Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૭a
શ્રી જન ધર્મ પ્રકાસ
[ પિષ-મહા
માનની વૃદ્ધિ અને વૈભવની વૃદ્ધિ અર્થે અનેક દુરાચાર સેવતી હોય છે, પુણ્ય પાપને જોવાની બુદ્ધિ તેની ખૂઠી થઈ ગયેલી હોય છે, જડવાદથી ઘેરાઈ જવાથી હિતાહિતનું ભાન તેને રહેતું નથી, પળમાં અનેક પ્રલો ઊભા કરવાની પ્રેરણામાં તે મશગૂલ બની હોય છે, વચનો આપવા, સ્વાદ સાધવ અને વચને તોડવાની કળા આ પ્રજા સારી રીતે જાણે છે. આય પ્રજા શરણે આવેલાનું રક્ષણ કરે છે ત્યારે અનાય પ્રજા શરણાગતને ઘાત કરે છે. એકંદરે અનાર્ય પ્રજ ભલે રાજધા લમી ને વૈભવથી ભરપૂર હોય પરંતુ તે એકંદરે દુઃખી હોય છે. આ કર્તવ્યની દૃષ્ટિએ વિચાર કર્યો.
હવે તરવની દૃષ્ટિએ જોઈએ તે અનાય ભાવને શાસ્ત્રકારોએ અજ્ઞાનભાવ કે મિથ્યાભાવે કહ્યો છે. સ્વપરિણતિ બદલી પરમાવમાં કે વિભાવમાં રહેનાર છવને અનાર્ય કે મિયાદૃષ્ટિ કહે છે. આર્ય કે અનાર્ય જીવમાં જ્ઞાનદર્શનરૂ૫ આમિક ગુણ તે સરખો જ છે, પરભાવમાં પિતાપણું માનનારે જવ લક્ષણથી અનાર્ય છે, જીવ જ્ઞાનદર્શન ગુણને ધારક છે છતાં તે ગુણનો ઉપથગ કરતે, નથી, આ અનાર્યભાવ કે મિધાભાવનું કારણ છે. કેમકે -અનાર્ય જવ અનુપગે વળેલો છે, એટલે કે અનાર્ય ભાવનું આવરણ તેને ઢાંકી રહ્યું છે. આ આવરણું જૈનદષ્ટિએ સાત પ્રકૃતિઓનું બનેલું છે. આ સાતે પ્રકૃતિ આત્મા ઉપર આવરણું કરનાર કર્મરૂપ પરિણતિવાળી જડ પ્રકૃતિ છે. આ પ્રકૃતિ જડ છે છતાં એટલી સત્તાધીશ્ન છે કેઆત્માની શુદ્ધ જોતિને તે પ્રગટવા દેતી નથી. એટલું જ નહિ પણ સંસારની વૃદ્ધિ કરવામાં તે અસાધારણુ બળવાન છે. જીવ સ્વભાવથી અનંત શકિતમાન છતાં આ પ્રકૃતિ ઉપર વિજય મેળવી શકતા નથી. આ પ્રકૃતિ એને બાળવાનું અસ્ત્ર શસ્ત્ર જે સમ્યગજ્ઞાન અને સમ્યગ્નદર્શન છે, તે પ્રગટાવવા પુરૂષ સેવે તે તુર્તજન આ સાતે પ્રકૃતિઓ પલાયન થઈ જાય.
રાજમાતા અને રાજ સુબાહુ વયવહાર અને નિશ્ચયે આર્ય ભાવથી અલંકત છે તેમાં પણ દમયંતીના પ્રભાર પછી તે તેમનાં અંતઃકરણો અતિવિશુદ્ધ બની ગયાં છે, ઇંદુમતી અને સુનંદા પણ કઈ અલૌકિક ભાવમાં રમી રહ્યા છે અને સેવકે તેમજ પ્રજાજન પણ કઈ સ્વમય સુખને જાણે પામ્યા હોય એ આભાસ થઈ રહ્યો છે. આર્ય પ્રજા, આર્ય રાજા અને આર્ય સુખની આ રથળે પરાકાષ્ઠા છે. (ચાલુ)
धर्मार्थ यस्य वित्तेहा, तस्यानीहा गरीयसी। प्रक्षालनाद्धि पंकस्य, दुरादस्पर्शनं वरम् ॥
મને માટે પૈસા મેળવવાની ઈચ્છા કરવી તેનાં કરતાં તેની ઇચ્છા ન જ કરવી એ વધારે સારું છે. પગે કચરે લાગ્યા પછી તેને જોઈને સાફ કરવા કરતાં દૂરથી કાદવને સ્પર્શ ન કરે એ વધારે સારું છે.
'
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533810 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1952 Pustak 068 Ank 03 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1952 |
| Total Pages | 35 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 14 MB |