________________
શ્રી શત્રુંજ્ય-ગિરિરાજની મુખ્ય પાંચ ટૂકોમાંની એક વિચ્છેદ ટૂંક સમા ઢંક-મિરિ મહાતીર્થનો ઇતિહાસ અને જીર્ણોદ્ધાર તળેટીમાં ૨૦ હજાર સ્કે.ફૂટમાં નિર્માણ પામી રહેલ સર્વ પ્રથમ સિદ્ધચક્ર યંત્રમય જિનાલય -: ઢંક-ગિરિ તીર્થોદ્ધાર પ્રેરણાદાત્રી :
સાઘ્વીરત્ના પૂ. સાધ્વીજીશ્રી ચાવતાશ્રીજી મ.
જગમાં તીરથ દો વડા, શત્રુંજય ગિરનાર, એક ગઢ ૠષભ સમોસર્યા, એક ગઢ નેમકુમાર. કોઈ અનેરું જગ નહિ, એ તીરથ તોલે, એમ શ્રીમુખ હરિ આગળે, શ્રી સીમંધર બોલે. શત્રુંજય ગિરિરાજનો મહિમા ખુદ સીમંધર સ્વામીએ સ્વમુખે વર્ણવ્યો છે. હજી પણ આગળ
જોઈએ.
ટંક કદંબ ને કોડી નિવાસો, લોહિત તાલધ્વજ સુર ગાવે, ગિરિવર. ઢંકાદિક પંચ ટૂક સજીવન, સુરનર મુનિ મળી નામ થપાવે ગિરિવર
રયણ ખાણ જડી બુટ્ટી ગુાઓ. રસકુંપિકા ગુરૂ ઇહાં બતાવે, ગિરિવર દરિશન વિરલા પાવે. શત્રુંજયની ટૂંકો જેમાં ઢંક નામ પહેલુ આવે છે. જ્યાં રત્નોની ખાણ છે, જડીબુટ્ટી અને ઔષધિઓ છે. જ્યાં ગુફ્તઓ અને રસકુંપિકા છે. તે જ શત્રુંજ્યની એક ટૂક ઢંક ગિરિ ! આ બધી જ વસ્તુઓ આજ પણ ઢંક ગિરિ ઉપર વિધમાન છે, આ ગિરિરાજ ઉપર નાગાર્જુને સુવર્ણ [ રસની પ્રાપ્તિ કરેલી, કાલિકાચાર્ય ભગવંતે પણ રસસિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરેલી, પૂર્વે ઢંક-ગિરિ ઉપર ૩૧ | જિનાલયો હતા, જેના પુરાવા અને પ્રતીતિ રૂપે આજ ઘણી ઘણી પ્રતિમાઓ નીકળે છે, ગિરનાર ઉપર બિરાજમાન મૂળનાયક શ્રી નેમિનાથ ભગવાનની મૂર્તિ અહીંથી નીકળેલ અને બીજી પણ ઘણી પ્રતિમાઓ ગિરનાર ઉપર બિરાજમાન કરેલ છે, રાજકોટ માંડવી ચોકમાં ચિંતામણી પાર્શ્વનાથ દાદા, ધોરાજી ગામમાં શિખર ઉપર બિરાજમાન બધી પ્રતિમાઓ તથા માણિભદ્રવીર, | પ્લોટમાં બિરાજમાન ૧૫ ઇંચના પ્યોર સોનાના મૂળનાયક સહસ્રફ્યા પાર્શ્વનાથ પ્રભુજી, ૧૯૪૭માં નીકળેલા. હજી પણ પ્યોર સોનાના ૪ પ્રતિમા, ૫૧ પંચધાતુના અને આરસના ઘણાં પ્રતિમાઓ ભૂગર્ભમાં ધરબાયેલ છે, એવા ૧૦૦ વર્ષ જૂના ઉલ્લેખો મળે છે.
આવા પવિત્ર ગિરિરાજ ઉપર જ સિદ્ધચક્રયંત્રમય જિનાલય બનાવવાની પૂજ્યશ્રી તરફ્થી પ્રેરણા થઈ. પરંતુ ગિરિરાજ પર શક્ય એ ન બનતા કાળક્રમે આજે તળેટીની ગોદમાં આખા વિશ્વમાં નહોય, તેવું પ્રથમ સિદ્ધચક્રયંત્રમય જિનાલય ૨૭૦૦૦ સ્કે. ફૂટમાં બની રહેલ છે.
શાશ્વત ગિરિરાજ ! શાશ્વત સિદ્ધચક્રયંત્રમય જિનાલય ! અને ઋષભ-ચંદ્રાનન આદિ શાશ્વત જિન-પ્રતિમાઓ ! આમ શાશ્વત ત્રિવેણી સંગમ તીર્થ અને પ્રતિમાઓ વિશ્વમાં પહેલું જ બની રહેલ છે.
૩૩૦ : કલ્યાણ : ૬૪/૭, ઓક્ટોબર ૨૦૦૭,
૨૦૧૩ ઇ