________________
૪૨ ] »
ફાલ્ચન, દુષ્કાળનું પરિણામ જનતાને આવું દુઃખદ દુઃખની જ સામે દષ્ટિ રાખી બેસી રહેવાથી અનુભવવું પડ્યું હોય એમ આપણને ઈતિ- કે દુખના ઉલ્કાપાતમાં ઝંપલાવવાથી દુઃખ હાસ કહેતું નથી. બીજી વસ્તુઓ સિવાય કાંઈ ઓછું થતું નથી. જનતા ગમે તે રીતે ચલાવી લે. પણ અનાજ અંતમાં પ્રાસંગિક રીતે એટલું જ જણજેવી જીવનને અનિવાર્ય વસ્તુ વિના કેમ ચાલે? વવું જરૂરી છે કે, ચોમેર ભૂખમરાની ભૂતાવળ ભૂખ્યા પેટે કેટલા દિવસ જીવી શકાય? ફરી વળી છે એટલે મળ્યું હોય તેમાંથી થોડું ભિષણ દુભિક્ષના ભયાનક આફતના ઓળા પણ આપવાની બુદ્ધિ રાખી દુઃખી થતા આપણું વધુને વધુ શ્યામ બનતા જતા હોય ત્યાં માગ ભાઈઓને સાધમિકભાવે સહાય ભૂત બનશે. સૂઝ પણ મુશ્કેલ છે.
હડતાળનું શસ્ત્રઃ આજે પ્રત્યેક માનવીની એક જ ફરજ છે જ્યારે એક બીજાની ફરીયાદેને નિકાલ કે, કણની કિંમત સમજી બેટી રીતે વ્યય થતું નથી ત્યારે વિરોધના પ્રતિક રૂપે હડતાળ થતા અનાજને બચાવવાની જરૂર છે. પહેલાં ઉપર ઉતરે છે. હડતાળનું સામ્રાજય વિસ્તૃત માણસ અધું ખાત અને અડધું ફેંકી દેતે બનતું જાય છે. પગારને કારણે કે બીજા કોઈ એ સભ્ય હવે રહ્યો નથી, તેમજ માજશાખ કારણે મીલ કામદારે, રેલ્વે કામદાર, વિમાએશારામ વૈભવ વિલાસ અને નાટક-ચેટકમાં ની, નાવિકે, શિક્ષકે, ગુમાસ્તાઓ, પિષ્ટખર્ચતા પૈસાને બચાવી સદુપયોગ કરવાને મેને, વ્યાપારીઓ અને કોલેજીયને વગેરે એક અને ડિામાંથી પણ થોડું આપવાને અરે બીજાની સામે હડતાળના શસ્ત્રને ઉપયોગ સમય આવી પુગ્યો છે.
કરે છે. જે તે બાબતમાં ઉતાવળીયું પગલું ભરી કાપડ જેવી વસ્તુઓને થીગડું મારી પણ હડતાળ જેવા ભારી અને નાજુક શસ્ત્રને ચલાવી લેવાય પણ ખાવા જોઈએ તેમાં કાપ- ઉપયોગ કરવો તેમાં સામુદાયિક રીતે અને કુપ કઈ રીતે થઈ શકે? શ્રીમતે ભલે વધુ પરિણમેં સમાજનું હિત જોખમાય છે. પિસા આપીને પણ ગમે ત્યાંથી મેળવી શક્તા ભૂતકાળમાં પણ સમાજના અગ્રગણ્યના હાય અને પિતાનું જીવન સરળતાથી કે આદેશથી અનિવાર્ય સંજોગોમાં અને છેવટના મુશ્કેલીથી ચલાવતા હોય પણ મધ્યમજીવી ઉપાય તરીકે મહત્વની બાબતમાં હડતાળ લોકેની હાલાકી પારાવાર છે અને એનું ચિત્ર ઉપયોગ થતો હો, એ હડતાળથી ધાર્યું પરિઘણું કરવું અને દુઃખદ છે. ', ણામ આવી શકતું હતું પણ વર્તમાનમાં જેમ
કઈ કહેતુંય કે, આ બધું દુઃખ પરા- નાની મોટી બાબતોમાં જે તે લોકે હડતાળને ધિનવાનું કે સામ્રાજ્યના શેષણનું છે. તે તે સ્વચ્છ રીતે ઉપયોગ કરે છે, તેનાથી તે અવ્યપ્રકારનું માનવું જરા અણસમજનું છે. જે જે વસ્થા, હાલાકીઓ, તોફાને, ભાંગફેડે, લૂંટ દુએ આવે છે તે માનવીએ કરેલા કૃત્યનું ફાટે,હલ, ભયંકર અશાંતિની જ્વાળાઓ અને પરિણામ છે. દુખના સામે નજર રાખવા બળવા જેવા અશુભ તત્ત્વનું આવિષ્કરણ થાય કરતાં, દુખના કારણ સામે દષ્ટિ રાખવી. જેનાથી છે. એના ભેગ નિર્દોષ માનવીઓને પણ થવું મનવીનું દુઃખ ધીમે ધીમે હળવું થશે. પડે છે. હડતાળીઆઓ પિતાને સ્વાર્થ હાંસલ
