Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSArthinA prAduM jJAnavRddhi , -jarUu zrI jaina dharma prakAza D = = = = = - a - sva. zrI kuMvarajIbhAI ANaMdajI. IT jemanI sAtamI puNyatithi piSa zadi 11 nA roja ujavavAmAM AvI rahI che I pustaka 68 muM ] Tii i. sa. 195ra A vIra saM. ra478 piSa-mahA 'pragaTakartA- [ aMka 3-4 ] zrI jaina dharma prasAraka sabhA 25 mI jAnyuArI, ' bhAvanagara vi. saM. 2008 ka For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina dharma prakAza bahAragAma mATe bAra aMka ne posTeja sAthe vArSika lavAjama rUA. 3-6-0 pustaka 68 muM ! 'paSa-mahA vIra saM. 2478 aMka 3-4 { vi. saM. 2008 A anuvAmAM 1 caMdranA .. ... (- rAjamala bhaMDArI) 5 2 zrI AnaMdaghanajIkRta sajhAya .. (saMpA. munizrI vidyAnaMdavijayajI ) para 3 zrI siddhAcaLa tIrthanuM stavana . . (munizrI syakavijayajI) 53 4 cokakathA cheaffkrA-padyAnuvAda-bhAvArtha . (paM. zrI dhurandharavijayajI gaNi ) 54 5 jina guNa gAvone ... ... ... (pannAlAla ja. masAlIyAM) 56 6 dhyAnanI mauliktA ... ..(zrI bAlacaMda hIrAcaMda "sAhityacaMdra") 57 7 mahopAdhyAya gharmasAgarajI gaNinI jIvanarekhA : : 2 . ( hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA M. A.) 61 8 vicArakarzikA ... - .. (munirAjazrI caMdraprabhasAgarajI) 65 9 zuM e hAra TaDo gaLI gayo che (satI damayaMtIne jIvana prasaMga: 7) (zrI maganalAla motIcaMda zAha sAhityapremI) 16 10 svAti-bindu: 2 ' . .. (zrI mehanalAla dIpacaMda cokasI) 71 11 prabhusevAnI prathama-bhUmikA ( uM. bhagavAnadAsa manaHsukhabhAI mahetA) 76 12 jaina pAsa bApanI ho mAravapUrNa karavA (zrI agaracanda nAhaTA ) 80 pUjA bhaNAvavAmAM AvI svargastha zrI kuMvarajIbhAI ANaMdajInI sAtamI puNyatithi nimitte piSa sudi 15 ne somaeNvAranA roja savAranA nava kalAke sabhAnA makAnamAM prabhujI padharAvI zrI pArzvanAtha paMcakalyANuke pUjA bhaNAvavAmAM AvI hatI." MAHAMMAGICICI<><<< '' jJAnasAra ( bIjI AvRtti ) * nyAyavizArada yAyAcArya zrImadda yazovijayache. upAdhyAyaviracita A apUrva graMtha..ghaNu vakhatathI aprApya hato, te tAjetaramAM navIna AvRttirUpe pragaTa karavAmAM Avela che. graMtha nAma pramANe jJAnAmRtanA sArarUpa che. upAdhyAyajIe pitAnI jJAnazaktinA nIceDarUpa A graMtha rUpe che ane tethI ja te sarva keInI prazaMsAne pAtra banyA che. ahI se lagabhaga pRSTha ke hevA chatAM mUlya mAtra rUpiyA be, pioTeja alaga. * R I ! lakha-zrI jaina dharma prasAraka sabhA-bhAvanagara. 23 For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | YAAN nadharma prAza pustaka 68 6. bha3-4 : poSa-maha : : sa. 2478 1. sa. 2008 vNdnaa| rAjamala bhaNDArI-Agara nirAkAra hai yAphi sAkAra hai| guNAgAra yA nirgaNAgAra hai|| nirAdhAra kA jo ki AdhAra hai| use hI hamArA namaskAra hai||1|| sabhI jJAna kA jo ki AgAra hai| dayA kA bar3A jo ki bhaNDAra hai / miTAtA sadA jo aMhakAra hai| ___use hI hamArA namaskAra hai // 2 // susaundarya. jo puSpa kA sattva hai| suAnaMda jo prema kA tattva hai // ki jisakA yahI satya AkAra hai| use hI hamArA namaskAra hai bar3A tuccha ko jo, banAtA sadA / dayA dIna para jo dIkhAtA sadA // ki jIsakI kRpA kA nahIM pAra hai| . .. .... use vAra so-so namaskAra hai // 4 // jisakA yasa hI sadA khAtA sadA For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 10000 - 6000 60000 zrI AnaMdaghanajIkRta. sajajhAya ' to praNamuM saddagururAyA re, mAtA sarasvatInA vaMdu pAyA re, huM te dhyAvuM AtamarAyA, jIvaNajI bAraNe mata jAje re. tame ghara beThA kamAvo cetanajI, bAraNe 1 || tAre bAraNe duramatI rANuM re, kahetA zuM kumati kavANa re; tamane bheLavI bAMdhaze tANI, jIvaNajI bAraNe mata jAje re | 2 | tArA gharamAM peThA dhutArA re, tene kADhene prItama pyArA re, * tame tehathI rahone nyArA, ... ... ... | 3 | tArA gharamAM che traNa re, tame tehanA kare jatana re, e to akhUTa khajAne che dhana ... .. 4 | satAvanane kADhe gharamAMhethI re, trevIzane ke jAe aIthI re; 5che anubhava jAgaze mAMhethI 2, ... .... | 5 | solane dene zikhare, aDhArane maMgAve bhIkha re; pachI ATha karmanI zI bIka re .. .. . 6 che cArane kare cakacUra re, pAMcathI thAo hajUra re, chama pAme ANaMda bharapUra re, ... ... . 7 che viveka dI karI ajuvAle re, mithyAtva aMdhakArane TAle re, pachI anubhava sAthe mAlo, ... . ... 8 che samatA sAhelI zuM khele re, dumatine che. mele re, jIma pAme mukti mahahelA .... ... 9 che mamatAne koI namAra re, jIvana jItI bAjI kai hAra re; jIma pAme bhavano pAro re .. . che 10 zuddha deva guru 5 sAce re, mAre chava te Ave e re, pachI nitya AnaMdaghana sukha thAya che... 11 saMpA-munizrI vidhAnaMdavijayajI 6000 6000 6000 jIta che ane kAza AnA ala khAmAM nAnA che, A sajajhAya prAcIna pAna parathI lakhavAmAM AvI che. 1. kahe. 2. ahIMthI. 3. AnaMde. 0, 1, For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ---== === = = = = che. zrI siddhAcaLa tIrthanuM stavana. . | mananA manoratha savi phaLyAe--e dezI. ] dhanya dhanya Aja saphaLa thayA e, mAnavajanma udAra, bheTI girirAjane eka janama janama huM uddharyo e, varavA zivapada sAra, bheTa girirAjane e. 1 e giri jagamAM zAzvata e, prAya: zabda vAgya, kahyo jinazAsane e; te huM bheTayo bhavI huo e, nizcaya manazuM kIdha, Atama nirmaLa thaye e. 2 munivara koDa anaMta IhAM e, sidhyAM sAdi anaMta, rame yuddha svarUpamAM e; mukitaramAM ramaNI bhalI e, varavA maMDapa eha, bhaje girirAjane e. 3 pUrva navAga' samosaryA e, AdIzvara arihaMta, rAyaNa rUDI jANIe e; paMDarIka gaNadhara siddha huA e, pAMca kreDa muni sAtha, name kuMDarIkagiri e. 4 trASabhadeva vaMza rAjavI e, sithAM asaMkhya pramANa, kahe siddhadaThikA e drAviDa ne vArikhillajI e, daza koDa aNagAra, Atama ujavaLa kIdhA e 5 lakha eka muni AdityayazA e, somayazA tera koDa, sahajAnaMda pada vare e nami vinami be keDazuM e, sAgara muni eka keDa, AnaMdaghana pada lahyAM che. 6 bharata muni pAMca koDazuM e, ajitasena sattara kroDa, cidAnaMda 58 varyA e zrI sAramuni eka kroDazuM e, rAma bharata traNa koDa, gayA zivamahelamAM e. 7 pAMce pAMDava siddha huA e, vIza kroDa muni sAtha, paramapada pAmiyA e, kroDa sADI ATha ziva lahyA e, zAMba pradyumna kumAra, jagata jaza nirmaLe e. 8 kadaMba gaNadhara gayA mokSamAM e, eka koDa mani sAtha, kadaMbagiri bheTIe eka lAkha ekANuM muni lahI e, nAradajI kare mokSa, muktivadhu pyArathI e. 9 ema aneka Iha siddha huA e, siddhAcaLa zubha ThAma, name bhavI bhAvazuM e yAdavavaMzavibhUSaNa e, te viNa jina trevIza, AvyA zubha bhAvathI e. 10 darabhavI abhavI na nirakhatA e, uttama e girirAja, kahe sUri jJAnathI e janma saphaLa thayo mAho e, nirakhe nayaNe Aja, vimalagiri bhAvathI e. 11 saMprati kALe vicaratA e, sImaMdhara jagadIza. kahe bhavI sAMbhaLo e e sama tIrtha na jANIe e, bIjA tIrtha aneka, pUje girirAjane e. 12 guru gItAratha gAma lahI e, vidhie yAtrA kIdha, kalimaLa dUra thaye e; tAraka sAdhumAM zobhatA e, pUrNa zazI guru prema, zrI rucakavijaya kahe e. 13 munirAja zrI rucakavijayajI For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ue R UiESTIBENIERSFEREERS SUBSURRRRRUTHiya - zizarvajJa zrIkavannAvanirmitA- para ayogavyavacchedadvAtriMzikA / SHUTS padyAnuvAda-sabhAvArtha ]SHARNER anuvAdaka--panyAsazrI dhurandharavijayajI gaNi A (gatAMka pRSTha 11 thI zarU ) zaraNya ! puNye tava zAsane'pi, saMdegdhi yo vipratipadyate vA / svAdau sa tathye svahite ca pathye, saMdegdhi vA vipratipadyate vA // 9 // tArA pavitra matamAM dharI saMzaye ne, saMka9pa ne vaLI vika9pa kare ghaNu je; svAdiSTa miNa hitadAyaka paya pAmI, saMdeha ne bhramathI dUra kare #mahAmI che 9 che. he zaraya! pavitra ApanA zAsanamAM paNa je zaMkA kare che ke viparIta mati dhAraNa kare che te svAdiSTa sundara hitakArI pathyamAM zakti bane che ne UMdhI buddhi dhare che. 9. hiMsAcAsatkarmapathopadezA-dasarvavinmUlatayA pravRtteH / nRzaMsadurbuddhiparigrahAcca, bemastvadanyAgamamapramANam // 10 // 'hiMsAdi duSTa pathano upadeza jemAM, ajJAnI mUkhe jana zAsaka je tenAM - jene kubuddhi vaLI nIca na svIkAya, te Aga parataNu apramANu dhAya. | 10 | " hiMsA vagere asata karmanA mAMgane upadeza karatA hovAthIasarva racelA hovAthI ghAtakI ane duSTabuddhivALA janoe svIkArelA hovAthI ApanAthI bIjAnA Agamane ame apramANu kahIe chIe. 10. hitopadezAt sakalajJaklapte-mumukSusatsAdhuparigrahAcca / ...pUrvAparArtheSvavirodhasiddhe-stvadAgamA eva satAM pramANam // 11 / / sarvabhASita ane hitane batAve, jenA mumukSu muni sajajana guNa gAve; # mahA-AmI-meTo rogI. For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra aMka 3-4 ] www.kobatirth.org ayogagvacchaMdvAtri zikA jemAM ta pUrvIpara leza varAdha bhAse, tArA pramANu prabhu Agama sat prakAze 5 11 / hitamAtA upadeza karatA haiAvAthI, sarvajJapraNIta hAvAthI, meAkSanI icchAvALA sarjana ane sAdhuee svIkArelA hovAthI, AgaLa-pAchaLa vireAdha vagaranA DeAvAthI satpuruSAne ApanA Agame ja pramANu che. 11. kSipyeta vAsnyaiH sadRzI kriyeta vA, tavAGghripIThe luThanaM surezituH / idaM yathAvasthitavastu dezanaM, paraiH kathaGkAramapAkariSyate 1 // 12 // devendranuM tuma-pade namavu AjAo, uDADI do samapaNe athavA gaNAve; A vAstavika upadeza karyo tamAe, tene khIjA kai rIte apalApa deze ? !! 12 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tadduHSamA kAlakhalAyitaM vA, pacelimaM karma bhavAnukUlam / upekSate yattava zAsanArtha-mayaM jano vipratipadyate vA ApanA caraNapIThamAM Indra mahArAja ALATe che e vAtane bIjA khATI kahe athavA ( amAre tyAM paNa evu bane che tema kahIne ) sarakhAmaNImAM mUke pazu A yathAvasthitaje jevu che te tevuM ja-vastunu svarUpadarzana khIna kevI rIte oLavaze ? 12. luccAi te viSamakALanI che naThuiM' te, pAkela kabhavane anukULa e tA; je kAja nAtha tuja zAsana-arthI dekhe, UMdhA kare jaDajane adhavA uvekhe. // 13 // 55 // 22 // For Private And Personal Use Only A AtmA ApanA zAsananA patyeAMnI upekSA kare che athavA !dhI samaja dhAraNa kare che te pAMcamA ArAnA kALanI duSTatA che athavA saMsArane anurUpa puSTa kama udayamAM che. 13 paraH sahasrAH zaradastapAMsi yugAntaraM yogamupAsatAM vA / tathApi te mArgamanApatanto, na mokSyamANA api yAnti mokSam // 14 // mATA bhale tapa tapa varasA hArA, sAdhe bhale jIga-bruge haga sArA; pAmyA na je tuja sumAga pro| ! hujIe, mukAvatAM pazu na mukta bane kIe. dvArA varSa tapa tape kaiM yuganA yuga sudhI yaga sAdheA tA paNa tamArA mArgamAM AvyA vagara mekSa mATe yatna karanArA paNa mekSamAM jatA nathI. 14. // 14 5
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 56 bI ena dharma prakAra [paSa-mahA anAptajAiyAdivinirmititva-sambhAvanA sambhavi vipralambhAH / paropadezA paramAptaklapta-pathopadeze kimu saMrabhante ? // 15 // rAgAdi doSa yuta mAnasathI racelA, je anyazAstra jaDatA pramukhe bharelA temAM viruddha ghaTanA ghaTatI nathI zuM ?, e Ata! te upadizela mate ghaTe zuM ? te 15 che anAta-jAdya vagere pUrvakanI racanAnI saMbhAvanAthI saMbhavatA vipralaMbhavALA paranA upadeza che. te vipralaMbe parama-Ayaracita saM5thanA upadezamAM zuM AvavAnuM sAhasa yadArjavAduktamayuktamanyai-stadanyathAkAramakAri shissyaiH| na viplavo'yaM tava zAsane'bhU-daho! adhRSyA tava zAsanazrIH // 16 / / - anyAtaNAM kuguru je RjutAthI thApe, tenA ja ziSya UlaTuM kahI te uthApe, e na viplava thaye tuma-rAjyamAMhI, svAmina! abheva daDha rAjaya-ramAM tamArI. che 16 | bIjAoe saralatAthI je ayukta kahyuM te ja tenA ziSyoe pheravI nAkhyuM. ApanA zAsanamAM A viplava-vinA nathI thaze. kharekhara ApanI zAsanazrI adhULyuM che. 16. ( cAlu ) guNa gAne re. jhINI jhINI keraNI ne nIla ratananI bhAtA jinamaMdire Ane re. UMcA zikhara ApanA, je ciMdhe mukti-vATa: jinacha guNa gAne re. ratana dIvaDA jhagamage ne IDuM thanagana thAyaH jinamaMdire Ane re. aMtara mAruM me Ana de: mukhaDuM malakI jAya: jinajIguNa gAne re. keTi koTi rUpa prakAze, guNa prabhunA gaMje jinamaMdire Avone re. Dagamaga naiyA le tyAre nAvika mahAre tuM che: jinacha guNa gAne re. -zrI pannAlAla ja, masAlIA For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAnanI mailiktA che (lekhaka:-"sAhityacaMdra" bAlacaMda hIrAcaMDa-mAlegAma) jIva mAtranuM dhyeya duHkhamukti che, aniSTa saMyogathI jIva kaMTALelo hoya che. e aniSTa mAtra potAnA ja sarajelA hoya che e mAtra e bhUlI jAya che. mAnavetara cha duHkha TALavAne prayatna kare che kharA paNa e taddana tuccha ane zuSka hoya che. mAnavane aneka prakAranuM jJAna hoya che, ane teno upayoga karavAno prayatna paNa kare che. aneka yuktio e racI zake che. ane e rIte ISTa saM yoga meLavavA ane aniSTa saMyoga TALavAne satata prayatna kare che. paNa jJAna sAthe javAbadArI paNa vadhe che ane e javAbadArIne nahIM oLakhatA e jJAnano upayoga karyo jAya che tene lIdhe enA karI aneka karmo thayA ja kare che. ane jALamAMthI chUTA thavAne badale jALanA aneka navA guMcaLAo e nirmANa kare che. koinA hAthamAM zastra ApIe ane teno upayoga kema kare enuM ene jJAna na hoya tyAre te game tevA nirdoSane 5NuM A vAta kare agara prasaMgavazAta potAne ja AdhAta karI bese, e e prakAra che. nAnane paNa upayoga karatA AvaDavo joIe. jJAnathI prAmANika mArge dropArjana karI zakAya tema kuzalatAthI corI paNa karI zakAya. tyAre ekaluM zuSka jJAna paNa nirupayogI ja nahIM paNa ghAtaka 5Nu nivaDe che. eTalA mATe ja jJAna sAthe viratinI mauliktA samajavAnI jarUra che. jJAna to viparIta prakAranuM paNa thaI jAya tyAre te jJAna nahIM paNa ajJAna athavA miyAjJAna kahevAya che. tyAre karmathI nivRtti meLavI aSTasaMyoga ane aniSTaviyAga meLavavA mATe manuSya kevA prayatna karavA joie ene ApaNe vicAra karavo joIe. dhoga sAdhanA e eka emAMne saraLa ane sAce mAga che. yoga zabda uccAratAnI sAthe ghaNuo bhaDakI uThe che. yoga e te koI jaMgalamAM vasanArA jaTAjapUTadhArI bAvAnuM kAma che evuM teo mAnI le che. yogIo janatAthI dUra ja vase che arthAta yogIo ane yoga sAthe ApaNe jANe koI paNa levAdevA na hoya evI ja bhAvanA dhaNa rAkhe che. keTaleka aMze e vAtamAM satya nathI ja ema nathI. amuka keTInA yogIo janatA sAthe e saM5ka rAkhe che. pitAnI sAdhanAmAM teo masta rI AnaMdane anubhava kare che ane vAta paNa sAcI ja che. jeo janatAnI khaTapaTamAM ke matamatAMtaranA jhamaDAmAM paDI abhinivezathI jhagaDAomAM dhana mUkaye ja jAya che, emAM thogathI dUra ja rahe che emAM jarAe zakA nathI. AtmalakSI thaI AtmA sAthe joDAvuM evI yoganI vyAkhyA ghaNA kare che. temaja pitA upara AvI paDatA kartavaya bajAvatI vakhate je kuzalatA vAparavI ene yoga kahe evI vyAkhyA keTalAeke kare che. jagatamAM dareka jAtanA vyavahAramAM Ama karAya ke tema karAya ? kema karatA deSa ke pApathI bacI zakAze ? vigere dro AvI paDe che For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina dhama prakAza [ peja-mahA 18 tyAre temAMthI nirdoSa rIte bacavA mATe je kAryanI kuzalatA vAparavAmAM Ave che tene paNa yeAganuM nAma ApavAmAM Ave che. paNa e badhu sAdhavA mATe ApaNe AtmAnI sAthe saMparka sAdhavAnI khAsa AvazyakatA che. e zI rIte ane ene mATe kAi saraLa evA rAjamAga che zuM ? sAmAnya mANusathI cai|gasAdhanA thai zake ke kema ene pazu ApaNe vicAra karavA joie. jaina dharma temaja jaina dharmanA anuYAneA vAstavika rIte yogapradhAta che. sAmAnya vyavahAru mAsane paNa yAgamAnA prAthamika pADA jaina dharme ApavAnuM karamAvyuM che. matalaba ke jaina dharma e yogapradhAna dharmo che. sAmAyaka ke pratikramaNa e yeAgAnuSThAna ja che ! karemi bhaMte e sAmAyakanI pratijJA che teTalA vakhata mATe badhA sAnna vyApAra cheDavA paDe che. dhyAna dharI jApa karavA mATe e samaya atyaMta anukUla gaNavAmAM Ave che. jaitA mATe bhAge vyApArI kAma hAya che ane dareka vastu tarapha hiMsAnI paddhatithI jovAnI tene Teva paDI gaelI hAvAne lIdhe te sAmAyaka ke jApanI paNa gatrI karI hisAba joDatA rahe che, ane AvI gaNatrI karavAnI Tevane lIdhe dhyAnane abharAIe caDhAvIne paNa gaNatrI ja karatA hAya che. evI gaNutrI kayAM sudhI karAya che tene manera jata dAkhale buddha dharmanA anuAnemAM jovAmAM Ave che. vadhAre jApamAM vadhAre puNya haiAvAnI eka rIta zAdhI kADhavAmAM AvI che ke jethI vadhumAM vadhu jApa karavAnuM puNya joDI zakAya. eka moTuM cakra karavAmAM Ave che, tenI AsapAsa ApaNe je jApa karavAnA hoya te vadhumAM vadhu saMkhyAmAM lakhela kAgaLa ke kApaDa viTALavAmAM Ave. ane cAka pheravavAnA hAthAvarDa e cakra pharatuM rAkhavAmAM Ave, jeTalA pherA karavAmAM Ave teTalI moTI saMkhyA mAM jApa thayA ema gaNI e saMkhyA noMdhI levAmAM Ave che. e gaNitanI dRSTithI jApanI saMkhyA nakkI karI eTaluM puNya gAMThamAM bAMdhI lIdhuM' evuM samAdhAna mAne che. e badhI paddhatimAM ane gaNunA temaja mAnyatAmAM kevaLa ja daSTi kAma kare che. jaDa dRSTithI karela kAryanuM pariNAma ane phaLa zuM Ave ? temAM te parizrama vyartha jaI jaDatAmAM ja pariName e dekhItI vAta che. AtmA sAthe saMparka sAdhyA vinA, mananI ekAgratA sAdhyA vagara karelI badhI kriyA jaDatraja pedA kare e spaSTa che. ApaNe sAmAyaka karatA hAie agara navakAra maMtrane jApa karatA hoie ke amuka lAgassanA kAusagga karatA hAie tyAre ApaNI daSTi kevaLa gaNutrI tarapha ja hAya, vepArI dRSTithI ApaNe jamenI ja hisAba meLavatA hAie tyAM sudhI e badhI kriyA jAgRta kriyAnA rUpamAM zI rIte pariName ? krAi ema zaMkA kare ke-tyAre ameA kAMi paNa dhama'nI kriyAe kAMi ja nahIM karIe ? amAre kahevAnA Azaya e nathI. mukhya vastu e che ke-ApaNuM je sAdhya thavu joie tenI IcchA tarapha ja durlakSa karavAmAM Ave che. gai kAle meM je pa karyA temAM rahelI vRttiyA Aje ekAgratA keTalI vadhI ? ekAgratAmAM theDI prati sadhAI rahI ke kema ? ene vAravAra vicAra karavA joie. ane traNA divasanA anubhava pachI paNu ApaNe mananI ekAgratA meLavI nahIM haiAya to ApaNI kriyAmAM meTI khAmI che e jANI kA For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir thAnanI mailikatA. 59 anubhavI pAsethI tene ukela meLavI levo joIe. ane jAgyA tyAMthI savAra gaNI nA sudhAro dAkhala karavo joIe. ema jayAM sudhI ApaNe nathI karatA tyAM sudhI ApaNI kriyA atyaMta alpa phala pApanArI ja rahevAnI. navakAra maMtra e jainone bAlyAvasthAthI ja bhaNAvavAmAM Ave che. bIjuM kAMI jAte na hoya chatAM navakAra maMtra te badhAe jeno jANe ja che. navakAra maMtra e badhA zAone sArabhUta maMtra che ane ene amuka saMkhyAmAM jApa thAya te narkagamana DhaLI jAya che. temaja matevAMchita phaLa prApta thAya che evI mAnyatAo te ghaNAkharA leke dharAve paNa che. paNa ene paramArtha keTalA jANe che? navakAra maMtranA zabdonA uccArathI zuddha ane vistRta vAtAvaraNa pedA karI zakAya che. zabdanA AMdolanathI vegavAna vatuM pedA karI zakAya che. ane te taraMge dUra ane sudUra sudhI pahoMcI jAya che, ane koI ne koI kAryo te sAdhe che ja, paNa te zabdaracAra sAthe uccArakanA visaMvAdI ane vikRta vicAro ane malina vRttio saMmizrita thaI gayela hovAthI tenuM pariNAma paNa vikRta ja Ave emAM Azcarya nathI. e uparathI maMtroccAra karanAranI javAbadArI keTalI vadhI jAya che e spaSTa dekhAya che. eTalA mATe ja maMtrano jApa karavAnI jagyA ekAMta ane dhArmika vAtAvaraNathI nirmaLa thaelI zodhavI paDe che. tenI sAthe ja zarIrazudinI paNa kALajI levAmAM Ave che. temaja maMtranA japa prasaMge ke tyAM AvI na caDhe tenI kALajI pahelAthI ja rAkhavAmAM Ave che. bahArano hala ke zabdoccAra kAne nahIM athaDAya tenI paNa kALajI rAkhavAnI. he. che. matalaba ke-khUladaSTiyo ekatinI anukUlatA meLavI levAmAM Ave che tyAre ja japamAM zuddhatA AvavAne saMbhava utpanna thAya che. badhI kALajI rAkhavAno hetu jApamAM visaMvAdI AMdelane maLI na jAya ane jApa ekatAnatAthI sadhAya e hoya che. e te, thaI bAhya ane jaDa paristhiti ane vAtAvaraNanI zuddhi paNa mukhya paNe te manaHzuddhi ja . sAdhavAnI hoya che. e zI rIte bane ! e bane nahIM tyAM sudhI bAkInI khaTapaTa badhI koNa kahevAya. eTaluM ja nahIM paNa ATalI zuddhi sAdhavAno mukhya hetu manaHzuddhinI sAdhanA. karavAne ja hoya che. manana ke ahika sukhalAlupatA vaLagelI che ane te meLavavAnA aneka sAdhana tarapha tenI vRtti ekAtmarUpe thaI gaelI hoya che tenuM valaNa pheravavAne ja emAM heta hoya che. e valaNa pheravavAmAM ane Atmasanmukha mananuM valaNa joDI devAmAM . ApaNe keTalI saphaLatA meLavI che e jovI joIe. amuka lAkha jApa thavAthI amuka phaLa maLavuM ja joIe e vepArI hisAba A jApa sAthe asaMgata che. mananuM valanuM AkhuM pharI jaI manane svabhAva badalI ja ja joIe. kai pUche ke tame jApa zA mATe kare che ? tyAre tenA javAbamAM ApaNu mukhamAMthI nIkaLI ja javuM joIe ke-' e mAro svabhAva ja banI gayela che. mArAthI te vinA rahevAtuM ja nathI. are ! jApa mArA tana ane mana sAthe vaNAI ja gaele che. huM jApane AdhIna chuM. evA javAba ApaNA mukhamAMthI tenA sAcA rUpamAM nIkaLavo joIe. ApaNAmAM evA For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 60 zrI jaina dharma prakAra. [ peASa-mahA ', javAbanI zakti AvI che zuM ? ene ApaNA mana sAthe vicAra karavA joIe. ekAda asanI mANusa DaeNAya ene ApaNe pUchIe ke-mAI, amuka vyasanapUrtinI jagyA upara nru niyamita rIte krama jAya che? tyAre te javAba Apaze ke--vakhata thayA eTale mane svayaM smRti" thAya che ane paga te sthAne mane lai javA mATe ANe prayatna ja karatA DhAya che. mane rahevAtu ja nathI. e kAya'mAM huM parAdhInapaNuM vatu chuM. mArA enA upara kAbU nathI. mArA e svabhAva ja thai gayA che. napa karanAranI paNuM kAMIka evI ja sthiti thavI joie. jApa e ene svabhAva ja banI javA joie. jApa karatI vakhate bahAra tApanA dhaDAkA thAya te paNa tenA kAne AvavA nahIM joIe. enI badhI IMdriyA jApane tAbe thai gaelI hAvI joIe. evI sthitimAM jApa thAya te tenI saMkhyA ame echI hAya paNa te AtmatimAM kAryasAdhaka thAya che. evA jApanI saMkhyA bhale ochI hoya tA pazu e ja sAcA jApa gaNAya. bAkIte visaMgata jApa e zarIre karelA jApa gaNAze. mana sudhI pahuAMcela jApa ja AtmAne kAMi guNu kare. kA baMdha agara nAgra mana ja karI zake, mATe jApamAM mana etapreta rahevu' joie. eTalA mATe ja jApa uccArapUrva`ka karavAnA haiAtA nathI. kAusagganI pratijJA je ' annaththu ' sUtramAM varSovI che tenI mAlikatA samajavI joie. dhyAnamAM zArIrika badhI ja hIlacAla baMdha karI devAnI hAya che. kevaLa svAbhAvika hIlacAla ke je anivAya hAya che teTalI ja hIlacAleAnI chUTa ApavAmAM ApelI hAya che, jyAre uccAra vagaranA jApa karavAnA DhAya che tyAre zarIranA byApAra taddana baMdha ja karI devAmAM Ave tyAre manane; vyApAra zarU thAya che. zarIra karatA mananI adAlata zakrita ati vizAla hrAya che ane mananA AMdezanA ghaNA moTA kSetra upara peAtAnA prabhAva pADI zake che. arthAt jApanA zabdo parama zuddha ane ArAddha avarAhapUrva guru laghunI sa padApUrvaka thavA joie. temAM jeTalI bhUla cAya teTalI tenI mAlikatAmAM UNapa ja rahevAnI, mATe maMtranI saMkalanA ane tenA sAcA uccAra tajja gurujatA pAsethI meLavI levAnI ghaNI jarUra hoya che. AvA jJAnapUrvaka karelA sAcA mAccArAne jApa dhyAnanI mAlikatA siddha karI Ape che. dareka mumukSue kAi paNu anuSThAna hai| te zuddha ane sa MpUNlR rIte mana sAthe karavuM joIe. aMtaHkaraNa pALyA vinA phakta zarIrathI karelI kriyA popaTiyA ja thavAnI e dhyAnamAM rAkhI kevaLa gaNatrI tarapha dhyAna nahIM ApatA dhyAnanI mAlikatA tarapha lakSa Apavu ucita che. e vastu dhyAnathI jApa karanAranA manamAM sI jai amRta kriyA karavA tara temanuM dhyAna dorAya eTale ja A lekhaneA hetu che. For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahepAdhyAya dharmasAgarajI gaNinI jIvanarekhA pro. hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA, M. A. (gatAMka pRSTha 40 thI zarU) guruparivADI-pAvalI-samuccaya' bhA. 1, pR. 4-77)mAM A kRti dharmasAgaragaNinI pas saMskRta vRtti sahita chapAyelI che. mULa kRtimAM jaINa marahasTrImAM ekavIsa paDyo che. A tine gulali, tapAgaccha-pAvalI temaja pAvalI tarIke jinaratnakeza( bhA. 1, 5. 108)mAM oLakhAvI che. enuM apanAma gurnAvalIpAvalI che. A kRtimAM " tapa ' maThanA AcAryonI hIravijayasUri sudhInI paraMparA varNavAyelI che. AnI pas vRttinA aMtamAM (pR. 77 mAM ) e ullekha che kehIravijayasarinI AjJAthI vimalaha, kayANuvijaye, semavijaye ane labdhisAgare ema cAra gaNioe A kRtine munisundarasUrikRta gurnAvalI, jIrNa paTTAvalI, duSamA sava stotrayaMtra ityAdi sAthe sarakhAvI vi. saM. 1648 mAM amadAvAdamAM tapAsI hatI. A pUrve AnA aneka Adarzo thayA che te A uparathI sudhArIne vAMcavA, nahi ke e vinA. A guruparivAhIne pra. 5. ma.(pR. 12 )mAM paTTAvalI kahI che ane enI racanA vi. saM. 1648mAM rayAne ahIM ullekha che, paNa A racanA samaya kema gaNAya ! jaMbadvIpaprajJapti TIkA-. 5. ma.(pR. 12)mAM kahyuM che ke-jabudIvapattinI je TIkAo avATe upalabdha che e sAmAM A moTAmAM moTI ane jUnAmAM jUnI che. enI racanA vi bi, 161 mAM thayelI che. vizeSamAM hIravijayasUrinI temaja zAMticandagaNinI TIkAe je A Agama upara che te A dharmasAgarIya TIkAnI pachI thayelI che. dharma sAgaranI A TIkAnI nadhi jinaratnakezamAM nathI. jaina graMthAvalI(5. 6) mAM te AnI hakathIo vize ullekha che. vizeSamAM ahIM (pR. 8 mAM ) racanAvarSa tarIke vi. ma. 16a9 no ulekha che, paraMtu e brAMta jaNAya che. A - je. sA. saM. da (5 183)mAM kahyuM che ke--dharmasAgaragaNie jaMbuddIvapatti upara vi. saM. 1939 ma ta racI hatI. vizeSamAM AnI eka prazasti je hemavijaye racI che temAMthI nIce mujaba ulekha ahIM karAya che te (uparyukata vRtti) ta hIravijayasUrie dIvALIne dine racI ane temAM ka95kiraNAlIkAra dharmasAgara u0, temaja vAnara RSi vijayavimala)e sahAya ApI temaja tenuM saMzodhana pATaNamAM ta vijayasenasari, kalyANavijaya gaNi, kalyANakathala ane labdhisAgare karyuM hatuM." Ama ulekha karI nIce mujabanI kalpanA karAI che.--" mUrinA nAme dharma sAgare For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bI na dharma prakAza '[ piSa-mahA mULamAM vRtti racI paNa te dharma sAgara khaMDana zailIvALA hovAthI rakhene temAM bIjAnuM khaDana hoya tethI tenuM saMzodhana ukta vidvAno pAse karAvyuM hoya. " vartamAna samayamAM dharma sAgara gaNinI vividha kRtiono abhyAsa jeTalA pramANamAM AgamoddhArake karyo che eTale anya koIe karela jANavAmAM nathI. AthI huM je. sA. saM. che. gata lakhANune vajuda vinAnuM ane racanA saMvatanA bhramathI uddabhaveluM mAnavA prerAuM chuM. hIravijayasUri pitAnA nAme anya racelI kRti caDAvavA de e vAta ja galata lAge che. ema banavAjoga che ke dharmasAgaragaNie je kRti racI te hIravijayasUrine sacikara ni thaI hoya tethI athavA te kSathopazamanI vicitratAne laIne koI bAbata upara vizeSa bhAra mUkavAnA uddezathI ke koI navIna hakIkata jaNAvavA khAtara A sUrie vRtti racI hAya. - tattataraMgiNI-jaINa marahImAM 6ra gAthAmAM racAyelI A kRti tavataraMgiNuM tarIke suprasiddha che. enA upara dharmasAgaragaNinI saMskRtamAM svapajJa vRtti che. A dvArA emaNe tithionI vRddhi ane hAnine aMgenI 'tapAgacchanA anuyAyIonI mAnyatA AgaLa karI 'kharatara " ga7vALAnAM maMtavyanuM khaMDana karyuM che. A tattataraMgiNInI racanA vi. saM. 1615mAM thaI che. racanAvarSanA ulekhavALA graMthamAM A AkRti che. - tattataraMgiNInI pajJa vRttine keTalAka kumatikaMdakuMdAla kahe che. juo jinacaMdra ( pR. 62.). - siMhavijaya tattatagaNune jalazaraNa karyAnuM kahe che, paNa AgamahAraka e vAta svIkAratA nathI. teo pra0 50 50(pR. 17)mAM kahe che ke " khuda darzanavijayajIne lekha ekalA kumatikaMdamuddAlane cokakha hevAthI siMhavijayajInI vAta rahI zakatI nathI." vizeSamAM eo kahe che ke-tattataraMgiNIne viSaya tithiviSayaka maMDana-khaMDana che te " temAM jalazaraNuM thavAne avakAza ja kayAM che?" je. sA. saM. I.(pR. 581)mAM e ullekha che ke-" tavaMtaraMgiNInI vRttinI saM. 1617 nI likhita prata pATaNanA vADI pArzvanAtha bhaMDAra dA. 15 mAM che temAM jaNAyuM che ke " A graMthane kartA sarvagacchamUriothI jinazAsanamAMthI usUtraprarUpaNA karavA mATe bahiSkRta karela dharma sAgara che. ' tarataraMgiNI pa4 vRti , sahita aSabhadevajI kesarImalajI tAMbara saMsthA taraphathI I. sa1934mAM prasiddha karAi che. mULa ajJAtakaka gujarAtI bAlAvabodha temaja e gujarAtI bAlAvabodhane samajAvanArI "bAlAvabodhinA' bhASA mukatAbAI jJAnamaMdira( DabhoI thI vi. saM. 2005 mAM chapAvAI che. * A mATe kaI ane kenI hAthapothI kAmamAM levAI che e vAta saMpAdaka mahozayane pUchatAM temaNe evo uttara Apyo che ke-hAthapothImAM kartA ke nakala karanAranuM nAma nathI temaja koI sAlasaMvata nathI. For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahopAdhyAya dharmasAgarajI gaNinI jIvanarekhA. 63 " nayacakra-jaina graMthAvalI(pR. 91 )mAM AnA kartA tarIke dharma sAgaragasino ullekha che. paDhAvalI-samuccaya(bhA. 2, pR. 269)mAM . AnI vRttinA kartA tarIke paNa dharma sAgaragaNi nirdeza che. A graMthanI bhASA, viSya vigere bAbatanI tapAsa karavI bAkI rahe che. je A mULa kRti upara pa4 vRtti hoya te A kRti jaNa marahadvImAM haze ema mAruM mAnavuM thAya che. A pajusaNadasasayaga-A jaNa marahaThThImAM 110 gAthAmAM racAyelI kRti che. emAM paryuSaNane aMge bhAdaravA suda cothanI tithi ArAdhya gaNAya. nahi ke " pAMcama e bAbatanuM nirUpaNa che ane tema karatI veLA ethI viparIta mata dharAvanArane 5 kupAkSika ' kahI temanA matanA ahIM khaMDana karAyuM che. prasaMgavazAt kAlakAcArya traNa thaI gayA che e vAtane ahIM nirdeza karI saMvatsarI ceAthanI karanArA kAlakAcAryuM che ke te darzAvAyuM che. Ama A kRtino viSaya paryuSaNa parva sAthe saMbaddha hovAthI ane emAM 110 gAthA hovAthI enuM nAma saMskRtamAM paryuSaNazazataka rakhAyuM che te yogya che. gAyAnI saMkhyA senI lagabhaganI che e vAta vicAratAM enAM paryuSaNazataka ane paryuSaNAzataka nAma paNa khoTAM nathI. - a A kRti upara dharmasAgaragaNie jAte saMskRtamAM vRti racI che. e vRtti temaja mULa " zreSThi RSabhadeva kezarImala jaina zvetAMbara saMsthA "( ratalAma) taraphathI I. sa. 1936 mAM chapAvAI che. pajusaNadasamayaga( gA. 106 )nI 54 vRtti( patra 34)mAM kalpariNAvalInI bhalAmaNa karAI che ane ka9pakaraNAvalI( patra 1 )mAM paryuSaNadizAzatakane ulekha che. vaLI pavayaNaparikhAnA " AMcalika' vizrAma(gA. 73)nI pa vRtti( patra 4)mAM paryuSaNAdazazatakane atideza che te paryuSaNAdazazataka( gA. 96 mI) svapajJa vRtti( patra 29 a )mAM kupakSakozikasahastrakiraNane eTale ke pavayaNaparikakhAne atideza che. AthI A badho kRtio lagabhaga samakALe racAI haze ema lAge che, pavayaNaparikakhA yAne kupakakhakesiyasahassakiraNa( pakSakauzikasahasrakiraNa)-Ama je ahIM be nAmo ApyAM che te paikI paheluM nAma A kRti tapAsI jaI ene yogya TheravatI, veLA zrI hIravijayasUrie ApyuM che. sAthe sAthe emaNe ja A kRtinA pratyeka vistA(vizrAma)nA aMtamAM vi... sa. 1629 nA caitra suda dasamane ullekha karyo che ema jaNAya che, kemake kartA te pote ema zA mATe kare ? bIjuM nAma * A kati patta vRtti sahita be bhAgamAM R0 ke 10 saMsthA ratalAma taraphathI i. sa. 1937 mAM prasiddha thaI che. sAkSIbhUta graMtha, vizeSanAme, sAkSIbhUta pATha ane viSayAnukrama sahita Agama dvArake AnuM saMpAdana karyuM che. pahelA vibhAgamAM pAMca ane bIjAmAM bAkInA vissAma che... For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jana dharma prakAza. ( piSa-mahA - kartAe ApyuM che. emaNe A kRtimAM je dazanAM maMtavyonI AlocanA karI che e dasene kupAkSika' kathA che, emanAM nAma nIce mujaba che - (1) digaMbara. (2) pINuM maya, (3) kharatara, (4) AMcalika, (5) sAIpoNamIyaka, (6) trirastutika, (7) kuMpaka, (8) kaDuka, (9) bIjAmati, ane (10) pAzacandrIya. "tIrtha-svarUpa' nAmane pahele visAma che ane e bAda uparyukata dasa "kapAkSika 'ne aMge akeka visAma che. agiyAre visAme jaImarahadImAM pavomAM racAyelAM che. pratyekanI pasaMkhyA nIce mujaba che - 101, 75, 144, 239, 59, 13, 36, 173, 40, 12, ne 68 Ama ekaMdara 461 5gho che. AnA upara kartAe jAte saMskRtamAM vRtti racI che. savRtti mULane maMyAma 17762 no sucavAya che ane Ama parimANunI dRSTie A jaMbuddIvapattinI TIkA( maMthAma 1835ra )ne bAda karatAM bIjI badhI kRtio karatAM meTI che. pavayANaparikakhAne lagabhaga cotho bhAga kharataronI utpatti ane enAM maMtavyonA nirUpaNane aMgenuM che. bIjo cothA bhAga digaMbara ane luMpakane lagate che; bAkInA aDadhA bhAgamAM avaziSTa sAtane adhikAra che.* kaMthakAre aMtamAM viSayone vyakta karatuM vistRta bIjaka ApyuM che. AMcalika vizrAma( gA. 50 )nI svopa vRtti( patra 40 )mAM paryuSaNazazatakanI ( 1) TIkAne ulekha che.. A katinuM mahatva samajAvavA mATe AgamahArake zrI pravacanaparIkSAnI mahattA nAmanI pustikA racI che. enA pR. 9 mAM kahyuM che - " bhagavAna mahAvIra-mahArAjanA zAsanamAM pratipakSathI sabhAkArAe ane te paNa katAnI hAjarI chatAM anya vyakitadvArA jaya meLavanAra bIje kaI paNa graMtha heya te A eka ja pravacanaparIkSA che, pratipakSathI vijaya meLavIne gAjatevAjate je koI paNa maMtha vadhAvavAmAM Avyo hoya te te A pravacanaparIkSA ja che. chatanI sabhAmAM pratipakSanI tarapheNadArI karanArAnA ja vAjiMtrAthI je koI paNa vivAdamaya maMthanuM sanmAna thayuM hoya te te A pravacana parIkSAnuM ja che. musalamAnI saradAra (sUbA) taraphathI je koI paNa vivAdagraMthane mahimA karAyA hoya te te A pravacanaparIkSA ja che.' A maMthane keTalAka kumatikRdAla ityAdi nAme oLakhAve che ane ene jalazaraNa karyAnI vAta kare che, paNa emAM kaMI vajuda jaNAtuM nathI. AnA kAraNomAM na UtaratAM huM A saMbaMdhamAM mAro nimna likhita lekha jovA vizeSane vinavuM chuM. kumatimuddAla, kumatikuMdakuMdAla, kumatimatamuddAla, utsatramaMdakuMdAla ityAdi. "+(cAlu) * juo mAruM pustaka pAya( prAkRta) bhASA ane sAhitya (5. 239). + juo zrI jaina dharmaprakAza pu. 67, aMka 1, pR. 97. For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A vi zA 2 karNi kA ja kolaso. kolasAnI kAlImA jaI mane hasavuM AvyuM, tyAre mArI zuddhatA para kolasAne hasavuM AvyuM. meM kahyuM tuM kema hasya ? . e kaheH bhAI ! tuM kema hasyA ? meM kahyuM: saMsAramAM sarvathI adhika tArI kALAza joIne ! e kahe: mane tArI bAMdA zubhratA joIne; kAraNa ke-meM te mArI jAtane bALIne, jagatane prakAza ApI, mArI jAtane kALI karI; paNa tame mANue to jagatane kALuM karI mAtra tamArI jAtane ja bAhya rIte dhoLI karI. ane bhAI! ame kALA hoIe topaNa tejathI jhaLahaLatA hIrA ApanAra ke hoya to paNa ame ja chIe. jAtane bALI prakAza ApanAra para tamane hasavuM AvatuM hoya te amane paNa tamArI bAhya zubhratA para hasavuM Ave che. udaya ane asta he prakAzanA pujane vaSavanArA gagananA lADakavAyA divAkara ! tane leke pUje che ane vipro sadhyAvandana kare che, enuM kaMI kAraNa jaNAvIza? | bheLa na samajyo ? huM jema udayAcaLa para niyamita rIte AvuM chuM, tevI ja rIte astAcaLa para paNa niyamita rIte ja jAuM chuM. vaLI jevuM prakAzasmita udaya vakhate pAtharuM chuM, tevu ja prakAza-smata asta samaye paNa pAtha chuM,-mAre mana udaya ane asta samAna che ! udaya TANe mane astano khyAla che ane asta TANe mane udayanI pUrNa zraddhA che. udayamAM huM phelAtuM nathI tema astamAM mUMjhAtA nathI. A jIvana-rahasya meLavavA ja prajJa mane pUje che ane vipra mane artha Ape che ! khaMDiyera, tuM Ane mAtra paDI gayelAM makAna ane naSTa thayelI havelI kahe che paNa huM te Ane ApaNA pUrvajono bhavya itihAsa mAnuM chuM. - A khaMDeromAM je vIragAthA guMthAyelI che, A paththaramAM je sauMdarya chupAyeluM che, ahIMnI dhaLanA rajakaNamAM je khamIra jhaLahaLI rahyuM che, ahIMnI divAlamAM bhUtakALane je gauravabharyo ItihAsa lakhAyeluM che, ane ahIMnA vAtAvaraNamAM je sarjana-visarjananI bhAvanA bharI che te Aje paNa ApaNe anubhavI zakIe chIe. hA. tenuM saMvedana karavA mATe sahRdayatAbharI ArSadaSTinI AvazyakatA te kharI ja! jene sAtvika mAnasa-dIpaka bUjhAI gayA che tene te ahiM paNa kevaLa adhakAra ja najare paDaze! zrI caMdraprabhasrAgajI, For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paNa zuM e hAra ToDalA gaLI gaye ? satI damayaMtInA satyanI agni parIkSA lekhaka-zrI maganalAla motIcaMda zAha, sAhityapremI-surendranagara (hapta 7 :: gata varSanA pu. 47thI zarU ) rAja mAtAnI AjJAne zira para caDAvI rAjA subAhue karelA hukama mujaba " satIprAgaTayadina" tarIkenI sarva prakAranI taiyArI maMtrIzvare karI nAkhI jethI rAjayamAM Aje sarvatra AnaMda utsava thaI rahyo che, AkhI nagarI dhajApatAkA ane sonerI toraNAthI zaNagAravAmAM AvI che. jAtanatanA namUnArUpa ki matI kamAne kamI karavAmAM AvI che. hIrA tathA ratnajaDita siMhAsatA rAjadara vAramAM zobhI rahyA che, mitI caMdaravAjo khUlI rahyA che, sugadhI jaLa chaMTAya che, aneka prakAranAM vAcha vAgI rahyA che, devAlayamAM ghaMTanAda ane rAgarAgaNInA sUra pUrAvatA ghaDI e sAMbhaLI janatA apUrva AnaMda anubhave che, sthaLe sthaLe nATAraMbha ane bALagIte gavAI rahyA che. jUdA jUdA rAmanA rAsaDAo, garabIo ane hIMcatA dekhA vAjIMtra sAthe thavAthI A kahyuM che-8purI che evo dekhAva thaI rahyo che. sau sonA dharma pramANe bhajana kIrtana ane prArthanA thaI rahyAM che. vedapAThI thAhmaNe vedanA-gArmetrInA uccAra karI rahyA che, zaMkarabhakate harahara mahAdevanI jaya bolAve che. jene deva, guruM ane dharmanI jaya bolAve che. IMdumatI ane sunaMdAe rAjamahela zaNuMgAravAmAM bAMkI rAkhI nathI. hajAre trIjana vaye satyanI nAlabAlA sthaLe sthaLe gavAi rahI che. mahAsatI damayaMtI, rAjamAtA ane vipra sudeva A "vadhu nihALI rahyA che. satIne mahimA gavAI rahyo che. hajAro mANase satInA dehane AvI rahyAM che. Ama aneka rIte Ajano divasa zobhI rahyo che. A dharma rAjayamAM brAhmaNo ane zramo dharmanAM zuddha anudAno seve che, ahiM sAnuM pAlana e rAjane satata mudrAlekha che, tene koI teDI zakatuM nathI. brAhA ane zramaNa so, potapotAnI zuddha zreNine anusaranArA che, sau nA aMdhakAra para keTaloka diyAbheda che, paNa te bheda ahiMsA pAlanamAM ja, paNa ADe AvatA nathIArya saMrakRtinuM pUrepUruM pAlana karanAra, A rAjya sADIpacIza AvuM ke jemAM vakhaNAya che. A rAjya satyavAdI vasurAjAnA vaMrAjonuM che, rAju paraMparAgata dharmika ane manapAlaka che. dharmanA jhagaDA A rAjyamAM nathI, strIo sadAcaraNI ane svadharmanuM 5.lana karanArI che. temaja zUravIra ane saMskRti jALavanArI che. zAstrakAroe batAvelA 9 prakAranA A jevA kendradeza Arya, kSetra Arya, jAti Aye, kuLa Arya, bhASA Arya, vAya Arya, zilpa Arya, kaLA Arya ane bhAva Arya( jJAnArya, darzanArya, cAritrAya thI A dea zobhI rahyo che, For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zuM e hAra ToDalo gaLI gayo ? -Arya dezanuM gaiArava nIcenA guNamAM samAI jAya che. Arya deza te e ja kahevAya ke jyAM brAhmaNe tathA zramaNa sukhI hAya, samAna pAmatA hoya, pazu pakSI Adi sarva prANIo nirbhaya hoya, kaMI koIne duHkhanuM kAraNa na hAya, prajA dharmika ane rAjAnI AjJAmAM hoya, rAjA prajAnA dharmabhAve pAlaka hoya, si sanI IcchA mujaba se nirdoSa dharmane AcaratA hoya, prAmANikapaNe vANijaya cAlatuM heya, corI lUMTaphATa ke bIjA upadravo na hoya, praja saMpa, satya ane saujanyane sevatI heya, AcAravicAra ane vahAranI vizuddhi hoya, vANI evuM ja vartana hoya, dayATakA ke prapaMca na hoya, namratA, sAdAI ane sahanazIlatAnA guNe keLavAyA hoya, mAnava jIvananA AdhArabhUta pazuchavananuM pAlana thatuM hoya, temAM paNa gAyonA pAlanane mATe te Aya deza namUnArUpa gaNAya che. Arya nRpatio gabrAhmaNa pratipAlane mAnavaMte darajajo bhogave che. tenuM kAraNa paNa e ja che. cakravatta mahArAjA dilipa gAyanuM kevuM rakSA karatA hatA tenuM sAtvika udAharaNa ApI zakAya. sthitaH sthitAmuccalitaH prayAvAM, niSeduSImAsanavandhadhIraH / jalAmilApI jalamAdadAnAM, chAyeva tAM bhUpatiranvagacchat / / A prajApati mahArAjA kSetra saMnyAsa svIkArI vasiSTha gurunI gAyanuM rakSaNa karavA mATe tenI sAthe ja phare che, gAya jyAre ubhI rahe tyAre pote UbhA rahe che, gAya cAle che tyAre pite tenI pAchaLa cAle che, gAya bese che tyAre pote paNa besIne vizrAMti le che. gAya jyAre pANI pIe che tyAre ja pote pANI pIvAnI icchA kare che. AvI rIte A rAjawtranI chAyAnI mAphaka gAyanI sevA karatA karatA tenI pachavADe jAya che, vicAravAnuM' e ja ke-gAyarUpI pazudhana e Arya nRpationuM ane Arya prajAnuM vaMdanIya, pUjanIya dhana hatuM. bIjI ghaNI rIte Aya savanI jhAMkhI thaI zake che. Arya dhamanI zobhArUpa gaNAtA brAhmaNa, zrama, yogIo ke saMta munI dhare Arya prajAnA ne A rAjAnA vaMdanIya pUjanIya deva samAna hatA. temAMthI ekAda be dAkhalA laIe. nIcenA lekamAM saMtasvarUpa pratyene sadbhAva pradarzita thAya che. satAM sadA zAzvatadharmavRttiH, satAM na sIdati na ca vyathante / satAM sadbhirnAphala: saMgamo'sti, sadbhayo bhayaM nAnuvartanti sNtH|| saMtapuruSonI hamezAM zAzvata dharmamAM ja vRtti hoya che, AvI rIte saddharmanuM AlaMbana lenArA saMta nabaLA paDatA nathI temaja vyathA-duHkha pAmatA nathI. sadabhAvathI sapuruSone saMgama-satsaMga aLa nathI. saMtapuruSe svabhAvathI ja sabhAvavALA hovAthI keIne bhaya pAmatA nathI-sadA abhathI ja hoya che. Arya kartavya ke Aya mahAvratanA pAlanamAM parArthabhAva keTale samAya che ane tenA sAdhakemAM keTalI zraddhA che te nIce batAvavAmAM Ave che, For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 8 www.kobatirth.org zrI jaina dharma prakAza AryajuSTamidaM vRtamiti vijJAya zAzvatam / saMtaH parArthaM kurvANA nApekSante pratikriyAm // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AAe sadAkALa svabhAvathI ja sevelu ( jIim, pratiSThitam suvAjitam, strItam, gaMbhIrlRtam, vAsyam, saMlekSyam, vArthanatam) A parA vrata-pArakAtuM bhalu karavAnI bhAvanAnuM vrata je sanAtana che, evuM jANIne satapuruSo pArakuM bhalu karatAM kadI acakAtA nathI. [ pA-mahA A uparathI nakkI thAya che ke-parA bhAva e ja A dRSTi che, Aya dRSTimAM parA bhAva bharyA paDayA che. Aya AcaraNAnA phaeNTalAka viziSTa bhAvA nIcenA padamAM amRtarUpe samAyA che. AryapradezeSu vidhAya janma, manuSyadehaM zrutibhAjanaM vA / labdhvA satAM vAkyasudhAM nu mUrkhaH, sudhAM sudhA cehata eva manye // A pradezamAM janma laI, mAnatra bhava prApta karI, zazravaNu karI eTale pavitra puruSonI vANI sAMbhaLyA pachI je i bIjA amRtane icche che te hu' niSphaLa mAnuM chuM. matalaba keM-mAnava bhava, Aya pradezamAM janma, zAstranuM zravaNu ane pAlana. A sivAya bIju viroSa amRta te zuM DhAya ? A Ama Arya prajA, Arya' guNa, Aya vrata ane A bhAvathI alaMkRta haiAya che. rAjA subAhunu rAjya uparAkata A viziSThatAe zeAbhI rahyuM hatuM, temAM satInA prAgaTaya pachI teA tene mahimA vizeSa gavAyA. have eka vAta spaSTa karavA jevI e lAge che ke-Aya pradezamAM vasatA sarva jA Aya ja hoya ema ekAMta kahI zakAya nahi. Aya anAya e pariNAmika bhAva. che, jethI e bhAvanI sthiti to sa samaye sarva sthAne nyUnAdhika hoya che, eTale Aya kSetramAM paNa kAi krAi ana! buddhinA jIvo sadAkALa vasatA ja hoya che. temaja anA kSetramAM paNa A bhuddhinA jIvo kAi krAi hAya ja, je jIvAtmA je zreNuinA hAya te pramANe tenuM vatana hAya ja. rAjyamAM ahiMsAnuM pAlana thAya kharUM, yajJa yAgAdi kriyA baMdha hoya chatAM sarvatra badhI prajA sarve bhAve ahiMsaka bhAve hAya ema kahI zakAya nahi; kemake manuSyanA bhAva upara kAinI sattA cAlatI nathI. teA For Private And Personal Use Only prabhu mahAvIranA samayanA dAkhalA laie, prabhu mahAvIra vAra MvAra rAjagRhI nagarImAM padhAratA. zreNika mahArAjA prabhunA bhakta hatA, jevA zreNika mahArAjAe potAnA AkhA rAjyamAM paDahe vagaDAvI jaNAvyuM ke-mArA rAjyamAM kArya pazuvadha karaze te te zikSAne pAtra thaze. Ama hukama chatAM mahAzataka nAmanA prabhunA parama bhakta zrAvakane ghera ja tenI strI revatI mAMsanA AhAra karatI. eTale anAya jIvonI anArya karaNIne kAi aTakAvI zakatuM nathI.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 3-4] zuM e hAra ToDale gaLI gayo ? kharI rIte vicArIe to jaNAya che ke jJAna ane ajJAna baMne bhAva navA nathI. saMsAramAM badhA cho jJAnI hatA ane keIne ajJAna na hatuM ema kahI zakAya nahi. jJAnI ane ajJAnI svabhAvathI sarva kALe rahelA ja che, tema Arya anAryanuM paNa che. phakta temAM kALanI taratamatA hoya che. kSetre ane kALe karIne Arya dezamAM anArya ochA ane anArya dezamAM Arya ochA ema kahI zakAya, Aya karatAM anArya deza ghaNA vizeSa che. bharatakSetranA 32000 dezamAM Arya deza mAtra sADIpacIza ja che. eTale nakkI thAya che -Arya prajA karatAM anArya prajA dhaNI vadhAre che. mahAtmA AnaMdadhanajI kahe che ke thADA Arya anArya janathI, Arya kSetra bahu DA; temAM paNa pariNatijana cheDA, zramaNa a85 bahu thoDA. (mokSa) anArya karatAM Arya kSetra ceDA, temAM paNa jene rAgadveSa avasthAnuM bhAna thayuM hoya evA jIvAtmAo bahu ceDA, e badhAmAM amaparikRtivALA-vItarAga dazAne pAmelA aghora tapazcaryA karavAvALA zramaNo to ghaNA ja a85 jAvA. bhagavadgItA paNuM A ja kathanane puSTi Ape che. manuSyANAM sahasreSu, kazcidyatati siddhge| tatAmapi siddhAna, thinmAM te taravataH || hajAre manuSyomAM koIka ja siddhine mATe prayatna kare che, ne evA hajAro prayatno karanArAomAMthI bhAgye koIka ja taravathI mane jANe che. A uparathI nirNaya thaze keArya karatAM anAryanI ane dhama karatAM amIonI saMkhyA jamatamAM vadhAre hoya che. A kathana bharatakSetranI apekSA che. have anAyanuM svarUpa tapAsIe. , , AryathI UlaTuM svarUpa anAryanuM che. manAtha deza kadI samRddha hoya ke vivA-kaLAnI Toce pahoMcele hoya paraMtu te sukhI che ema dhAravAnuM nathI, kemake tenI bhAvanA ja anAya che. svabhAvathI anArya bhAvo he tethI temanAM jIvana kalezamaya hoya che, A jIvanamAM jAvAdanuM pramANa vizeSa hoya che, asa tenI jIvana hovAthI sadAya duHkhane ja anubhava meLave che. A rAjA prajAnI rAjalAla vRddha pAmatI hovAthI temaja pArakuM levAnI ne tene pacAvI pADavAnI vRtti hovAthI te praLa aMdaroaMdara kusaMpathI gherAyelI hoya che, parasparanI laDAIothI te sadAya kSINa thatI jAya che, anArya prajA pariNAme AbAda thaI zakatI nathI. kadAca koI prajA AbAda heya te 5NuM tenI naitika saMskRti te ati viSama ja hoya che. kharI AbAdI AryabhAvamAM ja eTale temAM ja che. asaMtoSanA saDAmAM DUbelI prajA keTalI duHkhI che tenA dAkhalA itihAsa pUrA pADe che. A prajAnuM mAnasa sadAya laDavAnuM hovAthI sarvanAcatA sAdhane zodhatI ja hoya che, temaja pApanI paraMparA vadhAratI ja hoya che. rAjyanI vRddhi, lakSmInI kRddhi, saMtAnI vRddhi, For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 7a zrI jana dharma prakAsa [ piSa-mahA mAnanI vRddhi ane vaibhavanI vRddhi arthe aneka durAcAra sevatI hoya che, puNya pApane jovAnI buddhi tenI khUThI thaI gayelI hoya che, jaDavAdathI gherAI javAthI hitAhitanuM bhAna tene rahetuM nathI, paLamAM aneka pralo UbhA karavAnI preraNAmAM te mazagUla banI hoya che, vacano ApavA, svAda sAdhava ane vacane toDavAnI kaLA A prajA sArI rIte jANe che. Aya prajA zaraNe AvelAnuM rakSaNa kare che tyAre anAya prajA zaraNAgatane ghAta kare che. ekaMdare anArya praja bhale rAjadhA lamI ne vaibhavathI bharapUra hoya paraMtu te ekaMdare duHkhI hoya che. A kartavyanI dRSTie vicAra karyo. have taravanI dRSTie joIe te anAya bhAvane zAstrakAroe ajJAnabhAva ke mithyAbhAve kahyo che. svapariNati badalI paramAvamAM ke vibhAvamAM rahenAra chavane anArya ke miyAdRSTi kahe che. Arya ke anArya jIvamAM jJAnadarzanarU5 Amika guNa te sarakho ja che, parabhAvamAM pitApaNuM mAnanAre java lakSaNathI anArya che, jIva jJAnadarzana guNane dhAraka che chatAM te guNano upathaga karate, nathI, A anAryabhAva ke midhAbhAvanuM kAraNa che. kemake -anArya java anupage vaLelo che, eTale ke anArya bhAvanuM AvaraNa tene DhAMkI rahyuM che. A AvaraNuM jainadaSTie sAta prakRtionuM baneluM che. A sAte prakRti AtmA upara AvaraNuM karanAra karmarUpa pariNativALI jaDa prakRti che. A prakRti jaDa che chatAM eTalI sattAdhIzna che keAtmAnI zuddha jotine te pragaTavA detI nathI. eTaluM ja nahi paNa saMsAranI vRddhi karavAmAM te asAdhAraNu baLavAna che. jIva svabhAvathI anaMta zakitamAna chatAM A prakRti upara vijaya meLavI zakatA nathI. A prakRti ene bALavAnuM astra zastra je samyagajJAna ane samyagnadarzana che, te pragaTAvavA purUSa seve te turtajana A sAte prakRtio palAyana thaI jAya. rAjamAtA ane rAja subAhu vayavahAra ane nizcaye Arya bhAvathI alaMkata che temAM paNa damayaMtInA prabhAra pachI te temanAM aMtaHkaraNo ativizuddha banI gayAM che, iMdumatI ane sunaMdA paNa kaI alaukika bhAvamAM ramI rahyA che ane sevake temaja prajAjana paNa kaI svamaya sukhane jANe pAmyA hoya e AbhAsa thaI rahyo che. Arya prajA, Arya rAjA ane Arya sukhanI A rathaLe parAkASThA che. (cAlu) dharmArtha yasya vittehA, tasyAnIhA griiysii| prakSAlanAddhi paMkasya, durAdasparzanaM varam // mane mATe paisA meLavavAnI IcchA karavI tenAM karatAM tenI icchA na ja karavI e vadhAre sAruM che. page kacare lAgyA pachI tene joIne sApha karavA karatAM dUrathI kAdavane sparza na kare e vadhAre sAruM che. ' For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svAti-bindu. oooooooor (2) oo ( anusaMdhAna pRSTha 32 thI ). lekhaka:-zrIyuta mohanalAla dIpacaMda cokasI. Akasmika ga- ararara! AjanA A anokhA muhUrta A apazukana ! mAMDa be mAsane zoka pALI Aje dhaMdhAmAM punaH praveza karavAnA TANe A UdhADa mAthAvALAnA darzana | guphA mAMthI bahAra paDatAM zukana te sArA thayela tyAM A ekAeka sAme kyAMthI AvI cahyA? A te ' prathamagrAse makSikApAta " jevuM ! mitra arvadAsanI vAraMvAranI mAMgaNI chatAM meM e kevI sitathI abharAIe caDhAvI, ane eka paNa vAra nAlaMdA na gaye. mRtyuzA para pitAzrIne meM je khAtrI ApI hatI tenA pAlanamAM Aja sudhI huM aDaga ja rahyo chuM, paNa Aje mArI e pratijJAnuM pAlana kevI rIte karavuM e eka keyaDo che. rAhadArI mAge huM je dizAmAM jaI rahyo chuM te mAge e sAmethI AvI rahyA che. sAthamAM mAnavazRMda 5NuM nAnuM sUnuM nathI ja, mAre e dizAmAM AgaLa vadhyA sivAya cAle tema nathI ja, madhyAhna lagabhama kAma ATopI pAchA pharavuM ja joIe. te ja Aja mATe nakkI karela mAraya saphaLa thaI zake. mA eka ja hovAthI kaMi ne kaMI e saMtanA zabda kAne athaDAya. ema thAya eTale pratijJAbhaMga thAya ja. vadhu aphasosajanaka te e che ke-AsapAsanI dharatI khetarothI bharelI hoI, majabUta vADathI rakSaNa karAyelI che, nahiM te emanI ekAda pagathIne upayoga karI upasthita thayela dharmasaMkaTa TALI deta. Ama vicAramagna banela ane saDakanA mArge joratho pagalAM pADI rahela gRhastha, jyAM sAmI dizAmAM najara doDAve che tyAM enI najare eka AzAnuM kiraNa caDhe che. nAlaMdAnI dizAmAM AvI rahela mahAtmA, pitAnA ziSyagaNa sahita eka bharAvadAra vaTavRkSa karatA bAMdhelA cAtarA sami. thele che. bhakta samudAya AsapAsa vIMTaLAI Ubho rahe che. e saMta zuM upadeza Ape che e zravaNuM karavA tatpara bane che. A takane lAbha levA ane e vaDanA jhADa pAchaLanI sAMkaDI neLamAMthI gupacupa pasAra thaI javAne niradhAra karI, pele gRhastha jorathI paga upADe che. * nasIba cAra DagalA AgaLanuM AgaLa ' e janavAyakA kheTI nathI ja. vaDanA jhADanI pAchaLa bAvaLanuM kAMTALuM jhADa evI rIte UgIne vistaryuM hatuM ke e raste janAra hara koIne enA kAMTA bhokAyA vinA na rahe. najika AvatAM ja pilA gRhasthanI AMkhe A satya caDhayuM paNa bANu te chUTI gayuM hatuM. vaTavRkSa heThaLa maLela mAnava samudAyanI najara cukAvI, eka zabda paNa sAMbhaLyA vinA ene pasAra thavuM hatuM eTale bAvaLanI zULAnI paravA For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 72 zro jaina dhama" prakAza [ pASa-mahA karyA vinA AgaLa pagaluM bharyuM. tyAM te eka pagarakhuM... kAMTAmAM jhalAI gayuM, viA vaLI kADhavA mAMDe che tyAM eka mULa paganA taLiyAmAM bhAkAI. saMtanA zabdo sAMbhaLavA nahotA eTale kAne hAtha daI cAlavA mAMDelu paNa uparanA banAvathI na-chUTake hAtha kAna parathI khaseDavA paDayA. upadezamAMnAM nimna zabda IcchA nahI chatAM sadaMbhaLAi gayA 'dhruvatAnA ka'mAM rahelI puSpamALA karamAtI nathI ane tee jamInathI addhara rahe che. , jaradI, jaldI, zULa kADhI, pagarakhuM ThIka karI, chupAtA-chupAtA e gRhastha AgaLa nIkaLI gaye. punaH kAnA para hAtha dai dIdhA ane jANe eka mahAn ApattimAMthI chUTa ema mAnatA AgaLa vadhyuM. enI A jAtanI vicitra valaNa sa Mta sAthenI maMDaLImAM nijakanA AgaLanA--bhAgamAM ubhelA eka vicakSaNlR puruSanI draSTithI chUpI na rahI. dhArI mAga choDI, A mahAtmAnA upadeza zravaNu karavAnI amUlI taka tyajI, ane kAne hAtha mUkI guptapaNe ADA bhAge pasAra thaI janAra vyakti bhedI haiAvI ghaTe. e aMge tapAsa karavI ja joie. tarata ja upadeza pUrA thatAM eNe potAnA eka sAthIne bAjue kheAlAvI pelA gRhasthanI pAchaLa ravAnA karyAM. vavAtA prasaMgamAM khAsa spaSTIkaraNanI agatya nathI. saDakamArge je gRhastha jatA joI gayA e anya kAI nahIM paNa vArtAnAyaka rAhiNIyA cAra pAte ja che. veza--parivartananI kaLAmAM niSNuAta evA te divase gRhasthane zobhe evA pezAkane dhAraNa karI, rAtre khAtara pADavAnA sthaLanA temaja pakaDAi na javAya tevI anya kAOvAhInA prabaMdha karatA. enA pitAnA maraNu pAchaLa lagabhaga be mAsa paryaMta peAtAnA vyavasAya baMdha rAkhI-vyavahAra dRSTiye zAka pALI, AjanA divasa sArA che, eveA vRttAnta jozIArA jANI laI, dhaMdhAnA pharIthI maMgaLAcaraNa karavAnA kArya aMge te nIkaLI paDyo hatA. bhAragirinI kadarA utarI jyAM rAjagRhInA nAlaMdA jatAM sariyAma mArga para Avye tyAM sAmI dizAethI mAnavanRMda AvatuM najare paDayuM. barAbara avaleAkana karatAM emAM sa MtazirAmaNI bhagavaMta mahAvIrane joyA. e jotAM ja enA mukhamAMthI je udgArA badvAra paDyA te ApaNe upara vAMcI gayA. vAta yathArtha hatI. bhagavAna mahAvIrasvAmI nAlaMdAmAMthI vihAra karI, pavitra vaibhAragira pahADa para jai rahyA hatA. rAjagRhImAMthI sArI saMkhyAnA upAsA vahelI savAranA nIkaLI nAlaMdA paDeAMcyA hatA. bhagavata sahu vihAramAM sAthe hatA. jAtajAtanA zaMkA-samAdhAna, vArtAlApadvArA karatA te sa* A tarapha AvI rahyA hatA. eka jijJAsue ravAne kevI rIte oLakhI zakAya evA prazna karelA eTale pUrve joyu tema vaTavRkSa DeThaLa alpa samaya the|bhI bhagavate uccAyu" ke-- animisanayaNA maNakajasAhaNA pupphadAmaamilANA / cauraMguleNa bhUmiM na cchitriMti surA jiNA binti // artha samajAvatAM jaNAyuM ke-' devatAnI AMkhA palakArA mAratI nathI, temanA kaDamAM rahelI phUlanI mALA-puSpamALA karamAtI nathI, ane jamInathI cAra AMgaLa UMcA rahe che.' For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svAti-bindu. 73 rahaNIyA corane pitA samakSa karela pratijJAnA pAlana sAru zrI mahAvIranI vANI nahatI sAMbhaLavI chatAM pUrve joyuM tema kATa kADhavA jatAM ene amuka bhAga saMbhaLAyo. zrotAdamAMthI je eka vyakitae enI pAchaLa mANasa deDAve te anya koI nahIM paNuM maMtrIzvara abhayakumAra pote ja hatA. bhagavaMta te deva saMbaMdhI ravarU5 varNavI, vaibhAragirinI dizAmAM vihAra karI gayA. upAsakene ati moTA bhAga nagaramAMnA pitAnA AvAse pAcho pharyo ane maMtrIzvara jyAM potAnA mahelamAM AvI kapaDAM utAre che tyAM mokalelA anucare AvI nIce mujaba vAta rajU kare. svAminAM ApazrInI sUcanA pramANe guptapaNe huM pelA gRhasthanI pAchaLa, pAchaLa TheTha zAlipura sudhI pahoMcyA. eka vepArInA hATe jaI pele gRhastha theDIvAra beThe. vepArI ane enA vacce thoDI vAtacIta thaI je huM kAMI sAMbhaLI zakaze nahIM, paNa chUTA paDatAM pelA vepArIe mAthuM dhuNAvI enI vAtamAM hA bhaNI eTaluM meM dUrathI joyuM. e AdamI pAchA pharI, A 5NI A vizALa nagarImAM dhImethI kadama bharatA jyAM lAkhanI levaDadevaDa thAya che evA " nANAvaTa' nAmanA latAmAM gayo. Amatema AMTA mAratA e AdamInI najara dhanAvaha zeThanA prAsAda para coTI rahI-bIjA mALanA jharUkhAmAM eka bhUtya thoDI vAre kA-ubhayane najara maLI ane kaMIka saMketa thaze. tarata ja pele AdamI pAcho pharyo ane jhaDapathI paga u tAta, nagarIne daravAjo vaTAvI, pAMca TekarIonI dizAmAM adrazya thaI gayo. e taka durgama kaMDIvALI guphAo AvelI hovAthI meM pIchA levAnI hiMmata na karI ane ka thI pAchA pharI Apane A samAcAra ApavA ahIM doDI Avyo. mAkhapAchA AvavAmAM te DahApaNu vAparyuM. Aje tuM ghaNI mahattvanI vAta jANI lAvyo chuM. e AdamI nAmI cera rohiNI ja saMbhave che. " nANAvaTa 'mAM Aje rAtanA jarUra khAtara paDavAnuM. takedArI rAkhI, Aje ene keIpaNa hisAbe pakaDa joIe. dha batAM nagarapALane khabara Apate jA ke teo mane maLI jAya. je kaMi sucanAe karavI kaI te huM temane karI daIza. mAruM hRdaya pokAre che ke Aje zikAra ApaNA hAthama sApane." prajaLa e mahAranA trAsamAMthI chUTavAnI. bhagavaMta mahAvIra devanA pagalAMne e prA. X A dumapAla" kema zA samAcAra che? siMha ke ziyALa? amakumAra maMtrIzvare prabhupUjana karI AvI, beThakanA khaMDamAM vastra badalatAM prazna karyo. - 25:5dhAne kahevA mujaba ba basta karela. vaLI Ape jaNAvela cinho parathI e AdamI ja nAma cAra che chatAM purAvo maLatA nathI ane e pitAne zAlipuravAsI vaNika durNa caMdra tarIke oLakhAve che. dhanAvaha zeThanA makAnamAM e je rIte ghu e koI vaNikane chAje tevI nahatI, paNa makAnanA eka nekaranI najare senikonI cokI For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 74 zrI jainadharma prakAza. [ poSa-mAha caDhavAthI. thoDA samayamAM e AdamI kaMIpaNa lIdhA vinA pAcho pharyo, ane ene vidAya ApatAM pelA nekare kahyuM-durmacaMdrabhAI, jALavIne ja je. mArA kuzaLa samAcAra kahejo. Ama chatAM ame tene pakaDI lIdho ane zAlipuramAM tapAsa karAvI te mAlama paDayuM kedurgacaMdra vaNika baporanA ahIMthI gayA pachI pAchA pharyA nathI. e amAro oLakhIte pADozI che, najikamAM enuM raheThANa paNuM batAvavAmAM AvyuM. maMtrIzvara hAsya karatAM belA-durgapALajI, cAra ghaNuM ja hoziyAra ane pAke che. e ApaNane jarUra hAthatALI ApI gayuM che. purAvA vinA ke sAkSI vinA ene heDamAM na te rAkhI zakAya ke gunegAra TharAvI zakAya. tame ene eka suMdara AvAsamAM ke jyAM divAlo para svarganA citro hoya, ane ArAma aMgenA manahara sIdhA hoya tyAM laI jAva, madirAnuM pAna karAve, zobhItA palaMga para suvADe ane jayAre e ghenamAMthI jAmata thAya tyAre karNapriya vAji o vagaDAve. sinikamAMthI be traNa cAlAka mAnavIone devatAI veza paherAvo. pachI temane tyAM mokale ane emAMnA ekane zikhavADe ke e palaMga pAse jaI hAtha joDI pUcheH huM bhAgyavAna ! A5 A devalekamAM AvyA te AgaLanA avatAramAM kayA kayA punyanA kAma karyA hatAM e amane kahe. Ama karavAthI e zremamAM paDI, tAtra madirAnA ghenamAM je kaMi pitAne vyavasAya haze te lavI jaze. enI pAkI noMdha karI lejo. enA jore ApaNe tene gunegAra puravAra karI zakIzuM. budinidhAna mahAmaMtrInI salAha mujaba trAgaDa racavAmAM Avyo. surApAnanI asaramAthI mukta thatAM devatAI prazna pUchAye- zahiSNu lAvananI sajAvaTa jotAM, pote kharekhara devalokamAM beTho che ane sAme ubhela ekAde deva savAla pUchI rahyo che evA bhramamAM paDyo paNa kharo. manomaMthana zarU thayuM tyAM ekAeka enI najara mALAne karamAyelA phUle para paDI, ane dhArIne prakAra devanA netra jovA pachI paga tarapha daSTi pheravI. kaMIka nizcaya karI e kahevA lAgyo meM AgaLanA bhAvamAM garIbane hajAranA dAna dIdhA che. pavitra havana mAnyuM che. chatrahiMsAthI mArI jAtane bacAvI che. nItinA mArge AjIvikA calAvI che. devamava prApta karavAmAM A kAyI mukhya che. ra5 nevuM tyAre maMtrIzvaranA hAthamAM AvI tyAre ghaDIbhara e paNa stabdha banI gayA. dAva khelavAmAM ochI buddhi nahAtI laDAvI, chatAM A cAre ene paNa niSphaLa banAvI dIdhI ! mahAmAtyanuM aMtara pokArI uThayuM ke-cera che chatAM dakSa ane bhAgyavAna che, evAne te premabhAve ja jItI zakAya. tenI pAse jAte pahoMcavuM ghaTe. - pelA ravargIya bhuvanamAM khuda abhayakumAra jAte pahoMcyA ane jyAM palaMga najika khaDA thayA tyAM te palaMgamAM beThelA cere UbhA thaI, hAtha jotAM uccAyuM ke For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 3-4] svAti-bindu 75 aho mahAmaMtrI ! Apa paNa A devabhavanamAM Aje ja AvyA ? dhanya che ApanI buddhimattAne ! paNa ethI vadhu dhanyavAda te bIjI eka mahAvibhUtine ghaTe che ke jemanA zabdo sAMbhaLavA e mAre mana mahAna pApa hatuM, temanA ja thoDA karake e Aje mAruM jIvana ujALyuM. mahAzaya ! huM pote ja rahaNIo cAra chuM. jAte kabUlAta ApuM chuM ke meM rAjagRha ane AsapAsanA pradezamAM saMkhyAbaMdha dhADa pADI havAne dharabAra vagaranA banAvyA che. e vRttithI rakSakAnI AMkhamAM dhULa nAMkhI aDhaLaka dhana ekaThuM karyuM che. e pApane bhAra eTalo vadhI paDyo hato ke emAMthI Aje huM chaTakI zakata nahIM. ApanI yukitamAM AbAda phasAI jAta zULInA mAMcaDe caDhI mAnava jIvana eLe gumAvata pabu bhagavaMtazrI mahAvIra devanA vacane svAtibi-dunI garaja sArI. mAchalInA paTamAM svAti nakSatramAM vaseluM jaLabindu jema sAcuM metI thAya che tema e mahAmahananA vAkaye mAro jIvanarAha sudhAryo. bApe te pratijJA karAvI hatI ke emanI vANI sAMbhaLIza nahIM, ene pAlana arthe meM mAre arhadAsa mitrane thApa ApI na sAMbhaLavAno niyama pALyo have, pazu kAMTA vAgyA ane devasvarUpa aMgenA zabdo kAne paDyA. enI yAde ja meM A patI A racanAnA bhramamAM paDyA vinA samayane ucita noMdha karAvI. e mahAzramaNanA darzana TANe ane corIne dAva niSphaLa jatAM jozIe Apela muhUrtamAM mane doSa dekhAya te have samajAya che ke A , zukana te ati rUDA gaNuAya. meM nizcaya karyo che ke - kyAM te gunAonI zikSArUpe maLatI zULI upara e mahAprabhunuM nAma raTaNa karatA hasatA mukhaDe maravuM; kadAca nyAya mane choDI mUke te have pachInuM zeSa jIvana e bhagavaMtanA caraNamAM hatIta karavuM. je pA5rAzi saMgharyo che e 5zva jJA5dvArA e kara. maMtrIzvara badayA-mAruM anumAna satya TharyuM. nAnI vacana sAcuM ja che ke-kame zUrA te dhamma zUrA' svAtinuM pAna karanArane maraNa maLatuM nathI paNa prabhunA caraya maLe che. kSetreSu no vapasi yatsadapi svameta dyAtAsi tatparabhave kimidaM gRhItvA / tasyArjanAdinitAghacayArjitAtte," - A vArtha navaduzamanA karyA ll tArI pAse drazya che, chatAM paNa tuM sAta kSetromAM vAparato nathI tyAre zuM parabhave dhanane tArI sAthe laI javAnuM che? vicAra kara kepaisA meLavavA vigerethI thayelA pApasamUhathI thanArAM nArakI duHkhothI tAro mokSa chUTakAro) kema thaze? For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org prabhusevAnI prathama bhUmikA karma ( gata varSoMnA pRSTha 247 thI zarU ) i ( lekhaka--rDA. bhagavAnadAsa mana:sukhabhAi mahetA . B. B, 8, ) Ama jyAre pAtakadhAtaka sAdhutA-sAdhucarita satpuruSano paricaya thAya, cittamAMthI akuzala apacaya thAya-azubha bhAva dUra thai bhAvamalanI apatA thAya, naya-hetupUrvaka adhyAtma graMthanuM zravaNu, manana ne parizIlana thAya, ane jyAre tevA sasamAgamathI jIvate pravacana vANInI prApti thAya tyAre tathAbhavyatvane ripAka thaye arthAt AtmapariNAmanI zuddhatArUpa AMtarazuddhivarDa AmAnI tathArUpa yogyatA paripAka pAmyuM, caramAvatta'mAM Avele jIva caramakaraNavaDe apUrva puruSArtha'nI sphUraNA karIne apUrva bhAva-ullAsata pAme, ane tyAre jIvanA laya, dveSa, kheda e Adi atata deoSa TaLI yAganI prathama dRSTi-mitrA dRSTi khUle, ' doSa TaLe te dRSTi khUle bhalI ?, ' ane tyAre ja jIvane abhaya-adeza-akhedarUpa prabhusevAnI prathama bhUmikAno prApti thAya. AvI kAragrupa parAnuM kathana karI have mahAgItA mahAtmA AnaMdaghanajI, arthAntara nyAsathI ( Corroboration by general statement ) saCsAmAnya niyamanA upanyAsa kare che-- Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kAraNa joge heA kAraja nIpaje, emAM keAIna vAda; paNa kAraNa viNa kAraja sAdhiye, e nija mata unmAda, sabhava deva te dhrura sevA save re. aH--kAraNanA yoge karIne kAryAM nIpaje che, e bAbatamAM kAI vAda nathI, paNa kAraNa vinA je kA` sAdhavAnI vAta karavI, te te potAnA matatA unmAda ja che. vivecana " je je kAraNa jetuM re, sAmamI sacAga; milatAM kAraja nIpaje re, kartAtaNe prayAga... ajita jina ! tAro dInadayALa ! ... zrI daivaca`drajI kAraNa je je kAtu je je kAraNa hAya che, te te sva kAraNakalApanuM saMmilana thayuM, samagra sAmagrInA sayAga maLye, te te kArya tenA kartAnA prayoge karIne siddha thAya che, e nirvivAda vAta che, paNu kANu vinA je kAya'nI niSpatti thAya ema pAMca samavAya . kahevu te te mULa vinA vRkSanI utpatti jevu hAi nija matanA unmAda ja che, arthAt grahmAviSTa manuSyanA unmatta pralApanI jema te matAbhini vezathI uddabhavate unmatta-pralApa ja che. kAraNu ke kAi paNa kAryo kALa, svabhAva, niyati, krama ane puruSA' e pAMca samavAya kAraNu (FPederation of causal factors or Aetiology) maLye thAya che. tema jIvanI prathama vaidRSTi ( mitrA dRSTi ) khUlI tene abhaya-adveSa-akhedarUpa prabhusevAnI prathama bhUmikAnI prApti paNa thAkata pAMca samavAya kAraNunA sAMyAgathI DrAya che, kAraNu du uparamAM vivarIne batAvyu` temAM jyAre caMrabhAvarUpa kALa prApta thAya, tathAsabhya-varUpa jIvanA niyati svabhAvane ( 76 ) 0 For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 3-4 ). prabhusevAnI prathama bhUmikA. 77 paripAka thAya, amuka pratibaMdhaka kamane apagama thaI caramakaraNanI prAptithI apUrva Ama puruSArthanI phuraNA thAya ane pAtakaghAtaka sAdhune paricaya tathA adhyAtma graMthanA zravaNa, mananAda sapuruSArthanuM ja sevana kare tyAre jIvanA aMtargata deva TaLI AvyAmika madaSTi ullaMDa ne abhaya-ala-akhedarUpa prabhusevAnI prathama bhUmikA prApta thAya. * , A pAMca kAraNakalApamAM puruSArtha mukhya che. puruSArthanuM prAdhAnya che, puruSArthanI pharA thatAM itara kAraNonI prApti paNa sulabha thAya che. A mArga chavanA puruSArtha ne AdhIna che ne te puruSArtha paNa puruSane ( AtmAne ) pitAne puruSArthanuM svAdhIna che. jIva jevA bhAve pAraNumavA dhAre tevA bhAve pariNamI prAdhAnya zakavAne te samartha che. rAgAdi vibhAvabhAve pariName che te karmane kartA hoya che te jJAnAdi svabhAvabhAve parigume che te ja kamane hartA hoya, che. e vibhAva bhAvarUpa bhAva karma pariNAme nahi parimavAnI beka( Brake). dabAvavArUpa puruSArthanI rahasya cAvI (Master-key ) puruSanA ( AmAnA ) pitAnA gajavAmAM ja che. tAtparya ke-jIva parabhAva nimitta rAma-dveSa-moha na kare, vibhAvabhAve na pariName te mokSa hatheLImAM ja che. Ama kamanibaddha AtmAnA (puruSanA ) puruSArthane mArga sadAya sAva khullo paDyo che. bhavasthiti Adi khATA bahAnA choDI daI jIva satyapuruSArtha kare eTalI ja vAra che. "pAMcame Aro kaDaDyuM che tethI kAMI lAMbA thaIne sUI rahevuM evo artha nathI, paNa era vizeSa jAgatA rahI apUrNa puruSArtha baLa keLavavA, yogya che e ja paramArtha ghaTAvavA yogya che. kAraNa ke. jJAnI puruSane upadeza kadI paNa puruSArthahInatA Bre ja nahiM, puruSArthanI jAmati ja prere. jJAnIo kahe che ke-jIva pura:. kArya purAve te anaMta kALanA karmane paNa eka ja bhavamAM-are ! eka aMtamuM dUttamAM naSTa karavAnuM sAmarthya AtmAmAM che. mAtra AtmA UTha joIe. zrImad rAjacaMdrajIe vIragaja'nA karI che tema " jaba jAeMge AtamA, taba lAge ge raMga. evI ja puruSArthapreraka gajanA temaNe AtmasiddhimAM karI che - jo cho paramArtha te, kare satya puruSArtha, bhavasthiti Adi nAma laI, chedo nahi AtmArtha. 2 zrI Amasiddhi kartA vinA karma hoya nahiM, eTale kAryasiddhi kartAne (puruSane ) vaza che. ane sarva kAraNa paNa tene svAdhIna che. eTalA mATe ja A vivecananA mathALe TAMkevA subhASita padamAM bhAvitAtmA mahAtmA devacaMdrajIe "kartAtaNe prayoga' e sUcaka vacana-, prayoga karyo che, te ja mahAmuni anyatra vade che ke kartA kAraNa yoga, kAraja siddhi laherI, kAraNa cAra anupa, kAryArthI teha herI. praNamA zrI aranAtha zivapura sAtha kharI. >> * A badhuMya savistara samajavA mATe juo meM vivecata karela yogadaSTisamuccaya 5..170 tathA AkRti 7 Adi. ane te prakRtamAMthI kiMcit saMgata,bhAma saMkSepamAM mUkyo che, For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bI jana dharma prakAza. [ piSa-sAha : arthAta kattAM kAranA yoge kAryasiddhi pAme che, mATe kAryArthI hoya te anupama evA A cAra kAraNu mahe-upAdAna, nimitta, asAdhAraNa ane apekSA. (1) je kAraNa ke te ja pUrNatA avasare kArya bane te upAdAna kAraNa. jemake-mATI che te ghaTamAM upAdAne kAraNe che. (2) upAdAnathI je bhinna-juduM che, ane jenA vinA kArya thAya kartA ane cAra nahiM temaja je pote kAryarUpa heya nahi te nimi kAraNa che. jemakekAraNa ghaTanI banAvaTamAM cama-daMDAdika A nimittanuM kAraNa paNuM kartAne yuva. sAthe karIne che. arthAta kartA tenA prayogano upAdAne kAraNune kArya. rUpe karate hoya tyAre ja dhaTe che, nahiM te nahiM. ( 3 ) vastuthI-upAdAna kAraNathI je abheda svarUpa che. jemaka-dhaTanI banAvaTamAM yAsa Ada avAMtara avasthAo (Intermediate products ). (4) jene vyApAra-prama karavo paDato nathI, je vastuthI bina che, je niyata nizcaya hovuM joIe ane bIjA aneka kAryomAM paNuM jenuM hovApaNuM che, te apekSA kAraNu. jemake-dhaTanI banAvaTamAM bhUmi, kAla, AkAza Adine sadbhAva che. A kAryakAraNamImAMsA AtmAmAM dhaTAvIe te-Atma dravya te kartA che, siddhapaNuM te kArya che, AtmA nijasaMgata dhama te upAdAna che, vega, samAdhividhAna, vidhimAcaraNa, bhakita Adi jenA vaDe karIne AtmasiddhirUpa nija kArya sadhAya che te asAdhArayu kAraNa che. manuSya gati, prathama saMdhaSaNa Adi apekSA kAraNa che, ane te nimittAzita upadAna kaTAvavAmAM Ave te ja lekhe che arthAta tenI apekSA kAraNarUpe gaNanA che, nahiM' te nahiM. samatAM amRtanI khANurUpa jinarAja te nimitta kAraNa che, je prabhunA avalaMbane niyamA siddhi hoya che ema kahyuM che. " kartA Atama dravya, kAraja siddhipaNerI, nija sattAgata dharma, te upAdAna gaNarI-kaName zrI aranAtha. nimitta hetu jinarAja, samatA amRta khANI, prabhu avalaMbana siddha, niyamA eha vakhANA-kaNamo zrI aranAtha. " -zrI devacaMdrajI. A cAra kAraNa mAM apekSA kAraNane nimittamAM ane asAdhAraNa kAraNane upAdAnamAM aMtarbhAva thaI zake che, eTale nimitta ane upAdAna e be mukhya kAraNa che, ane tene paraspara sApekSa saMbaMdha barAbara samajI levA gya che. upAdAna ane upAdAnarUpa AtmA pote upAdAna kAraNa paNe na maTe tyAM sudhI kAryanimitta siddhirUpa vastusvarUpa pragaTatuM nathI, ane upAdAna kAra Na paNa nimitta kAraNa vinA pragaTatuM nathI. arthAta kartAnA prAge nimitta kAranA avalaMbana-upakArathI upAdAna u5:dAnapaNe pariName che ane tethI ja kAryasiddhi thAya che, vaLI upAdAna kAraNa paNuM na thatuM hoya te nimittanuM nimitta kAraNupaNuM paNa rahetuM nathI, athata nimitta nimittakAraNa kahevAtuM nathI. jyAre tathArUpa upAdAne kAraNa pragaTatuM jatuM hoya, tyAre ja te kharekhara nimitta kAraNa kahevAya che, nahiM te nahiM. Ama kad. For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir a ka 3-4 ] prabhusevAnI prathama bhUmikA. pite kAryaci thaI kArya karavA pravarte puruSArtha kare ane zuddha puSTa nimitta kAraNane vidhipUrvaka Azraya karate rahI, upAdAnane upAdAne kAraNa paNe pragaTAvate jAya te kAryasiddhi thAya; nimitta ane upAdAnane sahakAra-sogathI ja kArya nIpaje. upAdAna upAdAna pariNati nija vastunI re, paNa kAraNa nimitta AdhIna puSTa apuSTa duvidha te upadi re, grAhaka vidhi AdhIna-munisuvrataupAdAna AtamAM sahI re, puSTAlaMbana deva-jinavara pUje; upAdAna kAraNapaNe re, pragaTa kare prabhu seva--jina0 zrI saMbhava. zrI devacaMdrajI. dAkhalA tarIke-ghaDa banAvavAmAM mATI che te upAdAna che, paNa daMDa, cA vagere nimitta na maLe to te enA meLe upAdAne kAraNa paNe parime nahiM ane mATImAMthI dhaDe kadI paNa bane nahiM. tema jIvana nija sattAgata dharma te upAdAna che. nija sattAe sarva jIva siddha samA che, paNa te zaktithI che. upAdAnanI vyakita mATe-pragaTapaNA mATe arthAta upAdAna upAdAna kAraNapaNe pariName te mATe te nimitta kAranI avazya kare che. jenAmAM zuddha AtmArUpa upAdAna pragaTayuM che. evA jina bhagavAnarUpa puSTa nimitta kAraNa vidhipUrvaka na seve te anaMtakALe paNa kadI siddhi thAya nahiM, upAdAna pragaTe nahiM temaja upAdAnanuM laMca karI mAtra nimitta segyAthI paNa kAryasiddhi thAya nahiM. bannenA sahakArathI ja siddhi nIpaje paNa upAdAnanuM nAma laI je e nimitta cheDI dIe, teo sidi pAmatA nathI ne bhrAMtimAM bhalA bhame che. A acala siddhAMta jJAnI puruSee kahyo che. sadagurunI AjJA, jinadazA e Adi nimitta kAraNu che, te sevyA vinA AtmajAgati Ave nahiM, A aMge paramatavA zrI madda rAjacaMdranA 8 kekINuM vacanAmRta che ke "sarva jIva che siddha sama, je samaje te thAya; saddaguru AjJA jinadazA, nimitta kAraNamAMya. upAdAnanuM nAma lai, je e tyaje nimita; pAme nahi siddhatvane, rahe bhrAMtimAM sthita. *zrI Atmasiddhi A gAthAne arthe spaSTa karatAM zrImad svayaM vade che ke -" saddaguru AtA Adi te AtmasAdhananA nimitakAra che, ane AtmAnA jJAnadarzanAdi upAdAna kAranuM che. ema zAstramAM kahyuM che; tema upAdAnanuM nAma laI je kaI te nimittane tajaze te mA.. paNane nahIM pAme, ane brAMtimAM varyA karaze, kemake sAcA nimittanA niSedhA te upadAnanI vyAkhyA zAstramAM kahI nathI, paNa upAdAna ajAmata rAkhavAthI tAruM sAcuM nimitta maLyA chatAM kAma nahIM thAya, mATe sAcuM nimita maLe te nimittane avalaMbIne upAdAna sanmukha karavuM ane puruSArtha rahita na thavuM; e zAstrakAre karelI te vyAkhyAne paramArtha che. " -zrImad rAjacaMdrajI (cAlu) For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina yogIrAja AnaMdaghanajI ke do mahattvapUrNa ullekha / ( zrI agaracaMdajI nAhaTA ) zvetAMbara jaina samAja meM zrImad AnaMdaghanajI yogIrAja va parama saMta ke rUpa meM sarvatra prasiddha hai| unake cauvIzI evaM padoM ke prati karIba 300 varSoM se par3A AdarabhAva najara AtA hai| Apa ke samakAlIna vidvaziromaNi yazovijayajIne ApakI covIzI para bAlAvabodha racane kA ullekha milatA haiM para amI taka usa kI prati kahIM se bhI upalabdha nahIM huI / usake milane para sacamuca hI zrImad ke ucca bhAvoM ko samajhane meM bar3I sugamatA upasthita hogii| abhI cAvIzI para zrI jJAnavimalasarijI evaM jJAnasAra ke bAlAvabodha hI upalabdha haiM jina meM prathama 18 vIM ke uttarArddha meM evaM dUsarA saM. 1866 kRSNagaDha meM . racA gayA hai| prathama bAlAvabodha sAdhAraNa hai| usa meM zrImad ke bhAvoM kA bhalIbhAMti prakAzana nahIM ho sakA / jJAnasAgarajIne bAlAvabodha 37 varSa ke manana ke bAda likhA hai aura vaha bahuta hI uttama hai / zrAvaka bhImasI mANakane isako sArarUpa meM prakAzita kiyA hai| mUlataH yaha 3800 zloka parimita haiN| jisakA prakAzana honA abhI apekSita hai| gata varSoM meM cauvIzI para kaI vidvAnoMne vivecana likhe haiM jina meM zrI mANakalAla ke kRta artha satzrutapracAraka maMDala-khaMbhAta se prakAzita ho cUkA hai / zrImad rAjacaMdra evaM pUjya saMtapravara sahajAnaMdajIMne 1-2 stavanoM para vivecana likhA hai vaha bahuta hI sundara hai| yadi ye pUrA likhapAte to bahuta sundara hotA / sahajAnaMdajI abhI to apanI sAdhanA meM layalIna haiM ataH phira anurodha kara ke likhAne kA prayatna kiyA jaaygaa| cauvIsIkA paM. prabhudAsa becaradAsakRta vivecana hAla hI meM prakAzita huA hai aura mAnyavara motIcaMda giradharalAla kApaDiye kA vivecana saMbhavataH chapa rahA hai| jayapura ke zrI umarAvacaMdajI jaragar3a ne hindI meM bhAvArtha likhA hai / unakA vicAra vistAra se vivecana prakAzita karane kA hai para apane javAharata ke dhandhoM meM samaya nahIM nikAla pAte, ataH vaha pUrA nahIM ho pAyA / Do. bhagavAnadAsa manasukhabhAI kA vivecana jaina dharmaprakAza meM kramazaH chapa hI rahA hai| yaha bahuta vistAra se likhA gayA pratIta hotA hai| For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 4 3-4 ] jaina yogIrAja AnaMdaghanajI ke do mahattvapUrNa ullekha 81. isI prakAra zrImad AnaMdaghanajI ke padoM para jJAnasArane bAlAvabodha likhA thA jinameM 13 pardoM kA hI hameM upalabdha huA use hama jJAnasAra pranthAvali meM chapA cuke haiM aura vaha zIghra hI prakAzita honevAlA hai / isa zatI meM zrI motIcaMda giradhara kApaDiyA evaM buddhisAgarasUrijI kA samasta padoM kA pUrA vivecana prakAzita ho hI cukA hai / isameM kApaDiyAjI ke vivecana kA prathama bhAga bahuta varSoM pUrva chapA thA / usake bAda kA bhAga jainadharma prakAza meM kaI varSoM taka nikalatA rahA jo saMbhavataH grantha ke rUpa meM aba chapa rahA hai / goviMdajI mUlajI maheyAnI ke rajisTara meM hameM 34 padoM kA vivecana sva. dezAI ke saMgraha se milA hai / - itanA saba hone para bhI AnaMdaghana ke jIvanacaritra ke sambandha meM nizcita rUpa se hameM bahuta hI kama jJAta hai| kaI varSoM se mere hRdaya meM yaha bAta vizeSa rUpa se khaTaka rahI thI ki unake samakAlIna vyaktiyoM meM se kisIne mI unakA kahIM nAmollekha taka nahIM kiyA yaha bahuta hI Azcarya kI bAta hai / mAnava svabhAva kI yaha kamajorI to sadA se rahI hai ki vidyamAna puruSa ko vaha utanA mahatva nahIM detA jitanA usake svargavAsI hone ke bAda diyA jAtA hai| isI kAraNa vizeSarUpa se to samakAlIna ullekha nahIM bhI mile, kyoMki ese saMta puruSa ekAnta gupta rahenA hI adhika pasaMda karate haiM, evaM prasiddhi meM AnA nahIM cAhate / sAdhAraNa vyaktiyoM ko unakA mahattva vidita nahIM hotA aura vidvAn apane ahaM ke kAraNa ucita mUlyAMkana nahIM karapAte / phira bhI zrImad kA kucha kucha to kahIM ullekha milanA hI caahiye| kahA jAtA hai ki upAdhyAyAya yazovijayajI unase mile the aura unakI stutirUpa aSTapadI kI racanA kI thI para Isa racanA se isakI spaSTatA nahIM hotI, AbhAsa mAtra hI milatA hai, jo anya kAraNa se bhI saMbhava hai| paM. prabhudAsajI ne bhI aSTapadI se yazovijayajI ke AnaMdaghana kA milana siddha na hone kA bhAva pragaTa kiyA hai / yathA " zrI upAdhyAyajI mahArAja jevAne temanA tarapha mAna hoya ane evA samartha * padoM meM kAphI selamela huA hai| isake sambandha meM hamAre kaI lekha zrI vIravANI, saMtavANI patro meM prakAzita ho cuke haiN| zrI dipacaMdajI racita 156 kA bAlAvabodha bhI maiMne vIravANI meM prakAzita kara diyA hai / For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 82 zrI jana dhamAM prakAza [poSa-mA jJAnI pratye zrIAnaMdaghanajI mahArAjanI vAtsalyatA hoya e banneya saMbhavita che chatAM, upAdhyAyajI mahArAjanI aSTapadI zrI AnaMdaghanajI mahArAja kI stutirUpa hoya, ema haju mAjhaM mana kabUla karatuM nthii| parantu AtmArUpa AnaMdaghananA ja koI AdhyAtmika svarUparnu ja temA varNana mane mAse che. pachI zabdazleSathI kadAca AnaMdadhanajI mahArAjanI stuti hoya to koNa jANe ? paNa mane haju e bhAsa thato nathI, bhArI samajhanI paNa bhUla hoya parantu stutinuM svarUpa e bhAsa utpanna karatuM nathI, chatAM jJAnI paramAtmA jaanne|" __zrImad AnandaghanajI kA nAma lAbhAnaMdajI thA yaha zrImad devacaMdrajI ke praznottara granthAdi se siddha hai / unakA nivAsa meDate meM vizeSa hone kA bhI pravAda hai| vahIM unake nAma upAzraya hone kA bhI kahA gayA hai, jisake kharataragacchIya hone se bahuzruta zrI jinakRpAcaMdrasarijI kA kahanA thA ki zrImad AnaMdaghanajI kharataragaccha ke the / maiM varSoM se prayatna meM thA ki isa pravAda kI pramANikatA ke liye koI samakAlIna nizcita ullekha milajAya to ThIka hai / baDe hI harSa kI bAta hai ki isa bAra jesalamera jAne para muni puNyavijayajI ke jaina lekhanakalA grantha meM rakhA huA 1 patra aisA milA hai jisase isakI puSTi hI hai| ___ yaha patra sUryapurI meM sthita kharataragacchIya jinaratnasUri ke paTTadhara jinacaMdrasUri ko meDatA se pAThaka puNyanidhAna jayaraMga, tilokacaMda evaM cAritracaMdrAdi ne diyA hai| patra saMskRta bhASA meM ( 13 zloko meM ) likhA gayA hai aura usake bAda kaI samAcAra lokabhASA meM likhe gaye haiN| unameM mahatvapUrNa ullekha isa prakAra hai. " paM. sugaNacaMdra aSTasahasrI lAbhANaMda Agai bhaNai chai, arddha raha TANai bhaNI / ghaNuM khuzI huI bhaNAvai chai // " patra denevAle puNyakalaza, jayaraMgAdi ke guru the| jayaraMgajI ke racita dazavai. kAlika sajjhAyeM Adi racanAyeM saM. 1700 se 1739 taka kI upalabdha hai| patra meM saMvata kA ullekha nahIM milatA, kevala tithi Azvina zuklA 13 likhI huI haiN| ataH saMvata kA patA lagAnA Avazyaka hai| saMvata kA pUrA nirNaya ke liye vo nizcita sAdyanta to nahI milA para saMvata kA anumAna kiye jA sakane ke sAdhana , isa prakAra hai| For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir patra meM jisa sugaNacaMda ko lAbhANaMdajI ke aSTasahanI par3hAne kA ullekha haiN| una sugaNacaMda kI dIkSA " dIkSAnaMdI kI sUcI" anusAra saM. 1712 ke jyeSTha meM jinacaMdrasUri ke pAsa rAjanagara meM ( patra meM ullikhita tilokacaMda cAritracandrAdi ke sAtha) huI thI aura aSTasahasrI jaise graMtha paDhane kI yogyatA ke liye kama se kama 5-6 varSa aura apekSita haiM / ataH patra 1719 ke ugabhaga kA honA saMbhava hai| patra meM ullikhita sUryapurI surata hI honA saMbhava haiM aura dIkSAnaMdIsUcI ke anusAra jinacaMdrasUri kA saM. 1719 ke jyeSTa yadi 13 taka surata meM rahanA thA isase uparyukta patra kA lekhana saM. 1719 meM hI honA saMbhava hai| prastuta patra meM " lAbhANaMda " zabdasAmAnyarUpa se ullikhita hai| isa ke kAraNa yahI saMbhava hai ki ve puNyakalazajI se dIkSA meM choTe the| usa samaya yati samAja meM adhyayana prAyaH apane-apane gacchavAloM se hI kiyA jAtA thA / ataH AnaMdaghanajI ke kharataragacchIya hone ke kathana kI isase puSTi hotI hai| vaise mahApuruSa jisa kisI gaccha meM hove sarvamAnya hote hai| Atma-kAti jJAnamaMdiranuM uddaghATana atrenI zrI jaina AtmAnaMda sabhAe temanA makAnanI sAthosAtha natana caNa velA makAnamAM jJAnamaMdiranA yojanA karI che ane tene " zrI Atma-kAnti jJAnamaMdira" evuM nAmAbhidhAna ApavAmAM AvyuM che. A jJAnamaMdiranA dalATana aMge paMjAbakelarI AcArya mahArAja zrI vijayavallabhasUrijIne pAlItANAkhAte vijJapti karavAmAM AvatA teozrI saparivAra ane mAgazara vada 7 ne budhavAranA roja padhAryA hatA. baporanA traNa kalAke uddhATana-samAraMbha zarU thayo hato ane prAsaMgika pravacano, jJAnapUjana ityAdi kAryo sArA thayA hatA. vadi AThamane divase jJAnamaMdiramAM ja bhaNAvavAmAM AvI hatI. zrI pArzvanAtha paMcakalyANaka pUjA, [navI mAvRtti-artha sAye.]. sabhA taraphathI uparokta pUjA bahAra paDela, te dhaNA samayathI zIlakamAM na hovAthI tenI A sudhArelI navI AvRtti bahAra pADavAmAM AvI che. pUjAno artha sva. zrI kuMvarajIbhAIne lakhela hovAthI samajavAmAM ghaNI ja saralatA he che. kiMmata pAMca AnA. paTeja alaga. zrI jaina dharma prasAraka sabhA-bhAvanagara . . . .. . For Private And Personal Use Only