________________
જૈન સાધુઓ અને અસહકાર,
અસહકારીથી ઉતરે તેમ નથી, બલકે કહેવાતા અસહકારીઓ કરતાં જન સાધુઓ ઘણે દરજજે ઉંચા અસહકારી છે એમ કહેવામાં લગારે અત્યુક્તિ નથી. કહેવાતા અસહકારીઓ ગાંધીજી અને બીજા આગેવાને સુદ્ધાં–રેલ, મોટર, સાઈકલ વિગરેને છોડી શકયા નથી, ત્યારે જૈન સાધુઓને તેની સાથે લગારે સંબંધ નથી, જૈન સાધુઓ તે વાહનેથી સર્વથા દુરજ છે. આ સિવાય બીજી વ્યવહારોપયોગી એવી અનેક વસ્તુઓ છે કે તેને ઉપયોગ કહેવાતા અસહકારીઓ કરતાજ રહે છે, જયારે જૈન સાધુએ તેને લગાર પણ કામમાં લેતા નથી. અસહકારીઓને વિલાયતી અસ્ત્રા શિવાય નથી જ ચાલતું, જ્યારે જૈન સાધુઓના મસ્તક પર તે વસ્તુ અડતી જ નથી. જૈન સાધુઓ છ છ મહિના સુધી પિતાના વાળ વધારે છે, અને પછી તે વાળને પિતાની હાથે ખેંચી કાઢે છે, તેનું લુચન જ કરે છે, કહો કે ઉંચે અસહકાર. કહેવાતા અસહકારીઓને વિલાયતી સુગંધી પદાર્થો અને એવા બીજા અનેક પદાર્થો વિના નથી ચાલતું, ત્યારે જૈન સાધુઓ તે વસ્તુઓને નથી જ વાપરતા ( અપવાદીક કારણ સિવાય )
આ ઉપરથી જોઈ શકાશે કે અસહકારીપણુને દાવો કરવા છતાં તેજ અસહકા. રીઓદ્વારા વિલાયતને લાખો કરોડોનું ઉત્તેજન મળી રહ્યું છે, જ્યારે જેન સાધુઓ, અસહકારી નહી કહેવરાવવા છતાં પિતાના નિમિત્તે તેને ઉત્તેજન હજારમાં હીસ્સે પણ નથી અપાવતા હવે રહ્યાં કપડાં, અસહકારીઓની અસહકારીતા જે કોઈ વસ્તુમાં જોવાતી હોય, તે તે કપડામાંજ અને તે પણ ટોપીમાં જ જોવાય છે, તેમાં કદાચ સાધુઓમાં ન્યુનતા જોવાતી હોય તો તે વાત ખરી છે, કારણકે જૈન સાધુએ ગાંધી ટોપી પહેરતા નથી એટલે કદાચ અસહકારીઓ દ્રષ્ટિમાં તેઓ વધારે આવતા હોય તે ના નહીં, પરંતુ એટલું સ્મરણમાં રાખવું જોઈએ કે સાધુઓને ટોપી, પાઘડી કે સાફ કંઈપણ માથે મુકવાને અધીકાર નથી. સાધુઓને તે મસ્તક ખુલ્લું જ રાખવાનું કહ્યું છે, એટલે સાધુઓ ગાંધી ટોપી ન ન પહેરે છે તેથી અસહકારી ભાઈઓના ગુન્હેગાર નથી. હવે બીજાં કપડાં તે પણ જે તપાસવા જઈએ તે વિદેશી કપડાં માત્ર ગણ્યાગાંઠયાજ સાધુઓ પાસે જોવાય છે. પ્રથમ તે સાધુઓને વસ્ત્રોજ એટલાં રાખવાનાં છે કે જેટલાં પિતાના ખભા ઉપર ઉઠાવી શકે, પગે ચાલીને ગામાનુગામ વિહાર કરનારા સાધુઓ કપડાં કેટલાં રાખી શકે, તેમાં પણ બીછાવાનું વસ્ત્ર, ઓઢવાની કામલ, એ વિગેરે તે પ્રાય સ્વદેશી જ હોય છે. માત્ર ઘણુંખરાઓ પાસે જે કંઈ વિદેશી વસ્ત્ર જેવાય છે તે કપડાં, પાગરણ અને એલપરે આ વસ્ત્રો પણ વિદેશીજ હોવાં જોઈએ અને તેને આગ્રહ નથી હતો. પિતાની ભિક્ષાવૃત્તિના નિયમ પ્રમાણે ગ્રહ જે વચ્ચે તેમને વહોરાવે છે, તે વચ્ચે તેઓ લેવા અત્યાર સુધી ગ્રહ વિદેશી વસ્ત્રો પહેરતા અને વિદેશી આપતા, હવે ગ્રહસ્થો સ્વદેશી પહેરે અને સ્વદેશી આપે તે સાધુઓને તેમાં ઈન્કાર હોયજ નહીં. સાધુઓના બીજા નિયમો કે થોડા પાણીમાં પિતાને હાથે કપડાં ધોવા. બૈચરી પાણીમાં ચેકસ પનાનાં કપડાં જોઈએ જ. એ વગેરે નિયમોની જાળવવાની અનુકુળતા પ્રાપ્ત થતાં સાધુઓ સ્વદેશી કપડાં પહેરેજ. અત્યારે જે લેકે સાધુઓ ઉપર એવા આક્ષેપ કરે છે કે સાધુઓને “ વિદેશી પકડ પર મેહ છે ” એ બીલકુલ હગપણું જ છે. સાધુઓને મોહ શાને? જેનું માથું ઉઘાડું છે, પગ ઉધાડા છે;