________________
- જ્ઞાન-સંવાદ , પ્રશ્ન પૂછનાર શ્રી અનિલભાઈ શાહ
રૂપે નારકીને દુઃખ આપવાનું કાર્ય કરે છે. એમાં એમના ઉત્તર આપનાર વિદ્વાન ડૉ. પાર્વતીબેન ખીરાણી
રાગદ્વેષ અનુસાર કર્મબંધ થાય છે એ કર્મ અનુસાર એમને સવિનય લખવાનું કે આપના મુંઝવતા પ્રશ્નો વાંચ્યા. જિજ્ઞાસા પણ એમના ફળ ભોગવવા મનુષ્ય કે તિર્યંચ ગતિમાં જવું માટે ધન્યવાદ, પરમ શ્રદ્ધય, ૫.પૂ. સુધાબાઈ મહાસતીજી (ગોંડલ પડે છે. સંપ્રદાય પ્રાપ્ત પરિવાર) ના માર્ગદર્શક મુજબ જવાબ આપવાનો પરમાધામી દેવ ક્યારે બને? પ્રયત્ન કરું છું. આશા છે આપને સંતોષ થશે.
જે મનુષ્ય કે તિર્યંચ ધર્મ કરે, પુણ્યના કાર્યો કરે પણ દ્વેષ પ્ર.૧ આપણે જેનધર્મમાં જીવની ચોથી ગતિ નરક અથવા નારક. ઘણો કરે જેમ કે હિન્દુ મુસલમાનને જોઈને વેર કરે. આમ
છે. આ માન્યામાં નથી આવતું કારણ કે જેનધર્મમાં જ કહ્યું છે ધર્મ તો કરે, વ્રતો પણ આદરે પરંતુ વેર-દ્વેષ કરવાથી કે દરેક જીવ તેના શુભાશુભ કર્મનું ફળ ભોગવે અને નરક પરમાધામી જેવા નીચલી કક્ષાના દેવ બને અને દ્વેષના પણ ભોગવે આ તો બેવડો માર બીજું નરકમાં નરકગામી સંસ્કારને કારણે નારકીને મારે, દુઃખ આપે એમાં રાજી થાય. જીવને પરમધામી દેવો ખૂબજ ત્રાસ અને વેદના આપે છે. પ્ર.૨ બીજો એક નિયમ છે કે એક જીવ મોક્ષમાં જાય ત્યારે એક તો શું પરમાધામી દેવોને તે કર્મનું ફળ ભોગવવું ન પડે? જીવ અવ્યવહાર રાશિ (નિગોદ) માંથી વ્યવહાર રાશિમાં આવે
બીજો પ્રશ્ન એ પણ છે કે જીવ પરમાધામી દેવ ક્યારે બને? અર્થાત્ બેઈન્દ્રિયમાંથી પંચેંદ્રિયમાં આવે. શું અત્યારે એટલા જ.૧ સૌ પ્રથમ કર્મના ફળ એટલે શું?
બધા જીવો મોક્ષમાં ગયા છે કે વિશ્વની વસ્તી ફદકે ને ભૂઓ જે કર્મ જે રીતે બંધાયેલું હોય એ જ પ્રકારે જે રીતે ઉદયમાં વધતી જાય છે? આવે એ ફળ કહેવાય એ ફળ શુભ પણ હોય અશુભ પણ જ. ૨ અવ્યવહાર રાશિ એટલે સૂક્ષ્મ નિગોદ અને બાદર નિગોદ હોય. અશુભ ફળ ૮૨ પ્રકારના છે જેમાં નરકગતિ, વનસ્પતિકાયના અપર્યાપ્તા પર્યાપ્તા એ ચાર ભેદવાળા જીવો. નરકાનુપૂર્વી અને નરકનું આયુષ્ય. એટલે નરક અને કર્મફળ આ જીવો જ્યાં સુધી અન્ય કાય, જાતિ, ગતિ આદિમાં જવ આ બંને ભિન્ન છે જ નહિ જેથી બેવડા મારનો પ્રશ્ન જ ઊભો નથી પૃથ્વીકાય આદિ સાથે એનો વ્યવહાર શરૂ થતો નથી થતો નથી.
ત્યાં સુધી અવ્યવહારરાશિના કહેવાય છે. એક વખત નરકનું ફળ ભોગવવાની રીતના ત્રણ પ્રકાર છે - ક્ષેત્રવેદના, પાણનિગોદનું સ્થાન છોડી પૃથ્વી આદિમાં જઈને પાછા પરમાધામીકૃત વેદના અને અન્યોન્યકૃત વેદના.
નિગોદમાં જાય તો પણ વ્યવહારરાશિના જ કહેવાય છે આ જેમ અહીં જેલમાં એક બેરેકમાં ઘણાં બધા કેદીઓ સંકડાશમાં લોકમાં અવ્યવહારરાશિનું એક સ્થાન છે જે જીવોથી ઠસોઠસ રહેતા હોય જ્યા સરખું સુવા-બેસાય નહિ. ગરમી થાય ભરેલું છે. અનંતા જીવો સિદ્ધ થયા પછી પણ એમાંથી માત્ર બધા વચ્ચે કોમન સંડાસ બાથરૂમ હોય એ સમાન ક્ષેત્રવેદના, અનંતમા ભાગના જીવો જ ખાલી થયા છે. અર્થાત્ નિગોદના કેદીઓ પરસ્પર લડે તે અન્યોન્યકૃત વેદના અને જેલર દ્વારા ૧ ગોળામાં અસંખ્યાતા શરીર હોય પ્રત્યેક શરીરમાં અનંત અપાતો દંડ = પરમાધામીકૃત વેદના. જેલર બધાને જ દંડ જીવ હોય. એમાંથી ૧ શરીરમાં રહેતા અનંતા જીવો પણ આપે એ જરૂરી નથી એ જ રીતે પરમાધામી બધાને જ ત્રાસ ખાલી થયા નથી. એટલા જીવો છે. બીજું સ્થાન વ્યવહાર આપે એ જરૂરી નથી. અસંખ્યાતા નારકી પરમાધામીના રાશિનું છે. એમાં પણ અનંતા જીવો છે. પણ એ જેટલા છે ત્રાસથી બચી જતા હોય છે.
એટલા જ રહે છે. (વોટર લેવલ મુજબ) અર્થાત્ જઘન્ય ૧ અહીં વિવિધ ક્રીમીનલ અપરાધી પ્રમાણે વિવિધ સજા થાય અને ઉત્કૃષ્ટ ૧૦૮ સુધીના જીવો સિદ્ધ થાય એ પ્રમાણેના છે જેણે અપરાધ કર્યો છે તે સ્વબચાવમાં થયો છે, આવેશમાં જીવો અવ્યવહાર રાશિમાંથી આવીને જગ્યા પૂરી દે. ત્રીજું થયો છે, યોજનાબદ્ધ થયો છે કે રીબાવી રીબાવીને ત્રાસ સ્થાન છે સિદ્ધનું જેમાં પણ અનંતા જીવો છે જ્યાં જીવો. આપીને થયો છે. એ બધા પાસાઓને ધ્યાનમાં રાખીને સાદી આવે છે છતા ક્ષેત્રમાં ૧ જ્યોતમાં બીજી જ્યોત મળે એમ જેલ. સખત કાર્ય સાથેની જેલ, આજીવન કેદ કે ફાંસીની સમાતા જાય છે માટે અવ્યવસ્થા નથી થતી. એમાં જીવોની સજા મળે છે. એમ જેણે ઘણાં ક્રૂર ઘાતકી કર્મો કર્યા હોય વૃદ્ધિ થતી રહે છે. અવ્યવહારરાશિમાં ઘટતી રહે છે અને એને એવા કર્માનુસાર ૧ થી ૭ નરકમાં જવું પડે છે.
વ્યવહારરાશિમાં યથાવત રહે છે અર્થાત્ ૧ જીવ જાય એટલે ત્યાં પરમાધામી દેવો ૧ થી ૩ નરકના જીવોને એમની ફરજ ૧ જીવ આવી જાય.
(૫૦)
પ્રવ્રુદ્ધજીવુળ
ડિસેમ્બર - ૨૦૧૭) |