________________
સત્ત્વમૂર્તિ સૂરિદેવ
“શું થયું સરસ્વતીને '' આચાર્યશ્રીનો અવાજ ફાટી ગયો. “ગુરુદેવ ! એને સૈનિકો પાડી ગયા.' બોલનાર ધબ્બ કરતા નીચે પો ! લોકો ભેગા થઈ ગયા આચાર્યશ્રીના મુખપર રોપના વાદળો ઉમટી પડ્યા. બોલનારનો શ્વાસ હેઠે બેસતો નહતો, વેદના એના મનને કોરી ખાતી હતી, આંખમાં આંસુ હતાં, ગળામાં રોષ હતો. તે ધ્રુજી રહ્યો હતો.
આચાર્યશ્રીએ હેતભર્યા હૈયે પૂછ્યું. '' આખી વાત હે ભાઈ ! શું થયું ?'
“ગુરુદેવ ! કાળો કેર વર્તાયો છે. મારી સગ્ગી આંખે જોઈને આવ્યો છું. ઝઘડીને આવ્યો છું, મરતાં-મરતાં બચ્યો છું, મરી ગયો હોત, તો સારું થતા. આપને ખબર આપવા જ જીવતો રહ્યો છું ! મારી નજર સામે તરફ્તતી પંખિણીને જોઈ છે, સદા ધર્મલાભાશિપ માટે ઊંચકાતો એ હાથ હવાતિયા મારતો હતો. લોકો જોઈ રહ્યા. કોઈએ કશું જ ન કર્યું, ગુરુદેવ ! મારાથી ન રહેવાયું. હું સામો થયો અને માર ખાઈને પાછો આવ્યો, ગુરુદેવ ! ક્ષમા કરો.” કહેનાર ધ્રુસકે ધ્રુસકે રડી પડ્યો. એણે છેલ્લે એટલું જ કહ્યું હવે આપ પગલાં ઉઠાવો.
♦ પૂ. આ. શ્રી રત્નચંદ્ર સૂરીશ્વરજી મ.ના શિષ્ય પૂ. મુનિરાજશ્રી ઉદયરત્ન વિજયજી મહારાજ
છે. પણ પ્રજાનું સત્ત્વ જાગતું નથી. પ્રજા કાંઈ બોલવા તૈયાર નથી, ધર્મ માટે મરવા કોઈ તૈયાર નથી, અધર્મનો પગપેસારો ન-છૂટકે સૌ સહન કરી રહ્યા છે, રાજ્ય હાહાકાર કરી રહ્યું છે, રાજાએ દરબાર ભરો બંધ કર્યો છે. રાજમહેલમાં આવતાં દરેકની પૂર્ણ તપાસ થાય છે. સરસ્વતી સાધ્વીના બંધન તૂટવા અશક્ય છે. રાજા ગર્દભિલ્લ હુંકાર કરી રહ્યો છે : કોણ છે મને જીતનાર ? ભૂગર્ભ સળગી રહ્યું છે, કોને ખબર છે. ક્યારે શું થશે ?
પસીનાથી તર-બતર દેહમાંથી પડકાર ઉઠે છે : તમે શું કરી શકો તેમ છો ?
સભા મૌન છે ! પડકાર થાય છે : શું તમારામાંથી સત્ત્વ પરવારી ગયું છે ? સભા મૌન છે. પુનઃ પુણ્ય-પ્રકોપ ક્લવાય છે, માત્ર ખાલી-ખાલી વાર્તા કરવા, ચર્ચા કરવા જ તમે ભેગા થયા છો ? એક સતી સાધ્વીના શીયળની રક્ષા કરવા માટે તમે આટલા બધા માયકાંગલા બની શકો છો.? આવી મને ખબર નહોતી, હવે મારો ભ્રમ ભાંગી ચૂક્યો છે. અત્યાર સુધી ધર્મનો ઉપદેશ સંભળાવનારા મેં તમારી પાસે આવી અપેક્ષા રાખી ન હતી, હું પૂછું છું તમને આજે મારી બહેન સાધ્વીની આ હાલત છે. કાલે કદાચ તમારી મા-બેટીની આવી હાલત થશે, તો તમે સહન કરી શકશો ? તમારી ધર્મરક્ષાની વાતો ક્યાં ગઈ ? તમારી ધર્મપ્રિયતા ક્યાં ગઈ ? તમારી શાસન સુરક્ષાની વાર્તા શું માત્ર વાગુવિલાસ જ હતો ? શું આમાંથી એકે માઈનો લાલ નહીં નીકળે કે, જે રાજા સામે અવાજ ઉઠાવે ?
સરસ્વતી ! જૈનસાધ્વી ! પૂર્વાશ્રમની રાજકુમારી ! રાજતેજ એની કાયાને દીપાવે છે. પૂર્ણ વસ્ત્રાવૃત્ત કાચા પણ ઝગારા મારે, રૂપ કાયાની પ્યાલી છલકાવીને બહાર ઢોળાય. આર્ય કાલક ! જૈનાચાર્ય ! પ્રચંડ પ્રતાપી ! સરસ્વતી સાધ્વીના મા-જગ્યા સગ્ગા ભાઈ ! સહદીક્ષિત ! પૂર્વના રાજકુમાર ! ક્ષાત્રતેજથી દીપતી કાયા પર વૈરાગ્યના વસ્ત્રો ! જીભ પર સાક્ષાત્ શારદા રમે ! આંખો સદા નેહ નીતરતી ! જીવન શુદ્ધ ચારિત્રપાત્ર ! આવા આચાર્ય કાલકની આંખમાંથી અંગારા ઉઠ્યા. તેમણે માથું ધૂણાવ્યું. એમના અંગેઅંગે આગ જાગી : બહેન સાધ્વીની શીલરક્ષા કાજે શું માટે જ કેસરિયાં કરવા પડશે ?
સરસ્વતીસાધ્વીને રાજાગ ભિલ ઉઠાવી ગયો છે. રૂપાળા સાધ્વીજીના શીલ ખંડનનો તેનો બદઈરાદો છે. નગરમાં હાહાકાર થઈ ગયો છે. સતી સાધ્વીજીએ ઉપવાસ આર્ય છે. આચાર્યકાલકે તનતોડ પ્રયાસ જારી રાખ્યા છે. રાજાની સામે પડવા કોઈ તૈયાર નથી. ગામના આગેવાનોનું રાજા દ્વારા અપમાન થઈ ચૂક્યું છે. કાલક સૂરિજીની આગ ઝરતી વાણીએ લોકોને ઝકઝોરી નાંખ્યા ૩૯ : કલ્યાન્ન : ૨૪૭, ઓકટોબર ૨૦૦૭,
સભા મૌન છે. મૌન આર્યકાલકને વધુ અકળાવે છે. * આચાર્ય કાલકની વાત સાંભળી જ એક ભાઈએ પૂછ્યું. '' ના ભાઈ !'' આ જવાબ સાંભળીને પેલા ભાઈએ વિગત જણાવી. ‘એ તરવરીયા યુવાચાર્યને જબ્બર આઘાત લાગ્યો છે. પોતાની સગી બહેનને જુલમી રાજા ગર્દભિલ્લ ઉઠાવી ગયા પછી કાલકાચાર્યે આખી નગરીમાં ‘ શેરીએ-શેરીએ. આગ ઝરતાં પ્રવચનો કરીને લોકોને જગાડવા પ્રયત્ન કર્યો. ? પણ કોઈ બચ્યો સત્તા સામે પડવા તૈયાર થયો નથી.'.
‘પણ ભાઈ ! ક્યાંથી તૈયાર થાય ? રાજા કાળ જેવો છે. પ્રજા શું ? બીજો રાજા પણ એને જીતવા સમર્થ
૨૦૩ ઇ
