________________
યાદ આવે ત્રિષષ્ટિશલાકાપુરુષચરિત્ર -
मनोरथोऽपि नो मन्दभाग्यानां जायते महान् । મંદભાગી જીવોને મહાન મનોરથ પણ થતો નથી. માર્ક કરવા જેવી વસ્તુ આ છે ‘મનોરથ પણ’. આગળ વધીને એ મનોરથને અનુરૂપ વાણી અને વર્તન થાય એ તો બહુ દૂરની વાત છે. શુભ મનોરથ સુદ્ધા મંદભાગી જીવોને થતો નથી. યોગશાસ્ત્રમાં શ્રાવકની દિનચર્યાના નિર્દેશમાં કલિકાલસર્વજ્ઞએ કહ્યું છે કે શ્રાવક પ્રતિદિન વહેલી સવારે ધર્મજાગરિકા કરે ને એમાં આવા આવા શુભ મનોરથો કરે जिनधर्मविनिर्मुक्तो, मा भूवं चक्रवर्त्यपि ।
स्याम् चेटोऽपि दरिद्रोऽपि, जिनधर्माधिवासितः ॥
કદાચ મને ચક્રવર્તીનું પદ મળી જતું હોય, પણ જો એની સાથે જિનધર્મ ન મળવાનો હોય, તો મારે એ ચક્રવર્તીનું પદ પણ ન જોઈએ. હું ભલે નોકર થાઉં... ભલે ગરીબ થાઉં પણ મારા હૃદયમાં જિનધર્મની ભાવિતતા હોવી જોઈએ.
त्यक्तसङ्गो जीर्णवासा, मलक्लिन्नकलेवरः ।
भजन् माधुकरीं वृत्तिं मुनिचर्यां कदा श्रये ? ||
,
-
સંગ છૂટી ગયા હોય, વસ્ત્રો જીર્ણ હોય, શરીર મેલથી ખરડાયેલું હોય ને ઘરે ઘરે નિર્દોષ ગોચરી માટે હું ભ્રમણ કરતો હોઉં... ક્યારે મળશે મને આવું મુનિજીવન ?
त्यजन् दुःशीलसंसर्गं, गुरुपादरजः स्पृशन् । कदाऽहं योगमभ्यस्यन्, प्रभवेयं भवच्छिदे ॥
શિથિલાચારીનો ઓછાયો ય મારાથી દૂર હશે, ગુરુચરણની રજ એ મારી મૂડી હશે, ‘યોગ’નો અભ્યાસ એ મારું જીવન હશે, ને સંસાર સાવ જ કપાઈ જવાની અણી પર હશે, ક્યારે મળશે મને આ દશા ? સમનોરથ વર્ષીતપ
我
૧૪
