________________
છ એકાઈઓભૂમિકા
આમ પંચક પંચક વૃદ્ધિ થતી જાય. નિર્ણય લીધા પછી તે પંચકની વૃદ્ધિ નહીં.
આજે વર્તમાન પરંપરા મુજબ અષાડ સુદ ૧૪ થી આગળ જવાય જ નહીં. પહેલાં પાંચ પાંચ દિવસની છૂટ હતી. દશ પંચક સુધી જવાની છૂટ. છેલલા પંચકમાં ફેંસલે કરે જ પડે.
આજે પર્યુષણમાં ભાદરવા સુદ ૪ ના દિવસે નક્કી સંવત્સરી. પહેલાં સંવત્સરી ભાદરવા સુદ પાંચમે હતી. ચોમાસાની શરૂઆતથી ૫૦ દિવસ થાય એટલે એક સ્થળે બધા ભેગા થાય, ક્ષમાપના કરે, સંવત્સરી પ્રતિક્રમણ કરે.
અત્યારે ૧૨૦ દિવસ ચાતુર્માસ માટે નક્કી. પૂર્વે તે પ્રથમ ૫૦ દિવસ નક્કી કરવામાં પણ જાય. પાછળના ૭૦ દિવસ તે તેમને નિશ્ચિત રૂપે એક સ્થાને પસાર કરવા.
પર્યુષણ એટલે મુખ્યત્વે સંવત્સરી પર્વ. તે દિવસે બધા આવીને મળે બધા વચ્ચે ક્યાં? ઉત્તર- આત્માની પાસે. આત્માની નજીક-ઉપાશ્રય–માં વસે. કેઈ સાથે વૈર વિરોધ થયે હેય તે કાઢી નાખીને ભાદરવા સુદ પાંચમના દિવસે બધા સંવત્સરી પ્રતિક્રમણ કરવા ભેગા થાય.
પહેલાં કલ્પસૂત્ર ચતુર્વિધ શ્રી સંઘ સમક્ષ વંચાતું નહીં. હવે તે કલ્પસૂત્ર તે રીતે પાંચ દિવસ વેચાય છે.
પર્યુષણને મુખ્ય શબ્દાથે એક દિવસની સંવત્સરી થાય. તેને લક્ષ્યાર્થક પાંચ દિવસ થાય. તેમાં અષ્ટાલિકાના જે. ધ. ૮