Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 01
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
૭૪
સૂત્ર :
અર્થ :
વિવેચન :
સૂત્ર :
અર્થ :
તો થઇ જાત, પરંતુ સંધિમાં હૂઁ નો ટુ ૧-૩-૫૮ ઘોષે પ્રથમોડશિટ:'' થી થઈ ગયો. નઃ શિ વ્(૧-૩-૧૯)
પદાન્ત રહેલા નૂ નો ફ્ પર છતાં સ્ વિકલ્પે થાય છે. પરંતુ તે શ્,વ્ ના અવયવ રૂપ ન હોય તો.
આ સૂત્ર ૧ જગ્યાએ લાગે. વ્ + શ્
(૧) મવાઝૂર:, મવાશૂર, મવાશૂરઃ = અહીં મવાન્ ના ત્ ની પછી શૂરઃ નો ફ્ આવેલો છે. તેથી આ સૂત્રથી ર્ નો ૬ વિકલ્પે થયો. રૃ થવાથી ર્ એ પ્રથમ છે. તેની પછી શુ છે. તો૧-૩-૪ પ્રથમાધુટિ શછઃ થી શ્ નો છુ વિકલ્પે થયો. જ્યારે ૢ નો ફ્ ન થયો ત્યારે ૧-૩-૬૦ થી શ્ ના યોગમાં ત્ નો ગ્ થયો. તેથી ત્રણ રૂપો થયા.
અહીં પણ હૂઁ ના અવયવ રૂપ શુ નું વર્ઝન હોવાથી મવાન્ + ચ્યોતતિ - મવાવ્યોતતિ માં આ સૂત્રથી ત્ નો પ્ ન થયો.
=
પણ ૧-૩-૬૦ થી ગ્ના યોગમાં ત્ નો ઝ્ થયો. તોડતિ રોરુ (૧-૩-૨૦)
અ કારથી પર પદાન્તે રહેલા ૐ (ર્) નો ઝ કાર પર આવતાં ૐ નિત્ય થાય છે.
-
વિવેચન : અહીં એકલી સ્વર સંધિ નથી માટે સ્વરસંધિના પ્રકરણમાં લીધું નથી. સ્વર અને વ્યંજન મિશ્ર સંધિ છે. તેથી વ્યંજન સંધિમાં પણ લીધું નથી.
∞ + સ્ + ર્થ:, ∞ + રુ + ગ્રઃ ૨-૧-૭૨ સો રુઃ થી સ્ નો રુ થયો. અને હ્દ માં રહેલા ૪ થી પરમાં રુ છે અને પ્રર્થ સંબંધી ૩૩ પરમાં છે. તેથી તે રુ નો 3 થયો. ∞ +3 + અર્થઃ માં ૩ + 3 = સ્રો ૧-૨-૬
अवर्णस्येवर्णादिनैदोदरल्"
થી થયો. તેથી જોડર્થઃ થયું.
* !
