________________
4 ૪
પ્રશ્ન - ૨ ગુજરાતીનું સંસ્કૃત કરો. ૧. રાજાઓ રહે છે.
૧૩. ડાહ્યો માણસ શાન્ત રહે છે. ૨. (બે) છોકરા આળોટે છે. ૧૪. મુખ બકે છે. દીકરો ખુશ કરે છે.
૧૫. મિત્ર પૂછે છે. ૪. ઘોડા કૂદે છે.
૧૬. પાંદડા પડે છે. પવન વાય છે.
૧૭. હૈયું રીઝે છે. ૬. ઈશ્વર સરજે છે.
૧૮. રસોઈઓ રાંધે છે. ૭. વૃક્ષો ઊગે છે.
૧૯. લોકો નિંદે છે. ૮. (બે)કાચબા સરકે છે.
૨૦. માણસ કહે છે. ૯. પ્રાણીઓ નાશ પામે છે. ૨૧. કમળ શણગારે છે. ૧૦. હાથ ફેંકે છે.
૨૨. મુખ બોલે છે. ૧૧. આંખ ફરકે છે.
૨૩. અગ્નિ બાળે છે. ૧૨. (બે) સમુદ્ર ખળભળે છે.
૨. રૂકારાંત નામ
પ્રત્યયો એકવચન દ્વિવચન બહુવચન પુલિંગ
अस् પુલિંગ हरिः
हरी
(હરે + મર્ ) - : નપુંસકલિંગ ૦. નપુંસકલિંગ વારિ
वारिणी
वारीणि
ભૂમિકા ૧. અવ્યય - જેઓને વિભક્તિના પ્રત્યય લાગતા નથી, એટલે જેઓનું ભિન્ન-ભિન્ન રૂપાખ્યાન થતું નથી, તેઓને અવ્યય કહે છે.
નિયમો ૧. પુંલિંગમાં પ્રથમાના દ્વિવચનમાં રૂ દીર્ઘ થાય છે અને બહુવંચનમાં સન્ પ્રત્યય
લાગતા રૂનો ગુણ થાય છે. ૨. રૂ કારાંત નપુંસકલિંગ નામોને સ્વરાદિ પ્રત્યય લાગતા ઉમેરવામાં આવે છે,
વળી પ્રથમ અને દ્વિતીયાના બહુવચનમાં રૂ દીર્ઘ થાય છે. ( સુબોધ સંસ્કૃતમાર્ગોપદેશિકા ૨૧ ઑછછૂજ઼ પાઠ-૫ હૃછે.