________________
આ પ્રમાણે ધરત્ન લેવા મનુષ્યભવ મળ્યે છે. અનુક્રમે બાળક, યુવાન, અને વૃદ્ધ એ ત્રણે અવસ્થા સસારની મેાહજાળમાં વીતાવી અને ધર્મ કરવામાં પ્રમાદ કરવાથી વૃથા જન્મ ગુમાવી આ આત્મા ભવઅટવીમાં ભમ્યા કરે છે.
શ્રી રસીકભાળા લાલજી શાહ.
ઘરની લક્ષ્મી.
લલિતપુરમાં મેાહનલાલ નામના વિણક રહેતા હતા. • તે ધણા ચતુર, ઉદાર અને ધર્મપ્રેમી હતા. તેની પત્ની મણી અને તેના સ્વભાવમાં આસમાન જૈમીનને તફાવત હતો. મણીના સ્વભાવ કુટીલ અને પ્રપંચી હતા. તેને ચમન અને રમેશ નામના એ પુત્રા હતા. બન્ને પુત્રના વારસામાં તેની માના ગુણુ ઉતરી
આવ્યા હતા. બન્ને પુત્રને આવેા સ્વભાવ જોઇને મેહનલાલ શેઠને ધણું લાગી આવતું. તેમણે તેમને સુધારવા ઘણા પ્રયત્ન કર્યાં, પણ વ્ય. પુત્રની ચિંતામાં તે એક ગંભીર માંદગીમાં પટકાઈ પડ્યા. અને આખરે તેમનું મૃત્યું થયું.
થૈડા વખત પસાર થયા અને હવે તેમના બન્ને પુત્રોને પરણાવવાની તૈયારી કરવા લાગી. મેાહનલાલ શેઠ મરતી વખતે સારી એવી રકમ મુકતા ગયા હતા. તેથી ચમનનું લગ્ન રૂપચંદ્ર શેઠની વિમળા સાથે થઈ ગયું અને રમેશનું લગ્ન નાથાલાલ શેઠની શાર સાથે થઇ ગયું,
વિમળા તેના પતિ જેવા પ્રપચી સ્વભાવની હતી. ત્યારે શારદા શાંત, વિનયી, અને સુશીલ હતી. તેણીને તેના પતિના ખરાબ સ્વભાવ વિષે બહુ લાગી આવતું, પણ તેનુ તેના પતિ પાસે કાંધ ચાલતુ નહિ આ પ્રમાણે ધણા સમય પસાર થયા અને ચમન શ્યામુ નામના અને રમેશ આન નામના એક પુત્રના પિતા બન્યા,
કલ્ચાણુ: જાન્યુઆરી ૧૯૫૩; : ૫૫૩ :
ચમનના કુટિલ સ્વભાવમાં શારદાને ભાગે આવતી મીલ્કત હજમ કરી જવાના ભયંકર વિચાર આબ્યો. અને તેની પત્ની વિસળાએ તેના તે વિચારને અનુમેદન આપ્યું.
ચમનના કાર્યાં। બદલે હવે એના પાપાયે . મળવા લાગ્યા. ખરેખર છલ-પાંચ સસારમાં ચિર કાલ ચાલતા નથી. ચમનના એકના એક પુત્ર શ્યામુ મણીમેનટાફેડની માંદગીથી મૃત્યુ પામ્યા. અને મણી પણ પોતાના કાર્યોને બદલો લેતી હાય તેમ હું માસ સુધી રીબાઇને ભરણુ -પામી, અને ચમને પોતાની અનાવ ડતને લીધે વેપારમાં ધીમે ધીમે બધુ ગુમાવ્યું, અને તદ્દન ગરીબ બની ગયે, તેને ખાવાના પણ સાંસાં
પડવા લાગ્યા.
પેાતાનાદુરાચારનેલીધે રમેશ એક ગભીર માંદગીમાં પટકાઇ પડયા, અને તેની પત્ની શારદાની અત્યંત માવજત છતાં તે આ દુનિયાના ત્યાગ કરી ચાલ્યું. ગયા દુખનું આસડ દહાડા' એ કહેવત પ્રમાણે થોડા વખત પછી શારદાનેા શાક કાંઇક એ થયા, અને
હવે દેરાણી તથા જેણી વચ્ચે વાત-વાતમાં ઝગડા થતા. અને તેથી શારદાને હવે આ ઘરમાં રહેવું યાગ્ય ન લાગ્યું. તેથી તેણે તેના જેઠ પાસે પેાતાના ભાગની મિલ્કત માગી ત્યારે મને જવાબ આપ્યા કે, રમેશ તેના ભાગની તમામ મિલ્ક્ત સટ્ટામાં હારી ગયા છે.' આ જવાબથી શારદા ધણી જ મૂંઝાણી છતાં તે એક દિવસ તેના પુત્ર આન ને લઈને ચાલી ગઇ અને દૂરના એક શહેરમાં જઈ વસી.
પેાતાના અભ્યાસને લઈને શારદા ત્યાંની એક જૈન પાઠશાળામાં ધાર્મિક શિક્ષિક તરીકેના સ્થાને
જોડાઇ ગઇ અને તેમાં તેના અને તેના પુત્રને
નિર્વાહ થવા લાગ્યા.
આ બાજુ શારદા પોતાની આવડતને લઇને કન્યા શાળામાં મેટી શિક્ષિકાના સ્થાને આવી. અને તેણે સારી એવી રકમ બચાવી. અને તેના પુત્ર આનંદ પણ ભણીને નાકરીએ લાગી ગયાં હતા, અને તે પણ કમણીમાં તેની માને મદદ કરતા હતા.
શારદાને પેાતાની સ્કુલ માટે એક પટાવાળાની જરૂર હતી. તેથી તેણે છાપામાં જાહેર ખબર છપાવી. તેણીના આશ્રયની સાથે જ્યારે તેણીને જે બીજે દિવસે પટાવાળાની ઉમેદવારી માટે હાજર થયેા, ત્યારે તેણીએ તેના જેને ઓળખ્યા અને તેણી તેને પેાતાને ઘેર લઇ ગઈ. ત્યાં વાતચીત ઉપરથી તેણીને માલુમ પડયું કે, તેણીને જે તેણે કરેલા દુષ્કૃત્યા
