo jaladI bane to pachI Apane paisA devAvALA sAmethI Avaze. zrI je. Ara. zAha ApaNA zrAvakara che. teo A pramANe dhagazathI lAgyA rahe. bIjA zrAvakaratna mUka sevaka zrI umedamalabhAI ane temanA be hAtha zrI dAmajIbhAi ane zrI rasikabhAI upara mane vizvAsa che. A kArya jaladI thaze. Apane saphaLatA maLo. pUjaya gurudevanA ArzIvAda ApanI sAthe che ane raheze. zubha samAcAra mokalatA rahezo. gharamAM, parivAramAM tathA sau gurabhakatone amArA sAdara dharmalAbha kahezo.' sujayeSThAzrIjI mahArAja, suvratAzrIjI mahArAja ane suyazAzrIjI mahArAja badhAM sukhazAtAmAM che. dharmalAbha lakhAve che. pUjaya zrI aruNavijayajI mahArAja tathA teonA gurudeva saune amArI savinaya vaMdanA kahezo. li. sAdhvI mRgAvatIjInA sAdara dharmalAbha. ludhiyANA mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28-10-1979 jaina bhAratI kAMgaDA tIrthodhdhArikA mahattarA sAdhvI zrI mRgAvatIjI Apano 27-10-'79no patra Aje maLyo, ApanI zubha nizrAmAM svargavAsI gurudevonI parama kRpAthI dinAMka 28, 29 ane 30 navembara 1979nA akhila bhAratIya stara para dilhImAM vallabha smArakanA zilAnyAsano kAryakrama thanAra che, e jANI amane khUba ja prasannatA thai. enI sAthe akhila bhAratIya jaina zvetAmbara konpharansanuM adhivezana thanAra che je sonAmAM sugaMdha bhaLyA barAbara che. Apano dilhI cAturmAsa itihAsamAM suvarNAkSare aMkita karavAmAM Avaze. ApanI 'mahatarA', 'jaina bhAratI' vagere padavIo ApanA mahAna kAryonI sAme atyaMta svalpa lAge che. manusmRtimAM kahevAyuM che. CB 'yatranAryastu pUjayante, ramante tatra devatAH' / zloka pramANe nArInI pUjA karavI e pratyeka manuSyanuM kartavya che. nItikAroe kahyuM che ke, 'apUjayA : yaMtra pUjayante, pUjayAnAM cavyatikrama bhavanti taMtra trINye va, dubhikSa, maraNabhayam'. A zloka anusAra je vyakita pUjanIya che, enI pUjA avazya karavI joie. Ape ApanA mahAna kAryo vaDe jinazAsananI sevA karI che, te sadAya avismaraNIya raheze. dilhI zrIsaMdhe vallabha smAraka yojanAne sAkAra rUpa devAmAM je athAga parizrama ane tana, mana ane dhanathI je sahayoga Apyo che te atyaMta prazaMsanIya che. A mahotsavanI pUrNa saphaLatA mATe huM mArI hArdika zubha kAmanAo pAThavuM chuM. ane AzA rAkhuM chuM ke, ApanI zubha nizrAmAM badhA gurubhakato maLIne vallabha smAraka yojanAne pUrNa rUpa ApavA koi kasara nahIM rAkhe ane svargastha gurudevanA svapnane zIghra sAkAra karaze. vijayendradintasUrinI anuvaMdanA. (bIkAnera) 156 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13-6-1980. parama pUjaya sAdhvIjI zrI mRgAvatIzrIjI mahArAja-caraNakamaLamAM vaMdanA. ApanA svAcya samAcAra jANI ciMtA thaI che. rAjakoTa-saradhAranA cAturmAsa daramyAna ahIM DaoN. zivAnaMda adhvaryu (vIranagara) dvArA Apano paricaya thayela. Ape mane pa.pU. paMnyAsajI bhadraMkaravijayajIno paricaya karavA preraNA Apela. te upakAra huM jiMdagIbhara nahi bhUlI zakuM. - parama pUjaya paMnyAsajI mahArAja sAthe tera-cauda varSanA satata samAgamathI jIvanamAM parivartana AvyuM che ane namaskAra mahAmaMtranI ArAdhanA khUba ja prasannatAthI cAlI rahI che. Apa have ApanI janmabhUmi saradhAra-rAjakoTa jarUre vahelA padhAro evI vinaMti che. ApanuM svathya sAruM banI raho eja prArthanA mArA lAyaka kAmasevA jarUra pharamAvazo. ApanI nizrAvartI sAdhvIjIo sukhazAtAmAM haze. sarvene vaMdanA. sukhazAtA pUchazojI. zazikAnta mahetAnA vaMdana. 34, karaNaparA, rAjakoTa-1. 31-1-1985. dharmaniSTha, devagurudharmopAsaka, zikSaNapremI, sAhityakAra, suzrAvaka bhAI zrI pro. ramaNalAlabhAI, Adi saparivAra sAdara dharmalAbha. pUjaya gurudevanI kRpAthI ame badhAM sukhazAtAmAM chIe. tame paNa saparivAra AnaMdamAM hazo. tame mokalAvela pustako bhAizrI zailezabhAie ApyAM che. tame racela sAhitya khUba ja rasika, bodhaprada ane janakalyANopayogI hoya che. Ape pahelAM paNa 'pradeza jayavijayanA" ane "dhannAzAlibhadra copAi' pustako mokalyAM che. "pradeze jayavijayanA' pustaka amane khUba gamyuM che. e pustakanI zailI rocaka che. "evaresTanuM ArohaNa', 'uttaradhruvanI zodhasaphara" ane "pAsaporTanI pAMkhe A pustako paNa zailazabhAI sAthe mokalazo. amArAM zrAvikA zrImatI tArAbahena, ci. bahena zailajA ane bhAi zrI amitAbhane amArA dharmalAbha kahezo. tamAruM nAnakaDuM, kuTuMba saMskArI ane zikSita parivAra che. bALakone maLavAnI amArI khuba ja icchA che. kayAreka taka maLe to jarUra teDI lAvazo. tamArA guNo mATe amArA manamAM vizeSa mAne che. tamane saune ame khUba yAda karIe chIe. dharmakAryomAM Adara rAkhajo. nehasadbhAvamAM vRddhi karajo. tamArA badhA pustako smArakanI lAyabrerImAM mUkI dIdhAM che. badhA lAbha leze. liH magAvatInA sAdara dharmalAbha. zrI vallabhasmAraka mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 157
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29-7- 1986 sAdhvI suvratAzrIjI, suyazAzrIjI, suprajJAzrIjI yoga anuvaMdanA.devagurunI kRpAe sukhazAtAmAM hazo. tamAro patra lAlAzrI zAMtilAlajI sAthe maLyo. tamArA guNIjInA svargavAsanA AghAtajanaka samAcAra ahIMnA sthAnika vartamAna patramAM vAMcavAmAM AvatAM meM tarata ja patra lakhyo hato. temaja TelekSa karavA sUcanA karI hatI. tamane to atizaya vedanA ane muMjhavaNa thAya te samajI zakAya evI cIja che. jayAre mArA pitAzrIno zaMkhezvarajImAM svargavAsa thayo tyAre upara Abha ' ane nIce dharatI jevI mArI sthiti thaI gaI hatI. mAtra bhagavAnano ja eka AdhAra hato. te vakhate kevI atyaMta vivalatA thAya che. teo mane anubhava che eTale tamArI sthitinI kalpanA barAbara thai zake che. ATaluM moTuM smArakanuM pracaMDa kAma, dilhI jevuM sAdhu-sAdhvIsaMghathI dUravartI sthAna, kAryonI vyavasthA ane Ayojana-A badhI samasyAo che. bhagavAnanuM tathA tamArA guNIjInuM smaraNa-zaraNa karIne kArya karazo. e adrazya rahIne paNa sahAya karaze tathA mArgadarzana Apaze. lAlAjInuM samagra kuTuMba ane paMjAbI saMgha tamArA pratye atyaMta pUjayabhAva dharAve che. tamane badhI rIte sahAyaka thAya tevAM che. | tame mokalelI vastuo mArI pAse paNa, jarUra karatAM ghaNI vadhAre che. chatAM tamArA sva. guNIjIe sabhAvathI khosamokalelI che tema lIlAvatIbene kahyuM che eTale badhI vastuo AnaMdathI svIkArI lIdhI che. bIjI je vastu mokalI che teno upayoga jIvadayA ke sahAya mATe ja khAsa karIne (avasare) karavAmAM Avaze. graMthanA saMzodhananI bAbatamAM jayAre tamAruM citta barAbara svastha thAya tyAre karazo. uvAI sUtra paNa khAsa karavA jevuM che. : e atyaMta upayogI paNa saMzodhanamAM amuka draSTie thAya tema che. tamane je karavAmAM saraLatA rahe ullA mAve te karazo. tamArA guruNIjIe ghaNI ArAdhanA karI che ane karAvI che. paMjAbanA saMdhane to AdhArabhUta staMbha jevAM hatAM. prabhu temanA AtmAne paramazAMti Apo. da. jaMbUnI anuvaMdanA. (5. jaMbavijayajI mahArAja sAheba) (rAjakoTa) : I || nayanu vItarA || saMvata 2020, phAgaNa suda 8 zAMtyAdiguNopeta vahAlAM mAjI yogya tathA baheno zrI mRgAvatIzrIjI, zrI sujayeSThAzrIjI, zrI sutAzrIjI yogya sasneha sabahumAna vaMdanAnuvaMdanA sukhazAtA. ahIM dharmapasAthe ane mAjInI AziSathI huM sukhazAtAmAM chuM. Agamo ke dharmakathAo vagere vAMcatA rahejo. badhuM kadAca na samajAya to paNa dareka zAstramAM buddhizALIne ghaNuM jAte ja samajAya evuM hoya che. mATe zAstrAvagAhanano vyAsaMga choDazo nahi ane dareka jAtanA graMtho vAMcatA rahejo. khAsa karIne haribhadrasUri ane yazovijayajInA graMtho vAMcatA rahezo. tarkagraMtho potAnI meLe vAMcavA na phAve paNa bIjI graMtho to vAMcI ja zakAya. to jJAnadimAM udhamavaMta rahezo. dharmasnehamAM vRddhi karazo. mAjIne ghaNI ghaNI zAtA kahejo. li. muni puNyavijaya taraphathI sasneha sabahumAna vaMdanA. (amadAvAda). 158 mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22-2-86 zAsanaprabhAvikA sAdhvIjIzrI mRgAvatIzrIjI Adi yoga anuvaMdanA deva-gurukRpAe sukhazAtAmAM hazo. tamAro patra lAlA narendra prakAzajIe Apyo. aMtagaDasUtranI bAbatamAM mane cokakasa khyAla nathI, paNa 5. amRtabhAI bhojake upAsaka dazAMga AdinuM kAma karIne rAkheluM che. AvI ghaNIvAra vAta thaI che. to temane pahelAM pUchAvI jozo vaLI jesalamera tathA khaMbhAtamAM aMtagaDanI ghaNI pratio che. eTale badhI prationA phoTAo levAmAM keTalIka muzkelIo che. eka kAma karo. tyAM je kAgaLanI pratio che temAMthI aMtagaDasUtra mULa tathA TIkAnI je prAcIna pratio hoya te zodhI kADho ane tenA AdhAre aMtagaDane taiyAra karo. pachI mArA upara mokalI Apo. temAM je saMskAra karavA jevA haze. te huM philmane mazIna upara caDAvIne jovI haze to joIne paNa karI laiza. TIkAmAM je noMdha karavAnI hoya te paNa karazo. prAMrabhamAM be- cAra pAnAM taiyAra karIne mokalazo to ya cAlaze. jethI tenA AdhAre tamArI padhdhatino khyAla AvI jaze, sUcanA karavA jevuM jaNAvAze. uparAMta bIjA koi.graMthane taiyAra karavA bhAvanA hoya to haribhadrasUrijI mahArAjanA graMtho aSTaka poDazaka- yogabiMdu vagere Adhunika paddhatithI karavA jevA che. hemacaMdrasUrijInA mahArAjanA graMtho paNa ghaNAM saMskAra mAge che. tamAruM kayA viSaya upara keTaluM prabhutva che te huM jANato nathI. mArA saMpAdita karelA yogazAstra (saTIka)nA bhAgo tamArI pAse che ke kema ? te jovAthI saMpAdana paddhatino keTaloka khyAla Avaze. tamArI tabiyata sArI haze. masA mATe Adhunika ghaNI saraLa paddhatio nIkaLI che. narendraprakAzajIne meM kahyuM che. ahIMthI lolADA javA bhAvanA che. be - traNa mahinA sudhI tyAM patravyavahAra karazo to cAlaze. da. jaMbUnI anuvaMdanA (jaMbUviMjayajI mahArAja sAheba) (zaMkhezvara) tA. 9-9-1973 AdaraNIya sAdhvIzrI magAvatIzrIjI, Apa sau kuzaLa hazo. Apane maLyAne lagabhaga mahino thavA Avyo. muni zrI rAkezajIe Apela saranAmuM ane mahArAjazrI saMtabAlanI bhalAmaNathI ApanAM darzanano lAbha maLela. ApanAM saujanya ane nikhAlasatAthI huM ghaNo prabhAvita thayo hato. sAdhusaMtonA AcaravicAra ane yugadharmanI mAMganI vAtomAM bApujI (mahAtmA gAMdhI)nI vAto AvI. tyAre tyAM beThelA ApanI sAthenA bhAibahenonA bhAvo UMDI chApa pADanArA hatA. TUMkamAM asarakAraka rIte Ape badhA dharmonuM pRththakaraNa karI batAvela ane badhA jIvone ekasarakhA jaNAvela tyAre sau hAjara zrotAjano stabdha banI gayelA, te prasaMgane yAda karuM chuM ane tene huM eka dhanya ghaDI mAnuM chuM. pachI Ape eka sajajana pAse zrI rAjakumArajI upara ciThI lakhAvI ApI je muni zrI janakavijayajI pAse pahoMcavAmAM bhAre upayogI banI. te mATe huM Apa sauno AbhAra mAnuM chuM. Apa tathA e sau mitronI sevAmAM mArA praNAma pAThavuM chuM. li. gulAma rasUla kurezInA praNAma imAma maMjhila, harijana Azrama, amadAvAda mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 159
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ // zrI Atmavallabha sadagurubhyonama // dharmInaSTha, devagurudharmopAsaka, guru vallabhanA parama upAsaka zrI zailezabhAi koThArI,Apa aThavADiyAmAM be sAmAyika, svAdhyAya, sAcana jarUra karazo. dharmakAryamAM Adara rAkhazo. traNe bALakone tathA bahena pratibhAne sAthe laine aThavADiyAmAM eka vAra koi paNa maMdire jazo. bALakomAM saMskAra paDe. dharmabhAvanAmAM vRdhdhi thAya. mahinAmAM eka vAra bhAyakhalA pU. gurudevanA samAdhimaMdire paNa jazo. bALakonI sAthe rAte hamezAM 10-15 miniTa besavuM. teone abhyAsanI pragati vize pUchavuM vaLI bIjI koi phariyAda hoya to sAMbhaLavI teonI sAthe manoraMjana karavuM. bALako pratye pitAnuM kartavya pAlana khUba jarUrI che. hajI nAnAM che, be varSa ApanuM sAMbhaLaze. mATe teonA mananI badhI vAto jANavI- sAMbhaLavI jarUrI che. bAnI pAse paNa 5- 10 miniTa besavuM CH jeNe jinavANInuM amRtapAna karyuM hoya tene pachI khAruM pANI na ja game. te tarapha vadhu vaLavAno prayatna karazo, sAcuM te ja che. dharmanuM zaraNa sAcuM che. A amUlya jIvana AdhyAtmika utthAna mATe ja che. ApanAmAM je saraLatA, udAratA, bIjAnAM mATe ghasAvuM, vItarAga prabhu pratyenI zradhdhA vagere guNo sarAhanIya che. te mATe mane mAna che. bhAi, Apane je zakita sUjhabUjha maLyAM che. teno Apa racanAtmaka zubha kAryomAM upayoga karazo. prabhue Apane ghaNuM ghaNuM ApyuM che, pUrI anukULatA che. Avo rUDo re majhAno avasara nahIM re maLe ! li. sAdhvI mRgAvatInA sAdara dharmalAbha. 4-4-1976 paramapUjaya, jIvanasAdhaka, lokopakAraka sAdhvIjI mahArAja, mArI tathA amArA AkhA kuTuMbanI sAdara vaMdanA sAthe lakhatAM khUba ja AnaMda thAya che ke, tArIkha pramANe Aje ApanA ujajavaLa, pavitra ane yazanAmI jIvananAM 50 varSa pUrAM thAya che. ane Apa ekAvanamA varSamAM maMgaLa praveza karo cho. tyAre namratA, saraLatA, vivekazIlatA, karuNAparAyaNatA ane sahRdayatA Adi ApanA anekAneka guNonuM tema ja jIvanasparzI vidvatA, hRdayasparzI vakatRtvakaLA ane prazAMta nirbhayatA Adi aneka zakitaonuM smaraNa karIne ApanuM aMtarathI abhivAdana tathA abhinaMdana karIe chIe ane samAjanA bhalA mATe Apa AMtarika zAMti, samatA ane taMdurastIbharyuM dIrghajIvana bhogavIne adhikAdhika yazanA bhAgI bano evI paramAtmAne prArthanA karIe chIe. cAra aThavADiyAM pahelAM ApanA sukhavartInA samAcAra zrI vAlAsuMdaralAlajIe ahIM ApyA hatA. vizeSamAM emaNe paNa jaNAvyuM hatuM ke, Apa pUjaya AcArya mahArAjanuM smAraka racavAnA karmayogamAM pUrNa yogathI lAgI gayAM cho ane emAM UMgha tathA ArAmane paNa visarI gayAM cho. li. ratilAla dIpacaMda desAinI sAdara vaMdanA (amadAvAda) 160 mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30- 8- 1977 sAdhvIratna zrI mRgAvatIzrIjI kharekhara to ApanA nAmanI aMdara ja jaina itihAsanI eka prAcIna jayotirmayI garimA rahelI che. zAnta, zuci, saumya jIvana, mUdu vANI ane vyavahAra, hRdayanA UMDANane sparzI janAra pravacana dhArA, vikharAyelA manane joDI ApanAra snehabhInuM ciMtana, saMpradAya vizeSamAM rahIne paNa sAMpradAyika durAgrahothI mukata evA AdaraNIya sAdhvIjI ! ApanuM vyakitatva adbhuta che! jaina saMgha, koI paNa prakAranI sAMpradAyika bhedabudhdhi vagara A jayotirmaya sAdhvI mATe yugayuga sudhI gaurava anubhavaze. yazasvI cirajIvana mATe hArdika zubhakAmanA. -upAdhyAya amara muni. (vIrAyatana, rAjagRhI, bihAra). jaya gurudeva saujanyamUrti, zAMta svabhAvI, vAtsalya vAridhI, zAsanadIpikA, sadA AnaMdI, zAsana caMdrikA, pyArI bahenajI zrI mRgAvatIjI ane tamArI zAMta, dAMta ane guNagaMbhIra ziSya maMDaLIne snehasmaraNa. Aje acAnaka A akSaro vAMcI tamAre tamArI smRtine thoDI takalIpha ApavI paDaze kAraNa ke, ApaNAM snehamilanane ghaNAM varSo vItI gayAM che. Ape hajAro mAIlanA vistArane ApanA caraNAviMdathI pAvana karela che. aneka bhakatone pAvana karela che. aneka samAjopayogI kAryo karI bhakatonA hRdayamAM ajoDa sthAna prApta karI cUkayAM cho! aneka gurUbhakitano kevo adbhuta mahimA che ! aneka gurubhakatonA manamAM Ape camatkAra sarjI dIdho che. ApanA svabhAvanI madhuratA, kAryadakSatA, udAratA, vANInI saumyatA kharekhara eka AdarzarUpa che. varSo vItI gayAM che, chatAM ame tamane bhUlI nathI zakayAM. ApanA samAcAra saujanyamUrti bhAI zrI vajubhAi badANI mAraphata maLatA rahe che. tamArA samAcAra sAMbhaLI mana khuzIthI bharAI jAya che. vyakata karavuM muzkela che! anubhavanI vAta che. ApaNuM milana e kharekhara adbhuta yoga hato. je sadAyane mATe yAda rahI jaze. atyAre sAkSAta maLavAnuM to zakaya lAgatuM nathI, chatAM jayAre jayAre tamAruM smaraNa thAya che. tyAre pAse pAse beThAM hoIe evI lAgaNI thAya che. tamAruM svAthya sarvadA kazaLa rahe evI aMtaranI maMgalakAmanA che. tamArI ziSyamaMDaLI paNa AnaMdamAM haze. thoDA samaya pahelAM ApanI nAdurasta tabiyatanA samAcAra vartamAnapatramAM vAMcyA hatA. khUba ja ciMtA thAya che. zAsanadevanI kRpAthI gurubhagavaMtonI anaMta dayAthI ApanuM svAthya puna: sAruM thaI jAya evI prArthanA che. samaya samaya para tamane yAda karanAra tamArI bahena, sAdhvI pramoda sudhA. mahattarA zrI magAvatIzrIjI 161
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9-1-1984 ci. priya bhAi anIza, sAdara dharmalAbha bhAi, tamane joyA nathI chatAM patra lakhavAno bhAva thayo che. meM chellA patramAM zrI zailezabhAIne lakhela ke traNe bALakone letAM Avazo. A vakhate meM mammI ane pApAne kahyuM che. tamane saune jovAnuM khUba ja mana che. je prabhunI kRpAthI aMjaLa pUruM thaze. dUra beThAM mane tAruM tejasvI jIvana teQI vAto sAMbhaLI AnaMda thAya che. tamo tathA bena sejala banne be divasa AvI jazo. khUba ja AnaMda thaze. vizeSa vAto rUbarUmAM. tamo traNe bhAibahena bhaNavAmAM khUba dhyAna rAkhazo. khUba ja mahAna bano e ja mArA hArdika ArzIvAda che. prAtaH navakAramaMtra hamezAM gaNavA ane upara je nAma lakhela che te nava vAra nAma levuM. khUbaja bhaNo. hoMziyAra thAo. zubhaziSa sAthe. li. sAdhvI mRgAvatInA sAdara dharmalAbha zrI vallabha smAraka, dilhI * 12- 1- 86 ci. priya bena sejala sAdara praNAma bena, have tuM sAsare jaI rahI cho. have bALapaNanA divaso khUba ja lADamAM vitAvIne eka navI gRhasthAzramanI ajANabhUmimAM praveza karI rahI cho. tAro A maMgaLamaya sAnaMda saphaLa ho ! hara prakAre sukhI raho ! mammI ane pappAne khUba ja lAgaze, paNa tuM DAhI cho. teo phikara na kare tema kaheje. pappAnI Ijajata Abarune cAra cAMda lagADaje. tArAM sAsu sasarA e ja sAcAM mAtA pitA che. ci. bhAi amita paNa khUba samaju che, tenA mArgadarzana pramANe cAlaje. khUba ja gaMbhIra, sahanazIla banaje, vinaya viveka, guNone tArA jIvanamAM vaNI leje. mArA ArzIvAda hamezAM tArI sAthe che ane raheze. pU. gurudevajInuM nAma. ane navakAramaMtra gaNatI raheje. eja tane saphaLatA Apaze. tArI rakSA karaze. patra lakhatAM mAruM dila bharAI jAya che. khUba DAhI cho ane vadhu thaje. dharmanI bhAvanA hamezAM rAkhaje. je vyakita dharmanI rakSA kare che, tenI dharma paNa rakSA kare che. bhAI amitane amArA sAdara dharmalAbha kaheje. li. sAdhvI mRgAvatInA sAdara dharmalAbha (zrI zailezabhAI koThArInI suputrI ci. sejalanA zrI amita sAthe lagna thayAM te prasaMge lakhelo patra.). 162 mahattarA thI magAvatIzrIjI
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ nArI zakti kA pratIka - muni zrI navIna candra vijaya jI nArI zakti kI vaha patAkA, jaba taka jIvana hai pravahamAna / rahegI phaharatI, iThalAtI, nIcA na kara sake yuga pravAha / / nArI kA arcana hotA jahA~, sukha, caina basara hotA vahA~ / jahAM pratAr3ana hotA usakA, sukha kA na lavaleSa vahA~ / / nArI ko na AMko abalA, vaha mahAzakti mahA cetnaa| vaha nirmAtrI isa jaga kI lAtI isa bhU para mahA preraNA / / nikhila jagata meM zAzvata vahI, AvRtta hai brahmANDa usI se| kusumoM se komala, vajra bhI, . kaNa-kaNa hai abhisikta usI se| prema kI gaMgA, divya jyoti vaha, thI 'mahattarA' usakI prtiik| sAdhvI caMdanA kI svarNa paramparA, karA diyA punaH jAgaraNa pratIta / / mahattarA thI mRgAvatIthIjI - 163
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 zrI mRgAvatIjI ma. kI saMstAvanA (prAkRtamA ) D zrI bhaMvara lAla nAhaTA dhara kamale / sukao / guNagaNa maNi sunihANA jaNaNI jassa sIlavaI ajjA / veragga raMga raMjiya kisora vaye cArita jugavIro Ayario savva gaccha samabhAva gahiya saha pavajjA guru vallaha sUri kara kalikAyA mahANayare pajjosavaNa pavayaNo suvihiya saMdhArAhaNa kAraviya sukitti vitthAro // jAo mahappabhAvo saMvigga raMga, pavaDUr3hamANa paccakkho / kaMgar3a koTuddhario susamma niva kaya nemi jiNa kAle // DhillayAM vallaha bhuvaNaM bahu vitthara AraMbhio jeNa / caNDIgar3he merusamo jiNalayo suha rAyahANIsu / / jasavaMtarAya vijjo kahiya miNaM saMthavaNa kajje / gahaNattha // pavaro / hA! kheya, paMtta paMcatta anisuNiya gAhA paMcagA esA || 1. guNoM ke samUha rUpa ratnoM kI nidhAna, AryA zrI zIlavatI jinakI jananI thIM, aisI kizora vayaskA (mRgAvatI zrI jI) cAritra grahaNa ke hetu vairAgya raMga meM raMjita ho giiN| 2. sarva gacchoM ke prati samabhAva dhAraNa karane vAle, yugavIra AcArya zrI vijaya vallabha sUri jI guru mahArAja ke kara kamaloM se mAtAjI ke sAtha hI Apane bhagavatI pravrajyA grahaNa kara lI / 3. kalakattA mahAnagara meM jinhoMne ( guru mahArAja ke Adeza se ) suvihita kharatara saMgha ko paryuSaNa parvArAdhana pravacanAdi dekara karAyA, jisase kIrti kA vistAra huA / 4. AryA zrI kA saMvega raMga pratyakSa bar3hA aura mahAna prabhAvazAlinI huIM / Apane neminAtha tIrthaM kara ke samaya meM narezvara suzarmA ke sthApita kie tIrtha, nagarakoTa kAMgar3A kA uddhAra kiyA / 5. Apane dillI meM guru mahArAja zrI vijaya vallabha sUri ke smRti bhavana kA bhAgIratha kArya prArambha kiyA aura paMjAba kI rAjadhAnI caNDIgar3ha meM bhI zubha jinAlaya meru parvata kI bhAMti khaDA kiyA / 6. rAja vaidya jasavaMta rAya jaina ne yaha stavanA karane ke lie nirdeza kiyA, kintu kheda hai ki ve ina 5 gAthAoM ko sune binA hI paMcatva ko prApta ho gae / mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahattarA mRgAvatI jI kI yAda . sva. pro. rAma jaina, dillI zrI mRgAvatI jI pravartinI, zubha vandanA sau bAra ho| cAritra kA satkAra ho, ati nikaTa bhava nistAra ho|| cAritra-dhanu aura jJAna-zara le dharma-ratha AsIna thii| thI zIla putrI, zIla ziSyA, zIla rAjyAdhIna thii| thI kalpataru kI kalpachAyA prApta kara zItala bnii| le bhakti-vAri samudra kA, ve sphaTika sama nirmala banI / / AtamapurI ke indra kA varadAna unako thA milaa| thA kAMgar3A ke bhakti-sara meM yaza-kamala unakA khilA / / gurudeva dharma-mahArathI, syandana banA nirvANa kaa| zrI saMgha hai zubha sArathI, hai astra AgamajJAna kA / / isa taraha se dharmaratha kA hai pravartana ho gyaa| pravartinI kA pada tumheM gurudeva dvArA mila gayA / / AjJA huI gururAja kI, smAraka ko saba arpaNa kiyaa| kyA kyA karizme kara dikhAye, bhISma jaisA praNa kiyA / itihAsa meM svarNakSaroM meM jaba likhA vaha jaayegaa| eka sAdhvI eka mAnavI kI zakti ko darzAyegA / / yaha kAladharma bhI ApakA eka camatkAra banA rhaa| prabhu pArzva zrI zaMkhezvara, sAkSAtkAra banA rahA / / terI samAdhI jisane dekhI, sabane abhinandana kiyaa| jIvana tumhArA dhanya thA, viSa ko sadA candana kiyA / / acchA, viyogI AtmA! svIkAra lo basa vandanA / terI tapasyA bana sakegI. zIghra bhava-bhaya-bhaMjanA / / apanI suziSyA suvratA para, * dayA karanA sarvadA / vaha zakti denA mahattarA! vaha bhI bane mahatI sadA / / mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 165
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ svargIya mahattarAjI se - nAjara jaina, caNDIgar3ha (cAla :- de de pyAra de, pyAra de........................) . de do darza do, darza do, mahattarA jI hameM darza do| eka bAra to jhalaka dikhAo, cAhe phira chipa jAnA, nikala Ao banakara ke pUnama, pyAra ke motI luttaanaa| de do darza do..... ___ tere bina camanoM ke tere phula kali * kamalAeM, kauna sunAe gIta phUloM ko, kauna inheM muskaaraaai| de do darza do....... beraunaka he Aja smAraka, cupa hai sAre pakSI, cupa rajanI, cupa-cApa prAtaH cupa hai pyAra kI bstii| de do darza do.... kala taka thA pA~coM kA saMgama, bana gaI Aja triveNI, | pahale TUTI kali DAla se, TUTa gaI phira tthnii| - de do darza do.......... karma ke Age hAra gae saba, gagana bhI hai nirdoSa, kisa para rosa kareM "mahattarA jI" kisako de hama doSa / de do darza do.......... agara patA hotA ki jAnA, pyAra socakara pAte. viyoga meM na koI AheM bharatI, na gama dila para lAte / de do darza do...... pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa, chAna mArA saMsAra, "guru vallabha" kI divAnI sA, muzkila milegA pyAra / de do darza do.... "mahaMttarA jI" ai jaina bhAratI, kauma kI ai saratAja, devaloka meM baiThe rakhanA, 'nAz2ara' kauma kI lAja | de do darza do......... 166 mahattarA zrI magAvatIzrIjI
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ zraddhAMjali / mahendra kumAra masta vaha mahAna tejomayI tathA yugadRSTA sAdhvI mRgAvatI zrI jI jo paramparA thI isa yuga kI Adi sAdhvI brahmA va sundarI kI vaha mRgAvatI jo sunAyA karatI thI jo paramparA thI candanabAlA kI yazo vijaya Anandaghana va zrImada rAjacandra aura .jo misAla thI madhya yugIna jo kahA karatI thI-svAdhyAya karo yAkina mahattarA kI aura jAgRta karo kuNDilinI vaha jo pathAnugAmI thI Atma vallabha kI __ aura unake AdarzoM kI - vaha mRgAvatI jo janmadAyinI thI kAMgar3A, laharA aura vallabha smAraka se tIrthoM kI vaha jo smAraka banAte-banAte khuda eka smAraka ho gaI vaha jisane dI, naI vicAra dRSTi vaha mRgAvatI jisase zilAnyAsa kiyA aura bhAvI pIr3hiyoM ko de gaI uttara bhArata ke sabase bar3e maMdira mAtA padmAvatI kaiMsara aspatAla kA aura mahAdeva kI taraha khuda pI liyA jahara isa bhayaMkara roga kA tAki mAvana mAtra isase chuTakArA pA sake aisI mahAna tejomayI tathA yuga ddaSTA sAdhvI mRgAvatI zrI jI jise pAne ke lie bhArata mAtA rupI nargisa ne hajAroM sAla tapasyA kI va dobArA sadiyoM taka na hoMge jisake darzana usake pAvana caraNa kamaloM meM sAdara sazraddhA sabhakti namana va samarpita hai shrddhaaNjli| mahattarA zrI magAvatIzrIjI 167
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ smRti - santoSa, dillI parama vidUSI mRgAtavI jI, kaisI jana kalyANI thii| marUghara meM bahatI ho saritA, aisI unakI vANI thii| tapa saMyama kI devI thI vaha, mAnavatA kI mUrata thii| mandira kI pratibhA ho jaise, aisI dilakaza sUrata thii| nayanoM se thA neha chalakatA, sahaja hI mana ko chU jaae| darza kare ika bAra jo prANI, basa phira unakA ho jaae| yuga-yuga dharatI tapa karatI hai, aisI kalI taba khilatI hai| .. madhubana jisase mahaka hai uThatA, zItala chAyA milatI hai| kaise karUM guNagAna tumhArA, zabdoM kI bArAta nhiiN| sAgara ko bAhoM meM bharanA, mere basa kI bAta nhiiN| ___kAMgar3A tIrthadhAma banA thA, jaba tUne uddhAra kiyaa| .. laharA meM laharAyA jhaNDA, jaba tUne upakAra kiyA / / : paMjAba kI dharatI para vicarI thI, guru kA vacana nibhAne ko| vallabha kI phira yAda dilAne, vallabha ke dIvAne ko / / mAna milA sammAna milA bahu, phira bhI mAna nahIM aayaa| ___phUloM se jhuka jAtI DAlI, kucha aisA mana ko bhAyA / / guru bhakti ke raMga meM raMgI, unakI parama ArAdhaka thii| homa diyA thA jisane jIvana, aisI adabhuta sAdhaka thii| vallabha jyoti jaga meM phaile, zuci aisI abhilASA se| smAraka kI bhI nIMva thI rakhI, kitanI UMcI AzA se / / pUrva kI kiraNoM ne jaga ko, sadA diyA ujirAyA hai| tUne bhI yaha rIta nibhA kara, deza kA rUpa nikhArA hai|| tere zrama se dillI ko bhI, tIrtha kA varadAna milaa| smAraka pe jina dhvaja laharA, aura zrI saMgha ko sammAna milaa| z2arrA z2arrA isa dharatI kA, tere gIta sadA sunaaegaa| vallabha ke saMgha terA bhI. aba nAma amara ho jaaegaa| | mahattarA zrI magAvatIzrIjI 168
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ nayA mArga dikhalAyA - nAz2ara jaina, caNDIgar3ha "mRgAtavI jI" kauma ko tuma ne nayA mArga dikhalAyA, ika-ika kalI aura phUla ko tumane pyAra se phira mhkaayaa| 1. dhanya hai mAtA, dhanya pitA vaha jisane janma diyA hai, dhanya nagara vaha dhanya vaha dharatI jisakA dUdha piyA hai, dhanya guru jisa ne dI dIkSA, dhanya jisane pddh'aayaa| mRgAvatI jI... ... ... ... kauna thA kahatA hara ika dila para bana kara cA~da chAegI, kise patA thA rUpa meM "candanA" ke paMjAba AegI, dhanya vaha dina jisa dina paMjAba meM tumane caraNa TikAyA / mRgAvatI jI... 3. Aja hara ika dila para tumhAre pyAra kI hai tasvIreM, jAga uThI haiM jana-jana kI soI huI takadIreM, ika-ika kauma kA bikharA motI tumane Aja milAyA, mRgAvatI jI... ... ... ... 4. aMdhere ghara kA banakara dIpaka 'nAz2ara' ujyAlA karate, taraste jo Tukar3e-Tukar3e ko, una kA duHkha the harate, mAnavatA kI banakara sugandha hara dila ko phira mahakAyA / mRgAvatI jI... ... ... ... mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI 169
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 kahA~ jA rahe ho? suzIla kumAra "riMda" kahAM jA rahe ho rahanumAM hamAre / abhI bahane do amRta ke dhAre || kahA~ jA....... abhI kAma bahuta adhUre par3e haiM, abhI kucha masAyala to yUM hI khar3e haiN| haiM darakAra kucha aura ehasAM tumhAre // kahAM jA....... smAraka tumheM thA jo jAM se bhI pyArA, ho tAmIra jaldI ahada thA tumhArA / zurU karake aba ho rahe ho kinAre // kahAM jA...... tuma // svargoM kI khuziyoM se masarUra tuma, jahAM bhara kI takalIphoM se dUra tar3apate sisakate haiM sevaka tumhAre || kahAM jA........ nigAhoM meM AMsU diloM meM he halacala, bikharane ko hai kucha lamhoM meM ye mahaphila / / agara cA~da tuma ho to hama haiM sitAre // kahAM jA......... smAraka se jor3I hai apanI kahAnI, rahegI yugoM taka ye terI nizAnI / / ye kurabAnI terI ke hoMge naz2Are // kahAM jA........ abhI jAne kI bhI koI ye umara thI, caurAsI meM caubIsa kI riMda kasara thI / ye nArAjagI ke haiM lagate izAre // kahAM jA........ kahA jA rahe ho rahanumAM hmaare| abhI aura bahane do amRta ke dhaare| kahAM jA rahe .... mahattarA zrI mRgAvatIzrIjI Ca
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ sapane mesI mArane vAlI galAne pajAba kenI yAvI lArya zrImada vijayavatamanagavarI madArA zrI mRgAvatIzrIjI