Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 01
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
- ૫૪
અર્થ : 3ડૂ વર્જિત વાદ્રિ સ્વર, સ્વર પર છતાં અસધિભાવ પામે છે. સૂત્રનો સમાસ- ઃ ઝાલી મિત્ સ – વાઢિ (બહુ.) ઝાડું-3નાડું | (નબ. ત.) આ સૂત્ર (૧-૨-૧), (૧-૨-૬), (૧-૨-૧૨), (૧
ર-૨૧), (૧-૨-૨૩), (૧-૨-૨૪) નો અપવાદ છે. વિવેચન :- આ સૂત્ર ૧૯૬ જગ્યાએ લાગે છે ૧૪ સ્વર x ૧૪ સ્વર = ૧૯૬.
દાd - 4 + પેદિ = ઝવેદિ, ૩ + ફેન્દ્ર = , 3+ ઉત્તિર્ણ = ૩ ઝિ, JI + gવમ્ = ઝા પર્વ નિ મજ્યસે, 3 + વિમ્ = પ્રા વિમ્ નું તત્ ! '
ઝા (ઝાડુ) નીચે પ્રમાણે અર્થમાં વપરાય છે. - “ષથે છિયાયો, માડમવિઘી ાઃ |
તમાં ડિતું વિદ્યાર્, વાવ-સ્મરચાયોરડિત્ II” અર્થ - કુંષત્ અલ્પ અર્થમાં, ક્રિયાના યોગમાં, મર્યાદામાં અને અભિવિધિમાં - એમ ચાર અર્થમાં વપરાતો ‘આ’ (ગા) ડિત સમજવો. અને વાક્ય તથા સ્મરણ અર્થમાં વપરાતો ‘આ’ ડિતું વિનાનો સમજવો. ઉપર ઉદાહરણમાં pવનું હિત મજેસે એ વાક્યમાં ડિત વિનાનો ઝા હોવાથી અસન્ધિ થઈ છે. અને આ ઇવં તત્વ અહીં
સ્મરણ અર્થમાં ડિત વિનાનો ઝા હોવાથી અસન્ધિ થઈ છે. ડુ ઈત્ સંજ્ઞાવાળો 33 ચાર પ્રકારે છે. તેનો આ સૂત્રમાં નિષેધ હોવાથી સંધિની પ્રાપ્તિ થશે. દાત- ઝા (રૂષ) ૩SOUK = શોષણમ્ અહીં રૂષદ્ અર્થમાં છે, આ રૂદિ = દિ અહીં ક્રિયાયોગ છે, આ ડાન્તત્વ = ગોવત્તા અહીં મર્યાદા અર્થમાં છે, પ્રાર્ટેમ્પ = પ્રાર્થે... અહીં અભિવિધિ અર્થમાં 3 છે. સર્વત્ર સબ્ધિ
થઈ છે. સૂત્ર :
aોક્ત (૧-૨-૩૭) . અર્થ :- ગો અન્તવાળા વાદ્રિ સ્વર, સ્વર પર છતાં અસન્ધિભાવ પામે છે. સૂત્રનો સમાસ ગોત્ અન્ને વસ્ય સ ઝોન્ત: (બહુ.) .
