Stree Sukh Darpan 1922 03 Pustak 06 Ank 01

Author(s): Manglabai Motilal, Fakirchand Premchand Raichan
Publisher: Anand Printing Press

Page 7

ગૃહ દેવી.
ગૃહ દેવી. લેખીકા શ્રીમતી હરઠેર ચત્રભજ–પાલીતાણા. જે સમયે દેશ આબાદ અને સ્વતંત્ર હતું, ત્યારના સુખી સમયને લોકે રામરાજ્ય કહે છે. એ રામરાજ્યના મુળ સમયમાં જુઓ કે કૃષ્ણ–યુગમાં ફરે; પરંતુ જ્યાં શાંતિ, આબાદી અને ધર્મ છે, ત્યાં સ્ત્રીઓને ભુલવામાં આવી નથી; એટલું જ નહિ પણ આગળ કહેલ છે. રામે પિતાના સ્મરણમાં પહેલું સ્થાન સીતાને અપાવ્યું કે લોકો તે પ્રમાણે સીતા–રામ એ ધનથી ભક્તિ કરતાં થયાં. કૃષ્ણ રાધાને પ્રથમ પદ આપ્યું ને હજુએ લોકો રાધે-કૃષ્ણના એકઠા નામથી તેમને સંભારી રહ્યાં છે. કોઈ પણ ધર્મમાં–ધર્મક્રિયામાં કે આત્મધર્મ સંભાળવામાં સ્ત્રીની હાજરી પૂછાય છે. અને સડા વિનાની સેવામાં ઉણપ મનાય છે.
આ વાત લોકો ભુલી ગયા અને પુરૂષોને જે સ્વતંત્ર સત્તા-હકુમત મળી તેને લાભ લઈને સ્ત્રીઓને દબાવી દેવાનો પ્રયત્ન શરૂ થયો. વહેવારમાં, ધર્મકાર્યમાં કે ખાવા પીવામાં જ્યાં જોઈએ ત્યાં સ્ત્રીના સ્થાનને ઉતારી પાડવાનો પ્રયત્નો થવા લાગ્યા.
આ સમય તેફાની હતે. માં હેમાં હે લડવામાં કે વ્યસભામાં છવાઈ જવાથી ક્ષાત્રતેજ હરાવા લાગ્યું. તેને લાભ લઈ પરદેશી સત્તાએ પગપેસાર શરૂ કર્યો. મરાઠા અને મુગલ, બ્રાહ્મણુ અને જૈન, હિંદુ અને મુસ્લીમ એમ વણુતર ભેદમાં વાદ મંડાયા. એક બીજાને લુટી લેવા, પાયમાલ કરવા કે મને તે નાશ કરવાને ગડમથલો કરવા લાગ્યા. આવા કટાકટીના સમયે સ્ત્રીઓએ પોતાની આબરૂ-શિયળની રક્ષા કરવાની પહેલી ફરજ માનીને આવા જીણા ફેરફારની દરકાર ન કરી.
જે કે સમયસુચક્તાથી આર્ય સ્ત્રીઓ શિયળ રક્ષા માટે યશ મેળવી ગઈ. ભલભલા તાજેને પણ આર્ય સ્ત્રીઓના શિયળ–તેજ પાસે નમવું પડયું. ઘણું એ લડીને, ઘણીએ પ્રાણ આપીને કે ગમે તે ભેગે પણ આર્ય સ્ત્રીઓની શિયળ રક્ષા તે અમર રહી ગઈ. પરંતુ તેવા વખતે પુરૂષોએ દરેક શુભ કાર્યમાં સ્ત્રીઓને સાથે રાખવાની ફરજને ખ્યાલ ભુલાઈ ગયો. સ્ત્રીઓનું સ્થાન ઘરમાં પુરાઈ રહેવા–બુરખે ફરવા કે સતિ થવા સિવાય બીજું ન રહ્યું. અજ્ઞાન બાળાઓ ! અહીંથીજ તમારી પડતીની શરૂઆત થઈ. સંસ્થાાળ દેખાયે અને અનુક્રમે સ્ત્રી જીવનમાં ઘર અંધકાર છવાઈ ગયે.
દિવસ પછી રાત્રી જેમ આવે છે, તેમ રાત્રી પછી દિવસ ઉગવોજ જોઈએ. એટલે આ વાતથી સ્ત્રીઓને કંઈ નિરાસ થવાનું નથી. પણ બેવડા જેરથી જાગી ઉઠવાનું છે. પ્રભાત થઈ ચુકયે છે, એટલે આળસ મરડીને ઊભા થવાનું છે અને આત્મધર્મ તથા રાષ્ટ્રધર્મમાં સ્ત્રીઓનું અગ્રસ્થાન છે, તે બતાવી આપવાને સમય આવી લાગે છે, તે પ્રમાદમાં ગુમાવી દેવાને નથી.