________________
છે. અહીં યાત્રિકોને રહેવા માટે ૨૦થી ૨૫ ધર્મશાળાઓની સગવડ તીર્થધામમાં દાનનો પ્રવાહ પણ અવિરતપણે ચાલુ જ રહે છે. છે, જૈનોએ બંધાવેલા પુસ્તકાલયમાં જૈનધર્મને લગતા ૩ થી ૪ પ્રત્યેક તીર્થસ્થળનો પોતાનો અનેરો મહિમા છે. આથી અંતમાં હજાર પુસ્તકો છે, ત્યાં રહેતા લોકો માટે પોસ્ટ ઓફિસ અને તો એટલું જ કહીશું કે – બેંકની સુવિધા છે, ગામના અને આસપાસનાં નાના ગામડાંના
નામ જુદા છે કામ એક જ છે, વિદ્યાર્થીઓ માટે પ્રાથમિક શાળા, હાઈસ્કૂલ, આર્ટ્સ અને કૉમર્સની
હા, બધાં તીર્થધામ એક જ છે. વિદ્યાશાખાનું શિક્ષણ આપતી કૉલેજ, ઔદ્યોગિક તાલીમ આપતી
સંદર્ભ ગ્રંથોઃ સંસ્થા (ITI) વગેરે પણ ઉપલબ્ધ છે. દસથી પંદર હજારની વસ્તી
૧. “શંખેશ્વર તીર્થ - અતીતથી આજ ધરાવતા આ ગામમાં વિવિધ કોમના લોકો સંપથી રહે છે. ગામમાં
લેખક-પૂર્ણચન્દ્ર સૂરિશ્વરજી પાકા રસ્તા, પાણી અને વીજળીની સુવિધા પણ છે. તાજેતરમાં
- ૨. “શંખેશ્વર મહાતીર્થ' - મુનિરાજ શ્રી જયંતવિજયજી - ગુજરાત સરકાર તરફથી શંખેશ્વર થી બોરિવલી (મુંબઈ) વોલ્વો બસ સેવા શરૂ કરવામાં આવેલ છે. આ ધાર્મિક સ્થળે વર્ષ દરમ્યાન
ભાગ-૧,૨ ત્રણ મેળા ભરાય છે - (૧) ચૈત્રી પૂનમ (૨) કાર્તિકી પૂનમ અને (૩) પોષ દસમી. મેળા દરમ્યાન અને સમગ્ર વર્ષ દરમ્યાન આ
ગુજરાત આર્ટ્સ એન્ડ સાયન્સ કૉલેજ, અમદાવાદ. પવિત્ર સ્થળ અસંખ્ય ભક્તો અને યાત્રાળુઓની અવરજવરથી અને
૭૦૩, મુરલીધર સોસાયટી, નહેરુ નગર, એમની ભક્તિ-પૂજાથી સાચા અર્થમાં તીર્થ બની રહે છે. આ જૈન
આંબાવાડી, અમદાવાદ-૧૫
(ક્રમશઃ પાના નં...૧૩ થી)
કશી સ્પૃહા રાખી નથી, માનપાનની કે સ્થાનની પણ કોઈ ખેવના
સેવી નથી, પોતાની અહંતાનો સિક્કો પડે એવું પણ કશું ઈચ્છયું મહાત્મા ગાંધી : જીવનના કલાકાર
નથી. સતત અંતર્બોજપૂર્વક પોતાને સુધારતા અને વિકસાવતા એક વખત પ્રાર્થના કરવાની રહી ગયેલી, ખૂબ થાકી ગયેલા રહ્યા. અંતર્બાહ્ય આવી એકરૂપતા તેમને નીતિના , સદાચારના, એટલે બે-અઢી વાગે આંખ ખૂલી અને યાદ આવ્યું કે આજે સાંજની સનાતન નિયમોના પાલનથી મળી. કુદરતે તૈયાર કરેલો માણસ પ્રાર્થના કરી નથી. તેઓ લખે છે “મને એવો આઘાત લાગ્યો કે આપણી વચ્ચે નહોતો મૂક્યો, પણ ડગલે ડગલે, જાગૃતિપૂર્વક આખું શરીર ધ્રુજવા લાગ્યું. પરસેવે રેબઝેબ થઈ ગયા. ઘણો આચરણથી તેઓ પૂર્ણત્વને પામવા પ્રતિ ગતિ કરતા રહ્યા. પ્રત્યેક પસ્તાવો કર્યો. જેની કૃપાથી હું જીવું છું, મારા જીવનની સાધના મનુષ્ય આવી યાત્રા કરી શકે છે. તે વિશ્વાસ તેઓ આપતા રહ્યા. કરું છું, તેને જ ભૂલી ગયો ?” ભારે સંતાપ અનુભવ્યો. તેમનું આપણા કવિ ઉમાશંકર જોષીએ તેમની એક કવિતામાં કહેલું : જીવન જ પ્રાર્થનામય હતું, ઈશ્વરમય હતું એટલે નહેરુએ તેમના
માર્ગમાં કંટક ખડય, અવસાન પછી કહેલું “તેઓ આપણા આત્માના કણકણમાં પ્રવેશ
સહુને નડયા, કરી ગયા. ઠીક એ સમયે તેઓ આપણી વચ્ચે આવ્યા કે જ્યારે
બાજુ મૂક્યા ઉચકી આપણે આપણી આત્માની તાકાત ખોઈ બેઠા હતા.”
તે દિ’ નક્કી, જન્મ ગાંધી બાપુનો! ગાંધીજીને આપણે મહાત્મા કહીએ છીએ, રાષ્ટ્રપિતા કહીએ બસ, સદાચરણ એ જ જીવન માર્ગ, વિનોબાજી કહેતા ‘જીવન છીએ પણ તેઓ તો શુદ્ધ, બુદ્ધ, પરમ ચૈતન્ય સ્વરૂપ સાથે એટલે ગુણ સંવર્ધન’ ગાંધીજીએ કહેલું' જો વ્યક્તિએ પોતાનું અનુસંધાન કરવા મથનારા મહાસાધક હતા. પોતાના અંતરના ચારિત્ર ખીલવવું હોય તો સદાચરણ કરવું. આપણે આપણા અવાજને અનુસરનાર, સિદ્ધાન્ત-વ્રતની અસિધારા પર ચાલનારા, આચરણને - વ્યવહારને તપાસતા રહીએ અને ગાંધીજીની જેમ મન હૃદયની સ્ફટિક સમી પારદર્શક અવસ્થાયુક્ત વિભૂત હતા. ગ્રાહ્ય અને ત્યાજ્ય એવા બે ભાગ પાડી ગ્રાહ્યને અપનાવીએ, ગાંધી જીવનનો જેમ જેમ વધારે અભ્યાસ થતો જશે તેમ તેમ ત્યાજ્યને છોડીએ એ જ રાષ્ટ્રપિતાને સાચી અંજલિ. બે વર્ષ આપણને તો ખરો જ, પણ સમસ્ત વિશ્વને તેથી લાભ જ થશે. પછી તેમની દોઢસોમી જયંતી આવી રહી છે. તેની ઉજવણી, આજે જગત પોતાના ભૌતિક સાધનોનો જે વિકાસ કરી રહ્યું છે સાર્થકતા, કસોટી અને આવી સદ્વર્તનના આ નિયમને સમજવામાં અને તેને પરિણામે જે સંકટો, તનાવ, અવસાદ પેદા થઈ રહ્યા છે અને જીવવામાં છે. તેમાં ગાંધી જીવન અને વિચાર માર્ગદર્શક બની શકે તેમ છે. ગાંધી
અક્ષરભારતી, ૫, રાજ ગુલાબ શોપિંગ સેન્ટર, મૂલ્યો, ગાંધી વિચાર એ સનાતન સત્યોનો જ વ્યવહારમાં
વાણીયાવાડ, ભુજ - કચ્છ. પીન - ૩૭૦૦૦૧. આવિષ્કાર છે. તેમણે પોતાના માટે કદી કશું માગ્યું નથી, કદિ
મો. ૦૯૮૨૫૧૯૧૦૨૯
ડિસેમ્બર - ૨૦૧૭
પ્રવ્રુદ્ધજીવળ
(૨૯) |
