________________
આધ્યાત્મિક પગલાંની છાપ
જાનકી
(અમેરિકાના ન્યૂયોર્ક રાજયના કૉલ્ડ સ્પ્રીંગ બંદરના રહેવાસી શ્રીમતી જૂન એલ. ફોગ મૃગાવતીજી મહારાજ સાહેબ પાસે વલ્લભ સ્મારકમાં શ્રાવિકા તરીકે એક માસ રહ્યાં હતાં.
આ અમેરિકન ગુહિણી ૫. મગાવતીશ્રીજીના પરિચયમાં ૧૯૭૬માં આવ્યાં હતાં. આ શ્રદ્ધાંજલિ લેખ એમણે સ્પિરિટ્યુઅલ સેન્ટરમાં લખ્યો હતો.)
જયારે હું વિચાર કરું છું કે, શ્રી મૃગાવતીજી હવે પાર્થિવ રીતે રહ્યાં નથી અને હું એમને ફરીથી એ રીતે મળી શકવાની નથી, ત્યારે હું અંગત રીતે શોકમગ્ન નથી થઇ જતી, કારણ કે, મહારાજશ્રી આધ્યાત્મિક રીતે તો આપણી વધુ નિકટ છે. એમના દિવ્ય આત્માનો અનુભવ કરું છું. આપણે કેટલા બધા ભાગ્યશાળી છીએ કે, એમના પરિચયમાં છીએ. એમને જાણીએ છીએ. એમની નિકટ છીએ અને એમના અસીમ સ્નેહનો સ્પર્શ પામ્યાં છીએ. ' '
૧૯૭૬માં ભારતની યાત્રા દરમ્યાન હું પહેલી વાર મૃગાવતીજીને મળી હતી. મારા પરમ મિત્ર શ્રી રાજકુમાર જૈન મને એમની પાસે લઈ ગયા. મૃગાવતીજીએ મારા જીવન પર કેવો મોટો પ્રભાવ પાડ્યો તેનો અંદાજ મને તે વખતે | તો ન આવી શકયો. પરંતુ ૧૯૮૧માં એમને ફરીથી મળવા હું સદભાગી થઇ. જેવી હું એમની પાસે બેઠી કે એમણે મારી આંખોમાં પ્રેમપૂર્વક જોયું અને પછી પોતાને માટે કહ્યું, હું પૂર્ણ નથી.” બસ એટલું જ. એમની નમ્રતા, સચ્ચાઇ અને માનવપણું જાણે એ પ્રગટ કરી રહ્યાં હતાં. મને એ વાત અંદરથી સ્પર્શી ગઈ. મારા માટે તેઓ ત્યારથી સહયાત્રી, ગુર અને મિત્ર બની ગયાં. હે ભવ્ય પ્રિય આત્મા! તમને હું નમસ્કાર કરું છું.!” મારામાં શ્રદ્ધા મૂકવા હૃદયપૂર્વક આભાર માનું છું. ખૂબ અંતરના ઊંડાણથી તમારી પ્રશંસા કરું છું. ભવ્ય રીતે નિખરવામાં તમે ખૂબ મદદ કરી છે તમને વંદન કરું છું. મન્થણ વંદામિ.
હું જે કાંઈ કરું છું, જે કાંઇ વિચારું છું તેમાં હું તેમને મારાં માર્ગદર્શક, મારાં સલાહકાર અને મારા પ્રેરક તરીકે જોઉં છું. હું માનું છું કે, હજી તેઓ મારી સાથે જ છે, તમારી સાથે છે, બધાની સાથે છે. તેમનું તેજસ્વી પ્રેમાળ સ્મિત હજી મારી સ્મૃતિમાં તરવરે છે. હમણાં આ લખું છું ત્યારે મારું હૈયું ભરાઈ આવે છે. કદાચ, અત્યારે પણ તેઓ આપણામાંનાં પ્રત્યેકને આપણાંથી બનતું શ્રેષ્ઠ કાર્ય કરવાની અને આપણા માર્ગમાં જે કંઈ આવે તે સ્વીકારવાની પ્રેરણા આપતાં હશે. તેમનો સ્નેહ શુદ્ધ અને નિઃસ્વાર્થ હતો. એમણે મને એક વાર કહ્યું હતું: ‘દરેકને સમાન રીતે ચાહો દરકે માટે સમાન રીતે કાર્ય કરો.” તેઓ દંભી માણસના દંભને તરત પારખી શકતાં હતાં. પરંતુ તેઓ તેનામાં રહેલા ગુણને જ ગ્રહણ કરતાં હતાં. આત્મનિરીક્ષણ કરવામાં તેમણે મને મદદ કરી હતી. જેવી છું તેવી મારી જાતને ચાહવા તેમણે મને શકિતમાન બનાવી હતી. તેમના મારી તરફના વિશ્વાસ અને પ્રેમે મને મારાં ગૌરવ અને હામ પાછાં અપાવ્યાં હતાં. મારા માર્ગમાં આવતી સૌ વસ્તુઓનો સ્વીકાર કરવા તેમણે મને મદદ કરી હતી, મને ખાતરી છે કે મારી જેમ ઘણાને તેમના અદ્વિતીય દૃષ્ટાંત રૂપ સ્વભાવની મદદ મળી હશે. મારી શંકાઓનું તેમણે સમાધાન કર્યું હતું. અને સદાય જૈન માર્ગમાં મારો વિશ્વાસ કાયમ કર્યો હતો. તેમનું નિઃસ્વાર્થ, પરોપકારી અને પ્રેરક જીવન આજે પણ સૌને માટે માર્ગદર્શક બની રહ્યું છે. જયારે અંધારાં આવી ઊભાં રહે છે, મને ખબર છે કે ત્યાં પ્રકાશ પણ છે. આદર્શ રીતે મારું જીવન વિતાવવા હું તેમનો નમ્ર સાથે સદાય ચાહું છું. હું વીતેલા સમય ભણી નિહાળું છું તો મારું હૈયું ફરીથી ભરાઈ આવે છે. હું ત્યારે ઘણી બીમાર હતી. તેમણે મને ખૂબ જ સ્નેહ અને અનુકંપાથી પોતાના બાહુમાં લીધી હતી. તેઓ પોતે પણ ત્યારે ઘણાં બીમાર હતાં. પોતાનાં બધાં શારીરિક દર્દ વચ્ચે પણ તેઓ સ્મારકના કાર્ય માટે દિવસભર કાર્યરત રહેતાં હતાં. ઓહ! મૃગાવતી મહારાજ ! અમે કયારે એ ઊંચાઈને આંબીશું? મને જાણે પ્રભુનો સાદ સંભળાય છે:
મહત્ત મા મુગાવવામા