________________
: ૪૯૬ : આજના માનસિક રે :
માત્સર્યની રમત રમે, એનાં કરતાં વધારે મૈત્રીભાવનાનું રસાયણ ગ્રહણ કરે, જગતના
ગઘેરી દુર્બળતા મનની બીજી કઈ હોઈ પ્રાણીમાત્રનું ભલું ચાહે, “વસુધૈવ કુટુમ શકે? આ રોગને સંન્નિપાત વધતાં માનવ ની ઉદાર ભાવનાથી સૌને પ્રેમદષ્ટિથી જુઓ, માનવ મટીને દાનવ બને છે. પશુ જીવનનાં સારા ગુણના અનુરાગી બને, હૈયું કરૂણાથી બધાં દ્વાર ખુલ્લા મુકી દે છે. અન્યાય-અનીતિ- ભરપુર રાખો, કેઈના કાજી બનવાને બદલે અધર્મ-અનાચારની ગર્તામાં ગબડી પડે છે, મધ્યસ્થભાવથી ચિત્તને શાંત રાખતાં શીખે, તમારે તમારૂં-કુટુંબનું–સમાજનું-સંઘનું- આજના વિજ્ઞાનયુગે વેરેલા વિનાશ અને રાષ્ટ્રનું કે જગતભરનું જે શ્રેય કરવું હશે, પશ્ચિમાત્ય સંસ્કારેએ સજેલી આંધીમાં ભલઉત્થાન કરવું હશે, તે આ રોગને ખંખેરી ભલા મનુષ્યનાં મન વિકૃત થઈ ગયેલાં જોવામાં નાખે જ છટક, અને આટલા બધા રોગે કેમ આવે છે, એ તમામ રેગથી બચવા માટેના ફાટી નીકળ્યા? કહેવું જોઈશે કે આત્મા અને આ ઉપાય છે, વ્યાદિ શુભ સંસ્કારથી કર્મને વિવેક ભૂલાઈ ગયે છે, ભૌતિક ભેગ-- તમારા મનને તમે નિરોગી રાખે, મન નિરેગ સુખની ક્ષણિક્તા વિસરાઈ ગઈ છે, આત્માના રહેતાં તમને સદ્બુદ્ધિઓ સુજશે અને એ શાશ્વત સુખને પ્રેમ વિલય પામી ગયા છે. સુઝમાંથી તમારે અને સીને પૂર્ણ ઉદય આ રેગેને ઉગતાં જ ડામવા માટે તમે જાગશે.
જૈનશાસન વિજય માટે જ છે. જૈન રે જ વિચારે, ઉઠતાં વિચારે, સૂતાં વિચારે કે જેના નામ સાર્થક થાય એવું થોડું પણ તે શું કર્યું? વિષને વહાલા ગયા છે, કષાયને હળવ્યા છે એટલે એ પ્રવૃત્તિ તે ચાલુ છે, તેને વિચાર કરવાનું નથી. વિષય-કથા છેડા છેડા ય કમી થતા જતા હોય, તેવી પ્રવૃત્તિ જેટલી બને તેટલી આસ્તે આસ્તે કમી થતી હોય તે તે સમજે કે જેન શબ્દની વ્યુત્પત્તિ જચી ગઈ, હૃદયમાં રમી ગઈ, પણ જો એ વિષયકષા જૂના દોસ્ત (Old Friends) કમી ન થતા હોય તે સમજી લે કે જેના શબ્દની વ્યુત્પત્તિવાળું તમારૂં તેવું નામ સાર્થક થયું નથી.'
જેને તે કે જે ક્ષણે ક્ષણે કાંઈ ને કોઈ સારા માર્ગે પ્રવર્તન કરે. સંસારથી પાછા હઠાયું હૈય, ધમની કાંઈક વૃદ્ધિ થઈ હય, વિષયવૃત્તિ વિસરાઈ હોય અને ત્યાગવૃત્તિ જાગી હય, દોષવૃત્તિ ટળીને ગુણગ્રહણવૃત્તિ આવી મળી હોય તે માને એટલે અશે તમે વિજયના માર્ગે છે, એટલે આંશિક વિજય છે. કેટલાકને કેવલ દોષ જેવાની જ ટેવ છે. આ આવે અને આ તે, તે ઠીક નહિ પણ ગુણ જોવાની ટેવ પાડવી જોઈએ. વ્યક્તિગનું વલણ પલટાઈ ગુણરાગ તરફ અમુક અંશેય વર્લ્ડ હેય, આવું આવું થોડું પણ થતું જતું હોય તે અમુક અમુક અંશે વિજય સૂચવે છે. જૈનશાસન વિજય માટે જ છે. સવાશે વિજય આ શાસનથી જ થઈ શકે તેમ છે.
| ". આચાર્યદેવ શ્રીમદ્ વિજયલધિસૂરીશ્વરજી મહારાજ ખંભાત
