Kalyan 1946 Ank 01 02

Author(s): Somchand D Shah
Publisher: Kalyan Prakashan Mandir

Page 7

દન્યાનુયાગ વિચારણાના નામે સ્વમત પ્રચારની ઈંદિજાળ. દ્રવ્યગુણપ્રર્યાયના રાસ: વિશિષ્ટ વિવેચન સહિત;
પૂ. મુનિરાજશ્રી મુક્તિવિજયજી મહારાજ
પ્રતિક્રમણ કે પ્રતિલેખણુ આદિ શુભ-વિચારણા છે. સજાતીય કારણ, સજાતીય કાને ક્રિયાઓ આત્માને અનુપકારક છે, કેમકે તે ઉત્પન્ન કરે, એ ન્યાયશાસ્ત્રીના અટલ સિદ્ધાંત છે. જડક્રિયાઓ છે. એવું કહેનારા શુષ્ક અધ્યાત્મ- એ સિદ્ધાંતની રૂએ આત્મસ્વરૂપની વિચારણા વાદીઓ, કાર્ય કારણુભાવની લેશમાત્ર વિચારણા એ આત્માના અનતજ્ઞાનાદિ ગુણાને પ્રાપ્ત કરતા નથી. શુક્રિયા એ શુભભાવની કરાવે એ વાત તેા ખરાખર છે પણ વિજાતીય જનેતા છે. અને અશુભક્રિયા એ અશુભ એવી ધર્મક્રિયાઓ આત્માના અનંતગુણ્ણાને શી ભાવની જનેતા છે, એ શાસ્ત્રીય સનાતન સત્યને રીતે પ્રાપ્ત કરાવે, માટી ઘટને ઉત્પન્ન કરે અને Jાહિતતા આદિ દોષોને અંગે સમજી તન્તુ પટને ઉપન્ન કરે છે; કેમકે ઘટ પટનાં શકતા નથી. અને એથી એ જીવા બિચારા માટી અને તન્તુ એ સજાતીય કારણા છે, પણ એવી કફેાડી હાલતમાં મુકાઈ ગયા છે કે, શુભ- માટી પટને ઉત્પન્ન કરે અને તન્તુ ઘટને ઉત્પન્ન ક્રિયાઓને દીનપ્રતિદીન તિલાંજલી આપે છે કરે એવું દુનિઆમાં પણ કાઈ દહાડો તમે અને અશુભ ક્રિયાઓને અધિકને અધિક આચ- સાંભળ્યું છે ? નહિ જ ! કારણકે માટી અને રવા માંડે છે; પરિણામે અધ્યાત્મથી વંચિત તત્તુ,પટ અને ઘટથી અનુક્રમે વિજાતીય વસ્તુ છે. રહેવા સાથે જિનકથિત એવી ઉત્તમક્રિયાઓથી પણ વચિત રહે છે.
તેઓ કહે છે કે, પ્રતિક્રમણ ને પ્રતિલેખણ આદિ ક્રિયા તે જીવે અનતીવાર કરી, મેરૂપર્યંત જેટલાં રજોહરણ ગ્રહણ કર્યાં, છતાં નિસ્તાર ન થયેા. માટે ધર્મક્રિયા એ આત્માના અનંતજ્ઞાનાદિ ગુણાની પ્રાપ્તિમાં લેશમાત્ર પણ સહાયક નથી. જો ધમ ક્રિયા જ અનંતજ્ઞાનાદિ ગુણાની પ્રાપ્તિમાં સહાયક હોત તેા બિચારા અભબ્યા અને દુબ્યાએ એ ક્રિયાઓ અનતીવાર કરી છે તે તેમને પેાતાની એ ધમ ક્રિયાઓ આત્મમિલ્કતની પ્રાપ્તિમાં સહાયક કેમ ન થઈ?
બીજી વાત એ પણ છે કે, ધર્મક્રિયા એ આત્મગુણાથી વિજાતીય વસ્તુ છે. જ્યારે આત્મગુણાની સજાતીય વસ્તુ તે આત્મસ્વરૂપની
ત્રીજી વાત એ છે કે, પૌષધ પ્રતિક્રમણ આદિ નહિ કરનારા મરૂદેવી માતા આદિ એક આત્માની શુદ્ધ વિચારણાથી તરી ગયા છે અને સખ્યાત, અસંખ્યાત અને અનંતભવસુખી ધક્રિયા કરનારા અભળ્યા કે દુબ્યા હજી પણ સંસારમાં આથડી રહ્યા છે. એથી ફલિતાથ એ નિકળે છે કે, ધમક્રિયાના અભાવમાં કેઈક જીવા મુક્તિએ ગયા છે, અને ધમક્રિયા સતત કરવા છતાં અનંતા જીવા હજુસુધી મેાક્ષમાં ગયા નથી. એથી સિદ્ધ થાય છે કે, ધર્મક્રિયા એ આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપને પ્રાપ્ત કરવામાં લેશમાત્ર પણ કારણ નથી. જેમ તન્તુના (તાંતણેા) અભાવે ઘટ થાય છે અને તન્તુના સદ્ભાવમાં પણ ઘટ થતા નથી. માટે ઘટની પ્રત્યે તન્તુ કારણ નથી; તેમ ધક્રિયાના અભાવે જ્યારે