________________
સ્યાદાદ
-
-
તે પણ સાચું સત્ય છે. આ બે સત્યમાં જેનાથી સમાધિ મળતી હોય તે જ સ્વીકારવું. તેને જ સાચું સત્ય સમજેવું કેટલાંક સ બ્રાંત પણ હોય છે. બ્રાંત સત્યનાં ઉદાહરણ લઈએ. પહેલું ઉદાહરણ, " - એક માણસ ટેકરા ઉપર ઊભે છે, બીજે પર્વતના પહેલા હડા પર ઊભે છે. તે ઉપર ઊભેલ માણસને બીજે માણસ વહેંતિયે લાગે છે. ત્રીજે માણસ તળેટી ઉપર ઊભે છે. તેને બી માણસ સાડા પાંચ ફૂટને લાગે છે. ઉપૂરથી જોનારને બીજે માણસ વહેંતિ લાગે છે નીચેથી જેનારને બીજો માણસ સાડા પાંચ ફૂટ ઊંચા લાગે છે. ઉપર ઊભા રહેનારને હડા ઉપરને માણસ વહેતિયે લાગે છે. તે આ બેમાંથી સાચા કેણ અને બેટે કોણ? બંને સાચા છે. પણ બંનેમાં સત્ય નથી. ઉપરથી, જે સત્ય દેખાય છે તે બ્રાન્ડ છે. ઉપર ઊભેલા બધાયને હડા ઉપર ઊભેલ બીજે માણસ વહેંતિયે જ લાગે છે. સે એ સો ટકા માણસને તેવું જ લાગે છે, પણ તે સત્ય બ્રાન્ત છે જાતિ થાય છે કે તે દૂરતાને કારણે વહેંતિ લાગે છે. હકીકતમાં તે વહેંતિ નથી. તેથી તે બ્રાંત સત્ય છે. બીજું ઉદાહરણ ગાડીના પાટા
પાટા દૂર દૂર કેવા લાગે છે? જાણે અમે મળી જતા ન હોય તેવું લાગે છે. પણ તે અનને પામી જાય છે અર? મળી જાય તે ગાડી ચાલી જ ન શકે. શ માત્ર