Upmitibhav Prapancha Katha Part 01

Author(s): Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan

Page 280

249 मर्मोघट्टनवैयात्ये परपीडननिश्चयाः। ईर्ष्यादयश्च विज्ञेयाः, खलतापरिचारिकाः॥१९७॥ युग्मम् / अस्ति पुण्योदयो नाम, द्वितीयो मूलभूपतेः / सेनानीस्तत्प्रयुक्तोऽस्ति, सौजन्यारव्यो नरोत्तमः॥१९८॥ स वीर्यधैर्यगाम्भीर्यप्रश्रयस्थैर्यपेशलैः / परोपकारदाक्षिण्यकृतज्ञत्वार्जवादिभिः // 199 // युतः पदातिभिस्तात ! जनं बन्धुरमानसम् / कुर्वाणो निजवीर्येण, सत्सुधाक्षोदपेशलम् // 20 // सद्धर्मलोकमर्यादां, सदाचारं सुमित्रताम् / घटयंश्चातुलां लोके, सद्विश्रम्भसुखासिकाम् // 201 // जनयत्येव केषाश्चिद्भवचक्रेऽपि देहिनाम् / निर्मिथ्यं चारुताबुद्धिं, गाढं सौन्दर्ययोगतः // 202 // तस्येयं खलता तात ! नितरां परिपन्थिनी / यतः सोऽमृतमेषा तु, कालकूट विषाधिका // 203 // अतो निहत्य तं वीर्यादियं पापिष्ठमानसा / एवं विवर्तते वत्स ! पुरेऽत्र सपरिच्छदा // 204 // एनया हतसौजन्याश्चेष्टन्ते यादृशं जनाः। तदुक्त्याऽलं तथापीषद्भणित्वा तव कथ्यते // 205 // चर्चितानेकदुर्मायाः, परवञ्चनतत्पराः / निष्पिष्टा द्वेषयन्ोण, युक्तस्नेहः खलाः स्फुटाः // 206 // अगृह्यमाणाः सत्कृत्यैषन्तः संस्तुतेष्वपि / खाद तो निजवर्गाश्च, ते खला मण्डलाधिका // 207 // उत्पादयन्तश्छिद्राणि, पातयन्तः स्थिरामपि / कार्ये त्रिपिटिकां कुर्युरुद्वेगं ते खलाः खलु // 208 // चित्तेन चिन्तयन्त्यन्यदन्यज्जल्पन्ति भाषया / क्रिययाऽन्यत्र चेष्टन्ते, ते खलाः खलताहताः // 209 // कचिदुष्णाः कचिच्छीताः, कचिन्मध्यमतां गताः ।नैकरूपा भवन्त्येते, सानिपाता इव ज्वराः // 21 // किं च-तवानुरोधतो वत्स ! कथाप्येषा मया कृता / स्वयं त्वमीषां नामापि, नाहमाख्यातुमुत्सहे // 21 // तदेषा खलता तात ! लेशतो गदिता मया / निबोध साम्प्रतं वत्स ! वर्ण्यमानां कुरूपताम् // 212 // योऽसौ ते पूर्वमाख्यातो, नामनामा महीपतिः। स दौष्टयेन युनत्त्येनां, भवचक्रे कुरूपताम् // 213 // बाहुविध्यं दधत्युच्चैबहिरङ्गानि भावतः। तस्यैवादेशकारीणि, यान्यस्याः कारणानि भोः ! // 214 // 'तथाहि-दुष्टाहारविहाराद्यैः, प्रकुप्यन्तः कफादयः / भूयांसो देहिनां देहे, जनयन्ति कुरूपताम् // 215 // वीर्य पुनरदोऽमुष्या, यदेषा देहवर्तिनी / सदा हि कुरुते रूपं, दृष्टेरुद्वेगकारणम् // 216 // खञ्जताकुण्टताकाण्यवामनत्वविवर्णताः / कुब्जत्वान्धत्ववाडव्यहीनाङ्गत्वादि(ति)दीर्घताः // 217 // इत्याद्याः परिवारेऽस्या, वर्तन्ते वत्स ! दुर्जनाः / यत्सम्पर्कादियं हृष्टा, विलसत्यतिलीलया // 21 // अस्ति प्रयुक्ता तेनैव, नामनाम्ना सुरूपता / सुप्रसन्नेन तन्मूलबहिरङ्गनिमित्तजा // 219 // तथाहि-शुभाहारविहाराद्यैः, प्रसीदन्तः कफादयः। हेतवो देहिनां देहे, जनयन्ति सुरूपताम् // 220 // सा जनं भवचक्रेऽत्र, दृष्टेराहादकारणम् / प्रसन्नवर्ण पद्माक्षे, सुविभक्ताङ्गभूषणम् // 221 // गजेन्द्रगामिनं रम्यं, सुराकारानुकारिणम् / करोति निजवीर्येण, लोकमोदनकारिणी // 222 // तस्या विपक्षभूतेयं, प्रकृत्यैव कुरूपता / तां हत्वाऽऽविर्भवत्येषा, देहिदेहेषु योगिनी // 223 // ततः सुरूपताहीनाः, प्रादुर्भूतकुरूपताः / भवन्ति ते जना वत्स !, दृष्टेरुद्वेगकारिणः // 224 // अनादेयाः स्वहीनत्वशङ्किता हास्यभूमयः / भवन्ति क्रीडनस्थानं, बालानां रूपगर्विणाम् // 225 // निर्गुणाश्च भवन्त्येते, प्रायशो वामनादयः / आकृतौ च वसन्त्येते, प्रकृत्या निर्मला गुणाः // 226 // विडम्बनकरी लोके, तदियं ते कुरूपता / निरूपिताऽधुना / वत्स ! कथयामि दरिद्रताम् // 227 // प्रयुक्ता तावदेषाऽपि, वत्स ! तेनैव पापिना / अन्तरायं पुरस्कृत्य, पापोदयचमूभृता // 228 // प्रयुञ्जते पुनर्लोके, हेतवो ये बहिर्गताः / एनां दरिद्रतां तात ! तानहं ते निवेदये // 229 // जलज्वलनलुण्टाकराजदायादतस्कराः / मद्यद्यूतादिभोगित्ववेश्याव्यसनदुर्नयाः // 230 // ये चान्ये कुर्वते केचिद्धनहानि वयस्यिकाम् / अस्यास्ते हेतवः सर्वे, वत्स ! ज्ञेयाः प्रयोजकाः॥२३१॥ युग्मम् /