________________
આસુખદપણુ-રાવિકા. રાષ્ટ્રીય નીર્માણમાં સીઓનું સ્થાન.
(વકતા–સ્વામી સત્યદવ.) સ્ત્રીઓની મદદ વિના રાષ્ટ્રને ઉદ્ધાર થવા અશક્ય છે. માટે સ્ત્રીઓએ જાગ્રત થઈ રાષ્ટ્રકાર્યમાં મદદ કરવી જોઈએ. સ્ત્રીઓએ મુખ્યતઃ બાળકોની કેળવણું પ્રત્યે ધ્યાન આપવું જોઈએ. છોકરાઓ અને છોકરીઓને મજબુત બનાવવાં જોઈએ. જે બાળકની માતા સુશિક્ષીત અને મજબુત હોય તેમના હૃદયમાં ભય ઉત્પન્ન થઈ શકે જ નહીં. આજે આપણે દેશના ઉદ્ધારને માટે ભય તજવાની જરૂર છે. અને માતાઓ જે બાળકોનો ભય નહીં તજવશે તે દેશના ઉદ્ધાર શી રીતે થશે? સ્ત્રીઓએ પોતાના અને બાલકનાં શરીર મજબુત કરવાની બહુ જરૂર છે. દેશને જે કઈ વસ્તુની સહુથી મોટી જરૂર હોય તે તે શારીરિક બળની છે. આપણા દેશના લેકે શરીરે દુર્બળ હોવાથી જ આપણી અધોગતી થઈ છે. આજે ભારે કામ માતાના શીરપર આવી પડયું છે અને તે શિક્ષણનું છે. હર પ્રકારે બાળકને કેળવવા અને તેમની માવજત કરવી એ માતાનું કાર્ય છે. બાળકને કઈ વસ્તુ ખવરાવવી અને કઈ ન ખવરાવવી. કઈ વસ્તુ તેને માટે લાભકારક છે અને કઈ નથી તે તેણે જાણવું જોઈએ. વળી નિયમસર અને વખતસર ભેજન આપવું એ પણ તેનું કર્તવ્ય છે. ઘણી માતાએ બાળકોને નિયમસર ભેજન આપતી નથી, તેમને વખતસર ખવરાવતી નથી, આથી તેમનું સ્વાથ્ય બગડે છે. ઘણી માતાઓ બાળકને શું ખવરાવવું અને શું ન ખવરાવવું તે જાણતી નથી. આ બેદરકારી દૂર કરવાની જરૂર છે. નાની નાની બાબતને મોટાં મોટાં કાર્યોની સાથે સંબંધ હોય છે. જે તમે નાની બાબતે પ્રત્યે લક્ષ નહીં આપે તો તમે કદી મહત્કાર્યો કરી શકશે નહીં. આપણે દેશ હાલમાં પતીત અવસ્થામાં છે. હવે જે એને ઉતાર કરે હોય તે સર્વ અંગે સુધારવાં જોઈએ. ત્યાંસુધી સર્વ સામગ્રી સારી અને ઉત્કૃષ્ટ દશામાં ન હોય, ત્યાંસુધી રાષ્ટ્રની ઉન્નતિ થઈ શકે નહીં. પ્રત્યેક માતાની ફરજ હીંદની ઉન્નતિ માટે પ્રયત્ન કરવાની છે. હીંદને આજે બળવાન અને સશક્ત બાળકની જરૂર છે. નિર્બળ અને અશક્ત બાળકોની જરૂર નથી. જેઓ યુદ્ધમાં જઈને લડાઈ કરી શકે એવા બાળકોની જરૂર છે. અશકત બાળકો શું કરી શકશે ? સ્ત્રીઓના કર્તવ્યની માહીતી આપનારાં નાનાં નાનાં પુસ્તકો છપાવી તેમને સ્ત્રીઓમાં વહેંચવા જોઈએ. ઘણી સ્ત્રીઓ બાળકને શી રીતે કેળવવા તે જાણતી નથી. ઘણી સ્ત્રીઓ કેળવણીથી કાંઈ લાભ થાય છે કે કેમ તે જ જાણતી નથી. અનેક સ્ત્રીઓ માને છે કે બાળકોને કેળવવાની કોઈ જરૂર નથી, તેઓ એમને એમ મેટાં થશે. આ મહાન ભુલ છે. અલબત, તેઓ મેટાં તા થશે, પરંતુ મુરખ રહેશે. આજે જે બાળકો છે તે
