________________
એટલે શંખ-માટીનો ઢોલ-લાકડાનો ઢોલ, ભેરિ, ઝાલર, ખરમુખી, હુડુકક, દુંદુભિ વગેરે વાજાંઓના નાદ સાથે ભગવાન કુંડપુર નગરની વચ્ચોવચ્ચ થઈને નીકળે છે, નીકળીને જયાં જ્ઞાતખંડ વન નામનું ઉદ્યાન છે, તેમાં જ્યાં આસોપાલવનું ઉત્તમ વૃક્ષ છે ત્યાં આવે છે.
૧૧૪. ત્યાં આવીને આસોપાલવના ઉત્તમ ઝાડની નીચે પોતાની પાલખીને ઊભી રાખે છે, એ ઝાડ નીચે પાલખીને ઊભી રાખીને પાલખી ઉપરથી પોતે નીચે ઊતરે છે, પાલખી ઉપરથી નીચે ઊતરીને પોતાની મેળે જ હાર વગેરે આભરણો ફૂલની માળાઓ અને વીંટી-વેઢ વગેરે અલંકારોને ઉતારી નાખે છે. એ બધાં આભરણો, માળાઓ અને અલંકારોને ઉતારી નાખીને પોતાને હાથે જ પાંચ મુષ્ટિ લોચ કરે છે એટલે ચાર મુઠિ વડે માથાના અને એક મૂઠિ વડે દાઢીના વાળને ખેંચી કાઢે છે એ રીતે વાળનો લોચ કરીને પાણી વિનાના છઠ્ઠ ભક્ત - બે ઉપવાસ - સાથે એટલે છ ટેક સુધી ખાનપાન તજી દઈને અર્થાત એ રીતે બે ઉપવાસ કરેલા ભગવાન હસ્તોત્તરા નક્ષત્રનો અર્થાતુ ઉત્તરાફાલ્યુની નક્ષત્રનો યોગ આવતાં એક દેવદૂષ્ય લઈને પોતે એકલા જ, કોઈ બીજું સાથે નહીં, એ રીતે મુંડ થઈને અગારવાસ તજી દઈને અનગારિક પ્રવજયાને સ્વીકારે છે.
૧૧૫. શ્રમણ ભગવાન મહાવીર એક વરસ ઉપરાંત એક મહિના સુધી યથાવત ચીવરધારી એટલે કપડું ધારણ કરનાર હતા અને ત્યારપછી અચેલ એટલે કપડા વગરના થયા તથા કરપાત્રી થયા.
૧૧૬. શ્રમણ ભગવાન મહાવીર દીક્ષા સ્વીકાર્યા પછી બાર વરસ કરતાં વધારે સમય સુધીના સાધનાના ગાળામાં શરીર તરફ તદન ઉદાસીન રહ્યા એટલે એ ગાળામાં તેમણે શરીરની માવજત તરફ લેશ પણ લક્ષ્ય ન કર્યું અને શરીરને તજી દીધું હોય એ રીતે શરીર તરફ વત્ય - સાધનાના ગાળામાં જે જે ઉપસર્ગો આવતા રહે છે, જેવા કે, દિવ્ય ઉપસર્ગો, માનવીકૃત ઉપસર્ગો અને તિર્યંચ યોનિકો તરફથી એટલે દૂર ભયાનક પશુપક્ષીઓ તરફથી આવતા ઉપસર્ગો, અનુકૂળ ઉપસર્ગો વા પ્રતિકૂળ ઉપસર્ગો જે એવા કોઈ ઉપસર્ગો ઉત્પન્ન થયા તે બધાને સારી રીતે નિર્ભયપણે સહન કરે છે, લેશ પણ રોષ આયા વિના ખમી રહે છે, અદીન ભાવે કોઈની પણ ઓશિયાળની લેશ પણ અપેક્ષા રાખ્યા વિના તેજસ્વીપણે સહન કરે છે અને અડગપણે મનને નિશ્ચય રાખીને સહન કરે છે.
૧૧૭. ત્યાર પછી શ્રમણ ભગવાન મહાવીર અનગાર થયા, ઈર્યાસમિતિ, ભાષાસમિતિ એષણાસમિતિ આદાનભાંડમાત્રનિક્ષેપણાસમિતિ અને પારિષ્ઠાપરનિકાસમિતિ એટલે પોતાનાં મલ, મૂત્ર, થંક, બડખા, લીંટ અને બીજો દેહમલ એ બધાંને નિર્જીવ શુદ્ધ સ્થળે પરઠવવા માટે રાખવામાં આવતી કાળજી. એ રીતે પાંચ સમિતિને ધારણ કરતા ભગવાન મનને બરાબર સારી રીતે પ્રવર્તાવનારા, વચનને બરાબર સારી રીતે પ્રવર્તાવનારા અને શરીરને બરાબર સારી રીતે પ્રવર્તાવનારા થયા, મનગુપ્તિ, વચનગુપ્તિ તથા કાયગુપ્તિને સાચવનારા થયા. એ રીતે ગુપ્તિવાળા અને જિતેંદ્રિય ભગવાન સર્વથા નિર્દોષપણે બ્રહ્મચર્યવિહારે વિચરનારા થયા, ક્રોધ વિનાના, અભિમાન વિનાના, છળકપટ વગરના અને લોભરહિત ભગવાન શાંત બન્યા, ઉપશાંત થયા, તેમના સર્વ સંતાપો દૂર થયા, તેઓ આસ્રવ વગરના, મમતા રહિત, પાસે કશો પણ પરિગ્રહ નહીં રાખનારા અકિંચન થયા. હવે તો એમની પાસે ગાંઠવાળીને સાચવવા જેવી એક પણ ચીજ રહી નથી એવા એ અંતરથી અને બહારથી છિન્નગ્રંથ થયા. જેમ કાંસાના
૫૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
