________________
શ્રી ધર્મોપદેશ-કુલકસાર-સંગ્રહ
પૂ. મુનિરાજ શ્રી માનતુંગવિજયજી મહારાજ ૧ માનમત્સર આદિ આંતરશત્રુઓને અંધારામાં આથડતા, જીવને શ્રી વીતરાગ સંપૂર્ણ પણે નિવારનાર, ત્રણે ભુવનના લેકેને દેવના માર્ગની પ્રાપ્તિ અને તે ઉપર દઢ શ્રધ્ધા, વંદન કરવા ગ્ય, ચરમ તીર્થનાયક શ્રી એની આજ્ઞાનું પાલન આ બધું અતિ દુર્લભ મહાવીર પ્રભુને વંદન કરીને, ધર્મઉપદેશને પ્રકાશ સમાન છે. આ પ્રકાશના કાળમાં આત્મા કાંઈક અંશ કહેવા પ્રયત્ન આદરૂં છું. જો પિતાનું કાર્ય કરી લે, તે -ઘણું બની
૨ આ ભયંકર સંસાર અટવીમાં, ઉત્તમ જાય, નહિ તે, સંસારભ્રમણના મહા અંધપ્રકારના તત્વજ્ઞાનને પામ્યા વિના જીવ અને તે કારમાં જીવ રઝળવાને છે. મળેલી સામગ્રીને કાળ રઝળે, કોઈ પણ સ્થાનમાં ભાવપૂર્વક
ગ્ય લાભ લઈ લેવાની જ્ઞાનીએ ભલામણ શ્રી જિનધર્મને ન પામે.
૪ આ શ્રી જિનભાષિત ધમ મનવાંછિત ૩ અશુભ કર્મના કાંઈક લઘુપણાથી,
ફળ આપવામાં કલ્પવૃક્ષ સમાન છે, અનંત અત્યારે. તે શ્રી જિનભાષિત ધમની અતિ
જ્ઞાનીઓએ જગતને એકાંત હિતને માટે જ દુર્લભ સામગ્રી ઘણા કાળે હાથમાં આવી છે. કહેલ છે. પિતાના કલ્યાણની ઈચ્છાવાળા જનેએ પાણીના મોટા પ્રહમાં, શેવાલના પડ જામેલા જ એને જ વિધિપૂર્વક આરાધ જોઈએ. રહેલા હોય, એમાં નીચે કાચબા. મચ્છ વગેરે
૫ એ ધર્મના મૂલ હેતુ જીવદયા વગેરે અનેક જલજંતુઓ પોતાના કુટુંબ સહિત રહે.
છે. એ ધર્મ શાંતિ આદિ દશ ભેદ વડે કહેલ સેવાલના પડલ નીચે રહેવાથી, એમને સૂર્ય ચંદ્ર આદિના પ્રકાશ કદી જેવા ન મળે. એક
છે. સઘળા ગુણને લાવનાર એવા આ શ્રી સમયે શરદપુનમની રાત હતી. ચંદ્ર પૂર્ણ
અરિહંતભાષિત ધર્મની આચરણમાં હંમેશા, કલાથી ખીલે. એવામાં પવનના ઝપાટાથી
આળસ ત્યજીને ઉધમ કરે. સેવાલના પડલમાં એક કાચબાની ડેક બહાર
૬ જેમ પર્વતમાં મુખ્ય મેરૂ પર્વત છે, નીકળે એવડું છિદ્ર પડી ગયું. અચાનક કઈ સમુદ્રોમાં સહુથી મોટો સ્વયંભૂરમણ સમુદ્ર છે. કાચ ત્યાં આવી ગયે. ડોક બહાર કાઢીને
આ તારાઓમાં શ્રેષ્ઠ જેમ ચંદ્ર છે, તેમ સર્વ જોયું તો જીંદગીમાં નહિ જોયેલે ચંદ્રને ગુણેમાં સાર જીવદયા છે. અનુપમ પ્રકાશ જે, ઘણે આનંદ પામે. ૭ સત્યથી લેકમાં પ્રતિષ્ઠા જામે છે, પિતાના કુટુંબને બતાવવા માટે પાછો પાણીમાં સત્ય વડે ધર્મની શુદ્ધિ થાય છે, સત્ય વડે નીચે ઉતરી ગયે. કુટુંબને વાત કહે છે અને સદ્ગતિને લાભ થાય છે, સત્ય જેવું ઉત્તમ ત્યાં લાવે છે, એટલામાં ફરી તે પ્રબલ બીજું કાંઈ નથી. પવન આવવાથી એ છિદ્ર પૂરાઈ ગયું. એથી ૮ જેઓ પરદ્રવ્યના હરણથી એકાંતે એ પ્રકાશ કાચબાને ફરી જોવા ન મલ્ય. વિરક્ત મનવાળા રહે છે, તેમને કયું સુખ, એવી જ રીતે સંસારમાં ભટકતા, મોહના કયે યશ અને કયું કલ્યાણ પ્રાપ્ત થતાં નથી?
