________________
* . સરળ
કા
ર
.
મુખપૃષ્ઠ-૧ પર ચિત્રનો સાર એ છે કે, જેય હાથ છૂટો હોય છે ત્યારે કંઈક વૃક્ષોને ભાંગી નાખે છે, પરંતુ તેને તેવી રીતે એકાંતમતવાળાઓ પોતાને અમુક સત્ય પ્રાપ્ત થવાથી, તેને આખા રૂપમાં પ્રતિપાદન કરવા મથે છે ત્યારે જ મત સંઘર્ષણો થાય છે, પરંતુ તેઓ જ્યારે સ્યાદ્વાદને અનુસરે છે ત્યારે તત્ત્વ-તર પ્રાપ્ત કરે છે, એટલું જ નહીં પરંતુ જગતમાં કીર્તિ સંપાદન કરે છે. આથી નયનેહથીની ઉપમા આપવામાં આવી છે અને સ્વાદ્વાદને અંકુશની ઉપમા આપવામાં આવી છે.
अन्यान्य पक्ष प्रतिपक्षमावाद यथा परे मत्सरिणः प्रवादा: नयानशेपानविशेषमिच्छन् न पक्षपाती समयस्तथा ते ॥
श्री मेमचंद्राचार्य सूरि
હે ભગવાન! તારો સિદ્ધાંત નિષ્પક્ષ છે કારણ તેં અમને એક જ વસ્તુ કેટલી અસંખ્ય દષ્ટિથી જોઈ શકાય છે તે બતાવ્યું છે. જે કેવળ સિદ્ધાંતભેદની ખાતર પરસ્પર ઈ-મત્સર ધરાવે છે તે તારા સ્યાદ્વાદ દર્શનમાં નથી સંભવતી.
एकस्मिन् वस्तुनि सापेक्ष रीत्वा विरुद्ध
नानाधर्मस्वीकारा हि स्याद्वादः । એક વસ્તુમાં અપેક્ષાપૂર્વક વિરુદ્ધ જુદા જુદા પ્રકારના ધર્મનો સ્વીકાર કરવો તે સ્યાદ્વાદ છે.
