Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 01
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
૭૯ સૂત્ર :
સ્પષ્ટ વવવ વા (૧-૩-૨૫) અર્થ :- વાર્ગ, મો. મોસ અને પ્રોસ થી પર આવેલા પદાને
રહેલા અને યુનો સ્વર પર છતાં અસ્પષ્ટ ઉચ્ચાર થાય છે. પરંતુ વાર્ગથી પર રહેલા 4 અને મ્ ની પછી ગૂ વર્જીને કોઈપણ સ્વર પરમાં આવે તો તે વું અને ચૂનો અસ્પષ્ટ ઉચ્ચાર વિકલ્પ થાય છે. (એટલે કે ૩ વાની પછી રહેલા વ અને યુ ની પછી
ઉગ્ર સ્વર આવે તો અને સ્નો અસ્પષ્ટ ઉચ્ચાર નિત્ય થાય છે.) સૂત્રનોસમાસ-ત્ર સ્પષ્ટ સ્પણી (નબ. તપુ.)
ન વિદ્યતે મ્ સ્મિન્ સ = ઝનુગ, તસ્મિન્ “અનુગિ'
(બહુ.) વિવેચન :- દાતઃ પcવું, સાવું, ચું, વર્ષે અહીં પદાને રહેલા વુ અને
ચૂનો ૩ નો ૩૫રમાં હોવાથી અસ્પષ્ટ ઉચ્ચાર નિત્ય થાય છે. મોહેંત્ર, મોહેં–થોથૈત્ર અહીં તો qઅને ચૂની પછી કોઈપણ સ્વર આવે તો અસ્પષ્ટ ઉચ્ચાર નિત્ય થાય છે. - पटविह, पटविह, असाविन्दुः असाविन्दुः, तयिह તિથિદતસ્માયિમ્ તસ્માયિમ. અહીં બધા પ્રયોગોમાં આ વર્ણથી પર પદાજો રહેલા 4 અને ચૂનો મ્ સિવાયનો ૩ સ્વર પરમાં હોવાથી અસ્પષ્ટ ઉચ્ચાર વિકલ્પ થયો છે. ઉપરના ૧-૩-૨૩ અને ૧-૩-૨૪માં અનેને ષષ્ઠી વિભક્તિ હતી.અને અહીં પ્રથમા કરી તે “ગઈવશાવિમિિવપરિણામ:
” એ ન્યાયથી પ્રથમા થઈ છે. સૂત્ર :
રોયે (૧-૩-૨૬) અર્થ :
વOf , મોસ, મોલ્સ અને ડાઘો થી પરમાં રહેલા પદાજો આવેલા રુ નો,સ્વર પર છતાં “” થાય છે. (૧) શિન્ + સિ + આસ્તે અહીં ૨-૧-૪૦ “હિને
હસ્તસાલી ”. એ સૂત્રથી સ્વાદિ સિ પર આવતાં છિન્મ નો - આદેશ થવાથી, ૨ +સિ + આસ્તેિ, અહીં સિ પ્રત્યય
