________________
પા... તો આપણા ને એમનામાં ફરક શું? ગાય-ભેંસ-બકરાની હિંસાને પાપ તો અન્યધર્મી પણ માને જ છે, પણ આ સૂક્ષ્મકાય જીવોની હિંસામાં પણ એટલું જ પાપ છે એવું જો તમે માનતા ન હોય, તમારા આચરણમાં ન હોય, એ જોઈને તમારા દિલમાં જો કોઈ દુ:ખ ન હોય ઉપરથી હોંશે હોંશે આ કતલખાનું ચલાવતા હોય, તો અન્યધર્મ અને આપણામાં ફરક શું? શું આપણે મહાવીરના અનુયાયી કહેવાવાને લાયક છીએ ? આત્મનિરીક્ષણ કરો કે મારા હૃદયમાં અહિંસાનું સ્થાપન થયું છે કે હિંસામાંજ રમી રહ્યો છું? બીજા શું કરે છે તે જોવાનું છોડી દો. વિચારો કે હું ક્યાં છું? મને આ સુક્ષ્મકાય જીવોની હિંસા જોઈને હૃદયબળે છે કે રાચીમાચીને ખુશ થાઉં છું ? એકને બદલે બે ગાડી આવે કે બે બંગલા આવે તો ખુશી કે દુઃખ? ઘરમાં એ.સી. આવે, ફ્રીજ આવે... જીવસંહારના અન્ય સાધનોના વખાણ કરતાં થાકતા નહોતો, કહી દી તમારા આત્માને કે હિંસામાં તારી અનુોદના છે. મહાપૂજાના નામે કેટલા ફળ-ફૂલ-પાનનો સંહાર...!!! સામાન્ય બુદ્ધિથી પણ કોઈ વિચારે તો પરા સમજી શકાય કે મહાવીર કોઈ એવી હિંસક વ્યક્તિ નહતી કે જે આટલી બધી અધધ હિંસા કરીને એનાજ મંદિરને શણગારવાનું કહે ? કોઈ કોઈ એવી દલીલ કરે છે કે ‘શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે' અરે ભાઈ... કેવા સમયમાં કેવી સમયની માંગ પ્રમાણે આ રચનાઓ થઈ છે તે જાણો છો ? આજથી ૨૦૦-૫૦૦ વરસ પહેલાનો સમય એવો હતો કે કાંક કાંક છૂટાછવાયા ઘર હતા અને ચારે બાજુ ખૂબ જ વનરાજી હતી. એટલે જમીન પર એટલા બધા ફૂલ-પાંદડાનો ઢગલો થઈ જતો કે જમીન પરા ઢંકાઈ જતી, તે સમયે કહ્યું કે જે ફૂલ વૃક્ષથી છૂટા પડી ગયા છે તેમાંથી જે સુગંધિત છે, જે અખંડ છે તેવા ફૂલ લઈને પૂજા કરો... (સુરભિ અખંડ કુસુમ
ગ્રહી, સમય પ્રમાણે શાસ્ત્રની રચના થઈ...પણ આજે એ સમય
નથી...આજે તો ફૂલની સાથે કળીઓ પણ ચૂંટી લેવાય છે.... આટલા ફૂલો ચૂંટવા માટે કેટલી અન્ય વનસ્પતિ ખુંદવી પડે છે. એટલું તો વિચારો..શું આવી હિંસામાં મહાવીરની મંજૂરી હોય ? આજે દિક્ષાર્થી લોકો, વીજળીથી ચાલતા, ઉપર લટકતા એવા સાધનમાં ઉભા રહી વર્ષીદાન ફેંકે છે. આજથી સો બસો વરસ પછી આ શાસ્ત્ર બની જશે કે આપણા પૂર્વજો આવા સાધનોનો ઉપયોગ કરતા હતા... અમારા શાસ્ત્રમાં છે, એની વાતો છે, ફોટા છે.. માટે એ જ એ જ કરો.એ ધર્મ છે..બસ આમ ધર્મ ડહોળાતો રહે છે..પણ સુન્ન લોકો ફક્ત મહાવીરના સિધ્ધાંતને અનુસરો...‘કોઈપણ જીવને દુઃખ પહોંચાડવું એ હિંસા છે'' એટલા સિધ્ધાંતને પકડી લો ને એ સિધ્ધાંત પર ચાલવાની કોશીષ કરો, તો જ હિંસા નામના પાપથી પાછા કટા....પાછળના અનુયાયીઓ જે કેવળજ્ઞાની નથી તેમાં મતભેદ પડે છે, વાડા અલગ પડે છે ને સસ્તું-સહુની મતિ પ્રમાણે રચનાઓ થવા લાગે છે. જુઓ ગણિતમાં ગમે તેટલા મોટા સમીકરણો આવે પણ મૂળ સિધ્ધાંત ક્યારેય બદલાતા નથી. AA=Aર જ થાય. એવા સિધ્ધાંત બદલાતા નથી એમ મહાવીરના સિધ્ધાંતને આત્મસાત કરી અહિંસાના પલ્લામાં ઉભા રહેવાની કોશિશ કરો.. જ્યાં સુધી નાની સરખી હિંસામાં આપણી અનુમોદના હશે ત્યાં સુધી આપણે આપશા આત્મામાં સ્થિર થઈ શકશું નહિ. સ્વાધ્યાય કે ધ્યાન નામા તપમાં ઉંડાણ સાધી શકાશે નહિ.
(સ્વાધ્યાય-ધ્યાન વિષે વધુ આવતા અંક) (કોઈના પણ સવાલ આવકાર્ય છે. ફોન ૮૮૫૦૦૮૮૫૬૭)
મધ્યકાલીન જૈન સાહિત્યના હસ્તપ્રત સંશોધન-સંપાદનના પ્રદાનને અનુલક્ષીને
ડો. કાન્તિભાઈ બી. શાહને
૩૬
un ૧૯, ધર્મપ્રતાપ, અશોક નગર. કાંદિવલી (ઈસ્ટ) ૪૦૦ ૧૦૧.
તા. ૧૫-૧૦-૨૦૧૭ના રોજ શ્રી આંબાવાડી જૈન સંઘ, અમદાવાદ ખાતે
‘આચાર્યશ્રી વિજય-પ્રધુમ્નસૂરીશ્વરજી એવોર્ડ'
તેમજ એક લાખ રૂપિયાના પુરસ્કારથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા.
આચાર્યશ્રી વિજયપ્રધુમ્નસૂરીશ્વરજી સ્મૃતિમાં શરૂ કરાયેલો આ સૌ પ્રથમ એવોર્ડ આચાર્યશ્રી રાજહંસસૂરિજીની નિશ્રામાં કાન્તિભાઈને અર્પણ કરાયો છે.
પદ્મશ્રી ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈએ શ્રુતજ્ઞાનની અનુમોદનાના આ અવસરે, કાન્તિભાઈનો પરિચય આપવા સાથે પ્રાસંગિક વક્તવ્ય રજૂ કર્યું હતું.
આ અગાઉ કાન્તિભાઈને ઈ. ૨૦૧૩માં આગમપ્રભાકર મુનિવરશ્રી પુણ્યવિજયજી એવોર્ડ પ્રાપ્ત થયેલ છે. તે ઉપરાંત ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદ, ગુજરાત સાહિત્ય અકાદમીનાં પારિતોષિકો અને શ્રી જયભિખ્ખુ સાહિત્ય ટ્રસ્ટના સુવર્ણચંદ્રક દ્વારા એમના સંશોધન-સંપાદનના ગ્રંથો પુરસ્કૃત થયેલા છે.
પ્રબુદ્ધજીવન
ડિસેમ્બર - ૨૦૧૭