Book Title: Kalyan 1957 04 Ank 02 Author(s): Somchand D Shah Publisher: Kalyan Prakashan Mandir View full book textPage 4
________________ – વિવેકનો મહિમા – પૂ. મુનિરાજ શ્રી મહાપ્રભવિજયજી મહારાજ. દિ વધુરમ, સંનો વિવે– માટે કશું શોચવા જેવું નથી. કારણ કે એમને મિત્ર સુદ સંપત્તિદ્ધિતીયમ્ | એ જાતિની વિચારણા આવે એ જાતિના gયં મુવિ ન ચર્ચ ર તવતોડ૫– સંગે નથી અને એવા સગો મળે એ સ્તસ્થાપના , વજુ ડઃ ? સંભવ નથી. આ જગતમાં સાચી નિમળ બે આંખ છે. પરંતુ જેઓ મનુષ્યપણું પામેલા છે, કાંઈક સ્વાભાવિક વિવેક એ એક નિર્મળ નેત્ર છે, બુદ્ધિ મળી છે, સારૂં-નરસું પારખી શકે છે, અને વિવેકીની સાથે સહવાસ એ બીજું નિર્મળ એવાઓ પણ પિતાની માન્યતાના ઘમંડમાં નેત્ર છે. એ બે જેને ન હોય તે પુરુષ (નિમળ- અંધ બની જઈ, આ જાતિને વિચાર લેશમાત્ર રેગરહિત ચમચક્ષુ હોવા છતાં) પરમાર્થથી ન કરે એ એમના માટે બહુ જ વિચારવા અંધ છે. તે બિચારો ઉભાગે ચાલી ભયંકર જેવી વાત ગણાય. દુઃખની ખાઈમાં પિતાના આત્માને ધકેલે છે. આપણે ભલે આશા આકાશ જેટલી તત્વાતત્વ, શુભાશુભ, હિતાહિત, ભઠ્યા- રાખીએ પણ યમરાજને જે ક્યારે પડશે ભક્ષ્ય અને પિયાર્પયાદિનું જ્ઞાન તે વિવેક છે. તેની ખબર નથી. પાપમાં પાવરધા બનીને આત્માની ઉન્નતિ કે આબાદી માટે વિવેક વિષયના સાધનની પાછળ પાગલ બનેલા અણમૂલે-કિંમતી ગુણ છે. તે સિવાય આત્મા મદાંધ જીવડાઓએ યાદ રાખવું જોઈએ કે બરબાદી પ્રાપ્ત કરે છે. વિવેકથી અછતા ગુણે અભિમાન ટકી શકતું નથી, આવે છે–પ્રગટે છે, અને પ્રગટેલા ટકે છે, ભગીરથ પ્રયત્ન સિવાય આત્મિક સુખ અને અધિક શોભે છે. આપોઆપ તમને ભેટી પડશે એ ખ્યાલ ઉત્તમાંગ ઉપર સ્થાન પામતે મુગટ જેમ સ્વમમાં પણ લાવવા જેવું નથી. આ માટે પુરૂષના બીજા અલંકારોને શોભાવે છે, તેમ તે આળસ કે પ્રમાદને દૂર કાઢે, આત્મિક વિવેક બીજા સમગ્ર ગુણોને શોભાવે છે, અને વિશુદ્ધિને અટકાવનાર વિચારો અને આચારોને ન હોય તે પ્રગટાવે છે, પણ.. જલાંજલિ આપે અને આત્મસત્તાગત વિશુ ધિને લક્ષમાં રાખી તેવા વિશુદ્ધ થવા વીતરાગ જન્મ-મરણદિના ફેરામાં ફસાએલા અને પરમાત્માની આજ્ઞા મુજબ વિભાનું વિસર્જન ભ્રમમાં લીન બનેલા પામર પ્રાણીઓને ભાન કરી ગુણમય પવિત્ર જીવન જીવે. પવિત્રતા નથી હતું કે અમે ક્યાંથી આવ્યા ? કયાં જીવન છે, વિષયવિકારિતા મરણ. જઈશું? કેવી રીતે જીવવું જોઈએ ? જગતમાં જન્મેલા એકેન્દ્રિય અને કીડા, માખી આદિ Heights by great men reached ક્ષદ્ર જતુઓ અને પશુઓને પોતાની દશાનું and kept were not attained by a single flight but they worked ભાન ન હોય તેથી જેમ તેમ જીવન પૂરું કરી when others slept. The evil paનાખે, વસ્તુતત્વને વિવેક ન કરી શકે. એના ssions rising within the mindPage Navigation
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 ... 56