________________
બદલાઈ ગયું હતું. સૌરાષ્ટ્રમાં જેમની આણ પ્રવર્તતી | ચોથે જ સંવત્સરીની આરાધના કરી હતી. એ ઉદાહરણ એવા પંન્યાસ શ્રી ગંભીરવિજયજીનો કાળધર્મ થઈ ગયો | ઉપરથી તાર્કિક રીતે તો સંવત ૧૯૯૨માં પણ ભાદરવા હતો અને તેમનું સ્થાન તેમના જ ગુરુભાઈ આચાર્યશ્રી | સુદ પાંચમની વૃદ્ધિએ બે છઠ્ઠ ગણી સંવત્સરી ઉદિત નેમિસૂરીશ્વરજીએ લીધું હતું, સમગ્ર જૈન સંઘ ઉપર | ચોથની જ કરવામાં આવશે, એવી કલ્પના હોય, પણ આ તેમનો એટલો પ્રભાવ હતો કે તેઓ શાસનસમ્રાટ તરીકે | વર્ષે કંઈક એવું બનવાનું હતું, જેને કારણે તપાગચ્છ સંઘ જાણીતા થયા હતા.
બે ભાગોમાં વહેંચાઈ જવાનો ડર હતો. આવું ન બને તે આ બાજુ મુનિશ્રી આનંદસાગરજી હવે આચાર્ય | માટે ચિંતિત આચાર્યશ્રી સિદ્ધિસૂરીશ્વરજી, આચાર્યશ્રી સાગરાનંદસૂરીશ્વરજી બન્યા હતા અને તેમના પ્રભાવમાં | દાનસૂરીશ્વરજી વગેરેએ શરૂઆતથી જ સમાધાનના પ્રયાસો પણ ઉત્તરોત્તર વૃદ્ધિ થઈ હતી. આ ઉપરાંત સંઘસ્થવિર | શરૂ કરી દીધા હતા. તે માટે સંવત ૧૯૯૦ની સાલમાં આચાર્યશ્રી સિદ્ધિસૂરીશ્વરજી અને આચાર્યશ્રી | અમદાવાદમાં મળેલા સમગ્ર શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક જૈન દાનસૂરીશ્વરજી મ.સા.નો જૈન સંઘ ઉપર ભારે પ્રભાવ |
| શ્રમણ સંમેલન પ્રસંગે યોગ્ય તક હતી. હતો. ચંડાશચંડુ પંચાંગમાં ભાદરવા સુદ પાંચમનો ક્ષય | | અમદાવાદનું શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક શ્રમણ સંમેલન આવતાં સંવત્સરી કયા દિવસે કરવી એ બાબતમાં | શાસનસમ્રાટ નેમિસૂરીશ્વરજીની અધ્યક્ષતામાં મળ્યું હતું, સકળ જૈન સંઘ આ ચાર ધુરંધર આચાર્યોના અભિપ્રાયની | તેમાં તપાગચ્છ ઉપરાંત અંચલગચ્છ, ખરતરગચ્છ, કાગડોળે પ્રતીક્ષા કરી રહ્યો હતો.
પાર્થચંદ્રગચ્છ અને ત્રિસ્તુતિક ગચ્છના સાધુઓ પણ - સૌથી પ્રથમ આચાર્ય દાનસૂરિએ તેમના શિષ્યોની | સામેલ હતા. આ સંમેલનમાં શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક જૈન પ્રેરણાથી પ્રગટ થતા “વીર શાસન''માં જાહેર કર્યું કે, સંઘની અનેક સમસ્યાઓના સમાધાન માટે સર્વસંમતિથી
સંવત ૧૯૫૨ અને ૧૯૬૧ની જેમ આ વર્ષે પણ | નિર્ણયો લેવામાં આવ્યા, પણ બે ત્રણ વર્ષ પછી આવનારા સંવત્સરી ભાદરવા સુદ ચોથના શુક્રવારે કરવી એ જ | સંવત્સરીના ભેદનો મુદ્દો લટકતો જ રહી ગયો. આચાર્ય શ્રેયકારી લાગે છે.” આ વર્ષે શાસનસમ્રાટ નેમિસૂરીશ્વરજી | સિદ્ધિસૂરીશ્વરજી અને આચાર્ય દાનસૂરીશ્વરજી વગેરેએ મહારાજનું ચોમાસું ભાવનગરમાં હતું, તેમની આજ્ઞાથી વિનંતી કરી કે બધા ભેગા થયા છીએ તો તિથિની
જૈન ધર્મ પ્રકાશ'' માસિકના શ્રાવણ માસના અંકમાં વિચારણા પણ કરી લઈએ. ત્યારે શાસનસમ્રાટ જાહેરાત કરી દેવામાં આવી કે “જયપુર-મુંબઈ વગેરેના | આચાર્યશ્રીએ એવો જવાબ આપ્યો કે અહીં બીજા પંચાંગોમાં દર્શાવેલ ભાદરવા સુદ છઠ્ઠનો ક્ષય માન્ય કરી ગચ્છના સાધુઓની પણ ઉપસ્થિતિ છે, જ્યારે તિથિનો ભાદરવા સુદ ચોથના શુક્રવારે જ સંવત્સરી કરવાની પ્રશ્ન માત્ર તપાગચ્છનો જ છે. કેટલાકે એવું સૂચન કર્યું કે છે કે આ નિર્ણયમાં આચાર્યશ્રી સિદ્ધિસરીશ્વરજી સહિત | આ સંમેલન પૂરું થાય, એટલે તપાગચ્છના સાધુઓ મોટા ભાગના જૈનાચાર્યોએ ટેકો પુરાવ્યો એટલે બહુમતી | | અલગ રીતે મળી તિથિપ્રશ્નની ચર્ચા કરી લે, પણ ભાદરવા સુદ ઉદિત ચોથે જ સંવત્સરી કરનારાઓની આચાર્યશ્રી નેમિસૂરીશ્વરજીએ તે માટે પણ તૈયારી દર્શાવી થઈ ગઈ. આ વર્ષે આચાર્યશ્રી સાગરાનંદસૂરીશ્વરજી | નહિ એટલે તિથિનો પ્રશ્ન અનિર્ણિત જ રહ્યો. પાસે એવી અપેક્ષા હતી કે તેઓ પણ સંવત ૧૯૬૧ની સંવત ૧૯૮૯ અને સંવત ૧૯૯૨ વચ્ચે તપાગચ્છ જેમ સકળ સંઘની સાથે સંવત્સરી કરશે, પણ તેમણે તો | જૈન સંઘમાં એવી બે ઘટનાઓ બની ગઈ, જેને કારણે સંવત ૧૯૫૨માં લહેરાવેલો બગાવતનો ઝંડો હજી પણ | સંવત્સરીનો ઝગડો એકદમ તીવ્ર બની ગયો. પ્રથમ પકડી રાખી આખા સંઘથી અલગ પડી ભાદરવા સુદ | ઘટનામાં આચાર્યશ્રી સાગરાનંદસૂરિ મહારાજને તેમના જ ત્રીજનો ક્ષય કરી ગુરુવારે જ સંવત્સરી કરી. પટ્ટશિષ્ય હંસસાગરજી સાથે કેટલાક ગંભીર મતભેદો
ભાદરવા સુદ પાંચમનો ક્ષય આવ્યો ત્યારે સાગરજી | પથા, જેને કારણે સાગરાનંદસૂરિ ખૂબ અપમાનિત થયા મહારાજના અપવાદ સિવાય આખા જૈન સંઘે અન્ય ] અને તેમણે શાસનસમ્રાટ નેમિસૂરીશ્વરજીની ઓથ લેવી પંચાંગનો આધાર લઈ છઠ્ઠનો ક્ષય કર્યો હતો અને ઉદિત | પડી. બીજી બાજુ આચાર્ય દાનસૂરીશ્વરજીના વિદ્વાન અને
= પર્વતિથિના સત્યની શોધમાં તે ૨૫
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
