________________
૭. સામાન્ય નિયમો ૧. રજૂ ધાતુ આત્મપદી છે. પરંતુ જો તેની પૂર્વે , પરિ કે વિ ઉપસર્ગ આવે તો તે પરમૈપદી થાય છે અને ૩પ ઉપસર્ગ આવે તો વિકલ્પ પરમૈપદી થાય છે.
દા.ત. મારમતિ પરિમિતિ વિરતિ ૩પરમત્તે ૩૫રમતિ ૨. વિશેષણ અને વિશેષ્યના લીંગ, વિભક્તિ અને વચન સમાન હોય છે.
દા.ત. પ્રવર્તેનાઈપ વાન પર્વતો ન વપૂરે છે ૩. જે પદ જોડવાના હોય કે છૂટા પાડવાના હોય તે સઘળાંને છેડે એક જ વાર કે દરેકને છેડે જુદી જુદી વાર ૨ કે વા મુકાય છે.
દા.ત. હરિ ગોવિન્દ્ર બન્યતઃ હરિવિવશ બન્યત: ૪. દેશનું નામ અને પ્રજ્ઞા શબ્દ બહુવચનમાં વપરાય છે. ૫. ની શબ્દની પ્રથમાના એકવચનમાં સ્ (૯) પ્રત્યય લાગે છે. ૬. નિષેધ બતાવવા માટે વ્યંજનથી શરૂ થતા શબ્દને આરંભે અને સ્વરથી શરૂ થતા શબ્દને આરંભે ન મુકાય છે.
દા.ત. X + થર્ષ = ૩૫થઈ અન્ + માવાર = મનાવાRI ૭. સામાન્યથી ૧૦મા ગણના ધાતુઓ ઉભયપદી છે. ૮. વિસર્ગ અથવા કોઈ વર્ણના લોપ પછી સંધી થતી નથી.
દા.ત. રામ + રૂતિ = રામ તિા. ૯. વિસર્વનામના રૂપોને વત્ અથવા ગરિ (અને રન) પ્રત્યય લગાડવાથી પ્રશ્નાર્થ જતો રહીને અનિશ્ચયાર્થ થાય છે, વિંચિત્ (ન.) કોઈ, શ્ચ (પુ.) કોઈ, વગેરે. (આમ જિમ્ ના ત્રણ જાતિના રૂપોને રિતુ - પિ - દર લાગે છે.)
કવિ દાનવ ગૂચમ્ - અવિદ્યાપૂર્ણ જીવન શૂન્ય છે. 00000000000000000000000000
20000000000000000000000000 પ મશીનચ હતં નમ્ - શીલ રહિતની કુલીનતા વ્યર્થ છે. .
હ૪ સુબોધ સંસ્કૃતમાર્ગોપદેશિકા દશ ૨૨૧ છંદ 99090 નિયમાવલિ છે.
