________________
દ્વિતીય નિકૂવ તિધ્વગુણ :
: ૩૩ : ગઈ હતી. તેઓશ્રીએ વહેવરાવેલ જ્ઞાનપ્રવાહનું ચિન્તન સર્વત્ર સાધુ-સંપ્રદાયમાં થતું હતું. તે જ્ઞાનપ્રવાહમાં ચાદ પૂવ એ પ્રધાન ગણાતા હતા. તેનું અધ્યયન અને મનન રાજગૃહ નગરમાં વિશેષ હતું. તે નગરમાં મુણશેલ નામે એક ચેત્ય હતું. તેમાં શ્રી વસુ નામના આચાર્ય મહારાજ વિરાજતા, હતા. ચદે પૂર્વના જ્ઞાનમાં તેઓ નિષ્ણાત હતા. શ્રુતકેવળી તરીકે તેઓ વિખ્યાત હતા. તેમની પાસે અનેક શિખે રહેતા
અને પૂર્વજ્ઞાનનું અધ્યયન કરતા. તેમની પાસે ભણનારા અનેક શિમાં તિષ્યગુપ્ત નામના પણ એક શિષ્ય હતા. ચિદમાંથી નવ પૂર્વનું અધ્યયન તિષ્યગુપ્ત કર્યું હતું, ને દશમા પૂર્વનું અધ્યયન ચાલતું હતું. તે પૂર્વનું નામ “ આત્મપ્રવાદ” છે. આત્માના અનેક ગહન વિચારો એમાં ગુંથાયા છે.
પાડ ચાલતા એક સમય નીચે પ્રમાણે પાઠ આવ્યો, ને આચાર્ય મહારાજે તેને યથાર્થ અર્થ ઉપપાદન કરી સમજાવ્યો. __ " एग भंते ! जीवपएसे जीवेत्ति वत्तव्वं सिया? णो इणमटे समटे, एवं दो जीवप्पएसा, तिषिण, संखेजा, असंखेजा वा जाव एगपएसूणे वि य णं जीवे नो जीवेत्ति वत्तव्वं सिया. जम्हा कसिणे पडिपुण्णलोगागासप्पएससमतुल्लप्पएसे जीवेत्ति વરડ્યું ” ત્યા.
ભગવાન ! જીવન એક પ્રદેશ જીવ કહી શકાય ? એ વિચાર સત્ય-સમર્થ નથી, એ પ્રમાણે જીવના બે પ્રદેશે, ત્રણ પ્રદેશે, સંખ્યાતા પ્રદેશ, અસંખ્યાતા પ્રદેશે ને છેવટે એક પ્રદેશ ન્યૂન સર્વ પ્રદેશ પણ જીવ એ પ્રમાણે કહી શકાય નહિં, કારણ કે સંપૂર્ણ કાકાશના પ્રદેશ સમાન પ્રદેશવાળે જીવ એ જ જીવ કહી શકાય છે.” વગેરે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
