Subodh Sanskrit Mandirant Praveshika Part 01

Author(s): Ramkrishna Gopal Bhandarkar
Publisher: Divya Darshan Trust

Page 227

- ૨. વ્યંજન-સંધિ ૧. નામના પદાંતે એકથી વધુ વ્યંજન હોય તો પ્રથમ વ્યંજન રહે, બાકીના વ્યંજન
લોપાય અને પ્રથમ વ્યંજનના સ્થાને સ્વવર્ગનો પ્રથમ કે તૃતીય થાય છે. દિા.ત. મન્ + ૬ = મ / મા . ૨. ૨૦ + અઘોષ વ્યંજન = સ્વવર્ગનો પ્રથમ + અઘોષ.
દા.ત. અતિ = ૩ત્તિા ૩. ૨૦+ ઘોષ કે સ્વર = પૂર્વ વ્યંજનના વર્ગનો ત્રીજો + ઘોષ કે સ્વર.
દા.ત. ન્ + =૩: વનાન્ + મતિ = વનાવાતા ૪. ૨૦ + અનુનાસિક = સ્વવર્ગનો અનુનાસિક અથવા સ્વવર્ગનો ત્રીજો.
દા.ત. પતર્ + મુરારિ=ાતમુરારિ / પતમુરારિ ૫. તાલવ્ય કે મૂર્ધન્યના યોગમાં દંત્ય દુર્બળ બનીને તેટલામો તાલવ્ય કે મૂર્ધન્ય મૂકાય
દા.ત. તત્ + ૨ = તત્ર તત્ + ટ = તા ૬. દંત્ય + ન = +
દા.ત. માવત્ + નીના = માવના , ૭. + = સાનુનાસિક (૨) – + 7
દા.ત. મિન્ + નોધે= સ્મા ૮. હસ્વ સ્વર હું, ,૧+ સ્વર = , બેવડાય છે.
દા.ત. મનવમ્ + રૂતિ = મન્નિતિ ૯. કેન્ + અઘોષ વ્યંજન = કે નો થાય.
દા.ત. વાન્ + ફ = વાક્ષા ૧૦. – કે + ૨૪માંનો ઘોષ વ્યંજન = કે જૂનો થાય.
દા.ત. વીર્ + ગ્યામ્ = વાગ્યામ્ | ૧૧. હસ્વ સ્વર, મા અવ્યય કે મા ઉપસર્ગ + છું= $નો છું થાય. દા.ત.+ છિદ્ધિ=માછિદ્ધિા
>દીર્ઘ સ્વરમાં વિકલ્પ છુંનો છૂં થાય છે. દા.ત. ની + છાયા = નીછાયા કે નછાયા ૧૨. પદાંતે + ઉષ્માક્ષર કે સ્ત્ર નો અનુસ્વાર થાય.
દા.ત. ઇન + સિ = હંસિ { + થ = સંપત્તિ ૧૩. પદાંતે –+ , , , , , ક્ =ને ઠેકાણે અનુસ્વાર તથા વિસર્ગ સંધિના હ૩ સુબોધ સંસ્કૃતમાપદેશિકા (ચ ૨૧૪ 99090 નિયમાવલિ