Page Text
________________
જૈન શાસનની જયોતિને પ્રણામ
| ચંદનલાલ “ચાંદ'
મહત્તરા મહાસતી મૃગાવતીશ્રીજીનાં પ્રથમ દર્શન મેં દિલ્હીમાં સ્વ. શાદીલાલજી જૈન સાથે લગભગ ૧૭-૧૮ વર્ષ પહેલાં કર્યાં હતાં. પ્રથમ દર્શનથી જ એમના બાહ્ય વ્યક્તિત્વની જાદુઈ અસર અનુભવી હતી. એમની મોટી આંખોમાં વાત્સલ્ય અને કરુણાનો સાગર લહેરાઈ રહ્યો હતો. ચમકતો ભાલપ્રદેશ, ભરેલો ચહેરો અને હોઠ પર રમતું સ્મિત દર્શનાર્થીને રોકી રાખે. પ્રથમ પરિચયે જ જાણે શીતળ ચાંદનીમાં, કરુણા અને વાત્સલ્યની ગંગામાં અવગાહન કરી રહ્યો હોઉ એવું અનુભવ્યું છે. બાહ્ય વ્યક્તિત્વની સાથોસાથ અંતરંગ વ્યક્તિત્વનો સાક્ષાત્કાર લગાતાર ઘણી વખત દર્શન, પ્રવચન અને વાર્તાલાપમાં થયો છે. - અહિંસા હૉલ ખાર-મુંબઈમાં મૃગાવતીજીના ચાતુર્માસ વખતે એમનાં દર્શન કરવાનો ઘણી વાર લાભ મળ્યો હતો. અમુક કાર્યક્રમોમાં સંચાલન કરવા, કાવ્યપઠન કરવા અને ભાષણ કરવાના પણ સુઅવસર મને પ્રાપ્ત થયા હતા. મહત્તરા મૃગાવતીજીનું બાહ્ય વ્યક્તિત્વ જેટલું ભવ્ય, આકર્ષક અને પ્રભાવક હતું, એનાથી પણ એમનું અંતરંગ વ્યક્તિત્વ વધારે મોહક અને પ્રેરક હતું. જેમ જેમ એમના નિકટ સંપર્કમાં આવીએ તેમ એમનાં ગુણ, વિશેષતાઓ અને જ્ઞાનનો પરિચય થતો હતો. મૃગાવતીજી ગુણગ્રાહક હતાં. એમનામાં પ્રમોદભાવની પ્રચુરતા હતી. સામાન્ય ગુણોને પણ મહત્ત્વપૂર્ણ બતાવી તેઓ સામેની વ્યક્તિને પ્રોત્સાહિત કરતાં હતાં. તેઓ પ્રત્યેક વ્યક્તિમાં રહેલા ગુણોને જોતાં અને એની અનુમોદના કરતાં.
તેઓ શ્વેતામ્બર મૂર્તિપૂજક સંપ્રદાયના આચાર્ય વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી મહારાજના શિષ્યા હતાં, છતાં સમસ્ત જૈન સમાજની જયોતિરૂપ હતાં. તેઓ સંપ્રદાયવાદથી પર હતાં. સરળ અને ગુણષ્ટિસંપન્ન સ્વભાવને કારણે સૌ કોઇને એ પોતાનાં લાગતાં. તેઓ ખરા અર્થમાં એ ગુરુની શિષ્યા હતાં, જેમણે વખતોવખત કહ્યું છે, ન હું જૈન છું, ન બૌદ્ધ, - વૈષ્ણવ, ન શૈવ, ન હિન્દુ કે ન મુસલમાન છું. હું તો વીતરાગદેવ પરમાત્માના બતાવેલા શાંતિમાર્ગ પર ચાલનાર એક પથિક છું.' - મૃગાવતીજીનું ચિંતન વ્યાપક અને હૃદય વિશાળ હતું. એ કારણે જૈનોની સાથે અજૈનો પણ એમના પ્રત્યે અગાધ શ્રદ્ધાભાવ રાખતા હતા.
. સદાય પ્રસન્ન રહેવું એ એમની આગવી વિશેષતા હતી. કેન્સર જેવા વ્યાધિને પણ એમણે હસી હસીને સહન કર્યો. જાણે મીરાંબાઈ ઝેરનો કટોરો અમૃત સમજીને પી રહ્યાં હોય! અનેક વખત દર્શન કરતી વખતે મેં જોયું છે કે એમના ચહેરા પર કયારેય વિષાદની છાયા જોવા જ નહોતી મળતી. જયારે જુઓ ત્યારે બાળકની નિખાલસતા એમની આંખોમાં રમ્યા કરતી જોવા મળે. એમના સ્વર્ગવાસ પહેલાં ભારત જૈન મહામંડળના અધ્યક્ષ શ્રી નૃપરાજ જૈન સાથે હું દર્શનાર્થે સ્મારક પર ગયો હતો. તે દિવસે એમની તબિયત વધુ ખરાબ હતી. થોડા સમય પહેલાં જ સૂતાં હતાં. તેથી અમે દર્શન ન કરી શકયા. બીજી વાર તો એ મહા પ્રસ્થાન કરી ચૂકયા હતાં. મનમાં તો એક ક્ષણ દુ:ખ થયું કે અંતિમ દર્શન નહિ કરી શકયો, પછી તરત બીજી ક્ષણે ઉર્દૂ શાયરની પંક્તિઓ યાદ આવી,
દિલકે આઈનેમેં હૈ તસ્વીરે યાર કી,
જબ ભી ચાહા, ગર્દન ઝુકાઈ દેખ લી’ તેઓ આપણા હૃદયમાં બિરાજમાન છે. આપણે માથું નમાવી હૃદયમાં નિરખીશું તો અચૂક દર્શન થશે.
અમુક માણસો પોતાના શરીર માટે જીવે છે અને શરીરની ચિંતામાં જ જીવન પૂરું કરે છે. અમુક માણસો એવા હોય છે જે પોતાના દેહની સાથે કુટુંબ અને સમાજના હિત માટે પણ થોડું કંઈક કરે છે; પરંતુ કેટલાક એવા ભવ્યાત્માઓ
મહત્તરા શ્રી મૃગાવતીશ્રીજી
૨
| SR No. | 012083 |
| Book Title | Mahattara Shree Mrugavatishreeji |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramanlal C Shah and Others |
| Publisher | Vallabhsuri Smarak Nidhi |
| Publication Year | 1989 |
| Total Pages | 198 |
| Language | Gujarati, Hindi, Sanskrit |
| Classification | Smruti_Granth |
| File Size | 5 MB |