Kalyan 1953 01 Ank 11

Author(s): Somchand D Shah
Publisher: Kalyan Prakashan Mandir

Page 9

નેન્દ્રિયની જે કુદરતી ગળણી શરીરમાં છે, એનુ' રક્ષણુ પણ મળતુ" નથી. ા ખાટી રીતે અપાય તો એનું નુકસાન જે થવાનું હોય તે થઇ જાય પછી જ ખબર પડે છે.
ક્યા
ત્યારે, જો જ મૂળમાંથી ખેાટી હૈય અથવા હલકી કક્ષાની અથવા જાની થવાને કારણે અગડી ગઇ હાય તાતા એ કેટલુંક અધું નુકસાન કરે ?
"
આપણા દેશમાં તે ખીજી મુશ્કેલી પણુ છે. આધુનિક ાએ વાપરતાં પહેલાં ચાક્કસ નિદાન થવું જ જોઇએ, નહિતર બિનજરૂરી વપરાશ થવાથી શરીરમાં જતે તે નુકસાન કરે છે, એલેાપથિક પદ્ધતિમાં રોગનું મૂળ માટે ભાગે જતુ હોય છે, અને રોગની પરીક્ષા કરવા માટે મળ, મૂત્ર, ચૂંક, લેાહી વગેરે તપાસીને જંતુઓ કયાં છે એને નિણૅય કરવા પડે છે. વળી આ પદ્ધતિ રોગને આખા શરીરના ગણવાને ખલે મેાટે ભાગે જ્યાં વિશેષ હૃદ હાય એ અગતા જ રાગ ગણે છે એટલે રાગના સ્થાનની પરીક્ષા કરવા માટે એક્સ–કિરણ' વગેરેની જરૂર પડે છે. લાહીનુ ધ્યાણુ, હૃદયની ગતિ વગેરે તપાસવા માટે પણ વિશિષ્ટ યંત્રાની જરૂર પડે છે. આવાં સાધન- સગવડાવાળાં દવાખાનાં આપણા દેશમાં કેટલાં ? અને એના ઉપયોગ કરી શકે એવી તાલીમવાળા દાક્તરો કેટલા ? આજે તે મોટે ભાગે અટકળે કામ ચાલે છે, અને જ્યાં રજિસ્ટ્રેશનને કાયદો નથી ત્યાં તો કંપાઉન્ડરો અથવા તા એવા વૈદ્યો પણ આધુનિક દવા અને ઇજેકશનાના છૂટથી ઉપયોગ કરે છે. દાકતા કરતાં આ લેાકેા સસ્તા પડતા હોવાથી મધ્યમ વર્ગ અને ગરીખે માટે ભાગે એમના હાથમાં જ પડે છે,
આમ, જલદી સાજા થવાની આપણી દાડ, દેશને આર્થિક રીતે તે પાયમાલ કરે છે, પણ સાથે સાથે આપણા આરોગ્યને તેડી નાખે છે. રાગપરીક્ષા અને રોગનિવારણુ બન્ને અત્યંત ખર્ચાળ અને મોટા ભાગને અલભ્ય હોવાથી દાકતરા અને સરકારી આરોગ્યત ત્ર પણું મટે ભાગે તે સમા જના ઉપલા વની સેવામાં વપરાય છે.
સાજા રાખે અને રાગ પણ મટાડે એવી પ્રચાંડ
કલ્યાણ; જાન્યુઆરી-૧૯૫૩,
૫૨૭ : કુદરતી શક્તિઓ—સૂર્ય, પાણી, પૃથ્વી અને હવા આપણે ત્યાં છે. એથીય વધારેની જરૂર પડે તે વનૌષધિએ પણ આપણે આંગણે વેરાયેલી છે. એના ઉપયાગનું જ્ઞાન પણ આપણુને વારસામાં પરંપરાગત રીતે મળ્યુ છે અને રાગ સમજવાની પદ્ધતિ પણ અત્યંત સરળ છતાં પૂરેપૂરી કા ક્ષમ છે. દરેક માણુસ પેાતાના વૈધ પાતે થઇ શકે છે.
શ્રી બાળકૃષ્ણ વૈદ્ય
જીવા પગી.
જ્યારે આપણે ત્યાં કોઇપણ પ્રકરણ ઉભું થાય છે, ત્યારે શરૂઆતમાં તે બધાયને ગરમી આવે છે. અને પછી બધા ઢીલા પડી જાય છે, છતાં મીયાં પડયા પણું ટાંગ ઉંચી' જેવું વન બતાવે છે, તે વેળા જીવા પગીની આ કથા યાદ આવ્યા વિના રહેતી નથી.
અમારૂ ગામ નાનું ને ગામમાં જીવા પગી રહે. શંકરને માથે જાણે શેષનાગ ખેઠે હોય એવી પાઘડી પહેરે. કેડિયાની બાંયની કચલી ચડાવે. એવી એ આંયને આખી લાંબી કરી તો ચાર વાર થાય. કમ્મરે આંધે ભેટ નકાર પાકારાની તે અંદર બે-ચાર જમૈયા આડા-અવળા ભરાવ્યા હાય, ખભે આડા પટા, એક નહિ એ. એમાં કારતૂસના હારડા ભરાવ્યા હોય તે એક હાથમાં એ જોટાળી રકુલ રાખે, બીજા હાથમાં હેાકા, જણુ પશુ પૂરા પહેાંચતા, એક વાધ ધરાય એવે.
પગી ડેલીએ બેસે, ત્યાં કાવા-કસૂબા નીકળે તે વાતેા કરે, આજ ગામતરે ગયા હતા, મારગમાં એ ડફેર મળ્યા, મે ડોંટ મારી તે જાય નાઠા. ' · આજ સામે ગામ રાતના જવુ' હતું, મારગમાં આભ્યા ગીગલા મળ્યા, નહિ આયેા બા'ર નીકળ્યા છે. ઇ તે ભેગું એનું લંગર હતું ચાર-પાંચનું, ‘મકાનીયું આંધી હતી ને ઘેાડે ચડીને આવ્યા હતા, એ–ચાર ભડાકા કર્યા તે થોડું મેળવ્યું ત્યાં તે એ’ક પડયા હેડે તે લેાથ થઇને જાય ભાગ્યા. '
અને આખા ગામમાં બસ એ જ વાત. વે