________________
( વીશસ્થાનક વર્ષીતપ )
(ર)
પ્રભુનો દશમો વર્ષીતપ હતો વીશસ્થાનક. વર્તમાનમાં આપણે આને એક ખાસ બાહ્ય તપ' રૂપે જ જોઈએ છીએ, પ્રભુએ જે વીશસ્થાનકની આરાધના કરી એમાં ‘તપનો ભાગ વીશમો જ હતો. I mean, વીશસ્થાનકમાં ચૌદમું સ્થાનક “તપ” છે. “તપ”નો ભાગ એટલો જ છે, આપણે આખે આખી આરાધનાને “તપ” રૂપે જ કરીએ છીએ. પરિણામે વીશસ્થાનકની તાત્ત્વિક આરાધનાને આપણે કરતા તો નથી જ, કદાચ સમજતા સુદ્ધા નથી. Let's try to understand, What's c2lzell4S - (૧) અદ્ - અરિહંતની કે તેમની પ્રતિમાની પૂજાથી, તેમની નિંદાના
નિષેધથી અને તેમના ગુણોની સ્તુતિથી આ સ્થાનની આરાધના થાય છે. સિદ્ધ – સિદ્ધોના મોક્ષગમન સ્થાનમાં ધર્મજાગરિકા અને ઉત્સવ કરવાથી અને સિદ્ધોના ગુણોની સ્તુતિ કરવાથી આ સ્થાનની આરાધના થાય છે. પ્રવચન – બાળ, ગ્લાન, નૂતન દીક્ષિત વગેરે મહાત્માની સેવા કરવી, પ્રવચનનું વાત્સલ્ય કરવું આ ત્રીજું સ્થાન છે. આચાર્ય - ગુરુને આહાર, ઔષધ, વસ્ત્ર વગેરે આપવા, ગુરુની સમક્ષ
હાથ જોડવા, ગુરુ પ્રત્યે અત્યંત વાત્સલ્ય કરવું, એ ચોથું સ્થાન છે. (૫) સ્થવિર - વીશ વર્ષના પર્યાયવાળા મહાત્મા (પર્યાયસ્થવિર), સાઠ
કે તેનાથી વધુ વર્ષની ઉંમરવાળા મહાત્મા (વયસ્થવિર) અને સમવાયાંગ સુધીના શાસ્ત્રાભ્યાસવાળા મહાત્મા (શ્રુતસ્થવિર) - આ
સર્વેની ભક્તિ કરવી એ પાંચમું સ્થાન છે. (૬). ઉપાધ્યાય – બહુશ્રુત પૂજ્યોને અન્ન, વસ્ત્ર વગેરે આપવા દ્વારા તેમના
પ્રત્યે વાત્સલ્ય કરવું, તે છઠું સ્થાન છે. વીશસ્થાનક વર્ષીતપ
૨૨
