________________
કલ્યાણ જાન્યુઆરી ૧૯૫૩ : ૫૪૧ : " અંતમાં વાદારંભ થતા પહેલાં કુમુદચંદ્ર આશીર્વાદને બેલવાની ના પાડી, આ વાસ્થળીને કાયદે નથી. લેક ઉચ્ચાર્યો. “આકાશમાં સૂર્ય ખદ્યોત જે દેખાય છતાં ય શ્રી દેવચંદ્રજીએ પુનઃ બોલીને પણ તેને સંતળ્યા, છે. ચંદ્ર કરોળીયાના ઘર જેવો ઝાંખો ચાંલ્લા જે છતાંય કોઈપણ ઉત્તર ન સ્પરતાં સ્વમંત્રબલથી કેશચ ડુગાળ દેખાય છે. આકાશનું વર્ણન કરતા હે રાજન! નાગ નામનો યક્ષ દેવાચાર્યના ગળા પર, કુમુદચ એસાતમારા ધવલયશનું સ્મરણ થયું, અને આકાશ ભ્રમ છે. આચાર્યની વાણી રૂંધાઈ પણ દેવીએ જેઓને જેવું દેખાયું’, એથી મોટી કોઈ વસ્તુ ન જોઈ એટલે સાક્ષાત્ વરદાન આપ્યું હતું એવા પ્રચંડશકિતવાણી તમારા યશમાં જ વિરમી.'
મૂતિ થશેભસૂરિજીએ દિગંબરનું કરેલું કામણ ત્યાર પછી તુર્તજ દેવસૂરિજી મહારાજે શભ થી ફગાવી દીધું. સભા ઘણી ચમત્કાર પામી. આ શણગારેલા કનું ઉચ્ચારણ કર્યું;
પ્રસંગ બનવાથી સભાએ કુમુદચંદ્રની ગેરવર્તણુકને
તિરસ્કારી. દુનિયાના મોઢ કંઈ તાળું દેવાય? સ્પષ્ટહે રાજન ! જિનશાસન.અને તમારું રાજ્ય ચિર
વાદી ન્યાયાધીશ તે દુનિયાના લોકો જ છે ને ? દેવકાલ જયવંતુ રહે! જિનશાસનમાં સ્ત્રીઓની મુક્તિ
સુરિજીની વાણીમાં કોટા કેષ્ટિ શબ્દને કુપયોગ થાય છે. જે ઉજવલ કીર્તિથી મનોહર છે, સાત
દિગંબરે નોંધાવ્યું હતું, પણ એ વ્યાકરણે જેઓના પ્રકારના નયને અને નીતિને માર્ગ જેમાં વહે છે,
કંઠે હતાં એવા કાકલ પંડિતે શાકટાયન વ્યાકરણથી. અને કેવળીને આહાર કરવાનું પણ જેમાં નિર્ધાર છે.'
તેની સિદ્ધિ કરી કુમુદચંદ્રને નિરૂત્તર કર્યા હતા. આ લોક રાજ્યપક્ષમાં પણ ચરિતાર્થ છે. અને જેન–શાસનના-ભાવને પ્રકાશે છે. ભાવભર્યો લોક છેવટે દેવાચાર્યની મતિ અને પ્રતિભા પાસે શ્રોતાઓને પ્રિય થયો અને જીતના ઇશારાજ હેય કુમુદચંદ્ર પોતે પોતાની હાર કબૂલી. અને અપર્ધારથી એમ પણ સભાવિબુધઓ કલ્પી લીધું.
રાજ્ય-સભા છોડીને બહાર નીકળી ગયા. એ વાદી કુમુદચંદ્ર ખલના પામતી વાણી દ્વારા વાચાર્ય મહારાજ ને હેમચંદ્રાચાર્ય આદિ પંડિતેને પિતાનો પક્ષ સ્થાપન કર્યો. પ્રતિવાદી દેવાચાર્યો તે રાએ જીતની ખુશાલીમાં રાજ્યમાન આપી. નીશાન, પ્રચંડ વાયુથી ઉશ્કેરાયેલા સાગરની ગજેને જેવી
કે, વાદ્યોના મધુર સરવાળાં વાછત્ર આદિથી ગંભીર અને પ્રશાન્ત વાણીનો વહેણ વહેતે મુક..
ઠાઠમાઠપૂર્વક પાદ-વિહારી જૈનાચાર્યોને પોતે સાથમાં શ્રી શાન્તિસૂરિની ચોરાશી વિકલ્પજાળો જ સંભળાવી.
જઈને વિદાય આપી. માર્ગમાં આવતા ચાહઠ શ્રાવકના સાંભળતાં અખિલ સભા, ચમત્કૃત બની પણ કુમુદ- બનાવેલા શ્રી મહાવીર પ્રભુના મંદિરમાં અખિલ જનચંદ્રનું મુખ કરમાયું. કારણ કે ઉફત વાકાને એ દર્શન કર્યા, દેવાચાર્યજીને સ્વસ્થાનમાં ધામધૂમઅર્થ ધારણ કરે દુર રહ્યો પરંતુ શબ્દોને પણ પૂર્વક રાજા આદિ ગૃહસ્થાએ પ્રવેશ કરાખ્યો. વાદી-, તેઓ ધારી શક્યા નહિ. આથી શ્રી કુમુદચંદ્રને ચકવ અહીં પધારે વિગેરે પ્રશંસા બોલનાર બંદી શોચ થયો. ઉભયને સોલ દિવસ સુધી અવિરત વાદ- જનોને ચાહડ શ્રાવકે ત્રણ લાખનું દામ આપ્યું. આ વિવાદનું જ યુદ્ધ ચાલ્યું. અને કુમુદચંદ્ર અંતે દિવસે યાચકોને દાન, મંદિરમાં મહેસવે વિગેરે જણાવ્યું કે, તમે શું બોલ્યા, એ હું સમજ્યા નથી સકાર્યોમાં ચાહડ શ્રાવકે ત્રણ લાખ રૂપિયાને સતે જવાબ આપવા સમર્થ કર્યાયી થાઉં ? એમ જણાવી વ્યય કર્યો. અને વિજય-જયના નાદથી જૈન-શાસન પુનઃ બેલવા જણાવ્યું. વચમાં મધ્ય એ પુનઃ ચમકાવ્યું. શાસનની ઉજજવલ યશકીર્તિને પ્રસારી.
કલ્યાણું માસિક વાર્ષિક લવાજમ પોસ્ટેજ સહિત રૂા. ૫----
