Nayopadesha Part 2

Author(s): Yashovijay Upadhyay, Lavanyasuri
Publisher: Vijaylavanyasurishwar Gyanmandir Botad

Page 13

नयामृततरङ्गिणी-तरङ्गिणीतरणियां समतो नयोपदेशः ।
१३
विषयः पत्र-पतिः मननं-निदिध्यासनं चैतत्रिक श्रवणा
दिकम् । १५८ श्रवणादीनां त्रयाणां क्रमेण लक्षणा.
न्युपदर्शितानि । १५९ उक्तत्रयाणां मध्ये श्रवणं प्रधान तत्त्व.
ज्ञाने श्रवणस्य प्राधान्ये हेतुरावेदितो
विधिश्चात्र नियमाख्य उपपादितः । ३३६ ३ १६. श्रवणस्य कर्त्तव्यत्वावेदकं तत्स्वरूप
लक्षणावेदकं पञ्चदशीपद्यकदम्बक.
मुल्लिखितम्। १६. विधि-नियम-परिसयानां लक्षणोप
दर्शकं विधिरत्यन्तमप्राप्ताविति पद्य
मुट्टङ्कितम् । १६२ अभ्यस्तं श्रवणादि तत्त्वज्ञानहेतुः,
तद्वान् पुरुषधौरेयस्तत्त्वमसीत्यादिवाक्यार्थविशुद्ध प्रत्यगभिन्नं परमा
स्मानं साक्षात्करोतीति दर्शितम्। ३३० २ १६३ तत्त्वं पदयोः सामानाधिकरण्यं न गौणं,
नोपासनार्थ, न बाधीयं, किन्तु विशेषण-विशेष्यभावप्रतीत्यनन्तरं लक्षण
याऽखण्डब्रह्मप्रतीतिस्तत्रेति । ३३८ ५ १६४ पदद्वयेऽपि लक्षणेयं जहदजहतीति। ३३९ ४ १६५ चैतन्याद्वैतान्यथानुपपत्त्या प्रपञ्चस्य
पारमार्थिकत्वाभाव इति शङ्का-समा
धानाभ्यां व्यवस्थापितम् । ३३९ ६ १६६ उत्पन्नमात्रस्यैवोक्तात्मज्ञानस्यानन्त
जन्मार्जितकर्मराशिविनाशकत्वम् , तदानीं प्रारब्धकर्माविनाशान्न देहः नाशः, प्रारब्धकर्मप्रतिबन्धानाज्ञानमाशः, तस्यामवस्थायामात्मा जीव. न्मुक्त इति गीयते।
३४० ४ १६७ जीवन्मुक्तस्य सतः प्रारब्धकर्मक्षये
सशक्तिकनिरवशेषाज्ञाननिवृत्तौ परममुक्तिरिति ।
३४१ १ १६८ अज्ञाननिवृत्तिः सत्त्वासस्व-सदसत्त्व
जन्यत्वानिर्वचनीयत्वपञ्चमप्रकारत्व
__ अकः विपयः पत्रं-पतिः
चैतन्यात्मकस्वरुपपादयितुं न शक्या,
सर्वत्र दोषसम्भवादिति प्रश्नः । १६९ अत्र तत्त्वज्ञानोपलक्षितं चैतन्यमेवा.
ज्ञाननिवृत्तिरिति केषाञ्चित् समाधानस्य
निराकरणम् । १७. अज्ञानस्य ध्वंसो न निवृत्तिः, किन्त्व
त्यन्ताभाव एवेति प्रतिविधानम् । ३४२ ६ १७१ तत्राज्ञानात्यन्ताभावबोधात्मकत्व
बाधव्यतिरेकेण नास्त्येव तत्त्वज्ञानस्य साध्यम्, अत्र तत्त्वमस्यादिवाक्योस्थमिति पद्यसंवादः।
३४३ २ १७२ बाधस्त्वधिष्ठानात्मक एव तत्रेच्छा
प्रयत्नयोः पुरुषार्थत्वस्य चोपपादनम् । ३४३ ५ १७३ वेदान्तिनो मुख्यसिद्धान्ते दृष्टिसृष्टि
वादे श्रवणादिपरिपाकजन्मना, ज्ञानेनाज्ञानादिबाधः कथमिति प्रश्नं युक्तिनिराकरणोपेतमुपन्यस्य तत्प्रतिविधान
मपि युक्त्या दर्शितम् । १७४ शब्दब्रह्माद्वैतवादिमतं वेदान्तिमतं च
शुद्धद्रव्यास्तिकप्रकृतिक पर्यायार्थिकनययुक्तिभिः खण्डनीयं स्याद्वादेऽवतारणीयं चेति ।
३४७ ३ १७५ अशुद्धद्रव्यार्थिकव्यवहाराख्यनयप्रकृ.
तिक चेतनाचेतनद्रव्यानन्तरपर्यायावेदकं साङ्खचदर्शनमित्यर्थिकैकादशो.
तरशततमपद्यम् । १७६ तन्मतप्रदर्शनं तत्र चिद्रूपः पुरुषः
कारणत्व-कार्यत्वजन्यधर्माश्रयत्वशून्यः कूटस्थनित्यः, बुद्धिगत. धर्माणां तत्रारोपः।
३४७ ९ १७७ प्रकृतिरचेतन परिणामिन्यादिकारणं,
तस्याः प्रथमः परिणामो बुद्धिः, तस्या एव धर्माधर्मादयो धर्माः, ततोऽहकारः, तस्मात् पञ्चतन्मात्राण्यकादशेन्द्रियाणि, पञ्चतन्मात्रेभ्यः पञ्च