Book Title: Jain Satyaprakash 1938 03 SrNo 32
Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/521530/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org varSa 3 Id. jaina satya prakAza kramAMka 32 taMtrI, cImanalAla gAkaLadAsa zAhu Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only aMka 8 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza (mAriyA 17) vi-Sa-0-6-za-na 1 zrI siddhacakra laghu stotra : A. ma. zrI. vijayapadmasUrijI : 277 2 samyagadarzana : A. bha. zrI vijayapakvasUrijI : 279 3 uvasaggaharastotra zrIyuta sArAbhAI maNilAla navAba : 282 4 digaMbara zAstra kaise bane : mu. ma. zrI. darzanavijayajI : 285 5 uvasaggahara thattanI vRttinA kartA : zrIyuta prA. hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA 289 - 6 mahAmaMtrI kalpaka : mu. ma. zrI. darzanavijayajI : ra9ra 7 "barAbara" parvata paranI jana guphAo : zrIyuta nAthAlAla chaganalAla zAha : 297 8 aSTAMga caga : zrIyuta zaMkaralAla DAhyAbhAI kApaDiyA : 302 9 mahAamAtyanuM AtmasarpaNa : 304 10 hiMdudharmazAstromAM janadharma : mu. ma. zrI. puNyavibhaLajI : 30 8 11 zrI jinabhadrasUrirAsa zrI agaracaMdrajI bhaMvaralAlajI 11 12 46maLI tIrtha vI prAcInatA : 5. zrI. jatInnavinacanA : 314 samAcAra, 316 sAme lavAjama sthAnika 1-8-0 - bahAragAma ra-0-0 Taka aMka 0-3-0 saranAmuM badalAyAnA samAcAra dareka aMgrejI mahinAnI teramI tArIkha pahelAM lakhI jaNAvavA. svIkAra . biMba praveza vidhi [ pratiSThAne lagatA graMtha ] sa Ajake ane prakAzaka: popaTalAla sAkaracaMda zAha, paMcabhAInI pALa amadAvA, mulya sADA traNa rUpiyA sAdhu sa vI, saMsthAo tathA jJAna bhaMDArAne zA harilAla choTAlAla haH jAsUdabena. The. hAjA paTelanI pALa mAM pAchiyAnI peLa amadAvAda e ThekANethI bheTa maLaze. mudraka : caMdrazaMkara umAzaMkara zukala, prakAzaka : cImanalAla gokaLadAsa zAha, mudrasthAna : yugadhama mudraNAlaya salApAsa kriAsa rADa amadAvAda, prakAzanasthAna : zrI jai satyaprakAzaka samiti kAryAlaya, jezigabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda. For Private And Personal use only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Namo tthu Na bhagavao mahAvIrassa siri rAyanayaramajjhe, saMmIliya savvasAhusaMmaiyaM / pattaM mAsiyameyaM, bhavvANaM maggayaM visayaM // 1 // zrI jaina satya prakAza pustaka 3 : mAM 32 : 8 visavat 1984: phAgaNa sudI 14 vI2 saya 2464 maMgaLavAra : sana 1938 mArca 15 // zrI siddhacakra laghu stotram // kartA-AcArya mahArAja zrImad vijayapadmasUrijI // AryAvRttam // baMdiya sAsaNaNAhaM, vIraM karuNAyaraM ca NemipayaM // sihisiddhacakkathuttaM, raemi puNNappamoeNaM // 1 // parameTThipaNagamaccaM, darisaNapamuhaM tahA payacaukkaM // eyAi navapayAI, tattaM sirisiddhacakkassa // 2 // titthesarapaNNatto, cauvihadhammo parappasukkhadao // tattha pahANo bhAvo, cittAhINo ya so Neo // 3 // cittathirattabaleNaM, NimmalabhAvo aNagdhasiddhiyaro // maNathejjaheunivahe, NavapayasaMsAhaNaM paramaM // 4 // sirisirivAlu vva jaNA, pakuNaMtA siddhacakkaparipUyaM // avvAbAhaM sokkha, lahaMti acireNa samaeNaM // 5 // navapayasAhaNamUlaM, suhapariNAmo jiNesasaMdiTThI // taM lahai nimmalappA, bheyAbheobhayasarUvo // 6 // tattha rihaMtajjhANe, tnnupynniiruuvbhaavvtthaao| jhAe vvA jatto, pAsaha appA nimi ni // 7 // paDhamapayappaNihANaM, AgamaNoAgamehiM kAyavyaM // ughaoganANakalio, paDhamo iyaro ya tabhiNNo // 8 // arihaMtANaM NAsiya-bajjhambhaMtarariUNa viNNANaM // Nicca pahAyasamae, Namo Namo iya kaheyavvaM // 9 // For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [278] zrI jana satya prakAza [153 NikkhevacaukkeNaM, tesiM Neo samujjalo bhAvo / / arihattiNAmaarihA, ThavaNA arihaMtapaDimAo // 10 // saMjAyabhAvibhAve, nibaMdhaNaM taM suyaM sue daviyaM // jehiM arihaMtattaM, laddhaM labbhaM ca te davvA // 11 // bhAvasamosaraNatthe, NAsiyadosaTThapADiherajue // aisayaguNagaNakaliye, bhAvarihaMte paNivayAmi // 12 // puvvataiyabhavagahaNe, narabhAve vIsaThANavihijogA // ciyajiNanAmapahANe, arihaMte thuNami bahumANA // 13 // caramabhave nivaikule, samAgae suviNasUie kusale // disikumarIamariMda-tthue namasAmi arihaMte // 14 // aisayacaukkakalie, jammakhaNA nANatitayasaMjutte // siTThAyAre jubvaNa-samae paNamAmi arihaMte // 15 // viyaraNatosiyabhavie, sAhiyacaraNe viladdhamaNanANe // apamAyasammanilae, vaMde varajogaarihaMte // 16 // aDavaNNapamuhapagaI, jesiM baMdhe visuddhalesAo // aDatIsasayasa tahA, sattA Ne jiNavare vaMde // 17 // suhajhANAlaMbaNae, vIriyasaMpattakhavagaseDhIe // vaMde te ya apuvve, kayaThiighAyAipaNagavihI // 18 // NAsiyavIsaipagai-navame dazame 'viNaTThalohabale / / gayamohe chaumatthe, davvarihate paNivayAmi // 19 // khINamohaMtimasamae, gayaghAitige sunicchayAUyA / terasame vavahArA, jhANaMtarie mahAnANI // 20 // jiNanAmodayaNaMdI, samosaraNasohie ya caurUve // saralovaesadAI, vayaNAisayAiguNasahie // 21 // kammakhae ruddamio, aisayapayaro pasohae jesiM // suravihiyA guNavIsA-isayA tA jiNavare vaMde // 22 // aisayaguNavitthAro, samavAyaMge virAyae jesiM // varavayaNaguNaviyAso, NA arihaMte saremi sayA // 23 // vasuhAe viharate, surakoDIsevie jahaNNAvi // dhammakahisatthavAhe, vaMde vIre mahAgove // 24 // (apUrNa) For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samyagdarzana lekhaka-acArya mahArAja zrImad vijayapadhasUrijI (gatAMkathI cAlu) AThe karmomAM mehanIya karma mukhya che temAM paNa mithyAtvamehanIya mukhya cheA ja AzayathI ananta Adi sAte karma prakRtimAM mithyAvanI mukhyatA gaNAya che. kAraNuM ke 157 prakRtiomAM darekanI sthita karatAM mithyAtvanI sthiti (70 kaDA keDI sAgarepama jeTalI) vadhAre kahI che. cAlu prasaMge e paNa bInA kahevo joIe ke-jema senAdhipatine harAvIe te lazkarane thoDI vAramAM jItI zakIe tema mithyAtvarUpa senAdhipatine pahelAM jatavAno prayatna karyo hoya te mane jItI zakAya ane tema karIe te ja bAkInAM karmone paNa jItI zakAya. A nirNaya samyakatavAdine pAmavane krama tapAsatAM karI zakAya che, e vicArathI mithyAtvanuM svarUpa jarUra jANavuM joIe te A pramANe -zrI tIrthaMkaradeve kahelAM tenI upara je aci (azraddhA) te mithyAtva kahevAya. A prakAranI arUci je (karma)nA udayathI thAya, te mithyAtvamohanIya kahevAya. - mithyAtvanA pAMca bhedo 1 abhigraha mithyAtva-geravyAjabI chatAM asalathI cAlI AvelI bInAne sAcI mAnavI te. - 2 anabhigraha mithyAtva-sarva dharmo sAcA che. koI paNa dharmane sAMje athavA kharAba na kahevAya ema mAnavuM te. 3 Abhinivezika mithyAtva- haThavAda kadAha)thI pite ema mAne che-meM vAta mAnI te ja sAcI che. . 4. sAMzaya mithyAtva-zrI sarvajJa prabhue kahelAM dravyAdimAM "jema kahyuM che tema ja haze, ke bIjI rIte haze ? " A je saMdeha karavo te. padArtha svarUpane jANavAnI tIvra IcchAthI je ta thAya, te mithyAtva svarUpa ja kahI zakAya. kAraNake-jema saMzaya ane zaka ekArthaka che tema take tevo nathI. tyAre prazna e upasthita thAya che ke-tarka ane saMzaya (sadeha, zaMkA)mAM phera che ? A praznano uttara e ke-tarka e jijJAsArUpa che ane saMzaya e avizvAsarUpa che, avyakta mithyAtva-asaMgni jIvane je aspaSTa mithyAtva che te. AnuM bIjuM nAma anabhe gikamithyAtva paNa kahevAya che. A mithyAtvanI oLakhANa karAvatAM zAstramAM kahyuM che ke-duniyAmAM bhaMyakara roga ane jheranI jevuM tathA tRonA ane aMdhakAranI jevuM kaMI paNa hoya te eka mithyAtva ja che. A vAkyane spaSTa samajAvavA eka eka paNa yAda rAkhavA jevo che, te A pramANe - janmanyekatra duHkhAya, rogo dhvAntaM ripurviSam // api janmasahasreSu, mithyAtvamacikitsitam // 1 // For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [28] zrI jaina satya prakAza [ varSa mithyAtvanA jorathI ja anya dharmanA loko rAzine deva tarIke tathA kaMcana kAminInA pAzamAM sapaDAyelA gharabArI gRhastha jevAne gurU tarIke ane hiMsAne dhAma tarIke mAne che. AgaLa vadhIne teo ema paNa kahe che ke kAgaDAne balidAna devuM, agni deva che, pANI tIrtha che, gAyane namaskAra kare vagere. A pramANe TukAmAM mithyAtvanI bInA jaNAvIne have samyakatvanuM mAhAsya jaNAvavuM joIe, te A pramANe - je jIvane aMtarmuddatta jeTalA thoDA TAima sudhI paNa je samyagdarzana prApta thayuM hoya, to te jIvane lAMbA kAla sudhI saMsAracakramAM bhaTakavuM paDatuM nathI, te pachI lAMbI sthitivAlA samyagdarzanane dhAraNa karanAra chane saMsAranI rakhaDapaTTI dhIme dhIme ochI thAya, emAM zI navAI? saMsAramAM paribhrama karatAM cakripaNAnI tathA iMdrAdinI Rddhi vagere sukhanAM sAdhane ghaNIvAra pamAya che. paraMtu samyagdarzana vAraMvAra rahelAIthI pAmI zakAtuM nathI. ane te ja hetuthI tene zreSTha rananI jevuM paNa kahyuM che. tathA sarva saMpatti ene akhUTa bhaMDAra ane uttama jJAnanuM paNa karaNa eka samyagdarzana ja che. A darzana bodhivRkSanuM mUla che. puSyarUpi nagarano daravAjo che. muktirUpi mahelanuM pITha che. jema rane AdhAra samudra che, tema guNene AdhAra te samyagdarzana che. vaLI cAritrarUpi apUrva dhananuM bhAjana paNa te ja che. AvA samyagdarzananI ke buddhimAna purUSa prazaMsA na kare? traNe lekanI prabhutA pAmIne paNa ghaNA cha durgatine pAme che, paraMtu je samyakatva maLe te jarUra akSaya sukhathI bharelI mukita maLI zake. kharekhara, sAcuM dhana paNa samyakatva ja che. jenI pAse A samyakatvarUpa apUrva dhana che te ja kharekhara dhanavaMta kahI zakAya. bIjA senA hera AdinA mAlIke jJAna dRSTie dhanavata kahI zakAya nahIM, kAraNa ke dekhAtuM dhana A ja bhavamAM kadAca kSaNika sukha Ape, paNa samyagdarzanarUpi dhana ghaNAM bhavamAM paNa puSkala sukha devA samartha che. tathA , dAna, zIla, tapa, pUjA, uttama tIrthonI yAtrA, zreSTha dayA, zrAvakapaNuM, vratArAdhanA A sarve anudAne samyagdarzanavaMta chone ja yathArtha pUrNa phaladAyaka nIvaDe che samyakatva jevuM rana bIjuM jagatamAM nathI. samyakatva e parama mitra, parama baMdhu ane utkRSTa lAbharUpa che. anupama sukhonuM nidhana ane sarva kalyANanuM bIja tathA bhavarUpi samudramAM vahANa jevuM samyagdarzana che. pAparUpa vRkSane ukheDanAra kuhADA jevuM, tathA parama amRta puNya tIrtharUpa che, ane te dene paNa durlabha ja hoya che. samyagdaSTi nuM svarUpa samakitavaMtA chavaDA-kare kuTuMba pratipAla; aMtargata nyArA rahe--jima dhAva khelAvata bAla. 1. samyagdaSTi jIvo niyapaNe pApakarma kare ja nahi. nirUpAye parAdhInatA Adi kAraNathI kaMIka pApa Acare, te paNa hRdayamAM jarUra kare. pariNAme tevA pApathI chuTIne saMyama dharmane ja jaldI pAmavA tIvra utkaMThA rAkhe. ane pavitra sthaLe rAkhelA muniveSanA haMmezA darzana karIne pote saMyama dharmanI sanmukha Avate jAya. kAmadevAdinuM dRSTAMta haraghaDI For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka ] samyagdarzana saMbhArIne kasoTIna prasaMge samyakatvathI jarA paNa calAyamAna na ja thAya. kadAca te te AvAraka karmonA udayane laine pitAne AtmasvarUpa, karmasvarUpa vagere padArthonI gahana (kaThina) bInA na samaye te paNa asatya balavAnA krodha, lebha, bhaya ajJAna, hAsyAdikAraNone jitana rA zrI jinezvara prabhu asatya (jUThuM) bole ja nahi evI zraddhA rAkhe, paNa zakya te kare ja nahi. kAraNa ke zaMkAthI samyagdana malina bane che. ema kAMkSA vicitsiA, paradharmInI prazaMsA, paradharmino paricaya e cAre aticArathI paNa alaga ja rahe che. samyagdaSTi jInI bhAvanA - mottUNa jiNaM mottUNa, jiNamayaM jiNamayaTThie mottuM // saMsArakaJcavAraM, ciMtijaMtaM jaga se saM // 1 // bIjA ne samyagdarzana pamADavAthI keTaluM lAbha thAya che?-- - micchattaM ucchiMdia, sammattaM jo Thavei niase // . teNa sayalo vi vaMso, siddhipurI samuhI Thavio // 2 // samyagdaSTi jInI pravRttiH- zakya anuSThAne jarUra kare ane azaya anuSThAnemAM sAvadhAnatA pUrvaka zraddhA rAkhe tema karatAM teo bhaviSyamAM saMyama dharmane pAmI mukitapada pAmI zake che. carama kevali pUjya zrI jaMbUsvAmijInA caritramAM A pavitra samyagdarzanane saMsAra samudrathI tAranAra tuMbaDAnI upamA ApI che. te leka A pramANe che - samyaktvazIlatuMbAbhyAM, bhavAbdhistIryate sukham // te dadhAno munirjambU-zrInadISu kathaM brUDet // 1 // e pramANe sarvAnumaya pacamAMga zrI vyAkhyA prajJapti (bhagavatI sUtra), prajJApanA sUtra, bRhatkalpa. lokaprakAza, karmaprakRti, pacasaMgraha, zatakacUrNi, dharmasaMgraha, tattvArtha, cAgazAstra, padarzanasamuccaya Adi aneka graMthenA AdhAre mokSamArgamAM mukhya evA samyagdarzananuM TuMkAmAM svarUpa jaNAvyuM. bhagya che zreNika, sulasA zrAvikA jevo daDha zraddhALuNa rAkhI nirmala jJAna cAritra ne ArAdhI, hRdayamAM pragaTelA bhAvakaraNanA dhaMdhanA baLe svapara tAraka banI, saMpUrNa sthira sukhamaya, dehAdi parabhAva rahita, svabhava ramaNatAnA pradathI bharelA evA muktipadane pAme e ja hArdika bhAvanA ! samApta. For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir uvasaggahara stotra lekhaka-zrIyata sArAbhAI maNilAla navAba (ivthI yAtu) A uparAMta TIkAkAra, zrIguNazekharasUri nAmanA AcAryanA racelA mannAdhirAjastavana paNa ullekha A pramANe kare che - " tathA ca mantrAdhirAjastave zrIguNazekhara sUrayaHna pArvAdaparo mantro, na mantrAdaparo vibhuuH| tadadvayAdaparo nAtmA, dhyAyedityekatAnatAm // 1 // AtmA pArdhAtmakaH pAzvo, mantrAtmA tau tadAtmakau / ekaM dvitrAstrayo'pyeke, neti tallayamAvahet ||shaa arthAtu pArzvanAthanA samAna bIje kaI maMtra nathI, [ane] te maMtra samAna bIje ke prabhu nathI, te baMne [ pArzvanAtha prabhu ane ciMtAmaNi maMtra ] nI samAna kai bIjo mAtmA nathI, [tethI] meyatAthI tenu dhyAna 42.-1 AtmA pArzvanAtha bhaya che, maMtra ane AtmA paNa te (pArzvanAtha) maya che, eka ( pAvanAya), mAnle ( maMtra), (ane) trIne (mAmA) tro me 4 4 35 cha, tethI te 35 yA mA.-2 vaLI A TIkAkAra pite racelI TIkAmAM A stotranI pAMce gAthAonA arthone pAzvayakSa, dharaNendra ane padmAvatInA pakSamAM paNa vyAkaraNanA niyamathI ghaTAve che, je A TIkAkAranI vidvattAnI kharekharI pratibhA banAve che. A tranI gAthAo pAMca ja zA mATe banAvavAmAM AvI che, te saMbaMdhI A TIkAnA racayitA AcArya zrI jinaprabhasUrijI nIce pramANe spaSTa ullekha karIne pAMce gAthAonA prathama akSaranI aMdara paMca parameSThinI ghaTanA ghaTAve che, je A pramANe che - "kiJca sarvasvaM vidyAnAM mantrANAmupAdAnakAraNaM paJcaparameSThimahAmantrI namaskArastatra namaskaraNIyAH paJca parameSThinaH, teSAM ca nAmAkSarapaddhatiretatstavasambandhino gAthApaJcakasyAdau cidrUpanirUpaNIyA dRzyate / tathAhi prathamagAthAyA Adita 'uva' ityakSaraddhayena prAkRtagAthAjuSA :upAdhyAyAH saGgRhyante padaikadeze padasamudAyopacArAt / dvitIyagAthAdau tu 'visa' iti varNadvayena sAdhavaH, viSamiva viSaM sarvarasAtmakatvApadarzanAt / viSabhUtAH sAdhavA hi tattatpAtrApekSayA tattadrasaspRzo bhavanti / uktaM ca bhagavatA prastutastotrakAreNaiva dazavaikAlikaniyuktau (83 tame patrAGke) zramaNAnAM viSasamAnatvam / tRtIyagAthAyAstu dhuri 'ciTTha' ityayayavenAcAryAH, bhagavatsu tIrthaGkareSu mokSa gateSvapi yAvattIrtha pazcAdapi tiSThantIti, prAkRtalakSaNAt ciTThAdezaH, "kaiyA vi jiNavariMdA" iti nyAyAt / athavA saccid-dravya guNaparyavairanuyogasvarUpA tatra tiSThantIti citsthAH-sarayaH / caturthagAthAyAstvAdI 'tuha' For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir uvasaggahara stotra [28] tyakSarAja satta: 'tuda (da) guDha (da) 3 (fsa dhars) | RADhatiardynti ghAti-karmacatuSTayaM sakalajagatsaMzayarAziM veti tuhaH / viharamANA utpanna-kevalajJAnA aIntaH / nAmyupAntyalakSaNe ke tuha iti rUpam / paJcama thAyaH punA "tti thayuena siddhAH 1 " atat (vr Nr. 204) itA-gatA apunarAvRttaye mokSamiti itAH siddhAH / na cAnyArthaprayuktAnAmeSoM padAnAM parameSThi mantra patvamayuktamiti vAcyam "aindrasyeva zarAsanasya dadhatI " ityAdau bIjapadAnAM anyArthaprayuktatve'pi mantrarUpatAnatikramAt tamArudha% 1 A pramANe prathama gAthAnA 'kua' zabdamAM upAdhyAya, bIjI gAthAnA 'vira' zabdamAM sAdhu, trIjI gAthamAM jidra' zabdamAM AcArya, ethI gAthAnA "su" zabdamAM arihanta tathA pAMcamI gAthAnA du' zabdamAM siddha bhagavAnanI ghaTanA upara pramANe karI, TIkAkAra zrIjina bhUsUri paratuta ratetrakAre prathama gAthAmAM arihaMtanA badale upAdhyAya, bIjI gAthAmAM siddhanA badale sAdhu, trIjI gAthAmAM AcArya, cothI gAthAmAM upAvAyanA badale arihaMta tathA pAMcamI gAthAmAM sAdhunA badale siddhanuM smaraNa kema karyuM che, te saMbaMdhI heTa patanI TIkAnA AgaLanA bhAgamAM karyo che, je vistAra bhayathI atre ApavAnuM ucita dhAryuM nathI. paraMtu eTaluM te cokakasa jANI zakAya che ke teozrInA samayamAM eTale vikramanI cadamI sadImAM paNa uvasaggahara stotranI gAthAo stotrakAre pAMca ja banAvI hatI tevI ja mAnyatA hatI je teonA samayamAM vadhAre gAthAonI mAnyatA hota to temane jevA bahuzrata AcAryazrI te bAbatanI nodha lIdhA vinA paNa raheta nahi. . jaya sAgara-kharataragacchAdhipati zrI jinabhadrasUrinA vidvAna ziSya tathA vijJapti triveNI" vagerenA racayitA. A TIkAkAranI TIma haju sudhI mudrita thaI nathI, paraMtu tenI hastalikhita prata mArA jevAmAM AvelI che temAM koI paNa vadhAre mahatvanI bInA, upayukta TIkAo karatAM malI AvatI nathI; teoe paNa uvasaggahara stotra'nI pAMca ja gAthAo para pitAnI TIkA racI che, ane vadhu gAthAo hovAno ullekha suddhAM paNa pitAnI TImAM koI paNa sthaLe karela nathI. teozrI vikramanI paMdaramI sadImAM thaI gayA hovAnuM teonI bIjI kRtio parathI jaNAya che. 6 zrI harSakIrtisUri--A Acaya vikramathI sattaramI sadImAM thai gaelA che, kAraNa ke teozrIe vikrama saMvata 1664nI sAlamAM racelI laghuzAMtinI TIkA muni mahArAja zrI amaravijayajInA ziSya zrI caturavijayajI taraphathI saMpAdita, keTalAMka varSa pahelAM prasiddha thaI cUkelI che. A AcArya pitAnI TIkAnI zarUAtamAM A stotranI utpattinuM kAraNa paNa zrI jinaprabhasUrinI TIkA pramANe ja darzAve che. vaLI teozrInI AkhI TIkA paNa zrI jinaprabhasUrinI TIkAnuM anukaraNa mAtra ja che, je bane TIkAonI akSare akSara samAnatA ja sAbita kare che, chatAM paNa AzcaryanI vAta to e che ke huM agAu For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [284] zrI jaina satya prakAza jaNAvI gayuM chuM te mujaba teozrI koI paNuM jAtane prAcIna ullekha ApyA sivAya " A stotranI pahelAM gAthAo sAta hatI, ane temAMthI be gAthAo bhadrabAhu svAmIe bhaMDArI devAthI, hAlamAM pAMca ja gAthAo pracalita che, " te pramANe jaNAve che. vadhAre AzcaryanI vAta to e che ke teozrIe pitAnI TIkA ke je zrI jinaprabhasUrinI TIkAnA akSare akSara anukaraNarUpe racI che, teo paNa pAMcathI vadhAre mAthAnI kalpanA suddhAM karatI nathI. ane pitAnI TIkAnA aMta bhAgamAM teozrI pite ja ullekha kare che ke --" tathA pArzvayakSapakSeDathoDarthAta je vitAmAno: tu mUDhArtha iva thAtoti '' arthAtu-pAzvayakSa pakSe tathA bIjA pakSe paNa A stotranI vyAkhyA thAya che, paraMtu vistAra bhayathI ahayA te pramANe vyAkhyA nahI karatAM mulamAtranI ja vyAkhyA karI che. - teozrInA A ullekha parathI paNa sAbita thAya che ke tenI pahelAMnA TIkAkAra zrI jinaprabhasUrie ja pArzvayakSa pakSe tathA gharaNendra ane padmAvatI pakSe arthe dhaTAvyA che, je choDI daIne teozrIe bAkInI TIkAnuM akSare akSara anukaraNa karIne pitAnA nAme A TIkA caDhAvI dIdhI che. 7 zrI siddhicandramaNiaDhAramI sadInI zarUAtamAM thaelA A TIkAra te bIjA kaI nahi paNa badazAha akabarane sUryasahastranAmanuM niraMtara adhyayana karAvanAra mahepAdhyAya zrI bhAnucandragaNinA ziSya hatA, je saMbaMdhIne spaSTa ullekha teozrIe pitAnI TIkAnA prAMta bhAganI pupikAmAM karyo che, je nIce mujaba che -- " iti pAta (da) zAha zrI akabara jallAladIna (jalAludIna) zrI sUryasahasranAmAdhyApaka-zrI zatruJjayatIrthakaramocana-sarvatragovadhanivartanAcanekasukRtavinirmApaka-mahopAdhyAya-zrI bhAnucandragaNiziSyaH yugpdssttottrrAtAjadhAnAmata-pAvAda zrI mayAra kagr(A)DhavI (1) pAdazAha zrI nUra(ru)ddIna jihAMgIrapradattaSuzphahama (khuSphaham ) nAdijjamAM (rujjamAn ) dvitIyAbhidhAna-mahopAdhyAya-zrI siddhicandragaNiviracitAyAM saptasmaraNaTIkAyAM upasargaharastotraTIkA samAptA // " A TIkAkAre A TIkA pitAnI svataMgha pratibhAthI karI hoya tema teozrInI TIkA jotAM spaSTa jaNAI Ave che. teozrI A patetranI pAMcathI vadhAre gAthAo hevane ullekha pitAnI TIkAmAM koI paNa ThekANe karatA nathI. vaLI teozrI zrI jinaprabhasUranI TIkAne bahavRtti tarIke oLakhAve che, kAraNa ke teozrI pitAnI TIkAnA aMta bhAgamAM jaNAve che ke - " ka paLeja-ghaNAvata-vArthakSaNimiti je te vyAkhyAnaM tu bRhadavRttito draSTavyam // " arthAtuM--A stotranI dhanA dharaNendra,padmAvatI tathA pAzvayakSa sAthe bRhaddattimAM ghavelI jovAmAM Ave che. juo 'jana satya prakAza varSa 3jI pRSTha 82 For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir digaMbara zAstra kaise bane ? lekhakaH-munirAja zrI darzanavijayajI prakaraNa 18-bhaTTAraka devasena bhaTTAraka devasena vikramakI solahavI zatAbdIke digambara vidvAna haiN| ina bhaTTArakajIne bhAvasaMgraha (vi. saM 1627 phA. kR. 5ko likhita), ArAdhanA sAra (vi. saM0 1558 je0 zu0 12ke dina likhita ), tattvasAra, nayacakra aura darzanasAra graMtha banAye haiM / ye saba mudrita ho cuke haiN| bhAvasaMgraha-bhaTTArakajIne isa graMthameM digambara dRSTise bhinna bhinna vicA raNA kI hai| isameM sAta prakArake mithyAtva batalAye haiM taM puNa paMcapayAraM0 // 16 // sapta mithyAtvAH / viparItamithyAdRSTiH brAhmaNaH 1 ekAntabauddhaH 2 vainayikastApasaH 3. saMzayazvetAmbaraH 4 ajJAnaturuSkaH 5 jovAbhAvacArvAkaH 6......sAMkhyaH 7 // taM puNa sattapayAraM // 16 // ajJAnAdeva mokSa iti ajJAnamithyAdRSTisturuSkaH // (gAthA-16) -mANikacaMdra digambara jaina graMthamAlA graMthAMka 20 meM prakAzita bhAva . saMgrahAdi graMtha-4 isameM zvetAmbara matakI utpattike liye likhA hai ki " vikrama saMvat 135 meM nimittadhara mAne dUsare bhadrabAhu svAmike pazcAda AcArya zAMtisUrine saurASTra ke vallabhI zaharase zvetAmbara mata calAyA aura kabalI, daMDa tathA duddhiyapatta (panI) rakhanekA jArI kiyaa| unako celene daMDese mAra DAlA, ve marakara vyatara hue| zvetAmbara saMghane bhayabhIta hokara zAntike liye usa vyaMtarakI pUjA cAlU kI / Aja bhI ( anusaMdhAna pAnA 284bhAnu) agAu A lekhamAM ja huM jaNAvI gayo chuM ke dharaNendra, padmAvatI tathA pArzvayakSanI sAthe stotranI gAthAone ghaTAvanAra TIkAkAra ekalA zrI jinaprabhasUrI ja che, ane tethI zrI siddhicandragaNithI je TIkAne bRhadavRtti tarIke jaNAve che, te TIkA. zrI jinaprabhasUviniil che, te 25Ta bAta che. A pramANe upalabdha TIkAonA TIkAkAre paikI, ekalA zrI harSakIrtisUri ja A stotranI gAthAo prathama sAta hatI te bAbatano ullekha, kaI paNa jAtanA pramANa vagara Ape che. te sivAyanA badhAe TIkAkAre A stotranI gAthAo, tenA racayitAe pAMca ja racI hovAnI mAnyatAvALA che. uparyukta TIkAkAroe racelI TIkAo sivAya koI paNa TIkAkAre "uvasaggahara stotram para TIkA racI hoya ane temAM pAMca gAthAthI vadhAre gAthAo saMbaMdhI koI paNa TIkAkAre ullekha karela A lekhanA vAMcanAra koI paNa mahAnubhAvanA jovAmAM Avyo hoya, te teone jAheranI jANa sArU A mAsika dvArA jAheramAM mukavA mArI namra vinaMti che. [ apUrNa 1 For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 281] zrI jaina satya prakAza [ varSa zvetAmbara use (brahmazAntiko ) bali pUjA dete haiM / vaha zvetAmbara saMghakA Adima kuladeva hai // " ( gAthA 87, 90 137 se 160 ) aMtima prazasti gAthA isa prakAra hai siri vimalaseNagaNahara - sisso NAmeNa devaseNoti // abuhajaNabohaNatthaM teNeyaM viraiyaM suttaM // 701 // isa graMtha meM zvetAmbara saMghakI utpattike liye anya digambara graMthoMse bhinna hI kalpanA kI hai| yaha to mAnI huI bAta hai ki jahAM manamAnI kalpanAse kAma lenA ho vahAM bhinnatA hotI hI hai / bRhat kathAkoza, bhadrabAhucaritra, munivaMzAbhyudaya, rAjAvalI, puNyAzrava kathAkoza vagairaha digambara graMtho meM zvetAmbara ke liye bhinna bhinna kalpanAyeM kI haiM tAM bha0 devasenajI bhI apanI svataMtra kalpanA kyoM na kare ? bha0 ratnanaMdIne ardha phAlaka matakI kalpanA kara DAlI ?, jaba bha0 devasenajIne yahAM zAMtisUri aura brahmazAnti devakA milAna kara diyA aura darzanasAra meM zvetAmbara matake Adima kalpita AcArya ko narakagAmI likha maaraa| jaise ki tArUsiUNa pahao, sIso sIseNa dIhadaMDeNa // thaviro dhAraNa muo, jAo so vitaro devo // bhAva0 153 // aNNaM ca pavamAI, AyamaduTThAI miccha satthAI // vittA appANaM, pariThaviyaM paDhamae Narae || darzanasAra || digambara vidvAnake liye zvetAmbaroMko naraka meM bhejadenA aura nanako mokSameM pahuMcAdenA bAMye hAthakA khela hai / 1 isake liye jaina satya prakAza varSa 1 ke aMka 2, 3 pRSTa 47 se 50 aura 87 se 90 taka dekhie / 2 bhaTTAraka ratnanaMdIjIke bhadrabAhu caritra meM zvetAmbarakI uptattike jariye ardhaphAlakA vagairaha kI jo kalpanA kI hai, usake liye di0 vidvAn zrImAn nAthurAmajI premIjIne likhA hai " vAstava meM arddhaphAlaka nAmakA koI saMpradAya nahIM huA / bhadrabAhu caritrase pahaleke kisI bhI graMthameM isakA ullekha nahIM milatA / yaha bhaTTAraka ratnanandI kI khudakI IjAda " hai / " 46 ( darzanasAra prastAvanA prathamAvRtti pR0 61 ) 3 digambara samAja mAnatA hai ki- di0 ke vipakSa ke ve0 AcArya naraka meM gaye (darzanasAra vagaireha) / devardhigaNi kSamAzramaNa bhI naraka meM gaye / kAraNa ? ye vastradhArI the / jabaki candraguptakA maMtrI cANAkya mokSameM gayA / kAraNa ? vaha nagna thA / dekhie tadA te munayo dhIrA, zukladhyAnena saMsthitAH ! hatvA karmANi niHzeSaM prAptAH siddhiM jagaddhitam ||42|| For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ma.] digambara zAstra kese bane? 287] vAstavameM bhaTTArakajIne " zvetAmbara samAjameM zUlapANi yakSakI brahmazAntike rUpameM pUjA hotI hai " usa bAtako binA soce samajhe zAntisUri ke nAma para joDa dI hai| aura zvetAMbara saMghako adhama batAnekI bharasaka kalpanA kI hai| bhaTTArakajIne isa graMthameM " kamajorako gussA bahuta " vAlI kahAvatako caritArtha kiyA hai| aisI paristhitimeM gAliyAM denA yaha svAbhAvika hai evaM kSamya va dayanIya hai| yaha graMtha bhASAzailI, ghastu, chaMdAdi aura aneka prakArase solahavIM zatAbdIkA mAnA jAtA hai / __ darzanasAra-yaha graMtha tIrpha 51 gAthA pramANa mAtra-choTA hone para bhI digambara itihAsameM anUThA graMtha mAnA jAtA hai| isameM drAvIDa, yApanIya, kASThA, mAthura vagaireha saMghakA itihAsa hai| marAThI bhASAMtaravAle darzanasAra meM to vi0 sa0 1430 meM (1) lokAgacchakI utpatti batalAI hai| di. vidvAn zrIyuta nAthurAmajI premI itihAsa para prakAza DAlate haiM ki-" una saba saMghokI jAMca kI jAnI cAhiye / sabase pahale drAviDa saMghako lIjie / + + isake bAda yApanIya saMghakA vicAra kiijie| hamAre pAsa jo tIna pratiyA~ haiM unameM se doke pAThoMse to isakI uptattikA samaya vi0 saM0 705, ThaharatA hai ( gA. 29 ) / yadyapi yaha tIsarI prati bahuta hI azuddha hai, parantu 705 se bahuta pahale yApanIya ho cUkA thA, isa kAraNa isa pAThako ThIka mAnaleneko jI cAhatA hai + + Azcarya nahIM jo "ga" pratikA 205 saMvat hI ThIka ho / darzanasArakI anya do cAra pratiyoM ke pATha dekhanese isakA nizcaya ho jaaygaa| kASThA saMghakA samaya vi0 saM0 753 batalAyA hai, parantu yadi kASThA saMghakA sthApaka, jinasenake satIrtha vinayasenakA ziSya kumArasena hI hai, jaisAki 30-33 gAthAomeM batalAyA hai, to avazya yaha samaya ThIka nahIM hai| + + + aba rahA mAthura saMgha, so ise kASThAsaMghasa 200varSa piche arthAt vi0 saM0 943 meM huA batalAyA hai| parantu isameM sabase baDA saMdeha to yaha hai ki jaba darzanasAra 909 meM banA hai, jaisAkI 50vIM gAthAse mAlUma hotA hai taba usameM Age 44 varSabAda honevAle saMghakA ullekha kaise kiyA gayA ?xxgaraja yaha hai ki kASThA saMgha aura mAthura saMgha ina donoM hI saMghokI utpattike samayameM bhUla brahmacArI nemidattakRta paM0 udayalAla kAzalIvAla prakAzita ArAdhanA kAthAkoza bhA0 2 pR. 310 se 313 " usane use baDI sahanazIlatAke sAtha sahaliyA, aura antameM apanI zukla dhyAna Atmazaktise karmoMkA nAza kara siddhagati lAbha kI" + + " cANAkya Adi nirmala cAritra ke dhAraka the / ye saba muni aba siddhi gatimeM hI sadA raheMge " bhASA pR0 46 se 53 // zAMntidevIne mokSa gati pAI (zramaNa zilAlekha) kAraNa ? yaha bhI nagna thii|| For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [288] zrI jaina satya prakAza [15 hai| ina saba saMghokI utpattike samayakI saMgatiko biThAnekA hamane bahuta prayatna kiyA, parizrama bhI isa viSayameM khUba kiyA parantu saphalatA nahIM hui (pR37 se 40) / isa viSayameM hama itanA hI kaha denA cAhate haiM ki-yApaniyako choDa kara zeSa tIna saMdhokA mUla saMghase itanA pArthakya nahIM hai ki ye jainAbhAsa batalA diye jAya~ athavA unake pravartakoMko duSTa, mahAmohI jaise vizeSaNa diye jAyaM graMthakartAne isa viSayameM bahuta hI anudAratA prakaTa kI hai|''(pRsstt-45) dakkhiNadese vijhe, pukkalae vIracanda muNinnAho // aThArasa etIde, bhillaya saMghaM paruvedi / gA0 45 // gAthA 45-46 meM graMthakarttAne eka bhaviSyavANI kI hai| kahA jAtA hai ki vikramake 1800 varSa vItane para zravaNabelagulake pAsake eka gAMva (puSkara ) meM vIracandra nAmakA muni bhilla nAmaka saMghako claaygaa| mAlUma nahIM, isa bhaviSyavANIkA AdhAra kyA hai| kamase kama bhagavAnakI kahI huI to yaha mAlUma nahIM hotii| kyoMki isa ghaTanAke samayako bIte 174 varSa vIta cuke, para na to koI isa prakArakA vIracanda nAmakA sAdhu huA aura na usane koI saMgha hI calAyA / graMthakartAkI yaha khudakI "IjAda" mAlUma hotI hai| hamArI samajameM isameM koI tathya nahIM hai" (pR0 45) jainagraMtha ratnAkara kAryAlaya, hIrAbAga, bambaIse vi0 saM0 1374 meM prakAzita zrIyut nAthurAma premIjI likhita darzanasAra prathamAvRttiko prastAvanA / .. pAThaka samaja gaye hoMge ki-bha0 devasenake graMtha kaise haiM ? aura usameM likhi huI bAteM tathA aitihAsika ullekha kitane sacce haiM ? (kramaza:) 4. gopucchakaH zvetavAsA, drAvIDo yApanIyakaH / niSpicchazceti paMcaite, jainAbhAsaH prakIrtitAH // nItisAra 10 // yA paMcajainAbhAsairaMcalikArahitApi nagnamUrtirapi pratiSThitA bhavati, sA na vandanIyA, na cA'rcanIyA ca ||-shrutkiirtikRt SaDprAbhRta TIkA // __ darzanasAra gA0 29 meM yApanIya saMghakI utpatti saM0 205 yA 705 meM zve0 sAdhu zrIkalazase kalyANanagarase batAI hai, yaha bhI bilakula jhuTha hai| digambarIya yApanIya saMghake zAkTAyana vagairaha AcArya-strI mukti aura kevali AhArako mAnate haiM ataH bhaTTArakajIne usa saMghako zvetAmbarIya zAkhA batAneko yaha kAranAmA racA hai| vAstavameM rASTrakUTavaMzIya rAjA prabhutavarSakA dAnapatra, dAmirasake rAmabAgakA zilAlekha aura kolhApurake maMgalavAra vastIke jinAlayakI jinamUrtikA lekha; inase nirvivAda hai ki-yApanIya saMgha, nandIgaNa punnAgavRkSa aura mUla saMghakA anuyAyI digambara saMgha hai| (epigrAphikA inDikA ji0 4 naM046, bombe hIsTorikala sosAyaTI patrikA ji0 4 pR0 192 se 200, kanaDI patrikA jinavijaya) ( raoNyala eziyATika sosAyaTI, bombe beMca janarala jilda 12 sane 1876) For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir uvasaggaharathottanI eka laghuvRttinA kartAnuM nAma pUrNacandrAcArya ke candrAcArya ? lekhaka-zrIyuta hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA, ema. e. uvasaggaharathottanA saMbaMdhamAM mAre je cheDe ghaNe nirdeza pahelAM karavAnA hatA te meM vi. saM. 1984mAM lakhelI mArI saMskRta prastAvanAmAM "paNastotrI samIkSaTH" e zIrSakapUrvaka pR. 21-24mAM karyo che. zreSTha devacaMda lAlabhAI jena pustakoddhAra saMsthA taraphathI 80mAM granthAka tarIke prasiddha thayela ane bhAre hAthe saMzodhita-saMpAdita thayela priyaMkaranupakathAmAM uparyukta prastAvanA prakaTa thaI che. e priyaMkaranRpathAnI AvRttimAM zrI tija pAzvadevagaNikata laghutti pR. 97-11ramAM chapAyelI che. vaLI aMtamAM ga-pariziSTa tarIke uvasaggaharattanI 20 gAthAo ane gha-pariziSTa tarIke zrI uvasaggaharastotranI pAdapUrtirUpa ane zrI teja:sAgara praNIta zrI pArzva stotra ApavAmAM Avela che. A stotramAM 21 padyo che. upara jaNAvelI kRtionA saMpAdana uparAMta mAre hAthe uvasaggaharattanI zrI jinaprabhasUrikRta artha kapalatA nAmanI vRtti, zrI siddhicandragaNikata vyAkhyA temaja zrI harSakItisUrikRta vyAkhyAnuM saMzodhanAdi kArya thayuM che. e traNe anekArtharatna maMjUSAnA aMtamAM pR. 7-24mAM I. sa. 1933mAM chapAyelI che. A uparAMta, bhADArakara prAcya vidyA saMzodhana maMdiramAM je jena hastalikhita pratio che tenAM je vistRta sUcIpatro meM taiyAra karyA che te paikI sattaramA pustakanA tRtIya vibhAga (Vol xvii. pt. 3) tarIke je Agamika sAhitya hAlamAM chapAya che tenA pR. 180-193mAM meM uvasaggaharathAra ane tenI vividha vyAkhyAonI pratio paratve yathAsAdhana nirdeza karyo che. e vyAkhyAomAM kramAMka 77pamAM pUrNacandrAcAryakuta laghuvRttine, kramAMka 776-779mAM artha kapilatAna, kramAMka 780 dija pArSadevagaNita vRttine, kramAMka 781mAM siddhicandra gaNikRta TIkAne, kramAMka 782mAM eka ajJAtakartaka vRtti. kramAMka 783mAM eka ajJAtaka avasUrinA ane kramAMka 784-885mAM harSakIrtanasurikata vRttine TuMkamAM paricaya Apyo che. 1 A nAma meM avAjeluM che. vizeSamAM " sapta mAni "nuM saMzodhanakArya mane seMpAyuM hatuM, paraMtu te mArI taraphathI pUrNa thatAM te pUrUM chapAya tema jaNAyuM nahi, eTale be smaraNa pUrato bhAga mAre hAthe saMpAdita thatAM te anekAtharatnamaMjUSAnA aMtamAM ApavAmAM Avyo che. 2 A uparathI joI zakAze ke zrI jaina satya prakAza (va. 3, aM. 7, pR. ra64) mAM zrIyuta navAbe nahi nedhelI evI eka vRtti ane eka avacUri atra naMdhAyelI che. A uparAMta priyaMkaranRpakathA (pR. 82)mAM zrI jinasUramuni keI vRttine ullekha kare che, tenI paNa atra nedha levI durasta jaNAya che. For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [20]. zrI jaina satya prakAza [ varSa 3 A pramANe uvasaggaharatta paratve mane je vicAra karavAmAM suga sAMpaDe che temAMnI eka laghuvRttinA kartAnA nAma viSe matabheda jovAya che. paMDita becaradAse e laghuvRtti saMpAdita karI che. tenA prAMta bhAganA ullekha "rutyupatadastotradhuvRtti saMpUrNa vAryatA samA" uparathI temaNe ladhuvRttinA kartA tarIke pUrNacandrAcAryanuM nAma raju karyuM che. kemake teo saMpUfmAne huM zabda vadhArAne samaje che. AnI matalabane ullekha zrIyuta sArAbhAI maNilAla navAbe uvasaggaharatetra e nAmanA pitAnA lekha (pR. 265)mAM karyo che. temanuM mAnavuM e che ke A paMDita becaradAsanI kalpanA che. teo pote pUrNacandrAcAryane badale candrAcArya nAma yathArtha hovAnuM sUcave che ane sAthe sAthe pUrNacandrAcAryane paM. be saradAsa sattaramA saikAmAM thaI gayAnuM kahe che te vAstavika nathI ema umere che. atre nIce mujabanA prazna kure che(1) pUrNacandrAcArya gata pUrNacandra evuM nAma hoI zake ke kema ? (2) uparyukta ullekhagata samA zabda hovA chatAM enI pUrve saMpUrNa pada Ave che tenuM zuM ? (3) kramAMka 775mAM noMdhAyela pratinA aMtamAM A pramANe paMkti upalabdha thAya che temanuM zuM ? " yupastotrapuTTutti pUrNavAcAryatirghi samAta" (4) pUrNacandrAcArya athavA zrIyuta navAbanA mata pramANe candrAcArya kayAre thaI gayA che ? A paikI traNa praznone uttara atra kramazaH vicArIzuM. pUNacandra evuM nAma hoI zake e bAbata zaMkA jevuM nathI, kemake thoDA samaya upara je eka jene sAkSara haiyAta hatA temanuM nAma pUraNacaMda (nAhara) hatuM. jaina sAhityano saMkSipta itihAsa (pR. 238 ) mAM lakhyuM che ke "vIrAta 1631 (saM. 1161 )mAM caMdrakulanA hakagachanA nemicandra ziSya zAntisUrie svaziSya municandra mATe pRthvIcaMdracaritra racyuM. A zAntisUrie siddha nAmanA zrAvake baMdhAvelA nemicetyamAM potAnI pATe ATha AcAryo nAme mahendra vijayasiMha, devendracaMdra, padyadeva, pUrNacandra jayadeva, hemaprabha ane jinezvara sthApyA. AmAM eka AcAryanuM nAma pUrNacandra, jovAya che. vaLI A itihAsanA pa8pamAM pRSThamAM nIce pramANe nirdeza che - saM. 1630 AsapAsa kA (? nA) gorI tapagacchanA ratnazekharasuri-pUrNa caMdrahemahaMsahemasamudra-maratnarAjaratnasUrinA paTTadhara caMdrakAtisUrie pitAnA pUrvaja ratnazekharasUrinA prAkRta chaMda-keza para saMskRta TIkA racI. " vizeSamAM A itihAsane 3pamAM pRSThamAM nIce mujabanI paMktio cheH " juo paMDita bahecaradAsanI saMzodhita pUrNacaMdrAcArya racita upasargaharastotra ladhuvRtti." 3 juo zrI jaina satya prakAza (vi. 3, aM. 7). For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 8 ] pUNacandrAcArya ke candrAcArya [21] A uparathI joI zakAyuM haze ke koI eka AcAryanuM nAma pUrNacandra hoya te temAM kazuM ja khoTuM nathI. have bIjA praznano uttara vicArIe. samAtA ane saMpUrNa ema baMne padono nirdeza vicAraNIya che. AthI atre "saMpUrNacandrAcArya " nAma hovAnI saMbhAvanA mATe avakAza maLe che, paraMtu AvuM kaI nAma jANavA jevAmAM nahi hovAthI athavA te hastalikhita prationA abhyAsIone suvidita che tema amuka akSarane nirarthaka sUcavavA mATe tenA upara lakhAtA anusvAranI paddhatine dhyAnamAM rAkhIne " saM" vadhArAno gaNAya to te avAstavika nathI. vizeSamAM pUrNa caMdrAcArya evuM nAma maLe che. ane lahiyAnI upayukata paddhati paNa che eTale jyAM sudhI zrIyuta navAba ke anya ke mAtA zabda vAparavAnuM kAraNa temaja saMpUrNa zabda vibhaktinA pratyaya rahita vAparavAnuM kAraNa lekhakanI bedarakArI ke anabhijJatA sivAyanuM raju na kare tyAM sudhI te caMdrAcAryane badale pUrNacaMdrAcArya nAma vadhAre vAstavika jaNAya che. vizeSamAM upara ApelA trIjA praznamAM noMdhela ullekha paNa e ja vAstavika hovAnuM samarthana kare che, kemake nahi te tyAM vaparAyela mAtA zabda nirarthaka mAnavo paDe ane e pratinA lahiyAne paNa ' pUrNa" zabda vibhaktinA pratyaya vinA raju karanAra koI saMskRtano anabhijJa hovAnI saMbhAvanA karavI paDI. A rIte trIjA prazna viSe paNa prasaMgavazAta vicAra thaI jAya che eTale mArI zrIyuta navAbane vinaMti che ke teo meM darzAvelI hakIkata vicAre ane temanuM have zuM kahevuM che te sapramANa raju kare. cothA praznano uttara ApavA mATe mAre paM. becaradAse saMpAdita karelI laghavRtti jevI joIe, paraMtu te mArI pAse nathI eTale e prazna temaja zrI caMdraNa kSamAzramaNa te zrI siMhatilakasUrie nidezela candrazeNu pUjyAcArya ane te paNa "brasenasvAminA ziSya ane caMdrazAkhAnA sthApaka ja hovA joIe " ityAdi je vaktavya zrIyuta navAbe raju karyuM che te vAstavika che ke nahi e prazna paNa AgaLa upara vicAravAnI abhilASA dharAvato huM viramuM chuM. gopIpurA, surata. tA. 21-2-38 4 sAthe sAthe teo e paNa jaNAvavA kRpA kare ke prastuta ladhuvRttinA rtAnuM nAma candrAcArya che, evuM sUcana pUrve anya koie karyuM che ke nahi ane je karyuM hoya te A emanuM upajIvita kathana For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahAmaMtrI kalpaka [eka aitihAsika citraNa ] lekhaka:-munirAja zrI darzanavijyajI rAjakIya paristhiti aitihAsika yuganA prAraMbha pachI AryAvartanA ItihAsamAM aneka rAjA tathA maMtrIonAM nAme najare paDe che. jemAM maMtrI kalpakanuM nAma paNa itihAsavidonA dilone AkarSe tevuM svarNAkSare kAtarAela che. - vIra nirvANanI prathama zatAbdImAM AryAvartanuM rAjakIya vAtAvaraNa saMkSubdha dazAvALuM hatuM. jenA hAthamAM baLa tenA hAthamAM jamIna A nyAye aneka nAnA nAnA TukaDAomAM AryAvarta vibhakata thaI gayo hato. evAmAM paTaNAnI rAjyagAdI para ekadama navo dhaDAke thayo. pATalIputranA adhipati udAyI rAjAnuM vinaya ratna khUna karyuM ane pATalIputra arAjakatAnuM bhoga banyuM. udAyInA mRtyu pachI tene putra na hovAthI magadhanI rAjyalagAma nandanA hAthamAM AvI. nanda rAjAne zarU zarUmAM ghaNI muzkelI veThavI paDI, paraMtu aMte te magadhane sarvesarvA rAjA banyo. A nanda rAjAnA maMtrIomAM kalpaka e pradhAna maMtrI hatA. e maMtrI abhayakumAra ane cANakyanI hAlamAM ubhI zake tevo buddhivAna hatA. pitR paricayaH kapakanA pitAnuM nAma kapila paMDita hatuM. kapila paMDita pATalIputranA daravAjA bahAra eka suMdara makAna banAvI tyAM potAnA kuTuMba sAthe rahetA hatA. tenA makAna pAse thaIne zaheramAM javAno rasto hato. eka jena AcArya mahArAjA pitAnA ziSya parivAra sAthe pATalIputra tarapha AvI rahyA hatA, paraMtu sUryAstane samaya thavAthI teoe AjJA mAgIne kapilanI agnihotra zALAmAM ja rAtri nivAsa karyo. kapila jAte brAhmaNa vidvAna hato. tene jainAcArya sAthenA A pahelA paricayamAM ja jainadharma pratye zraddhA prakaTI ane kapila paMDita parama zrAvaka banya. nAmakaraNa kapila paMDitane tyAM putra janma thaye te vAtanI tene khuzAlI hatI, paraMtu te bALaka pUrva karma yege janmathI ja vyaMtarIo vaDe pIDAvA lAge. paMDitajIe aneka upAya kya, kintu koI paNa rIte te bALakane ArAma thaye nahIM. eka divase eka jaina sAdhujI pAtrAnuM dhAvaNa jamIna para parAvatA hatA tyAre kapila paMDite zraddhAbhAve ekadama uThI bAlakane evI rIte dharyo ke te pAtrAnuM pANI bAlakanA mAthe paDayuM ane vyaMtaranI pIDA dUra thaI gaI. bAlaka naregI thatAM kapila paMDite tenuM kapaka enuM nAma rAkhyuM. For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 8 1 'mahAmaMtrI kalpaka [23] kalpakane bacapaNathI ja jainadharmanA saMskAra maLyA. te buddhimAna hatuM eTale thoDA varSamAM samartha vidvAna banI gayo. ane aneka brAhmaNa putre tenI pAse AvI adhyayana karavA lAgyA. ziSya--parivAra sAthe cAlate kalpaka bRhaspatinI zobhAne dhAraNa karatA hatA. kalpakano vivAha kalpaka jenadhama hatA tema saMtoSI ane saMyamI hato. tene vivAha mATe cAre taraphathI brAhmaNe prArthanA karatA hatA, paraMtu kalpake Aja divasa sudhI nakAra ja saMbhaLAvyA hatA. eka divase kalpaka sIdhA rastA para cAlyo jato hato te ja samaye eka brAhmaNe IrAdApUrvaka pitAnI rUpavaMtI guNavatI kintu jaladarathI pIDAtI yuvAna kanyAne kuvAmAM utArIne jAhera karyuM ke-je kaI A mArI kanyAne kuvAmAMthI bahAra kADhaze tene A kanyA ApavAmAM Avaze. kalpaka tevA avasare A kuvA pAse AvI pahoMcyuM hatuM. teNe dayAbhAve viprakanyAne kuvAmAMthI bahAra kADhI ane kanyAnA pitAe pitAnI jAherAta pramANe e kanyAne kelpaka sAthe vivAha karavAno Agraha karyo. kalapakane jyAre mAluma paDayuM ke A kanyAne jalodara che tyAre te samajI gayo ke kanyAnA pitAe mane IrAdApUrvaka phasAvavA mATe A peMtare o che. chatAM teNe dayAbhAve yajurvedeta prayogo vaDe kanyAne nIrogI karI teNI sAthe lagna karyuM. maMtrIpadanI prApti naMda rAjAe kalpakane belAvI pradhAnamaMtrI banavAnuM kahyuM. kalpake saMtoSa tathA nirlobhatenA kAraNe pradhAnamaMtrI banavAno InkAra karyo. A sAMbhaLI naMdarAjAne bahu gusso Avyo, paraMtu te gussAne manamAM ja gaLI gayo. pachI naMdarAjAe sundara dhobIne bolAvI hukama karyo ke kapakanA kapaDAM tAre tyAM dhovarAvavA lAve tyAre te pAchAM ApavAM nahIM. banyuM paNa emaja ! kemake kaumudI rathotsavanA prasaMge suMdara bebIne kapaDAM dhovA ApyAM, paraMtu be varSa sudhI te kapaDAM pAchAM malyAM ja nahIM. trIjA varSane prAraMbha thatAM je kalpake bIne saMbhaLAvI dIdhuM ke " have huM e mArAM kapaDAM pAchAM te laIza, kintu te tArA lehIthI raMgIne laiza. amAruM vacana kadApi asatya thavAnuM nathI." tyArapachI eka rAtre teNe debInA ghara para AvI kapaDAM mAgyAM. dhobIe kalpakane gussAvALe cahere dekhI pitAnI patnIne kapaDAM ApI devA kahyuM. dhobaNe peTImAMthI, kapaDAM bahAra kADhyo ke turata kapake te kapaDAM laI churI vaDe dhobInuM peTa cIrI tenA lehI vaDe kapaDAM raMgI nAkhyAM. baNa A karapINa khUnane dekhI zakI nahIM. te ekadama bolI uThI ke AmAM mArA patine kAMI aparAdha nathI. mAtra rAjAnA kahevAthI temaNe tamArAM kapaDAM ApyAM na hatAM. kalpake "A rAjAnuM kAma che, ane mane dehAMta daMDanI sajA maLaze ? ema khyAla AvavAthI dhAbInA khUnanI jAherAta thAya te pahelAM rAjAne maLavAno nirNaya karyo ane te prAtaHkALamAM ja rAjAnI sAme rAjasabhAmAM AvI ubha. rAjA naMde prasanna thaIne kalpakane pradhAnamaMtrI banavA mATe Aje punaH Agraha karyo. kalpake paNa rAjAnuM vacana mAnI, maMtrI mudrA dhAraNa karI ane rAjAe tene potAnI pAse gAdI para besADo. theDI vAtacIta thatAM rAjAnA dilamAM kalpaka mATe ghaNe AdarabhAva For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [varSa [9]. zrI jaina satya prakAza utpanna thayo. thoDIvAramAM dhobInuM paMca phariyAda karavA mATe rAjAnI pAse AvI pahoMcyuM, kintu kalpakane maMtrIpade beThele dekhIne te kaMI paNa bolyA vinA pAchuM cAlyuM gayuM. A tarapha rAjAe junA maMtrIone paNa maMtrIpadathI chuTA karyA. rAjA niMde kalpakane mahAmaMtrI banAvyo ane kalpake pitAnA buddhicAturya vaDe rAjyalakSmI, rAjyasattA tathA jamInano vadhAro karI naMdane mahArAjA banAvyA. yadyapi kalpaka mahAmaMtrI hatA, kintu mahArAjA naMda tene guru tarIke mAna Apato hato. prapaMcane bhegaH maMtrI kalpaka putra parivArathI paNa samRddha hatA. teNe pitAnA jyeSTha putranA lagna prasaMge rAjAne aMtaHpura sahita notarI tene satkAra karavAno saMkalpa karyo, ane te mATe chatra vagere rAjacihna taiyAra karavAnuM kAma paNa AraMbhI dIdhuM. kharekhara, manuSya dhAre che kaMI ane bane che kaMI ! A ja vakhate naMda rAjAne jUne maMtrI ke je kalpakanuM chidra hAthamAM AvyAnI rAha joI rahyo hato teNe magadhanA mahArAjA naMda pAse jaI tenA kAna bhaMbheryA, ane sApha sApha jaNAvI dIdhuM ke-" jene tame gurU tulya mAne che te kalpaka chupI rIte navAM rAjacihna taiyAra karAvI rahyo che. te tapAsa karIne yogya prabaMdha karI lyo ! ame te mAtra svAmIbhaktithI prerAIne Apane A vastuthI vAkephagAra karyA che. A bAbatamAM zuM karavuM te ApanI IcchAne AdhIna che." vagere vagere. mahArAjA naMde kalpakanA gharane bheda levA mATe carapuruSa mokalyo. ane junA maMtrInuM kahevuM vyAjabI lAgavAthI kalpaka kaMika navuM tarkaTa race che ema mAnI kalpakane kuTuMba sahita pakaDAvI aMdhArA kuvAmAM utArI haMmezane mATe duHkhamAM dhakelI dIdhe. tathA tene ceDAM DAM anna pANI maLe tevo baMdobasta karI bhaviSyamAM kapela Apatti dUra thaI che, ema mAnI chuTakArAne dama kheMco. junA maMtrIe potAnA gharamAM divALI manAvI ! mahAmaMtrI bhaviSya draSTA hate. te kaLI gaye ke jUnA maMtrInI prapaMcajALamAM phasIne rAjAe A anyAya karyo che. agamacetI bIje divase eka mANasanuM paNa peTa na bharAya eTale khorAka tathA pANI AvyAM. eTale kalpake potAnA kuTumbane jaNAvyuM ke " mahArAjA naMda ApaNane rIbAvIne mAravA Icche che. ApaNe A khorAkanA bhAgalA karIne khAIzuM te dareka bhUkhyA rahIzuM ane dareka jaldI mRtyu pAmIzuM. Ama thavAthI ApaNuM zatruone temanA kukRtyane badale nahIM maLe. mATe ApaNe e raste levo joIe ke ApaNAmAMthI harakoI eka vyakti cirakALa che, lAMbu jIvana gujAre, vaMzavele calAve ane vakhata Ave e jUnA maMtrIne dhULa cATatA karI verane badale ce. je A vAta tamane pasaMda hoya te keIpaNa ekane A anna vaDe jIvata rAkhI bAkInA dareke khuzIthI mRtyune bheTavuM joIe." - kuTue A vAta maMjUra rAkhI ane verane badale levAnI tAkAta bIjA kaImAM nathI mATe svayaM kalpake jIvaMta rahI A kArya sAdhavuM ema jaNAvI anazana svIkAryuM. For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ane 81 mahAmaMtrI kaha5ka [195] kuTuMbanA dareka mANase eka pachI eka mRtyu pAmI devalokanA atithi banyA. uparathI hamezAM khorAka tathA pANI AvatAM hatAM tenA AdhAre mAtra eka mahAmaMtrI kalpaka jIvato rahyo. paraMtu zaheramAM ane anya dezomAM evI aphavA phelAI gaI ke mahAmaMtrI kalpaka mRtyu pAmyo che. mahArAjA naMdanA zatruo AvA prasaMganI rAha joI rahyA hatA. jyAre temane jANa thaI ke mahAmaMtrI kalpaka marI gayo che eTale turata sainya taiyAra karI te pATalIputra para caDI AvyA. ane naMdanuM rAjya jaDathI ukhaDI jAya evI paristhiti ubhI karI. mahArAjA nandane have kalpaka yAda AvyA. tenA guNa sAMbharyA. pitAnA khuzAmatiyA maMtrIonI nabaLAIne khyAla Avyo ane pote maMtrInI jALamAM AbAda phasI gayA che enuM bhAna thayuM. teNe aMdhArA kuvAmAM kalpaka jIvate che ke marI gayo che tenI tapAsa karAvI, ane kapakane jIvate jANI bahAra kADhI sArAM vastra paherAvI pAlakhImAM besArI zatruo dekhI zake evI rIte, gaDhanI rAMge rAMge cAre bAju pheravya. zatruone te khAtarI hatI ke kalpaka to marI gayo che, mATe mahArAjA nede A banAvaTI kalpaka ubho karyo che, eTale teoe vadhAre zora macAvya ane adhika upadrava karavA lAgyA. sabdhinI zarate mahAmaMtrI kalpake zatranA maMtrIne sandhi karavA mATe gaMgA nadInI madhyamAM AvavA patra dvArA AmaMtraNa mokalyuM. ane te banne maMtrIo vahANa dvArA gaMgAnA madhya bhAgamAM AvI malyA. mahAmaMtrI kapake traNa saMketa batAvyA - 1 zeraDIne sAThe batAvIne pUchayuM ke-AnuM mULa tathA cheDe kApI nAMkhavAthI bAkI zuM rahe ? 2 kinArA para mahIyArI cAlI jatI hatI. eka purUSe AvI che ke mArI tenI maTakI pheDI nAMkhI. ane kAgaDA AvI tenuM dahIM khAvA lAgyA. kapake zatrumaMtrIne AMgaLI vaDe te ghaTanA batAvI. 7 kalpake pitAnA vahANa vaDe zatrumaMtrInA vahANane traNa pradakSiNA ApI. A traNe saMketone paramArtha nIce pramANe hatA - 1 jema zeraDInuM mULa tathA cheDe kApavAthI zeraDI vadhatI nathI ane mIThAza jAmI rahe che, tema satya sadhi tathA prapaMca sadhi karavAthI azAnti vadhatI nathI ane hAsa na thavAthI kSatriyonI jAti vadhatI rahe che. A banne bAbate lakSyamAM laIne sabdhi karavAnI che. 2 jema dhokAthI maTakI phUTI gaI ane dahIM kAgaDA khAI gayA tema mArA buddhi prayogathI tamArA pakSamAM phUTa paDaze ane tamAruM sainya vIkharAI jaze. mATe samajIne kAma . 3 jema huM mArA vahANa vaDe tamArA vahANane cAre bAju vITuM chuM tema amAruM sainya tamArA sainyane vIMTI leze. e nakkI mAnaje. zatruno maMtrI buddhivAna hato, sandhinA kAmamAM pravINa hatA, paraMtu te mahAmaMtrI kapakanA A saMketene samajI zakaze nahIM. ane mahAmaMtrI kalpanA mukha sAme tAkatA For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org [45] zrI jaina satya prakAza [ varSa 3 beirahyo. thADI vAra pachI kaMi paNa khelyA cAlyA vinA banne ma`trIe peAtAnA sthAnamAM AvI pahoMcyA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zatru pakSe ekaThA malI peAtAnA maMtrIne pUchyuM ke sandhinI zI zarato che? matrI tA kaMI samajyeA ja na hatA eTale teNe khedarakArIthI uttara vALyeA -saMdhi zA ne vAta zI ? mane kalpa kaSTa kahyuM ja nathI, te mahAmUrkha lAge che. te zuM karavA Icche che. tenIya kaI khabara paDatI nathI. vagere vagere. peAtAnA matrI pAsethI AvA vicitra uttara sAMbhaLI zatruoe manamAM ne manamAM ja nirNaya karyAM -" A amArA maMtrI mahAmaMtrI kalpaka pAsethI lAMca laI chuTI gayA che, eTale sAcI vAta jaNAvatAM jUThAM gallAMtallAM mAre che, je AnA vizvAse kAma lezuM ApaNI khUrI dazA thaze " basa, AvA vicAra karI dareka zatru rAjAe potAnA jIva bacAvavA mATe pota peAtAnA sainya sAthe pAchA haTI pAtapeAtAnA sthAnamAM cAlyA gayA. mahArAjA nande paNa kalpakanuM ghaNuM sanmAna karI tene punaH mahAmaMtrIpade sthApyA ane krodhita thaI jUnA maMtrIne sakhta daMDa karI tenA kukarmanA badalA ApyA. kalpaka punaH vivAha karyAM ane tene piravAra vadhavA lAgyA. mahArAjA naMdanuM rAjya paNa vistAra pAmyuM, antima vaMzapara parA: navaMzamAM nava rAjAe thayA che, je navanaMda tarIke prasiddha che. kalpaka e prathama naMdane mahAmaMtrI hatA ane pachInA nadInA rAjyazAsanamAM tenA vaMzajo ja maMtrIpada para adhiSThita hatA. navamA naMdanA rAjyakALamAM mahAma`trI kalpakanA vazane vipra zaTAla matrI pade hatA. A maMtrI zakaTAlanuM citra jaina jagamAM prasiddha che. pUjya AcArya sthUlibhadrajI maMtrI zakaTAlanA putra hatA ane teoe maMtrI padanI vicAraNA karatAM karatAM sAdhu jIvana svIkAryuM hatuM tathA jaina saMghanuM netRtva prApta karyuM hatuM. mahAmaMtrI kalpakanA vaMzajonA hAthamAMthI ma`trIvaTu sarI paDatAM nandavaMzanA turata aMta AvyeA che. arthAt aitihAsika yugamAM mahAmaMtrI kalpaka ane tene vaza e eka amaravaza che. LI For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che "barAbara parvata" paranA jaina guphA maMdire che REFEREFFFFEREFEREFEREFFFFFFFFFFFEREFERE lekhaka-zrIyuta nAthAlAla chaganalAla zAha ( gatAMkathI cAlu ) ka mApArane zilAlekha. A zilAlekha piAlIza karelI sapATa sapATI para kotaravAmAM Avyo che. tene havAthI ghaNuM nukasAna thayuM che. jenA mATe jANI joIne koI nukasAna karyuM hoya ema paNa jaNAI Ave che. A zilAlekhanI bIjI lAInane ce akSara zuM che ane gerathagirinA zilAlekhanI mAphaka temAM eka madhyabiMdu che. trIjI lAInane AThamo akSarA ne tham che. pAMcamI lAInanA pahelA akSara pachI svastika temaja sIdhA khaMjarane maLatuM cihna jovAmAM Ave che. A nizAna trizUlanuM hovuM joIe. pAMcamI lAInane A pahele akSara nI jevo lAge che paNa te kharI rIte nA che. A cihnonI nIce matsyanuM cihna tadana spaSTa jaNAya che. matsyanI jhAlare paNa ThIka che. - zilAlekhanI cothI lAInanA cethAthI navamA akSara parathI A TekarInuM khalAtI " ke "khalAMtIka parvata" ema evuM nAma jaNAya che. vizvAmitranI guphAmAMnA ' zilAlekha paranI trIjI lITImAM je "khalAtika pavatasI" e spaSTa zabda che, tene A zabdo maLatA Ave che. A lITIne cothe akSara "dI" che eTale Akho zabda dInA ema banI rahe che. je anumAna satya hoya to be vastuo spaSTa rIte tarI Ave che. pahelI vAta e ke A zilAlekhavALI TekarInA nAmanI zarUAta "kha"thI thavI joIe. vaLI bIje kaI paNa akSara have kADhI nAkhavAnuM zakaya nathI. bIjI vAta e che ke je samudAyane A guphA arpaNa karavAmAM AvI te samudAyanuM nAma AmAM mUkI devAmAM AvyuM che. "barAbara" parvatanI ane nAgAjunI TekarIonI bIjI pAMca guphAomAM Ama thayuM nathI. svastika ane khaMjara (trizula) e baMnenA mizraNane AjIvikAnA cihna rUpa mAnIe te ja zilAlekhamAM samudAyanuM nAma che ema mAnI zakAya. AjIvikehi" e zabda "barAbara" parvata ane nAgAjunInA bIjA dareka eTale pAMce zilAlekhomAM jaNAya che, paNa te cAra zilAlekhamAMthI jANI joIne ukheDI nAkhavAmAM Avela che. "kamepAra "nA zilAlekhanI cothI lAInamAM A ja "AjIvikehi" zabda hovAnuM saMbhavita nathI ? vaLI rUca kuTA " varI"nA e zabdo lekhanA cheDe hoya ema mAnavAmAM Ave tema che. AjIviko I. sa. pUrvenA chaThThA saikAmAM hiMda aneka prakAranA parivartanamAMthI pasAra thatuM hatuM. upaniSadonI zraddhAvALA brAhmaNe dharmasUtra rUpe jIvananA niyame vihita karatA hatA. tIrthaMkara For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [28] zrI jaina satya prakAza [ varSe 7 vardhamAna ane mahAtmA gautamabuddha anukrame jaina ane baudha dha'nA dRSTimi'duthI muktinA siddhAMtane pracAra karatA hatA. evA samayamAM gAsAlAe peAtAnA Avika paMtha sthApyA. e pathamAM aMdha zraddhAyukta tapAnA anuSThAnane dhikkArI kADhavAmAM Avyu che. i. sa. pUrve khIjA saikAnI Akhara sudhImAM pahelA traNe pathA hiMdu dharmamAM bhaLI gayA hatA, jo ke dareka pathanA judA anuyAyio tA hatA ja. yuddhanA anuyAyIo khAsa karIne a~gAla ane bihAramAM ane jaiteAnA anuyAyI erissAmAM hatA. paNa AjIivakAnA patha tarIke vinAza thayeA. temanA siddhAMta temanI kriyAkrAMDAmAM tapAsa karatAM ane khIjA sa'pradAye sAthe temanA saMbaMdhane vicAra karatAM ghaNI jANavA joga khAkhatA upara ajavALuM paDe che. vardhamAna, gautama ane gAsAle; e traNe brAhmaNAnA virodhI hatA. janatAnI bhASA e temanI bhASA hatI. temane leAkAmAMthI ziSyA maLI rahetA hatA. brAhmaNA temanI upekSA karatA hatA. maurya yugamAM (i. sa. pUrve. cothA ane trIjA saikAmAM ) brAhmaNo rAjakIya pratiSThA lagabhaga gumAvI kheDA hatA. e saikAnI Akhare eTale ke i. sa. pUrve khIjA saikAmAM pataMjalie pANinI vyAkaraNa (2-4-56 ) mAM " devAnAM priya 'saMbadhI vyaMga ullekha karyo che. brAhmaNa saMpradAe judA judA dezAnA vijaya temaja naitika yuddhanA kheodhapATho zIkhI lIdhA hatA. hiMdu dharmAMmAM navIna yuganI uSA pragaTatI hatI ane AjIvikA leAkagaNanAmAM AgaLa vadhatA hatA. ,, paNa vamAna, gautama ane gesAlA vaccenA kalaha sakhata hatA. e kalaha lAMkhe vakhata cAlyA. vardhamAna ane gautamayuddhanA mA judA hatA paNa te lakAne kalyANakArI hatA, temaNe muktine navA Adarza zikhavyA hatA. bauddhone brAhmaNa, jaina ke Avika saMpradAyamAMthI kAi pasaMda paDe tema naheAtu. temane e badhA saMpradAyo vimArge cAlanArA jaNAtA hatA. buddha dharmAMnA ghaNAkharAM pustakAmAM AjIvaka zabda Ave che. te sa MskRta zabda Avikane maLatA che. brAhmaNoe AvidezanI upekSA karI, bauddhoe temane brAhmaNo ke jaine karatAM caDhIyAtA ke utaratA mAnyA nahI. AjIvikA ke jaineA tarapha khAsa tiraskAra rAkhavAtu muddone kai kAraNa na hatuM. azoka te dazaratha rAjAe te bauddho mATe jevA bhAvathI stUpe karAvyA hatA tevA ja bhAvathI AvikA mATe " barAbara paryaMta " temaja 'nAgArjunI " TekarI upara guphAomAM nivAsasthAna karI ApyAM hatAM. bauddhone pAchaLathI je tiraskArabhAva thaye, te brAhmaNA sAme hateA, jaina ke AvikA sAme temane tiraskArabhAva na hatA. ,, 66 vamAna ne gAsAlA vaccenA saMbaMdha judo ja che. ma`khalI nAmanA yAcakanA te chokarA hato. nAlaMdA khAte tene mahAvIranI mulAkAta thai hatI. vijaya, AnaMda ane sudana jevA dhanADhaya purUSa! prabhu mahAvIrane je pUjyabhAvathI jotA hatA, te uparathI teNe prabhu mahAvIranA ziSya thavAnA vicAra karyAM. prabhu mahAvIre tene ziSya banAvavAnI nA kahI. geAsAlAe A uparathI potAnI mAlamIlakata eka brAhmaNane ApI dIdhI, ane leAca karI dharramArgamAM dAkhala thayeA. teNe cha varSa sudhI prabhu mahAvIra sAthe yatidharma AcarcA. A dharmomAM tene kApi rasa payeA na hatA. ka gAmanI bahAra " veSIyAyana " nAmanA eka yaMta rahetA ,, For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 81 barAbara parvata" paranA jaina guphA maMdire [9] hatA. temanA hAtha ane mahIM uMcAM karelAM hatAM, ane teo taDakAmAM beThA hatA. temanuM zarIra juothI ubharAI gayuM hatuM. "tame RSi cho ke juno bhaMDAra cho ? " evI gesalAe pRchA karI. ane RSinI vizeSa pajavaNI karatAM temaNe ge zALA upara tejalezyA mUkI. prabhu mahAvIre sAme zItalesyA mUkIne gozALAne bacAvyo. pachI gozALAe tejolesyA zikhavAno vidhi prabhu pAsethI jANIne tene prApta karI. AthI tene svataMtra mata sthApavAnA vicAre thavA lAgyA. gosAlAne chUTA thavAnuM dekhItuM kAraNa e hatuM ke enA siddhAMta pramANe badhA prANa pratikSaNe punarjanma laI zake che. sAlAe pitAne jAduI zakti prApta thaI hovAnuM jAhera karyuM. vaLI teNe jinapada prAptinI ghoSaNA paNa karI ane prabhu mahAvIre jinapada prApta karyuM te pahelAM AjIvikAne paMtha sthA. halAhala nAmanA eka ziSyanI sAvathInI dukAnamAM teNe upadeza ApavAnuM zarU karyuM. teNe keTalAka yatione potAnA tarapha AkarSA. ane ATha mahA nimittene potAne siddhAMta sthApita karyo. prabhu mahAvIre A kRtyonI khuba jhATakaNI karI. baMne vaccenA A matabhedanA kAraNe samagra hiMdamAM pitAne dharma sthApavAnI prabhu mahAvIrane je taka maLI hatI, te takane aMtarAya thaye. bIjI bAju jaine, AjIvikA ane temanA netA gesAlA tarapha dhRNAnI dRSTithI jovA lAgyA. gesalAe manuSya jAtanA cha vibhAga kyAM. eka pita, bhIkhu, nirca, AjIvikA, gosAlAne vakhANanArA sat purUSo ane potAnI virUddha janArA kharAba mANase. bauddho, jaina ane AjIvikemAM sAdhuone samudAya ghaNe heTa ane mahattvane hate, e vAta spaSTa che. gosAlAe e siddhAMta pratipAdita karyo hato ke mahA sattAne eka bAju mukIne manuSya jAta bIjAonA kRtyathI "ahaMtapada" temaja mukti prApta karI zake che. A siddhAMta jainanA siddhAMtathI judA paDe che. jene te gesAlAnA siddhAMtane 'mUrkhatAyukta" mAne che. gosAlAe jinabhagavAnanI sattAne ane pramANabhUtatAne phaTako mAryo che, evI jainonI mAnyatA che. prabhu mahAvIra satya jJAnanI haju zodhamAM hatA, e daramyAna sAlAe pitAnuM uMdhuM pracArakArya karyuM, e tenA dharmopadezamAM kevI kaThora vRtti hatI te batAvI Ape che. jene AjIvikothI jarA paNa DaryA nahI. temaNe AjIvikAne pratyuttara ApavAnI paNa darakAra karI nahI. bauddho ane jaino vacce uzkeraNInA prasaMge thatA hatA. gosALAe prabhu mahAvIrane gALo ApavAmAM bAkI rAkhI nahotI. savanubhaI nAmanA prabhu mahAvIranA eka zAnta ziSya paNa gosAlAnI eka nirlaja vRtti hAme virodha uThAvyo hato. prabhu mahAvIra anaMta janmo sudhI koDha nIkaLavAnI gozALA mATe bhaviSyavANI bhAkhI hatI. temaNe nAstika gosAlA ke AjIvikA sAthe kaMI paNa saMbaMdha na rAkhavA pitAnA anuyAyIone anurodha karyo hato. bauddha dharmane I. sa. pUrve. chaThA saikAthI te I. sa. pUrve trIjA saikA sudhI hiMdamAM temaja hiMdanA bahAranA pradezamAM pracAra thaye. jenomAM matabheda paDavAthI te zarUAtamAMnA keTaleka aMze dabAI gaye. AjIvike ke jeo eka vakhate sattAdhiza hatA, teo nAmazeSa rahyA ema dhArIne jeno saMtoSa mAne che. For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [30] zrI jaina satya prakAza varSa 3 - jene ane AjIvikA vaccenuM A vaimanasya zilpakAmanA pradezamAM paNa jaNAya che. temAMnA keTalAeka dAkhalA khAsa noMdhavA jevA che. hAlana "barAbara parvata" I. sa. pUrve bIjA saikAmAM "devAnAM priya" nAmathI oLakhAto hato. dazaratha maurya yugamAM " khalatika parvata"nA nAme oLakhAto hato. I. sa. chaThThA ane sAtamA saikAmAM "mAnya kharI"nA rAjA anaMtavarmananI sattA nIce te "pravaragiri "nA nAmathI oLakhavAmAM AvatA hatA. A baMnne kALa vaccenA koI kALe teNe gerathagiri evuM nAma dhAraNa karyuM. mI. jekasanane sana-1913-14 mAM mAluma paDelA be zilAlekho uparathI A vAta sAbIta thAya che. eka zilAlekha upara "goragiri " ane bIjA zilAlekha upara "goradhagira" ema vaMcAya che. bIjA zilAlekhanI lIpI dakSiNa brAhmI hatI te mI. Ara. DI. benarajIe abhiprAya Ave che. mahArAjA khAravelane hAthI guphAne zilAlekha pharI vAMcI teno artha karatAM te ja nAma ane lIpI prakAzamAM AvyAM. nAma eTale ke "goradhagiri'. rAjA khAravela orissAmAM kaliMga dezanA rAjA hatA. emanA zilAlekhane samayakALa I. sa. pUrve bIjA saikAno che. zilAlekhanI sAtamI lITImAM A pramANe jaNAvyuM che heTA sainyathI teNe (mahArAjA khAravele) rAjyakALane AThamA varSamAM mahAna vaDavALA (dIvALavALA )gerathagiri (kIllo) uDADI mukela. sAta guphA pikI "barAbara parvata uparanI be ane nAgAjunI TekarInI traNa AjIvikAne arpaNa karyAnA ullekho maLI zake che. traNa zilAlekhe upara AjIvikehI " zabda jANI joine kahADI nAkhavAmAM AvyA che. jeo zilAlekhanI lIpI vAMcI zakatA hatA ane jemaNe AjIvikA sAme virodhanuM khAsa kAraNa hatuM temaNe A kRtya karyuM hovuM joIe. eTale ke koI hiMdu, buddha ke jene A kRtya kareluM hovuM joIe. mAukharI anaMtavarmana jeNe "barAbara parvata'nI eka guphA kRSNane ane be nAgAjunI guphA ziva ane pArvatIne arpaNa karI hatI, tenI sattA nIce A kRtya thayuM haze te mI. haTajhasane mata che. eka buddha pitAnA eka bhakta rAjAnA kAmane nukasAna karavAno vicAra kare e satya lAgatuM nathI. mahArAjA khAravela ke jeo jinanA anuyAyI hatA teo azoka, dazarathanA yuga pachI pitAnA rAjyakALanA AThamA varSamAM "goradhagiri "mAM hatA. temaNe eka custa jaina tarIke gasAlAnA anuyAyI DhegI AjIvikAnAM nAme bane teTalAM bhUMsI nAkhavAne prayatna karyo hato ema manAya che. mahArAjA khAravele "goradhagiri"nI mulAkAta lIdhI, e vAtane "lemaza RSi"nI guphAnI suvikhyAta lekhathI Teke maLI rahe che. judA judA suzobhita prANIo tarapha lakSa kheMcI, temaja "geradhagirau"nA lekhanA sAnidhya uparathI mI. jekasane praznanuM nirAkaraNa karavAno prayatna karyo che. mI. jekasananA phoTogrAphe je sana. 1925 mAM levAmAM AvyA hatA temAM banne cheDe be makare che. makavALI AkRti uttara hiMdamAM bhAgye ja mAluma paDe che. DAbI bAjunA zilAlekha temaja makavALA phoTogrApha uparathI ema kahI zakAya ke A dakSiNa hiMdanuM anukaraNa che. mahArAja khAravelane zilAlekha parIkSA temaja purAvA rUpa che. "garadhagiri"nA lekha temaja phoTAne "udayagiri "(kaliMga)nA zilAlekha temaja phoTA sAthe nIkaTano saMbaMdha hato, e vAtamAM bhAgye ja zaMkA che. zilAlekha temaja pheTAnuM For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 8 ] "barAbara parvata" paranAM jaina guphA maMdira [31] kAma eka jaine karyuM che. jeNe "AjIvikehI" zabdo kADhI nAkhatAM pitAne dharma jaNAvyo che. uparanI hakIkatathI eka bIjo muddo upasthita thAya che. "barAbara parvata" parane "ka mopAra" lekha pharI vAMcIne teno artha kara e A muddo che. A lekhane mI. kITToe sauthI pahelAM lIgrApha karAvI jarnala eziyATIka sosAyaTI opha baeNngAlane solamA volyumamAM pRSTa 401 mAM pragaTa karAvyo hato. te pachI mI. barophe te viSe carcA karI hatI. mI. kITToe jyAre pheTe lIdho tyAre pAMca akSaro je tUTI gayA che te bIlakula vAMcI zakAya tema na hatA ema jaNAya che. paNa " khalAtAka parvata" che, evA sUcana uparathI pheTAnI nakala karavAmAM AvI hatI. cothI lITImAM chellA akSara "dI agAu dasa mIDAo mukIne mI. halTajhasa ApaNane khoTe mArage laI jAya che. tenuM kAraNa e ke bIjI lAIna karatAM cethI lAIna moTI jaNAya che. kharI rIte jotAM pAMca akSara karatAM vadhAre jagyA nathI. janarala kanIgahAme "khalAtikA pavata " no e zabdano eka bhAga bIlakula TuMke karI zakAya evo nathI evo khulAso karyo hato. mI. halTajhasa "me" zabdane "mane" evo artha kare che. "mane e sarvanAma koI ajANyA dAtAno ullekha karatuM hoya, athavA rAjAne tethI nirdoSa thato hoya, paNa dareka vastu apAya che te vakhate traNa vastu mahattvanI hoya te vAta bhUlavI joIe nahIM. eka to dAtA, bIju jene apAya che te ane trIjI apAyelI vastu. pahelA zilAlekhamAM priyadarzI dAtA che. "AjIvikahI" one dAna apAya che. ane "nigohAnI guphA" e dAnanI vastu che. bIjA zilAlekhamAM priyadarzI dAtA che. AjIvikehIo dAna lenArA che. ane khalAti parvatanI eka guphA dAnanI vastu che. trIjAmAM priyadarzI dAtA che. ane "supIye guphA" e dAnanI vastu che. paNa dAna lenAra koNa che te ApyuM nathI. vaLI sarakhApaNanA kAraNe "khalAtika pavata" zabda lagADavo e paNa bIlakula jarUranuM nathI. AnuM kAraNa e che ke guphAnuM nAma pahelI guphA jevuM ja che. artha pUre thAya te mATe dAna lenAranuM nAma te AvavuM ja joIe. mI. jekasana dAna lenArA tarIke "AjIvikehIo" ne jaNAve che. jANI joIne akSare bhUsI nAkhavAmAM AvyA che, e vAta uparathI chae guphAo AjIvikAnI hatI e vAtane Teke maLI Ave che. By Dr. A. Banerjee Shastri M. A. Ph! D.J. B. 0. R. Da. Vol. 12 Part 1, pp. 53-62. AjIvika darzana : A darzananuM svataMtra sAhitya ane saMpradAya vartamAnamAM hastI dharAvatuM nathI. tathApi tenA AdhyAtmika vikAsakrama saMbaMdhI vicAre bauddha graMthomAM sacavAI rahela che. jo ke saMpradAya na hovAthI te vicArene spaSTa khulAse te graMthamAM jaNAto nathI; to paNa te vicAre For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSTAMgayoga saMyojakaH--zrIyuta zakaralAla DAhyAbhAI kApaDiyA ( gatAMkathI cAlu ) Asana : sAdhaka sukha pUrvaka sthiratAthI je rIte besI zake te rItane Asana kahevAya che. AsananA aneka prakAra che. saMsAramAM jeTalA jIva che ane temane besavAnA je prakAra che te sarvAM Asana kahevAya che. padmAsana; vIrAsana, svastikAsana, bhadrAsana, daNDAsana, mayUrAsana, Adi prasiddha AsaneA che. sAdhakanA svAbhAvika prayatna zithila paDI jAya to ja te Asaddhi meLavI zake che, kAraNa ke svAbhAvika prayatna zithila nA paDe te sAdhakane zarIramAM kampa lAge che. mATe Asa-saddhi karanArane svAbhAvika prayatnane zithila karavA joie. bIjA mate lAMbA vakhata sudhI nizcaya pUrvaka eka ja Asane besavAne abhyAsa karavA tene Asana kahe che. Asasiddhi echAmAM ochA 3 kalAkane 36 mInITa ane vadhumAM vadhu 4 kalAkane 48 minITa eka sthiti besI rahevAmAM thAya che. prANAyAma : zAstrokata vidhithI potAnA svAbhAvika zvAsa ane prazvAsane rokavuM tene prANAyAma kahe che. bahAranA vAyunA nAsikAthI je antaH praveza thAya che tene zvAsa kahe che ane bhitarane vAyu je bahAra nIkaLe che tene prazvAsa kahe che. A zvAsa ane prazvAsanI gatine zAstrAkata rIte avarodha karavA tene prANAyAma kahe che. prANAyAmanA traNa bheda che. (1) pUraka (2) kumbhaka ane (3) recaka. AnuM vizeSa varNana zAstra dvArA jANI levuM. (301 mA pAnAnuM anusaMdhAna ) jevA maLe che, tevA saMgraha karavA jarUranA che. Avika dana AdhyAtmika ATha pA yarIo mAna che, te A pramANeH-(1), khATTA (ra), padavImaMsA (3), unnugata (4), sekha (5) samaNu, (6), jina (7), panna (8); A AThamAM prathamanI traNa avikAsa ane pAchalanI pAMca bhUmikA vikAsakramanI jaNAya che. tyAra bAda mokSakAla hAvA joIe. (samApta) 1 " jijInikAca '" nAmanA prAcIna bauddha graMthanA "sAmantra sutta " prakaraNamAM AjIvika sapradAyanA netA " makhalI geAsAla ne ullekha karela che. A graMthanI khuaSakRta " sumaLA vilAsinI " TIkAmAM AjIvika darzananI ADa pAyarIenuM vaNana karela che. (1) janma dIvasathI sAta dIvasa sudhI garbhaniSkramaNujanya duHkhane lIdhe prANI ma (meAmuha) sthitimAM rahe che. A pahelI mada bhUmikA. (2) durgatimAMthI AvIne je khALake janma lIdhela hoya che te vAraMvAra ve ane vilApa kare che temaja suga MdhimAMthI AvI janma lIdhela bALaka suga MdhinuM smaraNa karI hAsya re che, A khiA (krIDA) bhUmikA. (3) mAkhApanA hAtha ke paga pakaDI agara khATalA ke khAODa pakaDIne bALaka jamIna upara paga mAMDe che. te padavImasA bhUmikA. (4) pagathI svataMtra rIte cAlavAnuM sAmarthya Ave che te unnugata ( Rtugata ) bhUmikA. (5) zilpakaLA zIkhavAno vakhata te sekha ( zaikSa ) bhUmikA. (6) dharathI nIklI saMnyAsa lIdhela vakhata te samaNu (zramaNa) bhUmikA. (7) AcAryane sevI jJAna meLavavAnA vakhata te jina bhUmikA. (8) prAjJa thayela bhikSu (jina) jyAre kaI paNa nathI khelatA tevA ni leja zramaNanI sthiti e patra (prAjJa) bhUmikA. For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 8 ] aSTAMga yuga [33] prANAyAmanA abhyAsathI rAgarUpI mahA meharAjA paNa dhIme dhIme durbala banI jAya che. ane mana dhAraNamAM niviSTa hovAthI sAmarthya prApta kare che. jema dhAtu agnimAM tapAvyAthI te uparano mela dUra thAya che tema prANone rokavAthI IdrionA doSa paNa dUra, thAya che. tenAthI duSazuddhi ane jJAnanI dIpti thAya che. teno abhyAsa gurUgama pUrvaka karave. bIjA mate prANa, apAna, samAna Adi vAyuothI manane rokavAne abhyAsa karavA athota kALA nA AcAkU ne prANAyAma kahe che. temAM AkAzanA apAna vAyune nAsikAMThA AkarSaNa karI udaramAM bhare tene pUraka kahe che. bharelA vAyune yathAzakti reke tene kuklaka kahe che ane rokelA azuddha vAyune nAsikA dvArA kADhI nAMkhave tene recaka kahe che. pratyAhAra : idrinA cittAnukaraNane pratyAhAra kahe che. pratyAhAranA sAdhanathI i ivaza thaI jAya che. vegane jANavAvALA manuSya pratyAhAra parAyaNa thaIne zabda Adi viSayomAM lAgelI dine rekI tene cittAnukAriNI banAve te jitendriyamAM dRDhatA Ave che ane jenI I ivazamAM che tenI prajJA (buddhi) pratiSThita che ane te sthitaprajJa kahevAya che. mAkhIo jema bhamarAnI pAchaLa doDe che, bhamarA jyAM ghuse che tyAM te paNa jAya che arthAta bhamarAnI pAchaLa mAkhIo ghelI thaI phare che tevI rIte iMdri cittanI pAchaLa phare tene arthAta jyAM jyAM citta pravRtta thAya tyAM tyAM ikriyAnA javAne pratyAhAra kahevAya che. dhAraNa : je sthAna eyanAM AzrayabhUta che te sthAna para cittane ekAgra karI lagAvavuM tene dhAraNA kahe che. arthAta cittanI vRttione ekAgra karIne enA AdhAra sthAna para lagAvavI tene dhAraNuM kahe che. tenA daza prakAra che. zarUAtamAM dhAraNuM nAbhimAM karAya che. pachI anukrame hadaya, vakSasthaLa, kaThe, mukha, nAsikAgra, netra, bhumadhya, murdhasthAna AdimAM A badhI maLIne daza prakAranI dhAraNA che. AmAM cittanI vRttio ekAgra thaI ne eya sthAna para baMdhAya che. ane dhyeya sAthe teno kaMI paNa saMbaMdha rahetuM nathI. TukANamAM cittane deza-videzamAM bAMdhavuM tene dhAraNa kahe che. dhyAna : e sthAna para (eyanA AdhAra para) dhyeya prabhu Adi viSayaka jJAnanI ekatAnatA te dhyAna che. arthAta eya sthAna para (jyAM citta ekAgratAthI baMdhAI gayuM che tyAM) eyAlaMbana pratyayaka (eya saMbaMdhI) jJAnanuM bIjA jJAna dvArA tene atyaMta asapRpta rAkhIne lagAtAra pravAha rAkhe tene dhyAna kahe che. te ja viSayaka jJAnamAM magna rahevuM arthAt dhAraNAnA dezamAM cittavRttino telanI dhArAnI peThe akhaMDa pravAha tathA mananuM niviya hovuM tene dhyAne kahe che. e prakAre ekAgrapaNe vRttinA akhaMDa pravAhanuM nAma dhyAna che. samAdhi : ceya vastunA svarUpathI prApta thayeluM mana pitAnI dhyAnAvasthA tyAgIne saMkalpa vikalpathI rahita thaIne kevaLa dhyeya vastunA svarUpamAM sthita thAya tyAre A avadhAne bhegIo samAdhi kahe che. sArAMzamAM dhyAnamAM je pratyayAtmaka svarUpanuM jJAna prApta thAya che tenuM samAdhivasthAmAM zUnyatA thaI arthAta mane saMkalpa vikalpathI rahita thaI dhyAna yAkAra rUpamAM sAkSI tarIke nirbhaSita thAya che. dhyAnathI sthira thavAya che. ane sthira thayAthI eyAkAra banI jAya che ane ApanA svarUpane bhUlI jAya che. A avasthAne samAdhi kahe che. Izvarane sarvata bhAvathI AtmasamarpaNa karavAthI samAdhi siddha thAya che. saMpUrNa. ka 'hiMdI" "kalyANa" mAsikanA yogAka uparathI, For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahAamAtyanuM AtmasamarpaNa! naMdavaMzanA AThamA rAjA, mahArAjA mahApavanA svargagamana pachI, aneka prakAranI rAjakIya kAvAdAvA ane maMtrIonI aneka vicAraNAnA aMte mahArAjA mahAnaMda navamA naMda tarIke rAjasiMhAsane ArUDha thayA hatA. mahArAjA mahAnaMda kSatriyANIne putra hovAnA badale eka zudra rANInI kukSithI utpanna thayela hovAthI tenI sAme aneka prakArano virodha batAvavAmAM AvatA hatA. ane A kAraNe tyAranuM rAjakIya vAtAvaraNa saMzubdha rahyA karatuM hatuM. A vAtAvaraNa kharekhara, ghaNuM ja gaMbhIra hatuM ane ene zAMta karIne prajAmAM rAjA pratye Adara utpanna karavAnuM kArya kaTokaTI bharyuM hatuM. A vakhate mahArAjA nade vicAra karIne, vaMzaparaMparAthI je kuTuMbanuM maMtrIpadu magadha upara cAlyuM AvatuM hatuM te kuTuMbanA vaMzaja ane prathama naMda mahArAjA naMdIvardhananA mahAamAtya kalpananA sAtamA vaMzaja zakaTALane mahAmaMtrI pade nImyo. eNe TuMka vakhatamAM pitAnI zakti ane kunehathI badhuM vyavasthita karI nAkhyuM. ane dhIme dhIme prajAmAM rAjA pratye AdarabhAva utpanna thavA lAgyo. mahArAjA mahAnaMda vidyA ane kaLAnA zokhIna hatA. AthI vidyA ane kaLAnA upA sakane sAro rAjyAzrama maLato. navI navI kavitAo racanAra kavione kavitAdITha sAruM inAma maLatuM. A vakhate mahAvaiyAkaraNa vararuci je kavitA banAvI jANatA hatA, te tyAM raheto hato. teNe mahArAjAnI A udAratAne pUrepUro lAbha levAno vicAra karyo. te rejaroja navI navI kavitA banAvI lAvo ane mahArAjA tene rAjakhajAnAmAMthI bhArobhAra InAma apAvatA. mahAmaMtrI zakaTALane A vAta na saci! prajA pAsethI pAI pAI karIne meLavela khajAne prajAnA kalyANa mATe na vaparAtAM AvI rIte khAlI thaI jAya ane kaTokaTInI paLe rAjA ane prajA e khajAnAne lAbha na laI zake e sthiti tene asahya lAgI! ane AvI rIte khajAnAne khAlI thatA aTakAvavA mATe teNe mahArAjAne jaNAvyuM ke varaci je kavitA roja banAvI lAvatA hatA te tenI kRti na hatI paNa te te pUrvanA koI kavinI banAvelI hatI. ane AnI sAbiti mATe mahAmaMtrIe jaNAvyuM ke je kavitA varaci bele te mArI sAta putrIo paNa bolI batAvaze. mahAmaMtrInI sAta putrIomAM e guNa hato ke pahelI eka vakhata, bIjI be vakhata, trIjI traNa ane sAtamI sAta vakhata bolAyela vastune kahI batAvI zake. A pramANe bhara rAja sabhAmAM sAta putrIoe varacie uccArela kavitA kahI batAvI tyAre varasacinI zaramane pAra na rahyo. bIjI bAju rAjAne varasacinA AvA kRtya pratye aNagamo utpanna thayo. A pramANe, mahAamAtye potAnI ajaba kuneha ane dUraaMdezathI rAjyanA khajAnAne bacAvavAnI pitAnI pharaja adA karI. For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 8] mahAamAtyanuM AtmasamarpaNa! [35] sAthe sAthe vararuci pAsethI pitA mATe Ajanma vaira paNa vahorI lIdhuM, paNa mahAmaMtrIne tenI paravA karI pAlave ema na hatI ! varacine pahelAMthI ja mahAmaMtrI pratye aNagame hato. tene pitAne rAjAnA priya banIne maMtrIpade niyukta thavAnI utkaTa bhAvanA hatI. ane A bhAvanAne saphaLa banAvavAmAM tene mahAamAtya akALa ja ADakhIlI rUpa lAgatA hatA. temAM vaLI A banAva banyo ! eTale pachI enA gussAne pAra ja kema rahe? te vadhune vadhu vihaLa banate gaye. rAta divasa tenA manamAM mahAmaMtrInA pratiSadhanA paDaghA saMbhaLAtA hatA. ane tethI koI paNa bhoge mahAamAtyane zikasta ApIne potAnA mArgamAMthI tene kAMTe dUra karavAno upAya te zodhavA lAge. jene koI paNa bhoge chidra ja getI kADhavuM hoya tene te game tevA zuddha mANasamAM paNa maLI Ave che. dUdhamAMthI paNa pirA kADhanArAM jagatamAM kayAM nathI paDayAM? varasacine paNa Avo eka prasaMga maLI gayo ane tene lAbha laIne mahAamAtyanuM kAsaLa kADhavAno tene nirNaya karI lIdhe. vAta ema hatI ke mahAamAtya zakaTALane tyAM TuMka vakhatamAM tenA putranA lagnane maMgaLa avasara AvavAno hato. A zubha avasare, jenI chatra chAyAmAM rahIne pote mahAmaMtrIpadane bhogavato hato ane jenuM lUNa khAIne potAnI kAyAne pivI hatI te mahArAjAnaMdane pitAne tyAM notarIne temanuM kSatriyocita sanmAna karavAno teNe vicAra karyo. ane A sanmAna vakhate aneka prakAranAM zastraa mahArAjAne bheTaNa tarIke ApavAnuM tene vadhAre ucita lAgyuM. AthI pitAnA gharanA bhUgarbhamAM AvAM astra-zastro taiyAra karAvavA lAgyo. paNa Ane pitAno virodhI geralAbha leze te, e duradaza mahAmaMtrI na joI zake. rAjabhaktinI utkaTatA AgaLa pitAnI salAmatIne vicAra te bhUlI gayo ! varacine A vAtanI khabara paDatAM tenA AnaMdano pAra na rahyo. tene pitAnA apamAnane badale have hAthaveMtamAM lAgyo. te tarata mahArAjA pAse pahoMcI gayo ane mahArAjAne jaNAvyuM ke "Apano mAnIto mahAamAtya astra-zastra taiyAra karAvIne TuMka vakhatamAM Apane takhta uparathI uThADIne potAnA putrane takhtanazIna karavA mAge che. je Apa tapAsa karAvo te Apane khAtrI thayA vagara nahIM rahe ke mahAmaMtrInA makAnanA bheMyarAmAM aneka prakAranAM astra-zastro taiyAra thaI rahyAM che." mahAnaMda Akhare rAjA hatA. te kAnane kAca banyo. pitAne jIva bacAvavAnA svAthI vicAre tenI buddhinI sUkSmatAne AvarI lIdhI. teNe guptacara mAraphata tapAsa karAvatAM zastro taiyAra thavAnI vAta sAcI mAluma paDI eTale ene mahAamAtyanA rojadrohano nirNaya thaI gayo. ane te divase divase mahAmaMtrI pratye udAsIna thavA lAgyo ! mahAamAtya buddhizALI hatA. rAjakaraNI zataraMjanA aneka dAva peca te AsAnIthI ukelI zakato hato. eTale atyAranI mahArAjAnI udAsInatAnuM AMtarika rahasya samajatAM tene vAra na lAgI. te badhI paristhiti barAbara samajI gayo. te joI zako ke potAnI rAjabhakti tene pitAne ja bhAga levA taiyAra thaI hatI. paNa have e badhI vastune sAco For Private And Personal Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [6] zrI jaina satya prakAza khulAse mahArAjAne gaLe utAravAmAM bahu moDuM thayuM hatuM. evo prayatna karavA jatAM ulaTI vadhu Aphata vaheravA jevuM tene lAgyuM. have to pitAnI jAtane vicAra eka tarapha mUkIne pitAnA kuTuMbanuM ane je prajA tenA upara aTaLa vizvAsa rAkhatI hatI tenuM amaMgaLa thatuM aTake ane pitAnA virodhInA hAtha heThA paDe e ja vicAra ene karavAno hato. teNe lagnanuM kAma jema tema karIne zAMtipUrvaka patAvI dIdhuM. ane pachI pitAnA laghu putrane badhI paristhitithI vAkepha karavAno teNe vicAra karyo. soLa varSathI uparanA putra sAthe mitra tarIke AcAraNa karavAnI vAta mahAamAtyanA khyAlamAM hatI. AthI teNe potAnA ladhu putra zrIyakane pitAnI pAse bolAvyuM. tene moTo putra sthUlibhadra to keTalAMya varSothI ghara : bAra choDIne kahyA vezyAne tyAM bhegavilAsamAM magna hatA. jyAre zakaTALa mahAnaMdanA mahAamAtya tarIke hato tyAre tene nA putra zrIyaka mahArAjA mahAnaMdanA aMgarakSakane mavaDI hatA. mahArAjAnI rakSA karavAnuM bahu javAbadArI bharyuM kAma tenA mAthe hatuM. zrIyaka AvI pahoMcatA zakaTALe badhI vikaTa paristhitithI tene vAkepha karyo. pote, pitAnuM AkhuM kuTuMba ane je rAjA ane prajAnI pate eka niSThAthI sevA bajAvI hatI tenuM mahAmaMtrIpada atyAre kevI AktabharI sthitimAM hatAM te vAta teNe zrIyakane samajAvI. ane A badhAne vakhatasara bacAvI levA hoya to tene eka mAtra upAya zakaTA zrI kane kahI batAvyo. A upAya e hato ke-bIje divase rAjasabhAmAM jyAre zakaTALa mahArAjAnI sanmukha mastaka jhukAvI ubho rahyo tyAre tarata ja mahArAjanA aMgarakSaka tarIke zrIyake tenuM potAnA pitAnuM mastaka taravAranA jhATakAthI uDAvI devuM, ane mahArAjA jyAre Ama karavAnuM kAraNa pUche tyAre zakaTALanA rAjyadehathI mahArAjAnuM rakSaNa karavAnI vAta AgaLa karavI. parazurAme potAnA pitAnA kahevAthI potAnI mAtAnuM mastaka uDAvI dIdhAnI vAta zAstramAM vAMcI che. paNa tyAre te kaliyuga na hato ane chevaTe maMtranA baLe parazurAmanI mAtA sajIvana thaI hatI. atyAre te kaliyuga pravartato hato. marI gayele mAnavI pharI sajIva thayAnI kalpanA karavI paNa buddhine chaLavA jevuM hatuM. eTale zrIyaka A vAtane zI rIte svIkAra karI zake ? potAnA pUjya pitAno, pitAnA sagA hAthe ane te paNa koI paNa prakAranA saMgIna aparAdha vagara vadha karavA e taiyAra na hato. e kalpanA mAtrathI tenuM hRdaya kaMpI uThatuM hatuM. pitAnA putranI asamaMjasatA joIne zakaTALe pharI tene samajAvyuM. ane kahyuM ke "jarura A upAya bahu Akare che. paNa have koI upAya che te mAtra A ja che. AkarA rega mATe Akaro upacAra ja kAma karI zakaze. tArI khAtara nahIM te chevaTe prajA upara ayogya amAtyane bhAra na paDe ane prajAnuM amaMgaLa na thAya te khAtara paNa tAre A kArya karavuM paDaze. huM te have vRddhAvasthAnA kinAre beThe chuM, eTale TuMka vakhatamAM mAruM mota te thavAnuM ja che. te pachI maratAM maratAM paNa A kAyAthI ATale upakAra thaI jAya te kevuM sAruM ?" For Private And Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 8] mahAamAtyanuM AtmasamarpaNa! [37] zrIyakanA gaLe A vAta kaMika utaratI lAgI. paNa A kAma pitAnA hAthe karavAmAM pitRhatyAnuM mahApAtaka potAne lAge tenuM zuM ? mahAmati zakaTALe tene paNa upAya zodhI kADhaH rAja darabAramAM AvatI vakhate huM mArA moDhAmAM jherano ghuTaDo bharIne AvIza ke je jhera kSaNabharamAM prANa harI zake. eTale dekhItI rIte tArI taravArathI mAruM mRtyu thayuM gaNAze, jyAre sAcI rIte mArA hAthe lIdhelA jherathI ja huM paralekavAsI thaIza." mahAsamaramAM laDatAM laDatAM ane aneka yoddhAone saMhAra karatAM karatAM vIratAnA Ave zamAM pitAnA prANanI Ahuti ApanArA aneka yoddhAonI vAto sAMbhaLI che. paNa sau koInA bhalA mATe, pitAne sagA putranA hAthe pitAnA mukhe mAgI lIdhelA AvA ThaMDA motanI kathA A pahelI ja che ane addabhuta che-ajoDa che. chevaTe zrIyake pitAe pitAnA upara nAkhelI AkarI pharaja adA karavAnuM paNa lIdhuM ane pitA putra chuTA paDayA ! rAjasabhA dhIme dhIme bharAvA lAgI hatI. sau koI AvIne potapotAnA sthAne besavA lAgyA hatA. sau mahArAjAnI rAha joI rahyA hatA. chevaTe chaDIdAranA chaDI pokAra sAthe pitAnA aMgarakSake sAthe mahArAjA AvI pahoMcyA ane rAjasihAsane birAjyA. zrIyaka aMgarakSaka tarIke pAse ubhe rahyo. mahAamAtya zakaTALe AvIne, rajanA zirastA pramANe, mahArAjAne salAma karavA garadana jhukAvI ke tarata zrIyake pitAnI taravAra kheMcI kADhIne eka jhATake zakaTALanuM mastaka dhaDathI juduM karI dIdhuM. zrIyakano AtmA kartavyanI agniparIkSAmAM pAra utaryo. AkhI sabhAmAM sanasanATI phelAI gaI. mahArAjA belyo-"ahaha, zrIyaka, A zuM? pitRvadha ? zrIyake savinaya javAba Apo. "kazuM nahIM, mahArAjA ! huM Apane aMgarakSaka chuM! ApanI rakSA karavI e mAre prathama dharma che ! Apane jemAM rAjyadrohanI gaMdha sarakhI paNa jaNAya tenuM mastaka salAmata na rahI zake ! pachI bhale te avara kaI hoya ke mAre pitA hoya !" --ane mahAmaMtrInA zarIramAMnuM zoNita, rAjasabhAnI bhUmine kuMkumavarNI banAvatuM tenA AtmAnI saccAInI sAkha pUratuM hatuM. tene AtmA svargalenA dvAre jaIne ubhe hato ! uMce AkAzamAM eka paMkhIDuM AnaMdanI cIsa pADatuM kSitijamAM samAI gayuM! ItihAsanA pAne suvarNa akSare lakhAyelI A kathA prabhu mahAvIranA nirvANa pachI lagabhaga savAso varSa banI ! Ajeya te eTalI ja ujajava lAge che ! For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org hindurazAstromAM jainadharma Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ eka haLavA pratIkAra ] lekhaka-munirAja zrI premavamaLajI manuSyane dharma prApti thavI e vastune zAstrakArA mahAna puNyadaya manAve che. ane te prApta thaela dharmanuM suMdara svarUpa, enAM gUDha rahasyo sAthe samajAI jAya che tyAre Atmahita karI zakAya che e nirvivAda che. paraMtu jo dharmAMnI prApti sAthe e dharmanA vAstavika siddhAMtAthI viparIta vana thAya che, tyAre te ja dharma Atmahitane badale avadazA utpanna karI adhAtine ja pamADe che, satya, zAzvata ane sanAtana dharma pratye sarva kAine anurAga udbhave che. paNa jyAre e anurAga sAthe ajJAnatA joDAIne, te aMdha zraddhAmAM pariName che tyAre te bahu bhayaMkara thAya che. e aMdha zraddhA AgaLa vadhatAM enAM aniSTa ane anicchanIya pariNAmarUpe kevAM gaMbhIra svarUpa pakaDe che, e phakta anubhavIe ja samajI zake che. AvA ja eka aTita banAva ' ravivAra ' nAmanA eka jANItA aThavADika patramAM banavA pAmyA che. vastusthiti evA prakAranI che ke--e patranA vi. saM. 1994nA chellA dIpotsavI aMkamAM pAne 87mAM 'zivalagi pUjA satra thAya che?" e zIrSaka heThaLa eka lekha chapAela che. e lekhanA lekhaka mahAzaya zAstrI revAzakara medhajI purAhita che, kejee pAtAne 'purANu vizArada' tarIke peparAmAM eLakhAve che. e lekhakazrI emanA uparyukta lekhamAM jaNAve che ke- jaina dharmIo te meTe bhAge hiMduonAM anukaraNa kare che. te phakta nAma mAtrathI ja jaina che.' A pramANe jaNAvanAra lekhakanI mAnyatAomAM tathyAMza keTaluM che, e vastu vAMcakavRMda nIcenI bInAethI suMdara rIte samajI zakaze. lekhaka mahAzaye je zivaliMga pUjAnI mahattA manAvavA pUratI ja kAzISa karI hota te| e sAme kAine kaMI paNa virodha na hoya, paraMtu khedanI bInA e che ke--jyAre svamatanI namAM anya mata pratye anyAyanuM pradarzana karavAmAM Ave tyAre te dareka svadharma niSTha vyaktine svarakSaNArthe enA pratikAra karavAnI pharaja ubhI thAya che. ane tethI ja e mATe kaMika lakhavAnuM jarUrI jaNAya che. jainadharma saMbaMdhI e lekhakazrInI mAnyatAe zAstrasiddha che ke manaH kalpita che, enu prathama nirIkSaNa karavAnuM rahe che. e lekhaka mahAzaya peAtAne purANu vizArada' tarIke bhale eLakhAve, paraMtu purANu zAstramAM jainadharma mATe kevA prakAranuM lakhANa che, e kaMika jANavA-samajavA temaNe prayatna karyAM hota to jarUra e vAta zAbhAspada banI zakta. purANu zAsrAmAM lekhakanA zabdothI ulaTuM jainadharmane prasaMzanIya batAvanAra lakhANa daSTigocara thAya che. jIe padmapurANa graMthamAM mahAdevajI emanI supatnI pArvatIjIne jaNAve che ke-- For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir -- aMka 8 ] hinduzAstromAM jainadharma [39]. te kIdRzAH kimAhArAH mahAdeva, nigadyatAM // daMDakaMbalasaMyuktA, ajlomprmaarjnaaH| gRhNati zuddhamAhAraM, zAstradRSTayA caraMti ca // 2 // tuMbIphalakarA bhikSAbhojinaH zvetavAsasaH / na kurvati kadA kopaM, dayAM kurvati jaMtuSu // 3 // muktikAraNadharmAya, pApaniHkaMdanAya ca / avatAraH kRto'mISAM, mayA devi yuge yuge|| 4 // artha-zaMkarajI pArvatIjIne jaNAve che ke...he devI, daMDa kaMbala sahIta, unanA roharaNavAlA, zuddha AhArane grahaNa karanAra, ane zAstrAnusAra vartanAra, tarApaNI-tuMbIphala rAkhanAra, bhikSAbhejana karavAvAlA ane vetavovALA evA jaina munio kadApi krodha karatA nathI, ane jIva upara haMmeza dayA kare che. temane avatAra dareka yugamAM meM muktinA kAraNe, dhamane phelAve karavA, ane pApanuM nikaMdana karavA karela che. A uparAMta nagarapurANa tathA mahAbhArata graMthamAM-virATa parvamAM 35mA adhyAyamAM 43mA lekamAM jaNAve che ke - dazabhi jitaiviprairyat kRtaM jAyate phalam / arhadbhaktasya taddAne, jAyate tatphalaM kalau // artha--kaliyugamAM daza brAhmaNone bhojana devAthI je phala thAya che teTaluM ja arihaMtanA eka bhaktane dAna ApavAthI thAya che. zrImAlapurANamAM 73mA adhyAyamAM agiyAramA lekamAM jaNAve che ke - prathamaM RSabho devo, jainadharmapravartakaH / ekAdazasahasrANi, ziSyANAM dhArito muniH / jainadharmasya vistAraM, karoti jagati tale / artha-prathama rUSabhadeva jainadharma pravartAvanAra agiyAra hajAra ziSyo sAthe jagatamAM jainadharmane pravartAve che. prabhAsa purANamAM jaNAve che - raivatAdrau jino nemiH, yugAdivimalAcale / RSINAmAzramAdeva, muktimArgasya kAraNam / / artha-revatAcala nAmanA parvatamAM neminAtha" nAmavAlA jinadeva ane vimalAcaLa upara yugAdideva- AdIzvara prabhu RSionA AzramathI muktimArganA kAraNarUpa che. hiMdu zAstromAM cAra veda yajurveda, rUda, atharvaveda ane sAmaveda ) che ke-jene sarva hiMdu sarva zreSTha mAne-manAve che. e vedo paikI rUvedamAM jaina dharma mATe jaNAve che ke - OM trailokyapratiSThitAnAM, caturvizatitIrthakarANAM / RSabhAdivarddhamAnAntAnAM, siddhInAM zaraNaM prapadye // For Private And Personal Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [10] zrI jaina satya prakAza [ varSa che. artha-traNa lokamAM pratiSThita zrI rUSabhadevathI mAMDIne vardhamAnasvAmI sudhI vIsa tIrthakare che. e siddhone zaraNe huM prApta thavA IcchuM . yajurvedamAM 25mA adhyAyamAM maMtra 19mAM jaNAve che ke - puzurindramAhuriti svAhAH // uttrAtAramindraM RSabhaM vaMdati amRtAramindraM have sugataM supArzvamindraM have zakramajitaM tadvarddhamAna puruhutamindramAhuriti svAhAH // OM svastinaH indro vRddhazravA svastinaH pUSAvizvavedAH valAyu va zubhajAtAyu OM rakSa rakSa ariSTanemi svaahaaH| vAmadevazAMtyarthamanuvidhIyate so'smAkaM ariSTanemi svaahaaH| bhAvArtha-rUSabhadeva pavitrane athavA yajJa karanArane, yajJamAM pazu jevA verIne jItavAvALA Indrane huM Ahuti ApuM chuM. rakSA karavAvALA bhAyukta supArzvanAtha bhagavAna jevA, evA Indrane rUSabhadeva tathA vadha mAnasvAmI teone huM balidAna dauM chuM. bahu dhanavAlA iMdra kalyANa kare. vizvavedasUrya ariSTanemi bhagavAna ane bRhaspati amAruM kalyANa kare. dIrdhAyu, bala ane zubha-maMgala Ape. he ariSTanemi bhagavAna, tuM amArI rakSA kara. vAmadeva zAnti mATe thAo. jema ame vidhAna kahIe chIe, te ja amArA ariSTanemi che. tene ame balidAna daIe chIe. A sivAya paNa aneka sthaLe jainadharmanI atyuttamatA darzAvanAra vidvAne hiMdu zAstromAM paDela che. laMbANa thavAnI bhItie phakta TuMkAmAM ja uparyukta zAstrAdhAra ApyA che. A mATe e lekhaka mahAzaya zuM javAba Ape che ? bhale e lekhaka javAba Ape yA na Ape, paraMtu janatA jarUra jaNI zakaze ke lekhakanI jainadharma pratyenI mAnyatAo zAstrokta nahi balake manaH kalpita che. ahIM eka bIjo prazna upasthita thAya che ke-lekhakanI mAnyatAnusAra jaina dhamaoe je kharekhara hiMdu dharmanuM anukaraNa karyAnI bInA je satya hoya to emanI mAnyatA mujaba pAchaLathI uddabhavela jainadharmanuM khyAna hiMdu zAstromAM zI rIte AvI zakyuM ? A vastu e ja batAve che ke ziva ane viSNu mArgIonA paramapriya hiMdu dharmanI utpatti agAu paNa jainadharmanuM astitva hatuM ja. ane e mATe ja ziva ane viSNu mArgIoe jainadharmanuM vistRta vivecana karavAnuM hiMdu zAstromAM e mAnyuM che. A badhI bInAonuM sUkSma nirIkSaNa e lekhaka bhAI karaze te jarUra satya vastu samajI zakaze ! astu ! For Private And Personal Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jinabhadrasUri rAsa-sAra lekhakaH-zrIyuta agaracadajI bhaMvaralAlajI nAhaTA bIkAnera jagatprasiddha jainAcArya zrIjinabhadrasUrijI vikrama kI paMdrahavIM zatAbdI meM eka pratimAzAlI vidvAna aura jaina sAhitya ke rakSaka agragaNya AcArya the| unhoMne jaisalamera, jAlaura, devagiri, nAgaura pATaNa, mANDavagaDha, AzApallI, karNAvatI, khaMbhAta Adi sthAnoMmeM hajAroMmeM prAcIna aura navIna granthoM ke bhaNDAra sthApana kara saMsAra ko cirakRtajJa banA liyaa| unakA vizeSa paricaya prAta karane ke lie ' vijJaptitrivenI aura kharatara gaccha paTTAvalI' Adi granthoM kA avalokana karanA cAhie / " aitihAsika jaina kAvya saMgraha " kA sampAdana karate samaya ina mahApuruSa ke guNavarNanAtmaka eka bhI kAvya kA upalabdha na honA vizeSarUpa se khaTakatA thA, kintu vaha abhilASA thoDe hI samaya meM kucha aMzoM meM pUrNa huI / jayapura ke zrI pUjyazrI zrI jinadharaNedrasUrijI ke saMgraha kA avalokana karate hue mujhe eka aisI saMgraha prati kA kucha aMza milA jisameM prastuta " zrI jinabhadrasUri paTTAbhiSeka rAsa " surakSita milaa| durbhAgyavaza Adi kI 3 // gAthA se kucha adhika truTaka raha gayA hai, parantu usa prAcIna paddhati kI sarAhanA karanI paDegI ki jisake kAraNa rAsa truTaka hone para bhI "vastu chaMda" ke kAraNa sambandha pUrA mila gayA kyoMki" vastuchaMda pUrvakI DhAla meM kahI huI bAta ko saMkSepa meM duharAta hai| yaha rAsa 45 gAthAoM meM haiM, jinameM prArambha kI 7 gAthAeM DhAla meM 8 vIM vastu chaMda, 12 taka DhAla, 13 vIM vastu chaMda, 19 taka aDhaiyA DhAla, 20 vIM vastu chaMda, 24 taka DhAla bhAsa, 29 vIM vastu chaMda, 36 taka DhAla, 37 vo vastu chaMda, aura antameM 45 gAthAoM taka bhAsa meM rAsa samApta hotA hai| yadyapi yaha I paTTAbhiSekarAsa hone se sUrIzvara kI mahattva pUrNa jIvanI kA itihAsa isameM nahIM milatA hai, phira bhI pahale kA varNana bhI mahattva se khAlI nahIM haiM / DhAleM aura bhASA prAcIna sundara varNana zailI aura gurubhakti se ota prota haiM / samakAlIna hone ke kAraNa prAmANika aura vizvasanIya bhI haiN| kucha mahattva kI vAteM jo isa laghu rAsa se mAluma hotI haiM, yahA~ likhatA huuN| 1 upAdhyAyajI zrI kSamAkalyANajI Adi kI paTTAvaliyoM meM zrIjIna bhadrasUrijI kA gotra bhaNasAlI likhA hai kintu isase chAjahaDa pramANita hai| - 2 upAdhyAyajI ne mUla nAma bhAdo likhA hai, kintu isase "rAmaNa kumAra aura dIkSA ke pazcAt "kIrtisAgara muni" nAma honA siddha hai| For Private And Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [12] zrI jana satya prakAza [153 3 zrI jinabhadrasUrijI devalapura ke sAha dhINiga ke putra the, unakI mAtA kA nAma khetala devI thA / 4 usa samaya mevADakA rANA lAkhA (rAjyakAla 1439 se 1475) rAjya karatA thaa| 5 suzrAvaka sAha nAlhiga kA bhI kavine acchA varNana kiyA hai| rAsakAra kavi samayaprabha gaNi ne rAsa ke anta meM apanA nAma likhane ke atirikta apanA vizeSa paricaya nahIM diyA hai, isase jaba taka koI dUsarA pramANa yA kRti na mila jAya, yaha batalAnA kaThina hai ki ye bhI sUrIzvara ke paTTAbhiSeka ke samaya vidyamAna hoNge| zrI jinabhadrasarijIne apane jIvana meM bahuta se mahattvapUrNa kArya, zAsana prabhAvanAe kii| bahutase jinAlayoM aura hajAroM jinabimboM kI pratiSThA kI, jinameM seMkaDo pratimAeM lekha sahita aba bhI vidyamAna haiN| jJAnabhaMDAra sthApita karanA to inake jIvana kI mukya kRti hai| una granthoM kI prazastiyoM se inake viSaya meM bahuta kucha likhA jA sakatA hai| inake suzrAvasa maNDana aura dhanadarAja jaise vidvAna aura samRddhizAlI zrAvaka the| AcAryazrI kI kRtiyoM meM 1 jina sattarI prakaraNa (gA. 220) 2 dvAdazAMgI pramANa kulaka (gA 21) aura 2-3 stavanAdi upalabdha haiN| pAlaNapura ke purAtattvarasika zAha nAthAlAla chaganalAla ke pAsa zrIjinabhadrasUrijI kI eka kapaDe kI caddara thI jise unhoMne landana ke myUjiyama ko pradAna karadI thI usa para bhI eka lekha likhA huA hai| maiM Age yaha likha cukA hUM ki jisa pratimeM yaha rAsa hai vaha saMgraha prati hai| usa prati kI pUrNa patrasaMkhyA 125 thI jinameM isa samaya 81, 88, 94 aura 111 se 125 taka pUrNa hai / patrAMka 111 se 3 patroM meM yaha rAsa hai| prati sundara akSaroM meM likhI huI hai| pratyeka patra meM 11 paMktiyAM aura pratyeka paMkti meM lagabhaga 40 akSara haiM / kAgaja gala gae, dImaka ne dhAvA bola diyA kintu phira bhI jitanA aMza prApta hai prAyaH akSara vizeSa naSTa nahIM hue / pustaka ke antima puSpikA lekha se jJAta hotA hai ki yaha prati khaMbhAta kI zrAvikA amarA devI ko svAdhyAya-pustikA thI puSpikA lekha :- " saMvat 1549 varSe // bhAdrapada zudi 8 zukre // zrI kharataragacche / zrI jinabhadrasUri zrI jinacandrasUri / paTTAlaMkAra / zrI jinasamudrasUri vijaya For Private And Personal Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aka 8] zrI. jinabhadrasUrijI rAsasAra [33] rAjye // vA0 ratnamUrti gaNi / vA0 jayAkara gaNi vA0 dharmavilAsa gaNi / ziSyaratna paM0 puNyajaya gaNi varANAmudhamena // // zrI staMbhatIrtha vAstavya // caurAsI nyAti zrRMgAra // Ukeza vaMze rAya bhaMDArI gotre / bhaMDArI jATarAja / bhaM0 zrIrAja bhAryA caMpAI suzrAvikA / putr| bhaM0 amIpAla bhAryA // amarAde // paThanArtha // chaH // ||svaadhyaay pustikA // lekhitA // chaH // rAsa-sAra bharatakhaNDa ke mevADa deza meM deulapura nAmakA nagara hai vahAM lakhapatti rAjA ke rAjya meM samRddhizAlI chAjahaDa gotrIya zreSThi dhINiga nAmaka vyavahArI nivAsa karatA thaa| usako zIlAdi guNa vibhUSitA satI strI kA nAma khetala devI thaa| inhoMkI ratnagarbhA kukSi se rAmaNa kumArane janma liyA, rAmaNa kumAra asAdhAraNa rUpa guNa sampanna the / eka vAra zrI jinaratnamarijI mahArAja usa nagara meM pdhaare| rAmaNa kumAra ke hRdaya meM AcArya bhagavAna ke upadezoM se vairAgya paripUrNarUpa se jAgRta ho gayA / kumArane mAtuzrI ke pAsa dokSA ke lie AjJA mAMgI / mAtAne aneka prakAra ke pralobhana diye minnata kI para saba vyartha! anta meM svecchAnusAra AjJA prApta kara hI lI // samAroha pUrvaka dIkSA kI taiyAriyA huI, zubha muhUrta meM zrIjinarAjasUrijIne rAmaNakumAra ko dIkSA dekara "kIrtisAgara muni" nAma prasiddha kiyaa| guru mahArAjane samasta zAstroM kA adhyayana karane ke liye kIrtisAgara muni ko zIlacandra guru ko sauMpA unake pAsa ye vidyAbhyAsa karane lge| candragaccha ke zrRGgAra AcArya zrI sAgaracandrasUrijIne gacchAdhipati zrI jinarAjasarijI ke paTTa para biThAne ke lie " kIrtisAgarajI ko" pasanda kiyaa| bhANasaulipura nagara meM suprasiddha sAhUkAra nAlhiga nivAsa karate the, jinake pitAkA nAma sahuDA aura mAtAkA nAma AMbaNi thaa| lIlAdevI ke bharathAra nAlhiga sAha ne sarvatra kuMkumapatriveM bhejIM, bAhara se saMgha vizAla rUpa meM Ane lgaa| saM. 1475 meM zubha muhUrta ke samaya zrI sAgaracandrasUrijIne kIrtisAgara muni ko sari pada para pratiSThita kiyA nAlhiga sAhane baDe bhArI samAroha se paTTAbhi SekakA utsava manAyA, nAnA prakAra ke vAjiba bajAe gaye, yAcakoM ko manovAMchita dekara santuSTa kiyA gyaa| suvihita-vidhi-mArga-ziromaNi zrI jinabhadrasUri yugapradhAna gururAja ke guNavarNana kara kavi samayaprama gaNi " gurudeva cirakAla prata" aisI kAmanA karatA huA apanA rAsa samApta karatA hai| For Private And Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI lakSmaNI jainatIrtha kI prAcInatA lekhaka-mahopAdhyAya zrI yatIndravijayajI lakhamaNI meM bAlubhIlAlA ke kheta se tA0 29-10-32 ke dina zvetAmbarajainoM ke mAnya zrI padmaprabhasvAmI Adi jinezvaroM kI prAcInatama 14 mUrtiyA~ pragaTa huI, jo dekhane meM baDI mohaka haiN| unameM 3 mUrtiyA~ uttamAMga khaNDita hone se bhaNDAra dI gaI / zeSa mUrtiyA~ lakSmaNItIrtha ke jIrNoddhAra karAye hue prAcIna trizikharI jinAlaya meM tA. 13-12-37 ke roja sthApana kara dI gaI / bhUgarbha se pragaTa mUrtiyoM meM antima jinezvara zrImahAvIra prabhu kI mUrti jo isa samaya padmaprabhaprabhu ke dAhine tarapha ke jinAlaya meM virAjamAna hai, mahArAjA samprati ke samaya kI hai, aisA usake cihnoM se jAhera hotA hai| jaina itihAsajJoM ke mantavyAnusAra mahArAjA samprati ( saMpadi ) kA rAjyAbhiSeka isvIsana ke 318 varSa pahale huA aura isakA dUsarA nAma * priyadarzin ' bhI thaa| ataH lakSmaNItIrtha do hajAra varSa se bhI adhika purAnA mAlUma paDatA hai| zrIpadmaprabhasvAmI kI mUrti jo 37 iMcI baDI hai, eka hajAra eka varSa kI purAnI hai, aisA usake 'saMvat 1093 varSe vaizAkha sudi saptamyAM' isa lekha se mAlUma hotA hai| usake AsapAsa zrI mallinAtha aura naminAtha kI zyAma raMga kI 32 iMcI baDI jo do mUrti haiM, ve bhI isI samaya kI pratiSThita haiN| 1 isa tIrtha kA prAcIna nAma lakSmaNapura yA lakSmaNIpura hai jo kisI samaya bhArata prasiddha zvetAmbara jaina tIrtha thaa| yaha dohada relve sTezana se 44 mIla IsAna koNa meM hai| sTezana se AlIrAjapura taka sarviza moTara aura vahA~ se lakhamaNI taka bailagADI jAtI hai| AlIrAjapura rAjA ke tarapha se lakhamaNI taka roDa kA kAma cAlu hai, usake bana jAne bAda AlIrAjapura se lakhamaNI taka moTara bhI cAlu ho jaaygii| . 2 lekha ghisA jAne se pUrA vAMcA nahIM jA sakatA, zirpha itanA hI vAMcane meM AtA hai| For Private And Personal Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 8] lakSamaNi tIrtha [315) padmaprabhaprabhu ke bAMye tarapha ke jinAlaya meM sthApita AdinAthajI kI mUrti jo 27 iMcI bar3I hai aura usake AsapAsa RSabhadeva kI 13-13 iMcI bar3I do evaM tInoM mUrtiyA~ chaHsau covIsa varSa kI purAnI hai| inako prAgvATjJAtIya ( poravAr3a ) maMtrI gosala ke vaMzaja maMtrI padama kI bhAryA mAMgalIne banavA ke pratiSThA karAI, aisA AdinAtha ke lekha se jAna par3atA hai| ye pratimA bhI baDI sundara haiM / zeSa mUrtiyoM para lekha nahIM hai, parantu unakI banAvaTa se patA calatA hai ki vikrama kI 12 vIM zatAbdI kI banavAI hoMgI / inameM ajitanAtha kI mUrti jo 15 iMcI bar3I hai, velu pASANa kI hai aura vaha bahuta purAtana mAlUma hotI hai| dhAtumaya zrIpArzvanAtha kI mUrti jo cAra aMgula bar3I hai, usake pRSThI bhAga ke 'saM0 1303 A0 su04 lalitasA0' isa lekha se chaH sau ekAnave varSa kI purAnI hai aura usake bharAne-banavAnevAle lalitazAha zAhUkAra haiN| eka sundara parikara toraNa jisameM prabhumUrti nahIM hai aura jo AkarSaka nakzIvAlA hai, prabhu baiThaka ke nIce eka devI, usake donoM bagala meM hAthI, upari vibhAga meM chatra aura prabhu ke donoM tarapha camara saha indra isameM utkIrNa haiN| isake lekha se patA lagatA hai ki yaha sAtasau chappana varSa kA purAnA hai. aura isako banavAnevAle mAdhava, kezava bhallu, maMtrIvara haiM jo mahAjana the| vikrama saMvat 1427 ke magasara mahIne meM jayAnanda nAmaka jainamunine apane guru ke sAtha nemADa prAntIya jainatIrthoM kI yAtrA kii| unake smAraka rUpa meM unhoMne do gItikA chandoM meM ' nemAr3a pravAsa gItikA' banAI / 3 " saMvat 1370 varSe mAgha mudi 5 somadine prAgvATajJAtIya maMtrI gosala, tasya ci0 maMtrI Aligadeva, tasya putra gaMgadeva, tasya patnI gAMgadevI, tasyAH putra maMtrI padama, tasya bhAryA mAMgalyA pr0|" isa lekha meM pratiSThAkAra aura gA~va kA nAma nahIM hai| 4 " saMvat 1238 phAguNasudi 2 candre prati0 zrIcadrarAja pra0 anvaya suthaNa sA0 bha0 akSaya su0 mahaM0 caMDaseNa-maNi-padamaseNAdi mahaM0 popasiMha maM0 mAdhava maM0 kezava maM0 bhallunA pr0| yaha lekha paDimAtrA meM hai aura isameM pratiSThAkAraka AcArya tathA gAMvakA nAma nahIM hai| For Private And Personal Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [31] zrI jaina satya prakAza [15 usameM jayAnanda munine apane samaya meM lakSmaNItIrtha meM 'lakhamaNIura ikkasaya' aura 'dunnisahasa kaNayabhayA' ina vAkyoM se 101 jinAlaya tathA unake upAsaka jainoM-zrAvakoM ke 2000 ghara honekA ullekha kIyA hai / lakSmaNItIrtha ke bhUpradeza meM cAroM ora do do mIla paryanta aneka jinAlayoM ke khaNDahara, TIle svarUpa dikhAI par3ate haiM aura uneka nakzIdAra patthara itastata: vikhare hue paDe haiM, jo isa tIrtha kI prAcIna jinAlaya aura janasamRddhi kA bhAna adyApi karA rahe haiM aura prAcIna saMskRti kalA kI yAda dilA rahe haiN| kisI kisI khaNDahara ke nirIkSaNa se to darzakoM ko usakI zilpakalA ke liye mugdha bananA paDatA hai ! upalabdha lekha, sthApatya aura prAcIna saMskRti cinhoM se isa nirNaya para to niHsandeha AnA paDatA hai ki yaha pAvana tIrtha do hajAra varSa se bhI adhika purAnA hai aura vikramIya 16 yA 17 vIM zatAbdI taka isa tIrtha kI jAhojalAlI kAyama thI, bAda meM musalamAna bAdazAhoM ke saMgharSaNa meM mAMDava ke sAtha sAtha isakI bhI samRddhi aura jAhojalAlI miTiyAmeTa ho gaI / ThIka hI hai ki 'samaya ke pheranateM sumeru hota mATI ko' yaha kahAvata isa tIrtha ko bhI lAgu paDa gii| For Private And Personal Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samAcAra pratimAjI nIkaLyAM jhAlarApATaNamAM tA. 19--1 38nA divase eka makAna khAdatAM zrI. pArzvanAtha prabhunI kRNA ane si MhAsana sAthenI nava IMcanI pratimAjI nIkaLela che. A pratimAjI sa, 1156nI sAlanI hAvAnu jaNAya che. pratiSThA umedapuramAM phAgaNa sudI dasamanA divase zrI. pArzvanAtha prabhunA derAsaranI pUjya A. ma. zrI. vijayalabhasUrijI ma. nA hAthe tathA (2) bhAMDAlI ( jedhapura )mAM phAgaNu ra.dI dasamanA divase pUjya A. ma. zrI. vijayazAMtisUrijI manA hAthe pratiSThA thavAnA samAcAra maLyA che. dIkSA : sa`khalapuramAM khaleAlanA rahevAsI mA. kacarAbhAi lAlaca Mde pU. mu. zrI sa MtoSavijayajI pAse .manA ziSya tarIke dIkSA lIdhI che. temanuM nAma kumudavijayajI rakhAyu che padavI : (1) 5. zrI. kusumavijayajI mahArAjane mahAvadI pAMcamane zanivAre ArcAya padavI ApavAmAM AvI. (2) pU. A. ma. zrI. vijayabhakitasUrijInA ziSya zrI. sumativijajIne vIramagAmamAM mahAvadI sAtame gaNI pada ApavAmAM AvyuM (3) pU. A. ma. zrI. vijayalabdhisUrijInA ziSya zrI. bhuvanavijayajIne chANImAM phAgaNa sudI pAMcame panyAsa pada ApavAmAM Avyu'. svargavAsa : pAlItANA khAte tA. 10-2-38 nA divase pU. A. zrI kRpAca'drasUrijI ma. nA svavAsa thayA. jana hunnara zALA : karAMcImAM jaina sahAyaka maDaLa taraphathI cha mAsanA akhatarA tarIke jaina hunnara zALA sthApavAmAM Avela che. zArIpuranA meLA : zerIpuranA meLe caitra vadI 6-7-8 me bharAze. mAdaranA suvarNamahAtsava : mAlegAmanA derAsaranA sUtra mahAtsava 6-7-38 ujavAyA. bhASaNama'dhI : bharatapura rAjyamAM koi paNa natanA jAhera ke khAnagI bhASaNanI badhI karavAmAM AvI che. AnI asara upAzrayanA vyAkhyAna upara paNa paDe che. InAmI nima`dha : " bha mahAvIra ane temane sadeza " e nAmanA aMgrejI, urdu ke hindI bhASAnA traNa se| lITIne nibaMdha AtmAnaMda jaina sabhA abAlAsITI taraphathI maMgAvavAmAM AvyeA che. nibaMdha meADAmAM meDA 10-4-38 sudhImAM meAkalavAnA che. inAma rU 20) tathA 10) nuM rAkhavAmAM Avyu che. DeA. theAsa : jaina sAhityanA abhyAsI laMDanavALA Do. theAmasa AgarA mukAme pU. A. zrI. vijayendrasUrijIne maLaze. havu jaina patra : kalakattAthI esavAla nAmanuM navuM jaina pAkSika nIkaLyu che. cuMTAyA : ze. zAMtidAsa AsakaraNa, sara prabhAzaMkara paTaNInA avasAnathI khAlI paDelI konsIla opha sTeTanI jagyAe cuMTAyA che. ahiMsA dina : namanagaranA sadhanA mAnamAM mahA nadI chaThanA divasane kAyama mATe ahiMsA dina tarIke pALavAnuM pAlItANA rAjye nakakI karyuM che. upayAgI jAherAta: madrAsa sarakAre sa`skRta, prAkRta ane pAlInA khacA graMthAnuM kakAvAra lIsTa taiyAra karavAnuM nakI karyuM che, ane A kAma Do. esa. kuppusvAmI zAsrI ema. e. nI dekharekha nIce thaze. jaina bhAreAe paNa peAtAnA graMtheAnuM lIraTa meAkalavu' joIge. temanuM ThekANu A pramANe che. C/o nyu yunIvarasIDI. TrIplIkena. madrAsa For Private And Personal Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir egd. No. B. 3801 taiyAra che ! Aje ja maMgAve ! zrI jaina satya prakAza. bIjA varSanI pUrI phAIla paramAtmA mahAvIra devanA jIvanane lagatA aneka vidvattAbharyA lekhothI samRddha zrI mahAvIra nirvANa vizeSAMka nAmanA 228 pAnAnA daLadAra aMkano samAveza thAya che. TapAla kharca sAthe kiMmataHbAMdhyA vagaranA badhA e kAnA be rUpiyA badhA eka sAthe bAMdhelAnA aDhI rUpiyA. zrI mahAvIra nirvANa vizeSAMkanuM e chuTaka mUlya:TapAla khaca" sAthe mAtra tera AnA. - . A lakhAHzrI jainadharma satyaprakAzaka samiti jezi'gabhAInI vADI, ghIkAMTA, : amadAvAda. (gujarAta) - For Private And Personal Use Only