________________
સરળ સ્પાકામત સમીક્ષા
અપનાવવાની અતિ જરૂર છે. દેશનું સંગઠનબળ વધારવામાં તેમજ સમ્યગુ જ્ઞાન right nowledge પ્રાપ્ત કરવાનો તે અત્યુત્તમ માર્ગ છે. પ્રત્યેક ક્ષેત્રમાં અહિંસા અને અનેકાંત દૃષ્ટિને પ્રજ્ઞાપૂર્વક લાગુ કરવાથી સમસ્ત વિશ્વની સાથે તેનો મેળ સાધી શકાશે.
સ્યાદ્વાદનો પરમ (ઉત્કૃષ્ટ) ઉદ્દેશદર્શનશાસ્ત્રોનાઝઘડાટાળી, સમન્વય સાધી જનતાને સમગ્ર જ્ઞાન પમાડી મુક્તિગામી કરવાનો છે. છતાં વ્યવહારુપણે તેની કંઈ ઓછી ઉપયોગિતા નથી. વ્યવહારમાં સાદ્વાદ આપણને કેવી રીતે મદદ કરે છે તેનો ટૂંકખ્યાલ નીચેના લખાણથી વાચકવૃંદને આવી શકશે.
કપાસના કપાસના માટે જ્ઞાનીઓએ નિશ્ચય અને વ્યવહાર - બે માર્ગ બતાવ્યા છે. તેમાં જે નિશ્ચયમાર્ગ છે તે આત્મલક્ષી છે, દિશાસૂચન કરનારો માર્ગ છે, માટે તેને અનુલક્ષીને વ્યવહારુ દરેક પ્રવૃત્તિઓ કરવાની છે. મનુષ્યમાત્રના આ લોક અને પરલોક એમ ઉભય લોકનું સાર્થક કરવાનો આ જ ઉત્તમ માર્ગ છે. આ માટે જ શ્રીમન્મહોપાધ્યાયજી શ્રીયશોવિજયજી મહારાજે કહ્યું છે -
- નિશ્ચય દષ્ટિ ચિત્ત ધરીજી પાળે જે વ્યવહાર -
પુણ્યવંતને પામશેજી, ભવસમુદ્રની પાર. SPACALHİ 491 sej 89:- Ask your conscience and then do it. તારા આત્માને પૂછ અને પછી દરેક કાર્ય કર. આત્મા એ જ માનવીનો સાચો મિત્ર છે, તેના જેવો ઉચ્ચ મિત્ર જગતમાં કોઈ નથી. તેને પૂછાશે તો તે દરેક વખતે સાચી જ સલાહ આપશે.
સ્યાદ્વાદ દષ્ટિ સમકિતી દષ્ટિ છે એટલે નિશ્ચયદષ્ટિ છે. અને ઉપર આપણે બતાવ્યું તેમ દરેક વ્યવહારુ કાર્યો નિશ્ચયદષ્ટિને અનુસરીને જ કરવાનાં છે આવી રીતે સ્યાદ્વાદ દષ્ટિ જગતના જીવોનું કલ્યાણ કરવાનો પરમોત્કૃષ્ટ માર્ગ છે.
ઉન્નતિના ધવલ (ઉજજવલ) ગિરિ ઉપર જવાનો મનુષ્યમાત્રને માટે જે કોઈ રોયલ રોડ (રાજ માગી હોય તો તે આ જ છે. વ્યાપાર
વ્યાપારમાં પણ આપણે જોઈશું તો તેમાં પણ એકાંત દૃષ્ટિને તિલાંજલી આપી આપણે અનેકાંત દષ્ટિનું શરણ લેવું પડશે આપણામાં હજુ પણ કેટલીક જૂની રૂઢિના માણસો માને છે કે “આપણે તો બાપદાદા જે ધંધો કરતા આવ્યા છે તે કરીએ” હવે જો બાપદાદાના ધંધામાં મહેનત અને મૂડીના પ્રમાણમાં કંઈ યોગ્ય મહેનતાણું ના મળતું હોય અને કસ વિનાનો ધંધો હોય તો “બાપના કૂવામાં બૂડી મરવાથી શો ફાયદો છે?” દુનિયા કેટલી આગળ વધી છે તે તેણે જોવું જોઈએ અને પોતાની આવડત
